Nummer 59.
Zondag 26 Juli 1903.
26e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
t PADS LEO XIII. t
m
I
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE BLADEN.
Uitgever:
«es
Dit Blad verschijnt W o e 11 s d a g- en Zat e r d a g a v 0 11 d.
Abonnementsprijs per 3 maanden t'0.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
WAALWIJK.
mam
Adveetentibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Adverteutiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regelt en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
Reclames 15 cent per regel,
Donderdag om 8 uur is het lijk van den
paus overgebracht naar de St. Pieterskerk
voor de tentoonstelling in het openbaar.
De stoet bewoog zich door de gangen, door
de zalen en langs de trappen, alle met was
kaarsen verlicht. In de Sala ducale waren
een aantal toeschouwers in rouwgewaad voor
zien van bijzondere kaarten, door den major
domus afgegeven, toegelaten en verder ging
't door de sala regia met de Zwitsersche
lijfwacht aan het hoofd en ter zijde, terwijl
langs de trap, die leidt naar de Capeie del
Sacramento in de Pieterskerk, de paleiswacht
en haie geschaard stond. De mannelijke
begunstigden waren in rok, de dames in het
zwart met zwarte sluieis, terwijl allerwegen
waar de stoet passeerde, pauselijke gendar
mes eerbewijzen brachten. Voorop schreden
de pauselijke stalmeesters in rood damasten
gewaad, daarop volgden de penitentiarissen
van de St. Pieterskerk, alsmede de sakristijn
en de onder-sakristijn van de apostolische
paleizen, allen in koorgewaad en stola, met
brandende fakkels in de handen.
Daarna kwamen de dragers van de sedia
gestateria met de baar, dragende het lijk
des pausen omringd door adellijke gardes,
pauselijke officieren en penitentiarissen met
brandende kaarsen. Achter het lijk volgde
de leden der familie Pecci en daarna, in
violet rouwgewaad, begeleid door hun fakkel
dragende secretarissen, twee aan twee, naar
den datum hunner benoeming, de kardinalen,
niet aan het hoofd de deken en de onder
deken van het Heilige College, de kardinalen
Oreglia en Serafine Vannutelli. Op de kar
dinalen volgden de majordomus, de conclave
maarschalk, ander hoogwaardigheidbekleeders
en het diplomatieke korps, terwijl de Zwit
sersche garde, pauselijke gendarmes, de be
diende van den paus en paleisbeanibten, den
lijkstoet sloten, die uit de verte reeds waar
neembaar was door het eentonig gezang en
geprevel van allen, die er deel van uitmaak
ten, wat grooten indruk teweegbracht.
Om 8 uur 20 had de stoet de sala ducale
bereikt. Allen in deu stoet en voornamelijk
de kardinalen en de hoogwaardigheidbe
kleeders van het pauselijke hof, die het
vertrouwen van den overledene genoten, waren
zichtbaar bewogen en een groot aantal hun
ner weende. Nadat de stoet, langzaam
voortschrijdende, de sala ducale en de sala
regia gepasseerd was, werd tegen kwart vóór
9 door de hoofddeur het voorportaal der St.
Pieterskerk bereikt en de stoet schreed daar
na door de middendeur de basiliek binnen.
Het was een grootsch, indrukwekkend en
aangrijpend schouwspel. Aan de deur, waar
bet vaticaansche kapittel in vollen getale bij
een was, gaf monseigneur Pericolli het lijk
de eerste absolutie. Door de electrisch
verlichte kerk, waarvan de toegang gesloten
was voor het publiek, trok de stoet tot aan
de voor een altaar opgerichte katafalk, waarop
de baar nedergezet werd. Terwijl de zangers
van de Juliaansche kapel gebeden aanhieven
namen de leden van de familie Pecci aan
de eene en de kardinalen aan de andere zijde
van het altaar plaats, terwijl zich achter hen
schikten de hooge pauselijke waardigheids
bekleders en de geestelijkheid. Monseigneur
Soppetelli gaf nu het lijk de tweede absolutie
en daarna verlieten de kardinalen de basaliek
terwijl het vaticaansche kapittel de sacristy
binnentrad. Onderwijl werd de baar begeleid
door de adelijke garde en de Zwitsersche
garde en gevolgd door de hoogwaardigheids
bekleders, overgebracht naar de sacraments
kapel, waar zij nedergezet werd. Zes hooge
waskaarsen branden terzijde van de baar,
welke zoodanig geplaatst is, dat de voeten
van den overledene buiten de tralies van de
kapel in de kerk uitsteken, opdat zij ge
kust kunnen worden door de menigte, die
heden ter bezichtiging van het lijk en voor
den voetkus toegelaten zal worden. Van het
oogenblik af dat de stoet met het lijk van
d?n paus de basiliek van St. Pieter binnen
trad, luidden de klokken tot de beëindiging
der plechtigheid tot kwart over 9.
Op het plein van Si. Pieter was het vrij
druk er bevond zich een vrij talrijke me-
nigle.
Tijdens de avondplechtigheid werd in de
St. Viucentiuskerk overgegaan tot de bijzet
ting van de ingewanden van den paus. De
urn is bijgezet ter rechterzijde van het groote
altaar en er zal een opschrift op marmer
aangebracht worden, met den naam van
den paus, den datum van zijn geboorte, dien
van zijn verkiezing tot paus en dien van zijn
dood.
I11 de Sacramentskapel houden bij het lijk
van den paus twee geheime karaerheeren/
adellijke gardes en Zwitsersche gardeswacht.
Uil Rome werd geseind
Het weer is prachtig doch er heerscht
grootte hitte. In den vroegen morgen werdeD
op het St. Pietersplein maatregelen genomen
om de orde te handhaven en het verkeer te
regelen. Twee regimenten soldalen zijn onder
de zuilengalerijen opgesteld. In de kerk doen
karabiniers dienst, in de kapel de edel— en
Zwitsersche garde.
Om half zes begonnen de klokken te lui
den en duizenden stroomden toe, wachtend
op de opening der kerk. Om zes uur gingen
de deuren open en men begon langs het
lijk te defileeren. De voeten echter zijn
achter het hek der kapel zoodat het onmo
gelijk is, deze te kussen. Om acht uur leeds
waren er 15000 belangstellenden geweest.
Kardinaal Oreglia werd Woensdagavond
tijdens de overbrenging van het lichaam des
Pausen naar de St. Pieter ongesteld en moest
zich naar huis begeven.
Z Em. antwoorde op het telegram van den
Duitschen Keizer
lk dank Uwe Majesteit voor de betuiging
van deelname, die Uwe Majesteit aan het
H. Colege bij den dood des Pausen heeft
willen richten. De kardinalen, aan wien de
goede betrekkingen tusscheu Uwe Majesteit
en den overleden Pontifex zeer goed bekend
zijn, zullen zich steeds door dezelfde gezind
heid laten leiden, om de vriendschap tusschen
den H. Stoel en het Duitsche Rijk te be
waren.
De Sacramentskapel der St. Pieter is
door waskaarsen mat verlicht.
Twee kardinaalshoeden hangeu links en
rechts van de doodbaar. De poenitentiarii
der kerk spreken aan het altaar der kapel
gebeden.
Des voormiddags begonnen de novemdia-
liën, de negendaagsche lijkpltchtigheden
zes zieledieusten vinden plaats namens het
kapittel in de kuorkapel der St. Pieters
kerk en drie namens liet college van kardi
nalen in de Six tij nsclie kapel.
Donder lag voormiddag te 10 uur werd de
eerste opgedragen door den patriarch van
Constantinopel.
In het midden der kapel staat een
prachtige katafalk, door tallooze kaarsen
bestraald.
De Italiaansche officieren laten de soldaten
bij groepen langs het lichaam des Pausen
defileeren. Uit de provinciën komt bericht,
dut op vele plaatsen door de militairen en
burgerlijke autoriteiten de ziele diensten
voor den H. Vader worden bijgewoond.
Kardinaal Svampa kwam te Rome aan
en begaf zich hedenmorgen naar de Sacra
mentskapel, waar hij een tijd lang bij het
lijk in gebed bleeft. Hij sprak als zijn
meening uit, dat het conclave slechts 24
tot 48 uur zou duren.
De vergadering der kardinalen benoemde
drie uit haar midden om toezicht te houden
bij de inrichting van het conclaaf.
Tot biechtvader voor de conclavisten
werd benoemd 's Pausen biechtvader mgr.
Pifferi, tot doctoren dr. Lapponi en twee
andere met een apotheker.
Zaterdagavond te zeven uur zal de bijzet
ting plaats hebben. Het lichaam wordt
gesloten in drie kisten de eerste van
notenhout met gouden, zilveren en bfonzen
medailles, waarop inscripties worden geplaatst,
betreffende het pontificaat van Leo XIII
de tweede kist is van zink, de derde van
esschenhout.
Het Conclave.'
Na verloop der negen dagen, voor de
lijkdiensten van den overleden Paus bestemd,
vereenigen zich de Kardinalen den tienden
dag in de Sint-Pieterskerk, waar de Kar
dinaaldeken de Mis zingt, voor de keus van
een nieuw opperhoofd.
Daarna houdt een der Kardinalen eene
latijnsche redevoering, waarin hij het H.
College (zoo noemt men de vergadering der
Kardinalen) vermaant, voor zulke hooge
bediening eenen volstrekt waardigen man te
kiezen.
Vervolgens gaan de Kardinalen in plechtige
processie naar het Conclave.
Onder deze benaming verstaat men niet
alleen de verzameling der Kardinalen, die
zich tot den keus van een nieuwen Paus
vereenigen, maar ook de plaats zelf, waar
deze keus gedaan wordt.
Daar is voor eiken Kardinaal eene houten
cel gemaakt, die met doek of fijne stof be
hangen wordt.
Deze cellen staan op eene lange galerij.
Elke cel heeft een klein venster, waarlangs,
van op de galerij net licht binnen komt.
Boven elke cel hangt het wapen van den
Kardinaal die daarin verblijft.
De cellen zijn ook van elkaar onder
scheiden door de kleur der tapijten waarmee
zij behangen zijn want degenen der Kar
dinalen, die door den afgestorven Paus
werden benoemd zijn violet blauw de ande
ren zijn groen of rood.
Naast iedere cel is nog een andere, voor
den geheimschrijver van eiken Kardinaal,
alsook een kleine kapel en een eetkainertje.
De kardinalen in het conclaaf aangeko
men, begeven zich naar de Sixtijnsche Kapel
(ten minste in geval de kiezing in het
Vatikaan plaats heeft), waar de brieven
voorgelezen worden die door vorigen Pausen
aangaande de kiesorde uitgegeven zijn en
waarop zij hunnen eed van getrouwheid
moeten doen.
Daarna krijgen zij toestemming om het
middagmaal te gaan nemen, na beloofd te
hebben zich tegen den avond in het conclaaf
te bevinden.
Eertijds mochten de Kardinalen alle avon
den naar huis gaan, om des morgens vroeg
weer in het conclaaf te zijn. Tegenwoordig
worden zij na den morgen van den tweeden
dag niet meer uitgelaten. Alle deuren en
vensters Yan het gebouw worden dichtge
maakt, uitgenomen een.
Die deur heeft binneu en buiten ver
schillende sloten. De sleutel van het buiten
slot wordt bewaard door den bestuurder van
het Conclaaf, die van het binnenslot door
den opperceremonieineester.
In deze deur is een venster, door welke
de kardinalen, in corpor, aan vreemde ge
zanten gehoor veileenen, wanneer eene zeer
dringende noodzakelijkheid zulks vereischt.
In den nevenstaanden muur zijn vier draai-
schuiven aangebracht, waardoor het voedsel
wordt binuengedraaid voor al degenen, die
zich in het conclaaf bevinden.
Overigens is de toegang tot bet conclaat
door soldaten bewaakt.
Den tweeden dag na de intrede van
de Kardinalen in het conclaaf wordt in de
Sixtijnsche kapel door den kardinaal-deken
de mis van den H. Geest gelezen, in welke
al de andere Kardinalen communiceeren.
Het is ook in deze kapel dat de kiesver-
gaderingen plaats hebben, die den derden
dag beginnen 's morgens ten 6 en 's mid
dags ten 3 ure.
Een ceremoniemeester doorloopt eerst de
gangen met eene bel, al roependeAd
cappellam Domini (Tot de kapel des Heeren 1)
Dan begeven de Kardinalen zich daar heen
en elk neemt zijne zitplaats in.
Deze zitplaatsen en de vloer zijn met
groene tapijten bedektvoor eiken zetel is
een lessenaar met het wapen des Kardinaals
versierd. Voor het begin van iederen
morgenvergadering wordt door een Pater
Augustiju eene mis gelezen tot aanroeping
van den H. Geest. Voor de namiddag-
vergaderingen zingt men een psalm.
In het midden der kapel staat een lange
tafel, waarop de nog onbeschreven kies—
brieven liggen naast twee kelken.
Daarna worden er drie stemopnemers ge
kozen en even zooveel toezieners, om toe
zicht over den eersten te heuden. De
kiezing dezer stemopnemers en toezieners
geschiedt door middel van ballen, die elk
den naam van een kardinaal dragen.
Daarna gaat men over tot de eigenlijke
kiezing van een Paus.
De oudste Kardinaal gaat het eerst naar
de talel, neemt een briefje, waarvan de vorm
nauwkeurig is voorgeschreven en dat aan
de achterzij met allerlei vignetten bedrukt
is opdat men er niet doorheen zou kunnen
lezen wat er in geschreven staat. Hij schrijft
daarop den naam van dengene, wien hij
zijne stem geeft, vouwt en zegelt het toe,
nadert tot het altaar, doet een stil gebed,
spreekt vervolgens met luider stemme
het eedformulier uit, (dat hij iu geweten
zijne stem geeft aan dengene, dien hij voor
den waardigaten opvolger op den Stoel van
Petrus erkent), legt zijn stembrief in den
schotel en daarna in den kelk.
Die hand-ding wordt beurtelings door al
de Kardinalen gevolgd.
Wanneer eindelijk al de stembriefjes
afgegeven zijn, wordt de kelk weggehaald
an op de tafel gezet, waar de stembriefjes
geteld worden door de stemopnemers.
Komt dit getal juist met dat der aan
wezige Kardinalen overeeD, dan worden ze
geopend en door eiken stemopnemor gelezen
en door den laatsten luidop afgekondigd.
De Kardinalen teeken de afgeroepen
namen aan op de lijst, welke voor hen ligt.
Degene die het wettig hoofd der Kerk zal
wezen, moet twee derden der stemmen voor
zich hebben.
Heeft bij de eerste stemming geen der
Kardinalen dit getal bereikt, dan worden
al de stembrieven verbrand.
Zoo dikwijls eene keus mislukt, begint
men in den namiddag of 's anderendaags
's morgens opnieuw.
Wanneer op een der Kardinalen het
noodige getal stemmen vereenigd is, wordt
na een laatste onderzoek der stembrieven,
de naam van den nieuw gekozen Paus door
een der Kardinalen welke aan tafel zitten
luidop uitgeroepen.
De jongste Kardinaal-diaken luidt daarop
de klok, tot teeken dat de ceremoniemees
ter» en de geheimschrijvers de Kieskapel
mogen binnenkomen.
Drie daartoe bestemde Kardinalen naderen
den gekozene en vragen hem
Neemt gij de wettige keus aan, die
op u gevallen is, om het opperhoofd der
katholieke Kerk te zijn?
De gekozene knielt eu istort een gebed
om den bijstand van den H. Geest Dan
staat hij op en, indien hij den zwaren last
op zich neemt, verklaart hij, deze hoogste
waardigheid der Kark aan te nemeD;
aanstonds maakt hij ook bekend welken
"m van het Zuiden,
rn Langslraatsche Courant,
xjrxm M&K
