r,
immer 104, Donderdag 29 December 1892. 15°
Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
k auf
ANTOQN TIELEN
Staatkundig overzicht.
V-ILLMTON.
'ITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
De Echo van het Zuiden,
Kul»(jksrfer en Langstraatsete ('onranl
53»
Dit blad verschijnt Wopsdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per sjnap-nden. J 1,00.
Franco per post Goor hl geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stuiken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
ÜITGEYEE:
Waalwijk.
Advertefitiën 17 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden Smaal berekend. Advertentien voor Duitscli
land worden alleen aangnoinen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Volgeis gewoonte;
stellen vij in het
mmer van 1 Januaii de gele—
nheid open voor bel^nghebben-
hunne heilvvensclen te doen
•atsen tegen betalirg van 30
it. Opgaven worden ingewacht
Zaterdag 's middag/ 12 uur.
Is eigenaardig en treurig tevens, waar
emen hoe de mensch onder alle omstan-
h ien en te allen tijde dezelfde is ge-
pn hoe de in zijn naaste ontdekte ge-
hem immer weer verleiden, onder
leilige gezichtverdraaiingen zijn voldoe-
te betuigen, niet over de slechtheid
anderen, maar over het gunstige ver-
dat er te constateeren valt bij een ver
ging tusschen die anderen en zijn eigen
persoonlijkheid. En er is in den laatsten
geiegenheid te over tot dergelijke zelfte-
enleids-manifp-statien waar men zijn
:n wendt, allerwegen aantijgingen en be-
ldigingep van hoogst ernstigen aard en
a 'ris', geeft den handigen politicus wape-
handen, die hij precies zoo weet te
en te vormen, dat zij de door hem
bedoelingen niet altijd een proef
n toetssteen der' eerlijkheid en op-
1 kunnende doorstaanuitstekende
innen bewijzen.
-Ahlwartin Duitschland al spoe-
„en te zijn een handige politieke
:er dan de uiting van het overkropt
ms braven en eerlijken mans is
lijkertijd de wereld in beroering
engen als de Panamazaak en zoo
hebben we gehoord van verdachte
Spanje en Italië (kanaliseering der
ankaangelegenheid) terwijl uit Bul-
i r
cers
[age.
RNER.
AN HBEMINA.
iming van den uitgever
te Arnhem)
Ike nadere verklaring
man heen, terwijl de
i zijn pijp sloeg en
'ezo op den grond te
e aan zijn ergernis
alk begrijpt! Ik zou
d hebben, dat het
andt ze hem met een
- had noodt gedacht,
aangrijpen. Iiij zag
hoe driftig vloog hij
niets te hooren, daar-
en van Martha even-
liep de opzichter zijn
totdat zijn verst/iorcU
m stemming begriSiï te
aan doen Mtt geweld
tot een paar rak on, als
en het hielpc^svenmin
garije's hoofdstad nu de mededeeling komt,
dat de onder-staatssecretaris van buitenland-
sche zaken PanaiatofF gearresteerd is wegens
vergrijp aan staatsgelden en Panaiatoff zal
de laatste niet zijn, evenmin als hij de eerste
geweest is. Doch wat ter wereld geeft iemand
het recht op grond van dat alles, of van elk
dier zaken afzonderlijk, het eind der negen
tiende eeuw het bijzondere kenmerk der ver
dorvenheid aan ie wrijven oferger nog
den regeeringsvorm, alsmede de wijze van
samenstelling der wetgevende lichamen dier
onderscheiden landen, de oorzaak te heeten
van al die ellende? Politiek moge dat zijn,
eerlijk is 't in geenen deele, want immers
we weten beter, we herinneren ons immers
dat we, om iets dergelijks te vinden, niet
behoeven terug te gaan tot lang vervlogen
eeuwen, toen allerwegen koningen en keizers
de absolute macht in handen hadden, maar
dat gedurende het laatste decennium in tal
van beschaafde landen groote ondernemin
gen zijn ineengestort, waaraan regeering en
volksvertegenwoordiging steun, kreriic* <m aan
zien hadden verleend. Niet minder talrijk
ook zijn de gevallen, dat zoowel burgerlijke
beambten en verkozen vertegenwoordigers,
als militaire autoriteiten, niet alleen beschul
digd warden uit particuliere ondernemingen
geld te hebben ontvangen en zelfs uit mid -
delen, die voor algemeene doeleinden dien
den, maar overtuigd worden van die buiten
kansjes te hebben geprofiteerd tevens.
Dat alles is „da gewesen" in het vrije En
geland, zoowel als in het geknevelde Rus
land in Spanje en Zwitserland, waar men
zich verheugt in algemeen stemrecht, zoowel
als in Oostenrijk, Italië en Portugal, waar
het stemrecht beperkt isin het zonder grond
wet geregeerde Turkije zoowel als in Duitsch
land, welks wetgevingen vele zijn. Geen po
litieke staatsvorm, geen rassenkruising, geen
godsdienstige belijdenis beschermt er een
land tegen, da: groepen invloedrijke perso
nen de hun cpgedragen macht misbruiken
en dat beambten, onafgebroken in verzoeking
zijnde, hun plicht -Vergeten. Op alle breedte-
achtelooze beweging van het hoofd, die wellicht
een bewijs van iank moest verbeelden, en stapte
voorbij. Een snartelijke trek vertoonde zich op
het gelaat van den ouden man; hij stond nog al
tijd met zijn nuts in de hand en zag hem aan
met een treurden blik, alsof hij wilde zeggen:
//Zoover is het das gekomen I*
Misschien had Arthur dien blik opgemerkt;
misschien ook vel het hem eensklaps in, dat hij
hier nog een oulen vriend uit zijne jeugd voor
zich zag; hoe hel zij, hij bleef plotseling staan.
„Wel, Hartman hoe gaat het?"
Op zijn eigen.ardig langzameonverschillige
wijs stak hij hen de hand toe en scheen min of
meer verwonderd dat zij niet terstond werd ge
grepen, maar de opzichter had zulk een gemeen
zaamheid van zijl kant sedert jaren niet onder
vonden; hij aarzede haor aan te nemen, en toen
hij er eindelijk toe kwam, geschiedde dit zoo
beschroomd en viorzichtig, alsof iiij bevreesd was,
die blanke hand h zijn ruwe vuist te beschadigen.
„Dank u. Mij ;aat het tamelijk goed, mijnheer
Arthur mijnher Berkow, wii ik zeggen."
„Zeg maar vrij Arthur," antwoordde de jonge
man bedaard. „Gij zijt er van ouds aan gewoon,
en ik hoor het wol. gaarne uit je mond. Hij zijt
dus tevreden, Hartman
„Goddank, ja, mijnheer Arthur. Ik heb alles, wat
ik noodig heb. Ieder huisje heeft wel zijn kruisje;
mijn kinderen geven mij wel eens zorg; maar dit
is nu eens niet anders."
De opzichter zag niet zonder verbazing, hoe de
jonge heer naderbij kwam en de beide armen op
het houten hek liet rusten, alsof hij het gesprek
nog lantrer we^schte voort te 70;':n.
1.1 -reu ik dacht, dat ge maar ééu aoon
'e.,, v .ju tch. Maar ik heb ook nog een
'u•Kind bij i. ij in huis, Martha Ewevs.
neet..' riep de opzichter. „Het meisje j
/.ou i -n gc«.al-; er ;cde te vinder
is, möihad zoo v plant: ei je gemaakt, dat rij 1
en UCr£3b oer natr jogden wórden, tri nu
„Nu. "i UVoh nii viel Arthur hem in de
nvt c'.n •■gema Ugc uitdrukking in zijne j
err VK> doj'fo oogon.
e on 'f -r. ha: v -choadérs op.
l: hi o. vw lo eft hij werkelijk j
i!dj ruiri mn 7 hij het v erkeerd aan-
graden zijn de de menschen in gelijke mate
eerlijk, niet aan het verschil van karakter
dus ligt hetals op een gegeven oogenblik
in éen bepaald land meer corruptie voor den
dag komt, dan op andere tijden in andere
landen, maar de oorzaak hiervan schuilt in
het verschil der instellingen 't is de gele
genheid, die den dief maakt of wel 't zijn
de omstandigheden, die dei) mensch doen
handelen, zooals hij handelt en had Frankrijk
zich kunnen beroemen op een voldoende
wetgeving op de financieele genootschappen
dan zou a'les niet gebeurd zijn wat er
nu is geschied, dan zou baron De Reinach
niet de gelegenheid hebben gehad zich te
verrijken ten koste van duizenden kleine bur
gers een feit 't welk sinds Andrieux' ont
hullingen voor de enquête-commissie vrij wel
vaststaat, evenzeer als het vermoeden rijst,
dat die avonturier der „haute finance" de
compromitteerende wissels heeft vervaardigd
om zich voor de Panama maatschappi' te
rechtvaardigen.
r>o.v»u 7.ij der kamerzitting van Vrijdag is er
behalve de geruchten betrekkelijk Floquet's
geschokte positie ingevolge zijn eigen ver
klaringen voor de enquête-commissie uit
Frankrijk weer genoeg te melden. De afge
vaardigde Millevoye interpelleerde de regee
ring of eigenlijk Ribot over de positie van
de regeering en de kamer, ingevolge de be
kentenissen van twee expremiers, betrekkelijk
de verantwoordelijkheid der regeering in de
aanwending van gelden, behoorende aan de
aandeelhouders der Panama-maatschappij.
Klaring van den verwanden toestand, kan
natuurlijk Millevoye's bedoeling niet geweest
zijn en toch is 't daartoe gekomen en heeft
men de rots, waarop noodzakelijkerwijs stran
ding van het schip van staat met noodlot
tige ontknooping, moest volgen, kunstig we
len te ontzeilen: met 353 tegen 91 stemmen
werd een motie aangenomen, waarbij de ka
mer haar goedkeuring hecht aan de verkla
ringen der regeering en haar vertrouwen be
tuigt in haar doortastendheid (die derregee
ring) ter doorvoering van de gerechtelijke
gelegd; 't is nu ten minste voor goed uit tusschen
hen. 't Was anders mijn laatste hoop, dat hij
nog eens een goede vrouw zou krijgen, die hem
op den rechten weg hield."
Het was zonderling, dat de ontegensprekelijk
zeer eenvoudige en zeer weinig belangrijka fa
milieverhalen van den ouden mijnwerker den
jongen heer niet schenen te vervelen; hij geeuwde
in het geheel niet, wat anders gewoonlijk het
geval was, als hij zich voor nieina.id behoefde
te ontzien, en zijn gelaat verried zel.s een zekere
mate van belangstelling, toen hij vjoeg:
„Heeft hij dit dan noodig?"
De opzichter wierp den vrager era bescliroom-
den blik toe en zag vervolgens vótr zich.
„Nu, mijnheer Arthur, dat zal il u zeker niet
behoeven te vertellen. Ge zult al wel genoeg
van Ulrich gehoord hebben."
„Ja, nu herinner ik 't mij; uijn vader heeft
over hem gesproken. Je zoon, Hartman, staat
niet goed aangeschreven bij de leeren ginds; zeer
slecht zelfs dat-kan ik je vewekeren!"
De oude man zuchtte. „Ja, ik kan er niets aan
veranderen. Hij volgt mijn raad niet meer en
heeft dien eigenlijk nooit gevólgd. Hij doet altijd
zijn eigen zin. Zijn haan moet altijd koning
kraaien. Ik heb dien jongen veel meer laten
leeren dan anderen, misschiei meer dan goed voor
hem was; ik dacht, dat Iiij dan wat schielijker
vooruit zou komen, en hij is dan nu ook al on
deropzichter en brengt het' vroeger of later nog
wel eens tot opziener; maar dat leeren is de bron
van al zijn ongeluk! Altijd zit hij in de oude
geschiedenisboeken te studeeren. wil alles beter
weten uan een ander, brengt den hafven nacht 1
met lezen door t i is nommer één onder zijn ka- j
meraden. Hoe bij het gedaan krijgt, om overal
de eerste te zijn, weet ik niet, reaar'n le al
kleine jongen was hij hen allen de baas. en te-
genwoordig is het erger dan ooit. War, hij zegt,
geloovèn zij blindelings; waar hij staat-, staan ze
allemaal; zuc hij hen naar de h l wilde voeren,
zi-uden /.ij allen vol-geo, als hij hen slechts voor- j
nier op de bergwerker.'
Waarom juist hier?" vroeg Arthur, terwijl hij,
a's in gedachten verzonken, allerlei liga ren' met
zijn sleutel op het houten hek trok.
„Omdat /ie werkvolk het hier zot bitter slecht
heeft de opzichter zich ontvallen. „Neem I
maatregelen.
Doch zonder strijd geen overwinning er
is in de kamer geïnsinueerd, gegispt en be-
leedigd met een toewijding en een ijver, die
waarlijk alle erkenning en waardeering zou
den verdienen, als zij een betere zaak
golden. De eene persoonlijke aanval volgde
den andere, de eene heftigheid werd over
troffen door een van veel scherper karakter
en 't waren voornamelijk Floquet, Rouvier
en Roche, die ten doelwit dienden en zich
natuurlijk ijverig verdedigden na eiken aan
val, terwijl Ribot zijn kracht zocht en vond
in de blootlegging van de min edele (lees
politieke bedoelingen der rechterzijde.
En terwijl de senaat de vervolging goed
keurde tegen het bekende vijftal zijner leden,
nam de kamer bove.ngemelde motie van ver
trouwen aan voor 't oogenblik een gun
stig resultaat
De gedelegeerden op het socialistisch con
gres te Brussel hebben een besluit aangeno
men, houdende dat er tot eene algemeene
werkstaking zal worden overgegaan in het
geval de regeering weigert het algemeen
stemrecht toe te staan. Het bleek de bedoe
ling te zijn der gedelegeerden, liever hunnen
steun te geven aan eene revolutionaire dan
aan eene vreedzame beweging.
De kamer heeft met 338 tegen 193 stemmen
geweigerd over te gaan tot de behandeling
der artikelen van de Fransch-Zwitsersche
handelsovereenkomst. De zitting werd daarna
gesloten.
Andrieux heeft Zaterdag een verhoor
ondergaan voor den rechter van instructie
Franqueville. Hij heeft geweigerd den naam
van een onbekende, aangeduid door X, te
mij niet kwalijk, mijnheer Arthur, dat ik u dit
zoo ronduit durf zeggen, maar 't is zóó en niet
anders. Wat mij betreft, ik heb geen klagen; mij
is het boven bidden en danken goed gegaan
omdat uwe overleden moeder zooveel van mijne
vrouw hield maar de anderenl Ze werken en
zwoegen dag op dag en kunnen toch nauwelijks
droog brood voor vrouw en kinderen verdienen!
God weet, 't is een zwaar ambacht en een zuur
ambacht, maar werken moeten wij allen, en de
raeesten zouden 't ook met blijdschap doen, als
men hun gaf wat hun toekwam, zooals op de
andere bergwerken. Maar hier worden zij geprest
en aangespannen voor eiken penningvan hun karig
loon, en in de onderste mijnen ziet het er zoo
bouwvallig uit, dat ieder een Onze Vader bij het ne
derdalen bidt, niet anders denkende, dan dat alles
nog eens boven zijn hoofd zal ineenstorten. En
altijd is cr gebrek aan geld om bij te metselen,
en als een van het werkvolk in nood verkeert,
is er ook geen geld voorhanden; en dan moeten
wij het aanzien, dat de eene honderdduizend vóór
en de andere na naar de residentie wordt ge
stuurd, om
De oude man zweeg plotseling en sloeg zich
tv- tegen den onvoorzichtigen mond.
Hij had zichzelf voorbijgepraat, zooals men zegt,
en geheel vergeten, wie voor hem stond; de diepe
blos, die bij de laatste woorden het gelaat van
den jongen man bedekte, bracht hem tot bezinning.
,Nu?" vroeg Arthur, toen hij ophield. „Ga
voort, Hartman. Ge ziet, dat ik luister."
„In 's Hemels naam!" stotterde He oude man.
„Wie al ciie
nar- maar r
da
>eiL Gij
Hart
et hart
itwoo
e opzichter trouwhartig.
•nu, zuu ge nier steen zijl een ander man
Nu, ik bk: er. de e •nlijk. da', dit al lea kwaad
k i r i ^'-.b'hoer Arthur - eu
beschruoiuo. j.f vertrou woiijk .rad hij hero
ïen s li cede nader «n jnheer Arthur, zou dt gij
die zaken niet Gunnen aantrekken? Ge zijt iur
van uw vader en zult dit a'lt "ia< Ti
mer