Nummer 84. Zondag 18 October 1896. 19e Jaargaiï Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen, ANTOON TIELEN BE GROOTE KLOK. FEUILLETON. Staatkundig overzicht. o UITGEVER: "Waalwijk. De Echo van het Zuiden, Waalwy ksche en Langstraatsche Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond. Abonncmentsp rijs per 3 maanden f 1, Franco per post door het geheele rijk f1,35. Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever Advertentiën 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch- land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel. Uit het Centrum. Wij leven in een naren tijd: niets blijft meer geheim, de couranten schrijven over alles wat los is en vast. Een klacht die onder de onzen van tijd tot tijd terugkeert en luider en door meerderen wordt ingebracht, wanneer door de pers wordt ruchtbaar gemaakt, waarover men liever het stilzwijgen bewaarde. Wij zullen niet ontkennen, dat somwijlen redacties van dagbladen wat al te driftig zijn en te begeerig om de eersten te wezen. Die drift, die begeerte doet haar niet altijd het gehalte der geloofwaardigheid van berichtge vers naar waarde schatten. Ook zou men kunnen zeggen, dat men somwijlen wetend dat openbaring aan vele onschuldigen leed zal doen en pijn, verstandiger en welvoegelijker handelen zou, indien men vóór het openbaar maken van dergelijke berichten, inlichtingen ging inwinnen bij diegenen, die inlichtingen geven kunnen. Somtijds wordt zelfs de schijn niet vermeden, dat men er pret iu heeft te openbaren wat pijnlijk te hooren voor velen is en waarvan het openbaarmaken geen grooter nut brengt daa de stille verborgen kennisgeving aan henvoor wie toch hoofdzakelijk de open baarmaking is bestemd. Wij gaan verder en kunnen als katholiek dagblad wel zeggen, dat naar onze overtuiging de vermaning van den Apostel Paulus niet altijd wordt behartigd, als hij zegt, dat een Christen eerst zijn broeder tusschen vier oogen moet nemen, om hem het verkeerde van zijn gedrag onder het oog te brengen en eerst dan, wanneer hij niet .luisteren wil zijn gedrag moet bekend maken bij de over heid die gezag over den schuldigen onwillige heeft. Dit alles kan waar zijn, maar dwingt ons toch niet in te stemmen met de klagenden dat te veel aan de groote klok gehangen wordtof te zeggen met anderen, dat de invloed der pers ook in dit opzicht, in het openbaren wat men liever niet openbaar wilde hebben, verderfelijk is. Wij hebben in onze jeugd eens het volgende vertelseltje gehoord Daar was eens een monnik in het koor dag aan dag staande naast een ander, die niet anders dan valsch zingen kon. Deze mon niken waren leden eener orde, waarin het verboden is te spreken Bij den dag werd de goede zanger atkeeriger van den slechten. Telkens bekroop den laatsten de lust, om het stilzwijgen te verbreken en den regel der orde te overtreden, maar telkens overwon hij zich en overtrad hij den regel niet. Den grooten regel der christelijke liefdewet over trad hij echter wel bij den dag meer en meer. Zijn afkeer werd eindelijk haat. Het vuur van den hartstocht wakkerde aan, plotseling loeg de vlam naar buiten uit en gaf hij zijn broeder een slag om het hoofd, dat deze neerzeeg van de pijn. Op deze wijze wakkert zwijgen den harts tocht aan, vertelde de leermeester ons. Wij gelooven, dat het kunnen spreken, het kunnen openbaren wat men atkeurt in anderen, dikwerf het gebruik maken van geweld voor komt. Zien wij ook niet dat het zwakke geslacht van het laagste soort, meer vechtend met den mond dan met de hand, juist in het schelden een vergoeding vindt voor hetgeen het tekortschiet in zijn vermogen van te vech ten met de hand Niets wat den mensch meer tot kalmte brengtdan het zeggen en openbaren aan anderen, wat hem hinderlijk is, leed doet, of deert. Is er watzeg het dan, jongen zegt een vader tot zijn zoon, maar zit er niet over te mokken. Tot het groote publiek kan men hetzelfde zeggen, en de raad is voor de groote menigte evengoed als voor den knaap. Om deze reden zien wij ook veel goeds in het verschijnen van bladen, die de organen zijn van meeningen, hoe bont of hoe rood ook gekleurd, post gevat hebbende in som mige hoofden der menigte. Op een van de beide dagen ik weet niet zeker wanneer had hij eenige belangrijke gouvernements berichten ontvangen, welke hem steeds aan het werk hielden. Om 10 uur werd hij met den jongen Anson alleen gelaten en om half vier in den morgen vond men hem dood op den grond in zijn kamer liggen met een ge weerschot in het voorhoofd. Ze klopten aan de slaapkamer van den secretaris, doch kregen geen gehoor. Overal zochten ze naar hem, hopende dat hij in staat zou zijn eenig licht in deze zaak te verschaffen. Ze zochten in huis, in den tuin en in het park, doch de secretaris was niet te vinden. Die jonge man was gevlucht, Abbott, en van dien dag af tot heden toe heeft men niets meer van hem gehoord. De predikant keerde zich nog eens om en wendde zich tot den rug van zijn secretaris, wiens sterke, vierkant gebouwde gestalte het venster besloeg. Bewijst dat, ia dat niet voldoende om te bewijzen, dat hij de misdaad bedreef, hij en nie- mana anders 1 HOOFDSTUK III. De beschuldiging tegen Frank Anson. Stom staarde hij voor zich uit. Hij zag niets, hij hoorde niets, hij was ziGh alleen bewust van de vraag, welke de heer Purkiss tot hem gericht had. En toen hij bleef zwijgen vroeg de predikant dringender Wat denkt ge, Abbott? gelooft ge, dat er eenige twijfel daaromtrent bestaat? Het schijnt van niet, antwoordde de onge lukkige man aan het venster op zachten zonder ling trillenden toon. TenzijTenzijhet een geval van zelfmoord was. Nadat hij deze veronderstelling geuit had, zweeg 'j, zich afvragende waarom hij gesproken had. Wat had er hem toe gedreven zoo te spreken neer hij wist, met onverwrikte zekerheid van In die organen zeggen zij, wat hun op het hart ligt. Zij mokken niet in stilte, maar schreeuwen het hardop uit, wat zij gelooven dat zij zeggen moeten, en dat brengt lucht in de keel. Wij gelooven ook, om een voorbeeld te noemen, dat de socialisten juist omdat hun eene groote vrijheid gegeven wordt te zeggen wat zij zeggen willen; veel van hun kracht hebben verloren, niet alleen omdat zij al pratend en schreeuwend de zwakheid hunner bewijsgronden openbaren, maar ook omdat op deze wijze bij al die vrijheid, bij al dat ongemoeid laten »het mooie eraf gaat." Is dit hardopzeggen »vau hetgeen men in stilte denkt goed voor de verschillende partijen en wordt daardoor de spankracht van som mige partijen, die tegen de bestaande orde zijn gekant, voor een groot deel gebroken hardopzeggen van hetgeen men in stilte denkt, is ook goed voor bizondere personen, die of van natuur of uit bijkomende oorzaken zich geroepen voelen hardop te zeggen, wat hin derlijk is voor anderen of soms zelfs anderen prikkelt tot booswordens toe. Door dit hardopzeggen wordt hun kracht gebroken op tweederlei wijze. Is het waar wat zij meenen hardop te moeten zeggen, dan zal het gevolg ervan zijn, dat wordt weggenomen wat ergernis gaf en een betere toestand geboren wordt. Daar is niemand die treuren kan-Over dit gevolg. Is het niet waar wat zij meenen hardop te moeten zeggen, dan breken zij hun eigen hoogheid af en smelten zij langzamerhand weg door hunne eigene onwaarheid, gelijk de slak wegsmelt bij het voelen van zout. Ook hier herhalen wij daar is niemand die treuren kan over dat gevolg. Neeu, wij zijn zoo bang niet voor de groote klok. een ooggetuige, dat zelfmoord part noch deel had gehad in den plotselingen dood van William Groote God, hoe goed wist hij het. Hij zou er zijn leven voor gegeven hebben, nu op dit oogenblik, indien hij het niet zoo goed geweten had. Weer trof de zachte, welluidende stem van den predikant zijn oor. Zelfmoord o neen i Het geweer moet zeker vlak bij zijn voorhoofd zijn afgeschoten, zeiden de doktoren, want het vel was geschroeid, doch zelfmoord werd geheel buiten quaestie gelaten. Het wapen werd nooit gevonden, geen twijfel of de jonge Anson nam het mede, ofschoon het van geen nut was, wanneer men bedenkt, dat de vlucht zelf alle schuld op hem laadde, evenzeer als het vinden van het wapen zou hebben ge daan. Ongetwijfeld handelde hij uit plotselinge ingeving. £en van de vreemdste dingen omtrent deze zaak was, dat heel zijn vroeger leven tegen de mogelijkheid was, dat hij schuldig zou zijn aan het plegen van zoo een verschrikkelijke daad. Menschen, die hem keuden, zeggen, dat zelfs zijn gelaat open en aantrekkelijk was. Hij had veel aan leg ook, en een schitterende loopbaan voor zich. Hoe hij er toegekomen is alles weg te werpen en zich in het gevaar van het schavot te begeven is meer dan ik, of ieder ander redelijk mensch begrijpen kan, Hij moet krankzinnig geweest zijn op dat oogenblik. De secretaris stond nog onbewegelijk aan het venster. Doch weer sprak hij, door een inwendig ver langen, hetwelk hij niet in bedwang kon hou den, gedreven Was er een beweegreden? Kon er een be weegreden zijn - Ja, zei de predikant ernstig. Er was een beweegreden, een lage, verradelijke beweegreden. Nadat de moord ontdekt werd, vernam men dat een staatsgeheim van veel waarde, hetwelk den minister in brieven toevertrouwd was kort na zijn aankomst op Andley Court, laaghartig was verkocht aan een financier, die door het bezit er van een geweldigen schok aan de effectenbeurs had gegeven. Om de een of andere reden was de naam van den financier niet bekend gemaakt, doch ioen de documenten in Talbot's bureau werden nagezien was de particuliere brief, welke Goblet, ex-premier en afgevaardigde, zal de kat de bel aanbinden hij zal in de kamer der regeering tekst en uitleg vragen ten aan- het geheim bevatte, verdwenen. Het bureau was niet opengebroken, dus klaarblijkelijk is de secretaris de dief geweest; niemand anders zou geweten hebben waar de sleutels waren. Men veronderstelde, dat het geheim te belangrijk was om aan den secretaris toevertrouwd te worden, doch dat hij wist dat het aanwezig was en be sloten had het te stelen en te verkoopen. Waar schijnlijk zou hij het origineele stuk niet genomen hebben, indien hij tijd had gehad zijn plan kalm ten uitvoer te brengen, doen, door zijn patroon overvallen, schoot hij Talbot dood om alle ver denking van zich te werpen en vluchtte toen met het geheim uit vrees, dat de misdaad ont dekt zou worden. Het is heel wel mogelijk, dat hij nooit plan had Talbot te vermoorden, dat hij slechts voornemens was den inhoud van het document te lezen en over te schrijven het was in cijferschrift geschreven en het weer in het bureau te bergen, het geheim te verkoopen en dan bedaard zijn schulden te betalen, voor wendend dat, wanneer de moord ontdekt werd hij er niets van wist. Doch goede hemelWanneer een jongmensch in schuld geraakt, weet men niet waar het toe leiden kan. Schuld is een vreeselijk ding Henri Abbott keek verschrikt rond zijn gelaat was nu niet bleek meer. Het was rood, donkerrood als van diepe schaamte, zelfs tot de wortels van zijn grijzende krullende haren. Schuld herhaalde hij verward. En daar de predikant niet terstond antwoordde herhaalde hij op doffen toon: Bedoelt ge, dat de jonge Anson schulden had Schulden? schulden? Wel tot een bedrag van t 30.000 a f 40.0C0 1 Zijn vader bemerkte het na zijne vlucht. Dat moet het vertrouwen in zijn zoon gebroken hebben, denk ik. Het gaf natuurlijk voldoende bewijs van zijn schuld. Het gaf de verklaring waarom hij geld noodig had. Hij ontving 10.000 pond voor het geheim. Een oude man, wiens naam men nooit te weten i9 gekomen, deed den eigelijken verkoop voor hem; tegen commissie loon wellicht. Ik denk, dat de jonge Anson ihans als millionair leeft. Tien duizend pond is waar schijnlijk een groot fortuin in Zuid-Amerika. zien van de buitenlandsche politiekeigenlijk niet veel anders dan een spiering uitwerpen om een schelvischje te verschalken Een verklaring van de buitenlandsche politiek dat moet immers uitloopen op bijzonderheden over de relatien van Frankrijk met Rusland. Van heel anderen aard zijn de plannen der monarchistische algevaardigden wel verre de regeering te bemoeielijken, willen zij, ot ten minste de voornaamsten onder hen, eene partij-vergadering houden, om dan in over weging te nemen een voorstel, onmiddellijk na opening der Kamer in een motie der regeering dank te brengen voor de voorbe reiding en regeling der czareufeesten en haar te feliciteeren met het volkomen welslagen. Natuurlijk moet dit niet opgevat worden als een toenadering tot of een concessie aan de regeering, doch alleen als een bevestiging der patriottische gevoelens en als een uiting van symphatie voor het Fransch-Russische ver bond. Van links zal dus het gevaar komen, en hoe verder men aan de uiterste hoeken komt, hoe critieker het wordt. In den Parijschen gemeenteraad belooft 't er te zullen spannen. Woensdag a. s. heeft de openingszitting plaats en dan zal de republikein Hattat doodleuk voorstellen den vice-president van den raad, Landrin, te nopen tot terugtreden, omdat hij als lid van het comité der blanquisten een affiche heeft onderteekend, gericht tegen den czaar. Hattat zal een motie lanceeren, waarin Landrin door zijn houding onwaardig wordt geheeten om langer deel uit te maken van het bureau van den raad. 't Is voor de sociaal-democraten een heel moeielijk geval door hun partijgangers te laten schieten, zijn zij conform aan de openbare meening, ter wijl zij, door zich homogeen te verklaren, zich uitspreken tegen de Fransch-Russische alliantie een onder de gegeven omstandig heden nogal gewaagd procédé, dat zoo onge veer met zelfmoord overeenkomt. De ontvangst van den waarnemenden minister van buitenlandsche zaken van Rus land, Schischkin, te Postdam door keizer Henri Abbott hief de rechterhand op en maakte met een wanhopig gebaar zijn boord los. Hij kreeg een gevoel alsof hij stikken zou. Schuld? Verraad? Hoe kwam het, dat deze dingen hem ten laste gelegd waren Hij wist van niets. Hij had geen koon gesloten. Wat beteekende dit alles dan? De last van deze aanklacht was zwaarder te dragen dan de zoo vreeselijke beschuldiging van moord. Is hij naar Zuid-Amerika gegaan? kwam het van zijn droge lippen. Ja, hij schijnt zich buiten het bereik der uitleveringswet gesteld te hebben. Het is ellendig, diep ellendig Wat mij betreft ik vind het ver schrikkelijk, dat zulk een daad ongestraft zou blijven. A propos, Abbott de kleine predikant keerde zich plotseling om ge zijt in Zuid- Amerika geweest, is het niet Het zou mij be nieuwen of ge hem ooit ontmoet hebt. Zuid-Amerika is eene groote uitgestrektheid, merkte Henry Abbott aan. Menschen ontmoeten elkander daar zoo gauw niet. Hij ging terug naar zijn plaats aan de tafel. De heer Purkiss gromde onvoldaan. Daar ligt de veiligheid van den schurk in, veronderstel ik, zei hij op onbeschrijfelijken toon. Ofschoon ik niet zeker ben of het bewezen is, dat hij naar Zuid-Amerika ging. Het eenige wat ik zeker weet, is dat hij ergens gegaan is, waar zij hem niet vatten kunnen. Hij zou terstond ge hangen worden en zijn vader zou de eerste zijn die de gerechtigheid haar plicht zou willen zien doen. Dat toont eeu zeer edele geest in sir Ed mund. Hij zon de wet even beslist en onver schrokken op zijn zoon als op een vreemdeling toepassen. Gerechtigheid door nem toegepast kent geen begunstiging. Het schavot zou hem niets zijn, wanneer hij de misdaad van zijn zoon van het standpunt als rechter beschouwt. Hij heeft den jongen verloochend, onterfd Den jongen viel Henry Abbott hem in de rede, voor hij eigenlijk wist, waorom hij 't deed. Hij was dan nog zeer jong De heer Purkiss dacht even na. Wel, hij moet ongeveer vijfentwintig, hij moet nu negenentwintig of dertig jaar oud zijn. Wordt vervolgd.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1896 | | pagina 1