Nummer 29.
Zondag 10 April 1898.
Tweede Blad.
Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
Engeland.
Frankrijk.
Zweden en Noorwegen.
Oostenrijk-Hongarije.
Rusland.
BINNENLAND.
Vervolg Nieuwsberichten,
UITVOERINGEN.
Spanje en de Vcrecnigdc Staten.
Oorlog of vrede nog is de beslissing
niet gevallen.
Wèl is tijd gewonnen niet alles gewonnen
in het geschil tusschen Spanje -en de Ver
eenigdc Staten, doch zooals de zaken sinds
een paar dagen stonden (elk oogeublik kon
de beslissing vallen in ongunstigen zin) is de
mededeeling uitWashington, dat Mac Kinley,
de president der Republiek, de afzending vau
zijn boodschap aan het Congres, naar de
allerjongste beschikking bepaald op Woens
dagmiddag twaalf uur, heeft verdaagd tot
Maandag of Dinsdag der volgende week, een
zeer heugelijk feit, dat onmiddellijk een gun
stige» invloed uitoefende ter beurze!
Wat Mac Kinlcy deze gunstige beschikking
heeft doen nemen is nog niet bekend, alleen
weet men dat de Senaat Woensdag in een
geheime zitting bijeenkwam en dat Mac
Kinlcy om iwee uur in den namiddag Uvee
leiders van elke partij op het Witte Huis
deed roepen, ten einde hun uitlegging van
den toestand te geven. Daarna weid bekend
gemaakt, dat de boodschap dien dag niet
zou worden ingediend. Long, de secretaris
van marine, heeft geweigeid te zeggen, of
het verdagen der boodschap moet worden
toegeschreven aan het verlangen om generaal
Lee en den anderen Amerikanen gelegenheid
ie geven om Havana te verlaten, of om an
dere redenen.
Er is wel reden om te veronderstellen,
dat de verdaging der boodschap van 8000
woorden (vier dagbladkolommen) in verband
staat met invloeden van buiten afde
vertegenwoordigers van Groot Brittanuie,
Duitscbland, Frankrijk, Ooslenrijk-Hongarije
en Italië te Washington, die reeds langen
tijd met hun regee-ingen gedachten wisselingen
voerden over de uitoefening van een vriend
schappelijke pressie op de Bondsregeeiing,
hebben in den middag van Dinsdag een ge
meenschappelijke nota saamgesteld, en uit
naam der mogendheden bood de Engclsche
ambassadeur Sir J. Paiinceiote den President
da nota aan, waarin een beroep gedaan wordt
op hem en op het Amerikaansche volk en
de hoop uitgesproken dat de onderhandelin
gen zelfs nu nog zullen leiden tot behoud
van den vrede. President Mac Kinlty ant
woordde dat de Vereenigde Staten de goede
bedoeling erkennen, welke tot dit vriend
schappelijke optreden van de mogendheden
aanleiding heeft gegeven en de hoop deelen,
dat de vrede bewaard zal blijven door mid
del van waarborgen tot herstel der orde op
Cuba, overtuigd als zij (de Vereenigde Staten)
zijn dat hun pogingen om een plicht der
menschelijkheid te vervullen door een eind
te maken aan den onduldbareu toestand op
het eiland, door de mogendheden op prijs
gesteld worden.
De gemeenschappelijke diplomatieke tus-
schenkomst van de grco.e mogendheden van
Europa geeft Mac Kinley een grooten steun
in het Congres tegenover de voorstanders
van den oorlog, doch dan dient men eerst te
weten of de president de hoffelijk aangebo
den goeden diensten aanneemt of juister ot
hij Europa's inmenging alsnog kan aan
nemen.
En dan is 't de vraag of Spanje niet eischt,
eischen zal of reeds geeischt heeft de terug
trekking der Amerikaansche vloot van Key
West en de Unie dien eisch, als eerste voor
waarde tot den wapenstilstand, niet zal ver
werpen of reeds verworpen heeft
De stemming der massa in Amerika is
vóór oorlog.
„Het kan niet ontkend worden", zegt de
Herald, „in alle kringen heerscht een sterk
verlangen naar oorlog. Leden van de deftige
clubs, zooals de Union Knickerbocker en
Metropolitan, stellen alles in het werk om
aan boord van het een of ander oorlogsschip
te komen. De maritieme reserve te New-
York eu Boston is voor een groot deel
samengesteld uit yachtsmeo. Zekere bekende
personen tooneu de grootste geestdrift bij het
vooruitzicht om eens acticven dienst te zien,
terwijl de lagere klassen een groot enthousias
me toouen in de hoop, eindelijk eens hand
gemeen te geraken met de „Dagos", zooals
de Spanjaarden in het algemeen worden ge
noemd. Van het oogenbiik af, dat het Congres
kalm den president een som van vijftig
millioen dollars toekende, greep het volk een
sterk gevoel van Dationale kracht aan.
Ook in Spanje is men zeer goed bewusl
van den huldigen toestand, maar men blijft
kalm, wel hebben patiriotische maar geen
enkele anti-Amerikaansche betooging plaats.
Ook de Spaansche pers beschouwt den
toestand als zeer ernstig en een buitengewone
ministerraad, woensdagavond gehouden ten
einde het antwoord vast te stellen op het
telegram, waarin de Paus vraagt welke con
cessies Spanje zou wenschen te doen, werd
besloten te antwoorden dat de regeering
eenvoudig haar vroegere beslissingen, reeds
aan president Mac Kinley bekend, bevestigt,
en te middernacht deed de Paus nieuwe
vertrouwelijke voorstellen er werd een tweede
ministerraad gehouden, maar het antwoord
luidde dat het te laat was, daar er reeds
een beslissing was genomen.
In deze bijeenkomst legde de minister van
buitenlaudsche zaken een brief van Woodford
e ver, waarin gezegd werd Daar ik sinds
vanmiddag twaalf uur tevergeefs op de eind
beslissing van de Spaansche regeering heb
gewacht, zal ik nu nog tot (Woensdag)
middernacht wachten. Ik verzoek dat uw
beslissing in zoodanige termen vervat zij, dat
zij treurige gevolgen kan belellen, welke ik
zou betreuren maar anders onvermijdelijk
acht.
Ook gaat alles toch meer hel aanzien
krijgen, of er oorlog komen moet want de
papieren van het Amerikaansche consulaat
zijn reeds naar het Britsche consultaat over
gebracht. De Spaansche gezant te Washington
Polo Bernabe zal zijn zaken aan het Fransche
gezantschap toevertrouwen en van beide
zijden gaat men druk voort met het aankoopen
van oorlogsschepen in Italië en andere laudtn
eu de Spanjaarden in Chili hebben voor een
millioen dollars ingeschreven ten einde een
kaperschip te koopen en uit te rusten, be
stend om tegen de Amerikaansche koop-
vaaidtjschepen op de kust der Stille Zuidtee
op te treden, en de stemming in Spanje is
zeer pessimistisch, maar betoogingen komen
niet voor. De marine-autoriteiten van Valencia
en Barcelona ontvangen tal van aanvragen
om uitgifte van kaperbrieven.
De Senaat is werkelijk nog voor Pascheu
aau het wetsontwerp van Coremans en De
Vriendl begonnen. Met 40 tegen 35 stemmen
was eergisteren het besluit daartoe genomen.
Maar in twee dagen is de Senaat er niet mee
klaargekomen, want hoe ruim ook den vorigen
keer de welsprekendheid had gevloeid, er
was nog altijd geen eind aan. Vetl oude
koeien werden uit de sloot gehaald, veel
dwaasheden uitgekraamd hoewel geen een zoo
dwaas als van dien Waal in de Kamer, die
beweerde dat in Nederland de taal van het
onderwijs Frausch was maar ten slotte moest
het vervolg van de beraadslaging worden
uitgesteld tot Woensdag na Pascheu.
De Vlaamsch-Waalsche opstootjes te
Antwerpen zijn gisteren in den raad ter
sprake gebracht. Burgemeester Van Rijswijck
zeide, dat, gelijk wij reeds hebben opgemerkt
de Bruss*lsche pers van een mug een olifant
had gemaakt, en dat de politie wel haar
sabel had getrokken maar niet geslagen. Hij
laakte ten krachtigste, cn volkomen te recht,
de heethoofden, die de vreedzaam vergade
rende Walen hadden gehin 'erd, en de enkele
krantei, die door hun geschrijf over rassen-
strijd eu dergelijke het vuur aanbliezen, en
eindigde met een kleine lofspraak op onze
taal, die wel degelijk evengoed de beschaving
heeft verspreid als andere.
Coremans plaatste daarna een zeer onhan
dige opmerking, zeggende dat hij het niet
eens was met de verwijten aan de Vlamingen
die Zondag voor El Bardo hadden gemani
festeerd, want de vergadering van de Walen,
meestal staatsambtenaren en- beambteD, was
een uitarting geweest.
Maar waarom dan toch?
De burgemeester van Antwerpen Jan
van Rijswijck heeft dezer dagen een onderhoud
gehad met den minister van financiën ter inlei
ding van ondeihandelingen die gevoerd zullen
worden over de uitbreiding van de haven
werken van Antwerpen. Het schijnt dat de regee
ring tijdelijk haar voornemen om het plan Van
den Broeck de „;roote do rsnede" uit te
voeren, wil laten rusten er zouden voorloopig
houten aanlegplaatsen worden gebouwd over
een lengte, van 1500 meter tusschen Austru-
weel en de Boeriunesluis.
wethouders Benoist, die naar Amiens was om
eene dochter te bezoeken. Het wa9 niet meer
dan een vormlooze hoop alleen cenige been
deren van het hoofd, de rechterhand en de
beenen waren nog te onderscheiden. Daar
voor 't overige niets in de kamer geleden
had, ja kantwerk op een vlak bij staanden
stoel ongerept bleek, onderstelt men dat de
verbranding met behulp van hars of zwavel
heeft plaats gehad, De hond lag gestikt in
een belendend vertrek. De overblijfselen wor
den te Mantes onderzocht. Eene dame, die
meer dar» eens zich dreigend over het slacht
offer moet hebben uitgelaten, zeggende »haar
met een klein vuur te zullen dooden,« is in
een boschje in den omtrek verscholen gevonden
en aangehouden.
Te Vert, een plaatsje bij xMantes la-Jolie,
heeft men in hare kamer het geheel verkoolde
overschot gevonden van de echtgenoote des
Toen een Engelsch-Egyptische afdeeling
het Derwisj-kamp van Mahmoed verkende,
volgde er een vrij hevig gevecht. De Der
wisjruiterij bedreigde eert den linkervleugel
van de Epyptenaren en slaagde er vervolgens
in, den rechtervleugel om te trekken, waarop
de Egyp ische cavalerie een charge uitvoerde.
Dc maxims deden uitstekende diensten. De
Egyptenaren kregen 6 dooden eu 10 gewonden,
onder deze laatsten een kapitein.
Terwijl er weer een expeditie op 't punt
staat naar Siberië te vertrekken om Andrce op
te zoeken, komt uil Bi itsch Columbia, waar ook
het vorige, niet bevestigde bericht over Andree
zijn oorsprong had, een tijding, die erop wij
zen zou, dat de stoutmoedige Z.veden ergens
aan de noordkust van het Amerikaansche
vasteland overwinterd hebben een bericht
dat natuurlijk onder uitdrukkelijk voorbehoud
metiegedeeld wordt, maar toch niet zooveel
onwaarschijnlijks in zich heeft als vele vroe
gere Reuter seinde gister, gelijk men reeds
uit een telegram weet, uit Victoria (Vancou-
verciland)
„Een boodschapper is hier uit Dawson City
aangekomen met brieven van den ballonrei
ziger Andree».
Vieen.d is 't, dat niet dadelijk althans iets
uit die brieven medegedeeld wordt. Dawson
City ligt, zooals men weet, in het nieuwe
goudland Klondyke.
De Oostenrijksch-Hongaarsche begrooting
voor 189J is Woensdag in den gemeenschap-
pelijken ministerraad vastgesteld. De beide
ministers van financiën Kaizl en Lukacs zijn
er blijkbaar niet in geslaagd, van de over
matige eischen voor de vloot iets af te
dingen. Ten minste het departement van
marine maakt het plan urbi et orbi bekend.
Het eenige wat de beide ministers verkregen
hebben, is dc verdceling van de buitengewone
uitgaven over tien, in plaats van over zeven
jaar.
De zaak zal wel zijn dat de Keizer-Koning
het wil, waut dat beteekent veel, ook in
Hongarije.
Hel plan, zooals het nu bekend wordt
gemaakt, is het volgende In tien jaar wordt
voor de vloot aan buitengewone uitgaven
besteed 55 millioen florijn. Met behulp daar
van en van de jaarlijksche vermeerdering van
de gewone vloot-uitgaven met een half mil
lioen, zal de vloot in 1909 tellen: 15 linie
schepen van 6000 tot 9000 ton, 7 kruisers
tweede k'as vau 4000 tot 7U00 ton, 7 kruisers
derde klas van 1500 tot 2500 ton, 15 tor
pedovaartuigen van 360 tot 600 ton, 90
torpedobooteu. De Dorau-flottielje zal boven
dien versterkt worden met 3 monitors en 6
patrouille-booten. Alle schepen en kanonnen
worden in Oostenrijk en Hongarije gebouwd
en gegoten, behalve een paar zware stukken
geschut.
De correspondeut van de N. R. C. te St.
Petersburg schiijft
Uit de Michaïl manege komende, heeft de
Tsaar een jong meisje overreden. De monarch
stapte uit zijn koets, sprak het kind aan,
vroeg haar adres en zorgde er natuurlijk voor
dat de verpleegkosten vergoed wordeu. Het
kiud schijnt niet erg bezeerd te zijn.
De koetsier en de politie-agenten die de
straat daar moesten bewaken, zullen er niet
heel gemakkelijk afkomen.
In KoebÉn (Kaukazie) zijn ettelijke
rivieren buiten haar oevers getreden, en in de
plaa.sen Jekaterinofskaje en Koesjefka zijn
door de overstrooming driehonderd huizen
ingevallen en tot dusver tachtig lijken uit de
golven opgehaald. Het spoorwegverkeer is
gestoord.
WAALWIJK.
Maandag 11 April (2de Paaschdag) 's middags
12 ure, zal door de liedertafel Oefening en Ver
maak" van Waalwijk en Bezooien, op de zaal
Musis Sacrum worden uitgevoerd:
1. Opwaarts. R. Hol.
2. Ossian. Beschnidt.
3. Alleluia. De Vliegh.
Maandag 11 April (2de Puaschdag) 's middags
12 ure, zal door de harmonie .l'Espéranci', op
de zaal van de erven Var. Riel worden uitgevoerd:
1. Victoria Marsch. Latan.
2. Dichter und Bauer, ouverture. Suppé.
3. Aria pour Olarinette. Bergson.
4 Feuilles d'Album. fantaisie. Bouman.
WAALWIJK, 9 April 1898.
Adres der Kamer van Koophandel.
Het navolgend adres is door de kamer van
kóóphandel alhier verzonden
Aan
den Gemeenteraad van Waalwijk.
Waalwijk, 5 April 189S.
Mijne heeren
De kamer van koophandel en fabrieken
heeft met b'jzondere aandacht de beraadsla
gingen nagegaan, die in de verschillende
vergaderingen van uw geacht college gevoerd
werden, over de concessie aanvrage van de
Belgische Naamlooze Vennootschap de Hol-
landsche Buurtspoorwegen. En tot ons ge
noegen constateeren wij, dat, ondanks de
adresbeweging tegen de plannen dier Maat
schappij, nog niet is gebleken, dat de meer
derheid van den raad zich tegen het verleenen
der concessie door de Groote Straat zal
vei klaren.
Men kan zich dan ook niet voorstellen,
dat uw college zich daardoor zal laten influ-
enceeren. Wat de b.eedte der straat en de
veiligheid betreft, behoeft onder meer slechts
gewezen te worden op Oosterhout en Doe-
tinchem, op welke plaatsen de tram somtijds
ongeveer de gehecle straat afsluit, zonder dat
daardoor ongerief wordt ondei vonden of
ongelukken zijn voorgekomen. Het zal verder
ook wel geen tegenspraak uitlokken wanneer
de kamer|beweerf, dat met eene goede politie
verordening eu eeue goed ontschreven con
cessie (omtrent welke beide zaken wordt
verwezen naar de gemeente Üoetlnchem) het
gevaar tot zulk eeu minimum kan worden
gereduceerd, dat het geen gewicht in de
schaal kan en mag leggeD. Wij koestertn
daarom dan ook de gegronde hoop, dat de
bestaande bezwaren spoedigst door een voor-
z chtig en beleidvol optreden van uw dage-
lijksch bestuur uit den weg zullen worden
geruimd, om het daarheen te kuunen leiden,
dat eene concessie worde verleend op voor
de gemeente meest mogelijk gunstige en voor
de Maatschappij aannemelijke voorwaarden.
Het is van algemeene bekeudheid, dat de
kamer eene tramwegverbiuding aan eu door
de gemeente beschouwt als vau het grootste
gewicht voor den handel en het verkeer. Zij
zou het dus zeer betreuren indien er onver
hoopt geen vergelijk met de Vicinaux Hol-
'andais getroffen zou kunnen worden.
Bij de kamer staat de rneening vast, dat
aan onze scheepvaart, die helaas reeds zoozeer
gebukt gaat onder velerlei tegenspoeden, en
aan de jaar- en weekmarkten een gevoelige
slag zal worden toegebracht, indien er een
andere weg dan door of langs de kom van
Waalwijk (in 't midden latende waar de tram
de kom zal aandoen) moest worden gekozen.
Naar de overtuiging der kamer zal eene
eventueele aansluiting vau groot belang zijn
ook voor den kleiuhandel en de winkelnering.
En het verkeer van de brievenpost, dat thans
nog veel te wenschen overlaat, en waaromtrent
door de kamer, waarschijnlijk met goed gevolg,
dezer dagen verbetering is aangevraagd, zal
door deze tramwegverbinding op de eerste
plaats op afdoende wijze kuunen wordeu
gebaat.
Hieromtrent verkregen wij van bevoegde
zijde reeds, zoo niet officieele dan toch min-
steus officieuse inlichtingen. Laten wij niet
verhelendat Waalwijk ten opzichte van
verkeerswegen, die haar rechtmatig zouden
toekomen niet altijd gelukkig is geweest. Ge
tuige de aansluiting van deu keiweg te Besoijen
via Loonopzand naar Tilburg eu den grintweg
langs den Zomerdijk naar Drongelen. Jaren
na dien verkregen wij eerst een grintweg in de
Putsteeg naar Gansoijen, waar destijds en van
oudsher eene brug over het oude Maasje
bestond. Deze weg was immers, indien
Waalwijk niet vei kort was in zijne rechten,
de aangewezene, om directe communicatie te
behouden, na de opening van den nieuwen
Maasmund, met het land van Heusden en
Altena! Getuige dus verder de brug te Heus-
deu. Getuige vooral het niet tot stand komen
der schutsluis aau de monding der haven,