Nummer 59.
Zondag 27 Juli 1902.
25e Jaargang
Tweede Blad.
ZUID-AFRIKA.
BUITENLAND.
Frankrijk.
HÏNNENLAND.
Engeland.
Duitschland.
UITVOERINGEN.
Waterleiding.
1
Het 250-jarig bestaan van het
Carmeiietenklooster te Boxmeer.
BffiSBHHHHHi ftjiSMtitfrfl«B 1 -fcf - h it: r TW i TnïrtWiMMI
WAALWIJK.
Op Zondag '27 Juli 1902, des namid
dags om 12 uur, zal door de Liedertafel
«Oefening en Vermaak'', van Waalwijk en
Besoijeu, op de zaal „Musis Sacrum" worden
uitgevoerd
Verbeidend G. Rijken.
Zondag op het meer G. Heinze.
Hulde aan de Vrede Van Vlemmeren.
Botha en De la Rcij hebben voor hun
vertrek te Kaapstad iu 't openbaar gesproken.
Hoogst merkwaardig is, of kan althaus wezeo,
wat De la Reij daar zeide. Hij verklaarde,
dat de Bocreu hun Mausers en hun vlag
hadden begraven, maar niet hun tradities.
„Begraven*. Is dat letterlijk bedoeld.
Dus die geweren zijn niet iogeieverd maar
begraveD.
Een goede toelichting op wat Botha zei
dat het noodzakelijk was, hand iu hand te
werken, daar Zuid—Afrika het eeoige land
was dat zij hun eigen konden noemen.
Iu verband met deze stemming onder de
Boeren is men maar bang, dat er een di
plomatiek leider zal opstaan vooral Dr.
Leyds wordt als zoodanig gevreesd.
In 'l Lagerhuis werd Woensdag gevraagd,
of Leijds naar Zuid—Afrika ging. Chamber
lain antwoordde zelf
„Leijds is niet met de Bavarian" naar
Zuid—Afrika teruggekeerd. Zulke personen
zullen geen verguuning krijgen om daar terug
te komen."
Zooals wij in ons vorig nummer onder de
Telegiammen gaven, zijn er talrijke protesten
in Frankrijk, opgegaan iu den vorm van re-
questen, opstootjes tegen het optreden in
zaken der kloosters van de ultra—radicalen
premier Combes, we laten er hier nog eenige
volgen
BREST, 23 Juli. De beweging, ontstaan
door het sluiten van de geestelijke scholen,
duurt voort. De inwonenden zijn besloten
zich te verzetten.
EPINAL (Vogezen), 23 Juli, De commis
saris en de gendarmes zijn de school te
Bresse niet binnen kunnen komen, omdat de
bevolking ecu vijandige houding aannam.
LANDERNAU (Finistère), 23 Juli. Een
menigte vrouwen en een groot aantal land—
heeren en grondeigenaars houden de wacht
voor het huis van de de Witte Zusters. De
vensters zijn gesloten. De vrouwen zitten op
banken tegenover het pensionaat op de
politie te wachten.
NIMES, 23 Juli Te St. Ambroise hebben
mauifestanten terwijl de ^uitgezette zusters
naar het station reden, de paarden afgespanen
en de zusters naar het station reden, de
paarden afgespannen en de zusters naar haar
klooster teruggebracht. Meer dan 3000 men-
schen schreeuwden Weg met den tirau I" De
gendarmerie was niet in straat de orde te
herstellen en moest om versterking vragen.
J)e opgewondenheid was zeer groot.
LA ROCHELLE, 23 Juli. Te Royan
hebben enkele honderden menscben gemani
festeerd voor de instelling van de zusters
van Onze Lieve Vrouw van Sion, die op
bevel van hoogerhand gesloten zal worden.
De meuigte riep: Leven de zusters!*
Maar vooral te Parijs gaat de regeering
ondervinden, dat haar vrijdeukerige iedeefiu
niet overal instemming vinden.
Op verschillende plaatsen werden be—
V_/|J VCIöv^nJ ilClJlJC plilalaCli W^IUCU Uc
toogingen gehouden, waarop de socialisten,
welke partij de eenige is, die op straat haar
meening mag te|kenuenjgeveD, terstond tegen-
betoogiugeu hielden.
Bij gelegenheid van het vertrek van de
zusters vau St. Vincentius, hadden de af
gevaardigden Puglies-Conti en Lerolle en
Jous3elin en Mery, leden van den gemeente
raad een manifestatie op touw gezet.
Terwijl de eerste sprak drongen de maoi-
fes'auten op tegen een cordon politie, dat de
straat had afgezet.
De agenten voerden een charge uit.
Daarna kwam de republikeinsche garde te
hulp, splitste deu stoet en scheidde de aan-
aanvoerders van hun volgers. De leiders
werden echter weer bevrijd. De politie moest
de tribunne, vanwaar Pugliesi sprak stormen
derhand beklimmen. De manifestanten stelden
zich te weer en er ontstond een hevige klop
partij.
De Parijsche briefschrijver van de „Tijd"
deelt mede:
Te Parijs alleen loopeo minsten 5000 kiu-
deren, welke uil plaatsgebrek niet in de ge
meentescholen kunnen worden opgenomen.
Na het sluiten der Congreganistische scholen
zal men gedwongen zijn ot tienduizenden
andere kinderen van allen leeftijd van onder
wijs te versteken of door het openen van
nieuwe scholen in dat euvel te voorzien.
Maar er is geen geld. Gemeente- als
staatskas vertoont een ledigen bodem.
Voor Parijs was in een tijdperk van tien
jaren een vermeerdering van scholen bepaald.
Spoediger ken het niet, werd toen beweerd
Zal de toovenaar Combes de nieuwe ge
bouwen als paddestoelen uit den grond doeD
komeu
In de provincie staat het evenzoo geschapen.
Menige arme gemeente was wat blij, dat
particulier initiatief of religieuze onderwijzer
resten en onderwijzers in den nood voorzagen.
Nu zal de bevolking mogen toezien hoe
zij zich redden zal uit den nood. Er zullen
nieuwe millioenen noodig zijn voor scholen
en leermeesters.
Niet enkel de geweteos, ook de beurzen
zullen geperst, en de ondervindig leert hoe
de dikhuiden in gevoelsmenschen veranderen
wanneer het huu beurs geldt.
Heeft Combes aan dit alles gedacht, deze
gevolgen berekend en voorzien
't Is mogelijk. Eerder nemen wij echter
aan, dat hij en zijn medestanders enkel
rekening hielden met hun blinde haat. Is
het een blindheid van de soort, waarmee de
goden hen slaan, wier verderf zij zwoeren
Dat zal de tijd uitwijzen.
De afgevaardigde Lasies heeft ook een
open brief gericht aa:. Combes.
Onder meer lezen we daarin
Sluit niet alle kloosterscholen. Behoud
enkele. Dat is voorzichtig. Dan immer blijft
den religieuzen de gelegenheid geopend, om,
zonder dat zij het vemocden, slangen te
voeden iu hun schoot en secretarissen te
kweeken celijk aan die welke Frankrijk
sinds vier jaar aan het werk zag. Alleen
renegaten zijn onder uwe aanvoering voor
zulk een taak geschikt.*
Scherpe waarheden, doch wij gelooven met
een der Parijsche bladen, dat noch het
schrijven van de bisschoppen aan mr. Loubet
„den huichelaar, die toch Zondags naar
de Mis gaat", betiteld hem de schrijver
noch de heftigheden aan Combes' adres iets
zullen uitwerken. Geen woorden, maar daden.
Die alleen vermogen den storm te keeren
van goddelooze geweldenarij, welke vernielend
over het Katholieke Frankrijk dreigt voort
te bruisen.
Ten slotte zijn er toch ongelukken gebeurd.
De benden grauw hadden zoo gaarne de
meeting Sillou afgeranseld, maar dat was
niet gelukt. En nergens hadden ze een
troep ontdekt, waarop ze nu eigenlijk eens
goed hun vechtlust hadden kuuncu koelen.
En ze werden toch betaald, ze moesten
dus ook tastbaar werk leveren.
Tegen half twaalf kwam een troep tot het
plein St. Michel onder de gewone kreten en
deunen.
Op het terras van het café Vachette zitten
een groot aantal gasten, die zich ergeren aan
de roode vlag en „Leve de Vrijheid" riepen.
De bende nadert, en wordt dreigend,
Stoelen worden opgenomen, tafels omverge
worpen. Dat gaf natuurlijk en algemeeDe
vechtpartij.
Op dit oogeublik klinken twee revolver
schoten, een kogel verbrijzelt een waterkraf
die op een tafel stond, een ander doorboort
het been van een jongen man, die er toe
vallig zat.
Het gerucht vau dezen moordaanslag ver
spreidt zich als een loopend vuur door den
omtrek. Van alle kanten stormen de Parij—
zenaars naar het plein St. Michel, en rennen
op de moordenaarsbende toe. Deze vlucht
naar alle kanten. Binnen een kwartier is er
geen rood vaandel, noch een boudgenoot
meer op het plein.
Huzareu rennen vervolgens op de tegen—
betoogers los en vegen het plein verder
schoon.
Bij procfucmingen met outploffings—
stoften door de genie heeft onverwacht een
ontploffing plaat» gehad, tengevolge waarvan
een luitenant en vier onder officiereu gedood
en 15 minderen ernstig gekwetst werden.
sonen van de „Primus" als gered opgegeven
Daar vaststaat, dat er 112 personen vermist
worden, moet dit beschouwd worden als
definitief cijfer.
De gezonken stoomboot „Primus" is
Woensdag avond door den duiker Beckedorf
gelicht en getracht zal worden het schip bij
VValtershof op het strand te zetten. Te
Nienstedten en in den omtrek zijn tot dus
verre 26 lijken geborgen, die meerendcels
door de familie opgeeischt zijn. De nog niet
opgeeischte lijken zullen te Nienstedten be
graven worden. Het strand wordt, in ver
band met de verwachte aanspoeling van nog
vele lijken, bewaakt.
Koning Eduard voelt zich wel met den
dag beter, maar liet bericht dat hij reeds op
het dek van zijn jacht wandelt, is onjuist.
De Koning blijft op ziju ziekenstoel liggen.
Hij is overigens zeer opgewekt, en men moet
het hem niet kunuen aanzien dat hij zoo
zwaar ziek geweest is.
Voor de kroningsplechtigheid verwacht
men te Londen den Deenschen kroonprins
den Groothertog van Hessen, den hertog vau
Coburg-Gotha, prios Heinrich van Pruisen,
prius Waldemar van Dennemarken. een
Griekschc prins en r,og enkele Dnitsche prin
sen allen familieledeu van koning Eduard.
Tot Donderdagnacht 12 uur zijn 71 per—
WAALWIJK, 26 Juli 1902.
Waalwijk Belung.
Naar wij met genoegen kunnen mede-
deelen, bestaan er plannen tot het oprichten
in onze gemeente van ecne vereeuiging
„Waalwijk Belang."
Wij vertrouwen dat deze plannen tot uit
voering zullen geraken en hopen spoedig
hieromtrent uitvoeriger te kunnen zijn.
Op de congresvergadering van den
Alg. Ned. Bond van Schoenfabrikanten a.s.
Zondag te Oisterwijk te houden, zal door
onze afdeeling worden voorgesteld, de vol
gende algemeene- en congresvergadering iu
1903 in Waalwijk te houden.
Voorloopig beslaat reeds 't plan hieraan
eene vak-tentoonstelling en verschillende
feestelijkheden te verbinden.
Congresverga dering A. N. B. v. S.
A. s. Zondag wordt te Oisterwijk de jaar-
lijksche algemeene en tevens congresverga
dering gehouden van den A. N. B. v. S.
Talrijke belangrijke punten als tarief van
invoerrechten en verschillende andere meer
zijn aan de orde.
Verder zal Dr. W. H. Nolens, lid der
Tweede Kamer der Staten-Generaal eene
lezing houden over «Beschermende rechten*
en de heer I. C. van Steenis uit Vucht
eene lezing over „Vak-onderwijs. Het
aangenaame zal aan 'l nuttige gepaard wor
den, in den vorm van een gezameulijken
maaltijd en een concert der koninklijke fan
fare Asterius.
Een zeer belangrijke en tevens aangename
dag wacht dus den bondsleden en het zal
onnoodig zijn de Langstraters aan te sporen,
druk op te gaan naar Oisterwijk er moet
getoond worden hoevele en welke krachten
de Alg. Ned. Bond van Schoenfabrikanten
telt.
Gedenksteen.
Naar wij vernemen zal Zondag 3 Augus
tus a. s., de gedenksteen van den Waal—
wijkschen missionaris martelaar Andreas Zijl
mans, plechtig io onze parochiekerk worden
onthuld.
Tramverbinding.
In het begin van Augustus a. s. zal in
NoordBrabant weer eene nieuwe tramverbin
ding tot stand komen, wanneer de tramlijn
te Waalwijk zal doorgetrokken zijn op de
lijn Waalwijk - Tilburg. Dan zullen de
goederen van Waalwijk uit door bijna de
geheele provincie der tram kunnen worden
vervoerd. De lijnen Heusden - Waalwijk -
Den Bosch, De Meierij - en Den Bosch-
Helmond hebben onderling reeds de meest
gewenschte aansluiting.
Onweer.
Bij 't onweer van Woensdag viel een
vuurbol op de plaats bij mej. do wed. v. d.
H. alhier. Nadat de meteoor eenige malen
had rondgedraaid, barstte hij totaal uiteen.
Ongelukken kwamen hierbij niet voor.
Bijzonderheid.
Als eene bijzonderheid kunnen wij mee-
deelen, dat in eene maand tijds ter secreta
rie alhier geen enkele aangifte van „over
lijden" is gedaan.
Uit Kaatsheuvel schrijft men ons
Naar met veel voldoening in onze ge
meente is vernomen, zijn er onderhande
lingen geopend tusschen ons gemeentebestuur
en de Waalwijksche Waterleiding-Maat
schappij, om die leiding over Sprang door
te trekken naar onze gemeente.
Hulde aan onzen geachten Burgervader die
het initiatief nam.
Inderdaad zal hierdoor in den echten zin
des woords aan een onhoudbaren toestanc.
een einde komen.
Behalve dat op de meeste plaatsen het
drinkwater in onze gemeente absoluut slecht
is.
Behalve dat ook de industrie die zich
op machinale wijze hier sterk ontwikkeld,
een goede watertoevoer zeer noodig heeft,
zal door de waterleiding een bepaald groot
gevaar van onze gemeente worden afgewend.
Wat toch zullen de vreeselijke gevolgeu zijn
bij brand, vroegen wij ons reeds menigmaal
af.
«Een feit is het, waarop hier nogmaals
met nadruk dient gewezen, dat wij bij
brand zoo goed als geheel zonder blusch-
middel staan. Lijdelijk zullen wij het even
tueel moeten toezien, dat een brand bij on
gunstige windrichting, een groot deel onzer
gemeente tot offer vraagt.
Gelukkig dat de onderhandeling tusschen
gemeente en Maatschappij bewijzen dat hier
de put zal gedempt worden vóór dat het
kalf verdronken is.
Als we goed zijn ingelicht zal ook de
finantieele zijde geen bezwaar brengen.
De Maatschappij is zeer billijk in hare
eischen en al hetgeen wij over hare werking
ziiowel te Waalwijk, Leerdam, Oud-Beierland
als elders vernamen, geeft ons waarborg dat
wij met degelijke lui te doeu hebben.
Als wij hierbij een raad mogen geven
Dat ons Gemeentebestuur dan spoedigst iu
overleg trede met het Gemeeutebestuur van
Sprang, om zonder talmen allestot het gewen
schte einde te brengen. Als Sprang en Kaats
heuvel zich verstaan en het finantieele ge
deelte in evenredigheid van krachten deelen,
behoeft men niet op een half centje dood
te blijven en zullen wij binnenkort in het
bezit zijn van iets, dat zal blijken te zijn,
eene ware weldaad voor onze dorpen.
Minister Kuijpcr.
De president-minister dr. Kuijper is gis
terenmiddag naar Weenen vertrokken en
zal een maand in 't buitenland vertoeven.
De vice-president vau den ministerraad
Bergansius, minister van oorlog, is tijdelijk
premier.
Uit de Hofwereld.
Naar men verneemt, zal Z. K. II. de
Prins der Nederlanden aan II. M. de Ko
ning als eene uiting van vreugde over llr.
Ms. herstel een geschenk aanbieden, en wel
een fraai kerkorgel, bestemd voor de ko
ninklijke hofkapel op het Loo, ter vervan
ging van het orgel dat thans in gebruik is.
Het nieuwe orgel is bijna voltooid.
Cyprianus Verbeek, Definitor eu Profest
der Theologie te Osch en Anselmus Holtsh
Suprior te Boxmeer.
Na de H. Mis betrad de Zeereerw, Pai
P. Albers S. J. den kansel en sprak wege
en samenvallenden feestdag over de vc m
levenheid van het H. Schapclier v
Carinel, waaraan zooveleu door raiddel v
de Paters Carmelieten hun heil naar z
en lichaam te danken hebben.
Daarna kondigde het boieren der klokk
het uittrekken der groote Processie aan dc
iet dorp. Onbegrijpelijk is de indru
welke die luisterijke Processie op het lis
der gcloovigen maakte.
's Namiddags onder het plechtig Lof tr
wederom de Z. E. P. Albers op als redenai
Hij schetste in korte trekken het werk
en lijden der Paters Carmelieten iu Boxrae
iet land van Cuyk en geheel ons vaderlar,
Hij daukte in warme bewoordingen
aters in naam van alle aanwezigen vo
de diensten aan de kerk bewezen eu zet
de geloovigen tot plichtmatige daukbaarhe
aau.
Eindelijk werd geestdriftig het «Te Dei
laudamus* gezongen en de plechtigheid g.
sloten met den Pauselijken Zegen eu d
Zegen met het Allerheiligste.
Den geheelen dag ontvingen de Patci
zelf van verafgelegen plaatsen, vele bewijze
van deelneming en werden vele geschenki
in stof en geld aangebodeu.
Nog lang groeie en bloeie de Carinel vi
loxineer
A.s, Donderdag zal het feest worden g
vierd voor de genoodigde geestelijken
tegenwoordigheid van Z. D. H. Mgr. V
v. d. Ver., Bisschop van deu Bosch.
Mr. Tonckens, gouverneur van Suri
name, heeft aau II. M. de Koningin zijn
ontslag aangevraagd.
Verjaardag van II. M. de Koningin.
Op den verjaardag van II. M. de Koningin
die ditmaal op 1 September zal worden ge
vierd, wordt van wege de gemeente ,s Gra
venhage 's-avonds het Haagsche bosch ge-
illuinineerd. Evenals vorige jaren worden
ook ditmaal in de lanen guirlandes met vet
potjes en tusschen de boomen gokleurde
ballons aangebracht.
Een zeer oorspronkelijk eu aardig plan
is ontworpen voor de feestelijk verlichting
van den Boschvijver. Zooveel mogelijk za'
een getrouwe nabootsing worden gegeven
van het fraaie kasteel te Schaumburg, waar
II. M. de Koningin eenige weken tot herste
van haar gezondheid heeft vertoefd. Het
kasteel wordt langs alle lijnen verlicht.
Prins Hendrik
Prins Hendrik moet voornemens zijn na
der kennis te maken met onzt. mannen op
het gebied van wetenschap en kunst en zou
het voornemen hebben eenigeu hunner tot
een garden-party op Het Loo ie noodigen
in de maand Augustus.
Kutboliekcndagen.
Naar de „Maasbode" verneemt, bestaat
het plan om na den te beleggen provincia
len katholiekendag in Noord-IIolland ook
zulk een bijeenkomst uit te schrijven in
Zuid-Holland. De eerste voorbereidende
maatregelen daartoe zijn reeds in gang.
Met gepasten luister en ondei grooten
toeloop van volk, tot zelfs uit de meest
verwijderde streken des lands, werd Zondag
te Boxmeer door de Paters Carmelieten het
250-jarig bestaan van hun klooster gevierd
En geen wonder Zooals uit het artike
van P. Albers S. J. in de Studiën en de
groote artikelen in negen voorname dagbla
den en couranten genoegzaam blijkt, kondeu
de Paters Carmelieten dit feest niet onop
gemerkt laten voorbijgaan.
Om 10 uur werd de plechtige Hoogmis
opgedragen door den Iloogeerw, P. Lamber
tus Sraeets, Provinciaal der Carmelieten in
Nederland, daarbij geassisteerd door Z. E
P. P. Gabriël Wessels, Prior te Boxmeer
en Definitor, Bemardus Dekkers, Assistent
van den HoogEerw. Provinciaal Stanislaus
van Warael, Prior te Osch en Defiuitor
Gurnizocnberichten.
Van en met 28 Augustus tot en m
10 September zulleu door het het 3s re
infanterie oefeningen op uitgebreide scha
worden gehouden. De oefeningen zujlt
zich uitstrekken over de gemeenten Al plu
en ltiel, Breda, Chaam, Dongen, Etten r
Leur, Gilze-Rijen, Ginnekeu en Bavi
Goirle, Loon op Zand, Oosterhoi
?rincenhage, Rijsbergen, Terheijden, T.et<
ringeu en Tilburg, rullen blaats hebbi
onder bevel van den commandant van h
regiment, met uitzondering van die
8 en 9 September, welke ouder leiding vj
deu commandant der 3e divisie zullen,plaa
lebben Aan de oefeningen zal worden der
genomen door deu staf en 4 bataljons vi
het regiment, alsmede door een detaclieiuei
ïuzaren ter verstrekking van paardeu ai
ouberedeu officieren, door een detachema
u het escadrou ordonnansen, door e<
detachement genietroepen, eeu detacheurei
hospitaal soldaten en voorts van 5 tot e
met 10 September door een half escadrc
huzaren en de batterijen vau het 3e regi
ment veld-artilerie.
Congres roor den bnndeldrijrenden
middenstand.
Het 3e Internationale Congres voor de
handeldrij venden Middenstand, dat den 3<
en 4en September a.s. te Amsterdam g«
houden zal worden, belooft, naar hetget
tot nu toe werd meegedeeld, hoogst belanj
rijk te zulleu worden. De onderwerpen waai
mede achtereenvolgens de Congresledeu zie
zullen bezighouden, waarborgen zulks.
Woensdag en Donderdag, den 3en i
4en September zulleu iu de groote- zat
van het Concertgebouw de algemeene vei
gaderingen worden gehouden, waarbij ee
aantal sprekers over verschillende ouder
werpen zullen optreden.
Dr. D. Bos, lid van de Tweede Kame
zal spreken over „Het Krediet", de hei
Carel van der Cruysseu uit Gent zal ee
verhandeling houden over „Het beroeps
onderwijs in de Kuust (in verbaud mot de
Middenstand)*. Verder spreekt de heer
H. G. Th. Fiedeldij Dop van Amsterdai
over „Consumptie en Coöperatie", de hei
mr. J. A. Levy over „Oneerlijke coucur
rentie", dr. H. J. A. M. Schaepman, 11
der Tweede Kamer, over „De ontwikkelin
en gedaanteverwisseling van den Midden
stand".
Nog enkele andere sprekers, onder w;
de bekende professor Pyfferoen, de ziel va
den Belgischen Middenstand, zulle i in d
algemeene vergadering het woord roerei
terwijl aan het eind van het congres dr.
Th. de Visser een resumé zal geven van i
het daarbij verhandelde.
In de drie afdeeüngen, welker vergade
ringen waarvan het presidium waarschijn
lijk in handen zal zijn van drie manue
wier namen in den lande een goeden klan
hebben eveneens op 3 en 4 Septembi
zullen worden gehouden, zullen ook. hoog:
belanghebbende onderwerpen aan de ord
worden gesteld. Rapporten daarover worde
uitgebracht door de meest bekende uit de