Nummer 58.
Donderdag 24 Juli 1902.
25« Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
TRUSTS I DBIilïLIM
ÜITOMO FIKIUNDO.
ASTOOI TIE LEK,
BEKENDMAKING.
FEUILLETON.
nssasES
•i£*W3afflesaB
U X T G E V K 11
ftsruMtoMsaRiaMr imiüJÊMMJBiMiÊtssBaaBKtMasBm
De Echo van het Zniden,
Walwijksrkr en l.insstrialsrkr Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag— en Zaterdagavond.
A b o n n e in e n t s p r ij s per 8 maanden f 0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieyeningezonden stukken gelden enz., franco te zenden
Uitgever.
den
WAAL Ti«j K.
Advketbntiën 17 regels f O.tiÜ daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing opgegeven,
worden Ümnal berekend. Voor plaatsing van een groet aantal regeU en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten, Reclames 15 cent per regel,
Oproeping in werkelijken dienst.
De Burgemeester der gemeente Waalwijk,
roept bij deze op de navolgende milicien verlof
gangers der lichting 1S99 om op de dagen en
plaatsen achter ieders naam vermeld ouder de
wapenen te komen.
A. Th. de Graaff, 25 Juli 1902 te Geertruidenberg.
J. Schapendonk, idem idem
Th. Hombergen, idem idem
W. A. van der Lee, idem idem
J. P. van Delft, idem te VBosch.
A. G. Aarts op Woensdag 13 Augustus 1902 te
's-Gruvenhttge,
L. H. van Vuuren idem idem.
F. A. Verhoeven idem - idem.
F. van Hel voirt op Zaterdag 9 Augustus idem.
Waalwijk, 12 Juli 1902.
De Burgemeester voornoemd,
K. DE VAN DER SCHüEIiEN.
De Burgemeester der gemeente Waalwijk maakt
bekend, dat een gedeelte van de kadastrale
sectie B dezer gemeente zal worden hermeten.
De eigenaren, huurders en gebruikers van de
betrokken perceelen worden beleefd uitgenoodigd
den landmeter met de uitvoering der hermeting
belast, de verlangde inlichtingen voor wat be
treft de aanwijzing van grenzen, te willen ver
strekken.
Waalwijk, 21 Juli 1902.
De Burgemeester voornoemd,
K. DE VAN DER SCHUKREN.
I.
Wij lezen in het /Centrum*
Het solidariteits-beginsel, in de. middel
eeuwen zoo diep ingeworteld, daattia door
de mannen van het //laisser faire* verstou
ten, heeft opnieuw op onze hedendaagsehe
maatschappij zijn stempel gedrukt. Wat al
bonden en yereenigingen, wat al combinaties
en associaties, van arbeiders en verbruikers,
van producenten en kapitalisten
Terwijl de werklieden zich vereenigden
om aan de steeds wassende macht van het
kapilaal het hoofd te kunnen bieden, de
consumenten zich aanoensloten om bij den
inkoop hunner levensbehoeften voordeden
te verwerven, zagen de producenten zich
genoodzaakt, met elkander in overleg te
treden, ten eiude voor hunne producten
prijzen te handhaven, die hun geen verlies
berokkenden. De vrije concurrentie had
nl, in vele landen de prijzen verlaagd tot
een peil, waarbij de kostprijs nauwelijks
JLi 111 'jn»« iyw mn.
DOOK A. C. V. D. H.
15 o—
Auteursrecht verzekerd volgens de wet.)
Al mijne pogingen waren alzoo nutteloos ge
weest. Na drie dagen reeds zou het gerecht zitting
uemen en Alfonso en ik moesten als getuigen
natuurlijk verschijnen. Op den bepualden dog
waren wij in de zaal aanwezig. Het gerecht wa
reeds gezeten- Ieder oogenblikkon ik mijn broer
zien verschijnen, zwaar geboeid, en geëscorteerd
door dienders. Mijn hart bonste, alles draaide
mij voor de oogen. Achter mij stonden eene
groote menigte toeschouwers uit onze stad en
omstreken. Daar klonk een slag rast den hamer
ten teeken dat de beschuldigden binnengeleid
raoesteu worden. Een zijdeur ging open, verschei
dene gerechtsdienaars traden binnen. Op hun
gelaat stond een diep misnoegen te lczun.
Breng de gevangenen voor klonk het
van de groene tafel
Jawel hoor, de vogels waren gevlogen. Een
luid gelach steeg uit de meuigte op. De rechters
verwijderden zich, en ook ik, met onbeschrijfelijke
blijdschap in het hart spoedde mij met Alfonso
huiswaarts.
Maar Pietro, hoe was dat nu weer in zijn
werk gegaan? Die was al heel mooi, fijner heb
ik nooit iets gehoord.
Op deze vraag, kapitein, moet ik u het
antwoord schuldig blijven. Doch ik denk voor
het naast, dat de gevangenbewaarders door goud
zijn omgekocht.
Ja Pietro, uw vader sprak ook van de
macht van het goud, toen hij zoo driftig bij u
de deur uitliep, is niat
Dat is zoo, kapitein.
Heeft men de gevangenbewaarders niet
ondervraagd
- Dit zal wel zijn, doch ik weet het niet.
door den verkoopsprijs werd gedekt, zoodat
de belooning, en voor ondernemers, èu
voor kapitalist, niet meer in verhouding
stond tot de door hen gepresteerde diensten.
Hierin is voornamelijk de oorzaak te zoe
ken der kapitalistische combinaties, welke
wij in de laatste jaren onder allerlei uit—
heetnsche namen rings, trusts, pools,
syndicaten, kartels zien ontstaan en die
of eene hooge vlucht nomen, of weer te niet
gaan.
Concurrentie zoo zegt William Clarke
in een der beroemde Fabian Essays on
Socialism was in den aanvang noodig, doch
op den duur leidt zij, zoo ze niet wordt
beperkt, tot verkwisting en vernietiging.
Zij veroorzaakt groote kosten van advertee-
renzij maakt eene groote hoeveelheid
onproductieven arbeid noodzakelijk zij leidt
tot voortdurende verlaging van prijzen, tot
overvoering en schaarschte zij maakt het
doen van handels-ondernemingen gewaagd
en wisselvallig. Om aan deze gevolgen te
ontkomen, vereenigen de mededingers zich
tot een sterk aaneengesloten combinatie,
met de bedoeling de prijzen op te houden,
de winsten te vergrooien, den onnutten
arbeid af te schaffen, het risico te vermin
deren en de voortbrenging te regelen.
Het vaderland der moderne trusts, waar
zij het weligst bloeien en tieren, zijn, zooals
bekend, de door het M c. Kinley tar ef
beschermde Staten vau Noord-Ainerika.
Reeds voor AI c. Kinley's optreden echter
werd door Rockefeller de grondslag gelegd
voor den eersten trust; die door zijue ge
weldige macht en enorme winsten de we
reld verbaasd deed staan. Wel werd de
petroleumkoning, in het tot stand brengen
van reusachtige combinaties, overvleugeld
door uen financieelen Napoleon van Noord-
Amerika. Maar zijne eerste schepping, „de
Standard-Oil trust*, staat nog daar in de
volheid barer kracht, oppermachtig op de
petroleummarkt der wereld, de wetten voor
schrijvend aan Spoorwegdirecties en Regee
ringen, kortom, „een Staat in den Staat"
der Unie vormend.
Het voorbeeld van Amerika zal Europa
tot navolging dwingen, wil het niet den
gelieelen wereldhandel den Yankees in han
den zien vallen.
Hoe zullen, om maar eens een voorbeeld
te kiezen, de Europcesche ijzer- en staalfa
brikanten hun afzetgebied in de overige
werelddeelen inet succes tegen den reuzen-
steeltrust verdedigen, wanneer deze iu de
Heeft men de gevangenis dan niet onder
zocht P Heeft men bijvoorbeeld seen opening
gevonden, waardoor de rogel9 ontsnapt kunnen
zijn
Ja, kapitein, de traliën van een raam waren
verbroken. Maar als gij die spijlen gezien hadt,
zoudtge u, even goed als ik het mij deed, afvragen
boe het mogelijk is, zulke dikke ijzeren staven
door te breken.
Misschien waren zij door den roest ver
teerd
Volstrekt niet kapitein, enkele jaren te
voren waren alle oude door nieuwe vervangen.
Dan moet ook iemand hun werktuigen
verschaft hebben, waarmede zij dat alles gefor
ceerd hebben.
Dat is ook mijne meening.
Stelde men niet direct na het gebeurde een
streng onderzoek in, om de ontsnapten weer op
tu sporen t
Voorzeker, kapitein, uren in den omtrek
werd onze landstreek doorkruist, nergens echter
vond men eenig spoor van hen.
Ik denk, dat zij met een door uw vader
gehuurd schip den wijden pla9 zijn opgevaren,
ander had men hen moeten vinden, dunkt me.
Dat zal wel zoo wezen, kapitein.
Wat zei uw vader?
Niets.
Niets
Neentoen ik hem het gebeurde vertelde,
glimlachte hij even en mompelde tusschen de
tanden Goddank! Meer kwam ik niet te weten.
Van dien tijd af bracht hij mij geen enkel bezoek
meer. Doch, kapitein, ik meen thans het verhaal
te mogen staken. De avond is reeds lang geval
len, ik moet weer op mijn post wezen. Morgen
echter zal ik, met uw goedvinden mijn verhaal
vervolgen en de laatste ontmoeting met Ferdi
nand schetsen.
Heel goed, Pietro, handel naar believen.
Goeden nacht, kapitein I
Goeden nacht Pieiro.
Hoe was het Ferdinand en zijn makker gelukt
te ontvluchten? Niet9 was eenvoudiger in zijn
werk gegaan. Den volgenden nacht reeds had
Ferdinand Fernando een beaoek gebracht aan
toekomst, die misschien niet ver meer is,
zijne overproductie gaat exporteeren Her.
wordt tijd, dat Europa zich tegen de finan-
cieele geweldenaars aan de overzijde van*-
den Oceaan gaat wapenen. De trusts, syndi
caten en kartels, in Engeland, Frankrijk
en Duitschland tot stand gekomen, hebben
hunne levensvatbaarheid ook in de Oude
Wereld bewezen, en de verkregen resultaten
zulleu niet nalaten, tot navolging op te
wekken. Ook met het oog op het enorme
bedrag aan Nederlands kapitaal, dat in
binnen- en buitenlandsche ondernemingen
gestoken, olwel reeds onder den invloed der
een of andere combinatie gekomen is, of te
allen tijde aan de gevolgen der zich steeds
uitbreidende trustboweging blootgesteld blijft,
achten wij het niet ontijdig onze lezers eens
nader met trusts en dergelijke te doen ken
nis maken.
Voor't oogenblik zullen wij ons bepalen
tot eene beknopte beschouwing der verschil
lende soorten van kapitalistische combinaties,
om daarna hunne voor- en nadeden in 't
licht te stallen.
Velen onzer lezers zullen wel eens ge
hoord hebben van een //ring* in economi-
schen zin, zonder zich voldoende rekenschap
te kunnen geven, wat hieronder eigenlijk
verstaan moet worden.
Een ring 1A1 is een bondgenootschap van
maatschappijen, die zonder afstand te doen
van hare onafhankelijkheid, toch in zooverre
hare zelfstandigheid prijs geven, dat zij
zich verplichten hunne zaken te besturen
volgens de door de leiders in gemeen over
leg vast te stellen directiven. Deze zullen
meestal daarop gericht zijn, om allen over-
tolligeu arbeid te vermijden, liet credietrisico
te beperken cn vooral om overproductie te
voorkomen, ten einde daardoor loonende
prijzen te kunnen handhaven.
De aangesloten maatschappijen behouden
volkomen hun zelfbestuur, terwijl de leiders
van den ring geen invloed uitoefenen op
hunne innerlijke organisatie.
De coalitie, zooals een ring ook wel eens
betiteld wordt, berust gewoonlijk ineer op
het onderling vertrouwen der participanten,
dan op eene scherpe controle, dio altijd
uiterst moeilijk uitvoerbaar is.
Geheel anders dan bi'j een zoogenaamde
„ring*, is het bij den trust.
De commissie, indertijd door den Staat
New-York benoemd om do werking der
trusts te onderzoeken, gaf deze associatie-
vorm in haar uitvoerig rapport de volgende
een der gerechtsdienaars, die dagelijks al de ge
vangenen moest visiteeren. Aanvankelijk had
Fernando getracht het medelijden van dien man
op te wekken. 'Zijn gemoed echter was voor geen
medelijden vatbaar, daarvoor was hij te hard
vochtig en had hij gedurende zijne lange be
diening te veel tooueelen van ellende onder de
oogen gehad. Toen dit dus niet baatte, toonde
hij den gerechtsdienaar eenige rolletjes goud.
Met schijnbare verontwaardiging wees hij die
van de hand, doch zijn oog wierp zulke heb
zuchtige blikken op het maagdelijk metaal, dat
Fernando al aanstonds begreep de zwakke plaats
van den man ontdekt te hebben. Daarenboven
verkeerde de man in drukkende omstandigheden,
hij had een talrijk gezin, terwijl zijne betrekking
slechts karig gesalarieerd werd. Is het dus te
verwonderen, dat de man dikwijls van oneerlijke
praktijken gebruik maakte? En is het van
den Suat niet een groote fout zijne
dienaren, in wie iedereen een onbeperkt ver
trouwen dient te stellen, zno slecht te sulariecren
Wel vriend, sprak Fernando, te oordeelen
naar 1 etgeen ik rondom mij hier zie, schijnt gij
het ook niet al te breed te hebben.
Neen heer, ik moet zwoegen om aan den
kost te komen. Ik geniet maar een klein jaar
geld, ontoereikend om in de kosten van mijn
talrijk gezin te voorzien.
Eu hebt gij geen bijverdiensten
Hoe wil ik bijverdiensten hebben, waarde
heer, ik kom haast met niemand in aanruking,
dan met de gevangenen, die ik dagelijks visiteoren
rnott.
Waarvoor dient die visitatie?
Ik doe ze omdat mijn reglement hel voor
schrijft. Misschien vreezen de groote heeren, dat
de gevangenen voorwerpen bij zich kunnen
dragen, waarmede zij zich een weg door de
dikke muren zonden kunnen banen.
En vindt ge nooit geld bij hen op zak?
Ja, dat kun jc begrijpen, daar zorgen de
groote heeren wel voor.
Hoezoo
Wel, als een nieuwe gevangene naar zijne
cel moet gebracht worden, wordt hij eerst in
tegenwoordigheid van een paar hooge ambtenaren
gevisiteerd. Al het geld dat hij dan bij zich
keef', geeft hij aan den directeur der gevangenis,
die hiervan nota neemt. Al net andere wordt
definitie: //Eene combinatie, die zich ten
doel stelt de opheffing der concurrentie en
de beperking van bet bedrijf, doordat de
aandeelhouders zich met die van andere
instellingen verecnigen, om te zatnen één
groote naamlooze vennootschap te vormen
uit de verschillende inrichtingen, aan al
deze inrichtingen iedere bijzondere macht
te ontnemen en al de macht te plaatsen in
handen van trustees of gemachtigden".
Het doel is dus hier de concurrentie,
die bij een ring altijd nog bestaanbaar
blijft, geheel op te heffen, waardoor de
verbruiker overgeleverd wordt aan de wille
keur der trustleiders, die aanbod en kwali
teit naar hun goedvinden regelen en de
prijzen ver boven hunne rechtmatige hoogte
kunnen opvoeren. Een trust heeft dus
noodzakelijk eene monopolistische strekking
hij moet naar de alleenheerschappij streven,
zonder welke hij op den duur niet zal kunnen
beantwoorden aan 't doel, hetwelk zijn leiders
beoogen.
Daarentegen is eene verhooging der prijzen
geen noodzakelijk gevolg van de trust, die
dikwijls, zonder het te willen, ook de be
langen der consumenten dient, door ver
betering der kwaliteiten, en door zijne
producten gemakkelijker onder üet bereik
van eenieder te brengen.
Een //pool" is eene overeenkomst, waarbij
de partijen zich verbinden bf om het ge
bied, dat zij beheerschen, onderling te ver-
deelen, bf om de zamenlijke winsten in
eene vastgestelde verhouding aan de con
tractanten uit te keeren, die dus ieder
hunne onderneming zelfstandig blijven be
sturen en hunne concurrentie uitsluitend
zullen richten tegen de niet-aangesloten
mededingers. Onder dezen vorm werken
voornamelijk de Noord-Amerikaansche
Spoorwegen, met 't doel de vrachten vau
concurreerende lijnen zooveel mogelijk op
gelijke hoogte te houden.
Weinige jaren geleden, toen vele Maat
schappijen nog afhankelijk waren van hunne
agenten, die om hunne clientèle uit te
breiden, dikwijls een deel hunner provisie
aan de laatsten afstonden, voerden zij een
tarievenstrijd op leven en dood, waarbij
natuurlijk met verlie« geëxploiteerd werd,
niettegenstaande de uitgaven voor weg en
materieel tot het onvermijdelijke beperkt
bieven. Maar nadat mannen als Morgan,
Gould, Rockefeller, Carnegie, Van der Bilt
en nog eukele anderen de leiding der ver
eenvoudig ergens opgeborgen en zoo gaat de
nrrae drommel, kaal geplunderd, r.anr zijn hok.
Dat geld, beste vriend, wordt hem, bij het
verlaten der gevangenis toch weer ter hand ge
steld
Zoo mecnen goedgeloovige lieden. In wer
kelijkheid Ï9 het anders. Men geeft den gevan
gene zijr. plunje, houdt kwasi nog een zedepreek
om hem tot beteren levenswandel aan te sporen
en daarna kan hij zich verwijderen. Als hij
buiten de gevangenis echter zijn gestort geld
eens natelt, komt Hij tot de treurige ontdekking,
dat er veel tusschen de vingers der groote heeren
i9 blijven hangen. Al komt de man nu huilende
terug, hij vindt geen geloof en men sluit een
voudig de deur voor zijn neus.
Wie speelt dan den „grand seigneur'» met
dat geld
Weet ik het Doch ik niet, dat verzeker ik
je.
Welnu, vriend, als zij dan, die zoo hoog
boven u geplaatst zijn, zich niet ontzien, het
geld van arme lieden te houden, dus diefstal te
plegen, dan zou ik in uwe plaats geen ooger.blik
aarzelen eene goede som te verdienen door eene
handeling, waarbij niemand eenige schude lijdt.
De dienaar glimlachte onmerkbaar.
Ik begrijp u niet goed. waarde lieer.
Wel, beste man, ik wil zeggen, als gij nu eens
eene som geld kunt verdienen door een gevan
gene de vrijheid te geven of hem de middelen
aan de hand te doen om te ontsnappen, dat gij
dan toch geen diefstal begaat, dat gij dan toen
minder schuldig zijt, dan zij, die het geld var.
arme drommels in hun zak houden en er goeden
sier mee maken.
Mijnheer kon wel gelijk hebben.
En nu zijt gij in de gelegenheid te ver
dienen.
Wil mijnheer zich eens wat nader verkla
ren
Gisteren nacht is mijn zoon Ferdinand niet
zijn makker binnen gebracht. Hij staal onder
verdenking een moord te hei ben willen plegen.
Door een toeval is dit aan het licht gekomen.
Nu weet ge, hoe streng onze wetten op dat punt
zijn en ook kent gc de onverbiddelijkheid van
den nlguazil. liet zou dus goed kunnen gebeu
ren, dat er over mijn zoon een onteerend vonnis
zal uitgesproken worden. Dit moet en rang niet
schillende groepen in handen hadden ge
nomen, kwam spoedig de eene „pool* na
de andere tot stand. Noch de pogingen,
dikwijls ook van hoogerliand aangewend,
om ben tegen te werken, noch hunne onder
linge oneenigheid bij tegenstrijdige belangen-
quaesties, hebben belet, dat de pools zich
in toenemende mate blijven ontwikkelen
cn zich over het geheele gebied der Unie
uitbreiden.
Een ander voorbeeld eener pool is Twee
concurreerende gasfabrieken kunnen over
eenkomen, dat ieder een gedeelte eener
stad zal verlichten en geene verlichtingen
zal aanu°men in 't gedeelte, dat hare mede
dingster toegezegd is, of zij kunnen
samenwerken, ieder zijn eigen weg gaan en
de totale winsten verdeelcn.
Wij hebben thans nog die vereenigingen
te bespreken, die onder de Europeeschc
klinkende namen van syndicaten en kartels,
door de bestuurders van gelijksoortige on
dernemingen worden opgericht met onge
veer dezelfde oogmerken als de Araeri-
kaansche rings, trusts en pools, nl. met het
doel de nadeelige gevolgen der concurrentie
te verminderen of zoo mogelijk geheel op
te heffen.
Zij trachten dit doel te bereiken, door
de productie te regelen, den afzet te ver-
deelen, de prijzen vast te stellen. Naar
hunne wijze vau werken kunnen wij ze
onderscheiden in
a. Syndicaten, die alleen den prijs der
producten regelen
Syndicaten, die hoeveelheid der te produ-
ceeren artikelen regelen, waarbij de bepalingen
van den prijs aan de deelnemers vrijgelaten
wordt
c. Syndicaten, welke èn de te produ-
ceeren hoeveelheden èn de minimumprijzen
vaststellen
d. Syndicaten, welken den verkoop der
producten aan een centraalbureau hebben
opgedragen.
Als regel geelt het centraalbureau tevens
de te produceeren hoeveelheid aan en heeft
het de grootst mogelijko macht in handen.
e. Syndicaten, die aan de deelnemers
den verkoop hunner producten alleen binnen
een bepaald geografisch gebied toestaan.
Wij zien hieruit, dat, onder welken vorm
een syndicaat of kartel ook werkt, het on-
middeïijk gevolg altijd is, dat de vrije, on
beperkte mededinging aan banden wordt
gelegd dat, of de vrijheid van voortbrenging
of die van verkoop of beide tegelijk geheel
of gedeeltelijk worden opgeheven.
gebeuren. Mijn naam zal tot den laatsten stOBd
onbesmet blijven en daarom, vriend, zie hier vier
rolletjes goudstukken, die ik u geven zal, zoo gij
mij belooft mijn zoon en zijn makker de vrijheid
te geven.
Dat nooit, Fernando, neen, dan bedriegt ge
u in mij. Ik mag zoo iets niet doen on daaren
boven moest de zaak eens uitkomen, wat zou er
dan van mij en mijn gezin geworden
Van »u,» dat weet ik niet, maar voor uw
gezin zou „ik» met met milde handen zorgen,
„ik» zou mij met de opvoeding uwer kindereu
belatten.
-- Mijnheer is wel goed jegens mij.
Och vriend, ook gij zijt vader niet waar
Stel u voor, dat gij moest oudervinden wat ik
thans ondervind.
Zeker, ik voel dat maar al te goed, waai
de Fernando, en kor. ik middelen vinden omuw
zoon en zijn makker te laten ontsnappen, zonder
dat ik er in de naaste toekomst eenige scha-te
bij kon lijden, geloof me, ik deed het, al was
het maar alleen om de hartelijke woorden, zou
even tot mij gesproken. Gij zijt een waar men-
Bchenvriend, dat moet ik zeggen.
Fernando begreep thans zijne zaak gewonnen
te hebben, daarom ging hij voort:
Als ik nu eens zeg, viiend, dat gij of ni<-
maud ter wereld er eenige schade bij lijden zoudi,
gelooft gij me dm
Mijnheer, hut zou «en misdaad zijn, zoo'»
edelmoedig man uls n niet te gelooven. Wellicht
hebt gij een plan tol uitvoering geschetst, is niet
Dit zoo zijnde, zou ik het graag hooren.
Luister dan.
Als gij morgen vroeg de gevangenen bezoekt,
geeft gij aan Ferdinand en zijn makker elk e-ii
scherpe vijl, zooals ik er twee in mijn zak 1 eb.
Zeg hun, dat zij morgen tegen den avond beg<n-
nen moeten met de staven door te vijlen. Als
het middernacht is, zullen zij met hun werk wel
klaar zijn. Bij uw laatste bezoek tegen zo a-
ondergai g. geelt gij aan elk nog een touw. Dan
hebben zij niets anders tc doen, dan dit aan «en
der spijlen vast te binden en zich naar beneden
te laten zakken.
(Wordt vervolgd.)
