Nummer 92.
Zondag 21 November 1897.
Tweede Blad.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Spanje.
Engeland.
Duitschland.
Rusland.
Azie.
BINNENLAND.
Vervolg Nieuwsberichten.
UITVOERINGEN.
De Brusselsche tentoonstelling, nu gesloten,
is er eene geweest, die haar geld heeft op
gebracht, die vooral in financieel opzicht
schitterend geslaagd mag heeten. Niet alleen
is den aandeelhouders het garantie-kapitaal
terugbetaald kunnen worden, maar zij kregen
nog een mooie s-om op den koop toe. En het
land en het volk hebben er zijde bij gespon
nen. De posterij alleen beurde ll1/* millioen
meer in dan andere jaren, de spoorwegen
15 millioen. Als een blijvende herinnering
aan de expositie blijft het koloniaal museum
te Tervueren staan.
De broeder van den veroordeelden kapitein
Dreyfus, Mathieu Dreyfus, heeft in een schrij
ven aan den minister van oorlog als den
schrijver van het stuk, waarop de beschuldi
ging tegen zijn broeder steunde, aangewezen
graaf Walzin Esterhazy een majoor van de
infanterie cp non-activiteit. De commandant
Walzin Esterhazy heeft daarop in een schrij
ven aan deu minister van oorlog dezen uit-
genoodigd een onderzoek in te stellen, en
verklaart zich bereid op alle beschuldigingen
te antwoorden. De Jour publiceert een
interview met eommandaut Esterhazy, waarin
deze verklaart, dat hij reeds 14 dagen gele
den den minister van oorlog kennis heeft
gegeven van de kuiperijen die tegen hem
gesmeed werden. Ook heeft hij den minister
van oorlog de photografie van een document
overhandigd, waaruit de schuld van Dreyfus
duidelijk blijkt.
Zaak-Dreyfus In een gesprek met een
redacteur van de Patrie heeft Rochefort
verklaard, dat de minister vau oorlog het
onweerlegbaar bewijs bezat, dat commandant
Esterhazy, die door Mathieu Dreyfus als de
ware schuldige is aangewezen, het slachtoffer
is van een complot. De Libre parole vertelt,
dat kolonel Picard, een Israëliet, de officier
is die de stukken gefabriceerd heeft, welke
in het bezit van Scheurer-Kestner zijn. Picard
werd daarbij geholpen door Isfte Levaillant,
oud-dirccteur van den veiligheidsdienst. In
deze stukken is het schrift van Esterhazy
nagemaakt en er zijn stukken, waaruit zijn
schuld zou moeten blijken. In 1898 kreeg
Esterhazy van een onbekend persoon een brief,
waarin hem aanteekeningen werden verzocht
over de rol der cavalerie in den Krimoorlog.
Toen het facsimilé van Dreyfus' borderel
werd gepubliceerd, herkende Esterhazy zijn
schrift. Hij leidde daaruit af, dat de maker
van het borderel zijn schrift had nagemaakt
Esterhazy vroeg zijn aanteekeningen terug,
doch ontving geen antwoord en kwam zoo
op het spoor van het tegen hem gesmede
complot.
Graaf Esterhazy erkent dat hij in zijn
wisselvallig leven veel bij Israëlieten geborgd
heeft, zoodat deze vele staaltjes van zijn
schrift bezitten. Daarom meent hij door de
vrienden van Dreyfus uitgekozen te zijn en ook
wegens den omgang van zijn familie met den
Duiischen militairen attaché Schwarzkoppen,
die in verband met deze feiten teruggeroepen
is. Een blad voorziet een onverwachte ont
knooping door vrouwelijke tusschenkomst
die reeds in dit geharrewar merkbaar is. De
Jour deelt mede, dat de procureur van de
republiek, Atthaliu, op het ministerie van
justitie is outboden, waar hij een langdurig
onderhoud met minister Darlan heeft gehad,
en dat een bevel tot inhechtenisneming zal
worden uitgevaardigd tegen Mathieu Dreyfus.
Gisteren heeft commandant Waslin Estei-
hazy twee brieven van het ministerie van
oorlog ontvangen, in den eenen wordt hem
de ontvangst bericht van het stuk (bewijzende
Dieyfus schuld), dat door Esterhazy van een
gesluierde dame is ontvangen, in den andere
wordt graaf Esterhazy verwittigd, dat de
minister van oorlog den aanklagers den eisch
gesteld heeft hun bewering met bewijzen te
staven. Anderzijds is generaal Périlleux aan
gewezen om iozake Esterhazy een enquête te
doen. Gisteren heeft de afgevaardigde Basille,
de raadsman van Esterhazy, een onderhoud
gehad met den minister van oorlog Billot,
die acte heeft genomen van Esterhazy's voor
nemen om Mathieu Dreyius voor het Hof
van Assises te vervolgen. In een interview
heeft Demange, de verdediger van Dreyfus,
verklaard, dat hij nog steeds van diens on
schuld overtuigd is.
De echlgenoote van graaf Esterhazy is ten
gevolge vau den schrik over de tegen haar
man uitgebrachte beschuldiging ziek geworden.
MADRID, 17 Nov. De ontbinding van de
Cortes zal afhangen van de houding der
Amerikaansche Kamers tegenover Spanje.
Blijft de verstandhouding ongewijzigd, dan
zal Sagasta van de regentes een ontbinaings-
besluit vragen ten einde in Maart de nieuwe
kamers te kunnen bijeenroepen.
CORUNA, 18 November. Het stoomschip
Montserrat, met Weyler aan boord, is hier
aangekomen. Groote toebereidselen voor zijn
ontvangst zijn gemaakt, maar men weet niet
of hij hier wel landen zal. Misschien gaat hij
langs een anderen weg dadelijk naar Madrid
door.
Weyler is hier niet aan wal gegaan
Hij denkt dat te Barcelona te doen. Ver
scheiden delegatiên hebben zich aan boord
begeven.
MADRID, 18 November. De regeering
heeft van den gouverneur-generaal der Filip
pijnen telegrafisch bericht ontvangen, dat de
vrede weldra een voldongen feit zal zijn.
SIMLA. 17 November. Bij den terugkeer
van generaal Kempster's brigade uit het
Auran-dal op den 15en viel de vijand de
Engelsche troepen Hevig en in grooten getale
aan, op vier mijlen van het kamp van Maidan.
Een detachement van het Dorsetshire regiment
werd in de duisternis afgesneden, en twee
luitenants en negen man sneuvelden. Ook
twee andere E igelsche officieren sneuvelden,
en drie werden gekwetst. De Sikhs legden
groote dapperheid aan den dag in het dek
keu van de achteihoede en sloegen den vijand
met zwaar verlies terug. De Sikhs hadden
twaalf dooden en vijf-en-twintig gekwetsten.
Omtrent de plaats, waar de Duitsche mis-
sionnarissen in China vermoord werden, zijn
de volgende bizonderheden te vermelden
Yen Tschu, waar deze moorden hebben plaats
gehad, is een stad, welke eenige mijlen ver
wijderd is van het zoogenaamde graf van
Confucius, de heiligste" en door de Chinee
st he pelgrims de meest bezochte plek van
China. In geen enkele buurt is het fanatisme
sterker ontwikkeld dan juist daAr Jarenlang
hebben de missionarissen alle krachten in
gespannen om daar vasten voet te krijgen,
en na zware inspanning is het eindelijk den
bisschop, mgr. Anzer, gelukt, toestemming te
krijgen tot het toelaten van missionarissen,
die in hun arbeid evenwel door de manda
rijnen op allerlei wijze werden tegengewerkt
de bevolking werd opgestookt en opgehitst
en het volg van die ophitsing is nu geweest
het vermoorden der beide Duitsche priesters.
De Duitsche regeering treedt intusschen
met kracht op en eischt met den meesten
nadruk voldoening.
Uit Sianghai wordt aan de Frankfurter
Ztg. nog hierover gemeld dat na het in bezit
nemen van de Kiaotsjou-baai door het Duitsche
eskader, 100 man aan wal gezet werden. Ten
aanzien van den moord op de Duitsche
zendelingen verzekert men nu, dat die niet
het werk geweest is van bandieten, maar door
Li-pinghing, den gouverneur, die tot onder
koning van Seetsjoe-an benoemd was, vóór
zijn vertrek was bevolen. De Duitsche troepen
hebben hun winterkwartieren betrokken. Pro
viand en uitrustingsstukkeu worden hun uit
Sjanghai toegezonden.
Te Kovno is de dierentemmer Kolberg na
afloop van een voorstelling door leeuwen en
tijgers verslonden. Er ontstond onder het
publiek een paniek waarbij acht personen
dood gedrukt en verscheidene andere gewond
weiden.
Een hevige zeestorm heeft in de buurt
van St. Petersburg kanalen en zelfs de Newa
buiten bun oevers doen treden. In de laag
gelegen wijken van -St. Petersburg en om
liggende eilanden zijn de benedenverdiepingen
en kelders nndergeloopen en in verschillende
openbare gebouwen is de electrische verlich
ting gestoord. Ongeveer 1800 personen, die
door den vloed dakloos zijn geworden, heeft
de politie van huisvesting voorzien. Ook te
Reval heeft een hevige storm gewoed.
„Uit authentieke Russische bron" meldt
de Petersburgsche correspondent van (1
Frankfurter Ztg. aan zijn blad, dat Sch&fter's
candidatuur voor het ambt van gouverneur -
generaal van Kreta voor goed opgegeven is,
wegens Rusland's bezwaren. Daarentegen
heeft de Russische regeering aan de andere
regeeringen voorgesteld, in beginsel te bepalen
dat de gouverneur generaal denzelfden gods
dienst zal moeten belijden als de meerderheid
der Kretenzen. Graaf Moerawjof meent een
geschikten candidaat te kunnen aanwijzen
maar hij wenscht dat eerst het beginsel, dat
de gouverneur generaal Grieksch-orthodox
moet zijn, aangenomen wordt.
Te Chelsea, op Indisch grondgebied, heeft
men een zekeren Walka gefusilleerdeen
inboorling, die ter dood veroordeeld was, wijl
hij een anderen Indiër Jonas Deer van
denzelfden stam had gedood. De beide
jonge mannen dongen naar de hand van
hetzelfde meisje en aangezien dit laatste geen
voorkeur wilde geven; vochten de mannen
om haar. Deer werd daarbij gedood door
een revolverkogel van Watka. Korten tijd
daarna trouwde Watka met het jonge meisje.
Deze wijze om zich van een ongewenschten
medeminnaar te ontdoen is meer in gebruik
in Indie, maar de Engelsche regeering doet
zooveel mogelijk haar best om de kwade
gewoonte uit te roeien. Daarom werd Watka
ook ter dood veroordeeld.
Intusschen werd Watka niet in de gevan
genis gezet; hem werd de dag der executie
aangekondigd en men liet hem in vrijheid
rondloopen, ervan verzekerd, dat hij op het
vastgestelde oogenblik er zou wezen. Inder
daad heeft de jonge man volstrekt niet ge
poogd zich te onttrekken aan de straf. Dezen
zomer is hij met verscheidene Indische bal
spelers naar een nog al verwijderde stad
geweest, om daar verscheidene overwinningen
te behalen in het balspel.
Hij had heel gemakkelijk kunnen ontvluchten
ais h'j had gewild. Óp den vastgestelden
dag, precies op het bepaalde uur, na zijn
zaken geregeld te hebben, ten einde zijn jonge
vrouw niet in verlegenheid te laten, verscheen
hij op de plaats der terechtstelling. Watka
kwam er alleen aan, met bedaarden stap. Hij
ging uit eigen beweging op de knieën liggen.
Vervolgens werden hem de handen op den
rug en een doek voor de oogen gebonden,
terwijl men ter hoogte van het hart, boven
op zijn kleeren een vierkant stukje wit papier
plakte dat als mikpunt moest dienen. Op
eenige passen afstands van den Indiër, ver
borgen in een hut, stond een oud beproefd
schutter, gewapend met een karabijn. Op
een gegeven teeken weerklonk een schot
Walka viel voorover op den grond; het stukje
papier was rood van bloed.
WAALWIJK.
Zondag '21 dezer, 's rr.iddags 12 uur zal
door de liedertafel „Oefening en Vermaak",
van Waalwijk en Bezooien, op de zaal Musis
Sacrum worden uitgevoerd
1. Sakrische bas. Jilngst.
2. Neerlands taal. Stille.
3. Hulde aan den Arbeid. Dierckx.
Zondag 21 dezer, 's middags 12 uur, zal
door de harmonie „l'Espéiance", op de zaal
van de erven Van Riel worden uitgevoerd
1. Fleur de Printemps, marsch. Canoves.
2 Dichter und Bauer, ouverture. Suppe.
8. Intermesso aus Cavaleria. Mascagni.
4. Tclnschen auf grllner Wiese. Eilenberg.
BAARDWIJK.
Concert te geven door de Liedertafel »Tot
bloei der Toonkunst" Baardwijk, op Zondag
21 November, ten huize van den heer L. van
Cromvoirt. Aanvang 7 uur.
(Zie programma's).
DRUNEN.
Concert te geven door dë harmonie „De
Eendracht" van Drunen, op Maandag 22
November a. s. ten huize van den heer C.
G. van Huiten. Aanvang 6 uur*
(Zie programma's)
BEZOOIEN.
Optreden der Liefhebberij Tooneelclub
„Vondelonder de zinspreuk „Nut en Ge
noegen te Bezooien, op Zondag 21 Novembeï
a. s. in de zaal van den heer P. C. Passier.
Aanvang ten 7 ure precies.
(Zie programma's.)
Eerste winteruitvoering door het mannen
koor „Vooruitgaug zij ons DoeL van Waal
wijk en Bezooien, op Dinsdag 23 November
1897, in de zaal van den heer Ant. van der
Zaken, te Bezooien. Aanvang teu 71/a uur.
(Zie programma's)
CAPELLE.
Concert te geven door de Liedertafel
„Oefening kweekt Kunst" van Capelle(Heij-
straat), op Donderdag 25 November a. s. in
het lokaal van deu heer van Dongen. Aan
vang 6l/z uur.
(Zie programma's)
WAALWIJK, 20 Nov. 1897.
Installatie Pastoor.
Naar we van vertrouwbare zijde vernemen,
zal aaustaauden Woensdag de plechtige paro
chiale installatie plaats hebben van den
Zeer Eerw. Heer pastoor J. Sprangers.
Soirées.
Wij vestigen de aandacht van alle liefhebbers
van een vroolijken avond op de hier en in
de naburige gemeenten eerdaags plaats
hebbende soirées, welke vermeld zijn onder
rubriek „uitvoeringen" en die alle zeker de
belangstelling zullen blijken te verdienen,
welke men er aan zal gelieven te schenken.
Prijzen van ridderorden
De versierselen komen den Staat op de
volgende uitgaven te staan
Nederiandsche Leeuw Ridder-grootkruis
f 181.40, commandeur f 140.75, ridder f 36,
broeder f 12.
Oranje Nassau-orde: Ridder-grootkruis, mi
litair f 446, civiel t 142; groot officier, militair
f 135, civiel f 133; commandeur, civiel f93,
militair f 91; officier, civiel f 54.50, militair
f 53; ridder f 11.75, gouden medaille t 42,
zilveren medaille f 4.75, bronzen medaille f 3.
Portret van H. M. de koningin.
Mejuffrouw Thérèsse Schwartze heeft het
portret voltooid, waarvoor het H. M. de Ko
ningin behaagde, dezen nazomer herhaaldelijk
voor de schilderes te poseeren en dat H. M.
voorstelt, ten voeten uit, in volledig kro-
ningsornaat.
Men mag zich er in verheugen, dat een
onzer beste portretschilders deze opdracht
ontving, want de photographie schijnt niet in
staat te zijn. zoo volmaakt, als iu dit doek
is geschied, de zeer karakteristieke mengeling
terug te geven van waardigheid en allerinne
mendste jeugdige bevalligheid, onze Koningin
eigen. Het portret mocht dan ook ten zeerste
de goedkeuring verwerven van H.H. M.M.
en Haar intiemen kring.
De uitgeversfirma Allerl De Lange te Am
sterdam zal van dit portret eene reproductie
doen vervaardigen in photochro.no lithogra
phic. Deze zal worden uitgegeven in betrek
kelijk groot formaat en kosten noch moeite
zullen worden gespaard, om haar zoo artistiek
mogelijk te maken en geheel getrouw aan
het orgir.eel. Met voorkennis van H. M. is
de uilvoering opgedragen aan de firma L.
van Leer Co. Binnen kort worden nadere
mededeeliugen gedaan, omtrent formaat en
prijs. De bedoeling is niet alleen, de wenschen
te bevredigen der velen, die een artistieke en
blijvende herinnering aan de kroningsfeesten
zullen verlangen, maar tevens te zorgen, dat
rijks- en gemeenteinstellingen in het bezit
kunnen komen eener wezenlijk goede afbeel
ding onzer geliefde Koningin.
Stroopcrij.
Men schrijft aan de Vliss. Ct. uit Hulst
Nu er met tabaksmokkelen niets meer te
verdienen valt, wordt 't rundvee des te meer
over de grenzen gebracht.
Weinige dagen gaan voorbij, dat er van
Hulst uit geen rundvee Belgie binnengesmok
keld wordt. Zelden brengt men maar enkele
runderen tegelijk over, meestal troepen van
20 A 50 s»uks, ja soms tot 100. Bij iedere
koe behooren 3 geleiders, die naar gelang
van gemakkelijk of moeilijk overbrengen (of
men al of niet met de komiezen in aanraking
komt) 8 of 10 franken per hoofd ontvangen.
Dat deze mannen, gewapend met dikke knup
pels, ja soms met vuurwapens, er alles behalve
voorkomend uitzien, is licht te begrijpen. Wie
dan ook een „stouw" koeien, gedreven door
driemaal zooveel drijvers, ontmoet, mag blij
zijn, wanneer hij rustig kan passeeren. Niet
tegenstaande de smokkelaars de kommiezen
weinig vreezen, zouden toch meer runderen
in handen der douanen vallen, indien hun
'niet dooR spionnen, die den geheelen dag de
ganggn der kommiezen nagaande ve lige
wegen werden aangewezen. Meermalen zijn
Pj, die berichteu naar den hoofdtroep over
brengen, van een rijwiel voorzien.... In hoogen
nood gebeurt het wel eens dat de smokkelaars
den kommiezen een beestje, als voorlooper,
in handen sturen. Onderwijl dat dezen dan
met het aangeslagen rund naar 't kantoor
trekken, schuift de geheele troep Belgie binnen.
Gaat 't overbrengen dikwijls gemakkelijk
en heel rustig, meermalen heeft men ook met
groote bezwaren te kampen. Een echte
