Nummer 77. Zondag 25 September 1892. 15e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
UITGEVER:
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
De Echo van het Zuiden,
iViiiiluijksclK1 en Laiigstraalsclie Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door tiet geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
«an den Uitgever.
Waalwijk.
Advertentiën 17 regels f 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Iets over de desinfecteerende wer
king van zure run.
(Uit de Gerber-Zeitung.)
Dat de vefrsch uit de kuip komende «ure
run eene desinfecteerende kracht tegen be
smettelijke ziekte bezit, en met name tegen
de cholera, kan als vaststaand beschouwd
worden, want elk uitbreken van eenige be-
teekenis der ziekte heeft het duidelijk ge
toond en ook de jongste choleraberichten
uit Petersburg bevestigen het. De artsen
laten zich nog niet uit over dit feit, ten
minste zij passen het middel in hunne
praktijk nog niet toe. Hier en daar vindt
men wel een geneesheer, die de desinfectee
rende kracht van ons looimiddel erkent
maar geen, die het zijnen patiënten aan
raadt ten minste niet in zijnnaar het
oordeel van het publiek bijzonder werkza-
men vorm van zure run, maar hoogstens
als tannine.
De meesten trachten, als eens de vraag
wordt opgeworpen of de volksmond met zijne
algemeen verbreide meening gelijk heeft, zich
stilzwijgend of schouderophalend van de zaak
af te maken.
Ik moet bekennen, dat ik deze behande
ling, welke raen der volksmeening aandoet,
onbegrijpelijk vind en ook onwetenschap
pelijk. Of de zure run eene desinfecteerende,
bijzonder tegenover de cholera werkzame
kracht bezit, kan alleen de ondervinding
leeren; dat zij ze bezitten kan, zal niemand
ontkennen. In het innerlijke der natuur
dringt geen geschapen geest door De kracht,
eigen aan den eenen of anderen vorm der
materie, laat zich zoo maar niet a priori met
een mooi praatje te voorschijn roepenwij
ondervinden haar bestaan eerst door een
toeval, en als wij er zoo op opmerkzaam
zijn gemaakt, dan is het onze zaak, door
zorgvuldige proefnemingen ons zekerheid te
verschaffen omtrent hare uitgebreidheid.
De mensch leert eten, voor dat hij tot
bewustzijn komt, wat er met het genotene
gebeurteeuwen reeds had de wereld goed
brood gegeten eer zij tot het inzicht kwam
dat de gist uit louter bacteriën bestaat
Ook de techniek der lederfabricage is veel
ouder dan hare theorie, welke ook nu nog
in vele onderdeelen in een sluier gehuld is.
Zoo gaat de kunst steeds vóór de weten
schap. Onze artsen moesten dus de zure
run minstens bij wijze van proef in dienst
nemen, langzamerhand zal ook het weten
schappelijk begrip van hare werking komen.
Hoe ik mij de innerlijke werking bij de
desinfectie met zure run voorstelzullen
deze regels verklaren, 't Spreekt van zelf
dat ik niet beweer, dat mijne beschouwingen
voor onfeilbare waarheid zullen gelden; ze
zijn slechts eene theorie, het preduct van
mijn streven, om onloochenbare daadzaken
nader aan ons verStand te brengen.
Voor alles stelt zich de vraag, hoe de
naar de ervaring aanwezige kracht der zure
run zich doet gelden. Eene bepaling van
de soort en wijze van hare werking moet,
voor de verklaring van 't geen daarbij wer
kelijk plaats heeft, niet minder van waarde
zijn dan voor het praktische gebruik van
het desinfectiemiddel.
De ervaringsedert eeuwen in looiers
plaatsen, en meer nog bijzonder in door
looiers ingenomen straten opgedaan, leert,
dat niet alleeD de onmiddellijke aanraking
met zure run desinfecteerend werkt, maar
dat reeds de enkele lucht er van onvatbaar
maakt. Deze ervaringen zijn er wel toe
geschikt om te doen aannemen, dat men
bij het gebruik van zure run minder eene
vernietiging der bacteriën zoo noemt
men de ziektekiemen der cholera op 't
oog moet hebben, dan eene vernietiging harer
schadelijke kracht. Eene volledige vernie
tiging der 'oacterien door de zure dampen
der versch uit de kuip komende run behoeft
men ook niet als uitgesloten te beschouwen,
zoolang nauwgezette onderzoekingen niet het
tegendeel bewezen hebben, maar ik ben toch
weinig geneigd dezen vorm der desinfectie
voor de eigenlijk werkzame te houden, maar
wensch veel meer op andere mogelijkheden
opmerkzaam te maken.
Evenals de vinnen in 's menschen inge
wanden tot lintworm aangroeien en slechts
in die gestalte groot onheil stichten, hebben
wij vele metamorphosen in de dieren- en
plantenwereld. Ook de splijtzwammen, waar
toe de bacteriën behooren, veranderen onder
verschillende werkingen der natuur. In
iederen waterdroppel, dien wij uit het zui
verste bakje scheppen zullen wij bij mi
croscopisch onderzoek splijtzwammen vinden,
maar in dezen vorm zijn zij onschadelijk.
Geven wij haar een anderen voedings
bodem dan kunnen zich uit den oorspron-
kelijken vorm onderscheidene soorten ont
wikkelen, die, door den menschelijken maag
opgenomen, dikwijls schadelijk zijn. Eene
dusdanige omzetting der cholerabacillen on
der den invloed van de lucht van zure run
is altijd denkbaar, en wij zijn de raeening
toegedaan, dat de artsen met deze mogelijk
heid rekening dienen te houden en onder
zoekingen in die richting behooren in te
stellen.
Daarbij is bet niet volstrekt noodig, dat
deze inwerking van het looizuur reeds in de
lucht moet plaats hebben; dit kan hierom
de waarschijnlijkheid niet voor zich hebben,
wijl de bacillen zich veel meer overplaatsen
op de water- en spijswegen, dan op den
luchtweg. De metamorphose kan zeer goed
eerst in den mond of de keel, zelfs in den
maag plaats hebben van hem, die blootge
steld is aan de zure uitwasemingen en die
daardoor een met zuur verzadigd slijm voort
durend in die lichaamsdeelen brengt,
Eene andere eveneens niet uitgestotene
mogelijkheid der inwerking van de zure
rundampen op de cholera-baoterien zou zijn
de bevordering eener verdelging van deze
in de maag. In tijden van cholerabesmet-
ting komen in de door de epidemie geteis
terde plaatsen bacillen in de maag van
iedereen, maar niet allen worden er ziek van,
want een gezonde maag verteert de opge
nomen bacillen en vernietigt zoo haar ver
mogen om zich in de ingewanden vast te
zetten en voort te woekeren. Dit bij een
groot deel der bevolking aan het licht tredend
feit zal misschien dienstig zijn om het in
ademen van zure run-lucht te bevorderen.
Het groote verterings-ver mogen der looiers
wereld is algemeen bekend. In vakkringen
wordt het toegeschreven aan de vochtige
lucht der werkplaatsen en aan de verterende
kracht van de uitwasemingen der zure run.
Aan den invloed van het looizuur is ook
te danken, dat looiers en schoenmakers in
't algemeen geen hoog roode gezichtskleur
hebben. Eindelijk blijft nog een invloed van
het ruiken van zure run op het zenuwstel
over. Dit zullen het eerst geneigd zijn aan
te nemen de aanhangers der homeopathie
die, zooals bekend is, de werkzaamheid hun
ner minimaal giften toeschrijven aan de
werking er van op het zenuwstelsel en de
hersenen.
Nog blijft ons over de tweede vraag te
bespreken. Welke voordeelen geeft het ge -
bruik van zure run tegenover dat van andere
beproefde desinfectiemiddelen
Een groot voordeel is altijd de onmoge
lijkheid van misbruik tot vrijwillige- of toe
vallige vergiftiging.
Een ander voordeel is dat zure run heel
wat aangenamer riekt en zonder twijfel de
lucht er van veel gezonder is dan die van
carbolzuur en dergelijke middelen, die thans
van geneeskundige zijde worden aanbevolen.
Daarbij is niet eens uitgemaaktdat die
middelen met beter gevolg werken. Is het
vermogen dezer laatste om het organisme
der bacteriën te vernielen ook al zeer groot,
als zij er mede in de nauwste verbinding
komen, dan heeft dit in vele gevallen wel
groote waarde, maar in andere slechts een
ondergeschikt belang, want wij kunnen toch
niet alles met carbolzuur mengen, wat mo
gelijkerwijze cholerabacillen zou kunnen
overdragen. Een door den reuk werkzaam
middel is dusminstens voor dagelijksch
gebruik, zelfs in een niet besmet huishouden,
in alle geval veel meer waard. De ervaring
nu leert ons, dat wij reeds zulk een middel
bezitten in de zure looiersrun.
De president der republiek heeft zich Don
derdag morgen te tien ure met de ministers
naar het Pantheon begeven voor hel eeuw
feest der republiek. De minister-president
Loubet hield eene lofrede op de republiek
en den vrede. Hij zal trachten de sociale
quaestie op vreedzame wijze op te lossen.
De heer Floquet, voorzitter der kamer,
hield eene rede ter verheerlijking der revo
lutie. De tegenwoordige republiek heeft, dank
zij de eensgezindheid der partijen, de nationale
kracht hersteld cn zij doet thans haren wil
eerbiedigen. De historie zal de geslachten
vereeren, die de broederlijke eensgezindheid
tusschen alle *burgers en de definitieve over
winning van het recht op het geweld, waar
door de deuren voor de broederschap tusschen
de volken geopend worden, zullen voorbe
reiden.
Goed nieuws uit Dahomey komt in Frankrijk
de vreugde op het eeuwfeest der omwenteling
verhoogen. Het leger van den broeder des
konings blijkt, met verlies van een derde
van het effectief, op de vlucht te zijn ge
slagen, waardoor de weg naar Dahomey vrij
komt, terwijl een ander leger, door den
koning zelf aangevoerd, ingesloten is tusschen
de zee en het leger van den Franschen
commandant Dodds. Tegen de geringe ver
wachting, die men van deze expeditie had,
schijnt dus ditmaal deze wilde stam eene
zeer gevoelige tuchtiging te zullen ontvangen
Velen zijn 't in Duitschland, die meedoen
in den kamp om len aanzien van de dingen
die komen zullen dat zijn de militaire
voorstellen en de belastingwetten het meest
mogelijke nieuws mee te deelen, maar wei
nigen zijn 't er, die niet vroeger of later langs
officieusen weg op de vingers worden getikt
met de doodleuke mededeeling, dat de be
richten onjuist waren, zonder evenwel er aan
te denken, dat tegenspraak in den regel
rectificatie doet verwachten.
Misschien weten de heeren te Berlijn het
zelf nog zoo juist niet en verkeert alles nog
in een periode van voorbereiding tot zelfs
de datum van samenkomst van den Pruisischen
landdag en den Duitschen rijksdag toe, wat
echter den staatssecretaris van financien,Von
Maltzahn, niet belet zijn reis door de Zuid-
duitsche staten voort te zetten: zijn collega
van de schatkist van Wurtemberg heeft reeds
een beurt gehad en nu is het te Karlsruhe,
dat Von Maltzahn zich beijvert om den Ba-
denschen titularis van financien diep te door
dringen van het feit, dat er geld, zeer veel
geld noodig is ter verheerlijking van den
god des oorlogs en dat 't een plicht is van
eiken rechtgeaarden Duitscher, 't zij hij zijn
domicilie heeft in 't zuiden da» wel in het
noorden des lands, om voor dat goede doel
zoo diep mogelijk in den zak te tasten. Dat
men te Berlijn zelf nog niet op een millioentje
of wat na weet hoe het nieuwe militaire
voorstel zal uitvallen, zou men opmaken uit
de mededeelingen der Mtinch. Allg. Ztg.
volgens welke de rijkskanselier den keizer
een zeer uitvoerig rapport heeft voorgelegd,
hetwelk deze zou hebben goedgekeurd, daar
door, naar het blad meent, het beginsel van
den tweejarigen diensttijd sanctioneerend.
Het lijkt wel of de geheimzinnigheid, door
de hoogste hoogen over het nieuwe militaire
voorstel bewaardaanstekelijk werktde
publicatie van de belastingvoorstellen, vóór
de behandeling in het huis van afgevaardigden,
laat op zich wachten en er is weinig kans
dat alsnog tot openbaarmaking zal worden
overgegaan. De regeering te Berlijn schijnt
bij haar nieuwe belastingplannen van het
beginsel te zijn uitgegaan, dat vele kleintjes
één groote maken en daarom zullen ver
schillende takken van industrie een druk
ondergaan om de 60 a 80 niillioen doorloo-
pende uitgaven bijeen te brengen.
Giolitti heeft verklaard voor de verkiezingen
een kort maar duidelijk regeeringsprogramma
te zullen geven opdat de candidaten zich
duidelijk voor of tegen de regeering zullen
kunnen verklarenhij tracht daarmede te
voorkomen wat Crispi gebeurde na een hem
gunstigen uitslag der verkiezingen, waarop
na twee maanden de regeeringscandidaten
zich van de uitvoerende macht atwendden.
Ter gelegenheid van den 22sten verjaardag
der bezetting van Rome door de Italiaansche
troepen, is in het aloude Pisa dóór den prins
van Napels (kroonprins) een standbeeld van
koning Victor Emanuel, 's prinsen grootvader,
onthuld.
Terwijl 't sinds enkele weken rustig was
geweest met betrekking tot Bulgarije en men
van de mogelijkheid op een erkenning van
't bestaande door den sultan, zelfs niet meer
had gereptwordt er nu weer een poging
gedaan om de lectuur over Bulgarije te doen
herleven door te vertellen van een nieuwe
nota, door Rusland aan Turkije gezonden
met betrekking tot de verhouding tusschen
den sultan en Bulgarije. Rusland zou Turkije
daarin wijzen op het gevaarlijke van zijn po
litiek vis-a-vis Bulgarije en 't zou voornamelijk
als zwartq punten hebben genoemd: Stambou-
loff's ontvangst door den sultan en de zending
van een officieelen commissaris naar Phifip-
popoli.
't Verhaaltje ziet er nogal apocrief uit
voornamelijk de Fransch-Russisch gekleurde
toevoeging, dat deze scherpe nota op de
Porte een diepen indruk zou hebben gemaakt!
De Sofia's of studenten in de (Mohamme-
daansche) godgeleerdheid, die zich in menigte
bij de talrijke moskees te Constantinopel
ophouden en al meermalen een dweepziek en
gevaarlijk element bleken te wezen, schijnen
het der Porte weder lastig te maken. Maar
deze weet daar wel raad op. Onder voor
geven, dat cr te veel zijn en de godsdienst
scholen overbevolkt, liet men door polfiie en
militairen Zaterdag en Zondag niet minder
dan 2000 dezer priesters in den dop eenvou
dig oplichten en aan boord van 10 verschil
lende stoombooten brengen dié hen Daar
elders zullen transporteeren. De bevolking
en de pers zijn begrijpelijkerwijs eenigszins
onder den indruk van dezen krassen maatregel.