Nummer 98.
Zondag 6 December 1896. 19e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen,
De „Vicinaux Hollandais
Koord-Brabantsche Nijverheid.
ANTOON TIELBN
Bij dit nummer behoort
een BIJVOEGSEL.
UITGEVER:
"Waalwijk.
In verband met al hetgeen alhier de laatste
dagen zooal gesproken wordt over den even-
tueelen aanleg van een tramweg door onze
gemeente, kunnen wij mededeelen, dat ver
leden Maandagavond de leden van Waalwijk's
gemeenteraad onderling eene vertrouwelijke
bespreking over deze aangelegenheid hebben
gehouden. Een bepaald resultaat schijnt
deze bijeenkomst niet te hebben opgeleverd,
wat, naar men ons verzekert hoofdzakelijk
moet te wijten zijn aan de onbestemdheid
der voorstellen, uitgaande van de „Vicinaux
Hollandais//. Volgens onzen berichtgever moet
het zelfs zoo erg zijn geweest, dat de voorzitter
bij de bespreking dikwijls niet in staat was
te antwoorden op de hein gestelde vragen
of de hem gevraagde inlichtingen te ver
strekken. Natuurlijk kan er op deze wijze
niets van de zaak komen. Alvorens de raad
concessie kan verleenen moet hij toch nauw
keurig weten, waarvoor concessie wordt ge
vraagd en op welke voorwaarden. Is een
maal bepaald, dat de raad de aangevraagde
concessie wil verleenendan kan hij de
voorwaarden vaststellenaan het verleenen
der concessie verbondenen deze moeten
worden opgemaakt alleen met het oog op
de belangen van Waalwijkalle andere
belangen vallen buiten de bemoeiingen van
Waal wijk's gemeenteraad.
Vraagt men ons nu hoe wij denken over
het aanleggen van een stoomtram in onze
gemeente, in aansluiting met Heusden, Hru-
nen en verder oostwaarts gelegen plaatsen
en 's Bosch, dan zijn wij zoo vrij te ver
klaren dat wij niet behooren tot de pessi
misten, die in uitbreiding der vervoermid
delen alleen nadeel zien voor onze gemeente.
Als er nu nog een tram komt naar 's Bosch,
zoo redeneeren dezendan zullen er nog
meer
lui naar den Bosch gaan om hunne
inkoopen te doen. Zij vergeten echter dat
dezulken daarvoor dei) tram niet noodig
hebben, maar dat rneu de provinciale hoofd
stad en andere groote plaatsen dagelijks
meermalen kan bereiken per spoor. Hierbij
komt nog dat Waalwijk is, als 'tware de
hoofdplaats en het vereenigingspunt van de
Langstraat, waar de bewoners dezer streek
op marktdagen en bij feestelijke gelegenheden
gaarne samenkomenzooals trouwens reeds
jaren heeft plaats gehad. Hebben die lui
nu een gemakkelijk en weinig kostbaar
middel van vervoer te hunner beschikking
dan zullen zij natuurlijk veel meer dan
vroeger herwaarts komen, en als zij dan de
prachtige étalages en rijke sorteering zien
in de groote Waalwijksche Magazijnen en
winkels, dan zullen zij ongetwijfeld op den
duur niet kunnen wederstaan aan den lust
om in die huizen eens een kijkje te gaan
nemen, èn, doen ze dat, dan koopen ze van
zelf; op deze wijze zou de tram zegen aan
brengend zijn voor de Waalwijksche nering
doenden. Hit zou echter eene bepaalde
onmogelijkheid zijn als de tramlijn gelegd
werd buiten Waalwijk om, zooals wel voor
gestaan wordt door enkele tegenstanders
van een lijn door de Groote Straat.
Naar onze bescheiden opvatting, die wij
gaarne voor een betere geven, moet de tram,
als hij ooit in Waalwijk komt, juist loopen
door de Groote Straat eu wel vanaf de
oostelijke grens der gemeente tot aan en in
verbinding met de haven. He aandacht der
met den tram aankomende vreemdelingen
wordt dan vanzelf getrokken door de vele
mooie winkels en uitstallingen, welke zij te
zien krijgen, wat echter niet het geval zou
zijn als de baan gelegd werd langs den
paralellweg b.v. Hat de tram in verbinding
zou gebracht worden met onze haven zou
het voordeel opleveren, dat onze haven dan
zou kunnen profiteeren van den tram, omdat
dan goederen, hier in de haven aangevoerd
per tram verder zouden kunnen geexpedieerd
worden naar hunne bestemming in een der
Boven-Langstraatsche dorpen.
Men blijve ons van 't lijf met de bewering
dat. een stoomtram door de Groote Straat
zoo gevaarlijk zou zijn.'' Bangmakerij
anders niets. He ondervinding, in dit op
zicht elders opgedaanbevestigt ten volle
onze meening. Haarbij kunnen afdoende
maatregelen worden getroffen b.v. dat bij
flrukke gelegenheden steeds een man op een
bepaalden afstand voor de locomotief moet
gaan (Zie politieverordening Helmond.) Ook
houde men in 't oog dat de tramlijn natuur
lijk over den keiweg zou loopen, zoodat
voetgangers, die het trottoir houden, niet
het minste gevaar te duchten hebben.
Uit al het vorenstaande zal men gemak
kelijk kunnen afleidendat wij van den
aanleg van genoemde tramlijn voor Waalwijk
eer véor dan nadeel verwachten; men houde
ons ten goede dat wij het wagen in deze
van opinie te verschillen met de ondertee
kenaars van de in ons vorig nummer ver
melde petitie aan den gemeenteraad in welk
stuk, dat nog niet in ons bezit is, de na-
deelen worden uiteengezet, zooals het heet
in het door ons op verzoek opgenomen be
richtje, dienaangaande in No 97.
Als wij de eer hadden lid te zijn van den
gemeenteraad en dus gerechtigd waren om over
deze zaak mede te beslissen zouden wij met
volle overtuiging voorstellen aan de Vici
naux concessie te geven voor den aanleg
van een stoomtramweg door onze gemeente
onder voorwaarde, dat de lijn gelegd worde
over de keiweg in de Groote Straat tot aan
en in verbinding met de haven; verder zou
den wij van de maatschappij zien te ver
krijgen dat zij op zich nam de verbintenis
om de lijn na verkregen concessie uit te
breiden Westwaarts de Langstraat in tot
Raamsdonksveer b.v, en ook zoo mogelijk
tot aan het Hrongelsche veer of minstens
tot aan de brug over het Zuiderkanaal.
Ten slotte brengen wij nog in herinnering
wat wij bij een vroegere gelegenheid reeds
zeiden „Waalwijk heeft deze tramlijn niet
noodig voor de ontwikkeling en bevordering
van zijnen bloei.Toch zouden wij Terg
dwaas vinden ze te weigeren, als ze ons
wordt aangeboden.
Men verlieze hier echter niet uit het oog
dat de aanbieding geschiedt niet om Waal
wijk te bevoordeelen. Neen het tegendeel
zou eer nader bij de waarheid komen. Van
daar dat vele ingezetenen zijn tegen het
verleenen der gevraagde concessie. Met het
oog op dat alles moet onze gemeenteraad
bij het verleenen der concessie wel zorgen
den ingezetenen geen financialen last op te
leggen, dat wil zeggen dit zou moeten wor
den overeengekomen dat de maatschappij aan
de gemeente restitueert alle kosten door deze
laatste te maken voor werken, uit te voeren
in verband met den aanleg van den tram.
Ook dient de gemeente zich voor de toe
komst voor te behouden alle vrijheid van
handelen alsook het recht van contract bij
den aanleg.
groot bezwaar tegen het
Een o. i. zeer
leggen van de tramlijn over het geheel of
een gedeelte van het marktterrein is de
waarschijnlijkheid dat binnen een niet lang
tijdsverloop dat terrein dan zou kunnen ge
oordeeld worden niet meer te voldoen aan
de daarvoor te stellen eischen. Een'gevolg
daarvan zou zijn, dat de markt zou moeten
verplaatst worden. Behalve de kosten van
aankoop en inrichting van een ander terrein,
die zeker zullen blijken niet gering te zijn,
zou ook dienen rekening te worden gehouden
met de belangen der eigenaars van nabij
de tegenwoordige markt gelegen panden,
nie ongetwijfeld bij verlegging der markt
zeer in waarde zouden deelen. Hierin bij
voorbaat te voorzien is een der eerste plichten
van den gemeenteraad.
Wordt voor dit alles op afdoende wijze
gezorgd dan zouden wij het verleenen der
concessie bepaald achten in 't voordeel van
Waalwijk en het dus met een gerust geweten
durven aanraden.
Tentoonstelling
VAN
Op Hinsdag den len dezer is te 's-Her-
togenbosch is het stadhuis, onder groote be
langstelling, eene eerste algemeene vergade
ring gehouden van het comité der in 1897
te houden tentoonstelling vau Noord-Bra-
bantsche Nijverheid.
Tegenwoordig waren de heeren
Mr. A. E. J. Baron Van Voorst tot Voorst,
Commissaris der Koningin.
Jhr. P. J. J. S. M. Van der Hoes de
Willebois, Burgemeester van 's-Boscli.
A. Mollink en J. P. Asselbergs van
Bergen-op-Zoom, E. II. A. Guljé, burgemees
ter, B. Van Hongen, W. Merkelbach en Jhr.
E. Bakker van Breda, A. E. Van Moorsel
en J. A. Schellens van Eindhoven, Karei
Raijmakers van Helmond, W. A. Eick van
Oosterhout, II. Eras en Jules He Beer van
Tilburg, J. B. Timmermans Wz. van Waal
wijk, Mr. A. Van Rijkevorsel van Bokstel,
Victor Van Gilze van Roosendaal, Jos J.
Van de Ven, A. B. Van der Steen, Jhr.
Jos. He la Court, B. Lutkie, C. van der
Kun, L. C. Iiezemans, B. II. Verhuist, L.
Van der Kun, J. W. L. Van Gulick, E.
Tilman, N. Rouppe Van der Voort, Th. Pels,
C. N. Teulings, G. Teulings, Mr. E. Van
Zinnicq Bergman, P. Meuwese, Jhr. Mr. P.
Van Meeuwen, J. Hony, R. J. Souman, A.
W. J. Van Landschot, G. Van Gerve, Th.
C. Nederveen, A. M. J. Houtman, M. Van
den Bergh en J. A. H. Van Rijckevorsel,
alien van 's-Bosch.
He volgende heeren hadden schriftelijk
kennis gegeven van hunne verhindering als
A. W. Van Alphen, 's-Bosch, W. P. A.
Mntsaers, Tilburg, Mr. Van Ham, Breda,
V. Van den Heuvel, Geldrop, W. Prinsen,
Helmond, C. L. Bressers, Hongen, C. Van
Scliendel, Zevenbergen, Hr. Woltering, H.
Van der Geld, L. J. N. Spierings en Mr.
Loeff, 's-Bosch.
Aan de bestuurstafel hadden plaats geno
men de heeren Mr. Baron Van Voorst tot
Voorst, Jhr. Van der Hoes de Willebois,
Jos. J. Van de Ven en Meuwese, voorzitter
en ondervoorzitter der Kamer van Koop
handel, terwijl de waarneming van liet se
cretariaat werd opgedragen aan den heer
Th. Pels.
He voorzitter van het voorloopig comité
Jhr, P. J. J. S. M. Van der Hoes de Wil-
vergadering, met
lebois, opende te 2 uur de
een hartelijk woord van w elkom en van dank
aan de aanwezige lieeren voor hunne talrijke
opkomst., Ilij herinnert, dat het denkbeeld
der tentoonstelling is uitgegaan van de
Bossche Kamer van Koophandel die aan
spreker het voorziltersschap heeft aangeboden,
dat de heer Commissaris der Koningin met
het plan in kennis gesteld, daarmede on-
middelijk zijne ingenomenheid betuihde en
zich welwillend bereid verklaarde het eere
voorzitterschap te aanvaarden, dat de Pro
vinciale Staten en de gemeenteraad van de
hoofdstad, overtuigd van het groote belang
der zaak besloten respectievelijk voor f 5000
en f 10,000 deel te nemen in het te vor
men garantiefonds, dat vervolgens persoonlijk
overleg is gepleegd met de verschillende
Kamers van Ksophandel en Frabrieken en
enkele andere voorname industrieelen en
autoriteiten in de prsvincie en drt het voor
loopig Comité tot zijne groote voldoening
dllerwege steun en medewerking heeft mogen
ondervinden en de talrijke industrieelen,
waartoe men zich heeft gewend, zich allen
bereid hebben verklaard in het algemeen
comité zitting te nemen.
He voorzitter wijst op het groote belang,
dat voor de industrie dezer prnvincie aan
deze tentoonstelling is verbonden, niet alleen
voor de groote industrieën maar ook voor
de vele kleinere, die van groote tentoonstel
lingen worden afgeschrikt cn die hier gele
genheid zullen vinden-hunne voortbrengselen
onder de oogen te brengen van het publiek
en te toonen wat ze vermogen.
He provincie Noord-Brabant heeft op het
gebied van industrie eene groote vlucht ge-
nemen. Sedert zij eene plaats heeft ingeno
men onder de provinciën van he' vereenigd
koninkrijk, heeft de industrie in Noord-
Brabant zich dermate ontwikkeld dat zij niet
alleen gelijken tred heeft gehouden met die
in de andere provinciën, maar deze zelfs in
menig opzicht heeft overvleugeld. Noord-
Brabant neemt thans op industrieel gebied
eene eerste plaats iu onder de provinciën
des Rijks.
Spreker vertrouwt dan ook dat tentoon
stelling aan het gaDsche land zal toonen
wat de Noordbrabantsche industrie vermag.
Wanneer de warme belangstelling die aller-
wege wordt ondervonden aan de verwachting
mak beantwoorden, zal de tentoonstelling
zeer zeker eene waardige plaats iunemen
onder die van de andere provincieen des
Rijks, en zal hare aanschouwing in den lande
eerbied afdwingen voor de industrie van
Noordbrabant.
(Algemeen applaus.)
Haarop werd gvergegaan tot samenstelling
van het uitvoerend comité.
Algemeen werd goedgevonden dat de leden
der Bossche Kamer van koophandel en fa
brieken met enkele krachten aangevuld onder
het alg meen voorzittersschap van den bur
gemeester van 's-Bosch, als uitvoerend comité
zulleu optreden.
Vervolgens werd behandeld het ontwoepen
algemeem reglement, dat behoudens enkele
kleine wijzingen, werd aangenomen, welk
regiment wij ons voorstellen, eerstdaags den
lezers mee te deelen.
Na bespreking van nog enkele aangelegen
heden werd de vergadering door den voor-
zittar onder hartelijke dankbetuiging aan
den heer Commissaris der Koniugin en aan
de verschillende leden, vooral buiten de stad,
gesloten, nadat bevorens door den lieer E.
II. A. Guljé, burgemeester van Breda, na
mens de vergadering aan den voorzitter dank
De Echo van het Zuiden,
Waalwijkselie en Langstraatsée Conrert,
Dit Blad Terachijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,
Franco per post door het geheele rijk f1,15.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
Advertentiën 1 7 regels f0,60daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van
Adole Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.