Engeland.
Duitschland.
Afrika.
Rijkspostspaarbank.
BINNENLAND,
Donderdag 16 Apiil jaarmarkt te
Waalwijk en botermijn.
De botermijn zal van af dien da
tum aanvangen ten 9 ure.
UITVOERINGEN.
Kijkjes in de Maasstad.
de plaats met verlies /an 6 dooden en 7
gewonden,terwijl de opstandelingen 39 dooden
achterlieten en 100 gewonden meevoerden.
De Spaansche ministerraad heeft zich
langdurig beziggehouden met de door de
Amerikaansche Kamer aangenomen resolutie.
De studenten zetten manifestaties op touw
tegen de Vereenigde Staten. De gemeente
raad van Barcelona zal een bataljon vrijwil
ligers uitrusten. De regeering schijnt niet van
plan betoogingen te dulden.
Door Kardinaal Gibbons, aartsbisschop van
Baltimore,is een manifest uitgevaaidigd,waarin
de vestiging wordt verlangd van een per
manent scheidsgerecht, welks uitspraken ouder
de Engelsch-sprekende volken het wapenge
weld moet vervangen. Het manifest is mede
onderteekend door kardinaal Logue, aarts
bisschop van Armagh, primaat van Ierland
en kardinaal Vaughan, aartsbisschop van
Westminster.
Op den berg Snowdon, in Noord-
Wales, is Zaterdag een spoorweg geopend,
en dienzelfden dag is daar een ongeluk ge
beurd. Twee treinen waren 's morgens ieder
met ongeveer honderd passagiers den berg
opgereden. Toen tegen 12 uur, de eerste
trein naar beneden reed, ontspoorde de
locomotief, welke in een afgrond viel eu
verpletterd werd. De machinist en de stoker
konden gelukkig nog intijds er af springen.
De waggons werden door de remtoestellen
tot staan gebracht; maar verscheidene pas
sagiers sprongen in hun angst voor dien tijd
er uit en werden daarbij meer of minder
ernstig gewond.
Ongelukkig had de locomotief in haar val
een paal geraakt, waardoor een electrisch
sein werd overgebracht naar den top. Dit
sein werd beschouwd als een teeken, dat de
tweede trein kon afrijden die vertrok en
kwam in een dichter, mist, waardoor de ma
chinist niet voor zich uit kon zien, in botsing
met den eersten trein. De achterste waggon
viel daardoor in den afgrond maar de rei
zigers waren gelukkig uitgestapt.
Te Berlijn moet een comité gevormd zijn,
dat zich de olifanienteelt en het invoeren
van die dieren in Duitschland ten doelstelt.
Hertog Johan Albert van Mecklenburg Schwe-
rin en de koning der Belgen, zoo verzekert
laSieoce Frangaise, zijn leden van dit comité,
te zamen met de directeuren der dierentuinen
te Berlijn, Frankfort, Hamburg, Keulen enz.
De olifanten zouden in Kamerun grootge
bracht en vandaar naar Duitschland gezonden
worden, om gebruikt te worden als last- en
tiekdieren.
Ken honderdtal Derwisjen hebben zich
vertoond in de buurt van Tamaniel, bij
Soeakin.
De telegrafische verbinding met Moerad
Wells is hersteld.
Menelik heeft een gemachtigde gezonden
naar de Derwisjen om met hen te onderhan
delen en geschenken te brengen hij is in
het bezit van een groote hoeveelheid koffie.
De Times-correspondent te Kaapstad
seint aan zijn blad dat 70 vrijwilligers den
6en dezer uit Salisbury naar Boeloewajo zijn
vertrokken Nog 75 volgen te paard, maar
wanneer dit geschiedt, zal afhangen van
Rhodes' toestand. Zoodra deze versterkingen
zijn aangekomen, zal kapitein Gibbs de op
standelingen te Movene aanvallen en trachten
het Gwelo-District van hen te zuiveren.
Het blijkt nu dat Maurice Gifford's troep
door de opstandelingen is aangevallen. De
blanken hadden een sterke positie bezet en
de paarden waren in veiligheid gebracht.
Van alle kanten stormden de Matabilen op
hen in, maar de Engelschen hielden
stand en schoten goed. De opstandelingen
schenen met allerlei soorten van geweren te
zijn gewapend, maar er waren goede schut
ters onder hen.
De gewonden der Engelschen zijn buiten
gevaar.
Tusschen Tuli, waar zich 70 ongewapende
blanken bevonden, en Gwanda schijnen de
inboorlingen met de opstandelingen gemeene
zaak te zullen maken. Deze laatsten hebben
veel vee geroofd, naar schatting wel 5000 stuks.
Volgens een bericht uit Kaapstad aan
de Times heeft de regeering bevolen, het
aanwerven van zoogenaamde vrijwilligers
voor Rhodesia te Johannesburg te staken,
als zijnde onwettig,
De Times verneemt uit Pretoria, dd.
8 AprilDe landdrost heeft heden alle le
den van het hervormingcomité onder beschul
diging van hoogverraad naar de eerste rechts
zitting van het hooggerechtshof verwezen. De
landdrost behoudt zich de beslissing over de
borgtochten voor.
Gardner Williams, directeur der De
Beers—maatschappij, zal voor het gerecht ge
daagd worden onder beschuldiging van on-
wettiglijk wapenen in Transvaal te hebben
ingevoerd. De beschuldigde heeft te zijner
verdediging een memorie ingediend, waarin
hij verklaart, dat de te Kimberley ontvangen
wapenen en munitie afgezonden waren door
de Chartered Company met de last, dat zij
in het depot moesten bewaard blijven. Een
beambte der Chartered Compagny gaf later
bevel een gedeelte van de wapenen en de
munitie weg te voeren.
Aan het postkantoor te Kaatsheuvel en de
daaronder ressorteerende hulpkantoren werd
gedurende de maand Maart
ingelegd f 1466.50
terugbetaald f 1625.77.
Het laatste door dut kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 1221.
WAALWIJK.
Zondag 12 April, 's middags 12 uur zal
door de liedertafel „Oefening en Vermaak"
van Waalwijk en Besoijen, op de zaal Musis
Sacrum worden uitgevoerd
1. Omhoog. Heinze.
2. Die Betende. Diabelli.
3. Vom Rhein. Max Bruch.
Buitengewone Matinee, op Zondag 12
April, voorin. 12 ure, te geven door de
liedertatfcl //Cecilia^, in de bovenzaal bij den
heer H. F. van Kregten.
1. Sterrenacht, koor. Storch.
2. Die Vesperkoor, Beethoven.
3. Wanderers Heimkehr, tenor solo. Heine,
4. Frdhlingsmorgeii, koor, 1ste uitv. Abt.
5. O Isis und Osiris, aria voor bas. Mozart.
6. Necrlands Mannenzang, koor, 1ste uitv.
De Vliegli.
WAALWIJK, 11 April 1896.
Overleden.
Zoo even vernemen wij datna eene
ongesteldheid van eenige weken, betrekkelijk
nog onverwachtte Grave op Rustoord
waar hij sedert jaren eene welverdiende rust
genoot, overleden is de WelEd. heer F. A
D. van der Klokken gedurende bijna 25
jaren burgemeester onzer gemeente.
De overledene bereikte den hoogen leeftijd
van 88 jaren.
Examen.
Het examen lager-onderwijs is te Arnhem
met gunstig gevolg afgelegd door den heer
A. Froklage, van de rijks-kweekschool te
Nijmegen.
Gered
Voor een paar dagen klom een jongen
achter op een in gang zijnde» wagen hij
raakte met zijn voet beklemd, sloeg achter
over en wer 1 zoo met het hoofd over den
straatweg gesleept. Gelukkig dat dit opge
merkt werd door den heer de B., die den
voerman waarschuwde en den jongen uit zijn
gevaarlijke positie bevrijdde.
Zaak Arts.
De heer A. Arts, te Tilburg, onlangs tot
raadslid gekozen, en daarna, om de bekende
reden, (hij is in pauselijken krijgsdienst
geweest), van de kiezerslijsten geschrapt, zal,
alvorens zijn geloofsbrieven bij den raad in
te zenden, zijn naturalisatie aanvragen.
Wedrennen zonder jockeys.
Een ieder, die een wedren bezocht, heeft
dikwijls met belangstelling den loop van een
paard gevolgd, dat, na zijn jockey verloren
te hebben, toch zijn weg zeer geregeld ver
volgt, geen enkele hindernis overslaat eu vaak
no. 1 aankomt Met het oog op deze vaak
voorkomende feiten, heeft het leidend comité
der wedrennen in Engeland besloten bij wijze
van proef wedrennen zonder jockeys te or-
ganiseeren. Natuurlijk moet het paard de
baan goed kennen. De eerste wedren zal
plaats hebben op een baan van 1000 meter
voor paarden van vier jaar.
Sterfte onder het rundvee.
Buitengewoon is de sterfte ouder de koeien
te Krimpen aan de Lek; op de Noord is bij
vijf verschillende boeren de vorige week een
koe gestorven. Velen schrijven dit verschijnsel
toe, aan de omstandigheid dat er pulp is
gevoederd, dat reeds onder water heeft ge
legen.
Verwonding.
Woensdag kreeg een werkman uit Vucht,
werkzaam aan de overkapping van het in
aanbouw zijnd station te 's Hertogenbosch,
een zwaar stuk ijzer, dat met acht man moest
vervoerd worden, op het onderste gedeelte
van zijn lichaam. Zwaar gewond, is hij naar
het Ziekenhuis vervoerd.
Vechtpartij.
Op Paasch-Maandag heeft te Rhenen een
hevige vechtpartij plaats gehad. Een 24jarige
matroos, M. Kreuze genaamd en afkomstig
uit Zutphen, varende op de stoomboot Lom-
bokker, gelegen op den Rijn te Rhenen, werd
daar iD den avond opgemerkt met J. Laros
uit Lienden, en D. van Baaren uit Rhenen.
Na een vechrpartij, die Kreuze twee gevaar
lijke messteken aan het hoofd had bezorgd,
is hij nog op de stoomboot terug geweest,
doch schijnt toen overboord geslagen te zijn,
althans,de kapitein zou een slag in het waier
hebben gehoord, en op het geroep om hulp
zouden bovengenoemde» het hazenpad hebben
gekozen.
Dinsdag is het lijk van Kreuze door de
politie uit de rivier opgevischt, en Woensdag
is een onderzoek ingesteld door den officier
van justitie, den rechter commissaris en twee
dokters uit Arnhem. Uit de lijkschouwing
moet gebleken zijn, dat ieder der toegebrachte
messteken doodelijk kon geweest zijn. Als
vermoedelijk dader is naar Arnhem overge
bracht I). van Baaren van Rhenen. Laros is
nog op vrije voeten.
Kinderen zonder toezicht.
In het grensplaatsje Geilenkirchen, niet
ver van Sittard, in een 3jarig meisje, dat met
een 5jarig knaapje en een kind van nog geen
jaar door de moeder, die eenige boodschappen
te verrichten had, alleen was thuis gelaten,
op noodlottige wijze om het leven gekomen.
Het 5jarig knaapje had namelijk op zusjes
schortje eenige brandende kooltjes geworpen,
die hij uit de kachel had genomen; het
schortje vatte vuur, en in een oogwenk stond
het k nd iu lichte laaie. Op het geschreeuw
der kinderen snelden buren toe, die terstond
de vlammen doofden. De bekomen brand
wonden waren echter zoo hevig dat de kleine
spoedig onder hevig lijden is bezweken.
ATJEn.
Iichiiigrijk nieuws.
Bij het departement van koloniën is onder
dagteek sning van Woensdag het volgende
telegram ontvangen van den gouv.-generaal
Generaal Vetter eu 9e bataillon gisteren
aangekomen.
Gouverneur Deykerhofi eervol ontslagen.
Toekoe Djohan (Oemar) nog in afwach
tende houding versterkt de zes Moekims (zijn
eigen gebied) geducht.
Zoodra Vetter was aangekomen zijn de
poppen direct aan 't dansen gegaan, zooals
blijkt uit onderstaande Donderdag ontvangen
telegrammen
Gisteren zijn de posten Biloel en Lara-
koenjit (ten zuiden onzer postenlinie) afgelost.
De vijand bood veel tegenstand. Een officier
gesneuveld. Twee officieren gewond. Onge
veer 25 minderen gesneuveld en gewond.
Generaal Vetter is met zijn paard gevallen
en heeft daarbij het sleutelbeen gebroken
Dit belet hem alleen het paard rjden.
Het Nieuws ontving Woensdag volgende
telegrammen uit Batavia
I. Kolonel J. W. Stemfoort is belast met
het militair en de heer Van Langen met het
civiel beheer van Atjeh. De gemeenschap
met de door den vijand omsingelde zuidelijke
posten Biloel en Lamkoenjit is hersteld.
II. Bij het herstellen der gemeenschap
met de posten Biloel en Lamkoenjet onder
vond de colonne Stemfoort heftigen tegen
stand. Kapitein Geluk gesneuveld. De 1ste
luitenant-adjudant Hoekstein en de le luiten.
Ten Seldam zijn gewond, voorts 25 minderen
gedood of gewond. Generaal Vetter brak bij
een val van het paard ziju sleutelbeen. Hij
blijft in Atjeh.
Hbl. en N. R. Ct. ontvingen volgend tele
gram
Onze posten Biloel en Lamkoenjit zijn door
onze troepen ontzet. Kapitein Geluk en 9
minderen sneuvelden.De le luitenant adjudant
J. H. Hoekstein en de Je luitenant R. Ten
Seldam en 28 minderen werden gewond.
Generaal Vetter is van zijn paard gevallen
gekneusd, doch kan zijn dienst blijven waar
nemen.
Een detachement van 600 man mariniers
is aangewezen om zoo noodig naar Indie te
worden ingescheept.
De heer K. F. H. van Langen, die tot
tijdelijk gouverneur van Atjeh is benoemd,
ter vervanging van generaal Deykerhoff, moet
uitstekend zijn met alles wat Atjeh betreft.
Onder meer maakte hij zich ook verdienstelijk
door de studiën van de taal der Atjehers.
Capclle, 10 April. Door de Rederijkers
kamers „Vriendentrouw" is j. 1. Woensdag
opgevoerd „Twee vreemdelingen in de stad",
kluchtspel in twee bedrijven en „De wed
strijd voor uiterlijke welsprekendheid", blijspel
in een bedrijf. Ook op deze uitvoering kan
de kamer met tevredenheid terugzien. Er
werd, zonder onderscheid, goed gespeeld.
Een zeer gezellig bal besloot dezen prettigen
avond.
ROTTERDAM, 9 April 1896.
De laatste berichten uit Atjeh hebben ook in
de Maasstad indruk gemaakt, het spreekt van zelf.
In de eerste koopstad des lands, met zijn licht
te influenceeren beurstoestar.denmoet zooiets
meer gevoeld worden dan elders.
Verder leven er in de Maasstad een aantal
oud-officieren van ons Indische leger, voor wie
elk bericht uit de Oost een heerlijkheid is. En
zulke berichten als dat van het verraad van den
Toekoe Djohan....
Oud-Indische officieren hebben een eigenaardig
heid gemeen „een sterke ontevredenheid'. Zij
beklagen zich altijd over achteruitzetting in den
dienst, over hun niet genoeg gewaardeerde be
kwaamheden over nepotisme, over willekeur
zelfs enz. enz.
't Is heusch waarover het algemeen heb ik
dat bij oud-Indische officieren gevonden. Natuur
lijk zou ik mij niet gaarne partij willen stellen,
ik mag en kan dergelijke zuiver-militaire bijzon
derheden niet beoordeelen.
Een bericht als dat van den verradelijken bond
genoot, valt als olie in vuur.
Zeker, we hebben het al gezegd, roept het
koor van oud-offi.-icron, wij hebben er tegen ge
waarschuwd toen 11r:i lijd was. Vertrouw de kerels
niet, hebben wij geroepen, schiet ze liever neer, ver
delg ze, maar neem ze niet aan als bondgenooten.
Maar jawel, liet gouvernement weet altijd alles
beter, liet gouvernement heeft de wijsheid in
pacht. Wij hebben liet ook ondervonden.... (volgt
het relaas van hun miskenning). En nu zitten
ze met de gebakken peeren
Toch aarzelen die. heeren niet hun raadgevingen
te doen liooren. Een aantal dagbladen hebben
immers reeds artikelen ontvangen van oud-luite
nants, oud-kapiteins, net is wel zelfopofferend
vaderlandslievend van die heeren I 't Moet gezegd
worden. En zonder eenigen. twijfel zouden zij,
als de nood aan den man kwam, hun krachten
het ondankbare vaderland ter beschikking stellen.
Lombok heeft het immers getoond.
Dan is er nog een eigenaardigheid; een groote
eerbied voor generaal Van der Heijden. Alle
oud-officieren, die ik gesproken heb meenden
stellig dat generaal Van der Heijden de zaak wel
in het reine zou brengen. Die heeft indertijd de
boel al voor eeri deel in het reine gebracht, maar
het gouvernement, enfin - generaal Deykerhof is
een brave knappe man, maar veel te zwaarlijvig
om een commando te roeren. Hij kan niet. alleen
te paard komen. Dat Vetter gelukkig slagen zal,
wordt bijna niet betwijfeld, Vetter is de ^rechte
man op de rechte plaats', dat heeft hij op Lombok
getoond. Welke uitspraak ik geheel voor reke
ning van de betrokken personen laat.
Ik weet heel goed dat dergelijke Atjehsche
bijzonderheden feitelijk niet in een brief uit de
Maasstad belmoren, maar ik deel ze mede, eerstens
omdat ze dat waard zijn, tweedens omdat ze een
inleiding vormen, tot de zaak waarop ik eigenlijk
komen wilde.
De Atjehtroebelen van het oogenblik hebben
een consequentie in niet zoo dadelijk geziene
richting, liet zal noodig zijn dat een aantal
troepen uit Nederland naar onze Oost gezonden
wordende aanwerving van troepen, indertijd
voor Lombok zoo kraehtig aangevangen en voort
gezet, maar daarna weer gestaakt, zal thans op
nieuw beginnen moeten. De regeering zal onge
twijfeld weer liooge premies gaan uitloven voor
de uanwerving bij het Nederl.-Indische leger en
het geelt nu wel een duidelijk teeken van de
armoedige omstandigheden, waarin zeer velen in
de Maasstad leven, dat nu onmiddellijk het aantal
candidaten om koloniaal te worden zeer aanzien
lijk is geworden.
In het bureau voor militaire zaken en schutterij
komen ze met tientallen tegelijk zich aanmelden,
jongens en mannen om de verhoogde premie te
verdienen met den verkoop van hun persoon.
Daar zijn hoofden bij van gezinnen, die thuis
een vrouw hebben en twee, drie kinderen en die
hier niets verdienen kunnen. Het handgeld zal
de vrouw gelegenheid geven een zaakje over te
nemen of iets anders te doen. Daarom komen zij
brengen de schriftelijke toestemming van hun
vrouw of wel hun vrouw zelf mee. Die mannen
offeren zich hier feitelijk op.
Jongens doen dat ook wel voor een oude moe
der of een gebrekkigen vadermaar toch niet
yecl. De hooge premie heeft op hun besluit meer
invloed uitgeoefend dan de liefde voor het be
dreigde vaderland. Trouwens, ik geloof toch niet
<iat het Indische leger zijn beste krachten uit de
spes patriae van onze groote steden krijgt.Die zullen
wel komen uit het leger. De onderofficieren
korporaals en minderen, die zich hier voor de
Oost komen aangeven, zijn in den regel jonge
krachtige mannen, die graag vooruit willen ko
men in de wereld van het militarisme en dat zijn
natuurlijk je besie krijgers.
Heel veel vrije wil is er bij deze Rotterdamsche
candidaten niet. De omstandigheden dwingen
hen. 't Zijn meest werkeloozen, die zich aangeven
en dat zijn er betrekkelijk veel.
Ik was in de gelegenheid velen van de zulken
te zien komen op deze plaats, sommigen; brutaal-
vastbesloten, anderen weifelend, sommigen lachend
en vroolijkanderen stil en droevig, sommigen
alleen of met een paar kameraden bij zich, an
deren met hun vrouw of met eer. van hun kin
deren bij zich. Veel onverschilligheid, veel treu
righeid.
Want er gaat uit Rotterdam naar de Oost een
wonderlijke groep. Doramen en knappen, onop
gevoeder) en lui van educatie, kwaden en goeden,
raenschen met een verleden en mcnschen die alleen
ongelukkig zijn.
Terwijl ik op het bureau was, kwam zich aan
melden een.... jong advocaat, zoon van een onzer
beste lamiliën. Dit jongmensch was indertijd een
van ae knappe koppen aan de Leidsche academie
geweesthij had gepromoveerd op een kranig
proefschrift, maar nauwelijks in de stad gevestigd
was hij veranderd. Er kwam weinig of geen
praktijk, en in zijn teleurstelling misschien deed
hij dingen, die niet bepaald gerekend mogen wor
den oorbaar te zijn voor een mensch, dat behoort
tot fatsoenlijke huize.
Het zou indiscreet zijn dieper in het verhaal
van zijn niet-slagen door te dringen, genoeg, hij
heelt thans *geteekend".
Wat hier in het leven mislukt, leekent. De
,Oost' is dikwijls het laatste bedrijf van heel
wat levensdrama's.
Onze Willem van Zuijlen is een te algemeen
bekend man in ons land, dan dat een geregelde-
kroniekschrij\er uit de Maasstad zou mogen ver
geten melding te maken van het overlijden der
mama van den grooten acteur, mevrouw Van
Zuijlen.
Ieder, die geregeld schouwburgbezoeker was
kende haar als moeder Van Zuijlen. Moeder Van
Zuijlen was populair in Rotterdam. Zij was een
klein, gebogen vrouwtjemet heldere levendige
oogen, altijd even vroolijk, altijd even levendig.
De roem van haar zoon was voor haar het
mooiste, dat haar leven haar gegevën heeft. Willem
was haar alles, haar afgod. Wat Willem deed
was mooi cn goed.
In haar liefde voor Willem was iets heel moois,
iets heel eerbiedwaardigs.
Zij had een massa vrienden en zij had op straat
aldoor maar werk links en rechts te groeten en
links en rechts opmerkingen te maken. Allerlei
vragen had zij te beantwoorden, want moeder
Van Zuijlen wist van tooneelzaken alles en moe
der Van Zuijlen was dus de vraagbaak, die nooit
het antwoord schuldig behoefde te blijven.
Wie haar persoonlijk gekend heeft, weet nog
te meer hoe groot de adoratie voor Willem was.
Altijd met even groote belangstelling volgde zij
alles wat Willem betrof. Als er een rol thuis
kwam, was zij er dadelijk bij, om te zien hoeveel
bladzijden die roi groot wasin welk tooneel
Willem opkwam of Willem groote stukken te
zeggen had en daarnaar rekende zij de waarde
van die rol.
Op een grauwen Aprildag is zij begraven.
Enkele vrienden waren op het kerkhof, onder hen
Jan Linse, de bekende teekenaar. Zwijgend en
droevig stonden zij, Willem het dichtst bij het
