Nummer 34. Donderdag 27 April 1893. 16e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangea
Gltlck auf
UITGEVER:
ANTOON TIELEN
FEUILLETON.
Staatkundig overzicht.
De Echo van het Zuiden,
en Langstraalsche taant,
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per posi door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Waalwijk.
Advertentiën 1 7 regels J 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Aankoop van paarden in het binnenland.
Waaraan is het toe te schrijvendat onze
militaire remonte commission veelal in het
binnenland weinig ol geene geschikte paarden
aantreffen, terwijl buitenlandsche kooplieden
onze paarden met graagte van de markt nemen?
Ziedaar eene vraag, welke meermalen op de
lippen komt, en nog onlangs werd geuit, ten
opzichte van aankoop in de provincie Gro
ningen. Wij zullen trachten op die vraag een
antwoord te geven.
Ir. de eerste plaats moet herinnerd worden,
dat onder het bewind van den minister Weit-
zel, de aankoop van paarden in het binnenland
zeer werd aangemoedigd begrijpelijker wijze
werd toen door de remonte commission ge
tracht mede te werken in de richting, welke
de regeering voorstond.
Zonder te willen beweren, dat die commis
sien, om den minister genoegen te doen, on
geschikte paarden aankochten, hebben zij toch
zeker zooveel doenlijkde binnenlandsche
paardenfokkerij getracht aantemoedigen, en
die aanmoeiigiug kan slechts bestaan in het
aankoopen van paarden, waardoor het uitzicht
om ook in den vervolge aan het leger te kun
nen leveren, voor de fokkers werd opengesteld.
Nadat de minister Weitzel was afgetreden,
woei de wind uit een anderen hoek, eu bleek,
dat de inspecteurs niet zeer ingenomen waren
met de inlandsche paarden. De drie bestaande
remonte-commissien werden ontbonden, en
door ééne centrale commisie vervangen.
De drijfveer, om zooveel mogelijk in het
binnenland aan te koopen, hield op te bestaan,
veeleer begreep men toen, dat het in de be
doeling lag, de eischen veel hooger te stellen,
dan te voren het geval was geweest.
Vooral de toenmalige commandant der be
reden artillerie, generaal Alewijn, was van oor
deel, dat de aankoop in het binnenland niet
de gewenschte uitkomsten had opgeleverd,
waardoor begrijpelijkerwijze hoogere eischen
aan de orde werden gesteld en het aantal
paarden dat gekocht werd allengs vermin
derde.
VAN
E. WERNER.
Vertaling van Hermina.
(Overgedrukt met toestemming van den uitgever
P. Gouda Quint, te Arnhem)
50 ooO-
Hij wierp zich in een stoel neder en steunde
het hoofd met de hand. Thans, nu geen vreemde
oogen hem meer bespiedden, nu hij niet meerde
chef behoefde te vertegenwoordigen, van wiens
vastberadenheid en zelfbeheersehing die der an
deren aihingen, thans week de energie uit zijn
wezenstrekken om plaats te mnkeii voor een
blijkbare uitputting, waaraan zelfs de krachtigste
man niet vermag weerstand te bieden, als hij
weken achtereen al zijne lichamelijke en geeste
lijke vermogens heeft ingespannen en overspannen.
Het was een oogenblik van diepe moedeloosheid
en wanhoop, zooals iemand kan overvallen, die
altijd en altijd weer te vergeefs strijdt tegen den
vloek van een verleden, waartegen hij in geen
ander opzicht gezondigd heeft, dan dat hij de
plichten heeft geminacht, die ook destijds op hem
rustten, terwijl de noodlottige nalatenschap thans
niet al haar gewicht alleen op zijn hoofd neer
komt. De zware beschuldiging tegen zijn vader,
die onwillekeurig aan zijn mond ontsnapte, ver
stomde wel is waar op hetzelfde oogenblik bij de
gedachte aan de ontzettende mededeeling, die hij
straks betreffende den vermoedelijken dood van
dien vader had vernomenen toch droeg deze
alleen de schulddat zijn zoon, ondanlfs zijn
wanhopig worstelen ten 'laatste voor de ijzeren
noodzakelijkheid moest zwichten, dat hij thans
op den rand van het verderf, verlaten door zijne
vrouwverloochend door al zijn voormalige
vrienden, naar het laatste middel greep, om zien-
zelf en datgene, wat hij voor het oogenblik nog
het zijne mocht noemen, te beveiligen tegen de
uitbarstingen van een haat, die jaren lang gekweekt
en gekoesterdhem thans de wrange vruchten
daarvan deed plukken. Afgemat sloot Arthur de
Toch werd niet over het hoofd gezien, dat
het ook zaak is voeling te houden met de
fokkers in het binnenland daar men bij eene
mobilisatie veelal op het bezwaar stuit, dat de
aauvoer uit het buitenland gesloten wordt, en
men dus wel genoodzaakt wordt, zich van
inlandsche paarden te voorzien.
Om dan niet mis te tasten moet men zich
reeds in vredestijd op de hoogte stellen van
hetgeen het binnenland oplevert, waartoe
keuring en aankoop ook in onze gewesten
noodig is.
Wat nu evenwel zoozeer de aandacht trekt,
nl. dat buitenlandsche kooplieden onze paar
den blijkbaar meer waarde 'ren, dan de re
monte-commissie, dat mag niet al te zeer
verwondering baren.
Men gaat, bij het beoordeelen dezer quaestie,
veelal van de onjuiste onderstelling uitdat
die buitenlandsche kooplieden ook paarden
koopen voor het leger, hetgeen volstrekt niet
altijd het geval isde meeste onzer paarden
zijn bestemd voor rijtuigpaarden, en daarvoor
gelden geheel andere eischen.
Hierbij zij nog aangeteekend, dat het type
rijpaard in ons land slechts weinig wordt aan
gekweekt. Voor de ruiterij hebben onze re-
monte-commissiön dan ook zelden paarden
kunnen aantreffen. Veel meer werd de artil
lerie uit het inlandsch ras ingevuld.
Voor dezen dienst moet als eisch gesteld
worden dat de paarden tot trekken van het
voertuig en tegelijkertijd tot dragen van den
ruiter geschikt zijn; snelheid van gang, moet
gepaard gaan aan krachtigen lichaamsbouw.
Gaat men nu aandachtig nawelk soort
paarden het meest bij onze landbouwers wordt
aangetroffen, dan blijkt dat paarden met sterke
rechte ruggen tot de zeldzaamheden behooren.
Wel treft men goed gevulde, flinke werkpaar
den aan, van het genre dat de oningewijde
een ferm stevig paard noemt; maar dat is
nog niet het paard, dat men voor het geschut
behoeft. H et gevolg hiervan is, dat het inlandsch
ras gretig genomen wordt voor rijtuigpaarden,
doch veel minder stof oplevert voor de be
reden artillerie.
oogen en vlijde het hoofd achterover tegen de
leuning van zijn stoel hij kon niet meer.
Eugenie had zacht haar schuilhoek verlaten en
den drempel betreden. Vergeten was al het door
gestane gevaar, vergeten de aanklacht van den
beambte, die haar zoo even nog met schrik en
ontzetting vervuld had, vergeten ook degeen, wien
zij gold en alles, wat met hem in betrekking
stond; thans, nu zij haar echtgenoot naderde,
dacht zij aan niets anders, zag zij hem alleen. De
sluierdie zoolang en zoo dicht tusschen hen
beiden had gelegen, zou eindelijk vaneengereten
worden. Nu zou er licht komen, en toch beefde
zij voor de beslissing, alsof deze tevens haar
doodvonnis kon zijn. Indien zij zich vergiste,
indien zij niet werd ontvangen, zooals zij wilde
en moest ontvangen worden, nadat ze hem haar
trots aldus ten offer had gebracht het bloed
drong de jonge vrouw met onstuimig geweld naar
het hart en dat hart klopte hoorbaar van onuit-
sprekelijken angst het volgend oogenblik zou
immers over hare gansche toekomst beslissen.
//Arthur!" zeide zij zacht.
Arthur sprong op en zag om zich heen; van
waar kwam die stem Daar, op den drempel
waar zij hem voor altijd vaarwel had gezegd,
daar stond zijne vrouw, en op hetzelfde oogenblik
dat hij haar herkende, was het gedaan met al zijn
overleg en zelfbeheersehing. Hij maakte een be
weging als om haar te gemoet te snellen, en de
kreet van blijdschap, die aan zijn mond ontsnapte,
het schitteren en tintelen van zijne oogen verried
haar alles, wat hij maanden lang voor haar had
trachten te verbergen.
//Eugenie!'-'
De jonge vrouw haalde diep adem, alsof haar
een pak van het hart was gevallen. Die blik, de
toon, waarop hij haar naam noemde, gaven haar
eindelijk de zoolang gewenschte zekerheid; en al
bleef hij nu ook te midden van zijn ontstuimigen
uitroep steken al poogde hij zich weer achter
het oude masker te verschuilen en den verrader
lijken blik te omsluieren, 5t was te laat, zij wist
thans genoeg!
«Waar komt ge vandaan?" vroeg hij eindelijk,
moeite doende om op kaimen toon te spreken.
«Zoo plotseling zoo onverwachts en hoe hebt
ge liet huis kunnen bereiken? Al liet werkvolk
is in rep en roer; gij hebt de bergwerken onmo
gelijk kunnen passeeren!"
Juist omdat het evenwel voor ons leger van
overwegend belang is, in oorlogstijd ook ge
schikte paarden in onze provinciën aan te
treffen, is het wenschelijk, dat onze fokkers
er meer en meer naar streven ook het krijgs
paard aan te fokken.
Om dit doel te bereiken, moet uitzicht tot
aankoop voor het leger blijven bestaan en
daarom is het wenschelijk, dat in dezen geest
medewerking worde aangetroffen bij de re
monte-commissie, hetgeen zeer goed kan ge
schieden, zonder dat men in het uiterste ver
valt, ongeschikte paarden aan te koopen.
Alleen door die samenwerking kan het hoog
ste doel bereikt worden. (R. N.)
De aanneming van het voorstel tot invoe
ring van home-rule in Ierland door Engelands
lagerhuis eigenlijk geen definitief succes
maar toch in elk geval een garantie, dat de
zelfregeering in Ierland voortaan slechts een
quaestie van tijd is heeft gelegenheid ge
geven tot de waarneming van een hopeloos
pogen. Geen blad van eenige beteekenis of
het heeft 't zich een plicht geacht het relaas
der besprekingen en de droge cijfers van het
votum nader toe te lichten en er een belang
wekkend commentaar op te leveren en dat
ernstig willen is, treurig genoeg, niet beloond
door een gelukkig welslagen: herkauwingen
heeft men verkregen gezichtspunten van
weken en maanden oud heeft men opgedui
keld en den braven lezers als spiksplinter
nieuw opgedischt en deze laatsten van hun
kant, hebben, oververzadigd van home rule-
beschouwingen als ze zijn, 't alles geslikt met
heroïsche zelfverloochening.
Terwijl over de aanneming van Gladstone's
voorstel eigenlijk niets meer te zeggen valt
is 't wel eigenaardig hoe 't buiten de kamer
toeging, 't Was buiten vol en toen Glad
stone aankwam, trof hij 't zeer ongelukkig
zijn getrouwe aanhangers waren er niet, zoodat
hij werd uitgejouwd en gescholden, terwijl
Eugenie kwam langzaam naderbij. «Ik ben
hier eerst voor een paar minuten aangekomen.
Wel heeft het mij moeite gekost tot hier door te
dringen; vraag maar niet, hoe ik 't gedaan heb
gekregen 't is voor het oogenblik voldoende
dat ik er ben. Ik wilde bij je zijn, voordat het
gevaar je bereikte."
Arthur maakte een afwijzend gebaar. «Wat
beteekent dit, Eugenie? Koenraad zal je met zijn
berichten angst hebben aangejaagd, ondanks mijn
verzoek, ondanks mijn uitdrukkelijk verbod. Ik
ben waarlijk niet gesteld op een offer, dat plicht
en edelmoedigheid voorschrijven. Dat weet gij
immers."
«Ja, dat weet ik," antwoordde de jonge vrouw
vastberaden. «Met dat gezegde hebt ge mij reeds
eens weggezonden. Gij kondt het mij niet ver
geven dat ik je eens onbillijk beoordeeld had
en uit wraak daarover hadt ge mij en jezelf bijna
opgeofferd. Arthur, wie was de scherpste, wié de
bitterste van ons beiden?"
«Het was geen wraak,zeide hij zacht. «Ik gaf
je de vrijheid terug gijzelve hadt dit gewenscht.'
Eugenie stond thans vóór hem; het woord, dat
zij eens voor geen prijs ter wereld op de lippen
had willen nemen, het kostte haar nu geen moeite
meer, nu zij zeker was van zijne liefde. Zij hief
de donkere, in tranen badende oogen tot hem op.
«En als ik mijn man nu betuig, dat ik die
vrijheid niet verlang, dat ik ben teruggekomen
om alles met hem te deelen, wat ons ook moge
overkomen, dat ik hem heb leeren liefhebben:
zal hij mij dan ten tweeden male wegzenden?"
Zij kreeg geen antwoord ten minste niet in
woorden, maar zij lag reeds in zijne armen; en
in die armen, die haar zoo vast en vurig omklem
den, alsof zij het eindelijk verworven goed nooit
weer wilden loslaten, onder hartstochtelijke lief
kozingen, waarmede hij haar overstelpte, voelde
Eugenie, hoe diep haar verlies hem eens had ge
troffen en hoe hoog hij hare terugkomst op zulk
een oogenblik waardeerde. Zij zag de groote
bruine oogen stralen van een glans, zooals zij on
danks hun bliksemsnelle flikkeringen nog nooit
daarin gezien had. De verzonken wereld was op
gestegen uit de diepte en baadde zich nu in koes
terend zonlichten zeker had de jonge vrouw
eenig vermoeden van al de schatten, die deze haar
beloofde, want zij vlijde met een uitdrukking van
volkomen overgave en vertrouwen het hoofd aan
Balfour, Churchill en Chamberlain (allen be
strijders van het home-ruleplan) stormachtig
werden toegejuicht; wel was 't beter na afloop
der zitting, doch Gladstone's tegenstanders
waren toch evenzeer op hun post als zijn
aanhangers. In Ierland zelf heeft de aan
neming der wet in vele steden aanleidiüg
gegeven tot bloedige conflicten tusschen de
unionisten en de nationalen, voornamelijk te
Dublin, waar zelfs verwondingen werden op-
geloopen en arrestatiön plaats vonden.
Terwijl over de tooneelen in het parle
mentsgebouw zelf alleen nog valt te consta-
teeren het zeldzaam enthousiasme der Ieren
na publicatie van het votum en de heftige
gemoedsbeweging van den „grand old man»,
valt over het verder lot der wet het volgende
te melden: de uitslag der tweede lezing heeft
over het lot der wet beslist, wat het lager
huis aangaat; de derde lezing is een forma
liteit onder de gegeven omstandigheden. De
eigenlijke kamp tusschen gladstonianen en
conservatieven wordt eerst weder hervat als
de wet in 't hoogerhuis komt, hoewel 't aan
tal speeches daar geringer zal zijn in aantal.
Zoo is eigenlijk beslist over het beginsel
van home-rule voor Ierland, niet over de wet
zelve en bewezen is door het votumdat
Gladstone's oorspronkelijke meerderheid niet
is ingekrompen een heel ding, iu aan
merking genomen de uiteenloopende elemen
ten, waaruit zij is saamgesteld. Zoo moge
dan de zege der gladstonianen niet zoo heel
treffend zijn, omdat zij vóór lang reeds was
voorzien, de teleurstelling der conservatieven
over het feit, dat Gladstone's meerderheid
onaangetast is gebleven, is het wel, in hooge
mate zelfs!
Terwijl aan het feestgetij te Rome dag aan
dag vele kolommen druks worden gewijd
waaruit in hoofdzaak valt optemaken dat
Duitschlands heerscher een handig tacticus
is, die zooals men dat in de volkstaal
noemt het huigje naar den wind weet te
hangenzijn er verschillende symptomen,
waaruit valt ai te leiden, dat spoedig de
de borst van haar echtgenoot, terwijl hij zich
over haar heenboog en fluisterde:
«Mijne vrouw! Mijn alles!"
Door het open .venster stroomden de zachte
koeltjes binnen, als brachten zij een groet van de
groene bergen in het verschiet. Die stem moest
toch n.edefluisterenzij had dit nieuwe geluk
immers mede tot stand helpen brengen. Zij had
die beide menschen reeds lang gekend, toen zij
zichzelf nog niet kenden, toen zij nog in bitteren
kamp en trots tegenover elkander stonden en het
scheidingswoord uitspraken, juist daër.waar hunne
harten elkander leerden verstaan. Maar het helpt
niets, al dat dwingen en worstelen der men-
schenkinderen, als zij met hunne liefde en hoop
onder de betoovering vallen, die de berg
geest in zijn rijk uitoefent, in de deinende neve
len bij de nadering van de lente en wie
elkander dan leeren kennen, behooren elkaar voor
eeuwig toel
De dag, die zoo onstuimig voor deBerkowsche
kolonie was begonnen, liep betrekkelijk kalmer
ten einde, dan men na het voorgevallene in den
morgen had kunnen verwachten. Iemand, die
niet met den toestand van zaken bekend was,
had wellicht kunnen denken, dat de rust, die
tegen den avond over al de bergwerken lag uit
gebreid, nimmer door iemand of iets gestoord
was, en toch was het alleen de kalmte van den
storm, die een oogenblik ophoudt, om daarop
weer met- dubbele woede los te barsten.
Ook in de woning van den opzichter heerschte
die doffe, drukkende stilte, die zoo veel onheil
in haar schoot verborg. De opzichter zat zwijgend
in zijn leunstoel bij het vuur; Martha liep 'in de
kamer af en aan en wierp nu en dan een blik
op Ulrich, die met over elkander geslagen armen
het kleine vertrek zonder ophouden op en neder
stapte. Niemand sprak tot hem en hij tot nie
mand; de vroegere vertrouwelijkheid, die bij het
driftig karakter van den jongen onderopzichter
wel vaak tot heftige tooneelen, maar even schielijk
ook weer tot verzoening aanleiding had gegeven,
bestond seder^ lang niet meer. Ulrich beheerschté
thans de huisgenooten even onvoorwaardelijk als
zijne kameraden en zelfs zijn vader waagde het
niet meer, zich tegen zijne besluiten of onder
nemingen te verzetten; maar hier zoowel als
