Nummer 54. Donderdag 7 Juli 1892. 15* Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen,
UITGEVER:
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
Eene geschiedenis uil de Engelsche rechtspleging.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Engeland.
Duitschland.
o van het Zuiden,
en Liin«'slraals(iie Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00
Advertentiën 1—7 regels ƒ0.60
(r„^, j daarboven 8 cent per regel
groote letters naarplaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaetsing
Franco per post door het geheele rijk I 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
opgegeven worden Smaal berekend. Advertentiën voor Duüsch
aan den Uitgever.
w„orlie" aI1,e.en fangnomen door het advertentiebureau vai,
Adolf Steiner, Hamburg.
Waalwijk.
Reclames 15 cent per regel
als gevangenen medevoerden.
Het is dus ook al niet louter genoegen
wat Frankrijk van zijne ondernemingen in
den vreemde beleeft.
Terwijl beangste zielen in vreezen en be-
ven zitten, over 't geen de aanhangers van
de anarchie, die in Ravachol een soort hei
lige schijnen te zien, wel in hun schild voe
ren tegen den dag der executie en elkander
't hoofd van streek brengen met allerlei ver
halen van beraamde geweldpleging, heeft de
kamer Zaterdag met 389 tegen 20 stemmen
het krediet van 300000 frs. aangenomen, be
stemd voor schadeloosstelling van de door
de ontploffingen direct of indirect getroffenen,
daarna ondanks het besluit der commissie
met 270 tegen 210 bepalend, dat Cluserets
wetsvoorstel tegen het tweegevecht in be
handeling moet genomen worden.
In den jongsten Franschen ministerraad is
een besluit genomen, dat door eenige Duit
sche bladen niet geheel ten onrechte ver
meld wordt onder het opschrift: Parijs contra
Berlijn. Daarin werd namelijk in beginsel het
houden in 1900 van eene algemeene inter
nationale tentoonstelling te Parijs goedge
keurd, waardoor natuurlijk het toch al uiterst
wankel staande Berlijnsche plan een duchti-
gen knak krijgt.
Het besluit werd genomen na een uitvoe
rig rapport van den minister van koophan
del. den heer Jules Roche, over de resulta
ten van een door hem ingesteld onderzoek
naar de kansen van slagen, welke eene zoo
danige tentoonstelling zou hebben en dat
rapport luidde, het genomen besluit bewijst
het, blijkbaar gunstig.
Uit Tonkin werd Zondag te Marseille ein
delijk eens iets -anders dan de gewone slechte
berichten ontvangen, namelijk, per stoomboot
Yangtsé, de eerste lading Tonkingsch katoen
1179 balen groot. Men had weer, ditmaal
met goeden uitslag, gevechten gehad met de
zeeroovers. Op Madagaskar is het weer tot
een kleine botsing met een der Engelsche
consuls gekomen, terwijl uit Porto-Novo de
tijding komt, dat de lieden van Dahomey
het dorp Jomé plunderden en vier inlanders
46 xx.
Eerst was er slechts een algemeene spanning,
waarin de gemoederen»geraakten; men vroeg el
kander, welke nieuwe voorvallen aan het licht
gekomen waren, gewichtig genoeg om den reeds
opgeheven arm van den beul tegen te houden
en uit het slachtoffer der booswichten zelve eene
beschuldigde te maken.
Nu verscheen Fielding's geschrift. Met de dui
delijkheid en scherpheid van den jurist, met het
vuur en de welsprekendheid van den roman
schrijver, wees hij aan, dat de bewijzen, die men
tegen de verklaring van Elisabeth Canning had
bijgebracht, meer dan zwak waren. De eerste
getuigenis van Virtue Hall beschouwde hij als
de juiste, door de kracht der waarheid afgedwon
gen; de tweedevoor den lordmayor afgelegd,
als valsch en haar onder allerlei schoone beloften
ontlokt. Nogmaals schetste hij op wegslepende
wijze het stille, reine, schuldelooze leven van
Elisabeth; ofschoon in armoede en ellende opge
groeid, was nooit de geringste smet op haar ge
vallen; zoo voortreffelijk had zij zich gedragen,
dat een geacht burger, de timmerman Lyon te
Alderman bury, haar aan zijn zoon tot vrouw wilde
geven.
En op denzelfden avond, dat zij de verloofde
van den jongen Lyon zou worden, nadat zij den
vromen plient had vervuld, op de graven van
hare ouders te gaan bidden, grijpt de misdadige
bende haar aan, sleept haar naar een slecht be
faamd buis en mishandelt haar op ongekende
wijze, omdat zij weigert het pad der deugd te
verlaten.
Het gelukt haar te ontkomen, de onverlaten
worden ontdekt, veroordeeld, de ondeugd wordt
gestraft, de deugd zegeviert.
Maar de maat des ongeluks van de zoo wreed
vervolgde is nog niet vol; nog heeft Elisabeth
Canning de martelaarskroon niet verdiend. Zij
heeft vijanden, bittere vijanden, en nog bitterder,
Spanje levert in den laatsten tijd een wer
kelijk merkwaardige verscheidenheid op van
ongeregeldheden, hetzij dan met of zonder
werkstaking. Na de telegrafisten en de ma
kelaars ter beurze hebben Zaterdag te Ma
drid de groentevrouwen en andere marktver-
koopsters oproer gemaakt uit ontevredenheid
over de heffing van nieuwe marktgelden.
Danig zijn de vrouwtjes te keer gegaan, met
steenen werpend en de agenten mishandelend,
zoodat eindelijk tegen haar van de vuurwa
penen moest worden gebruik gemaakt. Ook
hadden vele inhechtenisnemingen plaats. De
prefect, die aan het hoofd der gendarmerie
de orde trachtte te herstellen, beliep ernstige
kneuzingen.
Eerst toen bekend werd gemaakt, dat de
heffing van het nieuwe marktgeld voorloopig
zou worden geschorst, keerde de rust weder,
die een oogenblik zoo ernstig bedreigd scheen
dat men de troepen in de kazernes consig
neerde.
De laatst gehouden markt was rustig, maar
met weinig aanvoer. Er hebben 75 inhechte
nisnemingen plaats gehad en 15 gendarmes
en 5 agenten zijn gekwetst.
Ook tegenover de beurs-makelaars heeft
men zoete broodjes moeten bakken, wat niet
pleit voor de doordachtheid der genomen
maatregelen. De minister van binnenlandsche
zaken heeft hun beloofd, dat de maatregel
zoo in gematigd en liberaal mogelijken geest
zal worden uitgevoerd. Men vermoedt, dat
de beurszaken nu weer geregeld haar voort
gang zullen kunnen nemen.
Van de Marokkaansche grens is weêr be
richt ontvangen van nieuwe moeilijkheden,
die de sultan heeft met de'stammen aan de
grens, tegen wie hij zijn broeder en zijn zoon
met troepen heeft afgezonden.
Weinig of niets zeggend is de uitslag van
een 16-tal verkiezingen in Groot-Brittannië,
't beleekent niets dat 8 zetels zijn ten deel
gevallen aan conservatieven, 4 aan unionisten
en 4 aan gladstonianen, belangrijker is 't dat
de Ieren in Amerika Zaterdag in een te
New-York gehouden meeting hebben beslo
ten, de gladstoniaansche partij in haar stre
ven te steunen met zoo ongeveer 150,000
dollars en nog belangwekkender zou 't zijn
als de paus inderdaad aan de Iersche bis
schoppen zijn instructiën had gezonden met
het oog op de algemeene verkiezingen, een
gerucht, dat van Rome uit beslist wordt tegen
gesproken. Onderwijl heeft Gladstone, die
ondanks zijn hoogen leeftijd toont zijn Pap
penheimers te kennen, te Glasgow gezegd,
dat de home rule niet zal leiden tot over-
heersching door de katholieke kerk, juist ver
mindering van den invloed der priesterschap
voorspellend en te Waterford hebben de par-
nellisten 't den anti-parnellisten weer eens
erg benauwd gemaakt en hun candidaat
Sheehy geducht toegetakeld.
Geen duimbreed wijkt paus Leo XIII af
V&P den door hem betreden weg, geen af
wijking gedoogt hij van de door hem gege
ven aanwijzingen aan Frankrijk's katholieken
met betrekking tot hun houding vis-a vis de
groote republiek en tevens kent hij zichzelven
het recht toe ook dan de houding van de
getrouwe zonen der kerk te bepalen, wanneer
de politiek in verband staat met godsdienstige
aangelegenheden en belangen ziedaar wat
de paus den bisschop van Grenoble heeft doen
weten en wat deze ter openbaarheid heeft
gebracht.
omdat zij tot haar eigene sexe behooren. De
aanzienlijke dame acht het niet beneden zich in
verbond te treden met de vrouw des volks en
met eene heidin; aan alle drie is Elisabeth Can
ning in den weg, zij moet schuldig bevonden,
zij moet opgeofferd worden. Men vindt een
val sche getuige, een invloedrijk man verleent
zijne hulp, en het is gelukt Elisabeth Canning
zit in de kerker.
Neen, neenl het mag niet gelukkenOp gij
rechters! Duldt zulk een afschuwelijk misdrijf
niet, verscheurt het leugenweefselOp, gij volk
van Engeland! Verheft uwe stem, en Iaat het
blijken, dat gij nog de onschuld weet te bescher
men en geen onrechtvaardigheid verdraagt
Het geschrift maakte een verbazenden opgang,
en werd meer gelezen dan //Tom Jones" of Ame
lia*, of welke andere roman van den schrijver
uok. Drie dagen later verscheen evenwel een
tegenschrift, dat, ofschoon ook niet in zulk een
schitterenden stijl, misschien daarom des te bon
diger en zakelijker, alle tegenbewijzen toelichtte,
en eindigde met de bewering, dat de heidens den
roof niet konden gepleegd hebben, dat Elisabeth
Canning niet in den «Lintworm''' opgesloten ge
weest kon zijn, dat zij een valsche getuigenis
had afgelegd om de ware oorzaak van haar ver
dwijnen te verbergen.
En nu volgde geschrift op geschrift, en ieder
nieuw pamflet verliet al meer en meer den grond
van degelijke overweging en ging tot persoonlijke
aanvallen over. Hoe duidelijker het uitkwam,
dat hier slechts bewering tegenover bewering
stond, dat geen partij in staat was onwederleg-
bare bewijzen bij te brengen, des te meer werden
de gemoederen verbitterd. De dagbladen waren
met hekelschriften overvuid. Portretten van Eli
sabeth Canning en van de heidens, de laatste na
tuurlijk verschrikkelijk Lelijk, hingen voor de
winkelramen, met platte gronden en teekeningen
▼an het huis van moeder Wells, en de ijselijkste
voorstellingen van de gevangenschap van het
jonge meisje, wier lijden vreeselijk overdreven
werd.
/Voor Canning en „Voor de heidens!' werd
een wachtwoord, werd de leus tot scherpe debat
ten in clubs en salons, en gaf aanleiding tot
kloppartijen en vuistgevechten op de straten.
Ien laatste mengde er zich zelfs nog een staat
kundig element in.
Een bankier van Genappe, die 's ochtends
per spoor naar Brussel vertrok, ten einde
s middags aldaar ter beurze zaken te doen,
had eene portefeuille in den linker borstzak
van zijn jas, waarin zich 90,000 frs. in bank-
papier bevonden. Hij reisde le klasse in een
Het parlement was ontbonden, nieuwe verkie
zingen waren aanstaande; de Whigs (liberalen)
hadden sir Crispe Gascoyne voor de City tot
candidaat gesteld, en nu maakten de Tories ge
bruik van zijne deelneming aan de gebeurtenis
Qie in de algemeene belangstelling op den voor
grond stond, om het volk tegen hem op te zetten.
In de zaak zelve lag immers een al te geschikt
Punfc van uitgang: de veroordeelden, voor welke
sir Crispe Gascoyne in de bres sprong, waren
heidens. Te allen tijde was er niets geweest, dat
beter succes beloofde, dan de volkswoede af te
leiden op hen, die onder den last van het voor
oordeel zuchtten, die men als vreemdelino-en
beschouwde en steeds onderdrukt had, en van
wie men toch alle deugden van den vrijen burger
in hooge mate had geëischt.
Reeds sedert verscheidene dagen had men aan
de hoeken van de straten der City in Guildhall
ja zelfs aan Mansionhouse, des morgens plakkaten
gevonden met het opschrift: Geen Heidenvriend!
VVeg met den lordmayor, die de heidens be
schermt Slaat dood het vreemde gespuisJaa°-t
de heidens naar Egypte
De politie scheurde dergelijke oproerige aan
hitsingen spoedig af, maar zij keerden in steeds
grooter aantal en steeds hatelijker terug. Bezol
digde agenten bespraken het thema in dekroegen
en op de straten op alle wijzen; schreeuwers, die
zich aan iedere beweging, enkel uit zucht tot
schandaal aansloten, zongen het liedje verder.
Toen zich de lordmayor in volle am btskleed'ing
van Mansionhouse naar Guildhall had begeven in
zijne zware koets, met den koetsier op den bok.
wiens reusachtige pruik anders alleen reeds eer
bied inboezemde, en de beide lakeien achterop,
hadden zich verdachte gestalten vertoond, be
dreigingen en smaadredenen waren gehoord ia
een steenworp had zelfs eene ruit van de koets
verbrijzeld, maar de lordmayor had met kalmte
op den volkshoop nedergezien, was met vaste
schreden naar de vergaderzaal gegaan en had
rustig zijn zetel onder de aldermen ingenomen.
Laten wij onze beraadslagingen beginnen
mijne heeren I Guildhall wordt zoo gemakkelijk
niet bestorrad, eer onze werkzaamheden afge-
loopen zijn, zullen de konstabels met het gemeen
wel klaar zijn I
De verwachting van den lordmayor, indien hij
die werkelijk had gekoesterd, werd niet vervuld.
coupé, waarin zich buiten hem nog een
reisgezelschap van drie heeren en ééne
dame bevond, oogenschijnlijk behoorende tot
de hoogere klassen der maatschappij. De
bankier was in slaap geraakt en werd wakker
door het stilhouden van den trein te Ottignies,
waar zijne medereizigers uitstapten. Nauwe
lijks had de trein zich in beweging gezet of
de bankier, aan de linkerborstzijde van zijn
jas voelende, bespeurde dat de portefeuille
met haren inhoud verdwenen was.Te Brussel
deed de bankier aanstonds aangifte, en ter
stond werd van daar het signalement van
zijne vier reisgenooten naar verschillende
richtingen getelegrafeerd.
De politie zet hare operatien tegen de
anarchisten ijverig voort en deed huiszoeking
bij Seuillery, een vriend van Francis; of onder
de papieren nog belangrijke documenten zijn
gevonden, is niet bekend. De rechtbank heeft
machtiging verleend om verschillende anar
chistische redenaars te arresteeren en in be
waring te houden als krankzinnigen, gevaarlijk
voor het algemeen welzijn.
De ritmeester Nerch van het 19e re
giment bereden jagers te Rijssel, die in
uniform, in een socialisten vergadering ver
klaard had, dat zijn escadron zou weigeren
tegen werkstakers op te treden, is geschrapt
als officier.
De schoenen- en laarzenfabrikanten in het
graafschap Leicester besloten de geschillen
met hunne arbeiders over het in dienst hebben
van jongens, aan de uitspraak van een
scheidsgerecht te onderwerpen. Daardoor
zullen de 90,000 werklieden dus niet in de
noodzakelijkheid gebracht worden, het werk
neder te leggen.
Koningin Charlotte van Wurtemburg is
nabij Stuttgart aan een groot gevaar ontsnapt.
De politie bleek geheel machteloos tegenover het
volk, dat met steeds talrijker troepen aanrukte,
6n ief" r!e geschreeuw, gejoel en gebrul
maakte. Door onzichtbare handen werd geld en
brandewijn onder de menigte uitgedeeld, en
daarmede olie in het vuur geworpen. Het was
een goed georganiseerd oproer; den lordmayor
moest de hoogste smaad aangedaan en hij daar
door onmogelijk gemaakt worden.
Steenworpen verbrijzelden de vensters van Man
sionhouse en beschadigden in de kamers spiegels
meuoels en schilderijen, ofschoon men zich daar
mede niet vergreep aan den eigendom van Crispe
Dascoyne, maar de woning van den lordmayor
vernielde, die aan de City toebehoorde. Des te
beter ook het vernielen van den stedelijken
eigendom moest op rekening van den gehaten
lordmayor komen.
Toen het bericht van de steeds toenemende
wanorde in Guildhall kwam, beval de lordmayor
dat de konstabels zich lijdelijk moesten gedragen
en in alle stilte militairen laten aanrukken
De oproerigen legden de lijdzaamheid der po
litie anders uit. Zij meenden, dat de lordmayor
bevreesd was, en besloten hem bij het terug
rijden op de grofste wijze te beleedigen. Intusschen
koelden zij hun moedwil aan weerlooze slacht
offers.
Een heiden I klonk het gebrul, toen zich
een man met eenigazina donkere gelaatskleur
gekleed in een lluweelen buis en meteen bonten
halsdoek vertoonde.
Er op los! Slaat hem dood I
- Wij dulden die vreemdelingen niet meer
onder ons
Zij zijn vijanden van ons volk
Naar Egypte met heidens en heidenvrienden!
Verscheidene dreigende vuisten verhieven zich
tegen den ongelukkige, wien het slechts met
moeite gelukte, hen te overtuigen, dat hij geen
afstammeling van den verachten en gehaten stam
was, maar de eer had tot het Angelsaksische ras
te behooren.
Ook Milly, die naar Londen gekomen was, om
eens weder rondom Newgate te sluipen, en te
beproeven of zij niets van haar man kon verne
men, was door een woedenden hoop aangevallen
en slechts met moeite bevrijd door.de toesnel
lende politiedienaren, die echter bij de steeds
aangroeiende menigte meer en meer machteloos
bleken. (Wordt vervolgd.)