Nummer 59 Zondasr 27 Juli 1902. 25e Jaargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. IliMIO EKRIUNDÜ. THISTS EN DERGELIJKE ANTQON TIELEN, BEKENDMAKING. Uitgever: Dit nummer bestaat uit twee bladen. FBV1LLMTON. Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden fO.^S. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan Uitgever. den WAALWIJK. Advertbntibn 17 regels f 0.00 daarboven 8 cent per regel, grootn letters naar plaatsruimte. Advertentiëu Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groet aantal regeU en advertenties bij abonnement worden speciale zeer vuordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel, mi 11 nmi i Oproeping in werkelijken dienst. Auteursrecht verzekerd volgens de wet.) ii. In 't vervolg zijner artikelen schrijft J. N. in 't „Centrum" Terwijl wij in de wetgevende vergaderingen der oude wereld de alarmklok hooren luider, over Morgan's Oceantrust, blijft de binnen- en buitenlandse!ie pers niet in ge breken, haar standpunt ten opzichte der trnstbeweging uiteen te zetten. In een entrefilet der „Métropole", het be kende Fransche orgaan der Scheldestad, wordt het optreden der trusts verklaard als het logisch gevolg van het oeconomisch be- ginse', dat men overal tracht in toepassing te brengen, nl. te produceeren tegen den meest gereduceerden kostprijs, waarmede natuurlijk een verkoop der grootst mogelijke hoeveelheid hand in hand moet gaan. In een ingezonden stuk in het „Algemeen „Handelsblad wordt daarentegen betoogd, dat trusts uit zichzelve onbestaanbaar zijn, en dat nogwel naar aanleiding van de wijze waarop de grootste trusts tier wereld, de Steeltrust, tot stand kwam. Een inzender in de „Times somt de vol gende nadeelen der trusts op lo. Het kapitaal wordt verwaterd, zoo dat depreciatie der aandeelen niet achterwege kan blijven. Ais voorbeeld noemt hij de aandeelen van den zouttrust in Engeland, die volgefourneerd tot 10, thans slechts 30 sh. meer waard zijn, wat dus met eene waardevermindering van 85 pet gelijkstaat. 2o. Duurder prijzen der geproduceerde artikelen. 3o. Minder goede zorg voor de instal laties, want men verzuimt meestal, voldoende sommen te besteden voor onderhoud en uitbreiding. 4o. De admistratie der trusts is gebrek kig en laat de deur open voor misbruiken. Deze nadeelen hebben zich inderdaad bij vele combinatie>4iu meedere of mindere mate doen gevoelen. Doch het gaat niet aan, door generaliseeren van enkele leiten het te doen voorkomen, alsof de aan het licht gekomen gebreken onafscheidelijk aan iederen trust verbonden zijn. Zeker, verwatering van kapitaal is voorgekomen, zelfs op reus achtige schaal zooals, indertijd bij deu Steel trust, maar iedereen weel ook dat bij de oprienting van naamlooze vennootschappen zich datzelfde euvel doet gevoelen, en toch zal het niemand invallen op dien grond, hel "iira» Tegenover het aangehaalde voorbeeld van daling in den koers der aandeelen van den Engelsche zouttrust, wijzen wij op de enorme rijzing van de Standard-Oil-shares. Duurdere prijzeu der geproduceerde artikele zijn veelal een gevolg, maar volstrekt geen „noodzakelijk gevolg van de oprichting van een trust. Integendeel, hoewel de consu menten in den aanvang door eene, somstijds zelfs exorbitante prijsverhooging, de kosten van oprichting en organisatie van den ring moeten dragen, zullen zij later zelf het meest profiteeren van de voordeelen eener economische en harmonische exploitatie op groote schaal. Zooals reeds in ons eerste artikel werdt betoogd, kan eene opdrijving van prijzen ver boven hunne rechtmatige hoogte nooit het einddoel zijn, waarmede een trust wordt opgericht, daar immers het expansie-vermogen van den trust nooit zoo groot kan zijn, dat hij maar steeds de nieuwe concurentie, aangelokt door abnormaal hooge winsten, zou kunuen absobeeren. Dat een trust, zooals dikwijls beweerd wordt, iederen prijs kan dicteeren, is absoluut onjuist. De leiders van trusts, die poogden deze valsche stelling proef-ondervindelijk te bewijzen, hebben daarbij hun eigen graf gegraven. Het derde bezwaar, door den Timesinzen- dcr tegen trusts te berde gebracht, schijnt meer gericht te zijn tegen de bestuurders van enkele hun bekende combinaties dan jn 't algemeen tegen het begiusel, waar over het hier gaat. Wie zijne toevlucht neemt tot het generaliseeren van enkele alleenstaande feiten, bewijst daardoor slechts de zwakheid zijner argumentatie. Ik geloof de werkelijkheid dichter nabij te komen door te beweren, drt juist de trust erioe zal leiden, de installaties op het meest vol komen peil te houden door onmiddelijke adoptie van nieuwe uitvindingen en verbe teringen, daar immers de alleenstaande fabrikant er niet zoo licht toe overgaat groote uitgaven te doen, wanneer hij zijne inkomsten tengevolge der teugellooze con currentie van jaar tot jaar ziet inkrimpen. Wanneer de administratie der trusts on voldoende is, dat men ze dan verbetere. Wanneer er misbruiken in geslopen zijn, dat men ze dau uitroeit. Hoe grooter eene zaak is, hoe volmaakter hare administratie, Laten wij er toch steeds voor waken, nooit middelen aan te wenden ot voor te staan, die erger zijn daa de kwaal. Tegenover de geopperde bezwaren staan de voordeelen eener beperking der concur rence a outrace, die maar al te dikwijls in eeno concurrence déloyale ontaardt. Eene voortdurende prijsfluctuatie ts even noodlottig voor den verbruiker als voor deti producent. Bijna iedere onderneming,, hoe groot ook, heeft concurrentie te duchten van nieuwe kapitalen, die exploitatie-terrei nen zoeken. Zoo de prijzen van een artikel hoog zijn, en het monopolie der producenten niet onwrikbaar vaststaat, zal concurrentie onmogelijk kuunen uitblijven. Dan komt het voor, dat binnen zeer korten tijd de markt zoodanig met dit artikel overvoerd wordt, dat de voorraad aan de dubbele vraag zou kunnen voldoen. Waar echter de prijzen op bene behoor lijke, billijke hoogte gehouden worden, zal zoo iets niet voorkomen. De combinatie nu heeft het in hare macht de prijzen op eene stabiele hoogte te houden, en het zal haar streven zijn deze zoodanig te limiteeren, dat haar afzet steeds grooter wordt. Wanneer door verlaging der prijzen eene toename der productie verkregen kan worden, zal men daartoe overgaan, zoodra ook de winst zal stijgen, ook dan wanneer de vermeerdering der winst geen gelijken tred houdt met die van den omzet. Alleen de leiders van een goed georganiseerden trust zijn in de gelegenheid, de prijzen zoo danig te regelen, dat de productie geschiedt op de voordeeligste basis voor het geheel van producenteu en consumenten. In die richting ik bedoel in coöperatie tusschen „alle" betrokkenen ligt m. i. de toekomst der trusts. Het tweede groote voordeel der trusts, dat ook aan de maatschappij in haar geheel ten goede komt, ligt in de verbetering der productie Waar mannen, die eene hooge mate van activiteit en ondervinding bezitten, in plaats van in prijs en qualiteit te concur- reeren, de handen ineenslaan om de artikelen op ruimer schaal eu volgens de beste methodes, met de nieuwste machinerie», te vervaardigen, daar zal de productie een hoogen trap van volmaaktheid bereiken eu daardoor voordeelen afwerpen, die anders grootendeels verloren zouden gaan. De verbetering der productie zal in vele gevallen op den duur altijd gepaard gaan met eene vermindering der exploitatie kosten, door het afschaffen van onnoodigeu arbeid, door het wegvallen der kosten van reclame, van reizigers en dergelijke uitgaven meer. Hoe iemand beweren kan, dat bij het vormen van een trust, de exploitatiekosten eerder hooger dan lager zullen worden, is voor mij een raadsel, dat de inzender in het „Handelsblad, die deze raeening verkon digt, in gebreken bleef op te lossen. Het feit valt niet te lochenen, dat een trust, die goed beheerd wordt, dikwijls groote winsten maakt. Maar is het dan niet logisch, dat de leiders van een trust, tegenover de buitengewone risico's die zij op zich nemen, zich niet met een middel matige winst tevreden stellen? lk acht zelfs deze groote winsten eer een voor- dan een nadeel, zoolang zij slechts doelmatig besteed worden eu niet uitsluitend in de zakken der4, aandeelhouders terecht komen. Eeu voorzichtig en veVlicht bestuur, dat niet zijn oog gericht heeft op de koersschomme lingen der aandeelen, zal de overmatige winst eensdeels reserveeren en besteden tot verbetering van het bedrijf (gewoonlijk „de meest p-oductieve belegging), anderdeels er van gebruik maken om den socialen toe stand zijner werklieden te verbeteren, wat indirect weer aan het bedrijf ten goede komt, doordat werkstakingen worden voor komen en de belangstelling der arbeiders in den bloei der onderneming levendig wordt gehouden. Wanneer niettegenstaande de betere arbeidsvoorwaarden, die een trust in staat is zijnen werklieden aan te bieden, de laatsten soms met onredelijke eischen voor den dag zouden komen, die de levens vatbaarheid dtr onderneming zouden be dreigen, dan staat de trust daar als de macht van het georganiseerde kapitaal tegenover die van den arbeid. De alleen staande ondernemer door de oninee- doogende concurrentie verzwakt, is niet meer in staat aan de steeds wassende macht der werklieden-organisaties het hoofd te bieden, en het „arbeiders vereenigt u" vond dus een echo: „kapitalisten sluit u aaneen." (Slot volgt.) -t-rr-i^irtaTmi Waalwijksflif en Laii^strantKclie Courant, «151 OVERAL VKRKRIJGBAA R De Burgemeester der gemeente Waalwijk, roept bij deze op de navolgende milicien verlof gangers der lichting 1399 om op de dagen en plaatsen achter ieders naam vermeld onder de wapenen te komen. A. G. Aarts op Woensdag 13 Augustus 1902 te 's-Gravenhngc, L. H. van Vuuren idem idem. F. A. Verhoeven idem idem. F. van Iielvoirt op Zaterdag 9 Augustus Bergen-op- Zoom. J. C. van Houten, Woensdag 13 Aug. Naarden Waalwijk, 12 Juli 1902. De Burgemeester voornoemd, K. DE VAN DER SCHUEREN. De Burgemeester der gemeente Waalwijk maakt bekend, dat ten gedeelte van de kadastrale sectie B dezer gemeente zal worden hermeten. De eigenaren, huurders en gebruikers van de betrokken perceelen worden beleefd uitgenoodigd den landmeter met de uitvoering der hermeting belast, de verlangde inlichtingen voor wat be treft de aanwijzing van grenzen, te willen ver strekken. Waalwijk, 21 Juli 1902. De Burgemeester voornoemd, K. DE VAN DER SOHUKREN. m!L' JIJJJL DOOR A. C. V. D. H. 16 Daarna loopen zij in allerijl naar de kade, waar een schip teilree ligt, dat hen naar Afriku zal overbrengen. Eer men de ontvluchting bemerkt zijn zij ver genoeg van den onver verwijderd. Men zal zoeken, waar zij niet te vinden zijn, n.l in den omtrek, en als men er aan denken zal een ichip uit te sturen om hen op te sporen, zijn zij op de plaats hunner bestemming. Uw plan is goed doordacht, maar of de uitvoering er van zoo gemakkelijk zal zijn, als u daar zegt, valt nog te betwijfelen, 's Morgeus moet ik hun de vijlen en 's avonds het touw geven, dat is dubbel werk. Waarvoor ik ook dubbele belooniDg zal scheuken, vriend. Nu dan zal het misschien wel kunnen, zooals mijnheer daar zegt. Maar veronderstel nu eeus dat zij niet slagen, hetzij door hot breker, der vijl of auderzins heb ik dan mijne moeiten voor niets gedaan P Neen voorzeker niet. Deze vier rolletjes goud overhandig ik u direct, zoo gij mij op uw woord van eer belooft hun vijl en touw lezulleu geven, en mocht de uitvoering slagen, dau hebt gij op nog zes dergelijke rolletjes aanspraak. Gij gelooft toch wel, dat ik mijne belofte zal nakomen P Zoo'n braaf man als u zuu het zich tot een misdaad rekenen, zijn belofte niet na te komen, en daarom, mijnheer, ik neem uw voorstel aan, ik geef er u mijne hand op en wil verder niets meer zeggen, danzwijg, zwijg als het graf. Zwijgen zal ik, vriend, daar kunt gij op aan. En hierop ontving de gevangenbewaarder de vier rolletjes goud. Hij beschouwde ze met zichtbaar welbehagen. Toch sloot hij ze niet in eene kast, neen, daartoe wa9 hij te slim. De zaak moest eens niet goed afloopen. De gevangenbe waarder moest eens verdacht worden. Men zou in zijn huis alles kunnen onderzoeken. Het goud mocht dan niet aan het licht komen. Wat deed hij daarom? Hij verborg het onder een steen van den vloer. Hierop deed hij Fernando uitgeleide en riep hem hartelijk ,-tot weerziens' toe. Waar om tot weerzien? Wel, alles slaagde naar wenseh, zooals wij reeds zagen en do bewaarder behoelde du9 niet, Fernando in stilte nog eens een bezoek te brengen, om de hem r.og toekomende goud stukken op te vordereü. Het moet hier tot eer van Fernando gezegd worden, dnt hij zijne belofte getrouw vervulde, ja zelfs nog meer gaf dan hij volgens overeenkomst verschuldigd wa9. Een goed half jaar na het gebeurde las inen in de courant het bericht, dat de oude gevangenbe waarder Louis Vego, die twee en dertig jsren lang zijn beroep met de grootste trouw en eerlijkheid vervuld had, op zijn verzoek eervol en met behoud van volle jaarwedde uit zijne betrekking was ontslagen. Een lunge en weleer, diende rust werd den braven en alom beminden gerechtsdienaar van harte toegewenscht. O tempora, o mores! Goeden morgen, Pietro, al vroeg uit je hangmat, Is alles van nacht good geguan? Opperbest, waarde kapitein. Maar wat zie je bleek, manl Schort er iets aan? Toch niet kapitein. Och kom Pietro, verberg mij nu niets, ik zie liet immers aan heel je wezen. Volg mij maar gauw naar mijne kajuit, wij zullen weer eens sterke tft» koffie drinken, ce a pijp rooken en weer eens gezellig keuvelen. Vandaag immers rekenen we af met Ferdinand, is; niet? Helaas, ja, kapitein en ds»t is het juist wat mij zoo onaangenaam 9temr. Ken kwartier later, na eerst op aandringen van den kapitein wat gebruikt hebben, hernam Pietro (zoo noemde hem de kapitein nog altijd) zijn verlaaal, lk schetste u gisteren, kapit ein, mijne vreugde die ik smaakte, toen ik tot de blijde ontdekking kwam, dat mijn broer «a zijn tmvL'ker ontsnapt nut van dezen associatie-vorm te betwisten Het is duidelijk, dat alleeu eene krachtige wetgeving in beide gevallen het eenige redmiddel is tegen corruptie. waren. Alfonzo en Lucia deelden die vreugde niet. Zij vreesden, dat Ferdinand vroeg of laat nog wel eens uit den hoek zou komen, en hij, na het gebeurde, nog minder dan vroeger lever- trouwen zou zijn. Was die vrees dan zoo ongegrond, Pietro? Bij nader inzien, voorzeker neen I Doch wie zou durven denken, dat iemand, gevangen gezet en bijkans veroordeeld voor poging tot moord niel voorbedachten rude, het wagen zou eenige jaren na zijne ontvluchting wee ir. zijn vaderland terug te keeren, ja in dezelfde stad, waar hij veel kans liep ieder oogenblik nog gegrepen te kunnen worden. Er zijn lieden, Pietro, die alles durven. En juist die waaghalzen kruipen altijd door de mazen 'van het net, waarin men hen vangen wil. Wat mij betreft, ik was van raeening Fer dinand nooit'weer te zien. Een jaar na het ge beurde dacht ik zelfs niet meer aan hem. Al fonzo zouden wij weldra niet meer in ons midden hebben. Uit enkele symptonen, die ik bij hem waarnam, leidde ik af, dat hij, wat men noemt, een stil beslag broedde. De geneesheer uit Alrueria, dien ik nu en dan als gast bij mij outbood, (Alfonzo toch wilde van geen geneeskundige hulp iets hooren,) verklaarde mijue bevindingen voor juist en raadde mij aan Alfonzo zoo weinig mo gelijk alleen te laten. Hij kon tijdens den aan val der beroerte op den grond vallen en in eens een lijk zijn. Lucia echter geloofde maar niet, dat haar vader iets scheelde. Ik liet haar natuur- lijk maar in die meening. Wel dertien maanden lung liep Alfonzo met den dood in de schoenen. Zijne oogen stonden somber, zijn blik was mat, het gelaat nu eens hoogrood van het naar de hersenen opstijgende bloed, dan weer blauw als Op een morgen, hij zat juist aan tafel, kreeg hij den zoo lang gevreesden aanval, hij sloeg achterover, viel als een steen op den grond en voor ik hem op kon richten en op zijn bed leg gen, was hij reeds een lijk. De in allerijl ont- bodeu geneesheer kon slechts den dood consta- teeren. Lucia hield zich betrekkelijk goed. Zoo lang het lijk boven aarde stond zag ik haar geen traan schreien. Doch toen het eenmaul aan den killen grond was toevertrouwd, kwam hare smart eerst tot uitwerking. Gelukkig dat zij nu schreiea kon, waut het zenuwachtig trekken van het ge- hoe krachtiger hnnr organisme uioet zijn. Maar wie zal, omdat één onderwijzer niet goe.l doceert, het geheele onderwijs eener school veroordeeleu, of omdat er in het credietwezen misbruiken voorkomen, het cre- diet willen afscualfen laat stond mij niet aan. De tijd echter heelt alle wonden en liet is de wet der natuur, dat de kinderen de ouders overleven. De vreugde, die wij van onze kinderen ondervonden, deed weldra de smart bij Lucia verdwijnen. Carlo en de jonge Lucia maakten onder leiding van een gou verneur, dien ik voor hen had luien komen, uit stekende vorderingen. Vooral in plantkunde schepte Carlo groot behageo. Hoewel nog geen veertien jaur oud, kende hij reeds een groot aan tal planten niet alleen, maar hij wist ze tot fa- railiën te brengen en hunne kenmerken op te noemen. Ook kende hij van vele p lanten de heilzame of nadeeligel werking op het organisme. We. Pietro, dan had die iongeD een uit stekend geneesheer kunnen wordeu. Dat zal waar zijn, kapitein, en het lag ook in mijne bedoeling hem voor dat edele beroep op te leiden. Het noodlot heelt het echter niet ge wild. Een jaar na den dood van Alfonzo trof mij dc allerzwaarste slag, die mij treffen kon, ik verloor binnen twee maal vierentwintig uren mijne innig geliefde echtgenoote. Zij stierf aan de typhuskoort9 die op dien tijd met ongemeene hevigheid in onzo proviucie woedde. Nu was. ik alleen. De gouverneur zelfs, uit vrees voor besmetting, was uit Almeria gevlucht. Mijn eigen vaaer bracht mij geen bezoeken meer. Wat bleef mij nog over? Mijne twee kinderen, die juist op dien leeftijd zoozeer de bescherming eener brave en wijze moeder noodig hadden, Had ik hen niet gehad, ik zou God gesmeekt hebben ook mij tot Hem te roepen en te veree nigen met haar die ik op de wereld had liefge had als het licht mijner oogen. Ik sleepte van dien tijd at een treurig bestaan. Ik kon mijne kinderen niet zonder weemoed beschouwen, vooral niet de dertien-jarige Lucia, het sprekend even beeld van hare Ie vroeg ontslapene moeder. God alleen weet, hoeveel nachten ik met het hoofd in de handen gezeten heb, als iemand die ten einde raat^ T>- Maar wuarom hertrouwdet ge niet, Pietro? Hertrouwen, kapitein, neen, dat kon ik niet. Ik had mijne Lucia te vurig bemind om mijnofc aan een andere vrouw te verbinden. Ik dacht aan geen hertrouwen meer of liever ik heb er nooit aan gedacht, warn nauwelijks was Lucia een paar maanden overleden of daar kreeg ik op een avond, toen ik weer zoo treurig gestemd was, eensklaps bezoek van niemand minder dan Ferdinand. Ik herkende hem roet den r«raten oogopslag en dacht niet anders of hij kwam mij in mijn ongeluk troosten, lk ging naar hem toe om hem te omhelzen, ik koesterde geen vijand schap meer. Hij sprong echter eenige schreden achterwaarts en viel als eens razende tegen mij uit. Ik herinner mij niet goed meer, wat hij mij zoo al naar hrt hoofd slingerde. Deze woorden van hem zijn mij echter immer bijgebleven, ik zal ze onthouden tot zoolang de dood mij hel bewustzijn ontneomt: Het is mij niet meer gegeven, oude huiche laar, mij op Lucia te wreken. Haar naam zij aan de verguizing prijs gegeven, doch uwe kinderen zullen het ontgelden I Op het hooren van deze woorden spring ik op grijp een dolk, die toevallig in mijne schede zul en als een waanzinnige vlieg ik op ïuijn broeilar los. Deze, aan geen weerstand mijnerzijds ge woon, trachtte te ontvluchten. Ik liet hem echter hiertoe den tijd niet, als een panter sprong ik hem te üjf en in mijne razernij, want ik was letterlijk razend van toorn, duwde ik hem den dolk tot aor. het gevest in de borst. Met een verschrikkelijken kreet stortte hij ler aarde, het was de laatste dier. hij slaakte. Een golf bl. ed kwam uit zijn mond, hij was niet meer Hier bedekte l'ietro zijn gelaat met beide han den en begon bitter te schreien. De kapitein beschouwde hem vuu tei zijde met het diepste medelijden. Hij stond op, ging naar een in den hoek slaand kastje, wauruit htj een drank ratu, dien hij l'ietro te drinken gaf. Die drank bracht hem lot bedaren, toch zag hij nog bleek als een doode en zeide met gesmoorde stem 2i<j, kapitein, hier staat nu die Iiuïn voor u Ben ik nog waardig ia uwe tegenwoordigheid te verwijlen Begrijpt gij nn waarom ik altijd zoo droevig gestemd was? Hoe is nu uw ooideel over den rampzaligen broedermoordenaar? (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1902 | | pagina 1