Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
Spanje.
Duitschland.
Rusland.
BINNENLAND.
Jaarmarkt te Waalwijk op Donder
dag 21 April 1898.
kunnen verkrijgen zij, die voor liet gezin
niet kunnen worden gemist, wier afwezigheid
in naasten kring tot armoede aanleiding zou
kunnen geven. Maar ook om dezelfde rede
nen zijn. ook maatregelen genomen om liet
afbreken van studiën tot een minimum tijd
te beperken, en tevens bepalingen voorgesteld
om het zich vestigen in het buitenland voor
handel en industrie zoo weinig mogelijk te
belemmeren, daarom is de Regeering zelfs
zoo ver gegaan ook de gelengenheid open te
laten van dieüstruiling voor lietzg. blijvende
gedeelte.
Zij ontkent dat het
reservekader
bij invoering van persoonlijken dienstplicht
geen reden van bestaan meer zou hebben.
In verband met de opmerking om het
b 1 ij vend gedeelte
geheel uit vrijwilligers saam te stellen,
zoodat de loting daarvoor en dus ook de
nummerwisseling zou kunnen vervallen, ver
klaart de Minister gaarne bereid middelen
aan te wenden om het aantal vrijwilligers
te doen toenemen.
Het voornemen bestaat om de
s o 1 d ij
voor de vrijwilligers bij de infanterie op
f0.13 per dag te brengen; de maximale
termijn van 6 maanden, bedoeld in art. 126
der militie wet ware te verkorten tot 4
maanden.
Wat betreft de ontheffingen van den
werkelijken dienst aan
geest el ij ke personen
enz., zegt de Regeering dat zij niet voor
stelt die ontheffingen in te voeren, maar
slechts om in de bestaande ontheffingen en
kele wijzigingen te brengen en er eenige
uitbreiding aan te geven, waar zij dit nood
zakelijk acht, juist wegens de invoering van
den persoonlijkeu dienstplicht.
Inzake de opmerking over de
vr ij stelling van ordebroeders
zegt de regeering, dat de grond voor deze
ontheffing niet gelegen is in de bestemming
tot ziekenverplegers dezer broeders maar
omdat de hierbedoelde personen, hoewel in
den kannonnieken zin geen geestelijken,
„clerici", maar "regulares", echter gehouden
ziju tot een geestelijk leven, met welks
eigenaardigheden en eischen de krijgsdienst
niet is overeen te brengen en dat de tijd,
waarin zij tot dienst zouden worden verplicht,
juist valt iu de jaren, waarin zij in den regel
hunne eigenaardige geestelijke vorming be
ginnen.
De Regeering is voornemens te bevorde
ren, dat de voor de theologische vorming
bestemde
leerlingen van de 5e en 6e klas-
senvan de gymnasia
als studenten in de godgeleerdheid zullen
worden beschouwd.
Van de zijde der Doopsgezinden is geen
bezwaar gemaakt tegen de afschaffing.
Spanje eu de Vercenigde Staten.
Moet de mogelijkheid op een conflict tus-
schen den senaat en de Vereenigde Staten
welke Zaterdagavond eindelijk heeft aange
nomen de resolutie vau de commissie voor
buitenlandsche zaken, waarbij Spanje in weinig
hoffelijke termen wordt uitgenoodigd Kuba
te ontruimen met de toevoeging nog wel in
een amendement, dat de Kubaansche repu
bliek erkend wordt en het huis van afge
vaardigden der Uniewelks resolutie een
milderen vorm had, beschouwd worden als
gunstig of ongunstig? Kan het kenmerkend
verschil tusschen beide resolutien leiden tot
een uitstel in de uitvoering en dus tot een
nieuwen tijd van beraad? Zou 't kunnen wezen
dat de voorstanders van den vrede de meer
derheid in kamer en senaat alsnog overtuigden
van de onwettigheid van haar drijven (regee
ringen van andere staten mogen alleen worden
erkend door de uitvoerende macht in de
Unie)? Aldus is 't Zaterdag gegaan in den
senaat, die Vrijdagavond om half zes de
verdere beraadslagingen had verdaagd tot
den volgenden morgen Het lid Allen be
toogde, dat de president den gezanten bij
hun bezoek op April 11. had moeten mee-
deelen, nat de Vereenigde Staten geen in
menging dulddendoch andere senatoren
betoogden dat er geen gegronde reden was
voor een oorlogsverklaring; dat er nog wel
mogelijkheid was den vrede te handhaven;
dat Amerika er verantwoordelijk voor zou
zijn als de carlisten de dynastie in Spanje
omverwierpen enz.
Die beraadslaging was kalm en niet ont
moedigend, doch feitelijk bleef 't bij woorden:
met 67 stemmen tegen 21 werd aangenomen
de resolutie van de commissie voor buiten
landsche zaken, (versterkt met het amendement
van den democraat Turpie) welke aldus luidt:
„Overwegende, dat de afschuwwekkende
toestanden, welke langer dan drie jaar hebben
bestaan op het eiland Kuba zoo dicht aan
onze grenzenhet zedelijk gevoel van het
volk der Vereenigde Staten hebben geschokt
en een schande zijn geweest voor de christe
lijke beschaving en hun hoogtepunt hebben
bereikt in de vernietiging van een oorlogsschip
der Vereenigde Stalen met twee honderd zes
en zestig officieren en manschappen terwijl
het een vriendschappelijk bezoek bracht aan
de haven van Havana niet langer kunnen
worden geduld, zooals door den president
der Vereenigde Stateu is uiteengezet in zijn
boodschap aan het congres van 11 April
1898, waarvoor het oo;deel van het congres
werd gevraagd
werd besloten
1. Dat de bevolking van het eiland Kuba
is, en rechtens behoort te zijn, viij en onaf
hankelijk.
2. Dat het de plicht is der Vereenigde
Stateu om te eischen, zooals de regeering der
Vereenigde Staten hierbij eischt, dat de
regecring van Spanje onmiddellijk afstand
doet van zijn autoriteit en het bewind over
het eiland Kuba en de troepen zijner land
en zeemacht vau Kuba en uit de Kubaansche
wateren terugtrekke.
3. Dat de president der Vereenigde Staten
gemachtigd zü, en hierbij gemachtigd en
gerechtigd is, om gebruik te maken van de
ganschc land- en zeemacht der Vereenigde
Staten en tot den werkeÜjken dienst op te
roepen de militie der verschillende staten,
voor zoover zulks noodig mocht blijken om
deze besluiteu ten uitvoer te brengen.'-
In Turpie's amendement verklaart de senaat
zich „ten gunste van de onmiddellijke erken
ning der republiek op Kuba, zooals die op
bet eiland georganiseerd is, als een vrije en
onafhankelijke sourereiuc mogendheid onder
de naties der wereld" en deze verklaring
werd eerst op zichzelven aangenomen met
51 tegen 37 stemmen.
De kamer heeft Maandag met 179 tegen
155 stemmen het besluit van den seuaat
aangenomen, doch na er op voorstel van
Dingley een wijziging in gebracht tc hebben
De eenige wijziging, die door het besluit
der kamer in de besluiten van den senaat is
gebracht, bestaat in het weglaten van de
woorden: »de Vereenigde S aten erkennen
de republiek Cuba als de wettige regeering
van het eiland," maar de woorden het volk
van Cuba moet vrij zijn, blijven behouden.
Nadat Dingley had voorgesteld ze te schrap
per, stelde de republikein Bromwell voor,
de besluiten van den senaat in hun geheel
aan te nemen; maar de voorzitter Reed deed
opmerken; dat volgens het reglement dit
voorstel eerst in aanmerking kon komen na
dc stemming over Dingley's voorstel. Slechts
veertien republeinen stemden tegen Dingley's
voorstel, d. w. z. tegen de politiek van Mac
Kinley.
De voorstellen werden kwartier over vijven
naar den senaat teruggezonden met het ver
zoek van de kamer on. een conferentie met
den senaat. Davis voorstel tot zulk een con
ferentie werd onmiddellijk aangenomen.
Nog is Polo de Barnabe, Spar.je's gezant
bij de Unie, op zijn post te Washington; no,?
is generaal Woodford, Amerika'?; gezant bij
Spanje, op zijn post te Madrid, doch zoodra
Mac Kiuley een gemeenschappelijke resolutie
in den zin van de conclusien der beide
kamers, heeft afgezonden naar Madrid, zal
men het den heeren gegunde respijt bij uren
kunner. tellen
In elk geval zal 't nog wel een paar dagen
duren eer Mac Kinley zijn ultimatum naar
Madrid seiDt.
Alweer of nog altijd spreekt men van een
nieuw of gemeenschappelijk optieden der ge-
zanteu te Washington op last van hun re
geeringen en ter voorkoming van den oorlog
steeds wordt er gespeculeerd op des pausen
bemiddeling, doch te Madrid acht men een
breuk na het votum van den Senaat onver
mijdelijk, zelfs al mochten de mogendheden
en de paus 't nog een willen probeeren een
vergelijk tot stand te brengen.
Terwijl het Congres zal te beslissen hebben
over de oproeping van 400000 man militie
troepen (dat zijn nu juist geen gedrilde en
geoefende soldateu in verband met de be
hoeften, wordt den befaamden cow-boy Buf
falo Bill het voornemen toegedicht een leger
corps van 30.000 Indianen te paard te or-
ganiseeren een mooi plan voor reusachtige
operettevertooning
Hoe de oorlogskoorts aan den gang gehou
den wordt, meldt de New York Herald
Te Chicago maakt men zich al gereed, het
uitbreken nan den oorlog met Spanje in het
openbaar te vieren. Het bericht zal worden
verkondigd door klokgelui in alle kerken(!) en
door de stoomfluiten van alle locomotieven.
Ook verscheiden steden in het westeu en het
zuiden zullen de gebeurtenis vieren met op
tochtera, vuurwerk, en dankzegging in de
kerken.
Met 47 tegen 39 stemmen en 4 blanco's
heeft de senaat het wetsontwerp waarbij Ne-
derlandsch en Fransch gelijk worden gesteld,
aangenomennadat verschillende amende
menten waren verworpen. De meerderheid
is dus groöter geweest dan men verwachtte,
eu de Vlamingen hadden alle reden om in
Antwerpen, Brussel en elders feest te vieren.
In Antwerpen werden aan Coremans serena
des gebracht.
Het totstandkomen van de wet, dat nu is
verzekerd hebben de Vlamingen vooral te
danken aan hun krachtig aanhouden en aan
de houding van den minister van justitie
Begerem, die telkens voor de wet heeft
gesproken. De scherpste bestrijder was als
altijd de liberaal Bara.
De opgewondenheid tegen Amerika.
Wat den toestand aan den Spaanschen kant
bedenkelijker begint te maken in dezen t"d
van gespannen verhouding tusschen Spanje
en Amerika, is dat het volk, te Madrid niet
alleen maar ook in de provinciën, de kalmte
en het geduld begint te verliezen, waarvan
het lot nogtoe zulke eerbiedwaardige blijken
heeft gegeven. Te Malaga is iets bepaald
ernstigs gebeurd. Een menigte heeft daar
de ruiten van het Amerikaansche consulaat
stukgeslagen en het wapenschild afgerukt, dat
door de straten gesleept werd. Politie char
geerde en bemachtigde het schild; de prefect
liet het met zijn verontschuldigingen aan den
consul terugbrengen en het onder hevig
straatrumoer en protest van het publiek weer
aan het huis bevestigen hetwelk nu sterk
bewaakt wordt. In dezelfde stad drong een
troep betoogers in den schouwburg door
verweet den toeschouwers dat zij zich op dit
oogenblik vermaakten en dwong de directie
het volkslied te laten spelen eu den schouwburg
te sluiten.
De regeering heeft dadelijk aan den prefect
van Malaga geseind den consul zoo beleefd
mogelijk te behandelen en de daders te straf
fen; deze zijn reeds gearresteerd. De Madrid-
sche pers keurt het gebeurde sterk af.
Maar ook te Valencia is het onrustig en
te Barcelona heeft de politie tegen manifes-
teerende studenten moeten optreden. De rector
aldaar heeft de lessen laten schorseu en de
senaat der academie heeft tot tijdelijke sluiting
besloten. Aan al de ongeregeldheden nemen
anarchisten socialisten republikeinen en
Carlisten deel.
De Correo Espanol bevat een manifest van
Don Carlos in den vorm van een brief van
dezen vorst aan het lid der Cortes Mella
zijn vertegenwoordiger. Het is niet duidelijk
of dit manifest hetzelfde is als waarvan vroeger
melding gemaakt werd. Maar het loont de
moeite er de laatste helft van te vertaleu
welke luidt
Indien men te Madrid den door Washington
in het aangezicht van Spanje geslingerden
handschoen opneemt, dan zullen wij voortgaan
met hetzelf.le voorbeeld van zelfverloochening
te geven dat ik tot heden gegeven heb
hoezeer ook betreurende geen deel te kunnen
nemen in den strijd dan door het uiisprekeD
van wenschen en den invloed van mijn naam
Ik zal van heeler harte hen toejuichen, die
het geluk zullen hebben ten stiijde te trekken
en ik zal de Carlisten beschouwen als mijn
zaak gediend hebbende door zich te verbinden
om tegen de Vereenigde Staten te oorlogen,
welke chef hen ook zal aanvoeren.
Om voor de geschiedenis de verantwoor
delijkheid van het verlies van Cuba niet op
mij te nemen heb ik gewacht en zal ik
wachten tot het uiterste tijdstip. Als ik Cuba
onherroepelijk verloren zal zien, dan zuilen
Spanje en ik onzen plicht doen.
En als, gelijk alles doet vreczen, de staat
kunde van vernedering voortduurt, zullen wij
de wapens rukken uit de handen van hen, die
niet waardig zijn ze te dragen en zullen wij
hun plaats innemen.
Volgens officiëele opgaaf zijn bij de ramp
in de mijn Kaïolinengllick bij Bochem den
17en Februari 116 mijnwerkers verongelukt,
en wel 77 verbrand en 39 gestikt. Er zijn 58
weduwen en 105 kinderen die recht op scha
devergoeding hebben.
De Berlijnsche correspondent van de
Times meldt dat een nieuwe spoorwegcon
cessie door Duitschland verkregen isinSjan-
toeng Ze betreft een spoorweg van de stad
I-tsjou naar de hoofdstad van de provincie
Tsi-nan. Deze lijn zou de twee andere
spoorwegen, van Kiau-tsjou naar Tsi-nan en
naar I-tsjou, waarvoor reeds vroeger concessie
verkregen is, met elkaar verbinden.
Prins Heinrich van Pruisen is met de Gefiou
te Shanghai aangekomen, er had geen offici
eele ontvangst plaats maar de taotai van
Sjanghai kwam dadelijk na de aankomst van
den prins iu het gebouw der Duitsche legatie
zijn opwachting maken.
BERLIJN, 18 April. Naar ik uit goede
bron verneem, hebben Duitschland en Enge
land te Washington en Madrid iu vertrouwen
doen weten dat zij bij oorlog elke kaperij
als openbare zeeroof zouden behandelen. De
andere groote mogendheden zullen waarschijn
lijk hetzelfde verklaren.
Een proces wegens hoogverraad is Ie Sint
Petersburg gevoerd. De beschuldigden bleken
verdedigingsstukken aan Oostenrijk te hebben
verkocht. De hoofdschuldigen Perovnof en
zijn vrouw zijn naar Siberie verbannen.
WAALWIJK, 20 April 1898.
Concert NcderJ. Vocaal Kwartet.
Wat een buitengewoon kunstgenot hebben
allen gesmaakt, die Zaterdagavond het coucert
bijwoonden, gegeven op Musis Sacrum door
het Nederlandse!) Vocaal Kwartetonder
leiding van den heer Maurice Hagemann.
Ons bestek laat niet toe, ieder nummer
afzonderlijk te bespreken; laat ons alleen dit
zeggen, dat zij, die wij gehoord hebben, allen
eerste krachten waren, en dat alle stukken
door hen gezongen een enormen bijval hebben
geoogst.
Toch kunnen wij niet nalaten, enkele stuk
ken afzonderlijk te vermelden, die naar onze
opvatting aller verdienstelijkst werden gezon
gen, nl.Kwartet uit de opera „Rigoletto"
van Verdi, „Wandervöglein» eu „Trio uit de
opera Faust."
Het eerste stuk met zijn heerlijk ge
nuanceerde voordrachtvond een uitbun
dig succès. Het tweede is van den leider
van het kwartet, de heer Maurice Hageman
zelf. De prachtige muziek, en voornamelijk
het wonderlijk zacht uitloopend laatste regeltje
Sie kehren nicht» waren voldoende om het
publiek te doen uitbarsten iu een applaus,
waaraan geen einde scheen te komen. Op
't voortdurend levendig aandringen van 't
auditorium, werd het stuk gebisseerd.
De ingenomenheid met en tevredenheid
over de zangers steeg ten top, toen we tot
slotnummer kregenbovengenoemd „Trio
uit Faust."
Allen kwamen onder den indruk dier
harmonische, pakkende stemmendie zoo
aantrekkelijke, ongekunstelde voordracht van
allen leden; hoe dit waardig slot het publiek
aangreep blijkt genoegzaam hieruit, dat aan
de toejuichingen geen einde kwam, alvorens
het betooverende stuk werd herhaald.
Hulde dan aan dit gezelschap artisten, dat
ons de eer aandeed, ook Waalwijk up zijn
tournée te bezoeken, en ons daardoor een
avond verschafte zoo genotvol, als de inwo
ners van Waalwijk zich nog zeer weinig zullen
herinneren.
Zeer veel is er van deze buitengewone
gelegenheid om iets goeds te hooren gepro
fiteerd, ook door inwoners der omliggende
dorpen, die getoond hebben, iets voor de
schoone en edele toonkunst te gevoelen;
want de zaal was zeer goed bezet en vooral
Capelle was zeer goed vertegenwoordigd.
En wij roepen het »Nederlandsch Vocaal
Kwartet," ook uit naam der Langsïraatsche
liefhebbers, eeu hartelijk „tot spoedig weer
zien" toe.
Volledigheidshalve vermelden wij nog, dat
de heer Jean M. Tijssen, wiens naam op het
programma voorkwam, zich verhinderd had
gezien te komen, maar dat hij op waardige
wijze vervangen werd door den heer Jau
Dijker
Benoemingen.
Met ingang van den le Mei a.s., is over
geplaatst naar Haarlem de heer C van Rijssel,
deurwaarder bij 's rijks directe belastingen
alhier. Wij wenschen deti heer Van Rijssel
geluk met deze zoo schoone promotie.
Eervol ontslag.
Bij kon. besluit is op zijn verzoek eervol
omslag verleend, met ingang van 1 Juni, aan
J. A. Bossers, als notaris te Loonopzand.
Iuhuldigiugsfeesten te Waalwijk.
Zondagavond had bij Mej. Wed. van Dijk
de aangekondigde vergadering plaats van
inwoners der Stationsstraat, om eeu bestuur te
kiezen voor hunne buurt (Loint to' 't spoor)
Een zestigtal inwoners waren opgekomeu.
Gekozen werden de heeren P, Nelissen, Frie
van Iersel, Verhoeven, Mulders eu J. W. van
Schuppen.
Met een leve de koningin! en 't zingen van
Wien Neerlandsbloed werd deze levergade-
ring gesloten.
Op de Maandagavoud gehouden vergade
ring bij den heer J. Franssen, van bewoners
der Zeine, waarbij de heer Kakebeen weder
om met alle ambitie presideerde, werden ge
kozen de heeren A. Verbeek, A. Kemperman,
M. Mutsaers, R. de Ruijt:r, L. Pijnenburg.
Ook de gisteravond uitgeschreven verga
dering van marktbewoners onder leiding van
den heer Ph. Timmermans was druk bezocht.
Gekozen werden de. heeren P. Verwiel, Wil-
bers, J. Verhulst, Max Govaerts, A. Coppcns.
De heeren Wilbers, Jau Verhulst en A.
Coppens hebben de benoeming staande de
vergadering aangenomen, de twee andere
waren niet tegenwoordig.
Met een leve de koningin! waarmede alle
aanwezigen instemden, sloot de voorzitter de
vergadering.
Volharding in den Strijd.
Zondagavond gat de tooneelvereeniging
Volharding in den Strijd hare laatste winter-
uitvoering, die wel goed doch door het reeds
gevorderde seizoen, niet zoo druk als ge
woonlijk werd bezocht. Het drama in vijf
bedrijven „Pierre de Galeiboef" werd uitste
kend vervolkt. Men kon merken, dat de
acteurs als gewedijverd hadden wie het best
zijn rol zou uitvoeren.
Onder alle opzichten is dan ook deze uit
voering een der best geslaagde, die het ge
zelschap ooit gegeven heeft.
De heer K. alhier droeg vóór en na de
bedrijven eenige fraaie stukken op de piano
