Nummer 45.
Donderdag 4 Juni 1896.
193 Jaargang.
1 ©©gewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN
UITGEVER
Waalwijk.
UITTREKSEL uit het verslag der kamer van
koophandel alhier, over 1895.
Algemeene beschouwingen.
Een opmerkelijk feit hebben wij ten opzichte van onzen
voornaamsten tak van nijverheid te boekstaven, namelijk
de enorme schommelingen der prijzen van huiden en leder.
Was eene voortdurende prijsvermindering van vele han
delsgoederen het kenmerk der laatste jaren, in het bijzonder
was dit liet geval met beide genoemde artikelen en verder
daaraan verwante grondstoffen, zooals schors en andere looi-
middelen, traan enz.
De daling der prijzen van het gefabriceerde leder overtrof
in die jaren somtijds die der grondstoffen. Iets wat zich
trouwens bij een langdurige flauwe markt meermaals voordoet.
Intusschen, de toestand bleet vele jaren nagenoeg station-
nair, maar zoodanig, dat men zich met eene kleine winst
tevreden moest stellen.
De waarheid is 't, dat men aan dezen eentonigen sleur
gewoon was geraakt. Dat in het onderraaansche echter niets
bestendig is bleek ook wederom hier; want een meer bewo
gen tijdvak als dat., waarover ons verslag nu loopt, is in de
annalen der lederinduslrie ongekend.
Hoewel wij nader in de rubriek, waar deze mededeelingen
te huis hooren in bijzonderheden treden, wenschen wij in
dit voorwoord reeds op deze buitengewone omstandigheden
te wijzen.
Onze volgende, desbetreffende redeneering zal in vele
opzichten ook hiermede verband houden.
De schoenenindustriedie zoo nauw verwant is aan de
leerlooierij, gevoelde onmiddellijk de impulsie der opgaande
lederprijzen.
Maar, met meer inspanning dan de looiers, konden de
schoenfabrikanten slechts een geringen opslag van hun fa
brikaat verkrijgen, zoodat de resultaten van deze belangrijke
industrie, nu misschien nog minder dan ooit reden tot
tevredenheid opleveren.
De algemeene rijzing der grondstoffenwaaronder vele
fijnere buitenlandsche leersoorten, bedroeg zelfs van 50 tot
bijna 100 procent.
Dit gaf eenigen wakkeren en voornamen vakmannen aan
leiding tot eene oproeping van alle belanghebbende vakge-
nooten in Nederlandten einde gezamenlijk middelen te
beramen om verbetering te brengen in den toestand dei-
schoenen- en lederindustrie zoodat, in eene vergadering op
17 Juli 1895 alhier gehouden, ongeveer 350 belangstellende
schoenfabrikanten, looiers en leerhandelaars uit alle oorden
des lands, aan de uitnoodiging gevolg' gaven.
De bijeenkomst had plaats onder leiding onzer kamer van
koophandel (zie werkzaamheden der kamer)
Men kwam tot besluit, dat het doel het beste kon bereikt
worden door het geven van de noodige publiciteit in de
dagbladen en aansporing tot eene algemeene prijsverhooging
van het schoenwerk, bij alle bekende schoenwinkeliers en
rnagazijnhouders in den lande. Aanvankelijk gaf deze
maatregel tamelijk gunstige uitkomsten. Maar, naar mate
de winter naderde en de leerprijzen daalden, bleef er vau
de prijsverbetering weinig over en keerde de toestand onge
veer weer tot de depressie terug, waarop wij die bij het
einde van 1894 hadden verlaten.
De handelhet vertier en t verkeer gaan overigens in
deze gemeente vooruit.
Ook neemt de bevolking sedert de laatste jaren succes
sievelijk toe.
Wij verheugen ons ii> vele en goede communicatiemiddelen,
zooaisde aansluiting per staatsspoor, de scheepvaart naar
Zuid— en Noord-IIolland en de tramwegverbinding met
Tilburg en tusschengelegen plaatsen, terwijl nog in uitzicht
is de aansluiting aan den geprojecteerden stoomtramweg
's Bosch-Heusden, Druuen-Waalwijk.
De te Brussel in 1895 gevestigde maatschappij „Yicinaux
Hollandais" heeft namelijk concessie verkregen voor den aanleg
der lijn s Bosch—Heusden met een zijtak over Druilen en
Baardwijk naar de Waalwijksche grenzen.
Aan het bestuur van Waalwijk is het dus gedemandeerd
de oostzijde onzer gemeente in aansluiting te brengen met
dezen nieuwen verkeersweg en zoodoende ook hierdoor ver
binding te krijgen met de Boven-Langstraatsche dorpen en
met het land Land van Heusden en Altena.
Gezegde maatschappij is met de voorbereidende werkzaam
heden reeds zoover gevorderd, dat de opening der lijn Hens
den— s Bosch in Aug. 1896 kan worden tegemoet gezien.
Met het oog op het gemis van concessie in onze gemeente,
die lot dusver bezwaar heeft gemaakt tegen den aanleg van
een stoomtramweg en alleen voor een paardentram toestem
ming heeft verleend, moet, helaas! die aansluiting voorloopig
nog achterwege blijven, 'tls waarlijk te hopen, dat de
gemeenteraad over de geringe bezwaren heen stapt, opdat
wij spoedig ook van deze gunstige gelegenheid tot uitbrei
ding van een zoo nuttig verkeermiddel zullen kunnen pro
fiteered
Hoewel er in de voorlaatste jaren bij de scheepvaart steeds
vermeerdering was waar te nemen, is die nu weer slationnair.
Door velen wordt beweerd, dat de toestand der haven veel
te wenschen overlaat en dit schijnt toch ook wel het geval
te zijn, doch daarover wordt wellicht te veel geklaagd en
de toestand overdreven geschetst. Men moet ook in aan
merking nemen, dat de gemeente het oog te houden heeft
op de nog uit te voeren werken van den Nieuwen Maasmond
en de daarmede in verband staande afwateringskanalen.
fferecht wordt verwacht, dat de regeering o.a. de zoozeer
gewensehte schutsluis aan de monding der haven zal daar—
stellen zonder finantieei bezwaar voor Waalwijkte meer
nog omdat daardoor de algemeene belangen dezer streek en
van de voorname fabriekstad Tilburg zullen gebaat zijn.
Het vervoer per spoor op de lijn Zwaluwe—'s Bosch
waarvan Waalwijk het middenpunt vormt, neemt vooral
van uit deze plaats zeer toe, zoowel wat goederen als pas
sagiers betreft.
Onze gerenommeerde jaar- en weekmarkten worden druk
bezocht.
Het aangevoerd hoornvee bedroeg weer tusschen de 7000
k 8000 stuks, ongerekend een groot getal schapen en varkens.
De paardenmarkt daarentegen gaat niet vooruit. De aan
voer is meestal gering, maar des te meer drukte heerscht
er op die marktdagen in hoornvee en in vele handelsartikelen,
terwijl liet aan bezoekers niet ontbreekt, daar deze markten
meestal in een goed seizoen vallen.
Op het rijks post- en telegraafkantoor wijzen verschillende
rubrieken weer verhoogde cijfers aan. In hoofdzaak zijn de
beambten zeer voorkomend.
De expedilie-onderneming Van Gend Loos bewijst goede
diensten aan den handel, een woord van waardeering is hier
wel op zijne plaats.
De beweging bij het correspondentschap der Nederl. Bank
neemt nog altijd in omvang toe. Het publiek schijnt hoe
langer hoe meer het gemak en het voordeel daarvan te
apprecieeren.
Op de internationale tentoonstelling te Amsterdam werden
bekroond de heeren P. van Loon Gzn., leder; A. van
Iersel Zn., E. W. Klijberg-Pernot, schoenen; II. Zeegers,
spiritualiën: allen te Waalwijk, gouden medaille
«Johs. Klerkx Zoon te Baardwijk en Jos. Groenen te
Bezooien, schoenen, gouden medaille.
W. I immermans Zonen te Waalwijk, leder, buiten me
dedinging, wegens jury-lidmaatschap van een der firmanten.
Hoofdzakelijk bestaat de invoer van schoenwerk uit En
geland. De schoenenfabricage wordt aldaar op zeer groote
schaal gedreven met een machtig kapitaal, en dat is een
der voorname oorzakenwaarom men in deze streek met
minder succes kan werken, dan waarop billijker wijze aan
spraak te maken is.
De prijzen blijven beneden het gewone peil; de strijd is
vooral voor kleine fabrikanten zeer sproot.
In den afgeloopen winter was het" slap, zoodat alle werk
gevers geruimen tijd (zelfs nog lang in dit voorjaar) zonder
orders van eenige beteekenis waren. Zij moesten dus, in
de hoop op een goed voorjaar en drukken zomer, meer dan
ooit voor hun magazijn werken. Maar toch bleven de werk
lieden gelukkig volop werk behouden evenals hun gewoon
goed loon.
Over langzame betalingen der afnemers had iden ook in
hooge mate te klagen, zoowel als over geleden verliezen
door stagnatie van eenige schoenwinkeliers in de Hollandsche
sleden. Groote verliezen door faillissementen kwamen echter
dit jaar niet voor.
De machinale schoenmakerij schijnt weer meer op den
voorgrond te treden, althans de bestaande, hetzij geheel of
gedeeltelijk met machines werkende inrichtingen, breiden
hare zaken uit en naast deze werd erin den loop van 1895
eene nieuwe opgericht, waarvan het hoofddoel schijnt te zijn
het vervaardigen voor zooveel mogelijk van fijnere soorten.
Aanvankelijk is het den fabrikant gelukt daarin te slagen.
De soliditeit van het schoeisel uit deze streek is bekend
en geroemd, het overtreft in deugdelijkheid van grondstoffen
en bewerking in alle opzichten dat van het buitenland,
zoowel het handwerk als het machinaal fabricaat.
Fabrieks— en handelsnijverheid
Schoenenfabricage.
t Is niet te miskennendat de schoenfabrikanten in het
afgeloopen jaar opnieuw zwaar werden beproefd.
Alle grondstoften zijn ontzaglijk veel in prijs gestegen en
de gefabriceerde waar kon slechts met moeite en inspanning
eene betrekkelijk geringe verhooging ondergaan, die boven
dien later weer bijna geheel verloren ging.
Wanneer dus velen, die met de lederindustrie in betrek
king staanvan de enorme hausse-beweging geprofiteerd
hebben, de schoenfabrikant echter niet.
Voortdurend klaagt men over de buitenlandsche concur
rentie
Onze kamer wordt dan ook dikwijls aangezocht stappen
te doen in protectionistische richting, en ten volle bewust
van de noodzakelijkheid van eene herziening der tarieven-
wet, nemen wij elke gelegenheid te baat onze stem te ver
heften tegen den bijna vrijen invoer van gemaakt en leest-
klaar schoenwerk en van gelooid leder, 't Is waarlijk een
treurig verschijnsel, dat deze voorname industrieele branche,
die hier meer dan een eeuw met zooveel tact en ambitie
wordt uitgeoefend, zoo weinig loonend is.
Leerlooierij.
Uit de voorafgaande redeneering is de gevolgtrekking niet
moeielijkdat de looierij over 'i geheel eer. goed jaar heeft
medegemaakt.
Vele looiers verheugen zich zelfs in buitengewone winsten.
De verkoopsprijzen van gelooid leder waren in 1895 toch
minstens 10 a 40 procent hooger dan men naar de inkoops
prijzen van ruwe huiden in de naast voorgaande jaren
redelijkerwijze had kunuen verwachten.
De navolgende noteeringen geven een overzicht der laagste
en hoogste prijzen over 1894. De hoogste markt geldt
voor het einde van dat jaar en het begin van 1895.
Licht zoolleder van 10 a 12 kilo f 1.k f 1.10
Idem goede waar 10 k 12, f 1.20 a f L30
Midden wicht 14 16 f 1.20 a f 1.35
Zwaar zoolleder 16 h 18 f 1.24 k f 1.40
18 k 20 f 1.36 k f 1.50
21 a 23 f/ f 1.30 k f 1.54
Alles per kilogram.
De markt was zeer vast tot einde Maart 1895, als wan
neer de rijzing reeds merkbaar een aanvang had genomen,
om die successievelijk krachtdadig voort te zetten tot half
Octobertijdstip waarop eene kentering was waar te nemen.
De gulden tijd heeft dus slechts ruim een half jaar geduurd.
Gelukkige looiers, die in dat tijdsbestek hun leder aan
de markt brachten doch over '"t algemeen hebben zij zich
ook weer bezondigd aan den inkoop van dure ruwe huiden.
liet fiasco, dat de veel besproken October veiling te
Antwerpen maakteheeft de looiers betrekkelijk nog voor
vele onheilen bewaard. Toen immers zijn de oogen open
gegaan en heeft zich de looierij van verdere aankoopen
meer dan hoog noodig, wijselijk onthouden.
De lederprijzen waren einde Juli tot einde September
1895 ongeveer als volgt per kilo berekend
Gewone kwaliteit van 10 k 12 kilo f 1.30 k f 1.40
Idem prima waar f 1.35 af 1.50
Midden wicht van 14 a J6 kilo f 1.30 k f 1.60
Zwaar zoolleder 16 a 18 f 1.40 a f 1.80
'f 18 20 f 1.60 k f 1.90
ff 21 *123 f 1.60 k f 1.90
Men betaalde zelfs voor enkele par tb en prima zwaar leder
f 1.90 a f 2.10 en op einde December 1895:
Licht zoolleder van 10 k 12 kilo f 1.20 k 1.30
ff goede en prima waar f 1.20 k 1.40
Middenwicht van 14 k 16 kilo f 1.30 ti 1.50
Zwaar zoolleder 16 a 18 f 1.40 a 1.70
18 tl 20 f 1.55 k 1.80
ff 21 23 f 1.50 k 1.75
Voor paardeleer was de verhouding ongeveer als volgt
De Echo van het Zuiden,
Waalwijkschc en Langslraalsclie (oiiraul,
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,—.
rranco per post door het geheele rijk f 1,35.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
foveetentien 1 7 regels f0,60daarboven 8 cent per regel,
gioote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
aÏÜt,Wq en alleen aangenomen door het advertentiebureau van
Adolf Stkinek, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.