Nummer 66.
Zondag 20 Augustus 1899
Tweede Blad.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Italië.
Oostenrij k-H ongarije.
Afrika.
BINNENLAND.
Amerika.
Dreyfus voor den Krijgsraad,
Zooals wij in ons laatste? nummer mede
deelden zou de advocaat Demange aanvra
gen den krijgsiaad te verdagen tot a. s.
Maandag, naar aanleiding van den aanslag
op nir. Laboridit is dan ook werkelijk ge
schied, in de zitting van Woensdag.
Met algemeens stemmen verklaart de
krijgsraad, dat er geen reden bestaat de
terechtzit'ing te verdagen, en de behandeling
wordt dus voortgezet.
De oud-minister van justitie Guérin wordt
als getuige gehoord. Deze zegt van hel fond
der zaak niets at te weten, alleen van de
omstandigheden. Hij herhaalt de getuigenis,
die hij voor 't hof van cassatie aflegde.
Daarna komt de oud minister van koloniën
Lebon, die crkent dat de brief Wevler aan
Örëyfus gericht een valsch stuk' was. Hij
voegt erbij da; hij den veroordeelde nooit
eene barbaatsche behandeling heeft laten
ondergaan.
Lie dokters -hebben niet gewaagd van 'den
ïlekt e toestand van Dreyfus. Als ik daarvan
geweten had, dan zou ik bevolen hebben,
dat men ten aanzien van Dreyfus gehandeld
had als tegenover iederen zieke. Opzettelijk
en met een bepaald doel heeft men mij voor
beul uitgemaakt
Op de vraag van den voorzitter antwoordt
Dreyfus dat hij niets aan dit verhoor hetft
toe te voegen. Ik zal niet spreken zegt
hij over het gruwelijk lijden, dat een
Franschman een anderen onschuldiger)
Fransehman heeft laten onderpaan (sensatie).
Met luide s'etn roept hij Ik sta hier om
mijn eer te verdedigen en ik zal niet over
rr.ijn lijden spreken
Mevrouw Henry, als getuige optredend,
verhaalt van de gevangenneming van Dreyfus
door haar man, die haar aanbeval niet over
de zaak te spreken. Henry wist niet van wien
het borderel was. Als mijn man een valsch
stuk gemaakt heeft zegt zij dan heeft
hij dat gedaan wegens het drijven van Pic—
quart en om het leger, in gevaar gebracht
door de kwade trouw van zijn vijanden, te
redden.
Generaal Roget, als getuige optredende,
zet uiteen hoe zijn overtuiging van de schuld
van Dreytus gevestigd werd.
Hij zegt dat Dreyfus in 't borderel zijn
hand verdraaid heeft.
Roget tracht verder aan te toonen, dat
Picquart zich van bedriegelijke middelen
heeft bediend om voor Dreyfus een anderen
fchuldige in de plaats te stellen. Hij heeft
100.000 francs uitgegeven om een onschuldig
officier te bewaken. PI ij vei wijt Picquart een
stuk, dat voor Dreyfus bezwarend was, ver
nietigd te hebben.
Op een vraag van den president zegt
Dreyfus Het is ontzettend. Eiken dag rukt
men mij het hart uit en ik kan er niet op
antwoorden. Het is een vreeselijke marteling
die men een trouw officier laat ondergaan.
Vervolgens spreekt Roget over Dreyfus'
bemoeiingen in verschillende bureaux om
zich inlichtingen te verschaffen over de mo
bilisatie en concentratie van troepen. Eens
werd Dreyfus be'ast met een verzonnen taak.
Roget noemt hem een zeer schrander .verker
maar iemand van een slecht karakter.
Dreyfus verklaart met luider stem, dat hij
nooit op een kaart een plan van mobilisatie
of concentratie van troepen heeft aangegeven.
Alle feiten, die aangevoerd werden, zijn
slechts beweringen. Het is zaak elkaar goed
te begrijpen wat er te verstaan is onder het
kennen van de concentratie in groote lijnen
ot van de concentratie in ^le departementen
Plij verzekert dat hij het plan van concer
tratie niet in de onderdeden kende.
Be fult-s komt nu, en geeft nu een herha
ling van zijn getuigenis voor het Hof van
cassatie. Ju> cle instrutic ter zake van de te-
kend, zich in het dossier bevinden.
Ten slotte zegt Bertules, dat het Hof van
cassatie, hetwelk de hoogste vertegenwoordi
ging is van de gerechtigheid in Frankrijk
verklaard heeft, dat hét borderel van Ester
hazy is. Met kracht spreekt hij zijn geloot'
uit in de onschuld van Dreyfus (levendige
sensatie). Hij verzekert, dat het bordeiel in
drie stukken was gescheurd en niet in kleine
stukjes en zegt, dat het niet aan het minis
terie heeft kunnen komen langs »den gewo
nen weg." De onschuld van Drevfus blijkt
voorts uit de stukken van het dossier, die
hij gezien heeft en uit de afwezigheid van
elke beweeg-eden voor het begaan van de
misdaad.
Zonder beweegredenen zegt hij is
er geen misdaad. Het is vooral de beweeg
redenen. waarnaar de rechters van instructie
altijd zoeken.
Na dit verhoor komt mevrouw Henry naast
Bertulus staan en zegt, dat haar man gezegd
had zeer goed door Bertulus ontvangen te
zijn. Zij maakt Bertules voor Judas uit en
roept »Het is een leugen wat Bertules zegt
dar alle papieren die mijn man in handen
kreeg, al ijd in kleine stukjes gescheuid
waren!" Bertules zegt.- Ik zal een vrouw
hierop niet antwoorden. Mevrouw Heniy
roept Ik ben hier niet als vrouw. Ik ver
dedig de nagedachtenis van een doode en
de eer vat) een kind
Picquart wordt thans gehoord. Hij teekent
verzet aar) tegen de verdenking, dat hij het
een of andere stuk uit het Dreyfus-dossier
zou weggemoffeld hebben. Indien er stukken
verdwenen zijn dan is dit niet geschied door
zijn toedoen. Hij «il ook de insinuaties
weerleggen, volgens welke hij een officier in
de plaats zou hebben willen stellen van den
waren maker van het borderel. Hij komt op
tegen de vooroordeelen van de anti-semieten
aan den stafdan vertelt hii, hoe hij kennis
had gekregen van het borderel en van den
angst, toen men het vei raad vernam. Picquart
die het schrift van het borderel onderzocht
herkende een zekere overeenkomst met het
schrift van Dreyfus. Wat de dictee-proef
betreft, hij kan met de hand op het hart
verzekeren, geen enkele beving in het schrift
waargenomen tc hebben. Behalve het borderel
is er niets tegen Dreyfus. Picquart voorzag
gedurende zijn onderzoek Dreyfus' vrijspraak,
want de punten van beschuldiging zijn niet
voldoende. Hij brengt de zittingen van het
eerste proces in herinnering en verklaart dat
hij in 1894 niet wist wat het geheime dossier
bevatte. Hij geloofde dat het verschrikkelijke
dingen behelsde, maar toen hij er kennis van
had genomen veranderde hii van meening.
Hii herinnert aan de hevige betuigingen van
zijn onschuld door Dreyfus en spreekt over
de vermeende beken'enissen van Lebrun—
Renaud. Hij heeft het werk van Dreyfus'
eerherstel ondernomen toen hij de overeen
komst lusschen het schrift van P^sterhazy en
dat van het borderel bemer k'.c Hij bespreekt
den datum van het borderel, die van October
moet wezen. Op dat tijdstip vei keerde Drey
fus in de onmogelijkheid orn stukken te le
veren over de bedekkingsiroepen.
Toen ik de overtuiging had gekregen, dat
het schrift van het borderel dat van Esterhazy
was, raadpleegde ik het geheime dossier om
te zien, welk gedeelte van het gepleegde
verraad nu nog ten laste van Dreyfus bleef,
en na te gaan, of het soms nieuwe aanwijzingen
tegen Esterhazy bevatte. Ik beken, dat ik
een oogenblik van de sterkste verbazing had,
toen ik dal dossier nalas. Ik dacht er de
ernstigste stukken in te vinden en ik vond er
ten slotte maar een stuk van belang in, dat
even goed op Esterhazy als op Dreyfus kon
slaan. Het was het stuk: Ce nanaille de I)
l)en volgenden dag legde ik den toestand
aan generaal de Boisdeftre blootik nam de
stukken mee naar ziju bureau. Ik herinner
mij dat de Boisdeftre die stukken samen met
mij onderzocht en mij aanried naar generaal
Gonse te gaan. Deze zeide Zou meu zich
dan vergist hebben
Hierop vertelt hij wat hij van plan was te
doen ten aanzien van Esterhazy en van de
weigering van Gonse en de Boisdeffre om
achtten de
Esterhazy
cle instrutic ter zake
legrammen verval.-,ching. waarmede hij belast daartoe mede te werken. Zij
was, won Picquart zijn vertrouwen door zijn j bestaande aanwijzingen tegen
duidelijke en stel'ige verklaringen en toen j onvoldoende. Picquart legt den nadruk op
dan ook Picquart ziin ontslag gekregen had,jPU!lt om goed duidelijk te maken, dat men
wees Bertulus Esterhazy en du Paty als da
ders der vervalsching aau.
•Verder doet hij een verhaal van 'c geen
tusschen hem en Henry is gebeurd. Ik heb
hem zoo zeide hij, de verpletterende bewijzen
uitgelegd van de schuld van Esterhazy en
du Paty en verklaarde dat Henry lot hem
zeide «Esterhazy is een bandiet.»
Ik zag mij verplicht hem op zeer ge-
strengen toon toe te spreken. Toen ben ik
er ten slotte in geslaagd de verklaringen van
hem te krijgen, welke, door hem ondertee-
hhr- den sleutel kan vinden van al wat er is
voorgevallen.
Hij spreekt daarop nog eens over zijn
zending naar Tunis. Hij zegt, hoe grievend
het voor hem was, toen hij bemerkte, dat
men hem verwijderde, omdat, men hem niet
aan het hoofd van den inlichtingendienst wilde
behouden.
Mr. Labori.
De toestand van Mr. Labori, was Donder
dag iets slechter; men heeft voorgoed beslo
ten geen poging te doen om den kogel te
verwijderen. Zooals hij zit. levert hij geen
gevaat op.
De moordenaar van Labori is te Döle ge
arresteerd en heet Gloiól; hij bekende alles.
Later echter is het gebleken dat de aange
houdene waarschijnlijk niet de dader is, maar
een dtonkenlap of i. d.
Jules Guérin en de zijnen zitten nog altijd
opgesloten in hun „vesting" in de Rue de
Chabrol. De minister-president Waldeck—
Rousseau heelt na een onderhoud met den
prefect van politie Lépine op het laatste
oogenblik besloten, geen geweld legen Guérin
te gebruiken, doch de antisemieten eenvoudig
te arresteeren, als zij het huis verlaten. De
Rue de Chabrol is nu geheel afgezet door
politie en militairen; niemand mag passeeren,
ook het rijtuigenverkeer is er gestremd. Drie
peisoneu, vrienden van Guérin, die Donder-
morgen, met revolvers en bijlen gewapend,
het huis verlieten, werden ingerekend. Op
het dak van de „vesting» heeft Guérin een
driekleu.'ige antisemitische vlag laten hijschen,
waarop met witte letters staat „Frankrijk
aan :le Franschen
Donderdagmorgen opende Guérin een ver
ster en vroeg couranten, die hem uit naburige
vensters werden toegeworpen. Daarop volgde
een broodje, een dame wierp een pak sigaren
naar binnen.
PARIJS, 18 Aug. De Figaro» heeft uit
Rome een telegram gekregen, onderteekend
„kolonel Panizzardi" en van den volgenden
inhoud „Ik verzoek u om de wille der waar
heid de volgende verklaring op te nemen
Generaal Roget heefi, volgens het verslag
van de zitting van den krijgsraad, gezegd,
dat ik in den tijd van Dreyfus' gevangenne
tiling, in een rapport aan den Italiaansche»
gezant te Parijs Ressman, verklaard heb, dat
Schwartzkoppen met Dreyfus in betrekking
stond. Ik verzeker dat noen dat rapport, noch
die verklaring ooit bestaan hebben. Ik heb
den naam van Dreyfus eerst gehoord bij zijn
gevangenneming, gelijk ik overigens reeds bij
geschrifte en langs diplomatieken weg ver
klaard heb bij mijn eer als soldaat en als
edelman.
De Cosmos catholicus, een nieuw tijdschrift
dat in drie talen (Italiaansch, Fransch en
Spaansch) op het Vaticaan wordt gedrukt
deeh in antwoord op een vraag van de
Italiaansche conservatieven mede dat de
Heilige S:oel nooit zal toestemmen, dat de
Katholieken niet de conservatieven zullen
samengaan er» dat verzoening met Italië on
mogelijk zal zijn, zoolang de volkomeo on
afhankelijkheid van den paus als wereldlijk
vorst, niet zal zijn erkend.
Nader blijkt dal Morsetig die aan het
ministerie van spoorwegen jaarlijks 2800 gul
den verdiende, doch met zijn talrijk gezin
met groote finantieele moeielijkheden te kam
pen had en diep in de schuld zat, het nieuwe
mobilisatieplan heeft gestolen en er Przybo-
worsky een afschrift van gaf. Deze ging er
mee op de vlucht, zonder Morsetig de 200
gulden te geven die hij dezen namens de
Fransche regeering had beloofd. Prybitzer
een officier van den generalen staf, die met
Przyborowski omging, is gearresteerd.
Te Berlijn is het volgende telegram uit
Lourenco Marques aangekomen, waarschijnlijk
van den Duitschen consul aldaar: „Het be
richt, dat de Portugeesche autoriteiten 150U0
geweren, die het Duitsche stoomschip Reichs
tag voor rekening vau de Transvaalsche
regeenng aan boord had, in beslag hebben
genomen is onwaar. Het stoomschip had
geen geweren aan boord en vierhonderd
kisten patronen, die deel vau zijn lading
uitmaakten, zijn gelost zonder dat er eenig
bezwaar tegen gemaakt werd.
Central News' berichtgever te Pretoria
meldt, dat de Transvaalsche regeering naar
verschillende punten van Kaapkolonie en den
Vrijstaat geweren en munitie heeft uitgezon
den Geloofwaardiger is het bericht, dat de
burgers te Pretoria in grooteu getale Martini-
Henry's voor Mauser-geweren inruilen en dat
zij dat nu overal bij de veldkornetten kunnen
doen. Naar het heet, zullen ook twee bat
terijen vau de staatsartillerie dicht op de
Natalsche greus worden geposteerd.
ring. In het binnenland heerscht nijpend ge
brek. Men denkt er eerst komende week
hulp te kunnen brengen, daar de wegen en
paden zoo onder den storm hebben geleden
dat zij enkel te voet begaanbaar zijn. Met
een derde deel van het eiland heeft men nog
geen gemeenschap kunnen verkrijgen.
Kolonel Smith heeft Woensdagmorgen,
met tien compagnieën infanterie en twee
kanonnen, nabij Angeles gevochten tegen
2500 Filipino's. De vijand werd na een ver
woed gevecht op de vlucht gedreven en de
Amerikanen bezetten toen de stad. Zij had
den twee dooden en twaalf gewonden. De
Filipino's verloren naar schatting 200 man.
In Zuid Amerika hebben vernielende
stormen gewoed. In Valparaiso, Santiago en
het zuiden van Chili is veel schade aange
richt. Vallende bruggen hebben ongelukken
aangericht en er moeten geheele treinen in
rivieren zijn gewaaid. De telegrafische ge
meenschap is het heele land door gestoord.
Te Valparaiso is een groot stuk van den
zeemuur vernield en in het zuiden ziju heele
dorpen verdwenen.
Ook te Montevideo heelt de storm veel
schade veroorzaakt en enkele inwoners ge
dood of gewond.
De gouverneur van Porto-Rico seint dat de
laatste orkaan aan 2000 menschcn het leven
heeft gekostbovendien sterven er dagelijks
nog eilandbewoners aan wonden of ontbe-
WAALWIJK, 19 Aug. 1899.
Nog een voorbeeld ter navolging.
De firma Gragtmans Wiesman alhier,
heeft ten behoeve van het personeel harer
stoomlederfabriek eene verzekering gesloten
tegen de geldelijke nadeelen van persooulijke
ongelukken in hei bedrijf: en wel, voor de
zelfde bedragen, als door het Ministerie van
Waterstaat H. N. zijn voorgeschreven ten
behoeve van het arbeidend personeel aan
rijkswerken.
Prijskcgelen.
Bij het in de zaal der Liedertafel „Oefening
en Uitspanning te V Bosch gehouden groot
nationaal kegelconcours behaalde de heer
G. Zuurhout alhier de 5e prijs met 45 punten.
Niet rooken.
Daar het verbod om in niet-rookcoupés te
rooken nog herhaaldelijk wordt overtreden,
heeft de Exploitatie Maatschappij haar perso
neel opgedragen streng de hand te houden aan
het voorschrift om bij overtreding van dit
verbod steeds proces verbaal op te maken.
Beeldenfabriek.
Bij uittreksel outleenen wij aan het Ven-
loosch Nieuwsblad het volgende omtrent de
nieuwe bteldenfabtiek van den heer Gerard
Linsseu te Venlo
Iu het jaar 1893 werd met de- beeldenfa-
bricatie begonnen en bestoud het geheele
personeel slechts uit vier personen. Spoedig
bleek dc werkplaats te klein er werd eene
nieuwe gebouwd, die nu weer vervangen is
door een meer doelmatig en ruim gebouw, dat
een oppervlakte hetft van 1400 M3 en waarin
thans 44 personen werkzaam zijn. In de ruime
magazijnen van religieuse en fantasiebeelden,
waar maar zelden genoeg voorraad te krijgen
is, zou ieder bezoeker uit de rijke en schoone
étalage wel een keuze willen doen. ont er
kerk of kapel, salon of gang mede te versieren.
Een paar beelden van het H. Hart van Jezus
en Maria, ter hoogte van anderhalven meter,
munten uit door fijne trekken en keurige
polychromie en zouden in elke kerk niet
weinig effect maken. Wanneer mc-n bedenkt,
dat iedere week circa 400 beelden worden
verzonden, dan vraagt men zich onwillekeurig
af: waar worden die toch alle geplaatst?
Brand.
De vrouw van een sigarenmaker te Haitem,
viel Dinsdagavond met de brandende petro
leumlamp, waardooreen hevige brand ontstond,
die door de schrikbarende droogte een grooten
omvang kreeg. In een oogenblik waren,
behalve dit perceel, nog drie andere, bewoond
door zes huisgezinnen, in een vuurzee her
schapen. Gelukkig kon door de onlangs
aangebrachte telefonische verbiudiug tusschen
Haitem en de gasfabriek te Zwolle de directie
der waterleiding onverwijld worden gewaar
schuwd, zoodat er spoedig personeel op de
bedreigde plaats was. Bij het omtrekken der
muren van de brandende gebouwen werden
de spuitgast W. de Weerdt ernstig aan het
hoofd en Van der Zwaan aan het been ver
wond, zoodat geneeskundige hulp moest
worden ingeroepen.
Druiien, 16 Aug. Bij de heden plaats gehad
hefebende verkiezing voor één lid van den
gemeenteraad zijn als candidaat gesteld de
heeren W. Elshout, J. H. Jan.ien, A. A. Klijn,
P. M. Van Rooij en M. Vissers.
e
n
e
a
i-
r
n
i.
d
i-
t-
t
11
3.
Is
n
i,
n
e
n
.r
k
ir
n
o
rP
