IS uinruti 90. Donderdag 17 November 1004. 21® Jaargang Toegewijd aan Handel^ Industrie en Gemeentebelangen,, TE mii Eft TE m.tlil). ÏDMAKINGr B A N TOON T I E L E N, i mauw ^bulriSLAN^^ FEUILLETON. Rusland en Japan. Frankrijk .":~iitti r r~ nrTn~'TTTr,"",,~'7ininirn~TTrrrT i t\ litiiiiimi iiimmin ~iïïïïTHTr U I T G E V E R LANDWEER. De Onderwijs-novelle. 3e lek va a k VaalvQksrle n Laafslraalsrkr Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. A. b o n n e m e n t s p r ij s per maanden f 0.^5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zen Uitgever, den W A A L W IJ K. Advk&tentiën 1-—7 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgaven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing yan een groot aantal rag <3 en advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel Onderzoek Verlofgangers Burgemeester en Wethouders van Waalwijk maken bekend, dal het onderzoek der verlofgan gers voor deze gemeente overeenkomstig art.9 der Landweerwet zal plaats hebben op Vrijdag 25 November a. s. des voormiddags om II uur, in het gemeentehuis alhier. '/.ij behooren daar te verschijnen in uniform gekleed, voorzien van de kleeding cn uitrusting etukken aan hen bij hun vertrek met verlol medegegeven, alsmede van hun zakboekje en van hun veilofpaa. Voorts wordt ter hunner kennis gebracht De volgende artikelen der lanrlweerwet Art. 32 Behoudens hut bep.ulde in artikel 21 kan eeu arrest van twee tot zes dagen, (e on orgian in de naastbij gelegen provoost of het naastbij gelegen huis van bewaring door den districtscommandant worden opgelegd aan den verlofganger lc die zonder geldige reden niet bij het onder zoek verschijnt 2e die daarbij verschenen zijnde, zonder gel dige redeti niet voorzien is van de in het voiige artikel vermelde voorwerpen 3e wiens kleeding of uitrustingstukken, aan een ander behoorer.de als de zijne vertoont. Art. 32 ls do verlofganger, wieti krach lens het vorige artikel arrest is opgelegd, bij liet on derzoek tegenwoordig, dan ka:: hij dadelijk onder verzekerd geleide in arrest worden gebracht. Is hij niet tegenwoordig en onderwerpt hij zich niet aan dc hem opgelegde straf, dan wordt hij op schriftelijke aanvrage van den districts commandant, te richten aan den burgemeester der woonplaats van dien verlofganger, uange houden en onder verzekerd geleide naar dc naast bijgelegen huis van bewaring overgebracht. ART. 34 Onverminderd de straf in artikel 32 vermeld, is de verlofganger verplicht op den daartoe door den districts commandant te bepa- leo tijd en plaats en op de in artikel 31 voor geschreven wijzo voor hem te verschijnen om te worden onderzocht. Art. 35 De verlofganger die zich bij herha ing schuldig maakt aan het feit sub. 4e van artikel 32 bedoeld, of niet overoenkomstigartikel 34 voor den districts commandant verschijnt, of voor dezen verschenen zijnde, in het geval ver keert sub. 2c en 3e vaa artikel 32 vermeld, wordt in workelijken dienst geroepen en daarin gedu rende ten hoogste drie maanden gehouden. Hierbij geldt de tweede volzin van artikel 28. II. Dat zij gedurende den tijd dien het onder zoels duurt en in het algemsen, wanneer zij in uniform gekleed zijn, volgens het bepaalde sub. 2e en 3e van art 21 der wet worden geacht onder de wapeneu te zijn, en dat het crimineel wetboek en het reglement van krijgstucht voor het krijgsvolk hier te lande alsdan op lien van toepassing zijn. Waalwijk 7 November 1903, Burgemeester en Wethouders voornoemd, K. de VAN DER SCHUEREN. De Secretaris, F. W. van L1EMPT. Heldenroman van HENRYK SIENKIEWICZ voor De Echo van het Zuidenvertaald door H. EERSTE BOEK. HOOFDSTUK IV. (12) Op bet gelaat der prinses vertoonde zich een uitdrukking van verbazing. Zij wierp een vrageuden blik op baar zonen, op Rovaue Urm en op Longiuus, alsof zij op bun gelaat wilde lezen. Ik luister, mijnbeer, zeide zij met een zweem van onrust in haar stem. De gezant en Longiuus wilden zich ver wijdereu, zij hield ben tegen en begaf zich, gevolgd door haar zonen en den officier naar het voorportaal, waar tusscben de diereu vellen, wapens en harnassen flikkerden De jonge prinsen gingen op een rij langs den muur staan, zij plaatste zich tegenover Jan en vroeg Welke zaak bedoelt gij Prinses, en gij, prinsen, vergeeft mij, dat ik de advocaat ben van mijn eigen zaak... Maar bet kan niet anders... Sta mij dus toe, dat ik mij wend tot U, de voogden en naast- bestaaudi n van prinses Hélène. Ik verzoek u nederig mij haar hand te-willen schenken. Als een bliksemstraal voor bun voeten was nêergeslaau, zonden zij niet zoo geschrokken ziju. Eenige oogenblikkeu stonden zij ver st'orad. De toon, waarop Krétuski sprak, geleek meer een eisch dan een verzoek in waardig zelfvertrouwen wachtte bij bedaard. De prinses stamelde Wat?.... Hoe?,... Gij?.... Helène. Ik zelf, mevrouw Gij hebt mijn on veranderlijk verlangen gehoord. Een minuut verliep, zonder dat iemand Met 1 Januari a.s. zal liet Huisgezin tevens als dagblad verschijnen. Waarlijk, ecu verblijdend bericht. Is er écu katholiek blad dat de volkstoon -- altijd in dc goede beteckenis van het woord wist aan te slaan, dan was en is het wel liet Huisgezin. Met welk een meesterlijk beknopte volledig heid weet dit orgaan da zaken van den dag te bespreken Wars van rethorica. zet het steeds duidelijk ett i t eenvoudig- bevattelijke taal zijn opinie's op. Goed geargumenteerd en voldoende gedocumenteerd zijn altijd zijn principiëele beschouwingen. Wij hebben o:tze confrater wel eens om dezen „exprit public* (goed bedoeld s. v p.) benijd. IIij wil echter wel gelooven, dat van //j.il usie dc metier* geen sprake was. En om dit nog meer te doen uitkomen, wenschen wij liet Huisgezin als Dagblad 't zelfde klimmende succes loc als waarmede bet tot nu toe de jouri a'istieke ladder be klom. Het :-a onzen confrater steeds excel sior Het blijve hier in het Zuiden den toon aangeven van echte katholieke democratie Als dagblad kan bet dat nog luider dan alsdiie- niaal-per wtek verschijnende. Wij zullen het naar bescheiden krachten volgen. Nog eens dus ^Gliickaufl* en Gods besten zegen Pel is de strijd, aangebonden legen het ontwerp van wel, bedoelende eene wijziging der lager-onderwijswet. Heel de vrijzinnige wereld s'aat, om het eens plastisch uit te drukken, op haar achterste poot n. En bleef men nu in de lijn, waarlangs in de laatste 15 jaren onze lagere onderwijswetgeving loopt, dan was er nog te redeneeren. Waar echter beweerd wordt, dat de toelichting der voorgedragen regeling gebaseerd is op de valsche premisse, dat het bijzonder onder wijs recht heeft op financieels gelijkstelling met het openbare, daar kan men elkaar eenvoudig niet meer overtuigen. Wel beroept men zich hierbij op de grondwet, welker art. 192, eerste alinea zegt: //Het openbaar ouderwijs is een voorwerp van de aanhou dende zorg der Regeering*, maar we zouden toch willen vragen Waar de wetswijzigin gen van '89 en 1901, waarbij aan het bij - kon antwoorden. De tijd is kort, mevrouw, drong de officier aan... Wilt gij mij uw besluit mede- deelen Eindelijk sprak de prinses op harden, droogen toon Ongetwijfeld, het aanzoek vereert ons, daar het door zoo waardig een edelman wordt gedaan nochtans kunnen wij het niet in willigen wij hebben Heléne reeds voor een ander besterad en hem haar ook beloofd. Bedenk echter in uwe moederlijke be zorgdheid, dat die beslissing misschien geno men is, zonder rekening te houden met de gevoelens der prinses Ik alleen heb het recht te beoordeel en, wat mijne nicht het beste past.... Wij trekken uw verdiensten en uwe afkomst niet in twijfel; maar wij kennen u niet... De luitenant richtte zich in zijn volle lengte op zijn blik was snijdend als een zwaard. Maar ik ken u wel, verraders riep hij uit.,. Gij wilt uwe nicht aan dien Bohtin geven, omdat hij u in het ongestoorde bezit van haar erfdeel wil laten Verraders?... Gij zijt er een! hernam de prinses. Beloont gij zoo onze gastvrije ontvangst Is dat uw dankbaarheid Adder Wie zijt gij eigenlijk? Waar komt gij van daan Van hun kant schenen de prinsen bereid, het een of ander wapen van den muur te nemen. Jan trad op hen toe Gemeene heidenen Ik zal uw plannen weten te verijdelen. Morgen weet het de hertog, dat zweer ik... De oude prinses rukte een dolk van den wand en vloog op den officier aan... De prinsen grepen sabels, messen en lansen. In een halven cirkel omringden zij hun vijand als wolven, hijgend. Gij wilt ons bij den hertog aanklagen schreeuwde de prinses. Maar weet gij o >k, of gij levend van hier komt?.. Weet gij, of' uw laatste uur niet gekomen is? Jan kruiste de armen op de borst. Geen spier tip zijn gelaat bewoog zich. Door den hertog naar de Krim gezonden, vertegenwoordig ik hem ook nu nog, zelfs op zonder onderwijs subsidie werd verleend, niet indruisohten tegen den geest van het grondwettelijk artikel 192, met welk recht kan men clan van de linkerzijde beweren, dat hot aanhangige wetsontwerp in strijd is met de grondwet Wat hier voorgesteld wordt, is slechts een stap verder op den weg, dien zelfs liberale ministers, gesteund door hun geestverwanten, betraden. Een andere vraag is Zijn al de grieven, behalve deze grondwettelijke, zoo geheel en al ongemotiveerd? En dan antwoorden wij „neen". Zoo heeft b. v. ook onze sympathie niet de samenkoppeling der subsidie voor de kweekscholen aan de uitgereikte akten. A' zien we dan deze iegeiing niet zoo donker in als onze tegenstanders, toch blijft het een teere quaestir, de luenscheu te plaatsen tusscben plicht en beuis. Liever hadden we deze f 800 voor eiken geslaagden leerling omgt zet gezien in eene subsidie naar hel aantal leerlingen der inrichting. Ook dit heelt wel zijne bezwaren, maar deze zijn toch niet an dien moreelen aard dan de geopperde omtrent het voorgestelde stelsel. Ook zagen wc liever voorgesteld, dat aan Oké kweekschool verbonden moest zijn eene model-leerschool. De, voorgestelde met drie leerkrachten is waarlijke geen model-inrich ting Ieder onderwijsman zal dat beamen. En dan wat te zeggen van de regeling der jaarwedden van do hoofden van scholen in verband met het aantal leerlingen hunner school Elke leek voelt, dat hier totaal misgetast is. Het behoeft toch geen betoog, dat een hoofd der school, staande alleen voor zijne inrichting, o:itz>.glijk meer werk heeft dan een hoofd aan eene grootere inrichting waar deze wordt bijgestaan door meerdere onder wijzers en onderwijzeressen. En de admini stratie dan Och men geve desnoods daar voor het hoofd vau eene groote school eene toelage, doch voor liet overige //gelijke monniken, gelijke kappen.* Men vei get e toch niet, dat vele hoofden aan groote scholen ambulant zijn en, wal hierover voor en na al geschreven is, waar lijk het is niet in het voordeel der ambu lante heeren. Doch wij kunnen in dit bestek hierop niet verder ingaan, alleen wenschen wij te herhalen, dat de voorgestelde regeling eene zeer ongelukkige is. deze plaats... Als door uwe banden één druppel vau rniju bloed vloeit, zal er weldra van dit huis slechts asch over zijn, en gij zult zuchten in de kelders van Lubuié... Geen macht ter wereld zou u redden- Mogelijk Maar gij zult eerst sterven Stoot toe dan Hier is mijn borst Doch geen hunner durfde den eersten stoot geven. Zij waren ter neergeslagen door den geduchteu naam van VVisniowiegki. De woede der prinses brak uit in scheld woorden Lafaard Schurk Ellendeliug Ila gij wilt een meisje hebben van vorstelijken bloede Maar neen, m'n jongen 1 Wij zullen haar aan ieder ander eerder geven, dan aan u... Do hertog heeft met onze familiezaken niets uit te staan- Jan antwoordde kalm Het is nu de tijd of de plaats niet, om mijn adelbrieven over te leggen Maar ik geloof, dat het voor edellieden van uw soort, geen geringe eer zou zijn, het zwaard en het harnas to dragen van een edelman als ik. Bovendien, als Bohun, een Kozak, u voldoende is, ik kan tegen hem opwegen Mijn fortuin kan met het uwe iu de weegschaal koineu, is liet niet Gij beweert, dat gij mij Ilélène niet geven wilt. Welnu, luister?.. Ook ik zal u bet vrije bezit van Rozloghi laten en van u geen rekenschap vragen. Wees niet edelmoedig met het goed van anderen. Ik ben niet edelmoedig met het goed van anderenik beloof u iets, waarop ik mijn woord tot onderpand geef. Kies dus Of wel aan den hertog rekenschap afleggen over uw voogdij, ofwel mij het meisje geven en het landgoed behouden. üe dolk gleed tusscheu de vingers der oude dame dooreen oogenblik daarna viel hij op den grond. Kies herhaalde de luitenant aut pacem, aut helium 1 Het is uw geluk, zei de prinses op mil deren toon, dat Bohuu op de valkenjacht is gegaan. Gisteren reeds kon hij u niet lijden vandaag zou er bloed gevloeid zijn. Mevrouw, ik heb ook een sabel, en niet om haar aan mijn gordel te laten hangen. Wij zouden nu nog kunnen wijzen, dat er wel iets van aan is, wat Latst Mr. Suieenge be .veerde, n.l. dat volgens de motie Kuyper c.s. de gemeentebesturen even veel meer moesten krijgen als de bijzondere scholen; ook en hier wezen wij reeds vroeger op dat de wachtgelden-quaestie beter dient geregeld te worden, doch ottze driestar zou dan gaan gelijken op een totale afbre king van 't ontwerp en dat is toch aller minst onze bedoeling. Wij wencellen alleen eenige noodzakelijke correctie's aan te geven corrcctie's, waarvoor ook in onze kringen veel gevoeld wordt., vooral onder de bij zondere onderwijzers. Bovendien, opbouwende critiek moet dc regeering aangenaam zijn. Deze wet, die bedoeld te zijn een groote stap verder op den weg der rechtsgelijkheid van het bijzonder- met liet openbaar onder wijs, moet n. o. m. ook een nationale wet zijn, die tot stand kan komen, ook met medewerking van weldenkende tegeislanders. Wij vreezen wel, dat <iit laatste moeilijk zal gaan, er moet echter zooveel mogelijk naar gestreefd worden. En dan is het zaak die bepalingen te verbeteren, welke naar het oordeel van deskundigen, ook bevriende deskundigen, niet gelukkig geformuleerd of van inhoud zijn. Laat ons hopen, dat onze geestverwanten in de Kamer rekening houden met s'emmen als deze, dan zal de voorgestelde wijziging een zegen zijn voor het bijzonder onderwijs en geen damocleszwaard voor de openbare onderwijzers. Het jongste t legram uit Tokio over de krijgsverrichtingen voor Port Arthur geelt, al ziet 't er als een overwinningsbulletin .it, slechts de bevestiging van den indruk dien men uit al de telegrammnn van den laat aten tijd krijgt: dat de Japanners, zelfs ten koste van ontzaglijke opofferingen, er tot dusver alleen in geslaagd zijn, de vooruit geschoven stelliugeu van de steikste forten- rij te bemachtigen, terwijl dc forten zelf nog ui handen van de Russen blijven. De Ja— panneis die, gelijk men weet, sedert maan den geer. ambtelijke berichten over Tort Arthur uitgeven, doen natuurlijk hun best om huu teleurstelling over dezen gang van zaken te verbergen slechts een enkele maal gelijk de uitlating van den Japanschen mi nister van financien bij de bespreking de buitenlandsche leeuing in het parlement Maar denk eens na Past het een edel man, zulk een toon aan te slaan in een huis, waar men hem gastvrij heeft ontvangen Mag hij de bewoners bedreigen en de hand uitsteken naar een meisje, als wilde hij haar uit de handen der ougeloovigen redden Jaomdat dit meisje als een slavin wordt behandeld en op het puut staat, ver kocht te worden aan een onwaardige. Dat woord is onjuist. Bohuu kent, wel is waar, zijn afkomst niet maar hij is een roemrijk krijsman van kindsbeen af was hij ons dierbaar mijn zoons zijn met hem opgegroeid, En bovendien, hem Hélène te ontnemen, zou hem het leven ontnemen zijn Mevrouw... ik heb haast, mijn mannei> wachten Een laatste maal... Kies De prinEes keerde zich tot haar zonen Wat is uw meoniug, kinderen? De prinsen zagen elkander aan en zwegen. Eindelijk bromde Siméen Als gij beveelt, hem te dooden, moedor, zuilen wij hem dooden... het meisje te geven, zullen wij het geven. Toen wendde zij zich tot Jan Mijnheer, gij hebt. ons het vuur aan de echeeneu gelegd... In zijn wanhoop is Bohun iu staat, alles op 't spel te zetten Wie zal ons beschermen voor zijn wraak llij zal vallen onder de slagen van den hertog, maar niet voordat hij ons allen heeft gedood. Wat moeten wij doen Zij zweeg een oogenblik en ging toen verder: Luister. Deze heele zaak moet volstrekt geheim blijven... Ouder het een ot ander voorwendsel zullen wij Bohun na.tr Peréiaslaud zenden- Als hij weg is, belooveu wij U, dat wij Hélène zelf te Lubuié bij den hertog zullen brengen dan zult gij hem een troe penafdeeliug te onzer bescherming vragen In afwachting kunt gij uw mannen wel hier laten. Als wij U vandaag Hélène gaven, zou Bohun ze u morgen weer outrooven Ga'dus, zwijg als het graf en wacht qns te Lubuié. Óm door* u verraden te worden, zoodra ik den rug gekeerd heb? IJ verraden... U verraden., gij hebt ons iu uw macht, dat weet gij maar al te goed. Geef ons uw eerewoord, dat gij het geheim bewaren zult. 025532- v* ïïtS-. T 'jli- v' 35 bewijst, moe'en zij erkennen dat de vertiaging in de inneming van Port Arthur een lee lijken streep door hun rekening maakt. Dat Port Arthur ten slotte vallen zal, staat voor ieder Japanner zoo vast als een geloofsar tikel. De berichten over dc krijgsverrichtingen van de afgeloopen dagen blijven intusscheu onbelangrijk. Volgens het eene telegram heeft de Japansche vloot zich in de laatste veertien dagen b-perki tot een nauwlettende blokkade, en nu en dan het werpen van een paar bommen in de stad iederen dag werden' er jonken in beslag genomen alleen Tsifoe h ceft op die miuicr zestig jonken verloren. Een andere berichtgever seint, dat admiraal Togo thans zijn schepen laat herstellen en opknappen, wat wel noodig is, daar de meeste schepen van dc Japansche vloot nu al bijna een jaar haast onafgebro ken dienst doen. Dit klinkt zeker niet onwaarschijnlijk, daar dc Japanners zich wel gereed moeten make i om de Russische Oostzcevloot, als de-c in de Oost Aziali sche wateren verschijn', een behoorlijke ontvangst te bereiden maar wij verouder— s'.e'len dat Togo wel sedert lang (na den lOen Augustus) aideelingen van zijn vloot beurtelings naar de Japansche dokken ge zonden zal hebben, intusschcn altijd genoeg schepen bij Port Arthur beschikbaar hou dend^, niet alleen om de blokkade e haud haven, maar ook om een mogelijken uitval van de Russische vloot van Port Arthur af te slaan. DE H. VADER. In liet Consistorie, Maandag te Rome gehouden, heelt Z. LI. de Paus volgens de gewoonte een toespraak gehouden. Eu waar over kon die anders zijn dan over de afge dwaalde en ontvoerde oudtte dochter der Kerk Eerst sprak Zijne Heiligheid nog ziju groote droefheid uit over den oorlog in het Oosten, God biddende dat deze bloedige slachting toch mocht eindigen. Doch daarna sprak de 11. Vader over de treurige rol, door het eertijds voornaamste katholieke volk thans gespeeld. Christus is er uit de scholen en rechtszalen gebannen het volk wordt vervreemd van den godsdieust en vijandig gestemd en nog treuriger plan nen worden er gesmeed. Ik geef u mijn woord... maar gij, geef mij Hélène. Ziezoo, nu zijn wij bet eens... Maar nog een enkel woord... Als de prinses iets kwaads overkomt, wee U Drijf ons niet tot het uiterste met uw bedreigingen wij ook zouden als wanliopigen kunnen handelen. Ik neem mijn maatregelen... Om Hélène voor Rozloghi aan Bohun te verkoopeu, deed gij haar geweld aan en nu deukt gij er zelfs niet aan haar te vragen, of de man, die haar hand verworven heeft, haar aaustaat. Wij zullen het haar vragen en iu Uw tegenwoordigheid, hernam de prinses, terwijl zij moeite deed, haar opwellenden toorn te on derdrukken. Siméon, ga haar halen. Nog schenen do bedreigingen, de scheldwoor den te weergalmen, als do echo van een afdrij vend onweer, toen te midden van die menscheu met woedenden blik, wreed uiterlijk en saam- getrokken wenkbrauwen, de lieve verschijring van Hélène binnentrad. Hélène, begon de prinses op somberen toon en op Krétuski wijzend, ziedaar uw toe komstig echtgenoot. als uwe neigingen inet onze verlangens in overeenstemming zijn. Het jonge meisjo verbleekte, zij bedekte de oogeu met beide handen vervolgens stak z;j eensklaps de armen uit naar den officier. is liet waar fluisterde zij. Een uur later trok de stoet van den gezant en de troep van Jan do >r het boscli, op weg naar Lulmié. Krétuski en Longiuus Podbipieta reden voorop. De luitenant schoon ten prooi aan een diepe neerslachtigheid Plotseling kwam de echo van een lied hem iu zijn over peinzing storen Helaas Helaas mijn hart lijdt pijn... Weldra reed Bohuu voorhij zijn paard was overdekt met schuim en slijk. Zonder twijfel had hij iu dolle vaart doo: steppen en bosschen gereden, dronken van wind en ruimte, om ziju hart het zwijgen op te leggen en ziju smarten te vergeten. Nu keerde hij terug naar Rozloghi. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1904 | | pagina 1