Nummer 16.
Zondag 23 Februari 1902.
25e Jaargang.
Tweede Blad.
Rows en gezuiverde Kaiizouten.
BRIEVEN
Italië.
Amerika.
BUITEN LAND.
Spanje.
Voor Verstand en Hart.
Telegrammen.
BINNENLAND.
UITVOERINGEN.
:rraaHr.T'?T»gT iT8PgK^^-,qimcrTa
WAALWIJK.
Op Zondag 23 dezer des namiddags om 12
uur, zal door de Liedertafel „Oefening en
Vei maak/' van Waalwijk en Besoijen, op
de zaal Musis Sacrum" worden uitgevoerd
PROGRAMMA AD LIBITUM.
Reeds vaak heb ik over Kaiizouten ge
schreven en daarbij de namen „ruwe en ge
zuiverde zouten" gebruikt, ook wel van
geconcentreerde zouten gesproken, zouder
daarbij altijd de noodige verklaring te geven.
Dit maal een enkel woord ter verduidelijking
van al die namen. De Kali/.outen, zooals
die in Sta^slnrt in Duitschland gevonden
worden, zijn eigenlijk mengsels van verschil
lende zwavelzure en chloorzure zouten van
Kalium, Natrium, Magnesium eu Calcium.
De zouten zooals die gevonden worden, noe
men we ruwe of ougezuiverde zouten. De
twee, die voor den INederlatidschen landbouw
van het meeste belang zijn, lieeten Kaïuiet en
Carvalliet, die zich voornamelijk hierdoor
onderscheiden, dat de eerste meer zwavelzuur
en het tweede meer chloorkali bevat. De
Kali die in Kaït aanwezig is (ongeveer 12%)
kost gewoonlijk per KG. iets goedkooper
dan de Kali uit het carvalliet (ongeveer 0%).
Misschien is het daarom, dat het Kaïniet in
ons land meer gebruikt wordt. Misschien
is het ook een ongegronde vrees voor het
chloorgehalte. Ik zeg h ongegrond", omdat
onze bodem over 't algemeen kalk genoeg
bevat en vochtig genoeg is om alle chloor
vrij spoedig als chloorkkalk naar den
ondergrond te doen zakken. De ruwe zouten
woroen in de fabrieken door verwijdering
van onnoodige zouten geconcentreerd. Wij
krijgen dan hoofdzakelijk lo. zwavelzure
Kalimagnesia of patentkaii, een zout, dat
zoo goed als geen chloor en ongeveer 27%
Kali bevat2o. de zwavelzure Kali, een
bijna zuiver Kalizout met ongeveer 50%
Kali en 3o. het chloorkalium (een zout, dat
het meest geleverd wordt met ongeveer 50%
Kali en dat zooals zijn naam aanduidt,
chloorhoudend is). De beide oeiste worden
uit k aïniet, de laatste uit carvalliet verkregen.
De ruwe zouten worden het best gebruikt
op zandgronden, het Kaïuiet op hooge en
het carvalliet op laaggelegen gronden. Naast
thomasslakkenineel vergete men nooit Kaï
niet of carvalliet op de weiden te geven.
"Wanneer heidegronden, veengronden enz.'
ontgonnen worden, kan men niet beter doen
dan naast de andere meststoffen groote
hoeveelheden ruwe Kaiizouten te geven. Op
die gronden, waar men super gebruikt en
dus reeds heel wat zwavelzure kalk in
den grond komt, geve men chloorkalium.
Bij bietenbemesting op kleigronden geve
men dus chloorkalium naast het superphos-
phaat. Bij die gewassen, welke noch super
noch slakken krijgen, gebruike men patent
kali of zwavelzure Kali.
aast Peru-Guauo gebruike men Carvalliet
of chloorkali.
In deu Senaat zegt Weyler dat de toestand
te Barcelona niet verergerd, en evenmin ver
beterd is. Er rijden nog eenige trams. De
bakkerijen en kruidenierswinkels zijn open.
De orde is het verstoord te Saragossa en
Keus. De gendarmerie heeft de werkstakers
te Cast el Ion uiteengejaagd. Als het noodig
is, zeule Wei'.er, zal ik de eerste reserve
oproepen.
In de Kamer zeide Remero, dat de regee
ring niet genoeg kanonnen en geweren zou
nebben, indien de sociale omwenteling overal
uitbrak. Robert verzocht verlof om de re—
geering te interpelleeren. De minister van
binnenlandsche zaken verlangde uitstel, zeg
gende dat de regeering de geheele verant
woordelijkheid voor de gebeurtenissen op
zich neemt.
De Gaccta bevat het besluit, waarbij Bar
celona in staat van beleg wordt verklaard
De meeste schepen hebben de haven van
Barcelona weer moeten verlaten zonder te
nebben kunnen lossen.
De liberal, van de gebeurtenissen te Bar
celona sprekende, eischt het omslag van het
ministerie, mdien dat het vraagstuk niet kan
oplossen.
De regeeriug heeft, uit vrees voor een
carlïstische beweging, aan alle gouverneurs
m Navarra en de Baskische provinciën last
gegeven om strenge waakzaamheid te be
nachten aan de grens, waar reeds agenten
van Don Cailos opgemerkt zouden zijn.
Uit Barcelona wordt geseind dat biljetten
aangeplakt zijn, waarin de burgerij bedreigd
wordt met bommen en dynamiet. De werk
stakers werpen met steenen naar de treinen,
plunderen de kleine werkplaatsen en de
bakkerswinkels.
De spoorwegmaatschappij laat geen treinen
meer loopen.
Ie So bad el en Tarrasa zijn ernstige bot—
tusschen-het volk en de militairen voorge
vallen. b
Particuliere telegrammen melden dat de
werkstaking te Saragossa algemeen is.
In enkele fabrieken wordt gestaakt. De
gendarmes drijven de betoogers uiteen.
voor de dappere zelfopofferende mannen,
hadden nu zeer weinig of niets over voor
die ninke kerels.
Ondank is 's werelds loon
Net bedrag zal hun hedenmiddag worden
ter hand gpsleld.
Tentoonstelling.
Wij vestigen de aandacht van onze lezers
op achterstaande advertentie van den heer
D. C. Nouwens uit 's-Bosch, betreffende de
expositie van alle mogelijke waterleiding-
artikelen, op de zaal Musis Sacrum.
Thans, nu op talrijke plaatsen de water
leiding wordt of is aangelegd, komt zulk eenc
tentoonstelling juist te stade en 't ziet er
kranig uitmen vindt er alles op dit gebied
m de uitgebreidste sorteering en alle prijzen,
redenen waarom wij allen dringend aanraden
er eens een kijkje te gaan nemen.
Kioostervrerf.
Z. II. de Paus ontving Woensdag het
comité tot regeling van het Zivereu Jubilé.
In de Baseliek ran Sint—Pieter werd er een
plechtig Te Deum gezongen.
Bij deze kerkelijke viering, elke geschiedde
noor Kardinaal Rampolla, waren ook aanwe
zig 24 andere Kardinalen en 40 Bisschappen.
Na afloop van de plechtigheid verscheen
de H. Vader voor een der vensters van het
Vadcaan. Duizenden hieven geestdriftige
ewiva's aan.
Z II., die zich in een uitstekendeu ge
zondheids toestand mag verheugen, ontving
een menigte telegrammen van gelukweuschen.
Men verzoekt ons de aandacht van be
voegde autoriteiten te willen vestigen op
den mestvaalt die gelegen is op de zg. klooster-
werf. Door vorschillende omstandigheden is
do hoop daargekomen en wordt nu natuur-
ïjk telkens grooter, wat voor de omwonen
den, vooral bij regenachtig en dooi weder
eene vuile boel wordt. Sinds een j aar
maanden is hij daar gelegen en reeds werd
den gemeente-opzichter verzocht, de*-; te
willen doen opruimen, maar tot d ir.'. erre
zonder gevolg.
Wij twijleien niet of aan deze vuile, boel
oj) dien publieken straatweg zal spoedig
een einde gemaakt worden. Door de vuilnis^
kar zou dit toch in eenige malen zijn weg
gereden tot groot gerief van bewoners en
voorbijgangers.
Jubilé.
l>c ongeregeldheden te Barcelona
duren voort en voortdurend breidt de agitatie
zich uit over hel overig deel van Catalonië.
I ewgevolge van het schrikbewind, door de
stakers uitgeoefend, kunnen op de markt te
Barcelona geen leveusniiddelden worden aan
gevoerd. De slagers kunnen niet slachten cn
vleesch is niet meer verkrijgbaar. Ook is er
groot gebrek aan brbod. De bladen verschij
nen altijd niet en handel en nijverheid staan
vo komen stil. Men beweert, dat de Spaan-
sche regeeriug moeite doet, de patroons over
tc halen tot toegeven aan de eischen der
werkstakers.
De stad zag er gisteren somber uit. Pa
trouilles doorkruisten de straten cn maakten
van tijd tot tijd charges, om samenscholingen
uiteen te jagen. Onophoudelijk komen troe
penversterkiugeu aan.
Dinsdag is het er buiteugewoon heet toe
gegaan. Het aantal dooden en gewonden, op
dien dag in botsingen tusschen de troepen
en de betoogers gevallen, wordt geschat op
'5. De voornaamste strategische puuten der
stad zijn thans door artillerie bezet. De
kapitein-generaal trachtte gisteren de trams
te laten rijden onder bedekking van geudai
mes, doch de stakers beletten het met geweld,
verscheidene gendarmes werden gewond!
Bet Roode Kruis is in werking getreden en
neeft in een huis in de Ronda Sau Pablo
een post gevestigd.
1 e New York worden groote toebereidselen
gemaakt voor de ontvangst van prins Hein-
nch. De Kronprinz Wilhelm wordt Zaterdag
daar verwacht; ze is Zondagavond uit Chei
bourg vertrokken.
Het eskader waarover schout—bij—nacht
Evans bevel voer:, ligt ler verwelkoming van
het Duitsche stoomschip in de baai van New
York geankerd. Het beslaat uit vier groote
oorlogsschepen, die in afwijking vau de ge
woonte, elk driemaal een salvo zullen afgeven
te beginnen zoodra de Kronprinz Wilhelm
in het gezicht komt. Iu het geheel zullen
daarbij 252 kanonschoten gelost wordeu. Den
geheelen dag zullen de oorlogsschepen in
viaggentooi blijven. Als het Duitsche schip
langs het eskader vaart worden, zoolang het
sa'.uutschieten duurt, de Duitsche vlaggen
door het eskader in top geheschen. 's Avonds
worden de schepen electrisch verlicht.
Ook aan den wal is men leeds bezig met
versieringen en illuminatieu, te meer omdat
prms Heiurich, naar men hoopt, zal komen
op Washington's geboortedag.
Intusscheu is, op last van hoogerhand, aan
stoombootjes enz. verboden, het Duitsche
stoomschip in de baai tegemoet te varen
ook zullen geen journalisten op den landings
steiger toegelaten worden.
Dezer dagen vierde de heer Adrs. Zijlmans
alhier zijn 50-jarig lidmaatschap, van de
vereeniging van den H. Vincentius .4 Paulo.
De leden der vereeniging en vele anderen
kwamen den jubelaris gclukwenschen.
Moge hij nog vele jaren voor de ver
eeniging weikzaam zijn.
Het ijs.
De gemeenschap tusschen 't Land van
Altena eu de Langstraat laat nog veel te
wenschen.
De Nieuwe Maasmond is voortdurend
met veel drijfijs bezet, zoodat aan 't Dron-
gelsche- en 't Capelsche veer de overtocht
voor voertuigen tot Donderdagavond nog
gestremd was. Alleen aan 't Keizersveer
vaart de stoompont, doch, naar gelang van
den ijsgang, zeer ongpregeld.
De inboorlingen ontvingen hen zeer vrien-
sch appel ijk en de vreemdelingen sloegen huu
tenten op bij een inlandsch dorp. D.Torster,
De Riemer en de rest van de expeditie bleven'
aan boord van het jacht.
In liet holle van den nacht werd het kamp
door de inboorlingen bestormd en had een
geregelde moordpartij plaats.
Baron VilUrs, graaf De Saint-Rémyl Ha-
genoeck, de Vries, 12 man van het geleide,
<S dragers en een matroos werden vermoord
terwijl Ronyer, De Riemer en 31 man
van het geleide gewond werden.
Baron Villars werd naakt uitgekleed en
aan een boom gebonden, vóór men hem doodde.
De inboorlingen hakle den graaf De Saint-
Keray het. hoofd af en droegen het zegen-
vierend rond op de punt van een lans.
Zij staken vervolgens een vuur aan en
gingen Hagenbeek aan het spit braden.
Ronyer werd met een knots op het hoofd
geslagen en vervolgens gebonden hij hield
zich dood en ontkwam zoodoende aan ver
dere mishandeling.
De inboorlingen zetten zich toen tot bun
kannibalen-festijn.
Onderwijl waren echter De Riemer en dr.
i'orster met de rest van de expeditie aan
wal gegaau en met het aanbreken van den
dag vielen zij de inboorlingen aan. Na een
kort maar bloedig gevecht werden de kan
nibalen, met achterlating van 32 dooden, op
de vlucht gedreven.
De lijken van de leden van de expeditie
werden vervolgens naar Engelsch gebied ver
voerd en begraven, behalve dat van baron
Villars, van wien men niets dan zijn kleeren
vond. Hij was blijkbaar reeds door de kan
nibalen verslonden. Bij den aanval op de
inboorlingen kreeg De Riemer een pijl door
zijn been, maar deze bleek gelukkig niet
vergiftig geweest te zijn.
Tot groote verbazing onzei inwoners kwamen
zij ons dorp binnen rijden, met beide lantaarns
aan en dit op klaarlichten dag.
Men vroeg zich af, of zij soms mist of
zonsverduistering verwachten, maar zij wisten
er totaal mets van, een paar straatjongens
hadden deze aardigheid begaan.
Zooals meer gebruikelijk is, worden
c oor den directeur onzer liedertafel, nu en
dan een paar leden aangewezen, om voor 't
publiek op te treden. Dit nu zal wederom
plaats vinde op Vrijdag a. s. De heereu
J- B. en J. S. zullen alsdan het hunne doen
hooren om het publiek.dat zeer zeker druk
zal opkomen, aangenaam bezig te houden.
Die de avontuur vertrouwt, eerst overdenk
n [tc voren
Z1J> lichtveerdig als den weerhaan op
vr n üden toren,
allc W1"den waait, en dat h ij is
rv [verleid,
Die in heur zoeken wil zijn rust en vas
tigheid.
Vondel.
Die boven 't hemelsch lieir dacht stellen
v n i [zijnen stoel,
van Hodes aangezicht viel in den hel-
[scheu poel.
id.
Ziet hoe een stalen zweerd aan eenen
zijden draad steeds hanget boven 't hoofd.
id.
Besoijen. Alhier heeft de Christelijke
Zangvereniging „Haleluja" 1. 1. Dinsdag,
(bij besluit haren vergadering van Woensdag
5 I-ebr.) haren Directeur, den Heer L. A.
Kooien le Waalwijk, een prachtige dirigeer
stok geschonken als blijk harer achting en
waardeenng voor deu onvermoeiden ijver van
den heer Kooien j^deze op ziju beurt wae ten
zeerste verheugd en voldaan met het hem
aangeboden cadeau.
Hoe beter werk, hoe meer inspauning.
Hoe meer inspanning, hoe beter werk. Hoe
heviger strijd, hoe heerlijker zegenpraal.
Hoe schooner zegen, hoe heviger strijden.
Roland Yssu.
WAALWIJK, 22 Febr. 1902.
Het reddingswerk a/d Nieuwen Maasmond
Aan liet slot van ons verslag van he
gebeurde van 1.1. Diusdagmiddag, schreven
wij
Pogingen zullen dan ook worden aangewend
om f den redders een stoffelijk bewijs
van dank aan te bieden. Die pogingen zijn
dan ook in 't werk gesteld, maar niet met
dat succes bekroond, 't welk wij terecht
hadden durven verwachten.
Woensdagmiddag hebben een paar heeren
zich bij die personen, die hun bekend
waren als mede tot de geredden behoorende,
vervoegd om hunne bijdrage voor dat bewijs
van dank in ontvangst te nemen. De som
der bijdragen was o. i. klein velen
die Dinsjag zeer veel hadden willen geven,
om veilig te zijn en vol bewondering waren
Kind geworgd
Woensdagmorgen is in de Waal bij de
Spoorbrug onder Nijmegen drijvende gevon
den een pakje, dat bij onderzoek bleek te
bevatten het lijkje van een een zeer iou"
knaapje. J P
°P ,iet lijkje zijn zichtbaar, vooral aan
den hals en over het aangezicht, indrukken
van een vastgesnoerd koord of touw.
Het was gewikkeld in een vierkante wit
katoenen lap, aan ieder der vier hoeken
voo-zien van een band, daaromheen een
grootere wit katoenen lap zonder banden en
vervolgens een licht bruin gekleurd stuk
pakpapier, alles ongemerkt.
Om den hals van het lijkje waren twee
der bedoelde bauden gewikkeld en over het
geheele lichaam, hals eu hoofd was een
sterk aangehaald touw gebonden en met een
knoop vastgemaakt.
Moord.
Te Arnhem is bericht ontvangen, dat de
politieagent G. te Meppel, zijne schuld aan
den moord op het kind, waarvan het lijkje
te Arnhem gevonden werd, heeft bekend.
Gestikt.
Te Eindhoven is weer eens een dronkaard
in de jenever dood gebleven. Zekere Van
Kuyk, die na zoo ongeveer alle herbergen
bezocht te hebben nog niet genoeg had nam
nog een flesch jenever mee naar huis en
dronk zich dood.
Afscüuwlyke moordpartij te Sileraka
(Nederl. Guineu)
De wetenschappelijke expeditie, eenigen
tijd geleden door de Parijsche Patrie uitge
zonden, maakte op vreeselijken wijze kennis
met het onbetrouwbaar karakter der inboor
lingen van Nederlandsch Guinea.
J)e expeditie (zoo meldt Henri Ronyer,
de leider van den tocht, in een brief aan
de heeren De Riemer, baron Villars, graaf
De Saint-Réiny, Hagenbeek, De Vries, dr.
Forster, ongeveer 150 man die het geleide
vormden, dragers en de bemanning van het
schip van de expeditie, het jacht „Salvatti."
Op 1 Januari ontscheepte Ronyer zich
met baron Villars, graaf De Saint-Re'my,
Hagenbeek, De Vries en ongeveer 50 man
bij Sileraka (op Nederlandsch gebied).
Kaatsheuvel. Zondagavond hield de St.
I atilusvereeniging alhier eene druk bezochte
vergaderiug in de zaal van „Euphonia". Na
eeuige zeer verdienstelijk uitgevoerde num
mers voor piano, hield de YVelEerw. lieer
an Erp van 's Bosch eene gloedvolle rede.
Waarin hij op treffende wijze de rampzalige
gevolgen van hel drankmisbruik schilderde.
Daarna vertoonde hij ter illustratie eenige
sctioone, toepasselijke lichtbeelden. Met
ee% da"kljetuigiug van den voorzitter aan
den WelEerw. spreker word daarop de ver-
gadenog gesloten. We twijfelen niet of ve
len zullen zich weder op deze vergadering
gesterkt gevoeld hebben in hun voornemen
het drankmisbruik te mijden. Willeu zij een
onfeilbaar middel daarvoor, dan onthouden
zij zich ook van het gebruik.
Maandagavond brak er tijdens de af
wezigheid van den bewoner brand uit in het
huis, toebehoorende aan eo bewoond door
Van \V. m het Tweede Straatje alhier. Huis
en schuur brandden tot den gror.d af. Een
schaap en een hond kwamen in de vlammen
om. Het wist zich nog bijtijds los tc
rukken. De schade word», door de assurantie
gedekt.
Maandag hield de afdeeling „Langstraat"
p- c- (voor drankbestrijding) eene
vergadering in de O. L. school te Waalwijk.
Tot voorzitter werd gekozen de heer Ebels
van Sprang tot secretaris en penningmeester
worden respectievelijk hei kozen de heeren
Th. de Bij en H. Verwiei van Kaatsheuvel.
Ingeleid werden de „Spijsvertering" en Ver-
bodswetten" achtereenvolgens door de heeren
0. Donkers van Waalwijk en Th. de Bij
Beiden kweten zich met eer van hun taak!
De volgende vergadering wordt vastgesteld
op den len Maandag in Maart.
Capelle. 21 Febr. Woensdag, 26 dezer, zal
de rederijkerskamer „Vriendentrouw" alhier,
hare tweede uitvoering geven iu de zaal van
den heer L. F. van Dongen.
Na de uitvoering bal.
Drongelen. Zekere J. B. alhier had
het ongeluk met paard en kar in een sloot
te rijden. Door spoedige bulp was alles
weer sjioedig op het droge.
LONDEN, 20 Februari. Lord Kitchener
seinde gisteren uit Pretoria
Generaal Gilbert Hamilton meldt, dat hij
gisteren op weg naar Nigel, den vijand té
Klippan aanviel. Een gedeelte van het 2e
dragonders op den linkervleugel afgezon
derd, werd omsingeld en afgesneden. Twee
olhcieren werden zwaar gewond twee man
sneuvelden, zes werden er gewond en 46
gevangen genomen. Sedert zijn zij weer
losgelaten. Hamilton's strijdmacht was zwak.
Den vijand niet uit zijn sterke stelling kun-
■nende verdrijven, zette hij den tocht naar
Nigel voort.
ïi j21 fe^ruari* I» het LagerhuisJ. ver
klaarde Chamberlain dat er nog geen. tijd
is geweest om het antwoord te ontvangen
van de bevelhebbers der Boeren, op de
mededeehng van de stukken, tusschen 'En
geland eu Nederland gewisseld, ook voor
het gevai dat men wenschen moohtiantwoord
te geven.
Brodrick zeide dat het proces von Krit-
zinger nog niet uit is- Kitchener.;zal den
uitslag telegrafisch bekend maken met zijne
beslissing, die onmiddelijk zal worden open
baar gemaakt
MADRII), 21 Februari. Een officcel
telelegram uit Barcelona zegt, dat werkstaking
voortduurt maar er orde heerscht.
Eene kleine vergissing. Deze briefMhad
de twee vorigen moeten voorafgnan. De
goedgunstige lezer duide deze vergissing
niet ten kwade.
VAN
'loen bij de ijsbreuk Dinsdagmiddag,
waarbij alles zoo wonderbaarlijk goed afliep,
eene groote schol drijvende geraakte, bevond
zich zoo Is alle tegenwoordigen wel weten,
daarop een tentje; dit is des middags ge
dreven tot den Dusschen loswal.
Woensdagmorgen kwam de schol met tent
weer aan 't Veer terug en toen heeft men
er alles afgehaald,
Eetlien, Twee inwoners onzer gemeente
gingen deze week in 't nabarige Meeuwen,
eene tilbury halen die daar geschilderd was.
den Eerw. Pater Andr. Zijlmans.
Chab-Noor St. Benediktus 4 Sept. '99
Dierbare Ouders,
Als U boven den datum leest, zult U
denken dat ik verplaatst ben, maar, dat is
niet waar. 't Is hetzelfde Chabar-Noor,
maar dat voor Patroon, den H. Benediktus
heeft gekregen.
Naar het zich echter laat aanzien, zullen
wij Mr. Abbeloos en ik, hier niet lang
meer blijven. Ons eerste jaar n.l. loopt ten
einde en op het laatst dezer maand gaan
wij onze jaarlijksche retraite houden op
twee dagreizen van hier. Wij. zullen daar
met zeven confraters bijeen zijn. Na de
retraite hopen wij onze benoeming te zullen
krijgen.
