Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Engeland.
Buitscliland.
Bulgarije.
Rusland.
Amerika.
te maken d. w. z. hare deelön hebben weinig
wrijving slijten dus weinigdaarom kunnen
ze lang mede ouder voorwaarden dat men ze
met zorg behandelt en zindelijk houdt.
5. Een hol-machine moet ook de* eigenschap
hebben dat men haar als platte machiue ge
bruiken kan. Voor dit doel dient het tafeltje
dat juist op den arm past en daarop wordt
vastgemaakt door eene eenvoudige haak.
6. Een hol-machine moet geregeld kunnen
worden om snel of langzaam te loopen, want
elke holwerk 't zij gemaakt in eene kromme
lijn of hoekvereischt meer attentie, daarom
moet de machine langzamer gaan. Het stikken
van plat werk vereischt daarentegen minder
attentie daarom veroorlooft zij meer snelheid,
en dus ook snelleren loop der machine. Deze
regeling wordt bij deze machine slechts bereikt
dat men wanneer men sneller werken wil de
riem der machine aan het drijfwiel op het
kleinere en onder aan het drijfwiel op de
grootere schijf legt. Om de machine langzamer
te doen gaan doet men het omgekeerde, men
legt namelijk bij het drijfrad de riem op de
grootere en onder aan het drijfwiel op de
kleinere schijf.
Dit zijn de zes voorwaarden die men een
volmaakte hol-machine kan stellen en onze
machine voldoet aan de eischen. (Men roept:
zeer voldoende! Zeker!) Vervolgens heeft
deze machine nog 2 zaken bij andere vóór
namelijk:
7. Men ziet hier de arm-stut, die dient om
de linker arm die bij het werk gewoonlijk
loodrecht gehouden moet worden, voor 't ver
moeien te vrijwaren dewijl men den arm er
op kan leggen. Deze stut kan men op hare
basis draaien en ook op het bovengedeelte
waarop de arm rustzoodat men in de vrije
beweging de arm niet gehinderd wordt.
8. Nog een voordeel ten overvloede is dat
deze machine in de dikwijls kleine werkplaatsen
der handwerkslieden zeer weinig plaats in
neemt. (Men roeptJa dat is ook eene
deugd van eene machine Ja). Zooals gij ziet
is bij de constructie dezer machine daarop ook
geletze is slechts 70 centimeter lang en 34
breed en kan dientengevolge in de kleinste
vensternis staan daarom neemt zij geen ge
deelte der woning in beslag in tegenstelling
met alle andere machines die voor dit doel
gebruikt worden en die van groote afmeting
zijnde altijd voor de vensternis geplaatst wor
den zoo ongeveer in het midden der lokalen
of werkkamers en zoodoende de meeste ruimte
innemen en vrije beweging belemmeren. (Men
roeptJa dit is zoo
Nu vraag ik u mijne heeren is deze ma
chine volmaakt (Men roeptzeker en zeer
praktisch ook En toch M. H. heb ik u
slechts de hoofdvoordeelen van deze machine
getoondmaar slechts gewezen op de helft
van 't geen zij in staat is te verrichten en
waarlijk reeds zijt ge tevreden. Vergeet echter
niet dat ik nog moet toonen wat ze als oraboor-
machine kan doen. (Een roeptJuist
Voor dit doel neem ik wegde tafelhet
voetje en de steekplaat en stel daarvoor in de
plaats 2 andere zeer aardig samengestelde
voorwerpen die gij hier ziet en die het mo
gelijk maken dat men ieder soort gereede of
ongereede schoen en pantoffel kan ombooren.
Verder ziet gij hier een zeer interessanten lint-
omboorer welk ik aan de steekplaat schroef.
Deze is naar verkiezing te regelenzoodat
men den band om den rand der schoenen naar
wensch breeder of smaller maken kan.
Hier aan de bocht van den omboorer ziet
ge een klein gaatje waardoor het trek- of
sluitsnoertje getrokken worden. Voor het
gemakkeler en meer gelijke ombooren dient
deze -voet, dien ik boven aan de steekplaat
vastmaak en deze is evenals de lintomboorder
en voor hetzelfde doel te regelen. De trans
porteur voet bestaat uit 2 deelen die zich
gedurende het werken en de beweging openen
en sluiten.
Ik bevestig nu al deze deelen aan de ma
chine en nu nog hier rechts aan den arm een
stalen plaatwaarop zich twee punten bevin
den voor het opsteken van 2 groote houten
spoelen de eene bevat het band, en de andere
de snoer voor vastmaken en ten slotte trek
ik de band door den omboorer en de snoer door
het gaatje er van en thans hebt ge een geheel
andere machine n.l. een schoen omboor
machine van het meest volmaakte soort en
ziet eens hoe schoon deze machine er op deze
wijze uitziet. (Men antwoordtZeer schoon!
M. H. gij weet dat men het bovenste gedeelte
van een schoen reeds voor dat de zool er aan
bevestigd wordt op een platte machine, doch
zonder snoer, kan ombooren.
Welnu zoodra hij is omgeboord komt het
onderste gedeelte en de zool er onderde
schoen moet op de leest wat geschiedt? dooi
de groote spanning op de leestenrekt het
lederde inrijgnaad springt gewoonlijk, het
lint gaat op verschillende plaatsen los men
moet met de hand verder verstellen. (Men
roept jajuisten dit kost tijd en is niet
mooi. Vervolgens heeft een schoen, die zoo
omgeboord is, geene sluiting en zit tengevolge
hiervan niet aan den voet gesloten en eindelijk
hebt gij de schoen slechts met den band om
geboord en hebt gij geen trek- of slotsnoertje
daarin. Vervolgens wanneer gij een schoen
in de hand omboort moet gij eerst de band
en de snoer aanhechten 't geen tijd kost, dan
eerst boort gij haar en om een paar schoenen
tè ombooren hebt gij bijna een uur noodig en
_gij hebt den schoen nog gedrukt en in elkaar
gedrongen gij hebt geen sluiting en de eene
schoen is wat het boorwerk betreft niet gelijk
aan den anderen. (Men roept, dat is zoo
Nu verzoek ik u even toe te zien. Hier
hebt gij een wandel-schoen geheel klaar maar
nog niet omboord. Ik behoef noch de band
noch het snoertje vroeger aan te hechten
maar leg eenvoudig de eene kant der schoen
bij de voorste bocht tusschen de beide deelen
van den transporteur en tusschen de vork van
de lintomboorder, laat thans de transporteur
voet naar beneden tel nu als 't u belieft tot
25 en in 25 seconden is de schoen omboord.
Alle aanwezigen zien toe met gespaunen aan
dacht de arbeid gaat vlug aan de eene kant,
vervolgeus de rugwaartscne randing. (Men
roept zeer schoon, prachtig de andere kant
en het slot bij de voorste bocht etc. en voor
dat de tijd verstreken isis de schoen geheel
omboord. Luide bravos volgen thans. De
schoen werd rondgelangd en bleek uitstekend
omboord, 't geen met ae hand onmogelijk zoo
goed had kuunen gedaan worden. Hierbij
komt nog dat juist de vorm van den voet
weergegeven is dus dit is in elk opzicht uit
stekend werk te noemen.
De spreker gaat voort als volgtGelieve
het wel sluiten op te merken hoe schoon en
elastisch en deze kunt gij nog meer te zamen
trekken in overeenstemming met den omvang
der voetdoor het los ingelegde en nergens
vast genaaide snoertje.
Evenals bij deze schoen kunnen wij alle
andere soorten van schoenen huisschoenen
pantoffels etc. in alle mogelijke modellen met
ieder soort van wol zijde plusch behandelen
en ik twijfel niet of gij zult zeer hoogschatten
hetgeen deze machine presteert. (De verga
dering stemt dit toe).
Ik heb reeds medegedeeld dat de kleinste
schoenmaker de machine voor gladsteekwerk
en holwerk gebruiken kan en ook dat Wanneer
hij haar gebruikt om de verschillende deelen
te samen te maken, hij al zijne huishoudings-
kosten er mede betalen kan. Ziehier het
bewijs.
Yoor het ombooren van een paar schoenen
betaalt men naar gelang der waarde 5 a 10
kreuzer. Laat ons slechts gemiddeld 5 kreuzer
stellen en de machine kan per dag gedurende
10 werkuren 125135 paar ombooren dus
heeft ze bij 130 paar per dag fl. 6,50 verdiend.
Een werkster die met de hand schoenen om-
boort kan met de grootste vlijt per dag niet
meer afdoen dan hoogstens 20 paar daarbij
is 't werk niet zoo goed en schoon. Zij ont
vangt per paar 5 kr. verdient dus per dag
slechts fl. 1. (Men roept dit is een groot
verschil Nu mijne heeren wat dunkt u er
van. Rendeert zulk eene machine? Wat?
Men roept wel zeker
Is deze machine nu slechts geschikt voor de
fabrikanten. Kan met deze verdienst van 6
fl. 50 een schoenmaker niet al zijne onkosten
bestrijden zijne familie-leden wel onderhou
den? (Ja dat zoude goed gaan, roepen de
hoorders
Ieder schoenmaker heeft een holmachine
noodig zij kost 90 fl., doels nog 20 fl. bij
dan heeft hij een hol- en een boormachine. In
waarheid gezegd heeft hij zich wanneer er in
zaken nog al iets omgaat met de som van 20
fl. nog een broodwinning gemaakt.
Nu mijne heeren ben ik gereed met de uit
legging en het verklaren der voordeelen van
deze machine en vraag u of er nog eene ma
chine bestaat, die in de verste verte vergeleken
kan worden met deze Origineele Singer Cy
linder machine met omboortoestel. (Men roept
neen 't geen deze machine kan doenkan
geen andere, zoo iets hebben we nooit gezien!!
Vervolgens las de spreker eenige der vele
getuigschriften voor, welke ontvangen waren
van eerste Oostenrijksche en buitenlandsche
firma's. Alle deze getuigschriften spreken met
den hoogsten lof van t geen men met deze
machine verrichten kan en wat zij kan ren
deer en.
Naar wij vernemen zijn sedert de machine
ter verkoop gereed wasin korten tijd reeds
alleen te Weenen 200 stuks geplaatst gedeel
telijk in fabrieken gedeeltelijk bij schoenmakers
in gebruik 't geen ten voile bewijst dat deze
machine reeds in de praktijk bewezen heeft
volmaakt te zijn en aan alle eischen te kunnen
voldoen.
[Wordt vervolgd].
In het teit, dat de groote pers van Europa
zich meer in 't bijzonder bezighoudt met de
omstandigheden onder welke de dood van
Tewfik-pacha, den khedive van Egypte, heeft
plaats gevonden en met den persoon van
Abbas pacha, den nieuwen khedive, meenen
we het bewijs te mogen zien, dat 't ook
ditmaal niet zal komen tot een definitieve
oplossing der Egyptische quaestie. Zij, die de
hoop voedden, dat Frankrijk zich nu eens
flink op zijn achterpootjes zou zetten en zoo
mogelijk in vereeniging met Rusland John
Bull in allen ernst zou voorhouden, dat het
geen pas geeft in Egypte den baas te blijven
spelen, dezulken zullen wel eenigzins teleur
gesteld zijn door den haastigen spoed, waar
mede Sadi Carnot, de president der Groote
Republiek, 't noodig geoordeeld heelt den
zonder aarzelen door den sultan van Turkije
benoemden khedive geluk te wenschen en
dus formeel te erkennen.
De Engclsche officieuse bladen als Standard
en Times zullen geen oogenblik aarzelen,
zoowel de benoeming van den sultan als de
officieele erkenning van den president, een
daad van hooge wijsheid te heeten en beiden
hooggeplaatsten een „bonne marque" te ge
ven voor hunne voortvarendheid, waardoor
in werkelijkheid veel onverkwikkelijk geschrijf
is voorkomen. John Buil hield zich voor de
buitenwereld groot, hij deed net of hij aan
de mogelijkheid op eenige moeilijkheid in
zake Egypte in de verste verte niet dacht,
doch onderwijl hield men zich er mee bezig
alles tot een ernstige en volhardende verde
diging in gereedheid te brengen met pen,
inkt en papier wel te verstaan
Voorkomen is beter dan genezen, heeft
mep ook in Engeland gedacht en men kan
den Engelschen in deze geen overdreven
angst of vrees ten laste leggen. Er bestond
in werkelijkheid kans, dat èn de Porte, èn
Frankrijk John Buil moeilijkheden zouden
bereiden, hoewel de troonopvolging door den
reeds sinds zes maanden meerderjarigen
Abbas-pacha op zichzelf geen aanleiding kon
geven tot moeielijkheden of verwikkelingen.
De Daily News, die de hoop te kennen gaf,
dat de regeering de troonsverwisseling zou
bezigen om nieuwe onderhandelingen aan te
knoopen met Frankrijk over de bezettings
quaestie, stond gansch en al alleen, zelfs
bladen als de Pall Mall wezen er op, dat
nu een onervaren jongeling den troon had
beklommen, aan een ontruiming van het land
der Pharao's niet kon en niet mocht worden
gedacht.
In afwachting van Abbas-pacha's „joyeuse
entree" in Kaïro, houden de bladen zich
bezig met geheimzinnige schrikwekkende ver
halen omtrent Tewfik-pacha's dood— verhalen
zooals zij ook wel eens de ronde hebben
gedaan bij plotselinge sterfgevallen van Wes-
tersche vorsten en grooten en die natuurlijk
in landen als Egypte immer een meer fan
tastisch tintje dragen. Zoo vertelt men, dat
de mogelijkheid op een morphine vergiftiging
van Tewfik-pacha niet is buitengesloten en
dat dokter Comanos eerst bij den hoogen
lijder is ontboden in den morgen van Don
derdag, toen er reeds longontsteking en
bloedvergifting was ingetreden en toen alle
hulp overbodig was, terwijl enkele uren te
voren, volgens dokter Comanos, de redding
zeker zou geweest zijn,
Hoewel 't niet waarschijnlijk is dat de
Porte haar betoog, ten aanzien van de zaak
Chadourne, heeft doen vergezeld gaan van
dreigementen zooils men te Petersburg ge
loofde en hoopte, schijnt de Turksche regeering
het toch raadzaam te hebben geoordeeld
haar onverschillige houding tegenover het
voorgevallene te laten varen. In vereeniging
met Bulgarije's diplomatieken agent te Kon
stanlinopel, is de Porte tot de erkenning
gekomen, dat de Franschen met hun klachten
gelijk hadden en van dit resultaat is kennis
gegeven aan het Bulgaarsche gouvernement,
dat nu dient te bepalen welke genoegdoening
aan Franrijk zal worden verschaft.
De stad Xeres heeft Zaterdagnacht bloot
gestaan aan een aanval van anarchisten, welke
heeren ten getale van 1000 de stad met hun
verblijf vereeren en daar op eens een innèr-
lijken aandrang kregen om de gevangenen
te bevrijden en, 't nuttige met 't aangename
vereenigend, de den schouwburg bezoekende
kapitalisten te berooven van hetgeen zij te
veel hadden aan aardsche bezittingen. De
heeren hadden echter niet gerekend op de
waakzaamheid der gendarmes, die in ver
eeniging met de cavalerie, de flink gewapende
bende gedurende den ganschen nacht slag
leverde en de booswichten versloeg. Drie
personen werden gedood, één werd gewond
en zeventig gevangen genomen anarchisten
zullen door het kriigsgerecht gevonnist wor
den.
Het schijnt daar op 't Iberische schiereiland
een fideele boel te zijn, zoo iets middeleeuws
en ante-diluviaansch Men ziet dat de ze
genrijke leeringen van socialisten en anar
chisten reeds rijke vruchten beginnen te
dragen
De regeering is vast besloten het handels
verdrag met Duitschland te steunen met alle
middelen, die haar ten dienste staan. Van
de stemming zal het ministerie eene kabinets
quaestie maken en reeds nu wijzen de cleri
cal en op de nadeelige gevolgen, die de af
treding van dit ministerie moet hebben, daar
de grondwetsherziening en de algemeene
verkiezingen spoedig volgen.
Het Parijsche dagblad Le Temps zegt van
de handelsverdragen, dat, door het Fransche
minimum-tarief aan te nemen, Nederland
aan Frankrijk ook het laagste tarief toestaat,
maar zonder eenige tijdsbepaling.
Met de andere landen wordt nog onder
handeld. Spanje blijft nog veel moeielijkheid
geven.
Volgens de Liberté is het geschil met
Bulgarije geschikt. Bulgarije erkende de ge
grondheid van Frankrijk's grieven, en het
is nu alleen nog maar eene quaestie van den
vorm, waarin aan Frankrijk de satisfactie zal
worden gegeven.
Twee Fransche pantserschepen vertrokken
naar Tanger.
Het mislukken van eene zending is
voor de afgezanten nooit zeer aangenaam,
maar de Marokkaansche afgezanten, dienaar
1 uat gezonden werden om de inlijving van
die oasis bij het gebied van den Sultan te
bewerken en dat doei niet bereikten, hebben
het al zeer zwaar te verantwoorden. Eerst
werd het gezantschap in de bergen door
roovers aangevallen en geplunderd en daarna
werden de hoofden gevangen genomen op
last van den Sultan. Men vreest, dat zij in
de gevangenis geworgd zullen worden, om
aldus te boeten voor een misslag van den
Sultan, die door de zending ergernis gaf aan
Frankrijk en door hun dood dat land vol
doening wil geven.
Ten opzichte van de werkstaking der
koeriers tc Parijs, kunnen geen gunstige
mededeelingen worden gedaan; de grevisten
zijn vaster dan ooit besloten hunne eischen
te handhaven. Een nieuwe meeting moet
plaats hebben en het is mogelijk, dat
de omnibus beambten met de koetsiers ge-
rneene zaak maken zullen.
De oudste zoon van den prins van Wales,
de hertog van Clarence en Avondale, is
door de influenza aangetast, waarbij zich
geen ernstige verschijnselen voordoen.
De socialistische club van Walsall, tot
welke de gearresteerde anarchisten behoor
den, is niet gesloten. De politie heeft een
aantal anarchistische geschriften in beslag
genomen.
De gearresteerde Franschman zou be
schuldigd worden van moord, in Frankrijk
gepleegd. De politie gelooft ook een bommen-
fabriek ontdekt te hebben. Zij wist, dat
sedert Nieuwjaar groote bestellingen van
bommen waren gedaan. De club werd sedert
drie maanden dag en. nacht bewaakt.
De Times verneemt uit Aden, dat de
opstand in Arabie opnieuw is uitgebroken,
aangevoerd door den Imam Achmet Addin,
een afstammeling der Arabische heerschers
te Yemen. De opstandelingen rukken op
naar Sanaa, de Turken tegemoet. Zij hebben
overal de telegraafdraden afgesneden, hetgeen
aan de beweging een ernstig karakter ver
leent.
Er is een nieuw deel van Von Moltke's
gedenkschriften verschenen, dat niet van zoo
groot actueel belang is als het voorgaande.
Het bevat een studie over de geschiedenis
der Nederlanden van Philip II tot 1830, een
studie over de oorzaken van den val Polen,
een beschouwing over de gebreken der grens
die Frankrijk in 1870 van Duitschland scheid
de, een artikel over den aanleg van spoor
wegen en eindelijk beschouwingen over de
Oostersche quaestie.
In het laatste hoofdstuk, een veertigtal
jaren geleden geschreven, gaf Von Moltke
Duitschland in overweging Palestina te kolo-
niseeren en uitte de hoop, dat Europa, in
een korter of langer tijdsverloop, de milliarden,
tot dusver verslonden door de wapeuingen,
nuttig zou kunnen besteden.
De keizer was Zaterdag verbolgen op
zijn nieuwsgierige onderdanen. Er zou een
jachtpartij in het Groenewoud plaats hebben
en, uitgelokt door het fraaie weder, hadden
zich verscheiden wandelaars naar den omtrek
van het jachtterrein begeven. De keizer was
in gezelschap van prins Hendrik en een
aantal heeren der hofhouding en nadat eenige
schoten gelost waren, kwamen eenige nieuws
gierigen zoo dicht bij, dat de keizer de jacht
moest staken. Toen hij naar de jachttent
ging en de toeschouwers passeerde, dreigde
hij een paar keeren met zijn stok, waarop
een van dezen in gebogen houding zich
verontschuldigde met de woorden: „Majesteit,
het zal niet meer gebeuren u
In het Bulgaarsche dorp Sestrimo, bij
Bellova, vertoonde zich onlangs 's avonds
een dolle wolf. Hij beet daar geiten, varkens
en henden, en het gelukte niet, hem todoo-
den; het gevaarlijke dier holde heen en was
weldra in het duister verdwenen. Achter het
dorp viel de wolf nog een huiswaarts kee-
rende kudde paarden, muildieren en oss;n
aan, en daarna rende hij het dorp Bellova
binnen, waar hij geen kwaad deed en neer
geschoten werd.
Na verloop van tien dagen werden de
gebeten dieren ziek. Honderdtien koeien,
ossen en paarden, alsmede een aantal geiten
en varkens, zijn gestorven.
Aan de Kölnische Zeitang wordt uit St.
Petersburg gemeld geloofwaardige personen
verhalen, dat de politie onlangs twee per
sonen heeft gearresteerd, die 11. Woensdag
alhier in de vesting zijn gebracht, en ver
dacht worden, bij de vermeende poging tot
een aanslag op het leven van den czaar, op
zijne terugreis uit de Krim, dynamietbommen
in den spoorwegdijk te hebben gelegd.
Uit Moscou alleen moeten 240 officieren,
beambten en studenten en acht vrouwen,
verdacht van nihilistische samenzweringen,
naar Sibërie verbannen zijn.
Het Ma.nnlicher-geweer heeft volgens een
officier, die aan den burgeroorlog in Chili
deelnam, in dien oorlog aan alle eischen
voldaan, zelfs aan die der menschelijkheid.
De uitwerking der schoten (er werd rookloos
kruit gebruikt) was zeer groot en de kogels
doodden terstond bij het treffen of maakten
een zuivere wond, welke spoedig genas. Al
de manschappen van Balmaceda's troepen,
die gewond werden door kogels uit het
Münnlicher-geweer, zijn dan ook als hersteld
uit de hospitalen ontslagen.
