lezing over de juist tot stand gekomen
Ongevallenwet; en besprak vervolgens
het groote nut van het vereenigingsleven.
Een welwillend aangeboden concert
besloot op aangename wijze, deze wel
geslaagde bijeenkomst.
Tevens verscheen bij deze gelegenheid
het eerste nummer van een eigen Maand
blad hoofdzakelijk bestemd ter behartiging
van de belangen van den Bond en hetwelk
dan ook, in den loop van den eersten jaar
gang, voornamelijk vermeldde de verrich
tingen zoowel van 't hoofdbest. als van de
afdeelingen en de commisies, die gevormd
werden tot uitvoering der verschillende
plannen en besluiten. Bovendien konden
wij hierin opnemen de mededeelingen
verstrekt door de Nederlandsche consuls
in Engeland, Noorwegen en Denemarken
betreffende de mogelijkheid van invoer
van Nederlandsch Schoenwerk in deze
landen. Verder bevatte dit blad geregeld
tal van kleinere berichte en mededeelingen
van belang voor de beoefenaars van ons
vak. De ruimschoots toevloeiende adver
tenties van fabrikanten en handelaren,
toonden aan, dat ook dezen de waarde
wisten te beseffen van een blad, dat
uitsluitend onder de oogen van afnemers
komt.
Op uitnoodiging van het Bestuur van
den Bond van Lederfabrikanten hadden
in Januari van dit jaar herhaaldelijk
besprekingen plaats tusschen de besturen
der beiden Bonden om zoo mogelijk
gezamcntlijk op te treden in zake de
protectiebeweging. De moeilijkheid om
eene basis te vinden, waarop door beide
partijen kon worden voortgebouwd, deed
de onderhandelingen mislukken. Ter
Hoofdbestuursvergadering op 28 Januari
te Tilburg gehouden, en welke om hare
belangrijkheid door vele gewone leden
werd bijgewoond werd met klem betoogd
dat een invoerrecht op de fijnere buiten-
landsche overleersoorten. voor de schoen
fabrikanten hoogst nadeelig zou werken
waarom men besloot hiertoe niet te
kunnen medewerken.
De commissie voor de wedstrijd in
het patronen maken ingesteld volgens
besluit der congresvergadering stelde in
hare bijeenkomst van 7 October te
Waalwijk de voorwaarden vast, waaraan
de inzendingen moesten beantwoorden.
Met genoegen kunnen wij vermelden
dat de inzendingen over het geheel de
verwachtingen overtroffen zoowel wat
aantal als wijze van uitvoering betreft,
zoodat deze eerste proef als volkomen
geslaagd mag beschouwd worden. Op
21 April vergaderde de commissie weder
om ter benoeming der jury en besloot
een vijftal heeren uit te noodigen de in
zendingen te beoordeelen. Met voldoening
kunnen wij vermelden dat de Heeren
welke daartoe werden aangezocht n.l.
de Heeren R. P van Beckum, Rotter
dam, K. Frielink, W. N. Peters en A.
van der Wiel te Amsterdam en A. S.
Waisvisz te 's Hage aanstonds geheel
belangeloos hunnen tijd en kennis ter
beschikking stelden. Deze jury vergaderde
op 11 Mei te Amsterdam. Na eene be
oordeeling van verscheidene uren verricht
op de nauwkeurigste wijze en met
bewonderenswaardige opoffering, stelde
de jury hare uitspraak vast. Achtereen
volgens werden de inzendingen in de
plaatsen waar eene afdeeling aan den
Bond gevestigd is, tentoongesteld, waarbij
men zich overal mocht verheugen in
meer dan gewone belangstelling.
Zijn hiermede de werkzaamheden van
den Bond in zijn geheel geschetst, zoo
behoeft het toch geen betoog dat een
groot gedeelte van het welslagen is te
danken aan de activiteit der verschillende
afdeelingen, welke door hare onderlinge
bijeenkomsten en besprekingen een
werkzaam aandeel namen. Doch hier
nevens werden door deze afdeelingen
nog tal van onderwerpen van meer
plaatselijken aard behandeld.
Bijzondere vermelding verdient voor
al de oprichting eener vakschool door
de afdeeling Oisterwijk, welke, dank zij
den fiinken financieelen steun der leden
en den ijver van onderwijzer en leer
lingen, sedert de enkele maanden van
haar bestaan, op groote resultaten kan
wijzen. De afdeeling Waajwijk, Baard
wijk en Besoijen stelde tal van pogingen
in het werk ter verkrijging van gemeen
telijke subsidies voor den aankoop eener
meetmachine, welke door den steeds
toenemenden verkoop van leder bij de
maat onmisbaar mag worden genoemd.
Verder wijdden zich de afdeelingen aan
meer locale belangen als het inwerken
op de verkiezingen voor de nieuw op
gerichte Kamers van Arbeid door de
afdeelingen Waalwijk, Baardwijk en
Besoijen en Dongen, het streven naar
betere spoorwegaansluiting door de af
deeling Drunen en dergelijke.
Het kon natuurlijk niet uitblijven of
deze activiteit werkte ook naar buiten
en deed den Bond voortdurend winnen
aan waardeering en sympathie onder
vakgenooten en niet het minst onder de
beoefenaars van aanverwante bedrijven,
welke weder tengevolge hadden de toe
treding van verscheidene donateurs en
leden.
Daarentegen verloor de bond echter
een aantal der vroeger toegetreden leden,
wonende op afgelegen plaatsjes, welke
in gebreke bleven de contributie te vol
doen, en daardoor, volgens artikel 7 der
statuten hun lidmaatschap verloren, zoo
dat de Bond thans telt 24 donateurs, 2
buitengewone leden en 169 gewone
leden.
Bij het einde van ons tweede jaar
mogen wij het vertrouwen uitspreken,
dat de vele gunstige resultaten reeds
door onzen bond verkregen, voor de
nog niet aangesloten collega's een spoor
slag zullen zijn om eveneens toe te treden.
(Applaus).
III. Rekening en verantwoording
1900-1901.
Contributie le jaar en re
stant ontvangen vrijwillige bij
dragen bij de oprichting f228.10
Kosten van vergaderingen
congres- reiskosten, drukwer
ken, porto's f101.735
Batig slot Juli 1901 f 127.36i
Aldus Vastgesteld in de commissie
vergadering te Waalwijk op 7 Oet. 1901.
De commissie tot nazien der rekening
[io.g) C. J. KOOLEN.
J. L. BROK.
J. LEIJTENS.
De voorzitter deelt thans mede, dat
in de hoofdbestuursverg. zijn gekozen
tot lid van Dag. Best. de heer M. Lig-
tenberg Dongen, tot lid van Hoofd Best.
de heer Klijberg Vlissingen en Schen
kels Oosterhout en dat de volgende
hoofdbestuursverg. wordt gehouden te
's-Bosch.
IV. Vaststelling contributie 3e jaar.
De Voorzitter: >M. Wij hebben ge
meend 't voorstel te moeten doen de
contributie op f 1 te brengen als wij
op deze wijze willen voortgaan, met
congres, prijsvraag enz.
Met f 0.50 contributie gaat 't niet.
V. We hebben eene kleine begroo-
ting gemaakt (V.) (Zie VII. Hoofdbe
stuursvergadering).
De uitgaven zullen ongeveer f 260
bedragen en als we de contributie bren
gen op fl., ontvanger we f170. dan
met donateurs enz. kunnen we wel aan
die som komen. Daarom stellen we voor
f 1. contributie.
Aangenomen.
Ik voeg hierbij de hoop, dat de groo-
tere fabrikanten als donateurs zullen toe
treden.
VI. >Mededeeling prijsvraag.*
De Voorzitter>Zooals de heeren
weten en in 't Maandblad hebben gele
zen, heeft de eerste prijsvraag een goed
resultaat gehad.
27 inzendingen waren er en de jury
was er goed over tevreden.
We hebben echter ook gezien dat er
nog veel aan ontbrak. Omdat het goed
patronen maken zeker de eerste stap is,
stellen we voor dit jaar wederom een
wedstrijd in 't patronenmaken uit te schrij
ven.
De heer Kooien: »'tis gebleken dat
er groote zorg ipoet worden besteed aan
't uitschrijven van den wedstrijd, dat is
thans onvoldoende geschied't moet
duidelijk zijn waarnaar gewerkt en ge
oordeeld moet worden.
De heer Schellekens »ik wensch er
aan toe te voegen een eere-prijs voor
reeds bekroonden, dat zal voor hen een
spoorslag zijn om steeds door te gaan
de bekroonden kunnen alle n meedingen
naar den eereprijs.
De Voorzitter >die wenschen zullen
aan de commissie worden overgebracht
en ik stel verder voor eene commissie te
benoemenwederom uit de afdeelingen
en 2 leden erbuiten.
Aangenomen.
De Voorzitter: >den jury-leden is
een herinnerings-diploma aangeboden.
VII. wordt verschoven tot na afwer
king der agenda.
VIII. De Voorzitter»Het officieel
orgaan heeft gunstig gewerkt, de uitga
ven zijn geheel gedekt door ontvangsten
aan advertenties, dus niets uit de bonds
kas. Er is een nieuwe regeling gemaakt
voor een degelijk hoofdartikel in ieder
no. (reeds in 't vorig no. meegedeeld.)
Wij stellen voor op denzelfden voet
voort te gaan.
Aangenomen.
IX. Afd. Waalwijk moet nog 2 leden
benoemen, afd. Kaatsheuvel nog 1 lid
der Commissie van redactie.
X. Plaats voor de volgende congres
vergadering.
De heer Klijberg »naar ik meen, is
in de Hoofdbestuursvergadering reeds
door den heer van Schijndel gezegd,
dat Waalwijk er grooten prijs op zal
stellen, dat het congres in die gemeente
wordt gehouden. Hoogstwaarschijnlijk
zal daarbij dan eene vaktentoonstelling
worden gehouden, reeds is eene com
missie daartoe in wording.*
Luid applaus begroet dit voorstel, en
de voorzitter brengt den dank der ver
gadering voor dit aanbod, dat gaarne
wordt aangenomen.
XI. Ingekomen stukken en mede
deelingen.
De voorzitter >veel stukken hebben
we in onzen Bond gewoonlijk niet mede
te deelen, daar alles van belang in 't
Maandblad wordt gepubliceerd.
Op 't laatste oogenblik is nog een
voorstel gekomen van den heer van
Schijndel betreffende eene meetmachine,
ik verzoek hem dit nader toe te lichten.*
De heer van Schijndel>er berust
bij mij eene meetmachine. Eene meet
machine is zeer zeker voornaam in den
tegenwoordigen tijd nu 't overleer alge
meen bij den voetenmaat wordt verkocht.
Tot nogtoe konden we zulks nooit na
gaan, *t geeft totaal geen zekerheid. Nu
ben ik in de gelegenheid deze machine
zeer voordeelig te koopen voor f 350,
misschien voor f 300, misschien zou de
bond genegen zijn die aan te schaffen
en een plaats aan te wijzen om ze te
zetten, en dan de leden gratis en niet-
leden tegen vergoeding laten meten.*
De heer Klijberg>op 't oogenblik
is onze afd. wederom in onderhandeling
om voor deze machine van de gemeen
ten Waalwijk, Baardwijk en Besoijen sub
sidie te krijgen, om die aan te koopen.*
Achten de leden 't beter, dat de bond
deze machine aanschaft dan zullen wij
ons verzoek laten varen.*
De heer v. d. Bergh>ik heb een
tijdje een machine bij mij gehad op proef
en die was niet goed, is het die mis
schien, want er is groot verschil in welke
kwaliteit men neemt.*
De heer van Schijndel»'t Is eene
geheel nieuwe machine, Amerikaansch
systeem. (The union leather neasuring
Machine), ik heb er verschillende soorten
leder op gemeten en nagemeten op de
Moenus Sawyer en dat klopte precies.*
De heer v. d. Bergh: Moenus is toch
erkend de beste als er eene meetma
chine wordt aangeschaft, dan adviseer
ik de beste te nemen.*
De heer Klijberg: >deze machine
wordt in Amerika zeer veel gebruiktis
cr verschil op de machines, dan wordt
deze genomen om de eind-beslissing te
nemen, als de meest-juist metende. Ver
schillende groote fabrikanten, hier wel
bekend, gebruiken ze, wel een bewijs
dat het een goede en juiste is en als
de Moenus zoo duur is en deze machine
goedkoop, valt er veel voor deze te
zeggen.*
De heer Dohle, Tilburg >Ik wensch
de geachte vergadering in overweging
te geven, te denken over een meetraam
van den heer Geerling te Tilburg, zoo
als wij die op de tentoonstelling hebben
gezien.
Ik stel voor dat ieder fabrikant een
eigen meetraam aanschaft, d. i. veel
beter, wij hebben er een en dat voldoet
uitstekend.*
De heer Klijberg, Waalwijk: »de
vraag is gesteld hoe zal dat betaald
worden, en dat ook heb ik 't vorig jaar
gezegd, toen er sprake was eene meet
machine van Moenus aan te schaffen.
Verschillende gemeenten zijn er waar
talrijke inwoners groot belang hebben
bij 't aanschaffen eener dergelijke machi
ne, en daarom subsidie vragen aan de
gemeentebesturen. Ik geef daarom in
overweging nog geen besluit te nemen,
zoodat de afd. Waalwijk, Baardwijk en
Besoijen hare subsidie-aanvrage hand
haaft, mocht die gelukken, en kan de
machine worden aangekocht, dan de
bondsleden vrij en anderen tegen ver
goeding meten.
Dit voorstel wordt bij acclamatie aan
genomen.
Thans kwam aan de orde het kardinale
punt.
Tarief van invoerrechten.
De Voorzitter>Zooals de heeren
weten is reeds veel over dit onderwerp
gesproken, ik acht me toch verplicht
te releveeren wat door den Bond in
deze is gedaan.
Het voorstel der Afd. Waalwijk van 't
vorig jaar is naar de regeering opgezon
den en ook naar alle leden der 2e Kamer.
Na dien heeft het bestuur van den
bond van Ned. Lederfabrikanten tot ons
't verzoek gericht, om met hen en de
overleerlooiers te vergaderen, om dan
gezamenlijk te trachten één adres in te
dienen.
Die vergadering waar helaas de pers
niet werd toegelaten, is gehouden te
's-Bosch; daar is veel gesproken maar
met weinig resultaat. De overleerlooiers
wilden belasten en de zoolleerlooiers
met hen en de schoenfabrikanten konden
zich daarmede niet vereenigen.
Toen werd er eene kleine commissie
gekozen, die is toen wederom bijeen
gekomen om te trachten tot een verge
lijk te geraken, om dan voorstellen bij
hunne vereenigingen te doen. Er werd
wederom veel gesproken, met 't zelfde
resultaat.
Alle mogelijke voorstellen van onzen
kant werden door de looiers verworpen
en konden we tot geen resultaat komen
we hebben toen op ons genomen, dat
we 't volgende voorstel zouden doen.
Over- en zooieer met 50/° schoenen
met 12V#%. 'twas alleen een voorstel
van hun kant, dat wij zouden overbren
gen, wij namen de verantwoordelijkheid
ervan niet op ons, noch was 't een bewijs
dat we ons met dit voorstel konden ver
eenigen.
Maar zoo gaat 't gewoonlijk als de
pers wordt buitengesloten, dan krijgt
men verschillende lezingen. Zoo ook,
is er op de looiersvergadering verkeerd
over ons gesproken, wij zouden 't slechts
aan onzen bond voorstellen. Er is ge
zegd dat wij ons niet aan ons woord
hebben gehouden' maar dat is wel dege.
lijk gebeurd, 't Is niet goed begrepen.
In Tilburg werd hun voorstel met alg.
stemmen verworpen en is de zaak aan
gehouden om u vandaag 't volgende
voorstel te doen
Zoolleer belasten met 5%. Overleer
in ons land vervaardigd met 5°/o alle
ander overleder uit 't buitenland vrij.
Schoenen met 10%.
Aan den Looiersbond is dit voorstel,
waarop wij zouden willen samenwerken,
gedaan. Zij hebben geantwoord van
neen en dat zij afzonderlijk zouden wer
ken.
Ons voorstel vervalt nu ook, want de
looiers hebben thans nog veel hooger
gevraagd.
Van de zoolleerlooiers is 't bekend, zij
vragen 12Va°/o, der overleerlooiers nog
niet, maar naar ik meen vragen die nog
meer.
De heer Klijberg Waalwijkmijnheer
de Voorzitter. Ik had niet gedacht deze
vergadering te kunnen bijwonen en de
debatten te kunnen hooren, daarom had
ik mijne meening op schrift gesteld,
thans kan ik dit mondeling doen.
M. de Voorzitter, U hebt gereleveerd
wat is voorafgegaan. In Dongen had
Waalwijk voorgesteld, overleer vrij en
dan zouden wij ons niet verzetten tegen
3°/o op zoolleer, dat was reeds eene
concessie onzerzijds, reeds eene kleine
druk voor ons. Maar wij waren zoo
welwillend voor heeren looiers, dit toe
geven. Ook in 's-Bosch hebben wij ons
zeer welwillend getoond.
De vorige regeering had voorgesteld
een recht van 3% op leer en dat van
schoenen van 5 op 6% te brengen. Nu
wil deze regeering beiden verhoogen.
Niettegenstaande onze voortdurende wel
willende houding, willen de looiers alles
belast wat zij willen, strijdt niet alleen
tegen onze belangen, maar zal doodend
zijn voor onze industrie. De tijd is voor
de schoenmakers gekomen hunne wel
willende houding tegenover de looiers
te laten varen. We zullen strijden ge
heel in ons eigen belang, geheel voor
ons zelf werken.
De zoolleerlooiers vragen bespottelijk
10 a I2V2 pCt. van de overleerlooiers
is 't nog niet bekend, waarschijnlijk
vragen die nog meer, waar moet dat
heen, dan is 't beste het te laten zooals
is.
Jarenlang hebben de schoenfabrikanten
strijd gevoerd tegen buitenlandsche con
currentie, tegen den grooten invoer van
buitenlandsch schoeisel, Engelsch kin
derschoeisel was hier nog goed te fa-
briceeren en zij hebben door energie
het pleit gewonnen niet alleen, maar
de bewijzen zijn er dat het Hollandsch
schoeisel een zeer gewild artikel is in het
buitenland. Verschillende fabrikanten
zijn zich gaan toeleggen op export van
schoeisel. Waar moet het heen met
•die hooge rechten. Werd toegestaan
wat de leerlooiers vragen, dan zou de
uitvoerhandel, die nu aan het opkomen
is, doodgedrukt worden en kunnen we
ons hier in ons land wederom dood
concurreeren.
Duurder schoeisel geeft groote nadee-
len. Schoenen zijn niet alleen een ge
notmiddel, maar een zeer noodzakelijk
verbruiksmiddel. Tal van werklieden,
reizigers, kantoorloopers enz, hebben
groot belang bij goede en niet te dure
schoenen. Moeten de schoenen duurder
worden, dan zal dit belemmerend werken
op de kooptracht of op de kwaliteit.
We moeten de regeering doen weten,
dat duurdere schoenen geen voordeel
geven, dat belasting op overleer doodend
is voor onze industrie en op zoolleer
ons reeds een druk geeft en dat moet
ook thans worden afgewend.
Daarom met alle kracht gerequestreerd
en gewerkt om alle leer vrij tejhouden.
(Daverend applaus).
De heer Mannaerts, Tilburg, beaamt
ten volle het door den heer Klijberg
gesprokene.
De heer M. v. d. Bergh, 's-Bosch
Vroeger reeds is op initiatief der K. v.
K. te Waalwijk eene vergadering hier
omtrent gehouden. Hoofdzakelijk werd
die door looiers bezocht, maar schoen
fabrikanten en looiers gingen toen samen.
Ik was toen daar tegenwoordig en toen
reeds kwam ik tot de overtuiging dat de
belangen van looiers- en schoenfabri
kanten zoo tegenover elkander stonden
dat samengaan m. i. niet mogelijk was.
Later is, naar ik meen eveneens van
dien kant getracht hooger invoerrecht te
krijgen onder minister Pierson.
Ik heb toen een audiëntie gevraagd
en daar de belangen «van ons vak bij
den vrijhandel besproken. De minister
heeft mij toegezegd, dat onder hem,
daarvan geen sprake was.
Nu we eene protectionistische regee
ring hebben moeten we den loop der
zaken afwachten maar ik voor mij heb
dezelfde gevoelens, als de heer Klijberg
zoo duidelijk en welsprekend heeft uit
eengezet.
Ik heb den minister uitgelegd wat wij
hebben gedaan; met 12 begonnen, werken
we thans met 408 menschen, wij werken
onder deze wetgeving steeds vooruit
en hopen dat geen ander zal komen
maar ik vrees dat 't moeilijk zijn zal te
houden, wat we hebben.
Ik geloof dat dit protcct-ministerie 't
eerst gehoor zal verleenen aan hen die
invoerrecht vragen, desniettegenstaande
is 't in ons belang zoo hard mogelijk
te werken, want invoerrecht op overleer
is doodend voor onze industrie. We
hebben reeds een heel aardig export
Pas is iemand hier geweest uit een land
om met ons een contract af te sluiten
wel een bewijs dat exporteeren thans
gaat en we hier thans spreken over een
zaak van groot belang, daarom is 't mij
aangenaam deze vergadering bij te
wonen.
Ik achte het goed mijne ondervinding
mee te deelen, om te trachten een weg te
wijzen, om te verhoeden, dat deze ramp
ons trcffe.
De heer Klijberg: »ik ben de heer
v. d. Beigh dankbaar voor zijne inlich
tingen, zijn jarenlange ondervindingen
in zijn succesvol werken, maakt zijn
advies gewichtig.
Dat 't moeilijk voor ons zal zijn om
bij de regeering gehoor te vinden zal
zijn, maar we staan niet alleen.
Ik had het genoegen iemand bij mij
te hebben, die met ons den strijd zou
voeren.
Het is de heer Hagen de welbekende
drijfriemenfabrikant uit Rotterdam en
die als donateur van den Bond is toe
getreden deze fabrikant die aan zeer
vele Hollandsche werklieden werk en
brood geeft, ducht voor zijn industrie
ook groot gevaar van een invoerrecht
op leder ter wille van een industrie die
hier niet bestaatde overleer-industrie.*
De heer v. d. Bergh »wat de werk
man betreft, die is ook niet geholpen
door invoerrecht. De schoenindustrie
geeft aan veel meer brood dan de
looierij. Ik kan nu juist geen cijfers
noemen.*
De heer Klijberg: »in een stuk voor
eenige jaren aan de K. v. K. in Neder
land gezonden staat, dat er 400 men
schen bij de overleerlooierij en 4000 bij
de zoolleerlooierij tegen 40.000 bij de
schoenindustrie werkzaam zijn't is
wel geen officieel stuk, maar dit zijn
sprekende cijfers.*
De heer v. d. Bergh»ik moet de
heer Klijberg nogmaals danken voor
zijne uitstekende inlichtingen en kan er
nu gerust op doorgaan, dat de werkman
geen belang heeft bij invoerrecht.
De regeering moetjvoor elkeen werken en
is aan de talrijke werkgevers en werk
lieden verplicht de schoen-industrie niet
te treffen, niet alleen de werkman in de
industrie, maar de werkman over 't al
gemeen, schoenen zijn even noodig als
brood. Wij zijn verplicht de regecring
daarop attent te maken en de pers, hier
zoo goed vertegenwoordigd, zal dit wel
openbaar maken en ik geloof dat de
regeering er dan ook wel degelijk no
titie van zal nemen, want we moeten
alles inspannen om ons vak, waarin we
grijs zijn geworden en dat ons dierbaar
is, te doen bloeien.
(Applaus).
De heer Klijberg >De handelskamer
in Pirmasens, heeft verklaard, dat de
export van Duitsch schoeisel is terug
gegaan, omdat Duitschland te hooge
rechten heeft.*
De heer v. d. BerghIn Pirmasens
deden we vroeger de grootste zaken,
haalden daar 2 en meer waggons schoe
nen van daan, 't is nu zoover gekomen
dat wij dat alles in Holland maken en
aan velen brood verschaffen.
De voorzitter stelt voor aan de re
geering te verzoeken, de zaak te laten
zooals 't thans is.
De heer Schellekens, Dongen »Zou
't niet goed zijn, erover te stemmen,
dan komt :t gevoelen der verg. beter uit.*
De heer van Schijndel Waalwijk»Ik
vind stemmen niet noodig, daar ieder
een vrij zijne meening kan zeggen.*
De heer Kooien, Oisterwijk: >De
opinie van onze afd. is in den geest van
den heer Klijberg, alles zooveel mogelijk
vrij, en te ageeren tegen die landen die
tegen ons werken.4
De heer G. Smits, Dongen>Ik
vrees dat er nog iets anders bijkomt.
Ik geloof dat 't te doen is om de kas
te stijven.*
De heer van Schijndel»Als de
minister de kas wil spekken, is 't toch
te erg dit te doen ten koste van een
geheele industrie, om die te niet te doen.
't Werkvolk wordt dan ook de dupe.*
De heer v. d. Bergh: »Mijn vrees is
dat de looiers met invoerrecht eerder
gehoor vinden. Of de looiers er zooveel
belang bij hebben, geloof ik niet, want
zij raken hun leer thans geregeldkwijt. Die
hebben 't recht niet om te zeggen, wij
hebben bescherming noodig. Ziet b.v.
de firma Van Iersel Witlox Co. die
hebben thans een lederfabriek, als in 't
buitenland meer zijn, zij hebben die door
hun energie op deze hoogte gebracht,
en hebben succes, telkens en telkens
moet worden vergroot.
Soorten overleer worden hier doodeen
voudig niet gemaakt. Men zou kunnen
zeggen, dat overleerlooiers hierheen
zouden komen, maar dat is ook niet.
We moeten zorgen dat ze ons geen in
voerrecht geven op leer, noch op schoe
nen. Jammer dat de tijd zoo kort is,
de zaak is te gewichtig om onverhoeds
een besluit te nemen, ik zou in over-
