Nummer 4. Donderdag II Januari 1894. 17e Jaargang
oegewycl aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen,
DE BROODDRüliSTEK.
UITGEVER:
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk.
De Echo van het Zuiden,
Waalwijltsche en Langslraalsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden j 1,00.
franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
tan den Uitgever.
"Waalwijk.
Advertentiën 17 regel» J 0,60 daarboven 8 cent per regeJ
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Wel moet de toestand hoogst ernstig worden
geacht op Sicilië nu meer en meer blijkt, dat
Crispi's energieke maatregelen niels vermogen
tegen de opgewondenheid der menigte, welke
zich telkens weer uit in root, plundering en
geweldpleging aan personen en eigendommen.
Bij voortduring luiden de berichten van het
eiland ongunstig: de proclamaties hebben geen
blijvenden indruk gemaakt, de verontwaardi
ging over het gepleegde onrecht tegen de
armen en de werklieden is te lang ingehouden,
nu 't tot een uitbarsting komt, laat men aan
zijn hartstochten vrij spel en de ongeluks-
boodschappen volgen elkaar op. Nu weer
gewaagt men van een botsing te Marineo
tusschen de troepen en de manifestanten, die
de afschaffing der octrooirechten eischten en
hun betooging kracht wilden bijzetten door
een aanval op het stadhuis. Er zouden dertig
dooden en een vijftal gewonden zijn. Uit
verschillende andere gemeeuten van Sicilië
komen berichten van manifestaties, met een
meer of minder ernstig verloop, en 't schijnt
dat de regeering nu eens wil beproeven langs
een anderen weg rust en orde te herstellen.
Reeds heeft zij den socialistischen atgevaar-
digde De Felice Guiffrida doen arresteeren
en spoedig zullen eenige hoofdleiders van de
Faschi worden gevangen genomen. De Felice
is de ziel van de werkliedenvereenigingen
hij wordt door het volk zeer vereerd en wendt
zijn macht en invloed op de groote, onont
wikkelde massa aan om alle pogingen der
regeering tot herstel van orde, te dwarsboomen.
Het hoofdbestuur der werkliedenvereenigin
gen, te zamen een bond vormend, heeft nu
een manifest gericht tot de arbeiders van
Sicilië, waarin de treurige toestand van het
oogenblik het onvermijdelijk gevolg wordt
geheeten van den staat van zaken, zooals de
regeering die heeft doen voortbestaan. Van
de regeering worden een gansche reeks con
cession geOischt, daden, welke moeten bewijzen
Naar het Fransch door W. v. R.
Overgenomen uit de Meierijsche Courant
47
„Wel zeker, in Frankrijk, het land mijns vaders,
en uw land, neef Ovidius!Uw land is ook
het mijne; want ik bemin Frankrijk, ik aanbid
dat land, zonder het te kennen. Ik wil Frankrijk
zien, in Frankrijk leven, in Frankrijk sterven!4,
„Wat spreekt gij van sterven, liefste riep
Jacques uit, liet lieve blonde kopje zijner dochter
aan de borst drukkend.
„O, ik heb nog geen plan daartoe. Dat kunt
gij wel gelooven," antwoordde het jonge meisje
lachend. „Integendeel, ik wil niet sterven Hier
zou ik jong naar 't graf gebracht worden, want
ik verveel mijIk houd niet van Amerika;
maar Parijs trekt mij aan, Parijs, de stad der
wonderen Mij dunkt dat ik daar gemakkelijker
zal ademhalen dan te New-York, dat ik daar niet
meer die drukking zal gevoelen op de borst,
welke mij hier vaak pijnigt.'
„Liefste kind," hernam Jacques, „niets verhin
dert ons onmiddellijk naar Frankrijk, naar Parijs
te gaan, en daar twee, drie maanden door te
brengen."
„Neen, neen, dat niet!' klonk 't stormachtig
uit Mary's mond. „Ik houd niet, van halve maat
regelen. Mijn verlangen is dat gij hier uwe zaken
likwideert, uwe gansche tortuin tot geld maakt,
om dan naar Frankrijk te vertrekken, zonder er
nog ;ian te denken hier terug te keerën."
Ovidius kwam thans tusschenbeide.
„Deze werkplaatsen verkoope%!" riep hij op
onaangenamen toon uit. „Voor goed Amerika
verlaten 1Maar dat zou dwaas,dat zou
onzinnig zijn 1"
„Het staat u vrij er over te denken, zooals gij
wilt, neefGij kunt ook te Nesv-York blijven,
zoolang het u behaagt. Niemand zal u weer
houden, zoo gij hier leven en sterven wiltIk
sta er in het geheel niet op u mede te nemen
dat de bourgeois 't met hun mooie woorden
waarlijk goed meenen: de arbeiders worden
uitgenoodigd zich aantesluiten doch kalm te
blijvendaar het individueel optreden met
geweld tot geen blijvend voordeel kan leiden.
De beslissing der regeering op deze eischen
zal het verder optreden regelen.
In 't geheel zijn, naar aanleiding van dit
manifest, zes afdeelings-voorzitters gearres
teerd, behalve Felice.
Zoolang de Europeesche mogendheden in
verre gewesten koloniën bezitten en er per
jaar heel wat millioentjes voor over hebben
om deze artikelen van weelde te kunnen aan
houden, zoolang is de kans op conflicten tus
schen bedoelde mogendheden groot, als ze
ten minste bezittingen hebben die aan elk
aar grenzen. Een bufferstaat zooals tusschen
de Fransche en de Engelsche bezittingen in
Azie is dan ook geen overbodige zaak. Op
Afrika's Westkust is 't nu tusschen een En
gelsche en een Fransche expeditie tot een
conflict gekomen, naar men zegt bij vergis
sing en aan Engelsche zijde zijn gedood
kapitein Leng, hoofdinspecteur der grenspolitie
en 26 politie mannen en soldaten van het
eerste regiment van West Indie, terwijl een
Fransch officier door de Engelschen is gevan
gen genomen.
Van Engelsche zijde wordt de zaak als volgt
toegelichtDrie maanden geleden was van
Sierra Leone een Engelsche expeditie ver
trokken onder bevel van kolonel Elliszij
bestond uit 120 man der grenspolitie en 430
manschappen van het Westindische regiment;
het doel was de Soffa's te verjagen. De
Fransche regeering was met de afzending der
expeditie in kennis gesteld en de Engelschen
van hun kant wisten, dat een Fransche troep
met hetzelfde doel tegen Samory optrok, wiens
grondgebied zich uitstrekt tot aan de grens
van de door Engeland en Frankrijk bezette
streken. Men meent nu dat de ontmoeting
tusschen beide expedities een gevolg is van
het voortdringen der Franschen op Samory's
gebied den overeenkomsten met Engeland
Maar ik wil vertrekken, en zoo ik niet vertrok
zou ik sterven
„Nog eens dat woordsprak haar vader
droefgeestig. „Wat gaat er dan toch heden mor
gen in uw brein om? Van waar die sombere
gedachten
„Ik weet het nietEr gaat niets in mijn
brein om; doch ik kwijn weg van verveling, ik
sterf, ik
Mary brak in een luid snikken uit.
Jacques drukte haar in zijne armen en een
dikke traan viel uit het oog var. den ellendeling
op de blo de haren van het meisje.
„Wees bedaard, lief kind!" stamelde hij met
gebroken stemWees bedaard, ik smeek er u
om 1 Al uwe wenschen zullen vervuld worden
Wij zullen naar Frankrijk, naar Parijs gaan!
Maar wat zullen wij daar doen?
„Leven, zooals uwe groote fortuin ons dit
toelaat,wij zullen een hotel bewonen in het
schoonste gedeelte der stad, wij zullen een galerij
van schilderijen koopen, paarden, rijtuigen
Wij zullen in de opera onze eigen loge hebben
en veel volk ontvangen I"
„Dit leven van niets doen zal ons niet lang
kunnen behagen. Weldra zullen wij ons bitter
vervelen."
„Nooit 1*
„Mij zal het werk ontbreken, de bedrijvigheid.'
„Wilt gij dan nog langer werken?*
„Ja, steeds,"
„Waartoe, daar ge toch meer dan rijk genoeg
zijt?"
„'t Is niet om het geld, dat ik werk, maar het
werk is mijn geluk, mijn leven."
Mary staarde haar vader glimlachend aan en
zeide
„Wel! Indien het zoo is, dan ken ik wel een
middel om u tevreden te stellen.'-
„En dat is
„Wat verhindert u hier uwe fabriek te ver-
koopen en eene andere, volkomen aan deze gelijk,
in Frankrijk op te richten Ziedaar een heerlijk
gedachtniet waarvader Gij zijt de grootste
werktuigkundige en een der eerste uitvinders
van de Vereenigde Staten.De naam van Paul
Harmant is beroemd gewordenIk zou mij
gelukkig achten u in uw vaderland dezelf
de positie te zien innemen. De laam zal u
daar ginds volgen en weldra zult gij in Frankrijk
ten spijt, want als elk der troepen op zijn
gebied was gebleven en van daaruit den ne-
gervorst had bestookt, zou een treffen onmo
gelijk zijn geweest
Een uitgebreide diplomatieke briefwisseling
schijnt onvermijdelijk, doch een bepaald con
flict tusschen beide staten is vooralsnog niet
te duchten.
Buxton deelde in het Lagerhuis mede, dat
er omtrent de botsing tusschen Fransche en
Engelsche soldaten in West-Afrika een tele
gram is ontvangen van den gouverneur van
Sierra Leonedat geene nadere berichten
geeff maar wel bevestigt het reeds vroeger
ontvangen telegram. Wat aangaat de vraag,
of de betreurenswaardige gebeurtenis heeft
plaats gehad in de Engelsche of wel in de
Fransche zone gelooft spreker te kunnen
zeggen in de Engelsche, maar liever wacht
hij, zoowel op dit punt als op andere, nadere
berichten af.
In zijn artikel over de botsing, zegt de
Temps dat het gemakkelijk zal vallen dit
betreurenswaardig misverstand uit den weg
te ruimen; maar nu reeds te spreken, gelijk
de Engelsche bladen doen. over de geldelijke
verantwoordelijkheid van Frankrijk, vindt de
Temps voorbarig. Zij, die de goede verstand
houding tusschen beide landen willen doen
voortduren, mogen zich tweemaal bedenken
vóór zij de openbare meening op dien zeer
gevaarlijken weg leiden.
Aan de Times wordt uit Rio Janeiro ge
meld, dat admiraal Dagama het nog uithoudt.
Hij heeft 12.000 van particulieren ontvan
gen ter betaling van achterstallige soldij. Hij
verwachtte versterkingen uit Desterro, maar
de aanvoerders van de partij van De Mello
liggen met elkaar overhoop wegens de door
l)e Mello gedane benoemingen.
Ook Peixoto's minister van marine heeft
zijn ontslag genomen, omdat hij ontevreden
is over de bejegening aan verdachte marine
officieren ten deel gevallen. Hij is opgevolgd
door admiraal Netto.
De partij van De Mello heeft het eiland
even beroemd zijn als in AmerikaZiedaar een
roem, die benijdenswaardig is, en die ik, uwe
dochter, voor u benijd, vader."
Zevenenveertigste Hoofdstuk.
Jacques Garaud had met gefronste wenkbrau
wen toegeluisterd.
Mary ging voort
„Gij zult in Frankrijk eene prachtige inrichting
bouwen, even groot als die te New-York
Daar zult gij de oogenblikkelijk werkende rem-
toestellen. welke gij uitgevonden hebt, exploi-
teeren. Dat zal voor de spoorwegen van onbe
rekenbare waarde zijn; uw naam zal met eer en
met roem herhaald wordenDe regeering zal
hare aandacht op u vestigen. Gij zult geaeko-
reerd worden O, wat zal ik dan gelukkig en
fier zijn Kom, gij hebt uw besluit genomen,
niet waar? Verkoop hier alles, zoo spoedig mo
gelijk; dat kan niet lang duren, daar u reeds
een aanbod gedaan isMaken wij ons gereed
voor een aanstaand vertrek Ik heb niet meer
dan acht dagen noodigGij gaat met ons mede,
neef OvidiusEr zullen ook daar teekenaren,
werktuigkundigen en eene menigte arbeiders
onder uwe bevel staan.
„Wij zullen later eens zien, nichtje,* antwoordde
Ovidius met eene bijzondere uitdrukking op het
gelaat.
Mary werd meer en meer ongeduldig.
„Gij kunt doen wat gij wilt,* antwoordde zij
op drogen toon. „Ik merk duidelijk genoegc dat
gij van plan zijt alles in het werk te stellen om
mijn vader tegen te houden, en nochtans, wat ik
verlang, zal gebeuren. Het zal gebeurenIk wil
naar Frankrijk gaanIk heb behoefte er aan
de lucht van dat land in te ademen, en zoo mijn
vader weigerde mij daarheen te geleiden, zou ik
sterven Gij kunt dan wel begrijpen, dat hij
met mijn verlangen zal instemmen. Na acht dagen
zullen wij vertrekken."
Het jonge meisje, door tegenspraak ontzenuwd,
verliet haastig de eetzaal om aan hare tranen een
vrijen loop te kunnen geven.
De valsche Paul Harmant bleef alleen met
Ovidius.
„Zijt gij van plan aan die dwaze gril toe te
geven vroeg ae laatste.
„En hoe zal ik dat weigeren Hebt gij 't
niet gehoord Zij zou er ziek van worden,
Engenho aangevallen. Twee honderd man
schappen zijn er geland die de Peixoïsten
versloegen. Dezen verloren eenige dooden
en gewonden, alsook een paar kanonnen.
De gele koorts neemt toe zoowel te Rio
Janeiro als op de schepen ter reede.
De brand te Parijs.
Zaterdagavond te ruim 8 uur ontstond een
hevige brand in de bewaarplaats van de de-
coratiën der opera aan de rue Richer te
Parijs, een gebouw van niet minder dan 33
meters lengte en verdeeld in verscheidene
afdeelingen. De brand was zoo hevigdat
weinig minuten nadat hij ontstond, aan blus-
schen reeds niet meer te denken viel; alle
magazijnen, die het gebouw bevatte, werden
een prooi der vlammen, die over de gansche
stad een rossen gloed wierpen. Om kwart
voor negen waren vijf spuiten in werking en
drie kwartier later stortte met donderend ge
raas de linkermuur in, tengevolge waarvan
eenige spuitgasten gewond werden. Onmid
dellijk werd daarop overgegaan tot de ont
ruiming der aangrenzende gebouwendie
reeds vuur gevat hadden. Een paniek maakte
zich vau de daar wonenden meester. In ze
nuwachtige haast wierp men overal het huis
raad uit de vensters, zoodat de straat hier en
daar zelfs versperd dreigde te worden door
al de meubelen, die op en over elkaar lagen;,
menschen, die zich als razenden aanstelden
vergrootten, als altijd, niet weinig de verwar
ring. Om 11 uur was het gevaar voor de
belendende panden geweken en had men het'
vuur onder de knie. De schade wordt op
een millioen begroot. Alles verbrandde
behalve het schip uit de „Africaine", dat
elders bewaard werd.
Zonderling mag het zeker heeten, dat alle
decoratiën bestreken met een verfstofdie
sterven
„Dan zult gij binnen acht dagen vertrekken
„Ja."
Ovidius haalde de schouders op.
„O, dwaze vaderriep hij uit. „Uwe dochter
kan zich er op beroemen, dat zij de kunst ver
staat u bij den neus te leiden. Zoo zij u beval
in het water te springen, gij zoudt gehoorzamen;
daar ben ik zeker van.»
„Maar Mary heeft gelijk," antwoordde Jacques.
„Waarom zou ik geene fabriek oprichten in de
nabijheid vau Parijs? Waarom zou ik mijn eigen
land niet begunstigen met mijne fortuin, met
mijne nieuwste vindingen Ik ben thans in de
volle kracht mijner jaren, en mijne loopbaan is
nog op verre na niet geëindigd. Ik wil nog wer
ken; voor mijne lieve dochter wil ik werken,
die al mijne vreugde, al mijn geluk, mijne
gansche familie uitmaakt."
„Wat gij daar zegt is niet zeer lief voor mijl'
riep Ovidius op norschen toon uit.
Jacques Garaud ging voort zonder naar hem
te luisteren
„Zeker heeft Mary gelijkIk heb genoeg
voor Amerika gewerkt. Dat thans het resultaat
mijner slapelooze nachten, mijner onderzoekingen
op zoo velerlei gebied mijn land ten goede ko-
me!Wij zullen naar Frankrijk gaan! Da
vidson heeft mij een ernstigen kooper voorge
steldThans ga ik dien opzoeken, den koop
sluiten aan den prijs dien men mij biedt, en mij
tot het vertrek voorbereider.."
„Ik zou u over ernstige zaken moeten spreken,
neef," zegde Ovidivs plotseling. Laat ons in uw
kabinet gaan."
„Neenverstellen wij alle handelszaken tot
morgen.*
„Er is geen sprake van handelszaken,"
„En van wat dan
„Van familiezaken.'
„Spreek,
„Hier niet.'
„En waarom niet
„Omdat niemand hooren mag wat ik u te zeg
gen heb," antwoordde Ovidius op zachten toon.
„In dit vertrek kan het dienstdoend personeel
onverwacht binnentreden, en die lieden hebben
steeds de ooren wijd open."
Paul Harmant wierp een wantrouwenden blik
op zijn gewaanden neef.