Van Zondag 25 October 1903.
Rechtzaken.
H andelsberichten.
burgerlijke stand.
HET GEBEURDE TE WASPIK.
UITSPRAKEN KANTONGERECHT WAALWIJK
Bjjvoegsel vu De Echo v. u. oiden.
r» mo
-»-* np
Donderdag werd behandeld te 's Bosch de
zaak tegen
Adr. W. de Br., 52 jaar, leerlooier;
Corn. A. van I., 46 jaar, landbouwer;
D. V., 38 jaar, arbeider;
B. Th. M. De B., 55 jaar, landbouwer;
en C. H. De Br., 61 jaar, timmerman en
opzichter allen geboren en wonende te Waspik
beklaagd van
Op 2 October in vereeniging geweld te
hebben gepleegd tegen personen en zich te
hebben verzet tegen de maréchaussées en deze
te hebben mishandeld.
Dc brigadier der maréchausée, Collaert te
Waalwijk, deelt mede dat in den avond van
2 October om assistentie werd gevraagd van
uit Waspik.
Direct is hij per rijtuig daarheen gegaan
met den maréchaussee Van Wijnen.
Onderweg vernamen zij, dat het te doen
was aau het postkantoor.
Toen ze aldaar aankwamen, zagen zij daar
een 300 personen bijelkaar.
Toen getuige met den maréchaussee uit het
rijtuig stapte werd uit de menigte geroepen,
gooi ze dood.
De burgemeester, die ook aanwezig was,
vertelde getuige, dat die menigte er was om
den postdirecteur uit zijn woning te halen.
Tweemaal, zoo zeide de burgemeester, had
hij gesommeerd uit elkander te gaan.
In het bijziju van getuige herhaalde de bur
gemeester meermalen de sommatie deels als
antwoord riepen enkele uit het volk hoera.
Ook werd herhaalde malen met steenen ge
worpen en werd ketelmuziek aangeheven.
Getuige heeft toen liet publiek verzocht
toch gehoor te geven aan het verzoek van
den burgemeester, doch steeds bleef men
hoera roepen en werd met steenen geworpen.
Toen heeft getuige, na eerst de menigte
wederom te hebben toegesproken op last van
den burgemeester de menigte met geweld uit
een gedreven. Zij die niet wilden weggaan,
heeft getuige met behulp van den maréchaus
see Van Wijnen en den gemeenteveldwachter
met de karabijn uiteen ge tooteu en geslagen.
Wederom aan het postkantoor gekomen,
hoorde getuige roepen maak ze kapot, schiet
ze dood. Die troep waaruit dat geroep kwam
bestoud uit niet meer dan 10 personen. Ook
namen die personen een zeer dreigende hou
ding aan.
Getuige en do maréchaussee hebben daarop
de karabijnen geladen.
De pres. vraagt getuige, waarom hij tegen
over 10 personen staande de karabijn laadde.
Getuige zegt dat de dreigende houding uog
niet zou ernstig was geweest De 10 personen
kwamen snel op hem aanloopen en getuige
was beducht voor eeu aauval.
De eerste bekl. is later nog op getuige
komen aanloopen met bedreiging: Ik maak je
kapot.
Op de vraag van den pres. of getuige zich
niet in den persoon kan vergissen, zegt getuige,
zeker te weten, dat de eerste bekl. getuige
beeft aangevallen.
Getuige heeft daarop die bekl. eeu slag met
de karabijn gegeven om hem af te weren,
waarop bekl. zijn aauval herhaalde en getuige
meermalen op het. hoofd heeft geslagen. Drie
andere personen sprongen toen bij. Ook deze
mishandelden getuige.!
Van die drie herkent getuige de tweede
en derde beklaagde. De vierde is niet door
getuige herkend.
Getuige heeft toen een schot gelost, doch
niet op de aanvallers gericht, maar in den
grond geschoten.'
Niettegenstaande bleef de mishandeling aan
houden. Eindelijk is getuige ontzet door den
gemeenteveldwachter.
Eensklaps zag hij toen dat een persoon den
maréchaussée Van Wijnen bij de keel had.
Als dader daarvan wijst getuige aan deu
5en beklaagde. Spoedig schoot getuige de
maréchaussée ter hulp, waarop de aanvaller
op do vlucht ging. Gedurende den nacht, tot
ongeveer I'/ü uur, is er voortdurend zoo nu en
dau van achter de huizen met steenen ge
gooid
Op de vraag van den pres of getuige aau
iemand beloofd heeft niet te zullen schieten,
zegt get. neen.
Ook is er niemand bij hem gekomen die zou
gezegd hebben, sla niet, want ik moet miju
jongen zoeken.
De burgemeester is gedurende de mishan
deling gebleven nabij het postkantoor waar
niets te doen was.
Ook is niet door den le beklaagde aan getui
ge gevraagd, wat doet gij miju broer te slaan.
Op de vraag van rechter Van Baar, of de
mishandeling voortdurend op den openbaren
weg heeft plaats gehad, antwoordt getuige
bevestigend.
Op de vraag van rechter Schade van Westrum,
of bepaald de dreigende houding tegen getuige
en den maréchaussée was gericht zegt getuige
ja.
Op de vraag van den verdediger, Mr. P.
H. Loeft', of get. beslist kan zeggen of de
vierde beklaagde bij de laatste 10 personen is
geweest, antwoordt getuige bevestigeud, ook
vroeger had hij dien beklaagde ouder het volk
gezien.
De maréchaussée A. v. Wijnen, te Waalwijk,
legt ongeveer een gelijkluidende verklaring af
als vorige getuige.
Omtrent de mishandeling hem aangedaan,
zegt getuige dat die is gepleegd door den
5n beklaagde.
Ook deze getuige heeft niet hooren roepen
sla niet, want ik moet mijn jongens zoeken.
Niet is tegen hem geroepen je moet niet
schieten, maar wel, we moeten je geweer heb
ben, niet is hem gevraagd wat doe je mijn
broer te slaan.
De burgemeester, heeft getuige niet op het
terrein der mishandeling gezien. Wel later
aan het postkantoor.
Waar het kalm was, zegt getuige, was de
burgemeester wel, niet waar het niet kalm
was.
Getuige heeft niemand zien wegdragen of
zien vallen.
De gemeenteveldwach' C. Schconis, dee1'
mede, dat in den avond van 2 Oct., naar aan
leiding van een veete, die bestond tegenover
den directeur van 't postkantoor, een volksop
loop ontstond voor het postkantoor en de wo
ning van den directeur,
liet was toen zoowat 7 uur.
Ongeveer 9 uur kwam de burgemeester op
het terrein. Kuim half tien kwamen per rij-
tnig de maréchaussées.
Tc
'oen men de maréchaussées zag, begon men
uit de menigte te roepen, sla ze aood en werd
er met steenen en stokken geworpen.
Op de sommatie van den burgemeester
ging men niet uiteen, in plaats daarvan riep
men hoera en lang zal hij leven.
Daarna heeft de brigadier der maréchaussées
gesommeerd en is, toen aan de sommatie geen
gehoor werd gegeven, op last van den burge
meester de menigte met geweld uiteen ge
dreven.
Bij zijn verdere verklaring die in hoofdzaak
aansluit bij betgeen de vorige getuigen hebben
medegedeeld doch op sommige psnten nogal
afwijkt, is deze getuige erg voorbehoudend.
Meermalen moest, om zijn geheugen te
scherpen, de brigadier der maréchaussées
door deu president ter hulp worden geroepen.
Het O. M. wijst er op, dat zijn verklaring
thans afwijkt van zijn procesverbaal. Spr.
wijst hem op het gewicht van den eed, en
waarschuwt hem voor meineed.
Getuigen blijft bij zijne thans afgelegde ver
klaring.
De burgemeester F. Kamp deelt mede het
ontstaan van den volksoploop, die zich reeds
een paar avonden vóór 2 Oct had voorgedaan.
Op bewuste avond herhaalde zich die oploop
wederom. Het werd zoo ernstig dat de hulp
der maréohaussée moest worden ingeroepen.
Noch op zijn, noch op de sommatie van den
brigadier der maréchaussée, wilde de volksme
nigte uiteen, zoodat get. ten slotte de ma
réchaussée gelastte de menigte uiteen te drijven.
Intusschen bleef de burgemeester inde nabijheid
van 't postkantoor.
De maréchaussées zijn later bij hem gekomen,
dezen waren toen zonder hoofddeksels.
Get. heeft hun niet gevraagd, wie had en
waarom was geschoten.
De president merkt get. op, dat hij dan heel
weinig nieuwsgierig was, en niet was daar,
waar het noodzakelijk was.
Op de vraag van het O. M. aan get. of het
met zijn goedvinding was, dat die opstootjes
plaatshadden, zegt get. neen.
Hiermede :s het verhoor der getuigen a chaarge
afgeloopen en werd de zitting geschorst tot
2 uur.
Get. Jan de Jong, 18 j., knecht te Waspik
verklaart, dat bekl. De B. bij wieu hij in
dienst is, dien bewusten avond voor half acht
thuis was. Get. is toen weggegaan en is om
half tien ongeveer weer bij De B. gekomen en
heeft hem geroepeu, wijl deze te bed lag. Een
minuut of vijf daarna is De B. toen naar beneden
gekomen.
Get. Boezel, klompenmaker te Waspik is
dien avond bij De B. binnen gevlucht en heeft
deze ongeveer om half tien in nachtgewaad daar
aangetroffen. Even aldaar binnen hoorde getuige
een schot vallen. Get. weet zeker, dat een
minuut of tien daarna alles buiten was afge
loopeu.
Get. Corn De Hondt, koopman te Waspik
zegt te hebben gezien, dat de brigadier naar
bekl. 0. De Br. heeft geslagen. Deze klappen
zijn gevallen vroeger dan het schot.
Deze get. deelt mede, zeker te weten, dat De
B. niet met de maréchaussée iu aanraking is
geweest, toeu deze de klap had ontvaugen.
A. De Grauw deelt mede, dat hij op de som
matie is weggegaan en gegaan is naar de harmo
nie. C. De Br. zat toen ook daar.
Later is hij wederom naar deu volksoploop
gaan kijken en zag De Br. aan het poortje van
zijn erf staan.
Deze heeft hij eenige oogenblikken later naar
de maréchaussées zieu gaau om iets te vragen.
Doch aanstonds sloegen deze er op, vermoe
delijk met de karabijn; al slaande vervolgden
zij hem tot aan het poortje van zijn erf, alwaar
De Br. neerviel.
Arn. v. d. Oudera, koperslager, zegt, dat
hij bekl. O. De Br. binnen zijn woning heeft
gedragen Daarna is hij wederom naar buiten
gegaan. Eeuigen tijd voor hij De Br waukelend
zag, heeft hij een schot hooren vallen. Maré
chaussées heeft hij niet gezien.
Th Hamers, schilder, deelt mede dat v. I.
ongeveer 9 uur bij hem thuis is gekomen, zeg
gende, dat hij naar zijn zoon zocht. Van den
volksoploop had hij niets vernomen. Van I.
is wederom naar buiten gegaan naar het post
kantoor, zoekende naar zijn zoon.
Eensklaps kwam een der maréchaussées op
v. I. zeide daarop sla me niet, ik zoek mijn
zoon.
De volksoploop was toeu niet zoo bijzonder
groot.
Adr. Klep, kleermaker, heeft gezien dat de
maréchaussées eeu persoon sloegen, welke
persoon niemand anders geweest kan zijn dan
v. I.
Deze was toen op het oogenblik alléén daar
ter plaatse.
Het getuigenverhoor is hiermede geëindigd.
Beklaagden ontkennen allen het hun ten laste
gelegde.
Het O. M., waargenomen door Mr. Tak,
substituutofficier var justitie, zegt dat ook
wederom deze zaak heeft doeu zien, dat kleine
oorzaken groote gevolgen kunnen hebben.
De postdirecteur te Waspik leefde zooals
is gebleken, in miuder goede verstandhouding
met zijne vrouw. De iuwoners haddeu daarover
meerraaleu hun misnoegen te kennen gegeven
en besloten hem ketelmuziek te brengen om
hem zoodoende uit zijne woning te krijgen.
De samenscholingen werden al langer hoe
ernstiger, zoo zelfs, dat de hulp der maréchau
sées moest worden ingeroepen, en de menigte
met de kracht der wapenen moest worden uit
eeugedreveu
Werkelijk was het tijd dat die hulp kwam
om èu het gebouw vau het postkantoor èn het
leven van deu directeur te garandeeren.
Toen de maréchaussées ter versterking aan
kwamen, werden zij met gesis en geroep ont.
vangen en mét steenen en stokken geworpen.
Het verzet werd ernstig.
Onder de persov en hebben de maréchaussées-
vooral de brigadier, duidelijk waargenomen de
fronies van deze beklaagden, behalve van den
vierde beklaagden C. de B., waarin ze
zich volgens gehoorde getuigen moeten vergist
hebben.
ZEd. gaat thans breedvoerig na het verloop
der zaak en de afgelegde verklaringen der ver
schillende getuigen, waaruit volgens spr. blijkt,
dat tegenover den In, 2n, 3n en 5n bekl. is
bewezen, dat zij zich aan openbare gewfcldple
ging tegen over personen hebben schuldig ge
maakt, welke geweldpleging lichamelijk letsel
ten gevolge had.
Buitengewone feiten zegt het O. M., en dit is
hier het geval, moeten ook buitengewoon ge
straft worden, en al is de eene beklaagde ook
minder schuldig dan de andere, allen dienca
over een kam te worden geschoren.
Het O. M. vraagt schuldigverklaring van den
lu, 2n, 3n, en 5n, bekl. en veroordeeling tot eene
gevangenistraf van 3 maanden, en vrijspraak voor
den 4o bekl. B. Th. M. De B.
De verdediger Mr. P. H. Loeff, zegt, wanneer
men goed het feit overziet, volgens hem uiet
alleen de 4e bekl., maar allen zullen moeten
worden vrijgesproken.
Ir. een breedvoerig pleidooi gaat PI. na de
afgelegde verklaringen van getuigen a charge,
vooral die van den veldwachter en die van den
brigadier der maréchaussées. PI. wijst hierbij
er op dat, al is in de verklaring van den briga
dier hier thans rustig en pertinent afgelegd, en
zijn proces-verbaal met de meeste attentie opge
maakt, bewezen dat de brigadier zich op enkele
punten heeft vergist en de mogelijkhaid dus vol
strekt niet is op zijde te zetten, dat niet meer
vorgissingen te goeder trouw kunnen hebben
plaats gehad.
Nog wijst PI. op de afgelegde verklaringen
der getuigen a décharge, waaruit blijkt dat bekl.
cl!: voor zich bijna onmogelijk op het ^itiok
oogenblik ter plaatse kunnen zijn gewaest.
Voor wat betreft het nog ten laste gelegde
aan le bekl. als zou deze deu brigadier hebben
aangevallen, wijst Pl. er op, dat de veldwachter
pertinent heeft verklaard, dat hij niet met den
brigadier maar met den maréchaussée zoude
zijn doende geweest. Dit nu is deze bekl. niet
ten laste gelegd, zal dus daarvoor niet kunnen
gestraft worden, en van die aanklacht moeten
worden vrijgesproken.
Pl. verzoekt ten slotte vrijspraak voor deu ln,
2n, 3n en 5n bekl. en voor den 4n bekl., die
mischien zal kannen gestraft wordeu, roept hij
de clementie der rechtbank in. Prov. 's H. Ct
WAALWIJK, 23 Oei. 1903.
Bij gunstig weder was de veemarkt heden zeer
ruim, voorzien van prima en secondair hoornvee.
Vette beesten weinig aangevoerd prijzen sta
tionair.
Kalfbeesten f 160 a f 240
Dito vaarzen f 140 a f 190
Jorge varkens aangevoerd 75 stuks, verkocht
van 1 3.25 a f"7.
Ter botermarkt afgeslagen en verkocht 7ü9 kg
van 1.17 a f 1.27 per kg.
Eieren 5 k 7 cent per stuk.
De handel in huiden was deze week niet zoo
bijzonder groot als men verwacht had naar aan
leiding van de verleende concessie op de prijzen.
Het schijnt, dat de looierij uiterst voorzichtig als
koopster optreedt, in verwachting van eene lagere
markt. Intusschen wordt de voorraad op alle
Europeesche stapelplaatsen gestadig ruimer, zoo
dat de kans eener min ol meer belangrijke prijs
reductie tegen de wintermaanden volstrekt niet
uitgesloten is. Toch houdt de eerste hand de
prijzen nu nog vast.
Zwaar en licht zoolleder in de goede qualiteiten
blijft goed gevraagd tegen opgaande prijzen.
Inferieure soorten schijnen meer voorradig te
komen, zoodat de markt daarvoor niet vooruit
is gegaan. Inl. en buitenl. eikenschors met wei
nig handel stationnair. Vreemde looimiddelen
waren iets meer gevraagd en de prijzen vooral
voor Garouille en Quebracho, hooger, de meeste
andere soorten in drogen toestand, evenals ex
tracten, zijn zeer vast in prijs met neiging tot
hooger.
De schoenfabrikanten schijnen met pucces de
opgezette prijsverhooging hunner artikelen te
kunnen doorvoeren. Zij hebben over 't alge
meen ook meer commissies dan verleden jaar
om dezen tijd zoodat het vooruitzicht bestaat
dat de werklieden in den a.9. winter volop zullen
kunnen arbeiden.
DUSSEN, 15 Oct.
Botcrprijs per K..G. van f 1.35 1 50. Middel-
markt f 1.44 Aanvoer 33 K.G. Eieren f 1.30
de 26 stuks.
WAALWIJK.
Van 16-23 October 1903.
GEBORENChristiaan Waltheros z. v. W. H.
Gas'«lijn en E. Tb. L. Schellekens An
lonius Augu9tinus z. v. J. C. Coppens en
G. G. M. v. Dijck Albertus Franciscus
z. v. P. Hensen en P. v. Riel.
OVERLEDENGhristiaan Waltherus Castelijn,
oud 7 d.
Op 22 October
J. IJ. te Loonopzand. straatschenderij, vrijge
sproken. A. V. te Waalwijk overtr. huish.
regl. gem. Waalwijk, f3 of 1 d. A. L. B. te
alsvoor, overtr. pol. verord. f2 of 1 d. P. J. v.
H. te Waspik overtr. pol. verord. fl of 1 d.
J. M. te Kaatsheuvel, openb. dronkenschap, f2 of
2d. J. J. J. v. D. te Waalwijk, overtr. algem.
veiligh. wet. f10 of 8 d. L. v. R. te Kaatsheu
vel, openb. dronkenschap bij herh. 8 d. en op
zending naar een rijkswerkinrichting voor den
tijd van 6 maandeD. J. S. te alsvoor, overtr.
veldpol. f3 of 3 d. 1 M. v. V. 2 C. K. en 3
M. H. allen te Vlijmen, overtr. pol. verord. sub
1 f3 of 1 d., sub 2 en 3 ieder f 1 of 1 d. J.
d. H. te Vrijhoeven-Gappel, overtr. prov. regl.
fl of ld. A. G. K. te Cappelle, overtr. pol.
verord. fl of 1 d. Dezelfde overt, prov. regl. fl
of 1 d. J.M.le als*, overtredingen en boete
alsvoor. J. W. te Sprang, overtr. veldpol. f 5
of 3 d. J. M. B. te alsvoor, overtr. alsvoor f2
of 2 d. G. de B. te Besoijen, nachtget ucht,
f5 of 3 d. J. F. P. te Waalwijk, openb. dron
kenschap, f2 of 2 d. A Ph. v. A. te alsvoor,
overtr. arbeidswet 2 m. f5 of 2 m. 3 d. Ja.
V. h/v. L. K. te alsvoor overt, drankwet, fl5of
i0 o. A. V. te Drunen overtr. veldpol. föof
3 d. M. d. J. te Loonopzand, overtr. prov. regl.
f3 of 1 d. W. J. P. te Gapelle, overtr. als
voor ii of i d. P. v. d. S. te Waalwijk, overt,
prov, regl. f2 of 1. d.
I