De Zuid-Afiikaansche Ooflog,
BINNENLAND.
ondei die druk is 't ultimatum aan Enge
land gezonden.
Wij hebben daarin gevraagd, zegt ons
wat uwe bedoeling is met die troepen, die
aan onze grenzen liggen
Toen in '71 een Engelsch commissaris
een bezoek aan ons land bracht en hij met
een klein militair geleide in Preto
ria aankwam, zag hij dat daar slechts een
politiedienaar, een kaffer, was en verder dat
't gelieele land zeer slecht verdedigd was.
Hij was daarom zoo vrij de Transvaalsche
vlag neer te halen en de Engelsche te
hijschen. Veertien dagen later hoorde ik
in mijn afgelegen woonplaats, dat we En
gelsch onderdaan waren.
In '95 kreeg ik op zekeren dag 's mor
gens oin 7 uur een telegram „kom met
zooveel manschappen als ge hebt* met
noodige rantsoen enz. Binnen 1 uur trok
ik met mijne mannen op.
In volleu vrede viel toen Jameson als roover
in ons land en toen hij door Cronjé gevan
gen genomen werd en Cronjé hem vroeg
#waar is uw vlag, zei hij, ik heb geen
vlagwelke nationaliteit ik heb geen na
tionaliteit, dus was hij een gewoon roover
en rijp voor de galg.
Dus tweemaal in vollen vrede heeft men
getracht ons van onze vrijheid te berooven,
maar door de wakkerheid van Cronjé, is
dat ook in '96 niet gelukt.
Toen nu in '99 de troepen voortdurend aan
onze grenzen werden opgehoopt, zeiden wc, wij
moeten oppassen onze regeering zond
toen mannen rond om de commando's aan
te zeggen, zich gereed te houden.
Ook ik, hoewel burgerlijk ambtenaar,
meende ook evenals in Dullstroom, aan 't
front de voorman mijner plaats te moeten zijn.
Wij kwamen 2 Oct. te Machadodorp aan en
gingen onder bevel van generaal Schalk
Burger de grenzen van Schwalieland be
zetten.
Wij hadden gehoord dat de Engelsche
een groote massa drank iu Swazieland had
den gebracht en hiermede getracht den
kafferkoning over te halen, als de Boeren
op commando waren, in Transvaal te vallen
en vrouwen en kinderen te vermoorden. Dan
was 't moorden vlugger gegaan en hadden de
kaffers de schuld. Schalk Burger heelt
met eenige Boeren, waaronder ik behoorde
den kafferkouing opgezocht en toen vroeg
de kafferkoning of hij dan mee tegen de
Rooineks mocht vechten. Maar generaal
Burger zeide hem dat het een strijd was
tussehen blank en blank en dat hij zich
thans rustig moest houden en dat heeft hij
tot dusverre gedaan. Wij vonden daar wer
kelijk 3000 kisten Whisky, die de Eng.
hadden meegebrachtde kaffers moesten
zoodoende in dronkenschap in Transvaal
vallen en alles plunderen en uitmoorden.
Wij trokken in haast naar Transvaal te
rug en ik herinner me nog goed, dat wij
11 Oct. in de tent van generaal Burger
zaten, toen hij tijding ontving van het uil-
breken van den oorlog; hij zeidede oorlog
is uitgebroken, hii is ons opgedragen, dus
er blijft niets over dan den strijd te aan
vaarden. Laat ons beloven, vrij te worden
of dood en dit is gebeurd.
Wij trokkeu toen naar Natal; 16 dagen
en nachten te paard. Niets hadden we dan
een combers (wollen deken), een linnen zak
waarin beschuit en hilton, en bijua altijd regen,
zoodat men ten laatste niet meer zien kon
wat bilton en wat beschuit was. Toen is
geleverd de verschrikkelijke slag van Elands
laagte, waar het eerste Hollandsche bloed
stroomde, waar een Dr. Coster, een C. de.
Jonge en meer anderen bij hunne kanonnen
vielen. De namen van zulke mannen mogen
nooit vergeten worden. (Applaus.)
Het Holl. volk heeft hier 2 dingen be
wezen
lo. dat liet geen uitgedoofd volk is, dat
er nog dapper bloed hunner voorvaderen in
de aderen vloeit.
2o. hetgeen ik straks zoi. Waarom
hebben de Hollanders direct naar de
wapenen gegrepenomdat zij voelden
dat 't hun eigen strijd was, dat het een
strijd was om het bestaan van het ras,
waarvoor zij verplicht waren alles te geven,
evenals de Boeren.
Wij kwamen dan in Dundee aan, nadat
de slag was geleverd. Den toestand dier
stad beschrijven is niet mogelijk. Alles
was er vernield en vermorzeld. Toen ik in
Dundee kwam, hadden wij niets meer, maar
ik liet niet plunderen, maar ben met mijne
mannea de winkels afgegaan. Iu een apo
theek gekomen vond ik nog 2 Eng. soldaten
die zich wat te goed hadden gedaan aan
iets, wat niet goed voor hen scheen geweest
te zijn. Het aantal dooden in Dundee was
verschrikkelijk. Zij lagen opgestapeld onder
de vensters, zij lagen op straat er werd
overheen gereden, 't was gruwelijk. Toeu
heb ik het slagveld van Dundee bezocht en
de verwarring daar was zoo groot geweeest,
dat de Eng. dokters zelf alles hadden weg
gegooid, ik vond daar kisten met de kost
baarste instrumenten en geneesmiddelen.
En toen seinden de Eng de Boeren hebben
in den slag van Dundee de ambulance buit
gemaakt. Ik heb daar ook verschillende
kisten met Dum-dum no. IV gevonden en
daarmede hebben de Boeren zeker geschoten,
maar altijd waren ze van de Eng. afkom
stig en 't is maar jamuier dat de Boeren
er niet meer gevonden hebben, want inge
voerd hebben ze die nooit. 29 October
kwamen wij 's avonds om 9 uur uitgeput
voor LadysmMi en hoopten daar eenige rust
te zullen genieten.
Maar toen werd gezegd, tracht maar gauw
wat te rusten, maar de paarden niet afzade
lea, dat was onze troost. We legden oas
doorregend in 't natte gras neer en sliepen
zoo goed en kwaad het ging. Plotseling
hoor ik geschreeuw en generaal Joubert
stond bij ons en beval ons spoedig positie
nemen, daar de vijand zou trachten uit
Ladysmith te trekken. Daar begonnen de
canonnen te bulderen en dat was 't begin
den gewichtigen, door de Boeren ge
noemden slag bij Modderspruit; de Eng.
noemen hem slag bij Nicholsonsuek, wel
bekend omdat die muildieren met hun
anonnen naar de Boeren overliepen die
leesten verschrokken, en de Engelschen
wisten niet dat muildieren, zooals wij ze
noemen een natie zijn zonder nageslacht en
daarom zoo koppig.
't Was een verwoed gevecht. Een ge
weervuur onophoudelijk gedurende 4 uur
en dat is een concert, waarnaar niemand
tweemaal zal verlangen. In dezen elag
beleefde ik een treffend oogenblik. Wij
waren slechts met 150 man en kregen juist
een groot deel van den aanval op ons. Daar
kwam ons P. Buys met 100 man te hulp.
De Eng. rukten tegen ons op, maar wij
torinden dwars op de Engelschen in.
De held Buijs bad aan zijn zijde zijn oudsten
zoon en moest die als eerste slachtoffer zien
vallen en de vader riep„Om Godswil,
help mijn kind, want ik kan niet terug.'
Nog in dien slag heb ik een treffend oogen
blik beleefd en wel met Generaal Joubert.
Generaal Piet Joubert, van wien we moesten
hooren vragen, was dat geen verrader geen
faard, geen zelfmoordenaar Ik stel er
prijs op Piet Joubert 20 jaar te hebben
gekend en hem nooit anders te hebben gekend,
c an als waar Christen, goed patriot en dapper
crijgsman.
Ik was er dan getuige van, dat Joubert
Dij een kanon stond, waarvan de kapitein
en manschappen waren weggeschoten. Hij
stond daar kalm zijne bevelen te geven,
tussehen een verschrikkelijke kogelregen
Joubert is in November in Natal doorge
drongen en van zijn paard gevallen en aan
de gevolgen van dien val is hij overleden.
Ik kan U hier niet alle slagen verhalen.
Maar de heer Haberer die alles zelf heeft
meegemaakt, zal kunnen bevestigen wat ik
L hier mededeel en tevens, dat de honder
den dooden die de Engelschen hebben op
gegeven, evenveel duizenden bedragen zij
hebben van 't begin af gelogen.
Na Spioenkop werd een wapenstilstand
van 3 dagen gesloten om de dooden te be
graven, na acht dagen van vechten. Hoe
wel een geheel regiment Britsch-Indiërs niets
deed dan begraven, konden ze niet in dien
tijd gereed komen. Toen werd verlenging
gevraagd van wapenstilstand, maar niet
toegestaanmaar wij presenteerden den
vijand bij 't begraveu der dooden te helpen.
Buller schreef ons, dat hij't aanbod gaarne
aannam en verzocht ons echt Engelsch
er de rekening der kosten bij te doen,
Bah ik heb de brief zelf nog.
Toeu kwam de tijd van om terugtrek
ken en dat was treurig, maar waar.
Toen de groote macht van Roberts op
rukte naar de goudvelden, zeiden velen nu
worden afgesneden van vrouwen en kinderen
en zoo kwam er desorganisatie en wij moe
sten met 300Ü man een linie van 72 mijlen
12 uur te paard tegenover 60.000 verde
digen en daarbij wij moesten nog zooveel moge
lijk mannen afgeven om den Vrijstaters tegen
Roberts te helpen.
Dat insluiten onzer geringe macht met
een groot Eng. leger bracht schrik in onze
gelederen; maar we hebben ons maandenlang
staande gehouden en ons relireeren ia ge-
teekend door een diepe, breede bloedstreep
van Engelsche soldaten.
Toen kwamen we iu Lijdenburg-liiiien.
Daar was op 16 November gekomen ge
neraal Smith-Dorrien om iu naam van de
Koningin-Victoria, alles in Dullstroom,
mijn dorp, te verwoesten, niets meer over te
laten, zelfs de fondamenten mijner woning
moesten vernield worden en de kerk door
met zooveel moeite uit rotsblokken
èiuper? maanea, mm* gesa vronyra* en 1 reeds verloren. God verdelge die wreedaards
kinderen meer terugvinden, dan is er ons nog van de wereld.
Engeland zal
iets meer waard dan vrouw en kind, en ja
mijn hart scheurt als ik het zeg, ja iet»
meer waard dan vrouw en kind en dat ia
het hart iu het binnenste van den Boer die
zich niet buigt, voor wie hij niet wil
buigen. (Applaus.)
Gij Nederlanders moet allen bijdragen,
bloed, maar Ge moet geeu
geen
steen on
aangeroerd laten om te verkrijgen, dat die
arme vrouwen tussehen de twee strijdende par
tijen uitkomen. Dat zij de vrouwen niet meer
kunnen gebruiken om de Boeren af te
schrikken.
Een Eng. parlementslid zeide mij, dat het
toch zoo heerlijk vrij was onder de Eng. vlag.
Ik heb hem er voor bedankt, ouder die
vlag, waaronder or.ze vrienden zijn opge
hangen, vrouwen en kinderen uitgehongerd.
Hij zeide mij dat het niet zoo erg was;
ik heb hem een brief laten lezen van mijn
vrouw die 4 dagen en 4 nachten in een
open spoorwagen heeft gestaan, voortdurend
in de regen en toen naar die moordkampen,
waar onae jongste lieveling, reeds uit ge
brek is gestorven. Ia dat niet verschrikke
lijk. En de Engelschman zweeg
Zoo dames en heeren is de toestand
van duizenden en duizenden. Het lijden in
de moordkampen is te verschrikkelijk om
te beschrijven.
Men heeft mij verteld, dat de mogend
heden gaarne zagen dat Engeland vernederd
zou worden Maar ook thans nog laten zij
Engeland vrij spel.
't Is verschrikkelijk dat ik hier de vol
gende beschuldiging uitspreek, maar Zuid-
Afrika is gebruikt als afleider van een
groot onheil over Europa. Het kleinste land
moest daarvoor vallen. Zuid-Afrika is groot
van omvang, maar te klein voor twee bazen.
Mannen moeten tegen mannen vechten,
maar dat men er toch de vrouwen uitlate.
aat de wereld daar voor zorgen dat de
vrouwen van het oorlogstooneel worden
verwijderd en gesteld onder internationale
verzorging; dan zijd wij gered. Een voor
stel tot bereiking van dit plan heeft reeds
eenigszins vasten vorm aangenomen en zal
weldra worden bekend gemaakt. Ik smeek
u niets met rust te laten, er moet gewerkt
worden opdat binnenkort iets zal gedaan
worden, niet om 't leven van die vrouwen
te rekken, maar oin te redden. Ieder stelle
daartoe zijne krachten zooveel mogelijk in
't werk, dan zal de grootste hulp zijn ver
leend en dan zullen de Boeren zeker zege
vieren.
Als de Boeren winnen dan is een wereld-ide
aal bereikt,maar als Engeland triompheert dan
zijn wij ver weg op 't pad der beschaving en
bij eene eindoverwinning der Boeren, dan
heeft de algeineene volkssympathie getriom-
pneerd.
God geve dit 1
(Daverend Applaus).
Na esn korte pauze stelt de president
van 't comité den heer Du Plessis voor.
De heer Du Plessis, zegt hij, zal mij niet
kwalijk nemen, als ik hem u voorstel als
een Kaapsche rebel tegen de tirannie van
Engeland.
De heer Du Plessis nam daarna 't woord:
Dames en Heeren
Wijl de tijd dringt, moet ik kort zijn.
Ik dank u voor uwe blijken van belang
stelling. 't Doet ous goed, nu wij hier in
Holland staan, beroofd van alles, hier nog
zooveel sympathie aan te treffen bij die Hollan- I kinderen, maar sympathie, omgezet in daden
nooit kennen overwinnen.
Want mocht de ooi log eens geëindigd zijn
«n ik keer terug naar Zuid-Afrika, waar
ik eens zoo gelukkig met mijne yrouw en
kinderen leefde op mijne hoeve, dan sta ik
daar alleen. Ik vind niets, ik heb niets.
Ja ik heb nog iels en dut is een hart en
dat hart dorst naar Engelsch bloed. Met den
wanhoop der vertwijfeling zal ik iederen
Engelschman dooden, die onder mijn be
reik komt en ik sta niet alleen. Want
duizenden keeren terug en vinden niets, ja,
kunnen zelfs uiet vragen waar hunne
dierbaren begraven liggen, ook zij zullen
met wanhoop worden vervuld en zoo zijn
er duizenden en kunt ge u voorstellen, dat
dergelijke mannen ooit zullen toegeven.
De Engelschman inoet uit Zuid-Afrika,
dat is 't eenigste en dat hopen en vertrou
wen wij.
Als er een middel werd gevonden om die
vrouwen uit die moordkampen te krijgen,
dan, ik verzeker het u, is de oorlog binnen
een paar maanden ten gunste der Boeren
beslist. Engeland staat te wankelen als een
dronken man en zal weldra neerploffen in
dat groote graf eenmaal door Bismarck
voorspeld.
Gij hebt met ons gejuicht en getreurd
en ik verzeker U, dat, zoo een middel ge
vonden wordt, om vrouwen en kinderen
van 't oorlogstooneel weg te voeren opdat
ze niet meer gebruikt kunnen worden als
levende schansen tegen ons, de tijd niet
ver meer is, dat Ge met ons zult kunnen
zing«n-
Die vierkleur ons van dierbaar lanu,
Die waai weer o'er Transvaal
En wee di God vergeten hand,
Wat dit weer neer wil haal
(Luide bravo's).
(Dit lied wordt verder door 't publiek
staande gezongen).
De heer Henri Witlox, president van 't
Transvaal-comité, sprak daarna ongeveer 't
volgende
Dames en Heeren
Als ik thans mijn plicht vervul als pre
sident van 't comité, dan begin ik niet
zonder aarzeling, maar ik heb die bezwaren
weggecijferd en vraag even uwe attent e.
Wat is de reden mijner aarzeling? Wat
de reden dat ik erover heen stap.
Wat de reden mijner aarzeling. Om als
spreker heeren op te volgen, die al die
gruwelen hebben medegeleefd, en die ons die
zoo levendig, in zoo gloedvolle indruk
wekkende woorden hebben geschetst.
Ik ben er over heen gestap', omdat thans
te meer alles in mij ruischt en bruisclit
en'mijne woorden mag mengen bij die van
duizenden iu de wereld, dat in een accoord
samensmelt, in een accoord, dat om wraak
roept tegen het perfide Albion en ten hemel
schreit om medelijden voor die arme vrou
wen en kinderen, opgesloten in de moord
kampen in Zuid-Afrika.
Niet mocht het hem gelukken den lagen
Brit, den Bosr zijn Mauser te ontrukken,
maar au koelt hij zijn woede aan vrouwen
en kinderen, dia geen kwaad hebben gedaan,
dan dat zij vrouwen en kinderen zijn van
dat ontembare Boerenvolk, dat nooit de
vlag zal strijken voor ploertig geweld.
(Applaus.
Hat doel van bet comité is, sympathie
op te wekken voor die arme vrouwen en
j&t sag de twijfelaars bekeerd, ook zij hehj^ü
alle geloof in de barmhartigheid van Engeland
verloren.
Ban foit ia het dat in 1 maand 15.000
door de onzen zijn gewapend en nu
uaan
meestrijden, ik kan u tevens verzekeren dat
ran Januari Juni door de Boeren 43
Engelsche kanonnen genomen zijn en die
hebben ze zoo lang gebruikt tot de amoiiitie
op was. Dan gooien zij ze weer weg, de
Engelsche vinden weer kanonnen, voeren er
nieuwe amunitie voor aan en dan kunnen
de Boeren ze wear good van alles voorzien
afnemen (Bravo's).
De heer Witlox doet daarna meededeeling
van do te houden collecte, beveelt deze aan
en dankt aller» voor de opkomst.
(Het verslag is reeds veel grooter geworden
dan wij meenden en daarom stellen we het
verslag van den tweede dezer zoo uitstekend
geslaagde avonden uit tot een volgend
nummer an ook eenige beschouwingen die
wij er aan zullen wijden.
Omtrent do opbrengst der avonden en der
collecten verwijzen wij naar de rubiek Bin: en-
land).
nog
Kitchener heeft zijne gewoue, ditmaal
tieodaagsch in plaats van wekelijkscb over-
winnings—bulletin geseind43 Boeren ge
sneuveld, 10 gewoud en 291 gevangen, zoo
veel wagens, zooveel koeien, zooveel patronen.
Het zijn nu sinds begin Juli 7590 Boeren
van de 13,000 weerbare burgers, die toen
nog te velde stonden. Nog vier maauden
en er is geen Boer meer in 't veld.
De theorie is mooi.
Tegenover dit bulletin staat de verliezen-
lijst.
Zij geeft o a.Een man gesneuveld en
drie officieren, o. w. prins W. N. Radziwill,
met vijf man gewond in een gevecht te
Tweefontein op 14 dezer.
Dan bevat zij de verliezen der Eugelschen
bij Brakspruit. De 103de comp. yeomanry
heeft 3 dooden en 9 gewonden gekregen,
waarvan enkelen zwaar, terwijl luit. Wolff
nog gevangen is ook. De Boeren hebben
beloofd, dat hij weldra zou worden vrij
gelaten. Verder zijn gevangen één kapitein,
drie luitenants en 42 onderofficieren en man
schappen, die allen zijn vrijgelaten.
De 107de corap. heeft zeven doodea, 2
zwaar gewonden en 2 licht. Aan gevange
nen heeft deze corap. rerloreu één luitenant
en 16 onderofficieren en manschappen, die
ook reeds weder zijn vrijgelaten.
En verder een menigte kleine verliezen
van een of twee man. Dat bewijst echter
volstrekt niet, dat deze gevechten onbelang
rijk waren. Iu het Somerset Oost—dis'rict
bijv., waar Smuts met de districts—troepeu
vocht, viel ook maar één gewonde, doch
180 man gaven zich aan de Boeren over.
En niet alleen staat de verliexcnlijst te
genover Ki'.cheners overwinningen per bulle
tin, maar ook berichten als dese zijn thans
ontvangen.
De „Morning Post4* verneemt uit Brussel,
dat De Wet zesduizend man bij zich heeft
in den Vrijstraat.
ons
gebouwd, liet meu met dynamiet in de
lucht vliegen. Vrouwen en kiuderen werden
onverzorgd achter gelaten, 5 maanden lang
moesten mijn vrouw, en kinderen tussehen
de puiuhoopen leven en in dien tijd is
er niet een gestorven.
Bij den tweeden inval in het Lijden-
burgsche hebben zij de vrouwen en kinderen
allen gevangen genomeu en naar Middel
burg gezondenmen kon toen in de cou
ranten lezen, dat een groot boerencommando
was gevangen genomen.
Iu die 5 maanden, dat vrouwen en kin
deren in 't wild tussehen die puinhoopen
leefden is er geen enkele gestorven, maar
onder Britscha bescherming thans 1 van
de 6 vronwen en 7 van de 16 kinderen.
Met de laatste mail, ontving ik nog een
brief dat eene jonge moeder was gestorven.
Dr. van Gorkura verklaarde dat zij ge
makkelijk had kunnen genezen, zij was ge
storven van uitputting en ellende.
Dit is nu de Engelsche barmhartigheid
in de Afrikaausche moordkampen.
Wij gelooven vast, dat wij eenmaal vrij
zullen zijn, de mannen zullen dan weder-
keeren. 't Zal eenmaal zijn een vrij Hol-
lardsch-Zuid-Afrika. Wij zullen daar dan
weer spoedig onze woningen bouwen, ons
vee hebben we terug, dat zal ons troosten.
Maar als dan al onze dierbare vrouwen en
kinderen zijn uitgemoordwij zullen ons
toch niet kunnen troosten met eene nieuwe
vrouw en kiuderen.
Als wij zij» vrij gevochten door dit
ders, die met ons juichen bij onze over
winningen en treuren bij onze nederlagen.
Reeds 25 maanden vecht dat groote
Engeland, dat meent aan 't hoofd te staar,
der beschaving, op gruwelijk# wijze tegen
dat kleine troepje Afrikaansche Hollanders,
dat het hoofd niet wil buigen onder de
bloedvlag van Engeland, en waarom
Engeland haat eiken Hollander als de
pest.
Engeland kan veel vergeten maarniet
dat de voorsteven van 't admiraalschip
„The Royal Charles# staat in 't museum
te Amsterdam liet herkent in de Hollan
ders de afstammelingen van het eenige volk.
dat hen dorst en kun weerstaan.
Datzelfde Engeland heeft nu reeds 25
maanden getracht dat kleine volk in Afrika
to verdelgen.
Milner heeft gezegd, elke Hollander moet
van Afrika's bodem worden weggevaagd
hij heeft gezegd, die 2 kleine gele plekjes
op de kaart van Afrika moeten ook nog
oodgeverfd. maar ze zijn nog niet roodgeverfd,
of het moest zijn met 't bloed van 100.000
Engelsche soldaten. En zij zullen ze nooit
roodverveu, of alle Boeren moesten gesneu
veld zijn.
Volgens Eng. opgave zijn er reeds meer
kanonnen van de Boereu genomen, dan wij
ooit van plan wartn aan te tohaffen.
Wij waren in den besten tijd 31.000 man
sterk.
En in Sept. 1900, hadden de Engelschen
reeds volgens hunne opgaven, 32.000 man
gedood, 21.000 gevangen genomen en 600
man op parool vrijgelaten en waren er nog
24.000 man in 't veld en dat allemaal uit
die 31.000 man.
Den eenen keer maken ze ons uit voor
een handjevol bandieten en als ie een klap
krijgen was 't een sterke Boerenmacht.
Maar met al die leugens zullen ze Zuid-
Afrika nooit hebben, de Boeren zullen
blijven vechten al was 't tot zij allen dood
waren.
Engeland behaalt niets dan schande en
verachting. God alleen weet of ik niet
alleen sta in de wereld. Vrouw en kind zijb
financieelen bijstand, om lafenis te brengen
aan de bronnen van den Boerenstam, die
vrouwen en kinderen, die dreigen te worden
uitgeroeid.
Gij allen zijt getroffen door 't geen die
fiere mannen u hier hebben verteld, gij
hebt gerild bij 't hooren van die verschrik
kelijke gruwelen. Veroorloof mij even een
herinnering bij u op te wekken
Toen de groote president van Transvaal,
de grijze Paul Krnger, gedompeld in naam
loos wee over de ellende van zijn volk,
als balling in ons land, nog de tijding
moest ontvangen, dat zijne trouwe gade
„Tante Sanne# hem was ontvallen, sprak hij
God heeft ze mij gegeven,
God heeft ze mij ontnomen,
Gezegend zij Zijn naam.
Ik uit hier den vurigen wensch §n mijn
grondig vertrouwen dat het den grijzen
martelaar weldra gegeven zal zijn tot God
te bidden
God had mij eens mijn land geschonken
God heeft mij mijn land weergegeven
Gezegend zij Zijn naam.
Dan zullen de vlaggen van Transvaa
ineengestrengeld door bloed en tranen, door
nameloos wee, het luide verkondigen, dat
het niet aan het perfide Albion is mogen
gelukken den fitren Boer onder den knoet
te krijgen. Daverend Applaus.
De heer Jauson neemt daarna nog tven
't woord
„Ik heb, zoo zegt hij vergeten eene be
langrijke mededeeling te doen en d. i. dat
er bericht is ontraDgen van den waarnemenden
president Schalk Burger, dat in een maant
tijd 15,000 man door de onzen zijn gewapend
afkomstig uit de z.g. kampen, mannen die
gevaugea zijn genomen en ontvlucht en andere
die moedeloos waren geworden en thans
naar de commando's terugkeereu; want ge
moet u wel voorstellen, dat er oogenblikktn
komen van moedeloosheid als men moet
kiezen tusechen het misechien nooit weerzien
van vrouw tin kind en plicht, maar nu Enge
land met z*lk een wreedheid optreedt, heeft
WAALWIJK, 20 Nor. 1901.
Voor de Beorenvrouwen en kinderen
Met genoegen laten we hier volgen de op
brengst der beide Transvaalavonden, en der
collecten in Waalwijk, Baardwijk en Besoijen,
want met voldoening kuunen we die cijfer»
geven, wij kunnen er trotsch op tijn, onxe en
de beide aangreoxeode gemcentea hebben
zich flink gehouden.
Do Transvaalavond ia hotel
Verwiel op Vrijdag 15 Nov.
bracht op f 132.48
Idem. hotel Gerris, op Za
terdag 16 Nov. 94 85.
De collecte in Waalwijk op
Maandag 18 Nov. 269.011/,»
De collecte in Baardwijk op
Dinsdag 19 Nov. 66.571/,.
De collecie in Besoijen op
Dinsdag 19 Nov. 58.05.
„615.97»/,.
welk bedrag zal worden opgexonden naar
Amsterdera en verder naar de vrouwenkam
pen iu Zuid-Afrika.
Zaterdagavond na afloop der lezingen
werden door de heeren Afrikaners aan de
leden van 't Transvaal-comité nog eenige
merkwaardigheden, als brieven, muntstukken
enz. verkocht, wat nog een bedrag van on
geveer f 60 opbracht, dat gezonden is aan
een krijgsgevangene op Bermuda.
Stoemearenssel.
De standplaats van een s'.oomcaroussel op
de kermis in 1902, is naar wij vernemen
verpacht aan den heer Peters te Bergen op
Zoom, voor de somma van f 700.
Verdronken.
Hedenmorgen had een droevig ongeval
plaats. Een oud mannetje Jacobus v. d.
Pennen genaamd, is vanmorgen in een sloot
in den buitenpolder verdronken. Naar ge
woonte was hij vroeg opgestaan en ging een
eindje in de weide water scheppen. Aller
waarschijnlijkst is hij voorover in den sloot
gevallen en jammerlijk verdronken, want
toen de kinderen, ongerust over xijn lang
uitbÜjveD, gingen zoekeo, vonden ze hem
voorover in den aloot liggen en mochten
alle pogingen, om het leveu nog op te wekken,
niet meer baten.
Waterleiding.
Naar men oas mededeelt, ral de waterlei-
diug >de Langstraat" alhier den 11 Decembe*
geopend werden.
18