Staatkundig overzicht.
BUITEN LA NI).
Frankrijk.
Spanje.
Duitschland.
Rusland.
Griekenland.
BINNENLAND.
A. s. DONDERDAG 31 Maart
JAARMARKT te Waalwijk.
dienaren der Kerk tot den krijgsdienst te
verplichten, werd onjuist geacht.
Eenige leden meenden, dat aan de bezwa
ren tegen de voorgestelde ontheffingen van
geestelijken enz. kon worden tegemoet ge
komen door de bepaling, dat de ontheffing
niet zal verleend worden, tenzij de belang
hebbende bewijst voldoende geschiktheid en
bekwaamheid te bezitten om bij den genees
kundigen dienst, de intendance of de admi
nistratie, of wel als aalmoezenier in tijd van
oorlogsgevaar of andere buitengewone om
standigheden de dan noodige diensten te
verrichten.
Voorts werd de klacht vernomen dat de
Regeering de vrijstellingen voor de Roomsch-
Katholiekeu verder uitbreidde dan voor de
andere kerkgenootschappen.
Ten aanzien van de vrijstelling van orde
broeders werd in de eerste plaats naar het
motief der Regeering voor deze ontheffing
gevraagd.
Een aantal leden had bezwaar legen het
voorstel der Regeering omtrent de
ontheffing van kostwinners.
De voorgestelde bepaling zou, naar men
meende, tot veel willekeur aanleiding geven.
Door eenige leden werd aangevoerd, dat de
militaire autoriteit bij de toepassing der
bepaling wel zou moeten afgaan op de in
lichtingen van burgemeesters, en dat de eene
burgemeester veel gemakkelijker zal zijn in
de beslissing, of iemand als kostwinner kan
worden aangemerkt dan de andere.
Door vele leden werd aangedrongen om,
vooral waar nu regelen worden gesteld ten
behoere van de vrijstelling van kostwinners die
van
eenige zoons
uit de militiewei te doen vervallen.
Door anderen werd hiertegen opgemerkt,
dat de opheffing dezer vrijstelling niet in het
kader van dit wetsontwerp valt.
De Vereeuigde Staten en Spanje.
De crisis tusschen de Vereenigde Staten
en Spanje heeft-haar hoogtepunt bereikt, deze
week moet de beslissing vallen oorlog of
vrede en heel weinig is er op 't «ogenblik
toe noodig om de schaal te doen overslaan
naar oorlog.
Nog kan alles ten goede keeren nog kan
een gewapend coi flict vermeden worden, doch
dan moet door daden een gene zijde van
den Atluntischen Oceaan worden getoond, dat
de woordenvloed ter verheerlijking van den
vrede ernst is en oprecht gemeend. Nu schijnt
de toeleg alleen te zijn den schijn te redden
en Spanje verantwoordelijk te stellen voor de
gebeurtenissen der naaste toekomst. De vre-
desmanifestatien door woorden van Mac Kin
ley en van leden der regeering te Washington,
hebben geen vat meer op hem, die de plannen
der heereD kent en als men die woorden
toetst aan de daden, komt men tot een treu
rig en onrustbarend resultaat. Sagasta, Spanje's
minister-president, heeft gezegd, dat er geen
nieuwe incidenten zijn voorgekomen en dat
hij hoopte alsnog te slagen in zijn streven tot
voorkoming van een bieuk tusschen beide
rijken generaal Woodford, Amerika's gezant,
is ai even erg aan 't fraseeren geweest als de
heeren te Washington over de verschrikkingen
van den oorlog en over zijn toeleg om den
vrede te bewaren de Spaansche staatsman
Emijio Castelar zegt niet te gelooven aan den
oorlog en acht een oorlogsverklaring van een
democratische natie als die der Unie onmo
gelijk omdat de geschilpunten geen casus
belli vormen of in goed Hollandsch omdat
het sop de kool niet waard is, terwijl Sparje's
oud gezant te Washington, de heer Dupuy de
Lome, elke mededeeling geweigerd heeft
waarschijnlijk overtuigd dat hij reeds al te
zeer heeft getoond het hart op de tong of
juister in de pen te hebben
Hoe 't zij, de Kreta-quaestie, de aangele
genheden in 't Uiterste Oosten, de verkie
zingen in Spanje zelf dit alles is geheel
op den achtergrond gediongen door de ge
spannen verhouding tusschen Spanje en de
Vereenigde Staten, welker incidenten door
de diplomaten in de hoofsteden der Euro-
peesche rijken met gespannen aandacht wor
den gevolgd.
En de houding dier rijken? Men fluistert
weer van een gedachtenwisseling tusschen de
regeeringen der toongevende mogendheden,
waartoe het initiatief zou zijn genomen door
Frankrijk, welk rijk in Spanje groote financi-
eele belangen heeft, doch voor Spanje partij
te kiezen door daden, ligt niet in 't plan
van één der mogendheden, alleen zou 't kunnen
wezen, dat Oostenrijk omrede van dynastieke
verwantschap, het Iberische schiereiland mo-
reelen steun verleende.
Of te Madrid reeds is onl vangen een drei
gende nota van Washington uit, ter beëindi
ging van den oorlog op Cuba is niet bekend,
wellicht - is zoo iets onderweg of nog in
voorbereiding, doch zeker is dat Mac Kinley
de ontploffing der „Maine" beschouwt als
een ongeluk of een incident, terwijl de effec
tieve tusscheokomst der Vereenigde Stateu
de hoofdzaak wordt.
De verontwaardiging in Spanje over het
doen der Unie is enorm toegenomen in de
laatste etmalen en geen wonder 1
In de eerste plaats brengt de regeering
der Vereenigde Staten de ramp der „Maine"
in direct verband met de Kubaausche quaestie
de regeering te Madrid handhaaft haar
meening dat de ontploffing haar oorzaak heeft
gevonden in de Maine" zelve en wijst op
de conclusien der Spaansche enquête-com
missie, elke verantwoordelijkheid af. Dan
legt de- Amerikaansche regeering aan de
Kamers voor de volgens Spaansche verkla
ringen onjuiste rapporten der Amerikaansche
consuls op Kuba. Verder maakt de regeering
der Vereenigde Staten gebruik van de om
standigheden om in den vorm van hulpver
leening aan de Kubanen op Kuba tusschen-
beiden te komen. En ten slotte ligt 't in het
plan der heeren te Washington om Spanje
een datum te beteekeneu, waarop de pacifi
catie van het eiland moet zijn voltooid
Generaal Woodford heeft Woensdag en
Vrijdag in zijn qualiteit van gezant der
Vereeuigde Staten een onderhoud gehad met
de Spaansche ministers van buitenlandsche
zaken en koloniën en Vrijdag werd onmid
dellijk na ontvangst van het rapport der
Spaansche commissie inzake de „Maine"-ramp
in een conferentie tusschen de koningin-re
gentes en de ministers van buitenlandsche
zaken, marine en koloniën alsmede Sagasta,
besloten maarschalk Blauco op te dragen
een afschrift van dit rapport te doen over
brengen naar Mac Kinley, om dat overmorgen
den president der Vereenigde Staten voor
oogen te leggen.
Dat geschiedde in de hoop, dat deze het
Amerikaansche rapport alsnog zou terughou
den uit het Congres, doch 't schijnt dat Mac
Kinley niet van zijn plan is af te brengen
geweest om heden die conclusie over te leg
gen in Kamer en Senaat.
Men is nu te Madrid in afwachting van
den indruk, welken het antwoord der regee
ring op de nota van 23 dezer, zal maken te
Washington een aulvvoord, welks vc^m of
strekking niet nader wordt aangeduid.
En (L regeering van Spanje en de bevol
king, willen de quaestie aangaande de out-
ploffing der „Maine« onderwerpen aan een
scheidsgerecht, a's toch! Mac Kinley heden het
Amerikaansche rapport mededeelt aan Kamer
en Senaat, is dat niet meer mogelijk.
In elk geval ducht men te Madrid minder
de houding van Amerika's Kamer en Senaat
in de „Maine"-zaak, dan de tusscher komst
van Amerika in de Kubaansche aangelegen
heid. En president Mc. Kinley is voornemens
eerstdaags een boodschap aan het Congres te
zenden over den toestand der niet-strijders op
Kuba, waarin een krediet van een half mil-
lioen wordt gevraagd om hen onmiddellijk ter
hulp te kunnen komen. Mc. Kinley zal tcr-
zelfdertijd Spanje uitnoodigen, zorg te dragen
voor de Spanjaarden op Kuba, die óók van
middelen ontbloot zijn, en op een voorde
Cubanen bevredigende wijze eeu eind te
maken aan den oorlog. Blijft Spanje in gebreke
dit te doen, dan zullen de Vereenigde Staten
om der wille van de menschelijkheid gewa
penderhand tusschenbeide komen. President
Mc Kinley gelooft dat het nog niet te laat
is voor een vredelievende oplossing
Wèl is te Washington de agitatie groot
kapitein Marix moest zich met den revolver
in de vuist een weg banen door de menigte
aan hel station.
Het rapport van de Amerikaansche Maine-
commissie is in acht hoofdstukken verdeeld.
De conclusien van de commissie zijn de
volgende
1. Op het oogenblik van de ontploffing lag
het schip in ongeveer zes vademen water.
2. De discipline aan boord was uitstekend,
en alles was in overeenstemming met de be
velen. De temperatuur in de magazijnen was
te acht uur normaal, behalve in het achterste
magazijn, bestemd voor het 10 duims geschut,
maar dit magazijn is niet ontploft.
3. De ontploffing had plaats te 9 40 's avonds.
Zeer kort achter elkander hoorde men twee
ontploffingen. Het schip werd opgelicht door
de eerste ontploffing.
4. De commissie is tol geeneilei besliste
meeuiug kunnen komen Daar aanleiding van
de rapporteu der duikers over den toestand
van het wrak.
5. Uit technische bizonderheden met be-
trekking tot de losgerukte stukken, die in dat
deel van het schip gevonden zijn. kan men
opmaken dat een mijn onder water ontploft
is aan bakboordzijde.
6. De ontploffing is niet aan een misslag
van de bemanning der Maine te wijten.
7. De commissie meent dat de ontploffing
vau een mijn het springen van twee maga
zijnen veroorzaakt heeft.
8. De commissie verklaart dat zij geen
bewijzen heeft gevonden die zouden kunnen
strekken tot vaststelling van de ram p
De leden der commissie zijn met algemeene
stemmen tot deze conclusien gekomen.
Het rapport maakt geen melding van Spanje
of van de Spaanjaarden.
De gouverneur-generaal vau Algiers Lépine
werd, toen hij te Algiers van eeu wandeling
terugkeerde, uitgejouwd door een beode jonge
lieden, welke Louis Régis den broeder van
den gevangengezetten directeur van den Anti-
Juif, vergezelde. Andere personen juichten
hem toe. Voor de gevangenis, waarin Max
Régis opgesloten zit, hadden samenscholingen
plaats. De zouaven dreven ten slotte de
menigte, die hen met steenen wierpuileeg
tien personen werden in hechtenis genomen.
Het verzoek om Max Régis tegen een borg
stelling van 5000 francs op vrije voeten te
laten, is door het gerecht verworpen.
Het Fransche garnizoen van Kong
(West Afrika) is veertien dagen lang door
2000 Sohas uit het rijk van Samory belegerd.
Den 27sten Februari gelukte het de colonne
van majoor Cauchelier het te ontzetten.
In de Fransche kamer is zonder debat
een wetsvoorstel aangenomen waarbij de
regeeriug gemachtigd wordt voor Madagaskar
een leening van 5 millioen francs te sluiten,
welk bedrag hoofdzakelijk voor het aanleggen
van verkeerswegen bestemd is.
MADRID 26 Maart. De Staatscourant
bevat een telegram uit Havana, volgens het
welk generaal Luque de opstandelingen in
Sierra Chapara heeft verslagen en zich heeft
meester gemaakt van hun kamp en wapenen.
Er werden 48 rebellen gedood en 150 gewond;
de Spanjaarden hadden één officier en 9
soldaten gedood, 5 officieren en 53 soldaten
gewond.
HAVANA, 26 Maart. De Spaansche troepen
hebben een bende opstandelingen verstrooid.
Deze verloren 75 dooden.
Uit Manilla wordt bericht, dat de gen
darmerie in eene woning tachtig gewapende
separatisten overvallen heeft, die een aanslag
beraamden. De gendarmen moesten van hun
vuurwapenen gebruik uiakentien samen
zweerders werden gedood, drie gekwetst en
en de overige zijn gevangen genomen. Ook
zijn drie gendarmen gewond.
Op bevel van keizer Wilhelm werd Don
derdagmiddag onverwachts de tweede brigade
van de infanterie van de garde gealarmeerd;
om 3 uur stond de brigade gepakt en
gezakt op het Tempelhofer Feld en omstreeks
dezen tijd kwam ook de keizer aangereden.
Aan de brigade werden twee eskadrons
dragonders en twee batterijen artillerie toe
gevoegd, en nu werd een spiegelgevecht ge
leverd tusschen een van het Noorden en een
van het Zuiden oprukkend leger. Om halfvijf
werd het sein tot den aftocht gegeven, en
aan het hoofd van zijn garde-soldaten kwam
de keizer in de stad terug.
Te Sewastopol heeft men ontdekt dat
marine-officieren zich aan allerlei omkooping,
enz. schuldig gemaakt hebben. Honderd
officieren zijn in verband met deze zaak
gearresteerd, vijf daatvan hebben zelfmoord
gepleegd. Naar 't schijnt zal ook de com
mandant van het smaldeel der Zwarte Zee
vau zijn post ontzet worden.
PETERSBURG, 29 Maart. Volgens amb
telijke mededeeling is 27 dezer te Peking
tusschen Rusland en China de overeenkomst
ge'eekend, waarbij Port Arthur eu Ta-liën-wan
met het bijbehoorend laod en de territoriale
wateren voor 25 jaar in pacht afgestaan
worden. Dit tijdperk kan verlengd worden.
Rusland verkrijgt voorts het recht om een
spoorweg te bouwen, die deze twee havens
verbindt met den grooten spoorweg door
Sjberie. Verder wordt in. de mededeeling
gezegd dat de overeenkomst het gevolg is
van de vriendschappelijke betrekkingen, die
tusschen de twee rijkeu bestaan. Terwijl de
souvereine rechten van China onaangetast
blijven en Rusland's behoeften bevredigd
worden, maakt de overeenkomst het voor
alle natiën mogelijk, in de naaste toekomst
betrekkingen aan te knoopen met de to.
heden gesloten kusten van de Gele Zee. De
openstelling van Ta-liën-wan voot de han
delsvloot van alle natiën schept, dank zij
den grooten Siberischen spoorweg, die de
beide uiterste punten van twee vastelanden
der oude wereld zal verbinden, een nieuwe
en belangrijke markt.
Karditzi, de dader van den aanslag op het
leven van koning George van Griekenland,
heeft voor den rechter van instructie ver
klaard dat de dynamietbom, welke op hem
was gevonden, bestemd was voor den heer
Delyannis. Als zijn eerste boos opzet was
gelukt, zou hij zich naar de woning van dezen
Staatsman hebben begeven om daar de bom
te doen ontbranden. Geen enkel advocaat
heeft zich bereid verklaard osn den moor
denaar voor het gerecht te verdedigen. Het
parket heeft hem daarop een verdediger
toegevoegd. Karditzi zelf acht een verdediging
onnoodig.
WAALWIJK, 3ü Maart 1898.
VERSLAG van de algemeene vergadering der
afdeeling Langstraat van de Noordbr.
Mij van Landbouw, gehouden te G'a-
pelle, 28 Maart 1898.
Te behandelen onderwerp door den heer
Van Hoek, Rijkslandbouwlecraar te 's Bosch:
Het vruchtbaar maken van den grond, door
verbouw van vlinderbloemige gewassen, in
verband met het gebruik van kunstmeststoffen.
De burgemeester van Capelle opende de
vergadering en gaf het woord aan den heer
Van Hoek.
Eenige fraaie platen ter verduidelijking zijn
opgehangen.
Met de bekende duidelijkheid besprak ZEd.
dit onderwerp en begon uit te weiden over
den loop, hoe kunstmeststoffen zich den weg
gebaand hebbeu, waarop het verbruik thans
gestegen is.
Het gebruiken bestond reeds 550 jaren voor
onze tijdrekening, doch de wetenschap be
moeide zich tot zelfs voor deze eeuw niet
met dat vraagstuk. Liebig, bekeud door het
vleeschextract naar hem genoemd, schreef in
1840 een boek, dat om zijn degelijken inhoud
de wereld als het ware wakker schudde, gaf
uitvoerig verklaring van de bemestingsleer,
dat de grond naast kalk deze drie hoofdbe
standdelen in voldoende mate en opneembaar
moet bevatten, zijnde phosphorzuur, stikstof
en kali.
Vooral door het gebruik der kunstmeststoffen
naast de stalmest kan men die stoffen in
voldoende mate aan de gewassen toedienen.
De stikstof, vooral aanwezig in chilisalpeter,
is duur, doch de natuur komt den landman
daarin te hulp wanueer hij vlinderbloemige
gewassen als erwten, boonen, lupinen, sera-
della, knolgroen, spurrie en klaver verbouwt
en onderploegt. Deze gewassen hebben de
eigenschap de stikstof uit de lucht te halen.
Op hooge schrale zandgronden, daar men
geen raad mee weet, passen wij dat toe, door
eerst 60Ö kilo kalk per hectare toe te dienen;
hieraan hebben die gronden vaak gebrek en
zijn daardoor zelfs zuur.
Meu zaaie steeds hel eene jaar lupinen, het
andere jaar rogge met slakkenmeel en kai-
nietbemesting, daardoor krijgt men eene voor
die gronden flinke opbrengst.
In de stijve klei erwten met rijke bemesting
van superphosphaaS na rogge en wintergerst
om onder te ploegen. Prof. Wagner zegt dat
men daardoor de gewassen als het ware
hongerig maakt tot het opnemen van stifstof.
Ook hier mag de kalkbemesting niet ont
breken, vooral in oude gronden; het is gebleken
dat ondanks rijke bemesting met stalmest en
superphosphaat geen gewas tierde, omdat de
kalk ontbrak, die de meststoffen opneembaar
voor hen maakt.
In weilanden, vooral die vast en mosachtig
zijn, moet de weide egge duchtig gebruikt
worden om de vruchtbaarheid te verhoogen.
De tijd voor den trein brak aan zoodat de
lezing een einde nam; de burgemeester dankte
den spreker voor de vele nuttige wenken en
hoopte dat de belangstellenden daarvan 100-
voudige vruchten zullen plukken.
Eerste onderwijzers vergadering.
De eerste vergadering der onderwijzers in
het arr. Waalwijk zal dit jaar gehouden worden
den 26en April a.s. met de volgende onder
werpen
1 School- en volksbibliotheken
2. De Taalcursus van Hertog en Lohr;
3. Iets over de Nederlandsche letterkunde
van de laatste 20 jaren.
Inbraak.
In den nacht van Zoudag op Maandag is
te Sprang een bedrag van f 180 gestolen ten
nadeele van een zonderlinge vrouw, die gelijke
levens wijze leidt als haar broederdie voor
eenigeu tijd is overleden, tengevolge van
armoede en vervuiling, niettegenstaande het
bezit van een betrekkelijk groot vermogen.
De dieven hebben zich door inbraak toegang
verschaft.
In- en doorvoer van paarden in Belgié
Blijkens bericht in den »Moniteur Beige"
van 20 Maart 11. zal, met uitbreiding van het
Belgische ministrieele besluit van 15 Decem
ber 1897, van 1 April a.s. de in- en doorvoer
van paarden langs het tolkantoor Lanaken
ziju toegestaan, mits die in- en doorvoer op
werkdagen geschiede en de gemeeuteveearts
24 uren van te voren gewaarschuwd worde.
(St.-Ct.)
Vier visschcrs verdronken.
Te Monnikendam bracht Vrijdagavond
ongeveer halfnegen de vischafslager J. Stavan-
kiter in een roeibootje acht Bunschoters, onder
wie een jongetje van 12 jaar, naar hun in de
haven liggende botters. Door den hevigeu
golfslag sloeg het bootje weldra om. Toen het
opgemerkt werd, beproefde men nog met een
grootere boot te hulp te komen, doch vruch
teloos.
Tien minuten, later kwam J. Stavankiter
reeds aandrijven, die echter, niettegenstaande
de aangewende pogingen, niet meer tot be
wustzijn kon teruggeroepen worden. Eenigen
tijd later dreef het jongetje aan wal, helaas
levenloos. Van den visscher Jan Bortz. Hartog
is het lijk op de plaats van het ongeluk later
opgevischt. Naar het lijk van den vierden
verongelukte werd tot heden vergeefs gedreigd.
Vijf personen zijn gered.
Een vrouw verbrand.
In de Rembrandstraat 15 te Rotterdam,
woonde op de eerste verdieping Francina
Gillet, een 45 jarige juffrouw, die met kamer-
verhuren in haar onderhoud voorzag. Sedert
eenigen tijd was zij verloofd met een ge-
pensionneerd militair en voor het oogenblik
had z»j niemand op haar kamers.
Juffrouw Gillet is Vrijdagavond in de alcoof
achter haar achterkamer te bed gegaanzij
