De Zuid-Afrikaansche oorlog.
BINNENLAND.
a
to
V
1-
Ia
I
te
ie
Ih
it
'e
le
it.
et
ei
D(
Dt
et
o<
ez
ei
•e
P;
\i
/e
'U
n
\t
et
V£
o
'e
'F
lc
ia
N i
a
it
it
K
11
It
iij
ji
a
ti
w
hi
Dl
dag en braken hun granaatkartetsen over de
aanstormende Engelschen uit. VY ie heeft
ooit gehoord van de wijze, waarop dat Boe
rcnleger zich dekt tegen dat alles verniel
gende Lyddiet-vuur
Wel, de zaak is oogen schijn lijk doodeen
voudigelke Boer graait zich in als eet
mol, en komt eerst uit den grond te voor
schijn, als gestormd wordt. Wie heeft ooit
wehoord van een vuurdiscipline, die in staat
stelt den vijand tot op 8 a 400 M. te laten
naderen, zonder dat een schot wordt gelost,
oin dan eerst een doodelijk, doch individu
eel vuur te openen, dat alles vernietigen
moet, dat stand houdt of tracht verder ten
canv al op te rukken. Zelfs bij 't best ge
schoolde Euiopeesehe leger, dat van Puitsch-
land, hoewel nu reeds als verouderd te be
schouwen tegenover de ultra-moderne mili
taire portormanccs der Boeren, is zulk een
vuurdiscipline een onmogelijkheid, en zal geen
officier zijn troep kunnen dwingen met vu
ren te wachten tot dc aanstormende vijand
op zulk een verbazend korten afstand is ge
komen.
De oorzaak van dat verschijnsel ligt voor
de hand er is geen soldaat, in welk leger
ook, die zulk een on vervaarden moed heeft,
zonder dat de berekening er bij inschiet,
die durft, en bij intuïtie toch zoo nauwkeu
rig weet wat het beste is, vluchten, stand
houden of avanceeren er i? geen soldaat
tevens, die zoo raakvast is en daardoor in
het bezit is van zulk een onwrikbaar zelf
vertrouwen. Ileeft hij vooruit berekend dc
vijand moet terug, dan blijft hij waar hij
is, en zijn berekening faalt nooit.
Dan is er nog iets. Het onbereikbaar
ideaal van elk modern Europeesch leger is
bereden infanterie. Welnu, wat voor zulk
een leger ecu onbereikbaar iets is, en mis
schien wel altijd blijven zal, hebben de
Boeren uit de eerste hand. Het zijn mee
de beste ruiters der wereld, en stellig de
beste schutters. Door dit alles hun eigen
groote tactische bekwaamheden en den emi
nenten strategischen blik van een Slim Piet,
kan het Boerenleger van tegenwoordig de
leerschool worden voor tactici en strategen,
zooals dat van Prins Maurils in onzen vrij
heidsoorlog het eenmaal was voor krijgskun
digen uit dien tijd. Dwazen, die uw offii-
cieren zendt aan de zijde der Engelschen,
waar ezels aan den haal gaan, en waar er
nog veel te overblijven om hun I A niet
over de heele wereld uit te balken en Hch
te suggereeren im-t het stom idee, dat an
deren het zullen houden voor een klaroen
geschal van overwinning.
Onze Minister van Oorlog is niet zoo dom.
Met zijn Russischen collega is hij de eenige,
die het gewicht inziet van bovenstaande ar
gumenten en die durft. Ik herzeg, daartoe
hoort verstand, daartoe hoort moed, van zijn
kant nog duizendmaal meer dan van den
Russischen Minister. Maar zou dat zenden
van die officieren bij Minister Eland alleen
ten doel hebben een studie te maken van
de krijgskunst der Boeren Ik kan dat niet
gclooven een man met zulk een scherpen
blik en vasten wil gaat, naar mijn meening
verder. De legerorganisatie komt aan dc
beurt. Met dc aanneming daarvan zou de
minister Eland liet einddoel van zijn wen-
sclien bereikt hebben, zeggen velen. Ik
geloof dat niet.
Zal dc langere diensttijd dan reeds plaats
hebben gemaakt voor een 8maandelijksclien,
in de toekomst en altijd als hem tijd en
gelegenheid gegeven wordt, zal een man als
minister Eland verder willen gaan. Hij
beschouwt zijn legerorganisatie als een over
gangsvorm en zal als eindvorm een volks
wapening tot stand willen brengen, op Trans-
vaalsche leest geschoeid, Zie, dat zou nu
eerst het ideaal zijn van elk rechtgeaard
Hollander; niet het gedril in de kazernes,
maar vroom en frank, uit vrijen wil voor
Koningin en vaderland
Zoo' stel ik mij de opdracht voor, die de
uitgezonün officieren van hun Minister heb
ben meegekregen. Maar ook zonder die op
dracht in den vollen omvang, alleen door
het overmoedig Engeland te too oen, dat de
Nederlandsche Leeuw ook al zijn er heel
wat kiezen van geplombeerd, toch nog een
paar flinke tanden tot zijn dispositie heeft
om zonder angst en vreezeu van zich af te
bijten als het moet, toont Minister Eland
zich de waardeering van het Nederlandsche
volk ten volle waardig, omdat hij dc door
Beaufort vertrapte eer van Nederland redt.
VI', 1
.Bi
Zoo leeft men dan allerwegen, waar belang
wordt gesteld in de voorvallen op bét oor—
logsterrein, weder eens in spanning en in
afwachting van het vervolg van de officieele
berichten der legeraanvoerders in Afrika's
zuidelijk deel, die in elk geval niet bijster
fortuinlijk zijn geweest met hun daadwerkelijk
optreden der beide laatste weken, zooals
reeds gebleken is, in de vorige week en
zooals nu nader wordt toegelicht en bevestigd!
In de allereerste plaats heeft kolonel
Baden-Powell bij den uitval uit Mafeking op
Tweeden Kerstdag leelijken tegenslag gehad,
waardoor men zelfs in Engeland ernstig
begint te vreezen voor de stad en dcrzelver
bezetting, welke zich zeker niet zou laten
bewegen tot dergelijke wanhoopsdaden, als
het binnen de veste zoo prettig en gevaarloos
was als men van Londen uit de menschheid
wel heeft willen doen gclooven
Dan liep Zondag in den voormiddag te
Londen wei het gerucht dat generaal French
er nu dan toch eindelijk (een volle week
nadat de wereld op een valsch bericht was
getracteerd in geslaagd zou zijn Colesberg
(in het noordwesten van Kaapkolonie) te
bezetten, doch uit Kaapstad werd men al heel
spoedig daarna eenigszins anders ingelicht
door een telegram van den generaal zeiven,
volgens hetwelk hem niet anders is overko
men dan dat een zeventig man van
zijn macht door de Boeren zijn gevangen
gemaakt na een aanval, waarin de bevelvoe
rende luitenant kolonel werd gewond.
Voorts is nu besliste zekerheid verkregen,
dat kolonel Pilcher kop over bol van Cooks
Farm in het legerkamp te Belmont is moeten
terugkeeren, omdat dc Boeren in twee
afdeclingen van zeshonderd en van tweehon
derd man op de komst waren, terwijl generaal
Babington al even spoedig rechtsomkeert
heeft moeten maken, zonder het tot een
vereeniging met Pilcher te hebben doen
komen, wilde hij niet worden afgesneden.
Daardoor is het plannetje van generaal
Methuen (die zeil ongesteld is en zonder de
noodige transportmiddelen zit doordien de
muildieren te Kaapstad aangetast zijn door
ziekte en de verkeersmiddelen van het zuiden
naar het noorden beslist onbetrouwbaar zijn)
:ot opening van een terugweg in zuidweste
lijke richting kortweg mislukt
En dan is nog hel stadje Kuruman (tusschen
Vrijburg en Mafeking) den tweeden Januari
vermeesterd door de Boeren met en benevens
120 gevangenen, waaronder twaalf officieren,
alsmede een groot aantal geweren, levens
middelen enz. enz welke zij zich gehaast
hebben op te zenden naar Pretoria
En nu op het Oostelijke oorlogsterren) waar
het gaat om zoo groote belangen, waar
wellicht het zwaarste gevecht uit dezen krijg
staat volstreden te worden
Tc Londen is men ernstig ongerust (waar
van de ochtendbl. van gisteren een getrouwe
weerspiegeling geven) men gelooft wel aan
den moed en de dapperheid der belegerden,
doch men twijfelt er aan of dit alles wel iets
zal vermogen tot voorkoming van de ver
meestering der stad door de Boeren, terwijl
de groote legermacht van de Eugelschen aan
den zuidelijken oever der Tugelarivier, door
de enorme sterke positie der Boeren weinig
of niets vermag in het belang van White en
zijn mannetjes.
De Times heeft een uitvoerig verslag
gebracht van zijn co:respondeat tc Mafeking
omtreut den mislukten uitval van kolonel
Baden-Powell.
Bij 't k ieken van den morgen organiseerde
kolonel Baden Powell een aanval op de
sterke stelling van den vijand te Game Tree,
op twee mijl afstands van Mafeking, waar
uit de Boeren gedurende eenige weken een
hinderlijk, hoewel resultaatloos granaat- en
geweervuur onderhielden.
De spoorlijn van Mafeking naar Game
Tree, die do >r de Bieren vernield was, was
hersteld. In den nacht ging een gepantserde
trein met Maxim-en Hotchkiss kanonnen,
onder kapitein Williams, en een detachement
van de Britsche Zuid-Afrika politie naar
een stelling, op eenige honderden yards
binnen de geweervuur-linie van Game Tree
en met de achterhoede van de rechterflank
werd een aanval ondernomen op de Oostzij
dc van de verschansingen.
Kapitein lord Bcntinck en een escadron
werden links in reserve gehouden en de
uiterste linkerzijde werd door artillerie met
een maxim-kar.on bezet.
Gedurende den nacht werden verschansin
gen opgeworpen en werd bevel gegeven bij
t krieken van den dag den aanval te begin
nen, terwijl aan de artillerie bevolen werd,
het vuren te staken op een herhaald fluiten
van den gepantserde» trein.
Bij 't aanbreken van den dag openden
onze kanonnen een hevig vuur, dat dadelijk
door den vijand beantwoord werd. De gra
naten der Eugelschen barstten met gevolg.
Kapitein Vernon, van de Kings Royal Rifle
co'ps, gaf bevel het vuren te staken en trok
met zijn escadron voorui'. Duch toen de
Eugelschen nabij het fort der Boeren kwamen,
bleek het sterker te zijn, dan zij hadden
verwacht. De Boeren openden zulk een
buitengewoon heet, geconcentreerd vuur op
de Eugelschen, dat kapitein Vernon bijna
onmogelijk verder voorwaaits kon.
Doch met groote dapperheid en helden
moed frok hij, bijgestaan door kapitein Sand-
ford, luitenant Paton en den verkenner Cooke,
die de escadrons tot gids strekte, voorwaarts
en enkele mannen bereikten de zandzakken
van het fort Binnen een linie van 300 yards
van het fort kon geen levend wezen zich
staande houden, daar de grond door Mauser
en Martini kogels letterlijk werd schoonge
veegd.
De manschappen, die deze vuurlinie be
reikten, leden vreeselijk en, hunne officieren
volgend om het fort te nemen, werden 20
man van het Cooke escadron van kapitein
Vernon doodgeschoten. Kapitein Sandford
viel 't eerst, daarna kapitein Vernon, die
reeds tweemaal gewond was en toen luite
nant Paton, die aan den voet van 'i fort
werd gedood. Deze twee laatste officieren
klommen cp den wal, die 't lort omiingt,
richtten hun revolvers in de loopgraven van
de Boeren, doch werden op hetzelfde oogen
blik doodgeschoten.
Omtrent de bezetting van het stadje Kuru
man ten weste van het Transvaalsch gebied
(tusschen Mafeking en Vrijburg) gelegen,
wordt uit Pretoria het volgende bericht
Na een beschieting der kazernes gaf het
Britsche garnizoen zich over. Wij maakten
120 krijgsgevangenen, waaronder 12 officie
ren en 70 inlanders. De geweren, de schiet
voorraad, de paarden, de ossen, het meel en
de coroestibeien werden over Vrijburg naar
Pretoria gezonden. Wij verzorgen hier 15
gevangen Engelschen met behulp van een
Britschen dokter.
En vet der: het garnizoen van Kuruman
heeft zich overgegeven na een hernieuwde
hevige beschietting door de Boeren op Nieuw
jaarsdag. De Boeren namen 120 man,
waaronder 12 officieren, gevangen. Het gar
nizoen bestond uitsluitend uit Kaapsche po-
litietroepen.
Voor kolouel Baden-Powell in Mafeking,
is dit ook weer een harde slag, daar hij in
het uiterste geval van daaruit nog hulp en
bijstand verwachtte
Nóg ernstiger is het generaal French ge-
gaan in het noorïïwësTëï^
bij een aanval op de stellingen der Bo ren
op de hoogten rond Colesbergh, ten aanzien
waarvan hij naar Kaaps'ad Zatt r'.ag het
volgende berichtte
Vier compagnieën van het eerste Sultflk-
reaiment trokken 's nachts op tegen Low
Hill, op een mijl afstands van hun kamp.
Zij vieleu de Boeren bij het kdeken van den
dag aan. Luitenant-kolonel Watson, die het
commando voerde, beval een charge maar
werd onmiddelijk gewond.
Naar gezegd wordt, werden bevelen tol
terugtrekken gegeven door de Boeren. Diie-
vierde van de Engelsche krijgsmacht trok
naar het kamp terug. De overblijvende En
gelsche soldaten hielden stand tot zij door
de overmacht gedwongen werden zich over
te geven. Zeventig Engelschen werden door
de Boeren krijgsgevangen gemaakt, waarbij
zeven officieren.
Hierbij moet men wel in aanmerking ne
men. dat generaal French tot dusver go'd
als de beste der Engelsche legeraanvoerders
in Zuid Afrika en dat op hem veler hoop en
veler vertrouwer was gevestigd terwijl tevens
bedacht moet worden, dat uit deze publica
tie niet blijkt hoeveel man er verloren zijn
gegaan aan dooden en gewonden en men
zoo onwillekeurig, lot de meening komt, dat
daar in het noorden van Kaapkolonie een
kleine herhaling heelt plaats gevonden van
hetgeen geschiedde vóór vele weken in Natal
op Nickolson Nek
En generaal Gatacre in het Oostelijk deel
van Kaapkolonie schijnt gedwongen te zijn
tot rust en afwachting 1
Generaal White heeft Vrijdagmiddag om
2 uur uit Ladysmith geheliografeerd.
Er is Zaterdag een aanval op mijn
stelling gedaan, voornamelijk op Caesar's
kamp en den Wagenheuvel. De vijand was
in grooten getale en hield den aanval met
de grootste dapperheid en kracht vol. Eenige
onzer verschansingen op den Wagenheuvel
weiden driemaal door hem genomen, maar
telkens door ons heroverd. De aanval
duurde tot halfacht 's avonds. Een punt
in onze stelling werd den geheelen dag
door den vijand bezet, maar in de scheme
ring tijdens een hevigen regenstorm, werd
hij er op de dapperste wijze met de punt
van de bajonet door het Devonshire-regiment,
aangevoeld door kolonel Park, uitgewor
pen, Kolonel Hamilton voerde het bevel op
den Wagenheuvel en maakte zich zeer ver
dienstelijk. De troepen hadden een zware
taak, maar hielden zich uitmuntend. Zij zijn
uitgelaten over den dienst, dien zij de Ko
ningin hebben kunnen bewijzen. De vijand
werd overal met een zeer groot verlies te
ruggeslagen, veel grooter dan mijn verliezen,
die spoedig gemeld zullen worden zoodra de
lijst gereed is
LONDEN, 8 Jan. De Daily News be
richt, dat de douaneautoriteiten alhier aan
hielden aan boord van een stoomschip in de
MiUvall dokken twee groote kanonnen ver
pakt in groote houten kisten en geconsig
neerd naar Christiana als ijzerwaren. Het
is kortelings ter kennis gekomen van het
departement van oorlog, dat de Boeren in
Engeland van wapenen worden voorzien cn
van geconserveerde levensmiddelen. Vrijdag
ontdekten de autoriteiten aan boord van een
stoomschip in de haven 6 maximkanonnen,
om welke reden het schip in de dokken ge
houden werd.
PARIJS, 8 Jan. De Temps verneemt uit
Londen
Het gerucht houdt aan, dat Ladysmith de
Boeren in handen gevallen en generaal Bul-
Ier aan de Toegela verslagen is.
Men vei zekert, dat de Engelsche regeering
besloten heeft, een expeditieleger van 200.OüU
man te vormen en de geheele vloot te mo-
biliseeren, om uit de bemanuing laudigsbri—
gaden te vormen. De officieren van het
Kanaaleskader hebben, naar het heet, bevel
gekregen zich in khaki te kleeden.
Volgens een telegram uit Durban, heeft
generaal Balier nu al z:jn troepen en 80
stukken veldgeschut en 60 stukken scheeps
geschut.
WAALWIJK, 10 Jan. 1900.
Middelen tot verbetering der Lederprijzeu.
Wij vestigen de aandacht van belangheb
bende op de meeting die morgen, Donder
dag, 11 Januari, in de zaal van „de Lieder—
tafel" te 's Bosch zal gehouden wotden,uit
geschreven door de commissie ter bevordering
der belangen van de Nederlandsche Leerlooi
ers en Lederfabrikanten.
Wegens het verwacht wordend overg oot
bezoek zullen op deze Vergadering ui'sluitend
Leerlooiers en Lederfabrikanten worden
toegelaten.
Uitvoering l'Bspéranee.
Het door de harmonie i'Espérance Zater
dagavond gegeven concert, werd goed bezocht
en kan goed geslaagd genoemd worden.
Vooral wat de muzieknummers betreft, deze
werden over 't algemeen uitstekend uitgevoerd,
ook de nieuwe nummers, die zeer zeker vele
moeielijkheden bevatten. Het zou ons te ver
voeren in bijzonderheden te treden, laat het
genoeg zijn, te zeggen, dat de werkende leden
van I'Espérance, en vooral hunnen onver-
moeiden directeur de heer Erie van Iersel,
eer hebben van hunwerk, en het Waalwijks
publiek hunne pogingen waardeert.
Jammer echter, naar wij vernemen, dat de
komische voordrachten lang niet dat waren,
zooals men verwacht had deze hadden wel
moet in aanmerking genomen worden dat ons
publiek op dit punt wel wat verwend is, en
men niet altijd even goed slaagt, maar het
bestuur zal een volgende maal wel weer eens
van die bekende komiekelingen engageeren,
wat ook thans haar plan was hoewel het haar
ditmaal niet gelukt is.
Verpachting.
Het marktgeld over 1900 is verpacht
aan mej. dewed. H. van Poppel alhier voor
de som f1230. Verleden jaar had zij
ook de marktgelden gepacht voor f 7-1-3
nogal een groot verschil dus.
door de gemeente gereserveerd.
Zieken
Zelden zijn in deze s'reek zooveel zieken
geweest als tegenwoordig voor liet mecren-
deel influenza; in Baardwijk met. I 600 inwo
ners schat men het aantal zieken op 600
ook in Drunen, Heusden e.a. heersehen
influenza en andere ziekten geducht, ver
schillende met doodelijken afloop.
Landbouw.
De Nederlandsche Boerenbond, die haar
hoofdzetel heeft te Utrecht, bestaat volgens
het pas verschenen jaarboekje uit 20.250 ge
wone leden en de eereleden dr. H. J. A
M. Schaepman en mr. M. J. C. M. Kolkman,
leden van de Tweede Kamer.
De provinciale afdeelingeu zijn ingedeeld
ais volgt de Noord— Brabai.tsche Christelij
ke Boerenbond met 82 afdee'ingen de Pro
vir.ciale Noord—Hollandsche Boerenbond met
16; de Chiisteiijke Limburgsche Boerenbond
met 78, de Overijselsche Boerenbond met 16,
de Geldersche met 39, de Utrechtsche met
12, en de Zuid Hollandsche met 6, terwijl
de provinciën Friesland, Zeeland en Drente
geen afzonderlijke afdeelingeu vormen, doch
uit l; 3 en 2 locale afdeelingen bestaan.
Een officieel orgaan van den Nederland
sche» Boerenbond wordt als maandblad uit
gegeven.
De almanak, uitgegeven onder de Noord—
Brabantsche Maatschappij van Landbouw,
geeft de vermeerdering aan der leden in het
laaiste vijf jarig tijdpeik, klimmende van
2975 in 1896 tot 3294 voor 1900. Zij vrr—
men te samen 43 afdeelingen, die behoudens
sommige vereenigingspunten, allen geheel af
zonderlijk werken.
Voor de algemeene belangen, zoowel als
voor raad en advies aan de afdeelingen, zijn
uit het hoofdbestuur gevormd afzonderlijke
commissie» van bijstand a. ter bevordering
van het landbouwonderwijsb. voor de
coöperatie op landbouwgebied c. ter behar
tiging van oeconomische vraagstukken d.
voor de paardenfokkerij e. voor veeteelt en
zuivelbereidingf voor de belangen van
tuinbouw en groenten en vruchtenteelt, en
g. eene technische commissie voor de ver
schillende landbouwcultureo.
Vreemde geruchten.
Men schrijft uit den Haag
Met het oog op de verhalen, die zoowel
in als buiten deze stad de ronde doen be
treffende een botsing tusschen het Neder
landsche pantserschip Friesland en een En-
gelsch oorlogsschip op de oostkust va»
Zuid-Afrika, waarbij zelfs een Nederlandsch
zeeofficier gedood zou zijn, wordt in herinne
ring gebracht dat de commandant van elk
oorlogsschip in last heeft van ieder sterfgeval
aan boord, hetzij door sneuvelen of gewoon
overlijden, telegrafisch bericht te zenden aan
het departement van marine.
Dat een dergelijk telegram niet ontvangen
is, is afdoende aanwijzing, dt een voorval
als bovenbedoeld niet kan hebben plaats
gehad, tenzij verwikkelingen mochten zijn
voorgekomen. Ware echter dergelijke ver
wikkeling ontstaan, dan zou de Engelsche
regeering niet nagelaten hebben daarmede
de betrokken Nederlandsche autoriteit in
kennis te stellen of daarop te wijzen. Maar
ook van dien aard is hoegenaamd niets
gebleken.
Intusschen is er eene omstandigheid, die
aanleiding kan hebben gegeven tot het leggen
van eeuig vei band tusschen het opbiengen
van de Herzog en de Friesland. Wij verne
men toch dat de Herzog een lading victualie
inhield, bestemd voor de Friesland, welke
levensmiddelen thans met de Nederlandsche
ambulance te Durban nog aan boord zijn.
Er wordt echter niet aan geïwijfe'd of de
onderhandelingen om ook deze neutrale lading,
evenals de ambulance met haar materieel
vrijen dooltocht naar hare bes emming te
geven, zullen tot een goed einde leiden. De
Friesland is overigens nog tot 1 Mei van
voldoenden leeftocht voorzien.
Het begin der 20c eeuw.
Over deze lang en breed beredeneerde
twistvraag heeft het bureau der tijdrekening
te Parijs thans uitspraak gedaan.
Aan het hoofd van zijn pas verschenen
Jaarboek laat het met groote letters de
verklaring afdrukken
„De I9e eeuw zal eindigen op-31 Decem
ber 1900."
,/De 20e eeuw zal beginnen op 1 Janu
ari 1901."
Of men zichvooral in Duitschland, bij
deze gezaghebbende uitspraak der wetenschap
zal neerleggen
Keizer Wilhelm, die anders heeft beslist
zal ook nu wel volhouden.
„Sic volo, sic jubeo", is zijn geliefkoosde
leus.
En niet van hem alleen. Daar zijn er
veel meer, wien het allermeest te doen is
om gelijkhebberij.
Godsdienstwaanzin.
Een jonge man, ingezetene van Ruinen,
werd de vorige week plotseling door gods
dienstwaanzin aangegrepen. Daar men vrees
de, dat hij in een kwaadaardigen bui ge
vaarlijk kou wordenwerden zijn handen
geboeid. Toch wist hij in een onbewaakt
oogenblik gevolg te geven aan zijn voorne
men om op Oud-Testamentische wijze God
een brandoffer te brengen door zijn moeder
op liet haardvuur te werpen.
Slechts met veel moeite gelukte het aan
de oude vrouw zich los te rukken en te
ontvluchten. Een paar wollen dekens, door
den krankzinnige ook op het vuur geworpen,
smeulden, toen de buren te hulp schoten
en daardoor stellig groote onheilen voor
kwamen. Zoo spoedig mogelijk is de on
gelukkige onder geleide naar 't krankzinni
gengesticht te Zutphen vervoerd.
lira ml.
Maaudagnacht, omstreeks, kwart voor
drieen, zag een agent van politie, surveillee
rende op deu Boezcmsingel te Rotterdam
bclfabriek van de tirma Allan"a c.o. oj
Goudschenrijweg hoek Boezemsingel.
Hij wekte terstond den naast de fabiiek
wonenden meesterknecht en zij bemeikteu
dat het in het fabrieksgebouw boven de
machinekamer hevig aan 't branden was. De
brandweer werd terstond gealameerd, weldra
waren ter plaatse de spuiten 14. 15, 12, 11,
13, 26, 10, 2, 5 van oud K alingen en 1
verder de stoomspuiten van het oostelijk en
westelijk stoomgemaal en die van Feyenoord.
Alle spuiten, behalve spuit I, die men in de
Boezemstraat in reserve hield, werden in
werking gesteld Ook was de reddingsbri
gade op liet terrein van den brand aange
komen. Inmiddels had de brand reeds een
gewei ligen omvang gekregei Het was eerst
even over drieen, toen het dak instortte. De
vlammen en de vonkenregen, een ware vuur
zee, waren verschrikelijk Op een afstand
gezien, was de lucht boven het brandende
perceel fel rood gekleurd.
Nabij de fabriek daalde eeu regen van
grootere en kleinere s.ukken vuur neder,
zoo geducht, dat het niet raadzaam was
haar binnen de 25 a 30 meter te naderen.
De hitte was ondragelijk. De wind joeg de
vonken zelfs tot tegen de huizen in de Boe
zemstraat, waar spuit 1 de wacht hield.
De brandweer stond het eerste uur vrijwel
machteloos tegenover dezen brand. Het vuur
had zich in het fabrieksgebouw reeds te zeer
verspreid, zoodat het dan ook onmogelijk
bleek dit gebouw, zij het ook gedeeltelijk,
te redden. Het gelukte de brandweer, met
inspannniijg van alle krachten, om de wo-
uing van den meesterknecht en het privé
kantoor te behouden en te voorkomen, dat
het kantoor en de teekenkamer zoomede een
naast de fabriek slaande groote loods met
hout voorraad geheel uitbrandde. Tegen 5 i
uur in den morgen was men den brand in
zooverie meester, dat men voor verdere uit-
breiding niet meer behoefde te vreezen en
om 7 uur was het vuur zoo goed als ge-
bluscht. De spuiten rukten in, alleen de
stoomspuit van het Oostelijk stoomgemaal
bleef.
Onder het woeden van het vuur stortten
geheele stukken van muren met groot geweld"
in, wat telkens de vlammen hoog deed uit
slaan, en de vonken spatten naar alle zijden.
Van de geheele fabriek is niets blijven staan,
alleen stukken van de zijmuren, die men nu
van gemeentewege omhaalt. Alleen de hooge
schoorsteen bleef gespaard en steekt hoog
op uit de ruïne. In het benedengedeelte
van de twee verdiepingen hooge fabriek wa
ren de zagerij en de machinekamerdaarbo
ven was de meubelmakerij, de stoelenmake-
rij, de stoffeerderij en de behangerij. Dit
alles is totaal weg, ook de geheele voor
aflevering gereedstaande betimmering voor
het stoomschip Koning Willem II, dat op
werf s'.aat van de maatschappij voor scheeps_
en weiktuigbouw Fijenoord, is verbrand
evenals een viertal complete ameublementeu
enz. De beeldhouwerij en een goederen-
magazijn boven het kantoor en de teeken-
kamer, brandden geheel uit. Aanzienlijke
schade is toegebracht aan een grooten voor
raad hout in eene loods naast de fabriek.
Van die loods is het achterste gedeelte vrij
wel verloren gegaan, liet voorste gedeelte,
waarin de gr >oie transport— en meubelwa
gens stonden, bleef gespaard. Wat verder
op het terrein was heeft door water
schade veel geleden.
Vermist.
Dezer dagen werd een gevangenbewaarder
te 's Hertogenbosch vermist. Het is geble
ken, dat hij zich heimelijk had verwijderd.
Donderdag ont.ing zijne vrouw zijn uniform,
gezonden uit Eindhoven, in een pakje, waar
van het adres door den man zei ven was
geschreven. Het schijnt, dat de gevangen
bewaarder daarna berouw van zijn verwijde
ring kreeg, want een dag later keerde hij
in zijn gezin terug.
Besoycn Zondagavond werd in de R. K
Kerk alhier no.maals uitgevoerd het Kerst-
Oratorium van Deken Muller, door een
gemengd koor.
De kerk was overvuld met een aandachtig
publiek gevuld, en de uitvoering mag uitste
kend geslaagd genoemd worden, zij was
onberispelijk.
Capelle, 6 Jan. Ds. S. Datema, predikant
bij de Chr. Geref. Kerk alhier, heeft een
beroep ontvangen uaar Delftshaven, gem.
Rotterdam.
Met genoegen vernemen wij, dat de
Raad besloten heeft, het aantal straatlantaarns
in deze gemeente tc vermeerderen o a. zal
de weg van het station naar het dorp beter
verlicht worden. Zeker een groot gerief, in
't bijzonder voor vreemdelingen.
Tot spijt van velen is men hier eene
gemakkelijke gelegenheid tot verzending van
goederen kwijt. Sedert jaren reed 's avonds
een camion van Gend en Loos van Waalwijk
naar Waspik en terug over ons dorp naar
Kaatsheuvel om van daar naar Waalwijk te
retourneeren. Sedert eenige dagen is het
kantoor hier opgeheven, ofschoon er veel
goederen werden vervoerd langs dezen weg.
Wij willen hopen, dat de pogingen, die aan
gewend worden om het kantoor hier terug
te krijgen, met gunstige» uitslag worden
bekroond.
Kaatsheuvel, 7 Jan. Gisterenavond gaf de
harmonie »Euphonia« haar gewoon jaarlijksch
arraen-concert met medewerking van hare vcor
eenige weken opgerichte rederijkersclub. De
groote zaal was overvol. De verschillende
nummers der harmonie werden nauwkeurig
en gevoelvol teu gehoore gebrachttrouwens
dit zijn we van „Euphouia* gewoon.
Hedenavond gaf de jeugdige dilettanten-
club nog eene uitvoering voor hare eere—
leden. Beide avonden werden de komische
scè.re's voortreffelijk gespeeld. Vooral het
slotnummer „De Transvaalsche Boereu ver
wierf ongemeenen bijval. De heer Monté was
onverbeterlijk. Ook den heeren H. Nieuwstadt
en M. van Roermund komt een woord van
welverdienden lof toe. Het publiek keerde
dan ook hoogst voldaan huiswaarts, hopende
dat hun spoedig weer zoo'n genotvollen avond