Notaris BINK,
Notaris BINK
Notaris BINK,
Notaris RANT,
Notaris Rant,
J, M. Moet
ilTENLANISCUE LIKEUREN
Munt van Overheek.
P. Gloudemans,
gasornamenten, gasleidingen
TIMMERMANS l
Advertentiën
verpachten
GLOEIKOUSJES
WIJNHANDEL.
VERKOOPEN
finaal verkoopen:
publiek verkoopen:
publiek verkoopen
WASPIK.
Maandag 26 Juni
Steeds voorhandenv
VA1LWMI.
Koper-, lood-, zinkwerker
en gasfitter.
REPAREEREN
verwarring onmogelijk.
gas- en huishoudelijk gerief
Waalwijk.
Woensdag 28 Juni 1899,
te WAALWIJK, zal
3 Juli 1899,
te Waalwijk, zal
27 Juni 1899,
voorm. 10 ure, ter herberge van J. VOET
te Haarsteeg
24 perceelen hooiland op den Lagen
Omloop, onder Ammerzode.
te Waalwijk, zal
op Vrijdag 7 Juli 1899,
De Schoof der TIENDEN van
Waalwijk en Besoijen over den
oogst van dit jaar.
bij veiling Woensdag 28 Juni '99
ter herberge van SNOEREN-MOMBERS
te Kaatsheuvel,
bij Toeslag acht dagen later,
Woensdag 5 Juli 1899,
ter herberge van WIJDEMaNS te Kaats
heuvel, telkens 's avonds 7 uur,
GEMEENTE LOONOPZAND.
KOOP I Huis, erf tuin en bouwland
ARTS,
zal van af
te consulteeren zijn.
SPREEKUUR 's morgens 8V2-9Vj.
Alle soorten
Geheel nieuwe gasleidingen wor
den door mij vlug en tegen con
curreer ende prijzen uitgevoerd.
heel buiten de commissie was gesloten
daar slechts één plaatsvervangend lid uit het
personeel van dat onderwijs was benoemd.
Nadat eenige der toongevende katholieke
dagbladen hunne verontwaardiging hadden
uitgesproken over de handelingen in deze
van den inspecteurdie tot die benoe
mingen de voordracht aan den minuter van
binnenlandsche zaken had moeten doen,
werden door de heeren dekens, pastoors,
kapelaans en verdere dienstdoende geeste
lijken in het bisdom 'sHertogenbosch adres
sen aan genoemden minister verzonden,
waarin zij, zich beklagende over de uitsluiting
van het bijzonder roomsch-katholiek onder
wijs. vroegen, dat hij, indien mogelijk, nog
dit jaar in genoemde commissie eenige on
derwijzers van het R.-K. bijzonder onderwijs
zou benoemen.
Hoe men er toe gekomen is, juist in dit
jaar die klachten aan te heffen en in vele
dagbladartikelen de schuld van die beweerde
uitsluiting van het katholiek onderwijs toe te
schrijven aan de willekeur van den nieuweu
inspecteur van het L. O. in de eerste inspectie
is onvei klaai baar.
Bij de samenstelling van de commissie die
te 's-Hertogenbosch zal zitting houden, is
meer dan vroeger rekening gehouden met
het katholiek bijzonder onderwijs. Immers
nu zijn benoemd tot lid de heer J. Maissan,
onderwijzer bij de roomsch katholieke bijzon
dere kweekschool voor onderwijzeressen, Pos
telstraat te V Hertogenbosch tot plaatsver
vangend lid de heer A. Strucker, hoofd
eener katholieke bijzondere school te Breda.
In de vorige jaren was de heer A. Strucker
lid der commissie en geen katholiek bijzon
der onderwijzer was ouder plaatsvervangende
leden.
l)e vroegere inspecteur jhr. nir. Verheyen,
lid der Eerste Kamer voor de provincie
Noordbrabant, behoorende tot de katholieke
partij, heeft herhaaldelijk getracht onderwij
zers van het katho iek bijz. onderwijs te vinden,
die geschikt en genegen waren om een plaats
in die commissie in te nemen.
Hij schijnt alleen den heer S rucki-r ge
vonden te hebben althans zoolang de heer
mr. Verheyen inspecteur was, hei ft alleen de
heer Strucker van het katholiek bijzonder
onderwijs in de examen-commissie zitting
gehad.
Die commissie was samengesteld uit school
opzieners, hoo'den van openbare scholen
hoofden en onderwijzers van bijzondeie scho
len en leeraren van H.B. scholen.
In 1896 en 1897 tijdens mr. Verheyen
inspecteur was, bestond die commissie te
Breda ui»
In 1896:
3 schoolopzieners (1 uiet—katholiek).
6 openbaar-onderwijzeis (l niet-katholiek).
1 ka'holiek bijzonder onderwijzer (de heer
A. Strucker.
2 uiet-kaiholieke bijzondere onderwijzers.
3 leeraren (2 niet-katholiek).
In 1897
4 schoolopzieners (1 niet-katholiek).
5 openbaaronderwijzers (1 nietkatholiek).
1 katholiek bijzonder onderwijzer (de heer
A. Strucker).
2 uiet-katholicke bijzondere onderwijzers
3 leerareu (2 niet-katholiek).
In 1898 en 1899 tijdens mr. Michiels in
specteur was, bestond die commissie uit
In 1898 te Breda
4 schoolopzieners (2 niet-katholiek).
5 openbaar onderwijzers (l niet-katholiek.)
katholiek bijzouder onderwijzer (de heer
A. Strucker).
2 niet-kathoüeke bijzondei e onderwijzers.
3 leeraren (2 niet-katholiek).
In 1899 te 's Hertogenbosch
7 schoolopzieners (1 niet-katholiek).
2 openbaar onderwijzers (1 niet-katholiek.)
1 katholiek bijzouder ouderwijzer (de heer
J. Maissan).
2 niet katholiek bijzondere onderwijzers.
2 leeraren (niet-katholiek.)
1 directeur van een rijkskweekschool (niet
katholiek.)
In alle commissiën waren 9 leden uit het
schooltoezicht en openbaar onderwijs tezamen
en in de plaats van drie leeraren vindt men
iu de laatste commissie twee leeraren en een
directeur van een rijkskweekschool. In alle
commissiën is de meerderheid der leden
katholiek.
Ik acht verdere toelichting overbodig om
aan te tooneu. dat in de samenstelling dier
commissie dit jaar geen bijzondere aanleiding
kan bestaan om wien ook daarover lastig te
vallen.
Hadden de mannen van het katholiek
bijzonder onderwijs er pi ijs op gesteld meer
plaatsen in de commissie in te nemen, ik
meen de overtuiging te mogen hebben, dat
de beste weg om dezen wensch vervuld te
zien, geweest zou zijn, het verlangen daartoe
tijdig kenbaar te maken. X.
Het antwoord op bovenstaand artikel luidde:
Het in de N. R. Ct. van 18 Juni voorkomend
ingezonden stuk over de examencommissiën in
de eerste inspectie was voor vele katholieken eene
aangename verrassing. Zij meende», dat het door
de Tijd gewraakte en door een goed deel der
katholieke pers met een commentaar voorziene
feit, dat in de op 23 Mei benoemde commissiën
voor hoofdonderwijzer te Arnhem en te 's Her
togenbosch van de 30 leden en 6 plaatsvervan
gende leden niemand en onder de op 1 Juni
benoemde 7 leden-plaatsvervangers slechts één
plaatsvervanger uit het R.-K. bijz. onderwijs was
benoemd, buiten den kring der katholieken schier
onopgemerkt was gebleven.
Tot hunne vreugde zagen zij, dat zij zich ver
gist hadden, want dat het na 3 weken (een evene
ment in de dagbladpers) nog de aandacht trok.
Doch ter zake. De commissie te Arnhem laat
X buiten bespreking; men mag dus aannemen,
dat de Tijd haar pleidooi won, toen zij betoogde,
dat het R.-K. bijz. onderwijs daar geheel buiten
gesloten was.
Rest de commissie te 's Bosch. X verzekert, dat
in die commissie „m eer dan vroeger rekening
gehouden is met het katholiek bijzonder onder
wijs." Ten bewijze dient dat daar benoemd
werden tot lid de heer Maissan, tot lid-plaatsver
vanger de heer Strucker. De heer Maissan heet
„onderwijzer bij de roomsch-katholieke bijzondere
kweekschool voor onderwijzeressen, Postelstraat
te 's Bosch." Dit „bij" de R.-K. kweekschool is
meesterlijk gezegd, maar toch houden wij vol,
dat de heer Maissan niet behoort tot het R.-K.
bijz. onderwijs. Evenmin als een los werkman
tot de arbeiders der fabriek wordt gerekend,
evenmin de losse „leeraar in het teekenen te
Oisterwijk" (in deze qualiteit, is hij benoemd) tot
het personeel der R.-K. bijzondere school.
Men veroorlove ons naar aanleiding van de
heeren werkzaam bij het R.-K. bijz. onderwijs de
volgende vraa'g te stellen zijn die heeren in de
commissiën omdat ze bij het R. K. bijz. onderwijs
werkzaam zijn, of zijn zij bij het R. K. bijz. on
derwijs, omdat ze in de commissiën zijn
Gesteld echter, dat de heer Maissan tot'tR. K.
bijz. onderwijs behoort, welnu, die heer zat ver
leden jaar als lid te Arnhem, de heer Strucker
als lid te Breda, toen zou dus dat onderwijs in
beide commissiën door één lid zijn vertegenwoor
digd, nu i9 het althans te Arnhem geheel uitge
sloten.
De Bossche plaatsvervanger Strucker is inder
daad uit het R. K. bijz. onderwijs, doch hij was
verleden jaar lid. werd dus (naar Tiro's woord in
het Venloosch Nieuwsblad) «juist nog waardig
genoeg bevonden om „te worden gedegradeerd."
Hiermee meenen wij te hebben aangetoond, dat
het onjuist is, dat met het R. K. bijz. onderwijs
«meer dan „vroeger is rekening gehouden.'
X schrijft verder: „de groote grief was, dat
geen katholieken en te veel liberalen benoemd
waren
Hierop 't volgende
lo. De groote grieven waren dat het R. K. bijz.
onderwijs geheel was buitengesloten en dat te
weinig katholieken, te veel liberalen benoemd
waren.
2o. In de aangegeven grief worden dus katho
lieken tegenover liberalen gesteld. De heer X.
wil betoogen, dat die grief niet gerechtvaardigd
is, hij doet dit door 't overleggen van een lijstje
waarbij hij als vanzelf sprekend aanneemt, dat
de niet protestentsche leden tevens niet-liberaal
zijn, of met andere woorden, dat geen der kat-
holiek-gedoopten liberaal kan wezen. Is dit logisch
en eerlijk
Zijn lijstje luidt aldus:
7 schoolopzieners (1 niet-katholiek).
2 openbaar onderwijzers (1 niet katholiek).
1 katholiek bijzonder onderwijzer (de heer J.
Maissan).
2 niet katholiek bijzonder ouderwijzers.
2 leeraren (niet-katholiek).
1 directeur van een rijkskweekschool (niet-kat
holiek).
't Is inderdaad vermakelijk katholieken tegen
over liberalen te stellen en dan jhr. Michiels, be
stuurslid der Liberale Unie, onder de rubriek
katholieken thuis .te brengen. Ook velen der hee
ren distictsschoolopzieners zullen even verbaasd
als jhr. Michiels zeil' ópkijken, nu zij, katholieken
tegenover liberalen gerangschikt, onder de eersten
worden gerekend.
In 't Zuiden weet met beterdaar heeft de
beteeker.is van het „zoo katholiek als een dis
trictsschoolopziener'» iets van het «bon catholique
mais qui ne pratique pas.'
X beroept zich op 't verleden en zegt
De vroegere inspecteur jhr. mr. Verheyen, lid
der Eerste Kamer voor de provincie Noordbra
bant, behoorende tot de katholieke partij, heeft
herhaaldelijk getracht onderwijzers van het katho
liek bijzonder onderwijs te vinden, die geschikt
en genegen waren om een plaats in die commissie
in te nemen.
Hij schijnt alleen den heer Strucker gevon
den te hebben.
Wij antwoorden:
lo. Die uitsluiting onder wijlen jhr. Verheyen
werd in 't katholieke Noordbrabant volstrekt
niet goedgekeurd. Zijn zetel in de Eerste Kamér
behield hij alleen om redenen, die eenigszins
overeenkomen met die, waarvan bij de verkie
zingen van 1897 de protectioriist-liberaal Van
Kerkwijk bet behoud van mandaat voor Zierik-
zee dankte. Vervolgens, de heer Verheyen, werd
steeds met minder stemmen dan zijne medeleden
door de Staten van Noordbrabant herkozen. Ein
delijk had jhr. Verheyen zich in de omstandig
heden, die wij dadelijk zullen beschrijven, aan
deze uitsluiting schuldig gemaakt, wij gclooven
r.iet, dat zijn mandaat nog zou hernieuwd ge
worden zijn.
2e. Mogen wij de bewijzen vragen van jhr.
Verheyen's „herhaaldelijk trachten
3o. 't Verleden rechtvaardigt niet het heden,
want sinds het optreden van jhr Michiels, lo. heeft
het kath. bijz. onderwijs grooten vooruitgang
gemaakt. De gunstige wijzigingen in art. 12 wet
L. O. hebben tal van kath. kweek- en normaal
scholen in 't leven geroepen, die juist in de laatste
jaren rijke vruchten afwierpen 2o.' hebben kath.
geestelijken den graad van doctorandus of dokter
in de letteren, wis- en natuurkunde, scheikunde
verworven, bezitten dus een officieel merk van
bekwaamheid; 3o. heelt te 's-IIertogenbosch de
R.-K. bisschoppelijke kweekschool voor onderwij
zers bij de akte examens getoond flink op de
hoogte te zijn.
Over dit laatste een enkel woord, 't Is een
publiek geheim, dat men ter wille van de schat
kist bij voorkeur inwoners van de gemeente, waar
dc examens worden afgenomen, kiest. Zoo waren
verleden jaar te Breda 10 Bredasche heeren lid of
lid-plaatsvervanger. Toen in 1898 de examens in
't Noorden te Leeuwarden werden gehouden, was
een zeer groot deel der commissie uit die gemeente,
nu zij in 1899 naar Deventer zijn overgebracht,
treden in hunne plaats 12 Deventersche heeren op.
Is het nu zoo onbegrijpelijk, dat de Tijd vroeg,
of men de afwijking van dezen regel te danken
heeft aan den rijkeren inhoud der schatkist, dan
wel aan het feit, dat men de R.-K. bisschoppelijke
kweekschool voor onderwijzers te 's-Bosch wilde
uitsluiten? Nog trok de aandacht der roomschen,
dat onder de 3 examanitoren uit Den Bosch
(plaatsvervanger vond men in die gemeente in 't
geheel niet, 5 kwamen uit Breda, 1 uit Helmond
en 1 uit Beek en Donk) voorkwamen èn de
voorzitter der liberale kiesvereeoiging èn het
hoofd der Nutsschool aldaar; dat voor Neder-
landsch juist de niet-katholieke Roermondsche
leeraar Adriani werd benoemd, terwijl voor dat
J Tak behalve gegradueerden uit het R.-K. bijzonder
onderwijs ook katholieken als dr. Van Berkum,
Poelhek'ke, Bellaard ('s-Bosch) in aanmerking
hadden kunnen komen.
Eindelijk vroegen zij zich af, waarom in de
eerste inspectie elf schoolopzieners als lid zitting
hebben, terwijl in de tweede slechts vijf, in de
derde slechts zes daartoe waardig weiden bevon
den Zij wistendat drie Brabantsche districts
schoolopzieners van April tot medio Juni, twee
Limburgsche van April tot. einde Mei, de examens
hulpakte hadden afgenomen. Zij vreesden, dat
het schooltoezicht in 't examentoezicht zou worden
opgelost en meenden, dat de wintermaanden zich
minder voor inspectie leenen en den fiscus nog al
treffen.
liet. slot van X's stuk is belangrijk, het luidt
Hadden de mannen van het katholiek bijzonder
onderwijs er prijs op gesteld meer plaatsen in de
commissie in te nemen, ik meen de overtuiging
te mogen hebben, dat de beste weg om dezen
wensch vervuld te zien, geweest zou zijn, het
verlangen daartoe tijdig kenbaar te maken.
Bravo Haberaus confitentum, want beusch de
katholieken weten te goed, line moeitijk het i9
hunne meest rechtmatige verlangens ingewilligd
te krijgen zegt men dus „hadt gij tijdig gevraagd,
dan hadt gij gekregen", dan erkent men ons goed
recht op meerdere plaatsen. Dit is reeds veel.
Maar hiermede zijn wij zelfs niet voor ditjaar
ontwapend, want
lo. Beschouwt men de katholieken niet als een
hoop onnoozelen, die wel honderd duizenden
guldens voor hun bijzonder onderwijs overheb
ben, die in en buiten de Kamers er voor strijden
maar niet inzien, dat het door 't beroemen vun
bijna uitsluitend liberale examinatoren met de
studie der hoofdakte de liberale richting ingaat,
dan zal men erkennen, dat zij er prijs op moeten
stellen meer plaatsen in de commissiën te hebben.
2o. Bij beschikking van 23 Mei werden de leden
der commissie te 's Bosch benoemd de Tijd wees
dadelijk op de totale uitsluiting van het R.-K.
bijzonder onderwijs. Eerst op 1 Juni werden de
plaatsvervangers aldaar aangewezen. Heeft dus het
schooltoezicht misschien geen tijd gehad om al
thans bij de plaatsvervanging billijker tegenover
het- R.-K. bijzonder onderwijs te werk te gaan
3o. Tot nóg toe meenden wij, dat ambtenaren,
belast met het samenstellen van examencomrais-
siën, zeiven naar geschikte mannen moesten om
zien en het geen pas gaf, dat men zich hiervoor
aanbood wij schijnen hierin gedwaald te hebben
en zullen ons tegen 't volgend jaar X's raad in
de ooren knoopen.
Hiermede raeer.en wij aangetoond te hebben
dat het R.-K. bijzonder onderwijs een grievend
onrecht aangedaan is, dat nog dit jaar, zijn de
welwillende woorden des ministers jegens het
bijzonder onderwijs ernst (en wie twijfelt er aan?)
hersteld moei worden.
Er bestaat eenige kans, dat in de Kamers over
de genesis dezer voordracht nog een woord zal
geproken worden, misschien, dat er dan meer
licht zal schijnen, dan X ot Y kunnen geven.
Nog een klein verzoek. De Tijd schreef ook,
dat bij de jongste examens hulpakte benoemd
„werden „50 60 deskundigen, die ieder in een
„speciaal vak gedurende één week geëxamineerd
„hebben en zich onder die 50 a 60 examinatoren
„bevond één (zegge en schrijve één) onderwijzer
„werkzaam aan een bijzondere katholieke school",
„en verder dat „in Noordbrabant de openbare
„school bezocht wordt door 35,336, de bijzondere
„school door 37,098 leerlingen.'
Zou de geachte inzender hierover niets reeds
thans iets willen mededeeltn? Zijne opgaven zul
len door de katholieke leden, die in de Staten-
Generaal die zaak mochten bespreken, ieer ge
waardeerd worden.
Met dank voor plaatsruimte,
Uw dienstw. dienaar,
(Ingezonden.) Y.
te Waalwijk, zal ten verzoeke van Mej.
M. VAN ES, in het café van den heer A.
J. GERRIS op de Markt te Waalwijk,
voormidflags 10 ure, om contant geld
waaronder een fraai antiek kabinet van
nolenwortel, zwart houten salon ameuble
ment met Canapé, mah. houten chiffonnière
en andere kasten veeren bedden, kachels,
lampenporceleinglas en aardewerk en
verder gerief.
Kijkdag daags te voren van 2 tot
7 ure.
des avonds 8 ure in het Hotel VER WIEL
te Waalwijk, voor Mej. de Wed. J A. VAN
BLADEL
Een huis erf en tuin groot 7.82 aren
ingezet op f 3850
's namiddags 3 uur, in het Hotel GERRIS,
te Waalwijk, voor
I. den Heer van Waalwijk en Besojen,
II. den Staat der Nederlanden,
te Waalwijk, zal ten verzoeke van den
eigenaar.den Heer ADR. VAN DORTMOND
te KAATSHEUVEL,
aan de Hilsche Straat, Sectie H nos.
2402, 2401, 1902, 1903, en 930 groot
43 aren
KOOP II Een perceeltje Bouwland West
daarachter Sectie H no. 933 groot 17
aren.
laatst bewoond en gebruikt door Peter Snoe
ren te Kaatsheuvel.
aan zeer concureerende prijzen.
GEWONE LIKEUREN van af 60 cent
per flesch.
COGNAC van af f 1 per flesch.
PORT a PORT, MADEIRA, LIMONADES,
en BESSENSAP.
EXPORT JENEVER, HULSTKAMP
OUDE KLARE,
DIVERSE BITTERS enz. enz.
Aanbevelend
Beveelt zich beleetd aantot het
van alle mogelijke
en al wat verder tot het VAK behoort.
door mij zelf GEPREPAREERD, zijn krmp-
vrij en van watermerk voorziendus
Verders alle ARTIKELEN voor
zijn bij mij te bekomen.
Aanbevelend ALS BOVEN.
