Engeland.
Italië.
Oostenrïjk-Hongarije.
Turkije.
Azie.
Afrika.
BINNENLAND.
voor vensters te stijgen. De gemiddelde prijs
voor een raam in de nabijheid der Russische
ambassade bedraagt thans 300 francs. Er
wordt verteld, dat voor een venster in de
Rue Grenelle 3000 irancs geboden is. IJe
politie kreeg er de lucht van en informeerde
bij den verhuurder, wie dat kapitaal wilde
besteden. De goede man moest verklaren,
dat hij het maar uit de grap verteld hadom
concurrenten te plagen. Voor alle zekerheid
heeft de politie beslag gelegd op zijn vensters
die op den giooten dag door politieagenten
zullen bezet worden 1
Zondag zijn te Perpignan weer bloedige
stierengevechten gehouden-, 6 stieren en
paarden zijn gedood. Er werd als gewoonlijk
procesverbaal opgemaakt.
Uit het Noorden, het Westen en liet
Zuiden van Frankrijk zijn ernstige stormbe-
richten gekomen. Er is veel materieele schade
aangericht en er hadden eenige persoonlijke
ongelukken plaats. Te Parijs schijnt Zaterdag
de storm weer vrij hevig geweest te zijn.
Hier en daar, o. a. op de place de la Ké-
publique, werden boomen ontworteld en een
paar menschen werden verwond. Van de
Noordwestkust komen tal van berichten over
schipbreuken en vernieling van kustwerken.
Dc Tsaar op reis.
De Russische souvereinen brengen de dagen
van hun verblijf te Balmoral, als gasten van
de koningin van Engeland, in kalmte door.
Van politiek hoort men weinig spreken. De
Tsaar is, zegt een telegram uit Balmoral, met
den prins van Wales en den hertog van
Connaught op de hertenjacht geweest, bij
welke gelegenheid tien stuks wild werd ge
schoten.
De koningin en de keizerin hebben pij
deze gelegenheid thee gedronken in de woning
van den jachtopziener.
De keizer en de keizerin, zoo heet 't verder,
doen allerlei inkoopen in de winkels der om
geving, evenals gewone touristen. De koop
lieden zijn zeer ingenomen met hun innemend
optreden en vol van de juistheid waarmede
de Tsaar Engelsch spreekt.
Dit bericht handelt dus alleen over het
intieme gedeelte van het bezoek des keizers.
Over de politieke beteekenis is ook gesproken,
doch het heeft den schijn, alsof over het
algemeen aan die beteekenis weinig gewicht
wordt gehecht. Wel is waar heeft Lord
Salisbury een bezoek aan den keizer gebracht,
maar meer dan een gedwongen beleefdheids
visite wordt dit bezoek niet geacht.
Officieel wordt gemeld dat 't Staffords
hire regiment, dat aan den veldtocht in Soedan
heeft deelgenomen, reeds nu naar Kosjeh en
vandaar naar Kalro teruggaat.
Ook kapitein Colville. die voor El Hafir
gewond werd, is naar Kaïro teruggezonden.
Troepen bezetten El Debbeh, Merawi en
Handah.
De Times verneemt uit Kaïro: In Egyp
tische kringen wordt verzekerd, dat de khedive
op zijne Europeesche reis het ontwerp voor
een decreet heeft medegenomenwaarin
Egypte onafhankelijk wordt verklaard. Eenige
voorname Egyptenaren, wier antipathie tegen
den staat van zaken bekend is zouden het
stuk naar aanwijzingen van den khedive op
gesteld hebben. De correspondent voegt er
bij, dat die onrustbarende geruchten juist
zijn, en spoort aan tot het nemen van krachtige
maatregelen tegen de anti Britsche kuiperijen,
die gaande zijn.
De Times verneemt uit Kocstantinopel:
Vele gezinnen van allerlei stand en nationali
teit hebben de stad verlaten. De onverschillig
heid van den sultan tegenover den ernst van
den toestand maakt diepen indruk op alle
diplomaten.
De Daily News verneemt uit Konstan-
tinopel, dat de berichten over de moorden
te Egin bevestigd worden. De Engelsche
consul rapporteert, dat er ruim 1000 zijn
vermoord. Bij Cesarea zijn dorpen geplunderd
en uitgemoord. Bij Angora werd iets derge
lijks door de overheid verhinderd. Volgens
berichten uit Wan zijn 7000 Christenen tot
den Islam overgegaan en staan duizenden
andere op het punt hun voorbeeld te volgen.
Met den winter dreigt er vreeselijke ellende
te Anatolie.
Huwelijk van den prins van Napels.
De feesten ter eere van het huwelijk van
den prins van Napels, te Rome zullen van
20 tot 28 October duren; de geheele Monte-
ncgrijnsche familie komt er voor over. De
jonggehuwden betrekken in het Quirinaal de
vertrekken, die keizer Wilhelm er bewoond
heeft.
De veiligheid in den omtrek van Rome
laat nog altijd veel te wenschen over. Dat on
dervond dezer dagen de ook als tooneelschrij-
ver bekende directeur van het departement
van onderwijs Costetti. Met een zijner vrienden
reed hij bij schoon Septemberweder van
Frascati naar Rocca di Papa, met het plan
onder den breedgetakten eik van het oude
en schilderachtige klooster op de Monte Cavo
te lunchen. Toen het rijtuigje tusschen het
geboomte op nauwelijks tien minuten van
Frascati gekomen wassprongen een paar
gespierde eu met geweren gewapende kerels
zij hadden hun aangezicht vermomd i
voor den dag, sloegen den koetsier, die ijlings
wilde doorrijden, met hun kolven van den
bok en plunderden de beide heeren die geen
wapens hadden geheel uit.
Nu is weder een geheele politie brigade
op de been, die den omtrek van Frascati
doorkruist en de plek, waar de berooving
voorviel, nauwkeurig inspecteert. Maar verder
dan die inspectie heeft zij het tot dusver
niet gebracht.
Zaterdag is te Trente het anti-vrijmetselaars-
congres geopend dat door ongeveer 500
personen, meest geestelijken, werd bijgewoond.
Vorst Löwenstein is tot president en graaf
Pawauzi tot vice-president benoemd. De bis
schop van Trente, mgi. Valussi, hield de
openingsrede in de Italiaansche taal. De
debatten zullen in 't Fransch en Italiaansch
gevoerd worden.
Als „eene daad, welke aanteekening
verdieut in de wereldgeschiedenis", gelijk de
Norddeutsche Allg. Zeitung het noemt, zij
vermeld de plechtige opening door keizer
Frans Jozef op Zondag, van het „ljzeren-
Poort-kanaal" te Orsowa, een nieuwe water
weg, waardoor het handelsverkeer op den
Donau, voornamelijk met Duitschland, sterk
zal worden uitgebreid. Eigenaardig valt deze
gebeurtenis, te zamen met het duizendjarig
bestaan van het Hongaarsche koninkrijk,
waarvan het als het ware de bekroning is.
Orsowa, een klein stadje in Hongarije, maar
in de geschiedenis vermaard, was dien dag
vol van vreemdelingen. Er was geen ruimte
genoeg om hen allen onder dak te brengen.
Honderden belangstellenden logeerden in
spoorwegwaggons. In de stad zelve konden
alleen de leden der regeering, de diplomaten,
de hooge geestelijkheid en de deputatiën
logeeren.
De heeren en dames van het hof logeerden
aan boord van de Donau-stoomboot Franz
Jozef I.
De plechtigheid van gisteren begon om 7
uur met een mis in de R. K. kerk. Een
uur later reed de keizer naar het station,
waar kort na elkander de koning van Servië
en die van Rumenië aankwamen. De vorst
van Bulgarije, die vast op eene invitatie had
gerekend, was niet genoodigd.
Na ontvangst der vorstelijke gasten begaf
de keizer zich met hen aan boord van de
stoomboot Franz Joseph I, welke daarop naar
het nieuwe kanaal voer, gevolgd door een
aantal andere vaartuigen alle tien minuten
na elkander. De keizerlijke stoomboot voerde
door de met bloemen versierde lijn, welke
voor het kanaal gespannen was, in tweeën,
ouder het gebulder van feestelijke saluutscho
ten; de bisschop van Csanad en eenige andere
bisschoppen spraken den zegen uit over den
nieuwen waterweg. Daarna hield keizer Fians
Jozef eene korte toespraak, en de drie Sou
vereinen stieten met elkander aan eu dronken
op het groote werk uit fraaie gouden bekers,
welke H.H. M.M. als eeregeschenk werden
aangeboden.
De booten voeren daarop het kanaal af en
vervolgens in dezelfde volgorde terug.
Om het kanaal te verkrijgen moest men
aan de IJzeren Poort, waar de Donau het
Hongaarsch gebied verlaat, in de bank van
Prigradaeen groote rotsendrempel, welke
daar de vaart belemmerde en vele watervallen
en stroomingen deed ontstaan, met behulp
van dynamiet een kanaal maken van 80 meter
breedte en 2480 met*r lengte. De rivier
werd tot dat doel afgedamd: men werkte er
vijf jaren lang op drogen grond, tot eindelijk
de rivier in hare nieuwe bedding kon stroomen.
De vaart is nu onbelemmerd op die plek
waar vroeger 250 dagen in het jaar niet kon
gevaren worden. Voorts moest een hooge
rotswand, de vooruitstekende boog Grober
doorgebroken worden.
De noodzakelijkheid van het volbrachte
werk werd reeds 2000 jaren geleden ingezien.
Onder Trajanus trachtten reeds de Romeinen
de vaart bij de IJzeren Poort te verbeteren.
De hoofdingenieur van het werk draagt
den naam: Hugo Luther.
Volgens een bericht uit Constantinopel aan
het Berl. Tageblatt wordt het hoofd der
Mohammedaansche kerk, de Scheik ul Islam,
gevangen gehouden in het (paleis van den
sultan.
Abdul Hamid verdenkt nl. hem van heulen
met zijne tegenstanders en stelt hem aan
sprakelijk voor de onrustige houding der
lagere geestelijkheid. Wanneer het waar is,
is het zeker zeer bedenkelijk.
Men moet in het paleis van Dolma Bagdsche
voorts een geheime onderaardsche gang heb
ben ontdekt, welke van buitenaf leidde naar
de schatkamer van den sultan.
Uit Shanghai (Engelsche bron) wordt be
richt, dat geheel Thibet in opstand gekomen
is tegen China. Overal moeten de lama's
onder aanvoering van den Dalaë-lama in het
veld getrokken zijn. De Chineesche verte
genwoordiger is,j| zegt men, uit Lhassa ge
vlucht, voor de aankomst van zijn opvolger,
die onder weg is. Drie duizend man Chi
neesche troepen zijn met twee stukken geschut
uitgezonden om de Chineesche bezettingen
aan de Thibetaansche grens te versterken en
en te Landak aangekomen, doch ze zullen
het moeten afleggen tegen de stammen, die
goed bewapend en van nieuwe geweren
voorzien zijn.
Hongersnood.
In Calvinia, een stadje van circa 3 a 4000
inwoners, liggende in het Kaapland, heerscht
een vreeselijke hongersnood. De South-Airica
Telegraph publiceerde daaromtrent het vol
gende telegram, Zaterdag van daar verzonden:
„Door een klein deel van 't district reizende,
4 personen gevonden, van honger gestorven
zijnde en menigten die op den rand van den
hongerdood stonden, zoowel blanken als
kleurlingen. De regeeringsondersteuning is
ongenoegzaam als een druppel water iu
de zee. De toestand is vreeselijk".
Een telegram, Zaterdag door de Cape
Times ontvangen, van Calvinia afgezonden,
luidde nog somberder
„Op de plaats Beesvvater is één man over
leden van honger, één te Louriesfontein; 2 op
de plaats Toren. Blanken en gekleurden zijn
zonder vleesch en brood Hongersnood mijlen
ver rondom. De menschen te zwak om
voedsel te halen. Nog maar weinige dieren
zijn overgebleven.»
WAALWIJK, 30 Sept. 1896.
Wiuterdienst.
Op de laatste bladzijde van dit nummer
vindt men de op 1 October in werking tre
dende dienstregeling der spoorwegen. De
eenige wijzigingen op de lijn Zwaluwe
's Bosch zijn dat de laatste trein van Zwa
luwe te Waalwijk 2 minuten vroeger vertrekt,
namelijk ten 8.25 in plaats van 8.27, en dat
de trein, die ten 8.27 van Zwaluwe vertrekt,
stopt te Made en Drimmelen ten 8.43.
De aansluitingen te 's Bosch en Zwaluwe
zijn onveranderd gebleven.
Jubiló.
Morgen, Donderdag 1 October is 't 25 jaar
geleden, dat de heer F. W. van Liempt zijn
werkzaamheden begon als secretaris van
Waalwijk.
Benoeming;.
Mgr. W. Van de Ven, bisschop van 's-Bosch,
heeft den W.E.heer A. F. Diepen, rector der
bisschoppelijke kweekschool voor R. K. on
derwijzers, benoemd tot inspecteur van het
R. K. bijzonder lager onderwijs en tevens
tol geestelijke adviseur van den R. K. On
derwijzersbond in het bisdom van 's-Bosch.
Een katholiek program vau aetie.
Een katholiek program van actie.
Volgens belofte geeft Phèsoi thans iu de
Residentiebode met enkele lijnen aan hoe
een katholiek program van actie voor de
komende legislatieve periode van vier jaar
vast te stellen zou zijn, en wat daarin zou
kunnen voorkomen
Op onderwijsgebied behoort men -.
lo. aansluiting te zoeken bij de pacificatie
van '89 en daarop voort te bouvven, door
het subsidie-stelsel, waar noodig, uit te brei
den en ook in te voeren voor het middelbaar-
en het voorbereidend hooger-onderwijs (gym
nasia);
2o. te eischen, dat de vrijheid, inderdaad
het hooger onderwijs in grooter mate dan
aan de middelbare en lagere school verleend,
in dien zin worde volledigd. dat ook het jus
promovendi aan Vrije Universiteiten zij toe
gekend, houdende de Staat de bevoegdheid,
een examen te vorderen, om practische
redenen bij voorkeur voor de promotie af te
leggen, van hen, die naar ambten dingen,
waarvoor tot nog toe alleen gepromoveerden
aan een der Universiteiten in aanmerking
kwamen.
Op sociaal gebied dient de Zondagsrust te
worden geregeld, verder invoering van een
bepaalden maximum arbeidstijd te worden
gevraagd, en verzekering voor den ouden
dag, als verzekering tegen ongelukken ten
minste gunstig blijkt te werken.
Op oeconomisch gebied bewerke men het
eindigen met vrijhandelen door dik en dun,
en zoo mogelijk ook herstel der differentieele
rechten in Indië.
Hiermee volstaat Phèsoi, overtuigd dat dit
alles lang niet zal worden uitgevoerd in 4
jaar. Hij gaf slechts de richtiug aan, die
men zou behooren te sturen, om
lo. op de sympathie der katholieke kiezers
staat te kunnen maken 2o niet te behoeven
zich tot vrome wenschen te bepalen, doch
bij andere partijen steun te kunnen te vinden.
Werkstaking tc Maastricht.
Over deze aangelegenheid zegt „Recht
voor allen," orgaan van den Socialisten Bond,
in een hoofdartikel, onder het opschrift
Patronaat of niet
Wat 'n opschudding naar aanleiding van
het ontslag der bestuursleden van de glas-
blazersvereeniging door den fa,brikant Regout.
Het schijnt dat velen zichzelven een brevet
willen geven van tuenschel' kheid en recht
vaardigheid door braaf te gcnelden op Regout.
Regout een grondwet: verkrachter dat
wil zeggen Wij zijn altemaal brave hand
havers der grondwet
Regout een vijand van het vereenigingsleven
dat is te zeggen We zijn altemaal vrienden
van het vereenigingsleven.
En toch vinden wij dat men in dezen de
kwestie onzuiver stelt.
Men begrijpt zeer goed, dat wij den heer
Regout niet verdedigen, neen wij willen
aantoonen dat de aauvallers niet staan op
een konsekwent standpunt.
Wie heeft op de fabriek te beslissen over
aanneming en ontslag van werkvolk
De fabrikant en niemand anders.
Behoeft hij rekenschap te geven, waarom
hij iemand niet aanneemt, waarom hij iemand
ontslaat
Eigenlijk niet.
Hij heeft te beslissen of iemand voor hem
bruikbaar is in zijn zaak en niemand anders
heeft daarmee te maken.
Zoo handelt elk fabrikant, hetzij hij Regout
heet of Van Marken.
Of zou men meenen dat Van Marken
anders handelt
Hij schreef in zijn „Fabrieksbode no 2":
„elke poging tot zoodanige inmenging
in het beheer, der direktie wijzen wij met
de meeste beslistheid af, van welken kaot
zij ook komen mag, in de eerste plaats om
dat wij haar noodlottig zouden achten voor
den goeden gang van zaken, die in een
krachtige maar rechtvaardige handhaving
van het gezag eenerzijds, in eerbiediging
van en vertrouwen in het gezag anderzijds
haar beste steunpilaren moet vinden."
Juist, het fabrikantenstandpuut kan niet
beter omschreven wordeD.
Toen Van Marken zich tijdens de werksta
king te Almeloo opwierp als scheidsrechter,
wees de fabrikant Scholten hem feitelijk af
op precies dezelfde gronden als Van Marken
hier bezigde.
Zoodra iemand zich mengt in de zaak van
Regout, zal deze met een beroep op Van
Marken's woord hem zeer beleefd de deur
kunnen wijzen.
De grondwet in elke fabriek luidt hetzelfde
en wel
Art. 1. Ik (Van Marken, Scholten, Re
gout of vul in welken naam gij wilt). Ik,
fabrikant, ben oppermachtig en eisch er
kenning van mijn gezag.
Art. 2. Het personeel heeft dit gezag
le eerbiedigen en te vertrouwen.
Al de praatjes van „rechtvaardige hand
having" enz., doen enkel dienst om de men
schen zand in de oogen te strooien. Want
wie beslist erover of de handhaving al dan
niet „rechtvaardig" is Immers de direktie
zelve en die vindt zich zelf altijd rechtvaardig.
Regout is een fabrikant, zooals ze allemaal
zijn, alleen komt hij er wat brutaler en royaler
voor uit Hij ging zelfs nog te ver, toen hij
een uitleg gaf waarom hij ontsloeg. Dat
behoefde hij niet te doen. Hij had eenvoudig
te zeggen„Ik ontsla u, omdat ik u niet
gebruiken kan.« Het „waarom" doet er niet
toe.
Regout heeft vat op zich gegeven door in
zijn verklaring te zeggen „de firma weigert
beslist een zoodanige vereeniging (nl. een
zoogenaamd neutrale vereenigiug door een
socialistischen geest bezield.) diezij als
een blijvenden hin.lerpaal voor de goede
verstandhouding tusschen werkgevers en ar
beiders beschouwt te erkennen." (Zie zijn
ingezonden stuk in de N. R. Crt. gedateerd
4 Juni 1896)
Van Marken, die ook twee arbeiders ont
sloeg eenvoudig omdat hij hun het recht
niet toekende om een oordeel uit ie spreken
over hun superieuren, schrijft hierover in de
„Bakkersbode uo 17
»door die arbeiders te handhaven zouden
de Directeuren hunnen plicht, zoowel tegen
over de onderneming als tegenover hen,
die door haar in de fabriek met gezag
bekleed zijn, verzaakt hebben. Tegenover
de onderneming omdat zij, bij alle vrijheid
van denken en spreken die zij toelaten,
toch zeker van het personeel mogen en
moeten eischen dat het zich niet in het
openbaar vijandig tegenover die .onderne
ming stelle. Tegenover hen die met gezag
bekleed zijn, omdat deze hun moeilijke
taak zeker niet naar behooren zullen kun
nen vervullen, indien zij onder het oog
der Directiën op de laagste wijze door het
slijk gesleurd kunnen worden."
De onderteekenaren der bewuste circulaire
bevinden zich op een hellend vlak. Zij komen
op tegen Regout, waarom niet tegen van
Marken Waarom niet tegen verschillende
onderteekenaren der circulaire zelve
Zij hebben wel degelijk te verklaren of
een firma al dan niet vrij is in het maken
van voorwaarden voor deelneming aan de
vereeniging.
In theorie ontkennen de heeren dit niet.
Maar, waarom komen zij er dan tegen op
in de praktijk
Het internationaal anarehisteneoinplot.
Het formeele verzoek van de Britsche re
geering tot uitlevering van Tynan heeft met
ae bijbehoorende stukken Donderdag het
Fransche gouvernement bereikt. Het verzoek
is gegrond op de beschuldiging van mede
plichtigheid aan den moord van den heer
Burke in het Phenixpark te Dublin. Men
gelooft niet, dat het antwoord van de Fransche
regeering voor het einde van deze week zal
inkomen. De New-Yorksche autoriteiten
hebben van het Amerikaansche gezantschap
