Nummer 31. Zondag 18 April 1897. 20 Jaargasiö Eerste Blad. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. ANTOON TIELEN, Dit nummer bestaat uit twee bladen. FE U1LLET0N. i UITGEVER: Waalwijk. Is het wenschelijk groote of kleine Boterfabrieken op te richten? hereMP; 0 Wat kftn hO dden 2 Waal wy Me en Laifslraatsrte Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,—. Franco per po9t door het geheele rijk f 1,15. Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever A d v erten tién 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plauising opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch- land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau vau Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel. LIJST VAN BRIEVEN, geadresseerd aan on bekenden. Gedurende de 2e helft der maand Maart. Van Waalwijk. H. Memper Haarlem. De heer L. Ketelaar Jr. uit Beltrum schrijft in De Post Het oprichten van roomboterfabrieken komt in den laatsten tijd veelvuldig voor. Men ziet bijna geen courant inof men leest, dat hier of daar weer een dergelijke inrichting is verrezen. En geen wonder ook nu men heeft kennis gemaakt met de veel betere methoden van bereiding, waardoor een veel fijner product, en over het alge meen betere resultaten worden verkregen dan bij de oude bereidingswijze, die, ge brekkig als zij is, tijdroovend, en in de meeste gevallen niet loonend kan genoemd worden, vergeleken bij betgeen men op vele plaatsen voor de melk ontvangt. Vandaar dan ook, dat vele landbouwers zich vereeni- gen tot het oprichten van fabrieken, om alzoo hunne melk voor gezamenlijke rekening te laten verwerken. Jammer echter, dat aan een fabriek, op kleine schaal ingericht zooals er zeer velen worden aangetroffen en nog dagelijks worden opgericht de kosten der ver werking nog al duur zijn. Ik zou daarom liever aanraden: Hij had geen bewijs, dat de brief, welken hij door Shftckleford's bemiddeling verzonden had, zijn bestemming bereikt hadalles scheen aan te duiden, dat Madeline hem nooit ontvangen had. Toen kwamen de woorden uit Trim bali's brief hem voor den geest: Ik smeek u op uw hoede te zijnwant ik heb een sterk vermoeden, dat zells binnen de muren van Grantmoor gij niet tegen uw neef ^Geheimzinnige, doch beteekenisvolle woorden. En de manier, waarin ze met Sliackleford 9 handelwijze tegenover hem overeenkwamen, ver sterkten hem in zijn vermoeden, dat Shackleford door zijn vijand betaald moest worden. De gevangenbewaarder wa8 niet te vertrouwen. En niet anders dan door bemiddeling van hem kon eenig heriQht verzonden worden. Toch, hoe kon hij hier geduldig liggen, we tende dat er vele weken voorhij zouden gaan, voor hij in staat zou zijn, zijn oude plaats in de gevangenis weer in te nemen en tot zijn ge woon werk terug te keeren met de mogelijkheid van ontsnapping, die ze aanbood? Afgaande op het uitknipsel van de .-Mahscombe Express' zou Madeline binnen drie weken of een maand huwen. En het blad moest twee of drie dagen Qud zijn geweest toen het nieuws hem Het npQdlftt lmd hem den hevjgsten slag, dien het in zijn macht imd te geven, toegediend en hij h*d gewankeld en was gevallen, Vet leven en de wereld scheen hem plotseling vObla^en dmster toe. hoelftng ik hier zal moeten blijven, smeekte hij den oppasser. De oppasser deed zooals hem verzocht werd en eenige minuten later stond de dokter voor de legerstede van den nieuwen patient. Ge wildet er uit, riep hij op ruwen, doch niet onvriendelijken toon uit. Wel dat is iets landbouwers vereenigt ubouwt niet te spoedig op eigen krachtenmaar sluit u zooveel mogelijk bij anderen aan, opdat gij, één geheel vormende in stad of dorp, een groote fabriek kunt oprichten. Bij ondervinding is mij gebleken, dat cene fabriek gemakkelijk en met veel voordeel de melk kan betrekken uit een omtrek van minstens 2 uur men zorge er slechts voor, dat men eene goed geconstitueerde zaak opricht. De voordeelen eener groote fabriek zijn velerlei. Vooreerst voorkomt men hier door de onderlinge concurrentie in de naaste omgeving, hetwelk zoowel voor den land- bouwer-raelkleverancier als voor den onder nemer niet anders dan nadeelig kan werken. Ten tweede, en hierin ligt vooral het groote voordeel, zijn de explotatiekosten in ver houding der melk aan groote fabrieken aan merkelijk minder dan aan kleine, en kan men de fabriek beter inrichten naar de eischen des tijds. Ten derde geschiedt de verzending meer rechtstreeks, zonder tus- schenpersonen. Ten vierde bevordert het meer een gelijkmatig product, o. a, bereidt men grootere hoeveelheden van één soort, hetwelk voor den handel op den duur vooral van groote beteekenis zal zijn Wat de exploitatiekosten betreft, zoo meen ik niet beter te kunnen doen, dan cijfers te geven door mijn eigen ervaring in de practijk opgedaan. Verleden jaar ontv. p. dag 7734 L. melk. Een jaar te voren 3417 lf verschil 4317 Totaal ged. 3 maanden 580050 L. melk, h 1 jaar te voren 256275 verschil 323775 f M Exploitatiekosten met inbegrip van rente f 17 5110 Id. id. een jaar te voren - 1128.35 Aant. L. meer verwerkt kost slechts f 622.75 nieuws, de mee9ten willen hier blijven zoolang als ze maar eenigszins kunnen blijven. Ik ben blij te zien, dat ge op dit punt eerlijk zijt. Binnen drie weken kunt ge hier van daan, mits ge goed eet om weer krachtig te worden. Ge kunt tal van extra's krijgen, bier en Frank Anson schudde het hoofd. Ik heb geen behoefte aan bier, zeide hij flauw. Dan kunt ge melk krijgen, zei de dokter schijnbaar voldaan. En hij ging zijns weegs. Stommerik, om te zeggen dat ge geen bier noodig hebt, merkte de man in het bed naast hem op. Hij had met open mond, vol verwondering toegeluisterd. Al de anderen doen hun best om het te krijgen. Ik heb het nog niet eens gehad, het schijnt dat mijn kwaal het niet noodig heelt; wel iammer. De dokter denkt, dat mijn maag rust noodig heelt. Hal hal hal Maar om nu op onze zaak terug te komen, wanneer ge vrij zijt, zult ge ons nelpen, hè? Zult ge het probeeren of niet? Ik zal het waarschijnlijk dezer dagen be proeven, antwoordde de zoon van den rechter vermoeid, doch ik zal mijn vrijheid, indien ik haar verkrijg, niet voor het een of ander slecht doel gebruiken I Een vloed van vloeken en verwenschingen was het antwoord. Uit de vier hoeken van het vertrek klonken afschuwelijke kreten. Stilzwijgend luisterde hij toe, zijn ziel was juet afbehuw vervuld. Hij had gedacht, dat er reeds kwaad en slecht heid genoeg was in tonden, waar hij 't laatste jaar gewerkt had, hulp verleend en vertroost; doch hier, hier! God bad hij wees hunner genadig... en mij 1 De man in het bed aan zijn linkerhand had nog niet gesproken. Hij lag bewegingloos en naar zijn geregelde ademhaling te oordeelen scheen hij in slaap. Zijn gelaat was tot nog toe afgewend geweest, doch door een hevige hoestbui overvailen, be woog hij zich een weinig en kon men hem aan zien, dat hij nog een jongeman was, niet ouder De melk gedurende dat tijdvak neer ver werkt, kost das per 100 L. slechts 19.2 cent aan verwerkingskosten, tegen 44 cent in het vorig jaar. Steldat eerstgenoemde melk volgens de laatste wijze verwerkt zou zijn geworden, zoo zou dit in één jaar een verschil opleveren van 580050 x f 0.44 f2552.22 f1751.10 100 f 801.12 X 4 - f3204.48. Indien er iemand is, die deze cijfers in twijfel zoude trekken, verzoek ik hem zich ten mijnent te komen overtuigen. De kosten zouden natuurlijk nog lager worden, indien men tien, twaalf, vijftien duizend of meer liters melk te verwerken had. Is het dan niet te betreuren, dat men dikwijls op een afstand van slechts één uur twee fabrieken ontwaart Zulke toestanden deugen niet en dient men zooveel mogelijk te keer te gaanwijl zij nooit een bloei kunnen ontwikkelen, dien zij zouden kunnen hebben. Men zal mij tegenwerpen wat de kosten van vervoer betreft, doch dit is zoo'n groot bezwaar niet als menigeen zich voorstelt. Het ophalen en het terugbezorgen der melk bestaat aan een kleine fabriek even zoo goed als bij een grootehet verschil is alleen een verschil van afstand, hetwelk evenwel ruimschoots wordt vergoed door de meerdere opbrengsten. Ook wat het zoet houden der ondermelk betreftbestaatzoo deze ge pasteuriseerd wordt iets wat bepaald noodzakelijk en in het algemeen belang is niet het minste bezwaar. Kleine fabrieken zijn goed, daar waar zeer weinig melk is en dus voor eene groote fabriek geen levensvatbaarheid bestaat, doch overigens bepale men zich tot groote, het welk ook van veel belang is wat den afzet dan een- of tweeëntwintig jaar, met oprechte, geregelde gelaatstrekken en een gelaatskleur als die van een vrouw. Een steek ging Frank Anson door het hart toen hij hem aanzag. Wat deed een jongeling als hij in deze aardsche hel? Er lag hem een teringblos op de wangen en hij zag er uit, alsof hij hier niet lang meer te lijden zou hebben en boete doen. Zijn rechterhand, die op de ruwe reisdeken, welke als s"prei dienst deed, lag, was tenger en droeg de ellendige sporen van touwpluizen, het welk gedurende maanden zijn dagelijksch werk was geweest. Frank Anson trachtte de ooren te sluiten voor het wagelijke gegil rondom hem. De enkeie oppassers, die aanwezig waren, wend den geen pogingen aan om het te onderdrukken, doch lachten mee. Frank Anson verborg het gelaat in zijn kus9en. Hij riep zich het beeld van Madeline voor den geest om hem voor den optrekkenden damp om hem heen te beschermen. Hij zag haar duidelijk, alsof ze dat oogenblik voor hem stond hij zag haar, zooals ze geduren de het verhoor gestaan had, met haar bleek, ang- stig gelaat, zoo onuitwischbaar schoon boven het zilvergrijze fluweel van haren mantel, haar mooie grijze oogen op hem gericht met een zwijgende smeekbede om te spreken en zichzelf te bevei ligen voor de verdoeming, die hem boven het hoofd zweefde en wier val haar leven, evenals het zijne, zou vernietigen. Hij zag haar, zooals ze hem vaarwel gezegd had. 01 hemel, welk een steek was hem toen door het hart gegaan. Zelfs niet de vree9 voor den dood was zoo verschrikkelijk geweest als het zien harer versla genheid. En de bloemen, die ze gedragen had en we'ke Taxter hem edelmoedig overhandigd hadhij had dat bosje verwelkte viooltjes geliefkoosd, ge koesterd, totdat het hem, den morgen na zijn vertrek uit de gevangenis te Malliscomoe ontno men werd. Hij zou den man hebben kunnen neervellen, die ze hem ontnam, zóó groot, zoo hevig was zijn woede, dat hij ze verliezen moest. der producten betreft en het leveren van uniforme qualiteit in de hand werkt. Natuurlijk is het beter en voordeeliger, dat men de grootst mogelijke hoeveelheid melk uit engeren kring betrekke dan de grenzen door mij aangegevenen het is daarom van het grootste belangdat de landbouwers eensgezind zijn en zich zooveel mogelijk eenparig aansluiten, om tot het grootste quantum melk te komen. Ook richte men de fabriek bij voorkeur op aan spoor, tram of boot in eene flinke plaats of groot dorp. De stad biedt vele voordeelen aan boven het platte laud; niet enkel bespaart men vracht'maar ook de verzending en correspondentie geschiedt vlug ger; vervolgens kan men meer voor voor de karnemelk maken, die in den regel gretig koopers vindt. De leveranciers kunnen dan nog 90 pCt. ondermelk gratis terug krijgen. Ik hoop, dat bovenstaand schrijven zal mogen bijdragen tot het meer algemeen oprichten van groote inrichtingenomdat deze ook de grootst mogelijke voordeelen kunnen afwerpen. Zal men hiertoe ecHor geraken, dan dienen de landbouwers een drachtig en eensgezind te zijn. Dooi sa menwerking kan, vooral op dit gebied, goeds tot stand gebracht worden, vooral meer melkrijke streken, zoo de bo- terprijzen niet te hoog zijn, kunnen doc r oprichting eener groote roomboterfabr eene schoone toekomst tegemoet gaan. Wij kunnen nog niet concurreeren tegen de Denen en Normandiersdoch dit zal wanneer de regeering krachtiger optreed! tegen de knoeierijen in den boterhande - slechts een quaestie van tijd zijn. De Hoi- landsche boter zal alsdan den ondernemen^ den Denen spoedig op zijde weten te streven. Doch hij had zich bedacht, dat die menschen die zijn gebroken hart kwelden, niet anders de den dan hun plicht en toen zijn ernstig verzoek geweigerd werd, had hij zich nederig in zijn verlies onderworpen. Kod het zijn, aat ze hem ontrouw was gewor den zijn liefste met haar mooie oogen en den zoeten glimlach om den mond Kon zij, na den brief, dien hij haar geschreven had, hem vrijwillig verlaten, hem zelfs een enkel woord van vaarwel onwaardig gekeurd hebben en haar hart en trouw opnieuw aan zijn neef gegeven hebben aan den man zooals Trimball hem beschreef Hij wilde het niet gelooven. Hij kon het niet gelooven. Welke gebreken Madeline's goed en edel ka rakter ook mocht bezitten, ze was niet wispel turig, niet trouweloos. Des te langer hij nadacht, de9 te meer voelde hij zich overtuigd, dat er de een of andere ern stige reden achter deze schijnbare trouwloosheid harerzijds moest schuilen, welke, alles goed be schouwd, een edele opoffering zou blijken te zijn, eerder dan een handeling uit eigen vrijen wil, ingegeven door een hartstocht en bekrachtigd door een beuzelachtige gril. De woorden uit Triraball's brief, welke hij zich levendig herrinnerde alsof ze in zijn eigen brein gebrand waren kwamen hem weer op de lippen en werden zwijgend herhaald. Hij fluister de ze in zichzelf, totdat hij kwam bij het gedeelte Madeline ^betreffende ,Hij is verliefd op miss Harvey en jaloersch op h, omdat ze u nog steeds getrouw blijft. Thans is hij bezig u te belasteren en indien mogelijk u in haar oog verachtelijk te maken. Miss Harvey is ziek en wanhopig over uw stilzwijgen." Die woorden waren eene voorspelling van wat er sedert dien tijd gebeurd waal Ze verklaarden als ware, dat ze in een schan delijken valstrik gelokt was en nu Rutherford Roper zou huwen. Ze was misleid op de een of andere manier, laaghartig, wreed bedrogen. Ze hadden hem belasterd, hem verachtelijk ge maakt niet alleen Rutherford Roper, doch anderen ook wellicht. Wordt vervolgd.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1897 | | pagina 1