Nummer 93. Donderdag 19 November 1896. 19''Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
St. Nicolaas.
ANTOON TIELEN
FEUILLETON.
De Liberale Unie
UITGEVER-
Waalwijk.
De Echo van het
Waalwyksche en Langstraatsehe Courant
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonnemenfsp rijs per 3 maanden f 1,
Franco per post door het geheele rijk f 1,35.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
Advertentiën 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3raaal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Het St. Nicolaasfeest nadert en 't oogen-
blik is dus gekomen waarop de winkeliers
op verschillende wijzen trachten de aandacht
van 't publiek te vestigen op al het schooue
en goede, dat zij in voorraad hebben.
Nu, 't mag gezegd worden: de Waal—
wuksche handelaars in luxe-artikeleuga
lanterieën en kinderspeelgoederen, in manu
facturen comestibles en sigaren de con-
fiseurskoek- en banketbakkers en verder
allendie maar iets te verkoopen hebben
wat geacht kan worden geschikt te zijn voor
St. Nicolaas-cadeausparen moeite noch
kosten om, ieder in hun genre, het nieuwste
en beste te kunnen aanbieden en dit zoo
smaakvol mogelijk te etaleeren.
Wij duchten geen tegenspraak als wij be
weren dat Waalwijk het centrum het
vereenigingspunt der Langstraatin dit op
zicht veel aanzienlijker plaatsen naar de
kroon steekt niet alleen, maar zelfs verre
voorbij streeft.
Te betreuren zou 't daarom zijn dat al
die inspanning niet ten volle beloond werd
en dat er soms nog personen in deze of de
naburige gemeenten zouden gevonden wor
den diehetzij uit lust om een reisje te
makenhetzij uit een soort van welbehagen
in alles wat uit eene groote stad komt,
daar hun geld gaan besteden zonder zich
zelts te vergewissen of de winkels en ma
gazijnen in hunne nabijheid niet even sier
lijke even goedeeven degelijke en even
prijswaardige zaken leveren als die in groote
steden.
Munten nu de artikelen uit verder afge
legen plaatsen in niets uit boven hetgeen de
magazijnhouders in de onmiddellijke omge
ving aanbieden dan handelt men niet edel
moedig en niet voorzichtig door inwoners
i mmim
12
Miss Blake wierp een jaloerschen blile op hem.
Ze was zeer wel voldaan over den stand van
zaken, doch ze had niet kunnen vermoeden, dat
zijne liefde voor lord Melbury's geheimzinnige
nicht zoo diep was.
Ik heb altijd geloofd, dat huwelijken die
niet gelijk zijn ik bedoel wat leeftijd betreft
zelden gelukkig uitvallen, waagde ze aan te
merken.
Taxter schudde. Ze had eens tevoren op het
verschil in jaren tusschen hem en zijue verloofde
gedoeld, hem verzekerende, dat meisjes van Ma
delines leeftijd gewoonlijk niet hunne genegen
heid zetten op mannen die bijna oud genoeg zijn
om haar vader te wezen, tenzij er de een of an
dere bijbedoeling was waarom ze het deden.
De wenk lied hem toen niet gehinderd, ofschdbn
hij hem vrijpostig had gevonden. Doch nu kwam
hij hem levendig voor den geest.
Kon het zijn, dat zij Madeline met haar
lief. edel, onschuldig gelaat, in werkelijkheid zulk
eene huichelaarster, zulk eene hartelooze was
geweest om te hebben toegestemd zijne vrouw te
worden, enkel en alleen omdat hij rijk was.
Doch mis9 Blake vervolgde met zachte stem:
En buitendien, zooals ge onlangs zelf toestemdet,
weet ge zeer weinig van miss Harvey's verleden
en naaste bloedverwanten af.
Ze is lord Melbury's nicht, natuurlijk, en het
is aanmatigend van mij over haar te spreken,
maar toch, goede afkomst is niet alles. Het is
heel wel mogelijk dat deze ongelukkige scheiding
toch nog ten laatste voor uw welzijn is geweest.
Ze wachtte een oogenblik en vervolgde toen
op luchtigen toon
Ik dacht dat het misschien een van miss
Harvey's betrekkingen van vaders zijde kon zijn
geweest, die om Andley Court heenslenterde,
toen ik er van daag een bezoek bracht.
Ik moest de huishoudster van Andley Court
spreken, verklaarde ze, daar hij zich misschien
verwonderen zou waarom ze daar was geweest.
van dezelfde gemeente of van dezelfde streek
bij anderen achter te stellen.
Want de welvaart van eene streekvan
eene gemeente, hangt voor een zeer groot
deel af van den bloei der handelaren en
neringdoenden; deze betalen hunne belasting,
die lang niet gering is.
Zij mogen dus in de eerste plaats aan
spraak maken op onze begunstiging, wanneer
zij met de stukken bewijzendat zij het
hoofd kunnen bieden aan de concurrentie
van elders.
Aan energie in dit opzicht ontbreekt het
hier waarlijk niet!
Wij hebben gemeend in het belang onzer
magazijnhouders en winkeliers op deze ge
wichtige aangelegenheid met een enkel woord
te moeten wijzen.
Tot vóór eenige jaren was het in de pers
gewoonte, om, telkens wanneer een belangrijk
votum in de kamer was gevallen of een
besluit van gewicht door de regeering geno
men de vraag te stellen wat nu? Tallooze
malen keerde deze vraag terug. In anti-
revolutionnairein liberale iu katholieke
bladen, overal kon men ze vinden. Te
pas en te onpas werd gevraagd: wat nu? Aan
legio van artikelen dienden de beide woordjes
tot opschriftmaar het kwam niet zelden
voor, dat de lezers van zulke artikelen aan
het slot nog even wijs waren als aan het
begin. Zoo scherp als men de vraag stelde,
zoo vaag en schemerachtig was dikwerf, men
zou bijna kunnen zeggen: was doorgaans, het
antwoord. Trouwens, het is altijd gevaarlijk
zich op politiek gebied aan profetieën te
wagen, of zelfs maar een naar vaste lijnen
afgebakende richting te willen aanwijzen.
Het bèstuur der /Liberale Unie" heeft dat
ondervonden en mochtna de vergadering,
welke Zaterdag jl. door de gedelegeerden der
bij dat lichaam aangesloten kiesvereenigingen
Er wachtte een eenigszins verdacht gekleede
vrouw onder de boomen in den tuin. Ze ver
dween, toen ze zag, dat ik haar opgemerkt had.
George Taxter antwoordde niet. Hij staarde
in het vuur en dacht nog eens over de onver
getelijke scène met ziine liefste na, toen ze hem
gezegd had dat haar hart dien ander toebehoorde.
In dat uur was ze niet de schoone Madeline
van voorheen, die gedurende eenige weken zijn
hart vervuld had: ze was bleeker, magerder,
droefgeestiger en toch tegelijkertijd heldhaftiger
geweest.
Wat Frank Anson betrof, op dit oogenblik
haatte hij hem.
Hij kon niet vermoeden, dat hij den een of
anderen dag nog eens de hand uit zou steken
om den ongelukkigen zoon van den rechier te
redden uit de diepste duisternis en ellende en hem
naar het licht terug voeren.
En intusschen sloeg miss Blake hem gade, het
visioon voor oogen, wanneer zij eens de mees
teres van Doveney House zou zijn, waar ze nu
slechts de ondergeschikte was.
HOOFDSTUK XV.
eene minder aakgename ontmoeting.
Laat ons sir Edmund volgen wanneer hij het
gerechtshof verlaat. Hij was een van de laatsten
met lord en lady Melbury en Rutherford Roper.
Tot hunne verwondering weigerde hij mede
huiswaarts te rijden. Hij had zaken in de stad.
Wat? op dit uur van den dag? riep lord
Melbury uit.
Hij was van plan meer te zeggen, doch zweeg,
zich plotseling herinnerende dat de arme vader
wellicht zijn ongelukkige zoon zou willen zien.
En dan dezen avond wilde hij niemand in zijne
handelingen dwarsboomen, zijne manieren waren
den geheelen dag reeds gedwongen geweest. Hu
en dan had hij zijne oogen met eene vreemde
uitdrukking op het gelaat van zijne vrouw ge
richt. En dan was er een rilling door hare leden
gegaan. Had hij iets vermoed? Was hij bezig
net raadsel van' den moord in zijn gee3t uit te
werken
Zal ik met u gaan, oom vroeg kapitein
Roper, don schijn aannemende of hij zeer met
den man, van wieu zijne toekomst afhing, be
gaan was.
Volstrekt niet, antwoordde de rechter beslist-
werd gehoudende oude vraag nogmaals
rijzen: dan kan men één ding althans met
zekerheid voorspellen nl. dat de op deze
vergadering genomen besluiten een groot
aantal ontevredenen in de liberale partij zullen
maken. Men weet welk een storm tegen de
beide ontworpen programma's opstak. Vooral
het program van urgentie het bindende
programhad veel ergernis gewekteen
ergernis, welke niet onuitgesproken bleef. De
voornaamste organen der liberale pers pro
testeerden. Mannen als de oud-minister
Pierson en mr. Levy verschenen in het krijt
om tegen dit program te waarschuwen. De
vrijzinnige kiesvereeniging te Leiden trachtte
het gevaar af te wenden door een motie voor
te stellen, welke naar ouden liberalen trant
alles beloofde, maar niets preciseerde en
tot niets verbond. De „vrijheid", dat „kost
bare goed» van het liberalisme, werd bedreigd
en de felle critiek, waaraan men den arbeid
van het „Uniebestuur» onderwierp, bewees
voldoende, dat hier geen spiegelgevecht stond
geleverd te worden.
De strijd is thans beslistalthans in den
boezem der ,/Unie" en geëindigd met een
volkomen overwinning van het bestuur. De
Lei' sche motie, voor welker aanneming de
heer Levy zoo vurig pleitte, is verworpen en
het tweevoudig program met groote meer
derheid aangenomen. Toch heeft het ook
op de vergadering van Zaterdag niet aan
verzet ontbroken. De aanneming der Leid-
sche motie werd met veel warmte verdedigd
en nadrukkelijk gewezen op de ernstige ge
volgen, welke de vaststelling der prrgramma's,
in den vorm door het bestuur gekozen
hebben kan, ja hebben „moet". Een der
Leidsche afgevaardigden, de heer Oppeuheim,
verklaarde o. a., dat de „Liberale Unie» met
de programma's het doodvonnis teekende van
corypheeën der liberale partij en het aantal
dier corypheeën is, naar onze meening, niet
gering. Immers wanneer men de zaak op
de keper beschouwt, dan is het de sociale
quaestie, welke het gaosche debat beheerschte.
Onmiddellijk nadat de tekst der ontwerpen
Ik wil u geene moeite bezorgen. Ik zal kort na
u thuis zijn.
Terwijl'de kapitein zich met lord Melbury on
derhield bleef lady Melbury met sir Edmund
achter.
Waar gaat gij heen? fluisterde ze met een
wanhopigen angst in hare stem.
Ik zie aan uw gelaat dat er iets gebeurd is.
Wat is er
De rechter bracht zijn mond dicht bij haar oor.
Ze is teruggekomen.
Lady Melbury raakte plotseling zijn arm aan.
Zij weergalmde ze met een verwilderden blik.
Hoe is het mogelijk En ze zou nooit meer
terugkoraeu. 't Was in het contract begrepen.
't Was, ja. Doch ge kunt nooit op ae belofte
van eene vrouw, als zij, rekenen, zei sir Edmund
op drogen, weifelachtigen toon. Een contract
duurt zoolang als het haar behoort. Ze was hier
vandaag. Ik zou haar gelaat onder duizenden
herkennen. Hare oogen zeider: mij, dat ze mij
spreken moest. Ze wacht mij buiten, zoo zeker
als wij hier staar, te praten. Ik dank den hemel
dat het donker is.
Waar zult ge haar spreken?
Ik weet nog niet. In de eene of andere
zijstraat, denk ik. Saxtonstreet is het beste.
Doch ge moet John medenemen, voor ik wegga.
Goed, wees voorzichtig.
Ze scheidden.
In Saxtonstreet hield sir Edmund Anson stil.
Hij behoefde niet lang te wachten, toen een vrouw
al hijgende hem aansprak.
Ge zijt een vlugge wandelaar, zeide ze met
een lach, hare groote, witte tanden waren in
de duisternis zichtbaar.
Ik veronderstel dat ge zoo draafdet omdat ge
liever niet door den een of ander ontmoet zoudt
worden. Dat is het ergste wanneer men stand en
naam heeft. Men moet zoo voorzichtig in alles
zijn, dat het leven eigenlijk zijn waarde verliest.
Hij trad eene schrede achterwaarts.
Waarom zijt gij teruggekomen? vroeg hij
heesch. Het contract tusschen ons was, dat ge
mij nooit meer lastig zoudt vallen, dat ik zelfs
niét meer van uw bestaan af zou weten. Op die
voorwaarde gaf ik u de vijfduizend pond.
Ik durf zeggen, dat ik een dwaas was het
aan te nemen. Vijf duizend pond. Ge dacht dat
het een groote som voor mij was, maar wat i9
was bekend geworden, hebben wij de veron
derstelling uitgesproken, dat vooral de daarin
geëischte maatschappelijke hervormingen voor
de liberalen van de oude school onaanne
melijk zouden zijn. En dat deze veronder
stelling juist was, is uit de scherpe oppositie
van ^Nieuwe Rotterdammer» en „Handels
blad" en uit de vele bedenkingen op de
vergadering van Zaterdag te berde gebracht,
voldoende gebleken. De Manchester ideeën
zitten er bij tal van liberalen nog diep in en
met die ideeën gaat de Unie" thans breken.
Het geldt hier niet slechts een quaestie van
tac.iek, het geldt hier een vraag van „be
ginselen."
Welke zullen de gevolgen zijn van de thans
gevallen beslissing Zal de „Unie" opnieuw
een aantal vereenigingen verliezen, evenals
bij den strijd over het ontwerp-Tak Of zal
men „verder" gaan en een andere organisatie
tegenover haar in 't leven trachten te roepen,
teneinde haren invloed op de liberale partij
zooveel mogelijk te verzwakken Wij_
kunnen het antwoord op deze vragen aan de
toekomst overlaten. De gebeurtenissen zullen
het wellicht spoedig geven. Slechts „dit"
willen wij zeggen dat de strijd thans door
de meerderheid der „Liberale Unie" tegen
een groot aantal liberalen, tegen de voor
naamste bladen en corypheeën der partij
aangebonden, veel ernstiger is, dan die van
twee a drie jaar geleden. Toen was het
meenicgsverschil betrekkelijk ondergeschikt
van aard en kwamen de eigenlijke liberale
beginselen niet in 't spel. Thans echter wordt
een bepaalde richting aangewezen, waarin
„een ieder, die tot de partij behoort zich zal
„hebben te bewegen" en deze richting voert
af van het standpunt door de doctrinairen
ingenomen. Zij is de veroordeeling van het
liberalisme dat zijn hoogste uiting vond in
de leer der individualisten en zich belichaamde
in het stelsel van „laisser faire".
Waar zulk een klove gaapt, schijnt het
twijfelachtig, of zelfs de oude veelbeproefde
anti-clericale band een scheiding zal kunnen
het in vergelijking van uw geld
Ik heb recht op iederen stuiver ervan, wanneer
ik verkies bekendheid aan de zaak te geven. En
nu denkt ge mij met 5000 pond af te schepen
Neen, hoor, beste heer, zoolang Eliza Turner ha
re vijf zinnen bijeen heeft, zal ze daar geen ge
noegen mede nemen.
Ge weet een ding, zei sir Edmund koud en
dat is, dat wanneer ik verkoos alles in het
reine te brengen, ge op geen halven gulden meer
aanspraak zoudt kunnen maken.
Doch er zijn twee redenen waarom ge dit
nooit doen zoudt. De eerste is, dat gij de bewij
zen niet hebt en ik ze u nooit verschaffen zal en
de tweede, dat, indien gij ze hadt, ge ze nooit
zoudt durven gebruiken om der wille van water
in die dertig jaren gebeurde.
Dertig jaren. Goede genade 1 En dan te den
ken dat. ik gedurende zes en twintig jaren geen
stuiver van u gehad heb. Dat moeten we ook
in aan merking nemen, dat is achterstallige schuld,
Edmund Anson ging nog verder achteruit. Het
was goed dat gedurende dit onderhoud de dui
sternis zijn gelaat verborg, evengoed wellicht als
de uitdrukking van het hare.
Wat deed gc met het geld, dat ik u vier
jaren geleden gaf? vroeg hij. Ze lachte weer,
thans uitdagend.
De 5000 pond? Wel, die heb ik verteerd 1 Wat
een vraag! Toen ik zoo goed al9 niets meer
overhad, ging ik een naar procureur en legde hem
de zaak uit, en hij vertelde mij dat ik zooveel
als mij zelf behaagde, van u eischen kon.
Ge begrijpt, dat hij mij dat geen twee keer
behoefde zeggen.
Een procureur
De rechter zeide deze woorden op een toon, die
inwendig toorn verried. Zeidet gij hem mijn
naam
Neen. En ik geloof dat dat alleen wel een
duizend pond waard is. Ik heb de zaak in het
algemeen voorgesteld. Gelooft ge dat een andere
haren mond zou houden Ik weet eigenlijk niet
waarom ik het doe, in aanmerking nemende, dat,
indien ik de zaak bekend maakte, ik nu in weel
de en overvloed zou kunnen leven.
Ge kunt me niet overtuigen, dat ik in uw
macht ben. Ge kunt het niet. Ge kunt het niet.
Goede hemel, wie u voor dertig jaar gekend
had, zou gedacht hebben, dat ge eens zoudt
