Nummer 53.
Donderdag 5 Juli 1900.
23e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
AIT00N T IEL EN,
U itgevb it
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Z a t o r dagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden t 0.75.
Franco per post door het geheele rijk i 0.00.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
WAALWIJK.
Advkrtentiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentie» 3maal ter plaatsing opgegeven,
worden 2initial berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale, zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
UITTREKSEL uit het verslag der kamer van
koophandel en fabrieken te Waalwijk.
(Sfot).
Uit Capelle meldt men ons
Gedurende het afgeloopen jaar ging 't met den hooi-
handel vlugger dan in 1898, terwijl ook betere prijzen
besteed werden. Voor de overige landbouwproducten
konden slechts matige prijzen bedongen worden. De
nadeelige voorwaarden, waarop de Belgische grenzen
open zijn voor den invoer van Nederlandsch vee, wer
ken op den veehandel ongunstig.
De hier bestaande stoomgrutterij heeft een flink de
biet en levert tot in verafgelegen plaatsen.
Op de hooipers, waarin gemiddeld 10 personen ar
beiden, was het heele jaar groote bedrijvigheid.
Uit Dussen meldt men
In den toestand van den landbouw kwam hier be
trekkelijk geen verandering. De malaise onder den
boerenstand blijft voortduren. Tengevolge daarvan, als
mede door het zeer bemoeilijkte verkeer met onze ge
meente, veroorzaakt door de verlegging van den Maas
mond, gingen enkele takken van handel en industrie achter
uit. Het meest kenmerkte zich die achteruitgang in den ma-
nufactuurhandel, deklompenmakerijen en de leerlooierijen.
De riethandel en de rietbewerking, alsmede de vis-
scherij mochten zich in hun ouden bloei blijven ver-
heugen, terwijl bepaald vooruitgang te constateeren viel
in den handel in steenkolen en koloniale waren. Circa
700 karren steenkolen werden in 1899 omgezet. Ook
schijnt het, dat de vlasbewerking en de vlashandel,
welke eertijds hier zoo bloeiden, weer een belangrijke
tak van industrie zullen worden. Dat deze gemeente,
bij 't verkrijgen van betere verkeersmiddelen, wegens
haar gunstige ligging" in 't midden van het land van
Altena, van aanbelang voor den handel en de nijvei-
heid zou kunnen worden, valt niet te betwijfelen.
Boter waag te Waalwijk.
De aanvoer van boter was ongeveer gelijk aan die
van 1898, terwijl ook de prijs hetzelfde bleef.
Aangevoerd werden pl. m. 40750 K.G. tegen f0.9ü
tot f 1.20.
Correspondentschap der ISederlandsche Lank,
ten kantore van de heeren
W. TIMMERMANS ZONEN te Waalwijk.
Van het Correspondentschap le klasse alhier ontving
de Kamer over het boekjaar der Bank 1 April 1S99—31
Maart 1900 het navolgende overzicht
Verwisseld werd 1899/1900 tegen 1898,99
Bankpapier tegen specie f 1.158.100.f 1.296.000.—
bankpap. 778.200.- 43o.400.-
Specie 928.100.— 10.38.000.-
f 2,864,400.— f 2,769,400.—
Opnieuw dus kunnen wij ons overtuigen, welke groote
direkte of indirekte voordeelen genoemde tramlijnen en
stoombootvaart voor onze gemeente afwerpen. Jammer
dat nog zoo betrekkelijk weinigen deze overtuiging
schijnen te deelen en de pogingen der maatschappij
om concessie te verkrijgen voor den aanleg van den
tram door onze gemeente opnieuw bij den gemeente
raad schipbreuk moesten lijden. De Kamer van Koop
handel oordeelt het niet noodig hieraan nog veel toe
te voegen. Den belangstellenden lezer verwijst zij naar
Did. 31 van haar vorig jaarverslag.
Een lijstje betreffende de opbrengsten van genoemde
tramlijnen en stoombooten gaat hierbij.
Bedrijf in 1899.
Lijnen 's-HertogenboschHeusdengrens Baardwijk.
Tilburg—Waalwijk.
Stoombooten.
Personenvervoer f 24.291.51 f 19.075.50
Goederenvervoer - 5.183.89 - 21.647.40 f 28.094.90
Postvervoer - 1.000.- 1.200.
Diversen - 248.03 - 360.54
Verzonden Bankpapier
Ontvangen
359.100.-
130.600.-
359.500.—
98.000.—
f 489.700.— f 457.500.-
Ontvangen specie
Omzet door assignatiën f
Disconto enz.
f 228.500.— f 261.500.—
228.427.60I/9f 220.868.59
f 681.31416 f 782.922.26
Wegens den hoogen rente-standaard werd er onge
veer f 100.000 minder gedisconteerd dan verleden jaar.
Incasseeringen uitsluitend
op Waalwijk f
260.354.54 fl58.940.6lVs
Ontvangen aan Rente f 6296.78 f5490.97.
Stoom tramlijnen 's-Bosch—Heusden, grens
Waalwijk en Tilburg-Waalwijk.
Gelijk wij reeds in onze algemeene beschouwingen
vermeldden, valt er ook dit jaar weder in het vervoer
van reizigers en goederen op de stoomtramlijnen Bosch
Heusden grens Waalwijk vooruitgang te constateeren.
Bedroegen in 1898 de totaal ontvangsten f 29704.28",
in 1899 stegen deze tot f 30723.43, zijnde ruim f 1000
meer. Het getal vervoerde reizigers bedroeg 192.930
tegen 187.710 in 1898. Ook op de lijn Tilburg—
Waalwijk vermeerderde het personenvervoer. De totaal
ontvangsten hiervan bedroegen f 19.075.50 tegen
f 18.543.35 in 1898, alzoo f 532.15 meer.
De opbrengst van het goederenvervoer daarentegen
was minder dan in het vorige jaar. Deze mindere ont
vangst moet worden toegeschreven aan het gesloten
vaarwater gedurende een groot deel der maand De
cember.
De opbrengst van het goederenvervoer door de
stoombooten, welke de Maatschappij »Vicinaux Hollan
dais* thans exploiteert, bedroeg f28094.90. oor de
stoombooten alleen betaalde zij aan havengelden de
belangrijke som van f 964.34.
f 30.723.43 f 42.283.44 f 28.094.90
Lengte der lijn 22 K.M. 19.648 K.M.
Vervoerde reizigers 192.930 116 141
Goederen in eenheden
van 1000 Kgr._2.491 23.989 20.642.
Haven en Scheepvaart te Waalwijk.
Het getal schepen, die in 1899 onze haven invoeren
bedroeg 663 met een inhoud van pl. m. 440.16 tegen
645 met een inhoud van pl. m. 43300 in '98. Meer
dus ingevaren, 18 schepen, vermeerderde tonnen
inhoud 736.
Koloniale en Petroleumhandel.
Het jaar 1899 bracht hierin ook al zeer weinig ver
andering ten goede. Men zou haast geneigd zijn te
zeggen, dat de omzet zich beperkte. Misschien moet
dit worden toegeschreven aan de omstandigheid, dat
alleen per eigen gelegenheid franco kan geleverd worden.
Door de enorme concurrentie zijn de verdiensten op
deze artikelen bijna tot nul gereduceerd. Zoo men
al van eenigen vooruitgang zou durven spreken, dan
zou men dien nog moeten toeschrijven aan het franco
leveren aan huis*.
Door de kwantiteit en de kwaliteit der aardappelen
vermindert jaarlijks de handel in peulvruchten dermate,
dat verbruik in de laatste 10 a 15 jaren met bijna
50°/0 verminderd is.
In den petroleumhandel, gedreven door de Americ.
Petrol. Comp., welke alhier een depót heeft, kwam geene
noemenswaardige verandering. Óver het geheel was
echter de omzet niet zoo groot als verleden jaar. Waar
schijnlijk moet dit worden toegeschreven aan het feit, dat
de olie in 1899 eene geruimen tijd 3 tot 47s cent per liter
duurder was dan in 1898 en-de levering alleen a contant
geschiedt, terwijl men in deze streken aan ruim crediet
gewoon is. De kwaliteit van de olie was zeer goed
en verkieslijk boven mindere soorten, die door slijters
van buiten worden rondgevent.
Arbeidswet.
Gedurende 1899 werden door het gemeentebestuur
afgegeven 98 arbeidskaarten.
Het aantal werkplaatsen en fabrieken, waar in het
afgeloopen jaar jeugdige personen en vrouwen werkten,
bedroeg 98.
Scheepsbouwwerven enz., te Waspik.
De beide, hier gevestigde hooifinna's hebben hunne liooi-
persen schier het geheele j uir druk laten werken. Het ge
perste hooi was grootendeels bestemd voor Engeland, liet
losgeladcne voor liet binnenland. De handel in dit artike
was zeer druk en levendig, zoodat tegen het einde van
liet jaar 13 tot 137s gld. per 500 kilo bedongen kon worden.
De klompenmakerijen mogen zich nog steeds in toene
mend debiet verheugen. De inkoop van inlandsche hoornen
als kanada's en wilgen wordt echter met den dag moeilijker
zoodat men zijn toevlucht moet gaan nemen tot buiten-
landsch hout.
De looierijen werkten zeer beperkt en beduidend minder
dan andere jaren, vooral tengevolge der wanverhouding
tussehen ruwe waar en gefabriceerd artikel en de sterke
concurrentie van het buitenland.
De Schoenmakerijen werkten eveneens onder ongunstige
omstandigheden. Leder en fournituren waren voortdurend
te hoog in verhouding tot den prijs der schoenen.
Op de Scheepstimmerwerven valt telken jaren vooruit
gang te constateeren. Op de 4 thans bestaande hellingen
stonden 1 Januari 1899 7 ijzeren schepen op stapel met
een inhoud van 2687 ton. Gedurende 1899 werden ge
bouwd 10 schepen met 4220 tonnenuiaat, terwijl einde
December nog in aanbouw waren 6 schepen, metende 1807 ton.
Eene nieuwe helling voor reparatie van schepen werd
aangelegd, terwijl een 6de nog in aanbouw is.
Op deze werven werken thans omstreeks 130 man, zoodat
de scheepsbouw een belangrijke factor uitinaaKt voor de
volkswelvaart alhier. Voorzeker zouden deze werven zich
nog in ruimer debiet mogen verheugen, zoo de hooge
prijzen van ijzer en steenkolen den aanbouw van nieuwe
schepen niet in den weg stonden.
Hooi- en Stroohandel in de Langstraat.
RAAMSDONK.
Was in 1898 de handel in hooi geheel het jaar door
zeer slap en de prijs van het gewas buitenge
woon laag, in 1899 viel eene aanmerkelijke verbetering in
omzet en prijs te constateeren. De prijzen bleven dit juar
voortdurend stijgende, ten gevolge van aanhoudende vraag.
Verzonden werden circa ÏO.OUU.OOQ Kgr. Het overgroot
gedeelte hiervan vond zijn weg naar Engeland. Kleine
partijen werden ook geleverd aan Duitschland en België.
In stroo was de handel slap en bleven de prijzen het
geheele jaar gedrukt, ongetwijfeld een gevolg v.111 het zeer
groote gewas elders. Het hier verhandelde stroo was schier
uitsluitend bestem! voor het binnenland. De prijzen van
rogge- en tarwestroo waren over het geheel nog iets lager dan
in°l 898.
De papierfabriek der The Dutch paper pulp Comp. (Li
mited) had het geheele jaar druk werk 70 A 80 personen
vinden daarin geregeld werk. In tegen-telling met vroeger
toen aldaar een grover soort papier voor couranten enz.
werd vervaardigd, fabriceert zij in den laatsten tijd uit
sluitend papier van supérieure kwaliteit (gesatineerd), het
welk naar Engeland wordt verzonden. De grondstoffen van
dit papier bestaan uit lompen en houtvezels, welke laatste
uit Zwed.ii en Noorwegen worden ingevoerd.
Door een paar alhier gevestigde firma's worden groote
partijen granen omgezet. Nog immer wordt deze handel
beduidender, zoodat men deze gemeente langzamerhand voor
een centrum van den graanhandel voor de omliggende
plaatsen gaat houden.
De twee alhier bestaande bierbrouwerijen blijven zich in
een flink debiet verheugen, hoezeer de brouwers toenemende
concurrentie ondervinden door den invoer van lager bier op
flesschen door bierslijters uit de environs. De kwaliteit
der hier vervaardigde bieren handhaaft haar ouden roem.
Hoepelmakerijen, Riet-, Biezen- er Manden
makersband.
RAAMSDONK.
Er bestaan alhier 5 hoepelmakerijen, waar gedurende 1899
werden gemaakt omstreeks lü inillioen stuks hoepels of
ongeveer 490.UUU bossen, vertegenwoordigende een waarde
van pl. m. f 100.000.
Van den riethandel kan gezegd worden, dat hij in bloeienden
toestand verkeert. Bewerkt werden 150 A 175 duizend
bossen mat en plafondriet en 100.000 bossen dekriet, een
en ander gelijkstaande met een waarde van 60 A 70.000
gulden.
De handel in biezen belooft mettertijd weer goed te worden
Er werden gedroogd 120.000 bossen van verschillende soort
en kwaliteit ter waarde van 35 A 40.000 gulden.
Onder de rietsoorten spant dat van "Willemstad de kroon.
Het is goudgeel van kleur en daarbij zeer zacht.
Bovengemelde producten vonden hoofdzakelijk hun aftrek
in Duitschland, België, Frankrijk en Engeland.
I11 het mandenmakersband was ditmaal niet zooveel omzet
als andere jaren, ofschoon ook in voorgaande jaren de handel
niet gunstig genoemd mocht worden. De kwaliteit van het
gewas was in 1899 zoo schoon en goed, als het in de
aatste 50 jaren nog ooit is geweest. Er werden verhandeld
tot 100 A 120.000 bossen ter waarde van ongereer f 18.060.
Verder werden nog gemaakt circa 500.000 bossen rijshout,
10.000 bossen palen, 5000 bossen latten ter gezamenlijke
waawle van f 18.000.
Zeker zou het voor deze industrie van ongemeen groot
belang zijn, zoo de reeds lang gekoesterde wensch tot droog
legging der Zuiderzee eindelijk eens in vervulling mocht gaan.
Tn de rietmattenf.ibiiek werden gemaakt 30,000 A 40,000
rietmatten ongeveer ter waarde van i 20,000.
Verder bestaan hier nog twee groothandelaars in graan,
drie werven voor den aanbouw van ijzeren schepen, die het
geheele jaar door zeer druk werken. De drie hooipersen
hadden ook geregeld beduidenden omzet; in los hooi vooral
was de handel zeer aanzienlijk.
De beet wortelsuikerfabriek „Statendam" werkte als vorige
jaren met succes. De verschillende hier gevestigde leer
looierijen ondervonden de malaise, welke op bijna alle in
richtingen van dien aard te constateeren valt.
Landbouw.
durige droogte
hoog,
Cultuur Vlijmen, Haarsteeg en Nieuwkuijk.
Over de cultuur in bovenstaande dorpen kan het vol
gende worden medegedeeld.
De toestand van den landbouw was ook dit jaar weer
weinig bemoedigend, daar de voornaamste landbouwproduc
ten, zooals aardappelen en hop aan lagen prijs waren en
geen verbetering daarvan te voorzien is. De tuinbouw
daarentegen geraakte in gunstiger conditie, vooral wegens
de hoogere prijzen, die voor het klein fruit en het erwten
gewas °werden besteed. Daarbij kwamen de trek maden en
andere vernielende insecten minder voor, zoodat de opbrengst
van den tuinbouw bevredigend mag
heeten.
Het is echter te vreezen dat deze
gunstige toestand niet- zal bestendigd
worden, wijl de kooplieden van klein
truit dit jaar slechte zaken hebben
gemaakt, vooral tengevolge van het
afkeuren en verbeurdverklaren van wa
gonladingen van dit fruit te Londen.
Daardoor dreigt eene belangrijke wijzi
ging te zullen ontstaan in de behan
deling en in de wijze van verzending
van dat fruit en is het te] verwachten
dat die wijziging zal gepaard gaan met
eene drukking der prijzen.
Men wil, dat het afkeuren van het
kleine fruit te Londen te wijten is
aan degroote Eugelsche grondeigenaars,
die in de laatste jaren ecu massa acres
klein fruit hebben aangelegd en de
prijzen van hun fruit willen opdrijven
door den invoer van het Iiollandsche
te bemoeilijken. Hoe dit ook zij, ze
ker is het, dat de handel daardoor
belangrijk zal worden belemmerd.
Het frambozengewas leed door lang
de prijs was echter
zoodat de opbrengst aanzienlijk
meeviel.
De aalbessen gaven dit jaar een
goed beschot daar over het algemeen
ileze vrucht veel minder te lijden had
van trekmadeu. Daarbij waren de prij
zen bevredigend.
De zwarte aalbessen waren een tijd
lang zonder noemenswaardigen handel.
Daarin kwam geen gewenschte verbete
ring, zoodat het gewas aan weinig be
vredigende prijzen werd verkocht.
Het beschot der roode bessen was
geringer dan het vorig jaar, voorna
melijk door het afvallen van vele vruch
tjes voér de rijping. De oorzaak hier
van bleef tot heden onbekend. Het
mag echter gezegd worden, dat de
handel in roode bessen in de laatste
jaren belangrijk levendiger is gewor
den en tengevolge der betrekkelijk
hoogere prijzen een zeer bevredigende
opbrengst leverde.
De asperge-teelt, waarvan de telers
aanvankelijk de beste verwachtingen
koesterden, wijl een goed gedeelte reeds
voor den inmaak was verkocht, stelde
velen te leur, wijl de vele koude dagen
een zeer ongunstigen invloed uitoefen
den op de hoeveelheid. De asperge
teelt blijft echter voor deze streek van
vrij groot belang.
De oogst der fruitboomen was ver
beneden het middelmatige.
De groententeelt leverden slechts
matige uitkomsten; alleen het erwten
gewas leverde weer eene zeer bevredi
gende geldelijke opbreugst. Dit gewas
wordt onder de meest loouende pro
ducten gerekend, weshalve de teelt zicL'
nog jaarlijks uitbreidt.
De aardappeloogst heeft veler ve
wachtingen te leur gesteld. De vroe"
soorten werden aan tamelijke prij/»
verkocht, doch de late soorten bleen
zonder noemenswaardigen haiiel.
Slechts eenige wagons zijn voor Duisch-
land gekocht voor f 1.30 A f 1.4' I)()r
II. L. Do besproeiing met biuillie
bordelaise heeft niet meer plaat/.
De suikerbietenteelt leverde dit j"ar
weer een zeer onbevredigende opbr^o^-
Vele plantjes werden door vror»*en.stu'c
geknaagd. Daarbij kwam lét minder
gunstig weder Ivoor de ontwikke.ing.
Dientengevolge gaat de teelt steeds
meir achteruit.
Tarwe wordt b»let meer verbouwd,
daar tallooze -ïusschen den oogst ver
nielen. Nie* aIleen voor de tarwe, maar
ook voov vele andere gewassen is het
huismasschenheir een ware plaag. Al
gemeen wordt dan ook weer de oprich
ting van het „Musschengilde" ge-
wenscht.
De roggeoogst was gunstig, doch 111
deze streek wordt alleen rogge verbouwd
voor eigen gebruik, wijl de rogge als
handelsartikel in verhouding tot de
huur van den grond eene oubevredigeu-
den geldelijke opbrengst levert.
£3 &£BS3Ë2i3it£!2ZL£&tZ 2SJ
Waalwyksclie en Langstmtsche Courant,
