v* •-
Staatkundig overzicht.
V
V
verder oetenen eri later hier de mannen der
liedertafel vervangen.
Ik breng hulde aan de liedertafel, aan zijn
directeur, de heer de Cortie, aan 't Rozen
knopje, en zeg nogmaals „eendracht maakt
macht* en drink verder op uw allergezond
heid.
Hoera's.
Alle aanwezigen zeer voldaan huiswaarts
keereude, werden opnieuw verrast, door een
concert op de markt van de harmonie
l'Espérance.
Of dit was uit bereidwilligheid der har
monie, of van wege het hooidcomité, weten
we niet, wel weten we dat het niet in den
feestwijzer stond vermeld en dat het volk er
zeer mede in zijn schik was, getuige de tal
rijke menigtedie zich op en om het
marktplein bevond om de heerlijke muziek te
hooren, en iedereen ging zeker met een aan-
genamen indrukover den vooravond der
festiviteiten huiswaarts.
Zondagmorgen, den dag waarop liet eigenlijke
feest zou beginnen, was 't prachtig weer, in de ge-
heele gemeente heerschte er een groote drukte,
een enorme menigte stond er wandelde bij de
markt, waar ten ll'/a uur de parade der schutterij
plaats had.
De politie hield het marktplein vrij en het was
een vermakelijk gezicht, zoo'n menigte te zien,
allen even nieuwsgierig naar 't geen komen moest.
Tegenwoordig waren: de Edelachtb. lieer bur
gemeester K. de van der Schueren, drie officieren
uit 's Bosch de raadsleden en secretaris, en de
heeren leden der hoofdcommissie.
De schutters stonden in groot tenue opgesteld,
werden gecommandeerd door den kapitein-com
mandant den heer Ph. Timmermans en geïnspec
teerd door, den Edelachtb. heer burgemeester, de
genoemde officieren, en den commandant.
Ook waren voor het front der troepen gezeien
twee oudstrijders, J. ten Haaff en Th. de Peller
die ook in rijtuig met den stoet medetrokken.
Gedurende' dit militaire schouwspel liet de
harmonie St. Crispijn hare muziek hooren op de
kiosk.
Daarna trok de schutterij, vergezeld door de
harmonie l'Espérance, de straat door, wat eigen
lijk de feeststemming in 't volk bracht, 't was
een aardig gezicht, die joelende en krioelende
menigte, allemaal voorzien van Oranjelinten,
strikken of dassen, de straat te zien doordansen
met eene opgewektheid, zooals dat ter gelegenheid
van zulk een feest betaamt.
Ten half een gul de harmonie St. Crispijn, een
zeer goed geslaagd vnlksmatinée, dat door talrijke
menigte werd bijgewoond en hierna had men juist
den tijd om den inwendigen mensch w.itteguan
versterken, om ten half vier weder achter op het
feestterrein te kunnen zijn.
Het ieestterrein een dries van den heer Aug.
van Baal. was heel netjes met wimpels versierd.
De kinderspelen werden opgeluisterd door de
harmoniën St. Crispijn en l'Espérance op de kios
ken in de tuinen van de heeren Chr. en II. Appels.
's Namiddags half 4 kwamen de schooljongens
300 in getal op het feestterrein om de aangekon
digde spelen uit te voeren. Ze waren daarvoor
in 6 klassen verdeeld, met elk haar eigen spel,
dat onder de leiding van een der onderwijzers,
geholpen door zijne collega's en leden der feest
commissie, werd uitgevoerd. De kleinstende
eerste klas, hadden hardloopen de tweede klas
zakloopen en zoo achtereenvolgens drievoeten
hardloopen met hindernissen, blokrapen en esta
fette-ren.
De jongens deden hun best, hun uiterste best
en geen wonder, het genot dat het spel uit zich
zelf al voldoende aanbiedt werd nog verhoogd
door het vooruitzicht, dat inspanning beloond
zou worden door een heel aardige, in de oogen
der jongens prachtigen prijs. En de toeschouwers
hadden erachikinen luide toegejuicht werd een
eerst aankomende, een winner, hartelijk uitge
lachen een achternakomer of één die op meester
lijke wijze een domme zet deed. Vooral het num
mer hardloopen met hindernissen verwekte al-
gemeene hilariteit.
Winners waren in de le klas: Castelijns, A.
Verwiel, G. v. d. Wiel, Bruurmijn, J.
de Folter.
2e. T. Hoffraans, W. v. Bokhoven, H. Verhoe
ven, G. Wingels, J. v. d. Velde.
3e. J. Klerx en H. van Loon, G. v. Delft en
G. Kuipers, G. van Benthem en C. Dek
kers W. de Graaff en G. Grasten, J.
Pulles en A. v. Bladel.
4e. C. Schellekens, G. Grasten, C. Berkelmans,
W. Timmermans. J. Pulles, J. Rijke, A.
Leijten, A. Heefer.
5e. P. Smits, J, Nieuwenhuisen, J. Verharen,
J. Bergmans, H. v. Huiten, J. Kuijsten,
J. van Ertrijk, P. v. Oudheusden.
Ondertusachen was er heel wat tijd verstreken,
was het laat geworden er. moest men zich haasten.
De estafet te-ren, die door de grootste jongens zou
nitgevoerd worden, kwam daardoor niet tot zijn
recht en moest uitgesteld worden.
Onze edelachtbare heer burgemeester bewees de
jeugd de eer de prijzen uit te reiken. Na een
woord van lof aan de commissie en aan de on
derwijzers voor de goede zorg waarmee de kin
derspelen geleid waren en een woord van dank
aan het publiek voor diens waardige houding,
ging hij daartoe over.
En allen waren voldaan, toen zij, die teleur
gesteld waren, wat het behalen van eer. prijs be
trof, vernamen, dat er ook voor hen een kleinig
heid overschoot. Daar echter de schemering reeds
inviel werd goed gevonden dit den kinderen op
school uit te reiken.
De prijzen bestonden uit
le klas. le een blokkendoos; 2e een prentenboek;
3e een griffeldoos; 4e een dito: 5e een spaar
pot.
2e klas. le een blokkendoos; 2e een griffeldoos;
3e een dito; 4e een prentenboek; 5e een dito.
3e klas: le 2 portemonnaies; 2e 2 leesboeken; 3e
2 griffelaoozen; 4e 2 passers.
4e klas: le een dominospel; 2eeen passerdoos;3e
een mes4e een leesboek; 5e een hengel-
gaard; 6e een griffeldoos; Te een stift; 8e een
schrijfboek.
5e klasle een atlas2e een passerdoos; 3e een
atlas; 4e een mes; 5e een leesboek; 6e een
passer; 7e een dito; 8e een stift; 9e een pen
nenhouder.
6e klas: le een horloge. 2e een portefeuille; 3eeen
atlas; 4e een postz-album; 5eeen papeterie;
6e een leesboek; 7e een schrijfboek; 8e een
stift; 9e pennenhouder.
Vermeld dient nog te worden dat tijdens de
sp len van een paar lagere klassen de jongens der
hoogste afdeeling onder leiding van den heer
Princen orde-oefeningen uitvoerden op het aan
wezige plankier dat alsmede het zijne er toe
bijbracht, dat ieder bezoeker zijn gading kon
vinden om zijn oogen voor dien dag volop den
kost te geven.
Ten 87a uur gaf de harmonie l'Espérance een
concert op de kiosk op het marktplein en allen
spoedden zich wederom derwaarts om niets van
de uitvoering te missen.
Evenals den vorigen avond waren de kiosk, maar
ook thans alle omgelegen huizen, en zeer vele
huizen in de verschillende straten, prachtig ver
licht, wat een schilderachtig effect opleverde. Het
marktplein was gevuld met eene feestelijk ge
stemde menigte, waarvan eenigen in de vroo-
lijkste luim, anderen weer met den grootsten ernst
stonden te luisteren naar de schoone nummers,
van het uitgezochte programma.
Na elk stuk volgden luide toejuichingen, en dit
concert zoowel als de anderen, werden besloten
met het „Wien Neerlands bloed' dat door allen
staande, en met ontblooten hoofde werd aange
hoord.
Groote geestdrift heerschte aller wege, het was
wel aardig na afloop van het concert, de prach
tige illuminaties in de straten te gaan zien, 't
was een overheerlijk gezicht, die verlichtingen
en versieringen en daarbij het opgewekte volk
dat opgeruimd de straten doordanste vol geest
drift nationale liederen zingende, tot laat in den
nacht.
Een zeer zware mist, die nu en dan tot mot
regen scheen over te gaan, dreigde de feesten
van Maandag te komen storen. Gelukkig trok liij
bijtijds op en reeds vroeg heerschte overal een
prettige drukte, vooral van kinderen die in hun
wit met Oranje pakjes, zich naar de speelplaats
begaven om dadelijk aan de uitvoering van 't
feestlied „Nederland* te gaan deelnemen.
Om 9 uur arriveerde de harmonie //Kunstliefde
vermag alles* uit Osch, die de feestelijkheden al
hier kwam opluisteren, aan 't station verwelkomd
door den voorzitter der feestcommissie den heer
J. B. Timmermans Wz.
Vroolijke marschen spelende trok de harmonie
door de straat, bracht en passant eene ovatie bij
den heer H. Witlox-Bressers en J. B. Timmer
mans Wz. welke beiden hartelijk en royaal hier
voor hunnen dank betuigden.
Om tien uur kwam de stoet schoolkinderen
circa 300 jongens en evenveel meisjes, aangetreden
op de speelplaats der gemeenteschool, op de markt
om met de harmonie „l'Espérance* en do. lieder
tafel Oefening en Vermaak" hun feestlied te
zingen. De kinderen begonnen met het Oud-Wil
helmus en daarna volgde het eigenlijk feestlied
Nederland". De menigte der toehoorders was
opgetogen over het schoone gezang en zou gaarne
meer nummers gehoord hebben, doch veel tijd
mocht er niet besteed worden, daar de voorge
schreven optocht door de straten moest gehouden
worden. Een aardig gezicht leverde het op die
lange rij van keuiig netjes, uniform gekleede
kinderen door de straat te zien trekken, aller
eerst naar het gedeelte ten Oosten van de markt.
Op de Liimenplaats bij de Eerw. Zusters werd
opnieuw hetzelfde lied uitgevoerd met nog een
paar andere liederen en toen trok de stoet verder
om hier en daar een nummer uit den vastgesteldcn
feestbundel te laten hooren. In de beste orde
werd die tocht volbracht. De eer daarvan komt
zeer zeker voor een groot gedeelte toe aan heeren
onderwijzers en het talrijke publiek, dat de stoet
vergezelde en er voor zorgde dat de. kinderen
nergens op hun weg eenige belemmering onder
vonden. Jammer, dat die optocht niet ook kon
uitgestrekt worden tot liet gedeelte ten Westen
van de markt en de stationstraat waar men ook
zoo gaarne de vroolijke schaar gezien had, daar
woonden toch ook de ouders van verschillende
kinderen van verscheidene zijden klaagde men
hierover maar, naar men ons mededeelt drong
op de markt teruggekomen de tijd echter en ook
wel een beetje de moeheid der kinderen er toe
den stoet te ontbinden. Eerst echter werden nog
een paar coupletten van het „Wien Neerlandsch
bloed" gezongen en een „Leve de Kouingin" aan
geheven. De harmonie „Kunstliefde vermag alles*
vergezelde de kinderen op hunne marsch door
de straat, bij tusschenpoozen, vroolijke marschen
spelende
Kort daarna had op de markt de uitvoering
plaats van de //Ilymne* van de Vliegh door de
iiedertafel „Oefening en Vermaak* met kopei be
geleiding van de harmonie „St. Crispijn" en 2o
„Hollands Glorie* van Richard Hol door de 1 ie—
dertal'els „Oefening en Vermaak* en „Vooruitgang
zij ons Doel" met koperbegeleiding der harmonie
l'Espérance. Deze beide stukken, begeleid door
harmoniën, iets nieuws voor onze gemeentenaren,
werden zeer goed uitgevoerd en aanhoord door
een talrijk publiek, dat luide zijne goedkeuring
te kennen gaf, door de enthousiastische bravo's,
die ieder stuk begroette.
Des namiddags twee uur begonnen de feestelijk
heden op het terrein met eene uitvoering der
alhier bestaande Gj^mnastiek-vereeniging. Over
haar ging maar één roep, een kranige club, die
in alle nummers van het uitgebreid programma
bewijst op een hoogte te staan die bewondering,
van velen verbazing afdwingt. Vooral ook, de
orde-oefeningen op het plankier vonden algemeenen
bijval. Een woord van bijzonderen lof voor haren
wakkeren directeur is hier zeker wel op de rechte
plaats. Tegelijk met die uitvoering werden de
volksspelen gehouden bestaande uit sprietloopen,
en vliegerwedstrijd, harloopen met een uitgebla
zen ei op een lepel, lange pijpen race per fiets,
last not least eene uit-en aankleepartij. üf ze
in den smaak vielen 1 Zonder twijfel, al was dan
ook het roet voor niemendal gestrooidomdat
niemand er kennis mede maakte en al deed het
meel maar een enkele keer dienst. Het laatste
nummertje vooral de uit- en aankleedpartij was
allerkoddigst en gaf aanleiding tot interressante
tooneeltjes.
Als overwinnaars uit den strijd traden op:
Voor sprietloopen Van Balcom, een fraai klokje;
J. Brok 100 fijne sigaren; J. Timmermans
Een keurige tabakspot; A. van Kempen, een
tabaksdoos A. Hombergen Een fraai glas
In den Vliegerwedstrijd; J. van Oudheusden, een
fraai nikkel inktstei; C. Span, een paar schaat
sen; G. Dekkers, een dambord.
Voor hardloopen enz.: M. Knijpers, een vogelkooi;
F. Pulles, een rookstel; M. de Kort, een hor
logeketting; L. Hijmans; een porteraonnaie
J. de Kort, een hoekstel; J. van der Bijl, een
schrijfmappe.
In de lange pijpenrace: A. van Roesel, een cy
clometer; J. van Delft, een voetpornp; A. Prin
cen, een wandelstok: J. van Schuppen, een
bandenborstel; A. de Cortie, een paar broek
clips.
In de uit- en aankleedpartij L. Dekkers, een
inktstei (buitengew. prijs)N. van Gorcura
een zilveren horloge; H. de Peffer, een knip
mes; J. Hombergen een sigarenkoker; W. v.
Beers, een hengelgard; A, Klijberg, een hor
logeketting; J. Sleenhof, een leesboek (buiten
gew. prijs.)
Tegen 0 uur trok de harmonie „Kunstliefde
vermag alles* uit Osch, die de volksspelen had
opgeluisterd, naar het marktplein om daar een
concert te geven, dat den goeden naam, die deze
harmonie behaald had met het Oranje-Doelen feest
ruimschoots handhaafde.
Het voldeed dan zeer goed, en de menigte ap-
plaudiseerde luide na ieder stuk. Hulde aan de
Ossche harmonie die zich dien dag hier zeer
verdienstelijk heeft gemaakt.
Tegen 8 uur, trok een ieder weer naar achter,
naar het feestterein; de stationsstiaat. en spoorlijn
zagen zwart van 't volk, men moest, maar met den
hoop mede, er door heenkomen was geen gedachte
va» Alles 't feesterrcin op, naar't vuurwerk waar
van de verwachting zeer hoog was gespannen.
Het terrein en de wegen en tuinen er rondom, wa
ren stampvol nieuwsgierigen.
Jammer genoeg, werd veler verwachting teleur
gesteld, het vuurwerk was juist niet wat het had
kunnen zijn. Het programma zag er zoo rijk uit,
maar de mislukking is ons inziens natuurlijk
ook niet te wijten, aan de commissie, ook niet
aan den fabrikant, maar aan de temperatuur. Een
uiterst zware mistzoo sterk, dat men voör aan
't terrein staande niets kon zien heeft dit groo-
tendeels doen mislukken, daardoor dezen mist alles
reed3 nat geworden was.
Het was zeer te bet rearer*, daar er zulk een
flinke som voor was besteed.
liet is daarom toch niet onze bedoeling te zeg
gen, dat het geheel in 't water is gevallen, wij
hebben gezegd grootendeels, er waren ver
schillende nummers die heel goed waren, en
luide bravo's der opgetogen menigte uitlokten.
Midderwijl had zich reeds eene groote menigte
deelnemers en verder toeschouwers naar de plaats
begeven waar de lichtstoet zou worden opgesteld.
De lichtstoet, waarvoor het ini'iatief werd
genomen door eenige heeren, is iets geweest zoo
schitterend, zoo prachtig als Waalwijk nooit
heeft gezien en zelden zien zal. Een optocht heb
ben de lui hier in Waalwijk prachtig gevonden,
maar hiervoor konden de menschen geen woor
den vinden om hunne bewondering uitte druk
ken. Verschillende wagens geheel en al verlicht
met lampions en vetpotjes, kwistig versierd met
groen, draperiën en guirlandes, maakten een effect
als men zich niet had kunnen voorstellen. L)en
korten tijd van voorbereiding ten spijt, hebben
de heeren een succes behaald, zoo grout als men
zich denken kan; de vereenigingen past een woord
van hulde voor hunne trouwe medewerking
en goede regeling.
De stoet stond door de goede zorgen der com
missie, der vereenigingen er. politie spoedig in
volgorde, waarop de stoet in de volgende orde
de gemeente doortrok
1. Harmonie St. Crispijn met vaan.
2. Gilde St. Crispijn
3. Liedertafel Oefening en Vermaak voorzien van
Lampions.
4. Doelen Hecht door Zee met sierlijken trans
parant „Leve de Koningin* en voorzien
van Lampions.
5. Volharding in den Strijd in versierde wagen,
allen in costuuin.
6. Koninklijke Oranje Doelen, in groot rijtuig
versierd, met vlaggen, lampions en schilden
geëscorteerd door garde-d'honneur, zeer
fijn gekleed.
7. Zegewagen, van den lieer Zeegers. president
der Lichtstoet. commissie. Deze wagen was
geheel omhangen met draperie, waarop een
glazen-pyramide vol bloemen, hierop een
prachtige, kolossale buste der koningin,
daarvoor een kussen, met den rijks schepter.
zwaard en appel, en beschut als 't ware
door 4 jongelui met speren, dit alles prachtig
geïllumineerd leverde een prachtig gezicht.
Jammer dat onder het rijden naar de plaats
van opstellen, de buste geheel in stukken
viel, 't welk een groot deel, der sierlijkheid
aan den wagen ontnam.
8. De commissie van den lichtstoet in rijtuig.
9. Harmonie 1'EspéranGe.
10. Een der glanspunten van den stoet was buiten
twijfel de prachtig versierde en verlichte
sportwagen der club „Scmper Laeti!" Schoon
was 't effectdat 't geheel opleverde; de
rijke draperiëen ir. de nationale kleuren, de
honderden lichtjes van lampions en vet
potjes, in verschillende tinten, bij tusschen
poozen verdoofd door 't Benganlsche vuur,
en daartusschen de smaakvol gesierde en
bebloemde fietsen, de prachtige kostuums
der deelnemers, dat alle maakte in de
duisternis van den avond een waarlijk
blijvenden indruk.
11. De Waal wijksche Gyranastiek-Vereeniging
had bij deze gelegenheid iets extra's, een
zeer mooi idee, een reusachtige kroon,
prachtig verlicht, en gedragen door 6 leden
aer club; het maakte een wonderbaarlijk
effect. Te betreuren was het echter dat de
geheele straat niet heeft kunnen profiteeren
van dit mooi gezicht, daar hij reeds bij de
Markt in brand vloog en den stoet moest
verlaten.
12. De hoofdcommissie in rijtuigen.
13. Vreugdendal, verschillende leden in costuum;
dragende een groote W. netjes met groen
en licht versierdde overige leden met
lampions.
14. Wilhelminavereeniging met lampions.
15. Personeel Schoenenfabrieken van de heeren
Timmermans van Turenhout. A. van Iersel
en Zoon, allen voorafgegaan door transparant
met naam der fabriek er op, en verder met
lampions en fakkels.
16. De lederfabriek van den heer H. II. Jansen,
met transparant, waarop den naam der
fabriek en verder lampions.
Verder de aansluiting van 't publiek.
De lichtstoet vond algemeenen bijval, er was
maar één roep wat prachtig wat prachtig, men
kan zich ook denken welk een effect het maakte,
die duizendtallen van lichtjes. Zonder de minste
stoornis liep de tocht in de beste orde en regel
maat af.
Vele feestelijkheden hebben wij hier in Waal
wijk reeds medegemaakt, maar een feestavond
zooals die van Maandag zagen wij nooit. Der
straten, schitterend verlicht door de prachtige
illuminatie vun huizen en eerebogen, overvuld-
met eene feestvierende menigte, maakte een aan-
genamen indruk, en iedereen moest zich amusee
ren; was 't dan maar alleen met hetgeen men
zag en hoorde. Tot laat in den nacht heerschte
eene kolossale levendigheid. Men herinnert zich'
nooit bij vroegere feestelijke gelegenheden zulk
eene menigte te hebben zien op- en neertrekken.
Het moet gezegd worden, er is in onze gemeente
leest gevierd, Waalwijk waardig.
Alvorens te eindigen bieden ook wij onze eer
biedige hulde, aan onze koningin Wilhelmina,
en wij hopen, dat onder hare regeering Nederland
en zijne koloniën mogen groeien en bloeien, tot
hare eigen voldoening en welzijn des volks.
Verder kunnen wij niet nalaten een woord van
hulde en dank te richten, aan de leden der hoofd
commissie en subcommissies.
Reeds langen tijd heeft, de hoofdcommissie zich
zeer vele moeite getroost, om iets goeds tot stand te
brengen, Waalwijk waardig en het is haar vol
komen gelukt.
Zeker, de medewerking van alle zijden, was
zoo groot, als men maar kon wenschen, maar
zonder de onvermoeide werkzaamheden en door
tastendheid der feestcommissie zou het feest nooit
zoo schitterend zijn geweest. Nogmaals hulde en
dank aaa de feestcommissie en subcommissies,
welke laatsten zoo netjes voor de slraatversierin-
gen hebben gezorgd.
Eer ook aan het damescomité, dat zich zoo
uitmuntend heeft bezig gehouden met de versie
ring d?r kiosk e.a.
Dank ook zeker aan de commissie van den
lichtstoet met haren ijvervollen presidentdie
door haar plan en door den energie waarmede zij
dit heeft uitgewerkt, iets aan Waalwijk heeft te
zien gegeven, dat meer dan bezienswaardig was,
en een waardig slot vormde aan de festiviteiten
in onze gemeente.
Hulde en dank aan 't lichtstoetcoraité.
Verder betuigen wij onzen oprechten dank aan
den heer Spijkerman, die ons door de opgave van
verschillende dingen, omtrent de uitvoering en
optocht, der kinderen, van de kinder- en
volksspelen, een grooten dienst bewees.
En hiermede sluiter: wij het verslag van dit
feest, dat zeker bij velen in zeer aangename her
innering zal blijven. Wij verzoeken het publiek
niet te vergeten, dat alle menschelijk werk on
volmaakt is. In dit verslag zal dus ook wel wat*
misschien zelfs veel onvolmaakts te vinden zijn;
maar wij geven de verzekering dat wij getracht
hebben zoo nauwkeurig mogelijk weer te geven
al wat wij gezien en gehoord hebben. Daarbij
houde men goedgunstig in ,t oog, dat zelfs de
beste verslaggever wel eens wat zou kunnen ver
geten of minder juist relateeren als hij, zooals wij,
ruim twee dagen voortgezweept wordt van de
eene feestelijkheid naar de andere, zonder tijd om
een oogenblik uit te rusten en wat orde in zijn
hersens te brengen.
LEVE DE KONINGIN l
LEVE "WAALWIJK 1
<y.'iH-"1.1 J '''ILL. 1
Aan onze beminde koningin.
Fier wappert de driekleur voor U Koningin
ln opgewekte stemming en blijden zin,
Wenschen allen U geluk dat God het moog
verhoeden,
Dat storm noch onheil boven uw jeugdig hoofd
zal woeden.
Eendiachtig roepen we uit: blijf lang voor
ons gespaard,
Tot heil van het Vaderland, dat land ons
zoo veel waard.
Het plechtig Kroningsfeest wordt door ons
nooit vergeten,
Dat feestwaardoor gij onze Koningin
moogt heeten.
O dat de zware taak, die U is opgelegd
U niet te moeilijk valt/ Uw volk, dat zich
lieiderijk aan U hecht,
Is 't aller tijd bereidt om U ter zij te s'aan.
Zoo tegenspoed U treft al op uw levens
baan.
De herziening van liet proces Dreyfus. De
val van Ckartocm.
„Hoe moet er gehandeld worden om de
openbare meening die geschokt door de
ontdekking van kolonel Henry's valschheid in
geschrifte, gerusttestelleu" aldus vroegen
de ministers zich af iu hun samenkomst van
Woensdag, toen Cavaignac mededeeling had
gedaan van zijn ontdekking ten aanzien van
het veelbesproken document van 1896.
De wenschelijkheid het proces te onder
werpen aan een herziening, kwam ter sprake,
doch terwijl enkele leden der tormatie-Brisson
meenden, dat er nu licht moest worden ont
stoken, dat er open kaart moest worden ge
speeld tot eiken prijs, bleef Cavaignac, de
titularis van oorlog, zich tegen elke concessie
aan de openbare meening verklaren hij was
overtuigd van Dreyfus, schuld, hij zou zijn
onderzoek naar de documenten voortzetten
en.... of Brisson, die persoonlijk bevriend is
met Cavaignac, nu al betoogde dat er iets
gedaan moest worden en of Sarrien, de mi
nister van justitie, nu al aanvoerde, dat de
herzieniug een zuiver juridisch karakter zou
dragen, niets mocht baten Cavaignac meende
de herziening door niets gebillijkter moest
blijken dat er een fout was begaan, dat er een
dwaling bestond en naar zijn persoonlijk
inzicht stond de daad van Henry slechts
indirect in verband met het procces.
Zóó ernstig werd de stand van zaken, dat
Bourgeois de titularis van onderwijs, die met
zijn vrouw zich vermeide in het Berner Ober
land, ijlings naar Parijs, terugkeerde. Al heel
spoedig werd Bourgeois met den staat van
zaken op de hoogte gebracht en hij bleek
één van meening te zijn met Brisson en met
de meerderheid vao zijn collega's in verband
met de gebeurtenissen der laatste dagen was
de herziening van het proces eeu noodzake
lijkheid, geworden, niet omdat er twijfel is
gerezen aan Dreyfus scluild, maar omdat het
volle licht gewenscht is ter kalmeering van de
algemeene opgewondenheid.'
Wel probeerde Bourgeois nog eens Cavaig
nac te bekeeren evenals Sarrien 't voor hem
beproefd had, doch 't mocht niet baten Ca
vaignac toog Zaterdagavond kort na zes uur
naar Brisson en deelde dezen nog eeus na
drukkelijk mee, dat hij iu geen geval zou
overgaan tot de herziening van het proces,
terwijl hij tevens zijn plan kond deed af té
treden, als de minis'erraad meende dezen weg
te moeten kiezen.
