Nummer 2.
Zondag 5 Januari 1902.
25r Jaargang.
Tweede Blad.
„KEER TERUG!"
Beschermende Rechten,
BiNNKNLANlV.
Burgerlijke stand.
Handelsbericli ten
MENGELWERK.
Uithoofde van den
invallenden feestdag
van Driekoningen zal het volgend
nummer iets later dan gewoon
lijk verschijnen.
Advertentiën en Nieuwsberich
ten worden ingewacht uiterlijk
WOENSDAG 12 uur.
Wij lezen in no. 6 van officieel Or
gaan van den A. N. B. v. S.
Dezer dagen las ik een beknopt ver
slag van de lezing in Dongen, gehouden
door den Heer Jac. Term voor de leden
van de Lecrindustrie-vereeniging, waar
op beschermende rechten in hoofdzaak
voor de leerindustrie besproken werden.
De spreker dacht naar mijne mee
ning er erg licht over als hij zeiin
voerrecht op leer zal voor de schoenin
dustrie niet zoo hinderlijk zijn, zij kunnen
dan halffabrikaat leer in het binnenland
koopen en door de hoogere rechten
op schoenen zullen zij voor hun artikel
ook hoogere prijzen kunnen maken daar
dan de concurentie van het buitenland
minder wordt. Het heeft er den schijr
van dat als sprekers dit onderwerp be
handelen, hunne inlichtingen bloot geno
men worden bij, of verstrekt worden
door groote belanghebbenden bij de
looierij.
Het kan gerust gezegd worden dat
elk invoerrecht op leer hinderlijk voor
de schoenindustrie zal wezen, komt er
echter, waartegen de schoenfabrikanten
niet genoegzaam waken kunnen, in
voerrecht èn op zoolleer èn op boven
leer, dan komt de schoenmakerij in veel
ongunstiger conditie en is de toestand
voor de industrie die nu toch al jaren
lang slecht genoeg is, eenvoudig doo-
dend. Wordt onderbeschermende rechten
verstaanbescherming van een indus
trie, dan zal toch op de eerste plaats
die Industrie beschermd moeten worden
die werkelijk industrie is, dat wil zeggen
die van grondstoffen een geheel ge
bruiksartikel daarstelt en voor die daar-
stelling veel arbeid, veel nijvere handen
noodig heeft dan zou het dus moe
ten zijn bescherming van nationalen ar
beid en niet van nationaal of internatio
naal kapitaal. En dan wil ik gevraagd
hebben moet de Schoenindustrie niet
gerekend worden onder die waarbij ar
beid een zeer groote factor is.
Is dat bij de leerlooierij ook zoo voor
het daarstellen van een schoen wordt
V. aan arbeidsloon uitgegeven dat is
op een schoen van f3.f 1.en op
een huid leer hoeveel daar Bij de
looierij is de groote factor Kapitaal. Ja
ren is het in de schoenmakerij slecht
geweest, strijd is er gevoerd moeten
worden dan tegen deze, dat tegen gene
groote buitenlandsche concurrenten de
schoenmakers hebben den strijd aan
gebonden en getracht dan door dit dan
dat te verbeteren, zich niet geheel te
doen verdringen, die strijd was ongelijk
maar is met lange volharding gestreden
ten koste van veeopofferingen, ten koste
van de hoog noodige winst. Hebben
ook dat de looiers gedaan
In de laatste jaren kan men enkele
energieke lui, zooals de Heeren van
IerselWitlox Co. en anderen te
Waalwijk aanwijzen, die van de looierij
wat anders gemaakt hebben dan wat
het altijd was seen solide geldbelegging4
die in de vette jaren het dubbele, soms
het driedubbele van het kapitaal ver
diende zonder moeite, die Heeren heb
ben van de leerlooierij een industrie
gemaakt, die, al komt er op zoolleer een
laag invoerrecht, dat voor de schoen
fabrikanten niet zoo hinderlijk meer is,
als een tijd terug, toen wij gedwongen wa
ren met buitenlandsch fabrikaat te wer
ken. Komen er beschermende rechten,
de schoenfabrikanten zullen dat van de
regeering dankbaar aanvaarden en als
een zeer gewaardeerden steun in den
grooten strijd tegenover 't buitenland be
schouwen. Doch het zal zaak zijn goed
toe te zien dat met de beste bedoe
ling van de Regeering om nationalen
arbeid te bevorderen, ons geen knollen
voor citroenen worden in de hand ge
stopt als onze grondstoffen zooveel
duurder worden dat wijmeer er bij
moeten leggen als de kans is om bij te
krijgen, dan baten ons bescher mende
rechten niets integendeel, dat het dan
maar blijve zoo het is.
WAALWIJK, 4 Jan. 1901.
Ouzo Burgemeester.
Op lijst van de sollicitanten voor de
betrekking van griffier der Staten van Noonl-
Brabanl komt ook voor de Hoog Welgeb
Fleer K. A. M. ridder de van der Schucren,
burgeneester van Waalwijk.
T«aalf jaar lang bij de geineente-admi-
stratê werkzaam, waaronder ongeveer 3V2
jaar burgemeester onzer gemeente, vuil ruim
30-jarigen leeftijd, kan hij geacht worden
te zijn een voor ovengenoemde betrekking
zetr geschikt persoon.
Of de Waalwijkers met de benoeming
v;n Z.E.Achtb. tot griffier zouden zijn in-
gjnomen valt sterk te betwijfaleu. Niet dat
zj hem die schoone betrekking zouden
nisgunnen, maar zij zijn zich bewust, dal
tij daardoor een burgemeester zouden ver
liezen die vooi hen zeer moeielijk zou zijn
1e remplaceeren. Immers hij is een recht
schapen en gemoedelijk man en toegankelijk
vo^r zijn ingezetenen. Hij bewerkt en be
hartigt de belangen der gemeente daar
waar het dienstig is, terwijl bij tevens het
bnrgemecstcrs-ambt op 't gebied van kennis
der gemeente-administratie eere aandoet.
liet Herhalings—onderwijs.
Het herhalings-onderwijs, dat, gelijk wij
reeds meldden, gedurende 3 maanden, bij
wijze van proef, gegeven zal worden, is
Donderdagavond om half zeven geopend
Reeds 32 leerlingen van den leeftijd van
13 tot 18 jaar volgen dezen cursus, terwijl
men verwacht, dat nog meerderen zich
weldra zullen aanmelden. Het onderwijs
wordt gegeven door de heeren J. Spijkerman,
A. v. d. Heijden en A. Princen. Zooveel
mogelijk, zal rekening gehouden worden
inet de wenschen en behoeften tan iederen
leerling in hel bijzonder.
Zij, die van dit onderwijs nog willen
genieten, kunnen a. Dinsdag zich nog
aanmelden.
Schoenfabriek.
De nieuwgebouwde Schoenfabriek-
van den heer E. W. Klijberg-Pernot
is gereed en zal in begin Januari wor
den in gebruik genomen. Het geheel
ziet er goed uit, een groot, ruim, luchtig
en goed verlicht lokaal, waarin met al
de eischen des tijds is rekening gehou
den en voor den goeden gang in de fa
briek zeer practisch is ingericht De
machines zijn geleverd door Keats Comp
te Frankfurt, welke, wat men van die
goed bekende firma verwachten kan
zeer geperfectioneerd zijn; het geheel
wordt in beweging gebracht door een
Tangyes Gasmotor naar de laatste vin
dingen daargesteld en is de roep over
de machines eenparig zeer gunstig. Het
drijfwerk is geleverd door den Mecani
cien Frits Goossens uit Tilburg die
op dat gebied reeds zijn sporen ver
diend heeft en even als op andere
door hem gemonteerde fabrieken zeer
goed en degelijk en naar wij vernamen
naar verhouding niet te duur drijfwerk
leverde. Het gebouw naar de plannen
van onzen bekwamen architect den
Heer Jos. van Ree werd gebouwd dooi
den Heer Ant. Treffers die als degelijke
aannemer hier zijn ouden roem hand
haafde. Het personeel werd naar ons
verder werd medegedeeld, verzekerd
bij de verzekeringmaatschappij tegen on
gelukken »\Vintherthur«, agent de Heer
Frans Pernot te 's-Bosch.
Wij wenschen den ondernemer veel
succes in zijne zaken toe en hopen
dat de oude roem van zijn fabrikaat,
genre fijn Dames en Heerenwerk ook
in de nieuwe fabriek moge voortbe
staan en met deze nieuwe inrichting weer
meer en meer moge opleven, de thans
maar al te veel kwijnende schoenin
dustrie. (Mbl. A. N. B. v. S
Dj Liedertafel.
Met genoegen kunnen wij melden, dat
de Liedertafel voor haar eerstvolgend concert
in Januari geëngageerd heeft Mejï E.
Fransman, sopraan te Amsterdam, welke
reeds eenmaal hier optrad en den uitge-
bundigsten bijval verwierf. Uitgevoerd zal
wordenHet woud v. R. Hol. De vele
daarin voorkomende soli zullen gezongen
worden door den bekenden bariton Jos.
Wilmond. Een bij uitstek schoone avond
staat den kunstliefhebbers dus te wachten
Vechtpartij.
Nieuwjaarsavond ontstond tusschen eenige
jongens twist, waarbij spoedig klappen
werden uitgedeeld. Het mes schijnt ook
nog eren tc zijn gebruikt, want van zekeren
H., was de jas op eenige plaatsen stuk ge
sneden.
De Nieuwjaarrsdag is rustig afgeloopen en
het aantal dronkelappen was aanmerkelijk
minder dan andere jaren.
Een grap
Vrijdagmiddag bevond zich een visch-
koopman nabij de haven en liet zijn kar
even onbeheerd slaan. Toen hij terugkwam,
was een mandje met visch daarvan ver
dwenen. De man was hiermede niet tevreden
en stelde de politie in kennis met het geval
en spoedig werd mandje en inhoud op een
in de haven liggend vaartuig teruggevonden.
Typhus.
Zekere vrouw II., die verleden week al*
typhus-leideres naar liet besmettenhuis, bij
de eerw. zusters werd overgebracht, is
Donderdag overleden en zal Zaterdagmiddag
ten 3 uur worden begraven.
Aur.bestediiig.
Vanwege het Centraal Beheer van den
Gevangenisarbeid is Vrijdag aan het Depar
tement van justitie aanbesteed de levering
ran benoodigdhedèn voor den arbeid in ge
vangenissen en aanverwante gestichten, dienst
1902.
O. in. werd ingeschreven
Bestek 8. Leder- en wasdoek, te leveren
aan de rijkswerkinrichtingen Veenhuizen
(perceelen 1, 2 en 3) èn aan de strafge
vangenissen te Breda (perceelen I10), te
Groningen (perceel II), te 's-Gravenhage
(Scheveningen) erccel 12).
Minste inschrijvers waren C. Weasels
Zn Utrecht, perceel 1 voor f 5830,
perc. 5 f 6020, perc. 11 f 4-172,40; G.
Konperberg, Breda, perc. 2 voor f 2817.50
firma S. S. Polak, Steenwijk, perceel 3 voor
f 204.88 J. A. Schenkers, Tilburg, perceel
4 voor f 2550 J. J Smits, Dongen, perceel
6 voor f 2397, perc. 9 f 433,30 W.
Rompa, Terheiden, perceel 7 voor f 378
Gebrs. Daniels, Nijmegen, perceel 8 voor
f 2854; G. Gompcrs, Amsterdam, perceel
10 voor f 1288 G. van Loon, Waalwijk,
perceel 12 voor f 6670.
Vcreenigde Zeepfabrieken
Wij ort vingen van de Vcreenigde Zeep
fabrieken een zeer sierlijk uitziend Vitello-
kalender.
liet is een aardig wandkalendertje, waarvan
de verschillende deelen een voorstelling
geven van hetgeen elk« maand van het
jaar in de natuur ken merkt.
net Hof.
Te I uur Woensdagmiddag verleende Hare
Majesteit de Koningin audiëntie aan de
ministers, hoofden der departementen van
algemeen bestuur, den vicepresident vau den
raad van State, de voorzitter der beide
Kamers van de verdere hooge colleges van
staat, tot het ontvangen van de gelukwenscheu
bij de jaarwisseling.
Na afloop van deze receptie ontving Hare
Majesteit de leden van Haar civiel en mili
tair huis, benevens de leden van de hofhou
ding van Hare Majesteit de Koningin Moeder.
Z. K. H. de Prins der Nederlander was
bij deze nieuwjaarsrecepties tegenwoordig.
H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins
woonden gistermiddag de godsdienstoefening
bij in de Duitsche kerk, waar ds. Quandt
voorging.
H. M. de Koningin-moeder was ter kerke
in de Kloosteikerk, onder gehoor van ds
Konttnerus.
Alvorens de Koningin en de pi ins zich uit
de kerk komende, naar het Paleis terug be
gaven, legden Zij een kort bozoek af ten
paleize vau Koningin Emma.
Ongelukken
Te Veghel is gisteren de stoker H. v. d. B.
van de stoomtram Bosch—Helmond, bij het
aankoppelen van een goederenwagen aan
een machine, tusschen deze beide bekneld
geraakt, met het gevolg dat B. een uur later
aan de gevolgen overleed"
Gisterenavond is bij Clinge een persoon
door den trein het hoofd afgereden.
Vee ütpnrtij.
Men meldt uit Osch
Gisterenavond had hier een vechtpartij
plaats, waai bij een persoon zoodanig ver
wond werd, dat elk oogenblik de dood ver
wacht wordt.
Nader meldt men dat het 22—jarig slacht-
off r is ove. leden
Lijk gevonden.
Dezer dagen werd door de bewoners der
Haven te Geertruidenberg gevonden het lijk
van P. R. sigarenmaker, rechtop slaande
in het water cn de modder. Bij onderzoek
bleek, dat er geen vetwoudingen aanwezig
waren.
JHoord.
Woensdagnamiddag omstreeds twee uur,
ging zekere Ch. C. Hupsel, yan beroep ker
misreiziger wonende op de voorheide te Ous—
telhout liet bierhuis van zekeren van Vuclit
bijgenaamd de Liereman, eveneens op de
Voorheide woonachtig, 1 innen.
Toen H. aldaar etn glas bier had gebruikt
en even gezeten was, zochten eenige polder
jongons, die zich aldaar ook bevonden, niet
H. twist, rlie zoo hnog liep dat zij H met
hun allen flink afranselden en hem op den
weg trokken.
Zoodra H. buiten was liep hij met achter
lating van zijn pantoffels, pet enz. naar zijne
woning ongeveer twee minuten verder. Even
later ging H. gewapend, naar men zegt, mei
een sikkel in de hand terug om zijn pet die
hij achtergelaten had en naar men zegt om
zijn portefeuille die hij bij het worstelen had
verloren terug te«balen.
Zoodra H. zijn bedoelde voorwerpen had
teruggehaald ontmoette hij onderweg op den
openbaren weg, dezelfde personen, waarmede
hij opnieuw twist kreeg, zoodat er weer
werd geslagen.
H. maakte toen gebruik van bedoelde
sikkel, en bracht daarmede zekeren Constant
Vermeulen een slag in de borst toe waardooi
deze zoodanig werd getroffen dat hij on
middellijk dood ter aarde stortte.
H. ging toen onmiddellijk op do vlucht
en zocht de in de nabijheid gelegen bosschen
op. Des avonds omstreeks halfacht toen hij
vermoedelijk om zich te willen veikleeden
naar zijne woning kwam werd hij door de
maréchaussee uit Raamsdonksveer gepakt en
naar het gemeente-raadhuis vervoerd.
De woede van het volk was zoo groot dat
de maréchaussée de groo'.ste moeite had om
H. te beschermen.
De justitie uit Breda van htt een en an
der verwinigd kwam Donderdagavond alhier
aan om onderzoek in te stellen. Het lijk
van den verslagen: is naar het gasthuis
vervoerd, alwaar het deskundigen zal moeten
worden geschouwd. De verslagene is 23
jaar oud en laat eeue weduwe met drie
kinderen achter.
Besoyen, 2 Jan. De heer Diet keus, candi-
daat te Utrecht heeft hel beroep aan de
Herv. Geni. alhier aangenomen, zoodat de
vacature, ontstaan door hel vertrek vau ds.
Unger, spoedig zal vervuld zijn.
Baardwijk, De commissie tot weiing van
schoolverzuim is in deze gemeente herkozen
Kaatsheuvel, A. s. Zondag en Maandag
zal het muziekgezelschap „Euphonia" me
medewerking van zijne toonneelclub „Olym
phia" voor heeren honoraire leden en voo'
't publiek haar jaarlijkcch concert geven ten
voordeele der armen. Het rijke programma,
vol afwisseling belooft een genotvollen avond.
Zoowel het middel als hel doel zullen een
groote opkomst geven.
Nieuwjaarsdag was hier vrij onrustig. Op
een paar plaatsen in de gemeente is ernstig
gevochten. Natuudijk speelde de jenever
hierin den hoofdrol want drinkgelagen en
vechtpartijen gaan bijna altijd samen. Keuren
we de laatste af, laat ons dan ook niet
meedoen aan de eerste.
Duss.it, 3 Jan. Een afdeeling van den
Bond van Hoofden van scholen, die eenigei.
tijd in 't Land van Heusden en Altena een
kwijnend leven leidde, is thans ontbonden.
Ruumstlonksvecr, 3 Januari. Gisterenmorgen
overleed alhier, vrij plotseling, onze algemeen
geachte dorpsgenoot, dhr. H. A. Zijlmans
Szn. Industrieel en oud lid van den gemeen-
lernad. De overledene was een geacht werk
gever cn een weldoener der armen. Dat hij
ruste in vrede.
Onze dorpsgenoot, dhr. P. Konings
Cz. is benoemd tot ambtenaar ter gemeente
secretarie alhier, ter vervanging van dhr. M.
A. Simonis die als gemeente ontvanger be
noemd is te Made.
Woensdag a.s. zullen H. de Ruyter enM
v. d. Kiebocin hun e 50 jarige echivereeniging
herdenken. Wij hopen dat het den krasse
oudjes op dien dag aan niets zal ontbreken
Maandag a.s. zal door de St. Paulu.ver-
eeniging alhier, onder leiding van eet» Eerw.
Pater Redemptorist, eene buitengewone ver
gadering gehouden worden. Wij kunnen niet
nalaten de leden aan te sporen trouw ter
vergadering te komen.
Te Raamsdonk heeft men op Nieuwjaars-
vlag een oppasseud jongeling met een mes
een steek toegebracht in een zijner zitdeelen.
De verwonde werd bij een particulier bin
nengedragen, waar hij nu nog verp'eegd
wordt.
Gisteren avond heeft alhier in het café
J. Bouwens eene hevige vechtpartij plaats
gehad. Een bekend vechtersbaas heeft men
zoodanig geslageu dat hij opgenomen moest
worden. Dc politie heeft het zaakje iu hauden.
WAALWIJK.
Van 29 Dec. 1901 3 Jan. 1902.
GEBOREN: Johanna d. t. F. v. Delft en P. C.
Klijn Elisabeth Johanna d. r. P. de
Werd en M. l.ammers. Maria d v. L.
L. Demmcrs en B. v. Stree.
OVERLEDEN: A. de Groaff 63 j. ecldgen. v. J,
M. E. Jonkers A. Merlens 56 j. wednr.
v. J. M. v. Boxtel - M. v. Vucht 79 j.
wed. v. O Staats J Rijken 19 m. d. v.
O. J. Rijken en J. M. v. d. Leur E.
Dekkers 26 j. eclitgen. v. J. ileukelinan.
WAALWIJK, 2 Jan.. 1902.
Er was bij tnmelijken aanvoer ter veemarkt
nogal handel in prima melk- en vet vee.
Kalf beesten f 130 ft f 205.
Dito vnurxen 1 120 4 f 165.
Jonge varkens aangevoerd 55 stuks, ver
kocht van f 5.25 a f 9.50
Ter botermarkt afgeslagen en verkocht 1095 kg.
van fl.02 af 1.18 per kg.
Eieren 5 4 6 cent per stuk.
DUS3EN, 27 Dec.
Boterprijs per K.G. ven fl.a f 1.20. Middel*
markt 1 1.10. Aanvoer 91 K. G. Eieren f 120
de 26 stuks.
Het overige zijner woorden werd door
den wind ingvzwolgen de mannen ijlden,
door hem vergezeld, het dorp door naar liet
aangeduide punt.
Ook Maida aarzelde niet langer. Daar
kon zij zich immers verdienstelijk maken
het zou onbarmhartig geweest zijn, rustig
aan den gezelligett haard te blijven zitten,
terwijl het leven van zoovele tnedeuicnschen
op het spel stond.
De afstand bedroeg maar weinige minuten
eu de weg daarheen liep tusschen twee
hooge schuttingen toch kwam het Maida
als een eeuwigheid voor, eer zij haar doel
bereikt had.
Men zegt, dat een drenkeling in zijn
laatste oogenblik zijn heele leven plotseling
als een spiegel voor zich ziet. Maar ook in
het leren zelf komen er degelijke oogen-
blikken, en dit ondervond ook Maida, toen
zij iu zoo bange bekommering voortijlde.
Het geheele verloop van haar eenvoudig,
vreedzaam bestaan aan de zijde van haar
beminden ouden vader in het stille dorp,
waar de eene dag gelijk aan den andere
voorbijging, zweefde haar geest voorbij. En
plotseling kwam het haar voor, alsof geheel
haar leven doelloos geweest was. Zij dacht
aan de spcelgenooten barer jeugd, die ge
trouwd, wel bezorgd en zonder twijfel ge
lukkig waren. En dan dacht zij aan dat
eene, diep verborgen geheim van haar le
ven aan haar genegenheid voor Frede
rick Moore.
Ja, zij had hem liefgehad, ondanks zijn
onbesuisde manierenzij had hem liefge
had, ofschoon hij een kwaden naam had;
want in laar hait leefde do vaste overtui
ging, dat hij zich beteren en haar liefde
hein op het rechte pad voeren zou.
Frederick's hart toch was niet slecht, en
een knappe wakkere jongen was hij daarbij,
maar een vroolijke Frans, die zorgeloos van
den eenen dag in den anderen leefde.
Maida's vrouwelijk instinct raadde zijn be
tere eigenschappen zij was de eenige,
die invloed op hem had. Ter liefde van
haar wist hij dobbelspel er. drinkgelag te
vermijden om harentwil had hij meerma
len gepoogd een beter leven te beginnen
doch maar al te spoedig had hij weer aan
de woorden van losse kameraden het oor
geleend en was in zijn oude slechte ge
woonten hervallen.
Niemand wist van het hartsgeheim dier
twee. Onder den ouden toreu op de klip
hadden zij elkander soms ontmoet op stille
zomeravonden tusschen de verzonk»!) en
vergeten grafheuvelen, als de zon aan de
verre kim in de golven verzonk. Hier
onthulde zich hun in den winter de gan-
sche gelu'iinuisvolle majesteit van den
oceaan.
Hier hadden zij ook op zekeren dag af
scheid van elkander genomen, op den een--
zauieu Godsakker, aan den voet van den
bouwval. Het was in Frederick's hand
gelegd of dc scheiding voor immer, dan
slechts voor een bepaalden tijd zou zijn.
Zij waren samen overeengekomen, dat hij
zich van zijn slechte makkers losrukken en
aan gene zijde der zee in een ander land
een nieuw leven beginnen zou. Iloe hard
dit afscheid voor beide was, toch wisten
zij dat dit de eenige weg tot de eindelijke
Vereeuiging was. Zij wisselden een laatste,