uinmer 95, Donderdag 3 December 1903. 26e Jaargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. De Echo van het Zuiden EEN HELDMlliiWIl. coriespondenties is doof zijne uitgebreide uit Waalwijk en Omstreken, het meestgewilde bladderstieek Al TOON TIELEN, [et Arbeidscontract. ""buitenland. Uitgever: FEUILLETON. Frankrijk. Italië. Rusland en Japan. T Macedonië. BINNENLAND. Jaarmarkt te Waalwijk op Donderdag 3 December. Volgesn c1 ^35ïSESK3E3BKKSaBSSBSPSSa Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag— en Zaterdagavon d. A. b o n n e in e n t s p r ij s per 3 maanden f ü."5. Franco per post door het geheele rijk f Ü.9Ü. Brieveningezonden stukken gelden enz., tranco te zenden Uitgever. den WAALWIJK. Advertbntibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groot® letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regel» en advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel. brr-.vi III. Kar. een collectief arbeidscontract, het «te wapen der organisatie, naast een wet- ■lijk algemeen arbeidscontract bestaan Voor dl, die on» tweede artikel met aandacht dezen hebben, behoeft deze vraag geen reed opgezet antwoord. Immers, als er in algemeene regeling de noodige bepalingen jorkomen, waarvan mag worden afgeweken gn is er voor beide partijen ruimte gelaten ot contractueele afwijking, altijd met dien erstande, dat zij ruimte geven, om de igeling van de voorwaarden der overeen- omit aan de partijen over te laten be- jondans natuurlijk de beperkingen in het ilgemeene contract voorkomend. Zoodoende kan naar behoeften van het vak het loon, den arbeidstijd enz. geregeld worden. Zoo kan b.v. in eene algemeene overeenkomst bepaald worden, dat het loon evenredig moet zijn aan den gepraesteerden irbeid. Aan de vakorganiiatie's nu de taak om de hoegrootheid van het loon in het laar betreffende vak vast te stellen, natuur- jjk in overleg met de patroonsorganisatie, 'e meer nog klemt de behoefte aan ruimte au afwijking, als men bedenkt, dat er op ten algemeen contract beroep kan gedaan worden. Zoowel door den typograaf als door de timmermau, zoowel door den metselaar il» door den textielarbeider, zoowel door'den tabaksbewerker als door den schilder, zoowel door den mijnarbeider al» door den schoor- itpen veger, zoowel door den schoenmaker tls door den leerlooier, zoowel door den .antoorklerk als den boekhouder. Van al leze verschillende vakorganisaties is nu, juist door deze bepalingen met ruimte voor af wijking, de gelegenheid geschapen haar tigen contracten vast te stellen zij kunnen lich biunen de algemeene voorschriften, welke de wetgever gegeven heeft of, liever, geven moet, nu ruimschoots bewegen, om men8chwaardig arbeidsvoorwaarden, rechtvaar- digloon, behoorlijke arbeidstijd en een zede- ijke en hygieuischen toestand voor ieder der vakken afzonderlijk verkrijgen. Ziedaar ook een, neen, wij zouden durven leggen het argument voor de algemeen- beid der arbeidiovereenkomsthierdoor is er mogelijkheid dat door de organisations, welke toch d e deskundigen in deze zijn, collectieve arbeidscontracten gesloten kunnen worden Meen nu niet, dat deze vakcontracten - als wij ze zoo eens noemen mogen - wel tot de vrome wenschen zullen blijven be- hooren. ^De patroons", zoo hooren we reeds beweren, ,/Bulleu zich nooit tot zoo iets laten vinden". Dergelijke ongeloovige Thomassen wijzen we op Engeland, waar ze reeds bestaan en ook op Duitschland, waar ze zelfs in de schoenon-industrie zijn tot stand gekomen, zeer zeker een bemoedigend verschijusel voor onze schoenen-industrie en vakver- eeniging op dit gebied. En nu nog een principieele quaestie, n.l. Heeft de staat het recht in deze tusschen beide te treden Met ons bevestigend ant woord bevinden we ons alweder in goed gezelschap en wel ten tweeden male in dat van Mr. RaroD van Wijnbergen. Deze heeft overtuigend aangetoond, dat de staat vol komen gerechtigd is gebiedende voorschriften in deze te ge,ven. In den tijd toch, dat men een ander gevoelen was toegedaan, ging men van de veronderstelling uit, dat hel contract met vrijheid werd aangegaan en ten tweede, dat de inhoud van htt arbeidscontract niet wezenlijk van andere contracten, als b.v. een huurcontract, verschilde, doch men is hierop moeten terugkomen. Immers, de vrijheid vau den arbeider werd en wordt nog dikwijls door physieken en ook door moreelen dwang belemmerd, b, v. als de werkmau wordt uitbetaald iu herbergen, als hij gedwongen wordt tot nacht- en Zondagsarbeid, al» vrouwen- en kinderarbeid geeischt wordt, waarbij niet zeldzaam hun zedelijkheid op 't spel staat en, last not least, als hij be paalde gezelschappen, bladen en scholen kiezen moet. En wat nu den inhoud betreft, deze ver schilt zooveel van andere contraeten als de dag bij den nacht verschilt. Het arbeids contract grijpt toch in 's menschen maat- schappclijken toestand; het pakt den ganscheu mensch aan, bepaalt zijn lot, beslist over materieelen, geestelijken en zedelijken levens standaard, zoodat de regeling dezes materie geen privaatzaak meer is, maar een belang, de geheele gemeenschap, de geheele maat schappij betreffende. Welnu, als het recht van ingrijpen door den staat boven alle verdenking verheven is, zelfs bij mannen, wier bezadigdheid be kend staat, dan rijst de vraag nogAan wie dient het arbeidscontract d® meeste be- Vrij naar het Duitsch bewerkt door J. M. S. TWEEDE GEDSELTE. (88) TWEE EN TWINGTIGSTE HOOFDSTUK. Vader en Zoon. Een oogenblik is het doodstil in de kamer Willbnrg meet Nora van 't hoofd tot de voeten met een blik, als wil hij op deu bodem harerziel tien. Eindelijk zegt hij .Madame I Als u werkelijk, wrat u daareven zei, heilige ernst is en geen coroedie, dan be klaag ik u van ganscher harte. Wanneer u waarlijk tot inkeer gekomen zijt en u voorge nomen hebt, een nieuw en beter leven te begin nen, zoo kon ik dit besluit niet anders dan met vreugde begroeten; u echter daarbij als liefheb bende eclitgenoot de hand te bieden of welke gemeenschap dan ook met u aan te gaan, ver mag ik niet van mijzelve te verkrijgen. Het is eeü waanzinnige gedachte van 11 te meenen, dat bet tusschen u en mij nog tot een vergelijk kan komeD. Tusschen ons staat niet all-en h»t zwarte spook van uw verleden, maar ook al uw latere handelingen, uw misdadige lichtzinnigheid kort en goed uw door en door slecht leven maakt 't een man van eer on mogelijk u weer als zijn gads in huis te nemen. En afgescheiden van mijn persoon, ik kan noch mag het niet wagen, Editha aan uw han den toe te vertrouwen. Hoe zou ik een zoo'n rein en onschuldig kind tot zulk een moeder kunneD voeren 1 Een vrouw, die alle wetten der maatschappij, der moraal en der zeden heeft ge minacht, Sa 'als niet geschreven heeft beschouwd! Het zou een vergrijp aan mijn kind zijn, wilde Tst-.i' imm, ■■min ik het met u in aanraking brengen. Aan uw goede voornemens kan ik na alles, wat voorge vallen is, geen geloof meer hechten. Op dit oogenblik, onder den indruk der gevoelige emo- tie's, kunnen ze gemeend zijn, doch eenige dagen later, als alles ïich weer geschikt heeft, zijn ze als rook weder vervlogen. Het is slechts een oogenblikkelijke stemming. Uw hart en uwe ziel zijn voor geen verbeteringen meer vatbaar. Hoe kondt ge anders den man, die u geluk en zonneschijn bracht, tot den bedelstaf brengen Hoe kondt ge hem van zijn zoon scheiden, want ook dat is aanvankelijk uw werk? U zijt de oorzaak en niemand anders, dat die goede, oude man onder curateele gesteld is. En u zou men moeten gelooven, dat ge uw leven zoudt verbe teren. Nooit I Het leven aan de zijde van dien verouderden man begint te vervelen en thans herinnert ge u, dat u nog een echtgenoot hebt, wiens respectabele rijkdom u de garantie biedt, dat u niet al te veel opgeeft, als u de plaats naast uw psendo-echtgenoot verlaat en tot den eersten terugkeert, dien u eens in de grootste ellende aan zijn lot overliet. Ik heb u doorschouwd, madame, ik weet, dat zelfs uw berouw niets dan egoïsme is. Genoeg echter van dit alles, ik heb u dit willen zeggen, opdat u wete, hoe ik er over denk cn opdat u voor eens en voor goed mijn meening hierom trent kent.' Nora's gelaat heeft zich onder deze rake phi lippic» totaal van uitdrukking veranderd. Een ijskoude trek beeft de zachte vervangen. .Zoo heeft mijn langer vertoeven hier geen doel meer. U i9 in geen geval bereid, de wen schen mijns broeders te vervullen?' Zoo is 't, madame I Ik zal nooit voor willekeur en geweld buigen. Met bedreigingen bereikt men bij mij niets. Ik heb alles gedaan om de grafelijke familie van een eclat te bewaren. Wil u nu toch hier blijven en alwaebten, wat uw broeder gelieft te doen, van mijnentwege ge schiedt niet 't geringste meer, om het schandaal te voorkomen, hoeveel leed dit mij ook doet voor de grafelijke familie.' Nora staat op, langzaam doet ze haar mantel dicht, zet haar hoed op en doet haar voile naar beneden. „Hebt u met Editha nog nooit over hare moe der gesproken?' vraagt ze. scherming tegen machtsmisbruik te geven Het antwoord kan niet anders luiden dan aan den arbeider. Deze toch is bij het sluiten der arbeidsovereenkomst de zwakke partij, Te meer klemt dit voor de arbeiders, voor wie het loon wegens den aard van hun arbeid en den graad hunner ontwikkeling karig is, voor wie tengevolge van hun zwakken fiuanciëelen toestand toetreding tot het aangeboden arbeidscontract eene gebie dende noodzakelijkheid is. Bij hen beheerscht het arbeidscontract het geheele bestaan. Voor hen is het dus op de eerste plaats noodig, bescherming te verkrijgen tegen al te drukkende voorwaarden. Maar ook de patrooon dient beichermd te worden, ook deze is niet vrij vau druk kende omstandigheden, als concurrentie, moeilijkheden in 't bedrijf, werkliedeudwang. Eu nu ten slotte de groote vraagIs er in de richting van een algemeen arbeids contract, waarnaast recht van bestaan heeft een collectief arbeidscontract, reeds in ons vaderland gewerkt Ja, waardu lezers. Zelfs bestaat er een ontwerp van wet tot regeling voor de arbeidsovereenkomst, dat o. i. in hoofdzaak aan de in onze artikelen genoemde vereischten voldoet. Het is het ontwerp van Mr. H. L. Drucker, in 1898 door dezen rechtsgeleerde aan de toenmalige regeering ter hand gesteld. Dit outwerp nu voor u in algemeene trekken te schetsen en door eenige details te onderstrepen, waar het naar m. i. noodig is, zal het doel zijn van nog eenige vervolg artikels, opdat ook u eenigszin» een oordeel over dit waarlijk belangrijk stuk werk kunt uitspreken en opdat u, als straks de regeering met het beloofden arbeidscontract komt, met kennis van zaken over het ingediende voor stel van gedachten kunt wisselen. Dreyfus und kein Ende. Alle kans bestaat er dat de Dreyfus- geschi»deui» weer opnieuw zal beginnen en daarmede weer een politieke strijd in Frankrijk zooals we die meer zagen, een anti-clericale storm zal daarna weer wordt-n ontketend. Een revisie van 't Dreytus-proces is op handen. „Neen Ikomt het hard over Willburg's lippen. „En heeft Editha nooit naar hare moeder ge vraagd „Editha houdt haar moeder voor dood en in dit geloof zal zij blijven. Trouwens, zedelijk is u ook voor haar gestorven. Ed. nooit zult ge haar kunnen toespreken. Toon eerst, dat ge waardig zijt, do moeder van zulk een kind te zijn, eer u eenig recht op haar doet gelden.' Met een koelen groet en woede en toorn in haar hart, vorlaat Nora Willburg's villa. „Overal teruggewezen als een paria,' sist ze tusschen de tanden. „O, dat is bitter, zeer bit ter, als men tot dasverre gewoon was met een enkelen glimlach de wereld te betooveren.' O, dat ik mij aan u allen kon wreken I Ik zal het tenminste beproeven. Arthur heeft gelijk, ik moet voor den schijn geheel mijn optreden, wijzigen wil ik weer het terrein veroveren. En.... in het slot aangekomen, zetelt een be minnelijk lachje op haar gelaat. Tehuis heeft men Nora reeds sedert uren met ongeduld verwacht. De graaf vraagt elk oogenblik naar zijn ge malin, of zij nog niet teruggekeerd is. Ottilia zou hem toch zeggen, of Nora werkelijk naar Kroonsbad gereden is en wat zij daar toch eigenlijk doeu moet. Hij kan haar lang uit blijven maar niet verklaren en als Ottilia nu zegt, dat zij voor een bezoek aan de schouw burg naar Kroonsbad is gereden, wordt hij on geduldig en toornig. „Maar Ottiletje I Hoe kon Nora het over haar hart krijgen, om naar de schouwburg te gaan, terwijl ik hier ziek en hulpeloos neerlig? Er is haar zeker iets overkomen.' „Dan is mama misschien naar een dokter gegaan. Zij heeft in den laatsten tijd veel last van migraine en is koortsachtig. Bovendien heeft ze geen vertrouwen meer in onzen huis arts. Het is mogelijk, dat mama zich aan een kuur moet onderwerpen en daarvoor in Kroons bad moet blijven.' „God beware me, Ottilia I In dat geval zon zc toch wel een telegram gezonden hebben. Is ze dan zoo ziek „Ik geloof, dat mama lang niet in orde ls, Bij hot ministerie van Justitie is 26 No vember een verzoek om revisie ingekomen van den ex—kapitein Dreyfus. Zekere feiten opgelost door Dreyfus, zouden de inlich tingen bevestigen, die het dossier heeft ver schaft, dat de minister van oorlog Andté reeds vroeger aan den minister van justitie Vallé had overgelegd. Bij gelegenheid vau de interpellatie vau Jaure3 heeft André aan gekondigd dat hij van plan was de dossiers persoonlijk te onderzoeken. De uitkomst van het onderzoek heeft generaal André nu aan minister Vallé doen toekomen. André moet feiten van vrij ernstigen aaid ontdekt hebben, daar zij Vallé hebben doen besluiten zich lot de commissie voor de revi- sieaanvrage van Dreyfus te wenden. Er is nog niets uitgelekt. Men beweert niettemin, dat Audré in de dossiers van het ministerie van oorlog stuk ken zou hebben aangetroffen, welker echt heid meer dan twijfelachtig is en dat hij bovendien de sporen moet hebben gevonden van de kunstgrepen, waarvan men zich aan het ministerie van oorlog zou hebben be diend in 1897 of 1898, om stukkeu of feiten van gewicht te verdonkere manen. Eindelijk aou de oud arohivaris Gribelin hen belangrijke onthullingen hebben gedaan. In de zitting van aanstaanden Woensdag zal der commissie van de revisie mededee- ling worden gedaan van de stukken, die Vallé haar heeft overgelegd. De beeldhouwer Ernesto Bondi zal een groot gedenkteeken maken ter nagedachte nis van Paus Leo Xlll, op te richten op den hoogsten top van den berg Lepini bo ven Carpineto, waar de Paus geboren is. Het beeld van don Paus wordt op een mar meren en granieten voetstuk, voorgesteld het land en de zee zegenend, terwijl er nog een reek» symbolieke voorstellingen worden aangebracht. In 't Oosten broeit het nog Het Japansche blad Amidzji geeft een opzienwekkend verslag van een gesprek tusschen den Chineeschen onderkoning Joeën-sji-kai en den Russisohen generaal Wogak. Deze zeide naar het heet dat de eisch om Mantsjoerije te ontruimen ia. Wil ik u wat voorlezen P' Je. graaf zucht. „Geef mij den „Kreuz-Zeitung' en den „Herald" Ottiletjedraai de lamp wat hooger en get ze wat dichter bij mij.' Ottilia voldoet hieraan. „Zal ik u dan niet voorlezen papa?' „Neen, Ottiletje, ga maar te bed, andera ziet ge morgen weer zoo bleek. En dan is mijnheer von Hohenstein weer niet goed te spreken en zegt, dat mijn verpleging u ook nog ziek zal maken. Ik kan toch niet voor een uur of drie inslapen en z o lang kunt ge toch niet bij mij blijven. Ik ben Goddank toch zoo ziek niet meer, dat ik de bel niet kan nemen, om een bediende te roepen,' Op dit oogenblik gaat de huisbel over. Otillia, bij wie de naam van Hohenstein een licht-roode blos op de wangen brengt, buigt zich over haar vader heen en kust hem op het voorhoofd. „Goeden nacht papa. Wellicht is mama zoo even thuis gekomen, wil ik zeggen, dst u haar nog wenscht te spreken „Ja mijn kind, doe dat. Ik heb geen rust, eer ik Nora gezien en gesproken heb.' Ottilia geeft haar papa de nieuwsbladen en verlaat daarna de ziekekamer. „Stoor ik u, mama?' vraagt zij zacht, eer ze de kamer van haar stiefmoeder binnengaut. Da gravin, die met behulp barer kamenier zich bereids ontkleed en een pluschen nacht japon heeft aangetrokke, trekt zelf de portiere's op zijde, om Ottilia binnen te laten. „In geenen deele, Ottiletje, kom binnen.' Het jonge meisje ziet haar stiefmoeder verbaasd aan, zij kan haar ooren niet gelooven. Nora hei ft haar „Ottiletje' genoemd. Sedert hare kindsheid herinnert ze zich niet, een dergelijke lievigheid van haar gehoord te hebbeD. Wel noemde Nora als gouvernante haar voor- en na Ottiletje, doch sedert de gouvernante gravin van Manssfeld is geworden, heeft ze zeker niet meer noodig geacht, haar stiefdochter vleierijtjes toe te voegen. Ottilia kan geeu verklaring vinden voor deze plotselinge verandering; ze wekt eer haar wan trouwen dan vertrouwen en daarom is heur toon even koel als gewoonlijk. „Papa verzoekt u als u natuurlijk Diet te moe is hem nog even te bezoeken. Hij onredelijk en niet in te willigen is. De onderkoning antwoorddeEr is een mogendheid, die dat nooit zal toestemmen. Generaal WogakuJapan. Maar Rusland kan het kleine Japan vernietigen. China heeft aan Japan niets en deed beter Ru»- lands eischen in te willegen." En de Daily Mail verneemt uit Tokio Het Russische oorlogschip Poltawa en drie torpedojagers zijn te Toemoelpo aangekomen ten einde kracht bij te zetten aan Ruslands eisch om voldoening voor de beleediging, de Russische vlag daar aangedaan. Wanneer zullen de vlammen uitslaan P Of zal de gloed verkoelen P Hoe langer hoe meer begint men in te zien, dat het Turksche antwoord op de Russche nota, 't welk in schijn toestemmend was, eigenlijk niet anders dan ontwijkend mag heeten, De Porte heeft *in beginsel" alles aangenomen, doch zich omtrent de toepassing nader overleg, nadere overweging en gedachtenwisseling voorbehouden. Nu, we hebben er meer voorbeelden vau ge zien, dat men in beginsel ergens voor was, maar in elk bijzonder geval er vierkant tegen. Van officieel-Turksche zijde wordt telkens verzekerd, dat men bezig is in Macedonië te hervormen zoo zijn er tal van gendar mes die voor orde en rust waken. Maar nu deelt de Politische Correspon- denz mede, dat in zekere streken van drie wilajets meer dan 30 percent van de offi cieren en manschappen gewezen roovers of mannen zijn, die iets leelijks op hun kerf stok hebben. Vooruit maar!! WAALWIJK, 2 Deo. 1&08. Raadsvergadering. Hedenavond ten 6s/4 uur zal de raad onzer gemeente eene openbare vergadering houden, waarbij aan de orde zijn gesteld de volgende onderwerpen I Ingekomen stukkon. II Benoeming van een lid ?sn het Burgerlijk Armbestuur. beeft zich zeer angstig gemaakt over aw laug uitblijven.' Nora ontslaat haar kamenier, die nog 't een en ander in haar kamer terecht schikt en noodigt haar stiefdochter uit, plaats te nemeo. „Ik ga dadelijk naar papa, Ottilia, ik wil mij echter eerst even herstellenik ben erg ver moeid.' „Wat zei de arts? vraagt Ottilia om toch iet» te zeggen. Nora ziet verlegen terzijde. Ach, lief kind, die heb ik niet te spreken kunnen krijgener waren zooveel meoschen. Maar apropos, heeft papa zich werkelijk over mijn lang uitblijven bezorgd gemaakt? Dat zou mij reent leed doen, want juist iu zijn tegen- woordigen toestand is absolute rost noodig.' Nu ziet het jonge meisje haar stiefmoeder verschrikt aan; zij begint aan haar verstand te twijfelen. „Papa was zeer bezorgd, wellicht laat u hem niet lang wachten Nora speelt met het koord van haar slaapjapon en kijkt Ottilia van terzijde aan. om te zien, of het tijdstip van met hare comedie aan te vangen goed gekozen is. Uw papa moet toch nog een oogenblikje wachteD, ik wenschte wel een enkel woordje met je spreken.' Tot nu hebben we als bittere vijanden naast elkander geleefd. Zou dat niet onders kannen worden, Ottillia? Zouden wij iD 't vervolg niet in rust on vrede met elkander kunnen omgaaD? Het leven is zoo kort, ik gevoel mij afgemat en ziek. laat het ons dus niet in haat en nijd verder zetten, laten wij vrede sluiten, Ottilia. Nora steekt haar hand uit en eeni«iins met tegenzin legt Ottilia haar slanke rechte in Nora's kleiDe hand. Hoe komt het toch, dat de woorden haier stiefmoeder totaal geen zachter gevoel in haai hart opwekken P Instinctmatig voelt zij. dat haor stiefmoeder comedie speelt en alleen een doel met haar vriendelijkheid tracht te bereiken. Toch zegt ze „Het verheugt me, mama, dat ge u voorgenomid hebt, vriendelijker te zijn. (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1903 | | pagina 1