Staatkundig overzicht. BUITENLAND. Belgie. Frankrijk. Spanje. Engeland. Duitschland. Llusland. Turkije. Britsch-indie. De aanslag, welken de pruisische regeering, aangezet door het concervatief-agrarische „Juokerthum", wilde plegen op de reeds beperkte vrijheid en schaarsche rechten van het Pruisische volk, is voorloopig verijdeld de meerderheid der volksvertegenwoordigers heeft begrepen, evenals de duizenden, die zich op het Domhoffplein voor het Landdag gebouw verzameld hadden en de vrijzinnige afgevaardigden toejuichten, wat er bij de aanneming van de vereenigingswet, gezegd kleine „socialistenwet" op het spel stond met 209 tegen 205 stemmen is de wet, zooals ze door het heerenhuis was geformuleerd en aangenomen, in de kamer van afgevaardigden verworpen. De afloop der stemming was door het gansche land met spanning tegemoet gezien. Het was onder alle omstandigheden te voor zien geweest, dat de stemmen van voor- en tegenstanders vrij gelijkelijk verdeeld zouden zijn. De verplaatsing van een klein aantal stemmen zou voldoende geweest zijn om de weegschaal ten voordeele van de regeering en de reactie te doen overslaan. Vooral was de hoop der regeering en der regeeringsge- zinden gevestigd op de nationaal-liberale partij, die het bij de eerste behandeling der wet, door de aanneming van het verbod van het bijwonen van vergaderingen en het deel nemen van vereenigiugen door minderjarigen, mogelijk had gemaakt, dat het outwerp bij het reactionaire Heerenhuis aanlaudde. Dit lichaam herzag de wet en zoo werd de re- geering nog een kans geopend ze in den gewijzigden vorm door de kamer te zien aannemen. Na afloop der fractievergaderingen bleek het al spoedig, dat deze kans verkeken was. Op een wijziging in de houding van het katholieke centrum, dat uit ervaring weet wat een uitzonderingswet beteekent en nog steeds met smart en verlangen naar de intrek king van de Jezuïetenwet uitziet, viel niet te hopen, doch ook de nationaal-liberalen waren besloten de wet te verwerpen van de natio naal-liberalen stemde later slechts de arge- vaardigde Bueck, evenals bij de eerste stem ming, en de afgevaardigde schoof, die afvallig was geworden, met de minderheid. De neuzen waren zorgvuldig geteld en, zooals de vice- president van het ministerie dr. Von Miquel in de inleiding van zijn rede met een scepti cisme la Disraeli terecht opmerkte, geen schoone rede kon meer hoegenaamd eenigen invloed op de stemming in de Kamer uitoefe nen de wet zou vallen, zij 't ook met een oneindig kleine meerderheid, die gebleken is uit vier stemmen te bestaan. Was de wet in den nieuwen door het heerenhuis vastgestelden teks: aannemelijker geworden Het scheen zoo 1 Om de verden king af te weren, dat de wet ook als wapen tegen andere partijen kon gebruikt worden, had het heerenhuis duidelijk uilgesproken en in de wet vermeld, dat ze slechts tegen de sociaal-democratische en anarchistische lee ringen was gericht. Vergaderingen, werd in artikel I gezegd, waarin zich een sociaal democratisch of anarchistisch, op de omver werping van de bestaande maatschappelijke of staatsorde gericht streven openbaart op een wijze, welke de openbare veiligheid en in 't bijzonder de veiligheid van den staat in ge vaar brengt, kunnen door de vertegenwoor digers der politieautoriteiten ontbonden worden, In den oorspronkelijken regeeringstekst werd in 't algemeen gesproken van vergaderingen, die tegen ,{Je strafwet indruischien of de veiligheid van den staat in gevaar brachten. Door uitsluitend van sociaal-democratische en anarchistische Bestrebungen te gewagen, had de wel een buitengewoon hatelijk uitzonde ringskarakter gekregen. Alsof de regeering, na zich eenmaal op dezen weg begeven te hebben, niet elk streven behoorde te bestrijden, dat de omverwerping der bestaande staats orde beoogt en op voor de veiligheid gevaar lijke wijze aan den dag treedt, overschillig van welke zijde het komt Bovendien, wie zou moeten uitmaken, of iu een vergadering zich een streven open baarde, dat tegen de bestaande orde gericht was en de veiligheid van den staat in gevaar bracht Een ondergeschikt politiebeambte kon daar naar willekeur over beslissen, zonder dat de wet hem door het minste kenmerk een leiddraad bij zijn beslissing aan de hand deed. Wilden de belanghebbenden daarna van het door de politie gegeven ontbindings bevel bij het administratieve gerecht in hoo- ger beroep komen, dan zou dit, daar in de Wfet elke feitelijke omschrijving van verboden meeuingen ontbrak, zich in een soort politieke inquisitie moeten herscheppen, wat wel het ergste is, wat men zich in dezen vrijdenkenden tijd kan voorstellen. Doch al zette deze wet de deur ook voor allerlei willekeurige maatregelen open, toch zou wellicht een deel der niet-principieele tegen standers en met name een deel der nationaal liberalen er voor te winnen zijn geweest, indien ze de wet niet totaal nutteloos, ontoereikend en ondoeltreffend hadden ge vonden. Moest de wet niet volslagen machteloos zijn tegen het anarchistisch èn sociaal-demo- erotisch gevaar, aangenomen dat dit werkelijk bestond Had niet de Bismarcksche in 1890 als nutteloos afgeschafte „groote" socialisten wet op de meest onmiskenbare wijze bewezen, dat de sociaal-democratie niet door een uitzonderingswet ten onder te brengen was, dat ze er in tegendeel de uitbreiding en voortgang van bevorderd had Wat is niet de socialistische partij sterk en machtig in Saksen, allen wetlelijken maatregelen die in dat rijk worden genomen, ten spijt En wat zou de wet uithalen tegen de tallooze sociaal democratische propagandageschriften, waar mede volgens den minister Von der Recke zelf de landelijke bevolking overstroomd werd Alle andere propagandamiddelen, waarover een partij beschikt, werden ongemoeid 'gelaten door het wetsvoorstel, dat slechts het veree- nigings- en vergaderingsleven der sociaal democraten en anarchisten antastte. Wij willen geen Umsturzmonopolie vestigen, zeide de nationaal-liberale afgevaardigde Hobrecht, en alleen tegen de sociaal-democratie wegens oneerlijke concurrentie optreden. Op dezen grond en uithoofde van de onbepaaldheid van den tekst, waarin elk kenmerk voor een behoorlijk optreden ontbrak, zou hij en zijn partijgenooten de wet verwerpen. Daarmede was het lot van het wetsontwerp beslist noch de redevoeringen van de concervaiieve heeren Von Limburg Stirum en Zedlitz, noch de quaestie-verzoenende, zalvende toespraak van Von Miquel, door Eugen Richter oneer biedig „Ein schanderhaftes Pkrasengedrechse}" genoemd, kou er meer verandering m brengen. Aan de stemming namen 414 leden deel, waarvan er 209 tegen 205 voor de wet stem den. Een nationaal liberaal onthield zich, twee stemden voor. Overigens stemden de beide partijen der rechterzijde,Duit sch conser vatieven en vrije conservatieven in gesloten gelederen voor, de andere partijen, cemtrum, liberalen en volkspartij tegen. De uitslag werd door linkerzijde, centrum en tribunes met jubelenden bijvai begroet, rechts werd druk gesist. De beide Kamers werden 's avonds in vereeuigde zitting door dr. Miquel, die het keizerlijk sluitingsdekreet voorlas, gesloten. Zaterdag hebbeu de gezanten te Konstan- tinopel ovei een deel van het ontwerp van het vredesbedrag beraadslaagd. De gezanten schijnen geneigd de Porte nog een som van 300000 pond toe te staan voor de weduwen der in den oorlog gevallen Tuksche soldaten. Djevad pacha is bij <"'e landing op Kreta zeer slecht ontvangen: de admiralen weigerden hem een bezoek te brengen en de consuls weigerden hem als gouverneur vau het eiland te erkennen. Hij was ia hun oogen slechts militair bevelhebber. Sinds de obstructie in de Hongaarsche kamer duurt, verschijnen er steeds meer leden van de oppositie in een licht flanellen kostuum in de kamer. Dit kostuum is niet alleen een zichtbaar kenmerk voor de richting van hen, die het dragen, dozh om zoo te zeggen een waarschuwing, dat ze besloten zijn alle ver moeienissen te verduren en hun maatregelen genomen hebben. l)e keizer heeft baron Banffy naar Ischl ontboden om met hem over de parlementscrisis te beraadslagen. De Carlisten hebben besloten in geheel Spanje ijverig propaganda te maken. In Portugal is het verzet tegen de financieele plannen der regeering, die nieuwe belastingen wil invoeren, steeds wassende. De republikeinen trekken er partij van, door een ijverig propaganda tegen de monarchie te maken. Er worden meetings aangekondigd en wanordelijkheden geducht, doch de offi- cieuse bladen verzekeren dat de regeering krachtige maatregelen zal nemen om alle oproerige pogingen te onderdrukken. Japan heeft het voorstel van Hawai aangenomen om de quaestie der annexatie bij de Vereeuigde Staten aan een scheidsgerecht te onderwerpen. De Amerikaansche Kamer van afge vaardigden heeft een motie aangenomen, waarbijde president wordt gemachtigd een commissie te benoemen om een onderzoek in te stellen naar de bank- en de munt- quaestie. Het congres is voor onbepaalden tijd uiteengegaan. De Senaat heeft een derge lijke motie als die kamer niet aangenomen voor de verdaging der zitting. De Tranvaalsche Volksraad heeft beslo ten om de jaarlijksche geheime zitting voor de beraadslaging over de uitgaven voor den geheimen dienst niet te houden. Men verwacht, dat heden en morgen nage noeg alle stakers iu het centrum van de Boriuage weer aan 't werk zullen gaan in het noorden en zuiden is de arbeid geheel hervat, doch te Hornu is weer voor de voortzetting gestemd. Vele mijnwerkers zijn naar Frankrijk, naar het bekken van het Pas-de-Calais en het Noorden, of naar het bekken du Centre en het land van Charleroi vertrokken. Ondanks de inkomende giften is de ellende in vele buurtcu groot. Te Erquelinnes is de politie weer de zoo genaamde besloten club, in waarheid een openbaar speelhol, binnengedrongen en heeft haar voor de tweede maal gesloten. Het zal nu misschien niet lang meer duren of alle speelhuizen worden gesloten, want de centrale afdeeling van de Kamer van volks vertegenwoordigers heeft in het desbetreffende wetsvoorstel van den Senaat alle particuliere speelclubs verboden (ook in Ostende en Spa), en tevens de bepaling geschrapt dat de wet slechts een proef zou zijn en binnen vier jaar herzien kon worden. De mailboot Marie Henriette, van de lijn Dover -Ostende heeft in den nacht van Vrijdag op Zaterdag op de hoogte van Reu- tingen een visschersvaartuig in den grond gevaren. Het mistte sterk en, hoewel de boot langzaam stoomde, zag 'de officier van de wacht het licht van het scheepje pas een ondeelbaar oogenblik vóóidat hij den schok van de botsing voelde. Onmiddellijk werden alle pogingen in 't werk gesteld om de bemanning van het scheep je, dat dadelijk was begounen te zinken, te redden, maar die pogingen bleven geheel vruchteloos, zoodat de Marie liedriette ten slotte haar reis naar Dover vervolgde. Waarschijnlijk is het verongelukte scheepje een Fransch vaartuig, hetzij een kleine vis- schersboot met zes of zeven, hetzij een grootere schuit uit Grevelingen met tien tot twaalf koppen. De Marie Henriette leed geen noemens waardige schade. Onder de passagiers is voor de nagelaten betrekkingen fr. 4U0 ingezameld. Later meldt men over de werkstaking De hoop van de mijneigenaars in de Borinage dat de werkstakers deze week in grooten getale het werk zouden hervatten, bewaarheidt zich niet. De enkelen die aan 't werk gaan, zoeken en vinden het in de mijnen in het bekken van Charleroi en Noord-Frank rijk. Dit laatste behaagt echter de Fransche werklui weer niet, en heeft zelfs aanleiding gegeven tot opstootjes. Zaterdag waren dertig mijnwerkers uit de Borinage hun diensten komen aanbieden in een kolenmijn bij Lens. in het Fransche departement Pas de Calais Aan die mijn werkten toch al achthonderd Belgeuop twaalfhonderd werklui, en de nieuwe toevoer deed de maat overloopen. Zondagavond vormden zich overal samenscholingen: eenige Franschen trokken door de straten, riepen „Leve FrankrijkWeg met de Belgen en gooiden bij de Belgen de ruiten in. Een gendarme, die door een mijnwerker werd uitgescholden, wilde hem gevangen nemen, de kameraden van den man begonnen daarop de gendarmes met steenen te gooien, zoodat er verscheiden wonden kregen en één zelfs in zwijm viel. Het kostte heel wat moeite de erde te herstellen. Gisterochtend ontbrakeu honderd mijnwerkers bij den ingang van de mijn. Terwijl zoo een deel van de stakers de Borinage tijdelijk verlaat, blijven de meesten achter en bedelen hun brood, daar de on derstand van de socialistische vereenigingen lang niet voldoende is. Veel kleine neringen gaan op de flesch, bij gebrek aan koopers. De werkstaking is nu verder van het einde dan ooit. In de kolenmijn van Grand-Conty te Gosselies, in het bekken van Charleroi, is gisteren een werstaking uilgebroken wegens een geschil over de loonen. Vijfhonderdtachtig werkluistaken, maar deze staking is plaatselijk. Het vorig jaar vond men te Lyon in zijn slaapkamer opgehangen een daar bekend journalist, Henri Martin. Men dacht natüüvlijk dadelijk aan zelfmoord en de levensverzeke ringsmaatschappij wilde dan ook het bedrag niet uitbetalen, waarvoor de overledene was, verzekerd. Maar de erfgenamen beweren, dat er van zelfmoord, althans van zelfmoord met voorbedachten rade, geen sprake is, en steu nende op verschillende gronden, bewezen zij, dat Martin geen zelfmoord heeft willen plegen, maar alleen het slachtoffer is geweest van een ongeluk. Volgens hen was Martin bezig met het schrijven van een letterkundig en psychologisch werk, voornamelijk handelende over zelfmoord, en om beter een indruk te krijgen van het gevoel van een zelfmoordenaar, zou hij een proef hebben willen nemen. De proef was echter verder gegaan dan hij gewild had en gewenscht, en hij was er het slachtoffer van geworden. Deze stelling werd verdedigd door den advocaat, die voor de familie pleitte. De rechtbank moet nog uitspraak doen. Tengevolge van het springen van een gas- ketel is te Prad in het departement Pyrénées- Orientales de gasfabriek in de lucht gevlogen. Het onderzoek heeft aan 't licht gebracht, dat men den gasketel met een bom heeft laten springen. Men heeft waarschijnlijk met een wraakneming te doen. De fabriek behoort aan zekeren heer Rons, van wien eenige dagen geleden de chocoladefabrief en electriciteits- inrichting afgebrand is. Ook dit werd aan kwaadwilligheid toegeschreven. De panamacommissie heeft een motie aangenomen, waarin betreurd wordt, dat de minister van binnenlandsche zaken heeft ge weigerd de politiedossiers over te leggen, die op de opsporing van Arton betrekking hebben. De oud-minister Ribot had zich op die stuk ken beroepen. Volgens den Figaro zullen binnenkort generaal Lismondi en kolonel Mazzitelli te Marseille arriveeren om den prins van Orle ans namens generaal Albertone uit te dagen. Op de Philippijnen is de toestand zeer ernstig, De opstand is volstrekt niet gedempt, doch heeft zich over de.geheele provincie Caviie uitgebreid. De opstandelingen hebben een Spaansche colonne overvallen, die in wanorde de vlucht moest nemen. De Span jaarden verloren 200 man. Het optimmisme van generaal Weyler wordt geëvenaard door dat van ministerpre sident Canovas. Deze is van oordeel dat de gang vau zaken op Cuba hoogst bevredigend is, dat generaal Weyler het groot t mogelijke vertrouwen verdient, dat de thans gevolgde politiek ten slotte allen tegenstand zal over winnen, dat in November verkiezingen zullen kunnen worden uitgeschreven, en dat dan ook de hervormingen zullen kunnen worden uitgevoerd met hulp van de trouw gebleven partijen in de kolonie. Ongetwijfeld heeft hij al deze gulden ver wachtingen trachten over te gieteu in het hart van de koningin regentes en den hertog van Tetuan, met wie hij vóór zijn badreis naar Santa Agueda te San Sebastian eer. lang onderhoud heeft gehad. De laatste berichten over de werksta king in Barcelona luiden zeer bedenkelijk. Een groot deel van het gepeupel kiest partij voor de werkstakers, die reeds een aantal geweldadighedeo gepleegd hebben en zich gereed maakten een fabriek te plunderen. Er zijn tot hedeu 150-rustverstoorders aangehou den. Te Koereman, in Britsch Betsjoeanaland wordt het geding behandeld tegen kapitein Meintjes en luitenant Coetzee, die de blanke vrijwilligers aanvoerden in de Lange Bergen tijdens het begin van nen opstand in Bet- sjoeanalaud. De twee officieren worden beschuldigd van manslag. In den loop van het verhoor is gebleken dat kapitein Meiutjes vernomen hebbende dat vriendschappelijk gezinde inlanders zich ophielden in den omtrek van de plaats waar hij patouilleerde, enkele zwarten zag die door teekens, o. a door het opsteken van een witte vlag, te kennen gaven dat zij niets vijandigs in den zin hadden. Maar alle inlanders werden toch door de blanken neergeschoten het waren twee mannen, een vrouw met een zuigeling, en een zesjarig meisje. Een van de getuigen verklaarde dat kapitein Meintjes gezegd had Mijn orders zijn, a'le inboorlingen neer te schieten. De behandeling der zaak duurt voort. Nu en dan hebben intusschen nog botsin gen plaats lusschen de troepen en de in opstand gekomen inboorlingen. Bij het laatste gevecht moeten een veertigtal rebelleu gedood, en verscheiden anderen gewond of gevangen genomen zijn. Galisjwe is, volgens die gevan genen naar Cheveis, in het Kalaharidistrict, gevlucht. De keizer r> Li zooals men weet thans langs de Noordschc kust. Mij heeft een vvel- besteden zomer den 7 Augustus moet hij in Kroonstad en in St. Petersburg zijn, waar hij vier dagen blijft. Den 3 September ont vangt hij in Homburg den koning en de koningin van Italië, - lie de manoeuvres komen bijwonen. Den 10 ziet men hem te Wecncn, den 15 jaagt hij op het lindgoe-1 van aarts hertog Friedrich en den 20 woont h'j to Buda-Pest de. feesion b.j, dio daar te zijner eere worden gegeven; De stakende mijnwerkers te Kat'owiu hebben de gendarmes met steenen geworpen, hun opperwachtmeester werd gewond. De gedarmes moesten de aanvallers mot den blanke sabel uiteendrijven en namen de belhamels gevangen. Programma voor het verblijf vau keizer Wilhelm in Rusland Aankomst 7 Aug. ter reede Kroonstadt; ontvangst door het Russische keizerlijk paar aan boord van de Alexandria; vertrek naar Peterhof; des avonds galadiner. 8 Augustas bezoek aan Petersburg, inwijding van een kerk, audiëntie in de legatie;'savonds taptoe in het kamp van Krasnoë Seloë. 9 Augustus groote parade; 10 Aug. des namiddags verblijf op 't kasteel „Mon plaisir." 11 Aug. vertrek. Tien officieren van den Turkschen generalen staf zijn naar Thessaiie, om de nieuwe grenzen af te palen. De Turken zullen (in strijd met vroegere berichten) het Griek- sche grondgebied niet ontruimen vóór de teekenening van het vredesverdrag, waarvan gisteren vijf artikelen, sommige voor goed, waren vastgesteld. Op 't oogenblik wordt voornamelijk be raadslaagd over de manier waarop de oor logsschatting betaald, en die betaling gewaar borgd zal worden. Te Bombay neemt de sterfte op onrust barende wijze toe, ofschoon de pestepidemie zich slechts weinig uitgebreid heeft. De toe-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1897 | | pagina 2