Nummer 3.
Zondag' 9 Januari 1898.
BINNENLAND,
UITVOERINGEN.
167
312
Samen 479
104
278
Samen 382
W——B——OMMWMWUW—i 'f'II "MMMMMMIgMMgW—■BMJPaMWWWWMMiMWOW—■■WCWWW—C—hff*. - Jtmm.1 rinÜW—C—IM-—PW—j—WEW—JgMp
De Echo van het Zuiden.
WAALWIJK.
vereischi. Het zal daarom nog wel eenigen
tijd duren, eer het eerste model, dat in be-
Zondag 9 dezer, 's triddaas 12 uur yal I werkl.ng. is' ter vertooning, ook aan onze
.or de liedertafel ..Oefeningen Verm«V«. autorlte,ten m Nederland, gereed zal wezen.
door de liedertafel „Oetening en Vermaak",
van Waalwijk en Bezooien, op de zaal Musis
Sacrum worden uitgevoerd
PROGRAMiMA AD LIBITUM.
Zondag 9 dezer, 's middags 12 uur, zal
door de harmonie „l'Espérance", op de zaal
van de erven Van Riel worden uitgevoerd
La Baratarria, Marsch Sulivan.
Fra Diavolo, ouverture Auber
Julie, solo pour piston Bauman.
Grande fantasie sur Lohengrin Wagner.
LOONOPZAND.
Concert te geven door de Sophia's-veree-
niging, op Zondag 9 Januari 1898, in de zaal
der vereeniging bij den heer E. van Hoorn.
Aanvang ten 6 ure nam.
(Zie programma's
WAALWIJK, 8 Januari 1898.
Loop der bevolking in 1897.
De bevolking dezer gemeente bedroeg op
1 Januaii 1897 5008.
Ze vermeerderde
door geboorte met
door vestiging met
Ze verminderde
door sterfte met
door vertrek met
Geheele vermeerdering 96
Bevolking op 1 Januari 1898 5104.
29 huwelijken werden voltrokken.
Een nieuw stemtoestel.
De Londensche medewerker van de Haar-
lemsche Ct. deelt het volgende mede
Door een onzer hier wonende landgenooten
is voorloopig patent verkregen voor een
stemtoestel, dat naar de beschrijving en tee
kening te oordeelen, aan alle mogelijke
vereischten schijnt te voldoen.
Het hier bedoelde toestel nu werki op geheel
verschillende methoden.
Uiterlijk vertoont het een gesloten bus, met
verschil ende knoppen, één voor eiken can
didaat. wiens naam op een kaartje achter den
knop zichtbaar is. Zijn er minder candidaten
dan knoppen 't toestel kan voor twee, of
voor een groot aantal candidaten ingericht
worden dan worden de onnoodige knoppen
tijdelijk buiten werking gesteld. Nu wordt de
geheele werking van het toe tel beheerscht
door een inrichting in het algemeen stembu
reau, maar buiten bereik van den kiezer, die
is toegelaten tot het afgesloten hokje, waarin
zich het toestel bevindten van buiten af
wordt den kiezer de mogelijkheid benomen
om meer stemmen uit te brengen dan waar
toe hij gerechtigd is. dat wil zeggen als de
kiezer eenmaal op één knop heeft gedrukt
die van den man waarvoor hij stemmen
wil dan weigert het toestel verdere dien
sten tot een nieuwe kiezer is toegelaten.
Het drukken van den knop heeft nu on
zichtbaar voor den kiezer, verschillende ge
volgen Het toestel registreert zijn stem
op een rol papier en mechanisch. Maar terwijl
het aldus de stem op een bepaalden candidaat
verbergt, teekent het, zichtbaar voor den
kiezer in zijn hokje en ook voor het stembureu
in het kieslokaal, aan, dat er een stem is
uitgebracht, op een der knoppen, onverschilllig
welken aldus tevens optellend het totaal der
door middel van het toestel uitgebrachte
stemmen. Eindelijk ve-dient vermelding, dat,
op de rol papier, elk tiental stemmen mecha
nisch aangeteekend wordt.
Is nu de stemming afgeloopen, dan opent
het stembureau het toestel, na aanteekening
te hebben genomen van het totaal derstemmen,
er op uitgebracht. En nu vindt hét op de
rollen papier er is er één voor iedereu
candidaat het aaDtal stemmen voor eiken
candidaat individueel en kan dit getal cou-
troleeren door vergelijking met een mechaui-
sche aankondiging van het aantal stemmen
voor iederen candidaat en de tientallen, op
de rol papier aangestipt. En eindelijk moeteu
de getallen door eiken candidaat behaald te
zamen overeenstemmen met het totaal der
met het toestel uitgebrachte stemmen. Een
fout in de telling op het papier dat als
doeumeutair bewijsstuk bewaard moet blijven
moet aldus onmiddellijk ontdekt worden,
terwijl ook het toestel zichzelf controleert.
Hoewel het dus veel in zich vereenigt,
heelt het een betrekkelijk eenvoudig mecha
nisme, dat alleen precisie in de bewerking
Het jaartal 1898.
Het intreden van een nieuw jaar is voor
rekenmeesters gewoonlijk een aanleiding om
uit de cijfers allerlei merkwaardigheden te
halen. Zoo ook mét 1898. Dit viercijferig getal
heeft deze merkwaardigheid, dat het door 13
deelbaar is en eveneens de som zijner cijfers
(26). Dat is sedert 1651 niet gebeurd en zal
voor 2119 niet weer voorkomen. Een andere
merkwaardigheid bestaat hierin, dat men door
het eerste cijfer van het derde af te trekken,
drie gelijke cijfers overhoudt (888). Dit heeft,
te beginnen met het jaar 1010, om de 111
jaren plaats gehad en zal na 1898 eerst weder
in het jaar 2020 voorkomen. Van geen dier
jaren geldt echter tevens de deelbaarheid
door 13.
Men mag daarom 1698 wel in eere houden,
althans als men niet aan het onheilspellende
van het getal 13 gelooft
Wij zijn cr nog niet.
Den 4den Januari 1740 begon het hevig te
vriezen, en lag reeds llen Januari de Maas
tot den Hoek-van-Holland geheel vast. Men
reed uit de Brielsche haven met 14 d. 16
wagens vol koopgoederen over de Maas naar
Rotterdam, terwijl het vee over de bevroren
rivier naar die stad gedreven werd. De strenge
vorst duurde tot 12 Maart. Maar op 11 Mei
was de grond nog tot op 2 voeten diepte
bevroren. Het gras was meesf doodgevroren,
zoodat het voeder voor de beesten sterk in
prijs kl >m. Een voer hooi werd voor 40 a
50 gulden verkocht. Rijke boeren lieten van
rogge brood voor hun beesten bakken, hoewel
de zak rogge 7 8 gulden kostte, voordien
tijd zeer veel. De kleine boer leed ontzaglijk.
Tot het riet van het dak zijnei schuur gaf
hij aan zijn beesten, die, evenals de mensch'en,
door de ontzettende koude, meer behoefte
aan eten hadden dan andcis. Hoeveel dieren
er gestorven zijn, is niet met juistheid opge-
teekend. Van Groningen echter is bekend,
dat daar alleen 17000 stuks stierven. Alles
werd peperduur zoo ook het brood en de
boter. Als de boeren 's Maandags naar de
Brielsche weekmarkt kwamen, werden zij op
gewacht door den minderen man en de sol
daten, die het hun zeer lastig maakten en
dikwijls de boter uit de manden haalden,
totdat de justitie er zich mede bemoeide'
Eerst in Juni begon het gras te groeien en
zag men het vee buiten komen. Nog in het
volgende jaar deden zich de gevolgen van
dezen strengen winter gevoelen, en onze
voorouders hebben tot ons de spreekwijs
overgebracht van de kou van het j i.ir veertig
Brutale oplichterij.
Men leest in de Noordbrabanter
Het volgende brutale stuk wordt ons me
degedeeld en nog wel door de betrokkene
zelve, zoodat wij aan de „goede bron" niet
te twijfelen hebben.
Eenige dagen geleden werd iemand in
arrest gesteld en naar de gevangenis over
gebracht.
Gisterenochlcnd nu, tusschen 10 en UB/g
uur, vervoegde zich een net gekleed „heer»
bij de echtgenoote van den gevangene.
»Ben ik hier bij vrouwwas zijne
vraag
»Om u te dienen, mijnheer".
„Wel vrouwtje, ik wenschte je wel even
afzonderlijk te spreken
„Asjeblief, mijnheer, wil u naar boven gaan
daar hebben wij de gelegenheid alleen te
praten.*
„Best."
En „mijnheer" en de vrouw des huizes
gingeu naar boven,
Daar vertelde „mijnheer" dat hij advocaat
was en in het naburige Vucht woonde. Hij
bad dienzelfden morgen den gevangene ge
sproken in het »groot huis". Deze zag er
slecht uit en hij »de advocaat* zou zorgen,
dal hij onmiddelijk beter voedsel kreeg, ja,
een plaats zou erlangen in de ziekenzaal.
Tegelijk deelde hij mede, dat haar man a.
s. Maandag in vrijheid zoude wezen. Daar
zou hij voor zorgen.
Maar de vrouw zou wel begrijpen, dat een
en ander geld moest kosten. "Met t 100 kon
„de advocaat" zich contenteeren.
De belangen van den preventief gehechte
waren bij hem in goede handen en hij zon
voor alles wel zorg dragen.
Onbegrijpelijk genoeg was de vrouw zoo
dom om aan die mooie woordjes geloof te
slaan. Zij verwijderde zich en haalde de
f 100, welke som zij den „advocaat" ter hand
stelde.
„U begrijpt, vrouw", zeide deze toen, dat
deze zaïk geheim moet blijven. Zij blijft
geheel tusschen u en mij. Maandag is je
man thuis en van nu af aan krijgt hij goeden
kost.
De vrouw was in haar nopjes. Zij dankte
„menheer den advocaat* en liet hem ui
„Mocht deze of gene*, zei hij ten slotte,
„die mij hier uit uitkomen, vragen wie ik ben,
zeg dan maar dat ik een reiziger in cognac
ben of iets dergelijks".
Den naam, dien hij opgaf, was de vrouw
ontgaan quiiantie had zij niet eens gevraagd
wel scheen zij (en ook de dienstbode) hem
goed te hebben opgenomenbeiden gaven
ons althans een nog al duidelijke persoons
beschrijving.
Onze overtuiging is dat men hier met een
echte schurkenstreek te doen heett en geen
onzer lezers zal er wel anders over denken.
Kwartjesvinders!
Dinsdag legden weder twee bekende leden
van dit berucht gild uit Rotterdam, hun ge
wone wekelijsche bezoeken te 's Gravenhage
af. Al vrij spoedig hadden ze op straat een
klein burgerde in 't oog, die zijn koetjes op
't dioge heeft en die op weg was naar zijn
bankier om enkele coupons te verzilveren.
Aldra werd hij aangeklampt door een hunner,
't Gisprek liep over 't koopen van huizen,
waarop volgde een uitnoodiging, om een huis
in de Nassaulaati te gaan bezichtigen, dat
één der kwartjesvinders zich voorstelde te
koopen. Onze burgerman was daar wel voor
te vinden evenals voor de uitnoodiging, om
eerst een kop koffie te gaan gebruiken in
een koffiehuis op den Dennenweg. Onder
een gezellig praaije werd een kaartspel voor
den dag gehaald en werden door den kwar
tjesvinder verschillende kunstjes vertoond.
De tweede kwartjesvinder, die zich op stiaat
op eenigen afstand had ge'noudeD treedt nu
ook de tapperij binnen. Van toeschouwer bij
dn vertooning van de kunstjes met de kaarten
wordt hij deelnemer er aan, bewerende die
kunstjes ook wel te kennen. De kunstjes
ontaarden tusschen de beide kwartjesvinders
weldra in 't bekende valsche kaartspel van
,yééu, twee, drie", en dan raden naar schop
penaas E*- wordt gewonnèn en ons burger
mannetje wordt verlokt tot deelneming aan
't spel.
Zijn klinkende munt is weldra verdwenen
i (i de zakken van de kwartjesvinders. Hij
wordt geprikkeld over 't feit, dat hij zoo
weinig geld bij zich had en dit niet kunrende
verdragen, haalde hij 'e voorschijn drie Ita
liaansche Spoorwegobligatiön, ie zamen ver
tegenwoordigende een waarde van 1500
franken. Van dit oogenblik af was hij een
verloren man.
De kwartjesvinders stellen daartegenover
een kleine hoeveelheid bankpapier. Daar
gaal 't. ./en, twee, drie", en nine burgerman
heeft zijn obligation verloren. De beide
handlangers laten hem in den steek en spoe
den zich voort naar Rotterdam.
De burgerman kwam eindelijk tot bezinning
en liep naar de politie. Deze liet de telegraaf
werken, en de Rolterdamsche politie ontnam
op verzoek van die in Den Haag, den kwart
jesvinders, die zich reeds als heeren en
meesters van hun buit beschouwden, de op
zoo bedriegelijke wijze verkregen waarde.
(Dgbl.)
öf ze smulden
Bij een familie aan de Spuistraat te Am
sterdam heelt men op Nieuwjaarsdag lekker
gesmuld.
De tradilioneele reusachtige chocoladeketel
werd te voorschijn gehaald en de dienstmaagd
bevolen voor de noodige chocolaad, ook voor
het personeel, te zorgen. De gedienstige
haalde in de nogal donkere keuken een pak
chocoladekoekjes voor den dag, gooide die
in de lekkere melk, en weldra stond de ketel
dampend gereed. Maar... niemand van het
personeel en de kiudeien des huizes die een
proefje nam van het lekkere vocht, want de
reuk alleen was niet te genieten. Toen bleek
dat de gedienstige zich vergist had. In plnats
van chocoladekoekjes had zij een paar koekjes
vlekkenzeep in den melk geworpen.
Ergerlijk.
Als vervolg op het bericht uit Bergen op
Zoom omtrent het toegezouden kinderlijkje,
meldt men, dat het per Van Gend Loos
is gezonden uit Wijchen bij Nijmegen, en dat
de afzendster reeds heeft bekend.
Moord.
Omtrent de verwonding met doodelijken
afloop, te Geulle gepleegd, wordt uit
Maastricht Dader gemeld Het was op 25
December, dat zekere M., een lastig en aan
den drank verslaafd persoon, als naar gewoonte
zijne vrouw en kinderen mishandelde. De
vrouw riep hierop de hulp in van haren zwager,
's mans broeder. Deze kwam en werd ondanks
de waarschuwing aan zijn broeder om niet te
slaan, door dezen toch aangevallen. Op zelf
behoud bedacht, verdedigde de ter hulp geroe
pene zich met een stuk hout, waarbij de
aanvaller eenige slagen op het hoofd bekwam,
die eene hersenschudding veroorzaakten, aan
de gevolgen waarvan M. Zondag is overleden.
De justitie heeft den broeder, die door de
marechaussee was aangehouden, weder in
vrijheid gesteld.
Goed teeken.
Daar de gevangenissen te Breda vol zitten,
werd gisteren een heele bende gevangeuen van
daar overgebracht naar de gevangenis te
Goes.
Tsigeunersbendc.
De tsigeunenben Je, die Zondag bij Berg
en Dar over de grenzen trok tot Nijmegen
(niet tot Grave, zooals in ons blad van
Woensdag werd gemeld) en door de mare
chaussee weder op Duttsch gebied werd
gebracht, is door de Duitsche gendarmerie
verder Pruisen ingeleid. Een ander troepje,
sierk drie wagens, ligt bij Emmerik, doch zal
ook verder Pruisen moeten intrekken. Bij
Calcar houdt zich ook een troep tsigeuners
op, die plan heefi ons land tusschen Gennep
en Venlo binuen te dringen. De drie benden
ziju in het geheel een 190 man sterk.
Influenza.
Over bijna geheel Zuid-Beveland heerscht
in zeer hevige mate influenza. In verschillende
dorpen heerscht de ziekte huis aan huis.
Sterfgevallen komen gelukkig niet veel voor.
Velen hebbeu echter weken noodig om weer
wat op krachten te komen.
Aanranding.
Te Herpt heeft op klaarlichten dag een
aanranding plaats gehad. Een welgesteld en
bejaard landbouwer kwam onwerwacht op
een jongmensch, zekeren K., af en sloeg hem
zonder aanleiding met een hout op het hoofd,
waardoor een lichte wonde ontstond. Doch
niet genoeg. De twee zoons van genoemden
landbouwer kwamen er ook bij. De een greep
V. aan en wierp hem tegen den grond, ter
wijl de andere V. zóo geweldig op het hoofd
sloeg, dat het bloed hem uit de ooren kwam.
De zaak is bij de marechaussees in streng
onderzoek.
Nieuwe aanranding te Amsterdam.
I de Lepelkruisstraat bij de Nieuwe Prin
sengracht te Amsterdam is Dinsdagavond
omstreeks halftien, een meisje aangerand.
Bonkje Bakker, zoo is haar naam, had om
een uur of negen haar woning in de Nieuwe
Kerkstraat 99. waar zij in betrekking is, ver-
'a:eu om een boodschap te doen; 't werd half
tien, tien uur, half elf, ennog altijd was zij niet
«rug. De menschen, bij wie zij in betrekking
is, hadden nog gekscherende tegen elkaar ge
zegd, dat ze misschien wel door den messe-
stcker was aangeranc, cu 7lVh dnR
hun schrik begrijpen, toen eindelijk, even over
half elf, het diens'meisje thuis kwam, huilende
geheel ontdaan en met een verbonden hand,
den arm in een draagband en met de tijding,
dat zij aangerand en gestoken was.
Ziehier wat zij van het gebeurde omstandig
aan het Nieuws vertelde
Zij was op weg naar huis terug en had toen
in de Lepelkruisstraat, waar 't zeer stil en nog
al donker was, twee jor gens zien staan van
een jaar of achttien, twintig. Een dezer was
haar gevolgd en had haar aangesproken met
de woorden „van jou moet ik een zoen heb
ben". Het meisje keerde zich halverwege om
en maakte met de hand een afwerende bewe
ging, maar meteen dat zij haren arm oplichtte,
kreeg zij een slag of schok, waarop de jongeling
't op een loopen zette. De ander, die zich
achteraf gehouden had, liep ook hard weg, en
terwijl beiden zich zoo haastig verwijderden
hoorde de aangerande een hunner zeggen ik
geloof dat ze bloedt". Ze was, hevig ontsteld,
doorgeloopen en zag bij net licht van een
lantaarn dat haar rechterhand hevig bloedde
en dat haar boezelaar reeds geheel met bloed
bevlekt was. Ze is toen naar het Israelietisch
Ziekenhuis gegaau, waar de wond, een vrij
diepe sneden tusschen duim en wijsvinger, ge
hecht en de haod verbonden werd en is toen
naar huis teruggekeerd,
De politie, met het gebeurde onmiddellijk
in kennis gesteld, heeft terstond de zaak
ondei zocht. De commissaris Van Raalte deed
het meisje aan het bureau op lut J. D. Meijer-
plein ontbieden, om de verschillende bijzon
derheden vau de aanranding uit haar mond
te vernemen.
Het oordeel van de politie is, dat men hier
niet te doen heeft met den nog steeds onbe
kenden aanrander, maar met een kwajongens
streek, zij 't dan ook een zeer leelijke, want
de wond is wel niet ernsiig, maar toch rrij
diep en de schrik door een dergelijke aanran
ding veroorzaakt had aan eeu zwakker zenuw-
gcstelt dan dat van de aangerande een
noodlottingen schok kunnen geven. Een
opsporing van den dader en een voorbeeldige
straf ziju daarom gewenscht en noodig.
