Nummer 7^.
Donderdag 3 October 1901.
24e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
IONOPOL - THEE
2e Diocesane Katholiekendag,
ANTOON TIELEN,
Theod. WESSELS,
Uitgever:
„de meest gewilde".
WAALWIJK.
Bekendmaking.
WAALWIJK.
ROTTERDAM.
Verkrijgbaar bij den Heer
WAARSCHUWING
De Echo van het Zuiden,
IVaalwIjksclte en Lanptraatscbe Courant,
Dit Blad verschijnt W oensdag- en Zater dagavon d.
A b o 11 n e in e n t s p r ij s per 3 maanden f ü.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
Advertenties 17 regels t 0.00 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiëu Siuaal ter plaatsing opgegeven,
worden idmaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale, zeer roordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
Lijst van de brieven, verzonden
aan onbekenden gedurende de 2e helft
der maand Maand September 1901.
VERSLUIS, Rotterdam.
der Regelingscoramissie, hiervoor onder 2o.
genoemd, verstrekt zullen worden.
Waalwijk 28 Sept. 1901.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
K. DE VAN DER SCHUEREN.
De Secretaris,
F. W. VAN LIEMPT.
gehouden te Tilburg op 29 September
1901.
tegen het lokken van
NEDKRL ANDSCIIE WERKLIEDEN
naar Duitsciiland.
De Burgemeester der Gemeente Waalwijk waar-
ik wt tegen de berichten in de Nieuwsbladen of
urtoe uitgezonden agenten, die soms met ver
lokking van reisgeld voor do heenreis, ten be-
-5re van industriëele ondernemingen, Nederland-
te werklieden naar Duitechland lokken. Bij
■one aankomst te dier plaatse toch is herhaal-
!ijk gebleken, dat zij daar niet gebruikt kunnen
orden.
Het is daarom geraden, dat die werklieden, alvo-
ïj op zulke berichten eti voorspiegelingen der
itnten af te gaan, óf zelf óf door tusscheukorast
"i den Burgemeester hunner woonplaats, zich
den Nederlandschen Consul in de streek, waar
ondernemingen zich bevinden, om inlichtingen
inden, omtrent de vooruitzichten in het bekomen
werk, de loonen en de huurprijzen der wo-
sgen aldaar.
ile dit nalaat, stelt zich bloot nau groote
TELEURSTELLING en SCHADE.
Voor belanghebbenden ligt voorts ter Secretarie
'Gemeente ter inzage, een schrijven van den
uerlaudschen Consul te RUHRORT, dd. 23
ffil 1897, betreffende de vestiging van Neüer-
:"the onderdanen in diens ressort,
haruit blijkt o.a. dat zij die naar het Konink-
"ruisen arbeid gaau zoeken, zich vóór hun
[trek daarheen van een nationaliteitsbewijs
ken te voorzien, hetwelk aan onvermogenden
ks afgegeven wordt; tevens met het noodige
-'geld voor de heen- en terugreis, aangezien
«r de Nederlandsche Consultaten niet anders
in zeer bijzondere gevallen geld voor de
'■greis gegeven wordt.
slechts gezonde werklieden in den ouderdom
1640 jaren worden aangenomen.
•\lgekondigd en aangeplakt te Waalwijk den
ïept. 1901.
De Burgemeester,
K. DE VAN DEK SCHUEREN.
't Was een prachtige morgen, de zachte
dauw hong dicht over de slapende velden
om weldra te verdwijnen voor de eerste
stralen der lieve herfstzon, die den gehee-
len Katholiekendag zoo milde zou beschij
nen.
brgemeester en Wethouders van Waalwijk;
«ien de aanschrijving van Heeren Gedepu-
Staten van Noord-Brabant van 26 dezer
lo 42,
t!kcn bekerd
dat de in dit najaar te houden gewone Rijks
keuringen van tot dekking bestemde heng
sten van ten minste 2'/j jaar oud, voor zoo
vel deze Provincie betreft, zijn vastgesteld
October e k. te 's Hertogenbosch.
•f r r Eindhoven,
rj r Bergen op Zoom.
i r Zevenbergen.
P de aangifte van de ter keuring aan te
Dieden dieren moet geschieden uiterlijk vóór
lu October e. k. schriftelijk onderteekend en
▼raehtvrij aan den heer L. Max, secretaris-
Penningmeester der Provinciale Regelings-
Wmmissie te 's Hertogenbosch, met opgave
«aam en woonplaats van den eigenaar en
"aam, ouderdom, ras, kleur en bizondere
kenteekenen van den hengst, benevens, zoo
?ez® in een stamboek is ingeschreven, stam
boek en stamboeknummer,
too mogelijk, afstamming van den hengst,
oowel van vaders- als van moederszijde en
naam en woonplaats van den fokker.
d®t inschrijvingbiljetten voor de keuringen,
P vrachtvrije, schriftelijke en onderieekende
anvrage aan eigenaren en houders van
■eDgsten door deu secretaris-penningmeester
't Was een drukte reeds vroeg ook hier
in onze straten, en de extra tram der IIol-
landsche Buurtspoorwegen was overvuld van
Waalwijksche, Besoijensche en e. m. a. deel
nemers aan den tweeden diocesane» Katho
liekendag te Tilburg.
V7rooi ijk wapperde aan de spitsen der
torens en uit de meeste huizen der nijvere
stad de nationale driekleur en 't werd
reeds druk daar op 't stationsplein, waar
commissarissen, wegwijzers andere onmis
bare pers-men en toeschouwers zich door
elkander bewogen. Maar de diukte be
reikte haar toppunt toen de extra-treinen
arriveerden en de talloozen, verwelkomd
door het statig klokgelui zich onder hunne
banieren schaarden en vooraf gegaan door
muziek, optrokken naar deu tempel om den
Katholiekendag te openen met eene H. Mis,
die in de kerk op den Heuvel, door Mgr.
v. d. Ven werd opgedragen. De kerk was
eivol, te vol, er was bijna geen binnenko
men aan, en was men er eenmaal, men
stond er gepakt als haring.
En zoo hebben we den gnheelen dag on
dervonden en gezien, dat het te vol was
voor de beschikbare ruimte.
Na afloop der H. Mis trokken de deel
nemers in stoet naar hunne respectieve ver
gaderingen en vingen de eigenlijke werk
zaamheden aan onder een kolosale warmte
en volte in alle zalen, maar daarom met
niet minder geestdrift; het was een prach
tige en gewichtige dag, die met gulden let
ters in de goschiedboeken van het katho
lieke leven zal worden opgeteekend.
De deelname aan den katholiekendag
was overveldigend.
Alvorens wij overgaan tot het geren vau
een met het oog op onze beperkte ruimte
zoo kort mogelijk verslag der afdeelings- en
een gedeeltelijk verslag der algemeene
vergadering nemen we hier ^over wat
de Prov. Ct. aan het slot van zijn
verslag zegt, en wat wij gaarne onderschrij
ven:
Ook de tweede Katholiekendag in het
bisdom 's-Hertogenbosch behoort tot de ge
schiedenis.
Was de eerste, verleden jaar zoo luis
terrijk hier gehouden, een datum in de ge
schiedenis van het geheele Bisdom, ope
nend een nieuwe aera, de tweede heeft bij
zijne algemeenheid voor alle Diocesane pa
rochiën nog dit bijzondere, dat h'j de eerste
is, welke iu het groote, nijvere, in
merg en been katholieke Tilburg plaats
had.
Voor Tilburg zelf was hij dus een da
tum. Het moet voor de stad zelf een vol
doening geweest zijn, dat deze heerlijke dag,
deze voortzetting van het nieuwe tijdperk,
stond onder de leiding van een harer ver
dienstelijkste zonen, die als een der krach
tigste wegbereiders kan worden beschouwd
tot de verjonging der katholieke zaak in
ons Dioceesden hoogedelgestr. heer Wil
lem Mutsaers, lid der Tweede Kamer der
Staten-Generaal, in die Kamer een dier
flinke figuren, die pal stonden en streden
toen de politieke dagen nog overschaduwd
waren met sombere wolken.
De dag van den 29en September 1901
echter was een dag van licht
Gods lieve zon niet alleen gaf aan dien
dag kleur en leven, ook de fiere woorden
gesproken, voorbereiding tot kloeke daden,
ook de groote belangstelling van alle katho
lieken, uit alle oorden van het diocees saam-
gestroomd, brachten het licht in de gemoe
deren der vergaderden, het licht dat het
leven brengt. En niet liet minst in het
hart der ouden, der veteranen, onder welke
Willem Mutsaers een eerste plaats be
kleedt.
Treffend was in zijn openingswoord, met
zooveel vuur uitgesproken, zijn aanmaning
tot voortbouwing aan de jongeren.
Ook treffend was de herinnering door
den hoogedgestr. heer Van Vlijmen, lid
der Tweede Kamer, een der sprekers op de
algemeene vergadering, aan den grooten
pastoor vau Tilburg, den onvergetelijken
Aartsbisschop-Bisschop Zwijsen, die door
aüe katholieken in Nederland nooit vol
prezen heldenfiguur, treffend de herinne
ring aan diens vriendschap met den ridder
lijken, Tilburg zoo beminnende», Wil
lem II, onder wiens kleindochter, onze zoo
geëerbiedigde Koningin Wilhelmina, de
katholieken van dit Bisdom in ons vrije
Nederland dezen tweeden Katholiekendag
kunnen vieren.
Treffend was het korte woord van den
HEd. gest. heer Mr. Baron Voorst tot Voorst,
Commissaris der Koningin, die de fiere
verklaring aflegde zich nooit te hebben ge
schaamd en zich nooit te zullen schamen
over zijn geloof.
Treffend, hoopvol, bemoedigend, het lich
tende beeld der toekomst, dat de ZeerEerw.
Zeergel. Heer D. G Van Zinnicq Berg—
mann, pastoor van het H. Hart te Tilburg,
de tweede spreker van den avond, ons tee-
kende van de toekomst, vol licht als de
zonnige dag van 29 September zelf, in dien
de katholieke mannen allen, zoo werkge
vers als werknemers, samen blijven werken
onder hun Bisschop tot bereiking van het
groote doel, hetwelk de katholieke actie
beoogt.
Treffend bovenal het oogenblik, toen
Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid, Mgr.
Van de Ven, in zijn slotwoord, tot in het
diepste der ziel bewogen, over zijn vreugde,
dat hij op zijn ouden dag nog mocht aan
schouwen het begin van het nieuwe tijd
perk, dat door den goeden wil en de sa
menwerking van zooveel eminente mannen
was geopend en werd voortgezet.
De tweede Katholiekendag behoort tot de
geschiedenis.
God bestraalde hem met zijn heerlijke,
de aarde leven gevende zon, goot licht dat
het hart verheft, over dien dag als eene
belofte.
Ie Afdeeliuy Godsdienstige vereenigingeu.
Deze afdeeling was zeer druk bezocht
evonals overal was ook hier de zaal veel
te klein en moesten vele belangstellenden
buiten de deuren blijven.
Madat de heer J. F. Boex uit Eindho
ven als voorzitter der afdeeling, den aan
wezigen een hartelijken woord van welkom
had toegesproken, betrad de Eerwaarde heer
L. Offermans, kapelaan te Cuijk, het ge
stoelte.
Op eenvoudige, ongekunstelde voor een
ieder verstaanbare taal schetste Spreker het
nut der Godsdienstige Vereenigingeu" in
onzen tijd en spoorde allen, die eenigszins
het hunne er toe konden bijdragen, aan,
krachtdadig de handen aan het werk te
slaan, ten einde patronaten te kunnen vor
men.
De H. Familie, o. a. zeide hij, is eene
vereeniging, die niet alleen, in de eerste
plaats, maar die tevens besch rmt tegen op
stand en socialisme.
Spreker stelde de volgende
Conclusie Dc eerste afdeeling van den
te Tilburg te houden Katholiekendag op 29
September 1901.
overwegende, dat het van het hoogste be
lang is, de Katholieke mannen en jongelin
gen, zoowel door vereeuigingen met zuiver
godsdienstig doel, als door patronaten te
vormen tot weldenkende Christenen spreekt
den wensch uit:
lo. clat, waar de bevoegde overheid het
dienstig en mogelijk achi, de H. Familie en
de Congregatie voor jongelingen worde op
gericht en bevorderd.
2o. dat, waar de omstandigheden het
toelaten, vereenigingeu of patronaten worden
opgericht eu bevorderd, waarbij den jongt-
lmgeu vooral de gelegenheid wordt aange
boden zich in eigen lokalen en eigen terrei
nen op gepaste wijze te vermaken met uit
sluiting va» het gebruik van sierken drank
3o. dat eeu centrale commissie worde
samengesteld waar inlichtingen zijn te be
komen omtrent alles wat voor de oprichting
en den bloei van zoodanige vereeuigingen of
patronaten noodig of nuttig is
4e. dat deze vereeoigingen of patronaten
den stoffelijkeu en den zedelijken steun voor
al der ouders en der Katholieken van hoo-
geren stand mogen ontvangen.
WIJZIGING voorgesteld door den Heer
G. D. van Bavel, secretaris der H. Familie
te Waalwijk.
De eerste afdeeling enz.,
overwegende dat om jongelingen en man
nen meer en meer te voimen ot degelijke
Katholieken zoowel vereenigingeu met zuiver
godsdienstig doel als patronaten van het
hoogste belang zijn, spreekt den wensch
uit
A. I. dat bestaande H. Families en jon
gelingen-congregaties mei krachtige middelen
als stipt nakomen der regels, geregelde
vergadering der prefecten, waarop verslag
woidt uitgebracht over de afdeelingen, ver
spreiding van het Zondagsblad, het bespre
ken van godsdienstig-sociale onderwerpen,
plechtige jaarlijksche algemeene communie,
om de drie of vier jareu triduum of retraite
met plechtige opdracht enz. enz. worden
in stand gehouden en tot nieuwe bloei ge
bracht.
2, dat tenzij bevoegde overheid het on
dienstig oordeele deze vereeuigingen, waar-
ze nog niet mochten beslaan, worden opge
richt.
B. dat, waar de omstandigheden enz.
Nadat deze wijziging op goed dui
delijke manier door de» heer van Bavel was
toegelicht, meende men dat de oorspron
kelijke vorm wel kon worden gehandhaafd.
De Eerw. lieer Suijs, kapelaan alhier
verdedigde de wijziging hier voorgesteld, op
hardnekkige wijze en kon zich niet bij de
zienswijze van anderen neerleggen en ver
langde na lang discussie, stemming, waar
bij de voorgestelde wijziging echter met
groote meerderheid werd verworpen.
Ouder I werd echter ingelascht met
krachtige middelen.
De tweede conclusie werd ingeleid door
den heer Vincent van den Heuvel haar slot
alinea is toegevoegd op voorstel van den
heer J. A. J. Klessens te Elshout. Zij
drong o. a. op deze practische besluiten aan
a. De verbetering van het kerkelijke
volkslied moest de aanhoudende zorg uitma
ken van hem, die in deze er iets toe kan
bijdragen
b. Het is wenschelijk, dat de katholieke
zangkoren zich aansluiten bij de Ned. St.
Gregoriusvereeniging.
He aid Sociaal vraagstuk voor
de werkgevers
De WelEerw. Heer L. Poell kapelaan te
Woensel sprak over de beide Encyclieken
voor zij de werkgevers betreffen.
Spr. brengt zijn rede terug tot het ant
woord op drie vragen
1. Moeten de Katholieke werkgevers
handelend optreden in het maatschappelijk
vraagstuk.
2. Wat moeten wij doen en
8 Hoe moeten wij dat doen
Er zijn katholieke werkgevers die in de
sociale actie niets doen, omdat zij meeuen,
dat er niets noodig is te doen. Zij meenen
dat de sociale kwestie slechts een werklieden
kwestie is, alleen om brood die op te los
sen is als de werkman maar wat meer
spaarde en wat minder dronk.
't Is eohter niet alleen om brood te doen
Zoowel de belangen van kerk en maat
schappij staan op het spel zegt de Ency
cliek Rerum Novarum. Of de werkgevers
kunnen medewerken Ze kunnen en moet
en het volgens de Rerum Novarum.
Een edele taak is in deze tijden de uwe.
Het is de taak mede te werken tot lots
verbetering van hen die aan u geven hun
arbeid en hun kracht. De belangen van
uwe en onze R. K. Kerk staan hier op
het spel.
Vele werkgevers zijn reeds in het goede
werkzaam, vooral van hen moet de welwil
lende hulp komen, die door hun positie
meer aanzien in de Maatschappij hebben.
2. Wat moeten de werkgevers doen
Bladz. 16 vau Rerum Novarura geeft er
het antwoord op. Spr. geeft hiervan lezing.
Den werkgevers brengt zij onder het oog,
dat de werklieden geen slaven zijn. Zij
behoeven niet onheusch behandeld te wor
den. Een mensch heeft liever honig dan
azijn, het past den broeder van Christus
niet met te volgen wat de soldaten den
Gekruisigde aanboden, gal en azijn. De
arbeider is geen koopwaar. Als dit beter
werd ingezien zouden niet zooveel ouden
van dagen het lot deelen der Oudgedienden
van 1830, d. i. genadebrood eten.
De werkman moet gelegenheid hebben
zijn plichten te vervallen op Zondag. Kan
het werk des Zaterdags niet worden bekort?
De arbeider mag voorts niet worden bloot
gesteld aan verderf.
Een arbeider zei eens tot spr. dat deze
er wel alles van wist. Hoe erg het dan
was. Erger dan Sodoma en Gomorra, erger
dan een hel werd hem geantwoord, zoowel
in daden als in woorden, waar honderden
worden bedorven, waar propaganda wordt
gemaakt voor den Neo Malth. Bond.
Gij moogt den zin voor huiselijkheid bij
uwe arbeiders niet verstikken.
Wat heeft een vader aan zijn gezin
Overdag ziet hij geen kinderen, 's avonds
zijn ze naar bed en 's morgens liggen ze
nog te bed.
Een dagelijksche werklijd van 10 uur
diende het maximum te wezen. Van de
arbeiders mag geen werk worden gevergd
boven hun kracht. Kinderarbeid, werk van
de gehuwde vrouwen, door de wet beperkt,
moest geheel verboden worden.
Spr. laakt vervolgens de onverschilligheid
van vele werkgevers voor de Kamer van
Arbeid, voor Arbeidsbeurzen enz.
3. Hoe te helpen
Spoedig. De Paus ontwierp het reeds in
1891. Waardoor? Door Vereenigingeu.
Niet om strijdbaar te zijn tegen de werk
lieden alleen, maar om samen in heiligen
wedijver in te voeren of te verbeteren wat
door den Paus wordt aanbevolen.
In eeu ander bisdom bestaat een
R. K. Gildenbondkan die hier niet
tot stand komen. Ware dit eens de vrucht
van dezen dag van arbeid dezer sectie.
Vereenigt u, herhaalt spr. onder de lei
ding van onzen gevierden Bisschop. Spr.
somt de redenen hiertoe op.
Er zijn Katholieke patroons die van de
Rerum Novarum geen woord gelezen heb
ben.
Spr. vraagt is er geen plaats hier voor
een Gildendond Hij vertrouwt dat spoedig
zoo'n Gildenbond tot stand komt.
Spr. eindigt met de opwekking dat men
overga tot daden.
Conclusie De tweede afdeeling van den
Katholiekendag van het diocees van 's Her
togenbosch, te Tilburg, overwegende de
wenschen en verlangens van Z. H. Paus Leo
XIII, zooals die uitgesproken zijn in de
Encyclieken Rerum Novarum" eu „Graces
de Communi re",
willende gaan in de richting door die Ea-
cyclieken aangegeven,
beslui'
lo. dat de Katholieke werkgevers den
onafwijsbaren plicht hebben, op krachtdadige
wijze deel te nemen aan de Katholieke so
ciale actie
2o. dat zij in het bijzonder moeten wed
ijveren in het maken van sociale regelingen
en instellingen ten behoeve hunner werk
lieden en spreekt den wensch uit dat alom
Katholieke patroonsvereenigingen worden
opgericht onder geestelijke leiding in ge
hoorzaamheid aan den Bisschop.
Deze conclusie werd bij acclamatie aan
genomen.
De 2e Spreker in dc lie Afd. was Aug.
van Spaendonk, die na lang debat en tal
rijke amendementen zijne conclusie stelde
als volgt
De 2e conclusie A sprak den wensch uit,
dat het loon van personen onder de 18 jaar
worde uitgekeerd aan ouders of voogden,
en besluit, om reeds ters'ond tot een prac—
tisch resultaat te komen, dat daar, waar
tegen een dergelijke regeling voo.alsuog be-