Nummer 2. Donderdag 5 Januari 1899. 22e Jaargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Eiectfisch Station te Waalwijk, ANTOON TXELEN, Aanwending van Elec- triciteit in de Industrie FEUILLETON. Staatkundig overzicht. UITGEVER: Waalwijk. Wegens den Vrijdag invallen den feestdag zal het volgend num mer iets later dan gewoonlijk verschijnen. Gloeilicht. Booglicht. Krachtsoverbrenging. Electrolyses. De Echo van bet Zuiden, faalwijhscle cd Langstrafscbc Courant Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden 11, Franco per post door het geheele rijk f 1,35. Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever Advertentiën 17 regels f0,60; daarboven 8 eent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitaeh- land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van Adolï Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel Wij kunnen hier gevoegelijk drie onder deden onderscheiden en wel: lichtkracht en electrolyse. Zooals wij weten, onderviudt de electrische stroom bij het vloeien door een geleidenden draad een zekeren weerstand, afhankelijk van de lengte, dikte en soort van dien geleider. Het is nu duidelijk, dat de stroom om dien weerstand te overwinnen, een zekeren arbeid moet verrichten. Die arbeid is in 't algemeen verloren in de geleiding, want hij wordt om gezet in warmte. Doch deze eigenschap kun nen wij ook aan ons dienstbaar maken tot het voortbrengen van licht. Hoe grooter toch een weerstand is bij een bepaalde stroom- sterkte, des te grooter ook de arbeid, die verricht- wordt en des te meer warmte dus ontwikkeld wordt. Wij hebben het dus iu onze macht, zooveel warmte te ontwikkelen, dat de geleider eerst rood- en daarna witgloeiend wordt en dan licht uitstraalt. Als geleider in de electrische gloeilampen gebruikt men thans algemeen de dunne kooldraad, welke veel weerstand oplevert. De stroom, die daar door gaat, doet den draad gloeien en lichtend worden. Ten einde nu het verbranden van dien draad, d. w. z. het verbinden van de kool met de zuurstot der lucht, te verhinderen, wordt die draad in een glazen ballonnetje gedaan, hetwelk luchtledig gemaakt wordt. Zoodoende blijft de draad heel en kan heel 29 VI. De schoone Félicienne. Ja, ik weet het, antwoordde Daniël. Felicia heeft mij gezegd dat ge haar uw liefde verklaard hebt. Zij gelooft aan uw oprechtheid en neemt uw aanzoek gunstig^op. Alleen verplicht onze toe stand als weer<en~ zónder familie, om de uiterste vporzich.ti^'neici in acht te nemen en waarschijnlijk zint ge wel begrijpen dat, wanneer er een hu welijk tusschen u en mijne zuster totstandkomt, dit zoo spoedig mogel^k moet plants hebben. Maar dat is juist nijn vurigste wensch, her nam Bernard. Ook ik heb geen ouders meer, ik behoef dus niemand te raadplegen. Daniël drukte vol vreigde de hand van Bernard. Dat is gesproken as een man van eer! riep hij uit. Thans blijft on alleen nog m&ar over, aan Felicia te vcrzoekenof zij den grooten dag wil bepalen. Er werd afgesproken da het huwelijk over veer- tien dagen zou plaats heben, juist de tijd dien men noodig had de noodie stappen te doen en eenige onvermijdelijke zalm te regelen. Bernard kon er niet te besluiten zelf naar Frankrijk te gaan om zn papieren te halen, maar dat was ook niet nootakelijk. Hij schreef aan zijn getrowen Puybarrau hem ohmiddellijk de fcoodige stuken te zenden en zelf op weg te gaan, in gezelstap van mejuffrouw Blanche De Prabert, opdai Ij den dag voor het huwelijk in Schotland wezei zou. Puybarrau bracht 4eie' orders mei de hu eigene nauwge zetheid ten uitvoer en de gekkige bruidegom was weldra in het bezit van aljn papieren. Verheugd snelde hij naar bjiël en Felicia, ten einde hun deze stukken te toen. Ge ziet hoe voorspoedig 159 gaat, zeide hij Ik behoef dit nog slechts nrhet consulaat te brengen en dan staat niets ons fok meer in den W6g. Gij zijt dan wel ongeduld mijnheer Ber nard, zeide de schoone Felicia meen behaagziek lachje. lang gebruikt wordengewoonlijk ongeveer 80ü uur. Zulk een peervorminge gloeilamp zal den meesten van onze lezers wel bekend zijn. - Wanueer nu zulk een gloeilamp tusschen de polen van eene dynamo gezet wordt zal zij dus licht geven. De natuurkundige Davy ontdekte het eerst de eigenschap, dat, wanneer een geleider, waar stroom doorgaat, wordt verbroken en de beide deelen niet te ver van elkaar ver wijderd worden, de electriciteit blijft door vloeien onder het vormen Van een vuurstraal, die een schitterend wit licht te voorschijn roept. De hitte van die vuurstraal is 'zoo groot, dat zelfs het metaal platina er' in smelt, ja zelfs vervluchtigt. In de praktijk heeft men nu gebruik gemaakt van de eigen schap, dat zeer zuivere geperste koolstof on- smeltbaar is en slechts zeer langzaam ver brandt. Men vormt nu een geleider, die uit 2 stukken van die kool bestaat en zoodra de stroom doorgaat, trekt men de koolstaven uit elkander tot op een kleinen afstand, meestal eenige millimeters. De stroom blijft nu door gaan onder het vormen van de vuurstraal gewoonlijk electrische lichtboog of boog van Davy genoemd. Een mechanisme,in de lampen aangebracht, houdt de kolen op de juiste afstand. Dit licht is door zijn koude witte kleur weinig geschikt voer woonhuizen, waar men liever de gloeilampjes bezigt, doch door zijn groote lichtsterkte is 't uitmuntend op zijne plaats in groote zalen, ^fabrieken, straten en pleinen. Dit is 't licht, hetwelk men in ons land veel aantreft op stations-emplacemen ten, enz. Wij hebben bij de methode voor electri- citeitsopwekking gezien, dat daarvoor gebruik gemaakt wordt van dynamo's en dat deze bestaan uit de mugneten en het anker, dat daar tusschen draait. Nu heeft omgekeerd Meer dan ik u zou kunnen zeggen. Waarlijk Hoe kunt ge mij dat nog vragen, het is niet alleen ongeduld, dat ik ondervind, het is ook vrees. Ik ben bang...., Zij nam de rol gezegeld papier, die Bernard had meegebracht en maakte ze langzaam los. Bang, herhaalde zij, dat is een leelijli woord, dat hoort men niet dikwijls van een Franschman. De papieren lagen nu open voor haar en zij vroeg: En waarom zijt gij dan wel zoo bang? Ik weet het niet. Het is een zwakheid van geest, die ik niet van mij af kan zetten. Zie, miss Felicia, ik ben zoo gelukkig, de toekomst ligt zoo schitterend voor mij, dat ik mij ongerust maak bij de gedachte, dat dit alles wel eens in rook zou kunnen vervliegen, verdwijnen al6een schoone droom. Dwaasheid. Die echter bewijst, hoezeer ik n bemin. Zij antwoordde niet. Haar aandacht werd ge lrokken door eenige regels van een akte, aie opengevouwen voor haar lag, Zij boog zich er over heen om beter te kunnen lezen, daarna hief zij eensklaps het hoofd op en zag Bernard door dringend aun. Maar, riep zij uit met een vreemde uitdruk king in haar stem, deze papieren zijn niet van u. Haar gelaat was doodsbleek geworden, haar hand, waarmee zij het papier vasthield, beefde. Bernard zag haar verwonderd aan ea nam haar het papier uit de hand. YVelzeker, antwoordde hij, welzeker, dit is mijn geboorteakte. 01 ik zie al wat uw verwon dering zoozeer gaande maakt. Ik ben niet als De Prabeit geboren, dat is de naam var. mijn moeder, maar ge zult bij deze papieren ook een akte van het ministerie van Biunenlandsche Zaken vinden, waarbij ik gerechtigd word den naam De Prabert te voeren; tegenwoordig heet ik wettig zoo. Zonder veel acht te slaan op de opheldering van haar bruidegom, ging Felicia voort: Dus gij heet oorspronkelijk Bernard Duhesrae? Daniël, die in een hoek van de kamer bezig was met het schrijven van een brief en niet naar het gesprek geluisterd had, sprong bij het hooren van dien naam op en riep: Wat? Wat zegt ge daar, Felicia? Hij snelde toe, doodsbleek, ongerust, met een zenuwachtige beweging nam Rij de akte, die zoo- zulk eene machine de eigenschap, dat, wan neer wij aah de pelen van de dynamo eene spanning aanbrengen, er een electrische stroom door het anker gaat, tengevolge waarvan dat anker gaat draaien. Wij noemen nu een dynamo, welke gebruikt wordt om de stroom te ontvangen, in plaats van haar op te wek ken, een electromotor. Nu is 'i duidelijk, dat wij die ronddraaiende beweging van het anker en dus ook van zijn as op de gewone wijze door riemcu, kamra deren of anderzins op andere machincrien kunnen overbrengen. Electromotoren kunnen voor gelijk-, zoowel als voor wisselstroom ingericht worden. In dat laatste geval bieden zij evenwel eenige na- deelen, waarop wij later terugkomen. Wij hebben bij de beschrijving van de elementen gezien, hoe daariu onder de ont leding van de electrolyt aau de polen eene spanning ontstond. In vele gevallen is 't mo gelijk deze bewerking om te keeren en door eene spanning aan de polen vau zoo n ele ment aan te brengen een electrolyt tot ont leding te brengen en de afzonderlijke deelen ervan eene verbinding te laten aangaan met één of beide poolplaten, welke electrode genoemd worden. De vloeistof (electrolyt) wordt in dit geval gewoonlijk bad genoemd. Van deze eigenschap wordt nu gewoonlijk gebruik gemaakt om voorwerpen met een zeer dun laagje van een of ander metaal te be dekken, b. v. tinnen of andere lepels met een laagje zilver te bedekken, ze dus te verzil veren. Veel wordt het ook gebruikt voor vernikkelen, vergulden, verkoperen, verzinken enz. Natuurlijk zijn in die verschillende gevallen baden en electroden van bepaalde samenstelling te gebruiken. Alvorens over dit punt te eindigen, willen wij even nog wijzen op een vierde toepassing en wel die van de warmte, ontwikkeld bij het stroomen van electriciteit door een geleider, zooals wij zulks bij de gloeilampen hebben gezien. Daar, waar het niet nrodig is, de temperatuur zoo hoog JJ'l-i- .LJggggg veel ontroering teweegbracht uit de handen van zijn zuster en liep ze haastig door. Ja, antwoordde Bernard met zachte, schok kende stem, ik heet oorspronkelijk Bernard Duhesme. Gij hebt een broeder? vroeg Felicia, Ja. Die Robert heet? Ja ik had een broeder, Robert Duhesme, die ongeveer twee jaren geleden werd veroordeeld door het hof van assises van Puy-de-Dórae tot levenslangen dwangarbeid wegens diefstal en moord. De ongelukkige had deze bekentenis met hel denmoed gedaan, maar zijn stem versmoorde in zijn keel en hij was genoodzaakt met beide handen op de tafel te leunen, want hij wankelde als een beachonkene. Felicia staarde hem met wijdgeopende oogen aan, haar gelaat was verwrongen, haar ivoorwitte tanden klemden zich vast op elkaar. De broeder van Robert, stamelde hij vol ontzetting, de broeder van Robert. Daniël stootte haar ruw met de elleboog aan. Toen had er eensklaps een verandering bij haar plaats, Zij verborg het gelaat in de handen en snikte luid Mijn God, mijn God, dat is onmogelijk, dat huwelijk kan niet plaats hebbenhet lot is al te wreedik ben gevloektBreng mij weg, Daniël, breng mij wegl Zij wierp zich in de armen van haar broeder en liet zich door hem naar de deur geleiden, ten prooi aan eer. heftigen aanval van zenuwen. Bernard trad hen haastig in den weg. Een enkel woord, wat ik u bidden mag, smeekte hij op dit oogenblik wordt over mijn leven beslist en gij kunt deze gunst wel toestaan aan een man, die zich morgen zal dooden, wanneer gil hem heden terugstoot omdat hij de broeder var. een galeiboef is. Ik zie, dal gij van de misdaad van Miramont-les-Montagnes afweet en dat de naam van Robert Duhesme u bekend is. God is mijn getuige dat ik deze smet, die op mijn familie kleeft, niet voor u wilde verbergen en dat ik slechts op een gunstig oogenblik wachtte om u de waarheid mee te deelen. Dit is slechts een nuttelooze en ijdele bewering, die alleen waarde keeft voor mij tegenover mijn geweten, op te voeren, dat de geleider licht gaat uit stralen, kunnen wij toch niettemin de warmte dikwijls nuttig aanwenden, door den weerstand in verband met de spanning zoodanig te kiezen, dat eene bepaalde temperatuur ver kregen wordt. Ten einde daarbij het verbran den van den geleider te voorkomen, eu tevens de moeilijkheden van een luchtledig te ont gaan, maakt men daarbij veelal gebruik van platina, hetwelk als edel metaal zich zeer moeilijk met de zuurstof der lucht verbindt en tevens een zeer hoogen temperatuur kan verdragen, alvorens te smelten. Men kan nu de warmte van zulk een draad gemakkelijk aan andere voorwerpen mededeelen en zoo vervaardigt meu strijkijzers, kooktoestellen, kachels enz., waarbij die warmte electrisch wordt opgewekt. Ook maakt men soms gebruik van de groote hitte van de electrische boog (zie beschrijving booglicht) daar waar groote temperaturen noodzakelijk zijn, als voor sol deerbouten, smeltovens, en ook voor het wellen van staal en ijzer. Indien iemand op grond van de gebeurte nissen op den eersten dag van het nieuwe jaar of in verband met de uitlatingen van regeerende vorsten of toongevende politici bij de officieele ontvangsten gevolgtrekkingen zou willen maken voor de periode van 364 dagen, die aanstaande is, zal hij wijs doen nog een enkel etmaal te wachten met zijn pronostieken wellicht, dat er dan wat meer stof is, op het oogenblik is er weinig of niets te ver melden, dat de moeite eeuer meer ingaande beschouwing loont. Wel voud in het koninklijk paleis te Berlijn de gebruikelijke Nieuwjaarsreceplie plaats, doch keizer Wilhelm II was er niet bij aan wezig, hij was, licht verkouden, rustig en kalm te Potsdam gebleven, zoodat zijn oudste zoon, de kroonprins, met den stat bij het uitgeven van het wachtwoord aan het Zeug- haus verscheen. het zij zoo, maar is het dan rechtvaardig Bernard Duhesme, den eerlijken onbesproken man den man op wien geen smet kleeft en die zich nooit iets te verwijten heeft gehad, verantwoordelijk te stellen voor het avontuurlijke leven van zijn broeder dat met een misdaad geëndigd is. Ik had hem lief, dien broeder, maar hij verliet ons reeds vroegtijdig, hij deed zooveel om zich vrijwillig van zijn familie te scheiden, dat wij hem bijna niet meer kenden, helaas. Zijn misdaad heeft ons getroffen als een bliksemstraal uit de heldere lucht. Ellendelingen hebben hem meegessleept, een slechte vrouw heeft hem in het verderf ge stort. Ik wist niets van zijn levenswijze; nooit heb iemand uit zijn omgeving gezien, ik wist zelf ntet meer hoe zijn zaken stonden en wij, mijn zuster Blanche en ik, beschouwden hem als voor altijd voor ons verloren. Hoe zoudt ge dan op mij de verantwoordelijkheid willen werpen voor een misdaad, waarvan verscheidene punten nog in het duister zijn gebleven en die plaats haa ver van ons af, in het hart van Auvergne? In de streek waar ik woon heeft niemand dat durven doen en ik kan met trots zeggen dat niemand mij wegens dat ongeluk zijn achting, zijn vriend schap heeft onthouden. Ik heb mijn naam ver anderd en ik kan u verklaren, dat ik ook hiermee mijzelven een wond heb toegebracht, die nimmer genezen zal, die mij altijd zal doen lijden, maar ik bracht dit offer alleen aan mijn zuster, het armeonschuldige kind dat ik wilde behoeden voor een verdriet, zooals dat, wat mij nu treft. Dezen nieuwen naam heb ik u aangeboden, en bied ik u nog aan, miss Felicia Hilson. Hij is de mijnewettig de mijne, en ik kan u zweren dat er geen is in geheel Frankrijk, die meer geacht, die meer geëerbiedigd wordt. Wat dien anderen naam betreft, den naam Duhesme, hij bestaat niet meer; Robert is omgekomen in het gebergte van Cayenne en de naam, dien hij ont- eerd heelt, is met hem gestorven. Ziedaar wat ik u wilde zeggen, miss Hilson en thans, beslis over mijn lot. Mijn leven is in uw handen en ik ben besloten uw uitspraak af te wachten, zoo als die van God zelf. Bernard De Prabert boog diep, terwijl hij deze laatste woorden sprak en verwijderde zich van de deur om haar thans den doortocht vrij te laten. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1899 | | pagina 1