rvïiTiTrnër
anuari lUOö
Tweede Blad.
7
-Tiuirgung
JBEKENDMAKINGr.
LANDBOl
BW.
Bedorven
.*and.
RIEGERS BEDROGEN
Winkeliers, die U andere zeepsoorten
Rusland en Japan.
OINNENLANP.
Provinciaal Nieuws.
IN DE HANDEN STOPPEN, ALS U $UNLIGHT=
=ZEEP VRAAGT, BEDRIEGEN ZICHZELF, WANT
ZIJ VERLIEZEN HUN DEBIET, U WENSCHT DE
ZOO GUNSTIG BEKENDE SUNLIGHT.
DE EENIGE BESTE ZEEP, GEEN ANDERE.
LET DUS OP HET WOORD „SUNLIGHT"
OP IEDER STUK ZEEP
Onderzoek naar de geoefendheid
van lotelingen.
Het nut van schoolartsen.
Het Vredespaleis.
Minister Kuyper.
Tweede Kamer.
Leobond.
Verlichting.
Benoeming.
Diefstal.
Diefstal.
Storm.
Brug Keizersveer.
van
Do Burgemeester vau Waalwijk
MAAKT BEKEND,
dat ki-t onderzoek naar de geoefendheid van
lotelingen uit deze gemeente die dingen naar
het bewijs, hetzij voor militaire bekwaamheid
hetzij voor lichamelijke geoefendheid, dan
wel voor beide, zal plaats hebben in de ci
tadelkazerne te 's Bosch op Donderdag 11
Januari a s. des namiddags ten 1 uur.
Waalwijk, 21 December 1904.
De Burgemeester voornoemd,
Een verkeerd genomen proef doet bij de
landbouwers meer kwaad dan honderd juist
uitgevoerde proeven goed doen. Dut heb ik
reeds vaak kunnen marken, wanneer ik nu
en dan eens over het gebruik van kalk
spreek. Er zijn landbouwers, die in 'i
geheel geen goeds willen hooren van de kalk.
Zij zeggen dit die het land verbrandt. Eu
dan vertellen zij van talrijke perceelen grond
in verschillende deelen vat.' ons land, waar
de kalk zoo slecht gewerkt heeft, dat men
nu in 't geheel geec wittei oogst meer kun
winnen, geen rogge, geen haver. De plan
ten komen wel goed op, doch het gewaï
begint spoedig te kwijnei. Iu geen geval
kan men eenige hoeveelhed zaad van be-
teekenis winnen.
Met schijnt dut iu deti tijd, toen alom in
het land door de landbouwl eraars geleeruard
werd, dat men toch vooral kalk moest ge
bruiken, dit laud te veel, «at wil zeggen te
vaak en te sterk gekalkt is. Toen Sturing
schreef„als de boeren zoo doorgaan met
hun eenzijdige bemesting zonder kalk, zul
er weldra geen kalk meer iu den Neder-
landschen bodem te vinden zijn", schijnen
sommige boeren gemeend te hebben, dat de
kalk een gewone meststo was en hebben
zij jaar op jaar maar kalk gegeven. Het is
geen sprookje. Inderdaad zijn er tal van
perceelen, die thans nog door die slechte
behandeling lijden.
Is daar niets aan te d®en moet die
grond in wei blijven ligger, of kan men daar
niets op verbouwen dan klaver, knollen,
spurrie enz.? Ja zeker, er is wel een mid
del om dien grond te vebeteren. Het zal
'niet in één of twee jaar gaan, maar toe
iwel in eenige jaren. Eu ltt raiddel is zeer
gemakkelijk. De perceelei. die als boven
beschreven is, tot dit bedoven land moeten
gerekend worden, geve meu gedurende
eenige jaren, eiken winter of vroeg in hel
^voorjaar een zeer rijke beiesting met eenig
ruw kalizout, hetzij kaïriet of carnolliet.
Men behoeft daarbij niet hang te zijn, dat
9U0 tot 1000 K.G per lectare te veel is.
En men beginne reeds ia het eerste jaar
met halmgewassen te zaaim. Men zal dan
duidelijk zien, dat de oogst gaandeweg
Verbetert. Meu late dairbij natuurlijk de
gewone bemesting niet aciterwege. Daarbij
torge meu, dat de kalizoiten goed onderge-
ploegd worden en het lanl zorgvuldig wordt
ingezet. De verklaring is niet moeilijk.
De kalk, die in den grod aanwezig is, zal
sich met het chloor dei ruime kalizouten
rerbinden tot zoogenaamle chloorkalk, die
n het water oplost en nar den ondergrond
'.al zakken. De kali kont ten goede aan
ien oogst. Men neme di proef.
Een belangrijke stap schijnt gezet door
le Japanners naar de veovering van Port
Irthur.
Het Japansche belegeringsleger seinde
mar Tokio, en vandaar we:d het nieuws
verder over de wereld uitgegoten
„De linkervleugel en het ceutrum van
hst leger lieten Woensdagochtend om tien
uur de borstwering aan den voorkant van
het tort Erloeng-shan in de lucht vliegen
en bezetten daarna die borstwering stormen
derhand. Zij wierpen verdediging? w rken
op onder dekking van het vuur der zware
kanonnen en veldstukken en het vuur van
den vijand ten spijt.
Om vier uur 's middags liepen wij storm
en bezetten de binnenste lijn van de ..ware
kanonnen in het inwendige aan h<-t fort.
Daarop rukten wij naar de keel van het
fort, waaruit de vijand ten laatste, ha een
hevig verzet, gedreven werd. Zoodoende
viel het gcheele fort Erloeng-shan 's avonds
om half acht in onze handen."
En Riuter weet te vertellen:
Worndagochtend te tien uur deden de
Japanners zeven dynamiet-mijuen springen,
waardoor bressen werden gemaakt iu den
front-muur van het fort, waardoor een aan
zienlijke macht storm liep, onder bedekking
van een hevige beschieting. Nadat de eerste
geschutsliiiie was bezet, volgde een heftige
strijd., die eindigde met de verovering van
het geheele fort. Van da bezetting zijn
ruim vijfhonderd man ontkomen."
Verder wordt nog bericht, dat de Japan
ners bij deze onderneming duizend man
verloren. Mat dan wel als minimum mag
worden beschouwd.
Welke betcekenis nu heeft de val van
dit fort voor den zoo gewenschten en ge-
vreesden val van de vesting zelve
Volgens de deskundigen een zeer groote,
zoodat reeds /oor een paar maanden door
een Engelsch blad le val van Port Arthur
werd voorspeld, zes uren na het nemen
vau Erloeng-shan.
Zóó snel schijnt het toch niet te gaan,
mnar zeker is, dat de Japanners een groot
voordeel hebben behaald en bovendien een
bewonderenswaardig stuk vernielingswerk
geleverd.
Immers dit fort lag op een rots of neen
het was zelve een reuzenrots en om het te
ondermijnen is ontzaglijke kracht en even
veel geduld noodig geweest.
Erloeng-shans ligt dicht bij den spoorweg
en ook niet ver van de havenpunt, die
langs de spoorlijn noordwaarts wijst. Het
was déérom zoo vau belang voor de Russen
omdat, wanneer de vijand hier kanonnen
opstelt, hij verschillende andere Russische
forten in den rug kan beschieten en dus
zotgoed als onbruikbaar maken.
De stad Port Arthur zelve zal dan ook
inderdaad nu wel onhoudbaar wezen, niet
enkel voor de Russen evenwel, ook voor
de Japanners. Want nog onaangetast staat
dc reeks van versterkingen op Liaotishan.
de groote Kaap, die de Gele Zee insteekt
en die zoowel naar de land- als naar de
zeezijde zwsar is versterkt. De Rassen
kunnen vandaar met hun geschut de Ja
panners verhinderen in de stad zelve en de
haven te komen, zoodat het eigenlijke Port
Arthur ten slotte een verlaten puinhoop zal
worden.
Niettemin blijft de verovering van Xr-
loeng—shan toch een mooi stuk werk, dat
den Japanners zoovele offers zal hebben
gekost, dat de raming uit Tokio gemeld
1000 man wel beneden de waarheid zal
zijn. Een andere schatting spreekt van 4
h 5000 man verlies.
Het derde Russische legerkorps.
Generaals Kaulbars heeft aan den czaar
ceu telegram gezonden, waarin hij meedeelt
een inspectie te hebben gedaan langs de
stellingen en voorposten vau het derde
leger. Hij bracht den troepen de hu'de
van den czaar over voor hun toewijding,
welke hulde overal met groote geestdrift
werd ontvangen. De geest van de troepen
is uitstekend eu niemand denkt er aan zijn
plicht te verzaken. De mannen zien er
goed uit, daar de voeding goed is en i e
onderaardsche schuilplaatsen goede woning
biedeu. De algemeene indruk is dan ook
z:er gerus stellend.
Russisch troepenvervoer.
In verband met het verlan en van gene
raal Kouropatkine 0111 zijn troepencijfer zoo
hoog mogelijk up te voeren en zijn versterkt
leger zoo spoedig mogelijk bij elkaar te
hebben, zou hij het voorstel aan het de
par ement van oorlog te Petersburg hebben
gedaan om, in ptaa s van <le dage'ijks van
beide eindpunten vertrekkende twuaif .reiuen
er achttien te laten loopen. Thuis meent
men echter, dat de Trans—Siberische
spoorweg tot geen hooger capaciteit kan
worden opgevoerd.
Een interessant cijfer wordt tevens door
de spoorwegautoriteiten gep'ubiceerd, nl.
dat sinds de vol'ooing van den Trans—Se—
berischen spoorweg daarlangs vervoerd zijn
537000 man, lücOO officie-en en 180000
paarden allen gaande van Rusland naar
Mockden.
Japansche legeruitgaven.
Uit Tokio wordt gemeld, dat het Japan
sche Hoogerhuis Woensdag met algemeene
stemmen de begrooting van oorlog zonder
eenig amendement aannam en de gewone
begrooting voor 1905 met eenige wijzigingen
als voorgesteld door het Lagerhuis vast
stelde.
Door het Hoogerhuis werden verschillende
belastingsoutwerpen goedgekeurd en andere
finantieele maarregelen, nadat deze eerst
door het Lagerhuis behandeld waren,
tegen de helft vun Februari (10 of 17)
weer te worden bijeengeroepen tot hervat
ting der werkzaamheden.
Het nut van schoolartsen blijkt wel
duidelijk uit de volgende mededeeliug uit
Zaandam
Daar door den schoolarts de aandacht
van B. en W. is gevestigd op het feit,
dat niet minder dan 67 leerlingen der
openbare scholen lijdende zijn aan favus en
andere besmettelijke huidziekten terwijl dat
aantal klaarblijkelijk ook door besmetting
op die scholen stijgende is, zijn B. en W.
met dezen arabteuaar te rads gegaan, opdat
eene gelegenheid worde geopend om die
leerlingen gratis of tegen laag tarief le
behandelen, Het gaat toch kwalijk aan de
bedoelde leerlingen zonder meer eenvoudig
van de scholen te verwijderen.
Voor deze piiiënten zal nu door den
schoolarts eene polikliniek worden geopend,
tnet welken maatregel de beide stada -doc
toren zich kunnen vereerrigen, die er geen
bezwaar in zien, dat op deze wijze in hunne
armen - praktijk wordt ingegrepen. Voorge
steld wordt den schoolarts voor deze be
moeiingen f 500 per jaar toe te kennen.
Voorts zal Vermoedelijk noodig zijn voor
hulp bij de behandeling f 100 en voor
verband eu geneesmiddelen f400 per jaar.
Gratis worden geholpen kinderen van ou
ders met 1 600 en minder inkomen. Tusschen
f 600 en f800 is per maaud fl verschul
digd on lusschen f 800 en f1000 per
maand 12. Vanaf f 1000 inkomen wordt
geen toegang in de polikliniek meer ver
leend, maai ouders van die kinderen vallen
in het gewone tarief der geneeskundige prac-
tijk. Daar eene ontvangst van f 250 per
jaar voor behandeling van lijders wordt ver
wacht. zal de toepassing van het boven
voorgestelde aan de gemeente op plm. f 750
komen te staan. De gezondheidscommissie
vereenigt zich met deze voordracht.
Naar wij uit goede bron vernemen, is
het nu zoo goed als zeker, dat het Vredes-
pahis te 's-Gravenhage in het Malieveld
zal komen te staan.
Zelfs wanneer de met gravin Van Bylandt
gevoerde onderhandelingen over de bestem
ming van haar terrein als exercitieveld
mochten afspringen, zou de regeering het
Malieveld willen bestemmen als de plaats
voor het Vredespaleis en n»ar een ander
terrein omzien voor exercitiën, volksfeesten
enz- (HblH.)
Naar de O. Haarl. Ct. verneemt, heeft
dr. Kuyper wegens ambtelijke bezigheden
afgezien om tot herstel van gezondheid
eenigen tijd in de Riviera door te brengen,
Nederlands onzijdigheid in Iudië.
Tot handhaving van de onzijdigheid in
Ned. Indië in verband met den Russisch-
Japanschen oorlog zijn sedert de laatste
berichten te Sabang gesUtionneerd het
pantserschip „Koningin Regentes", de twee
kruisers „Noord-Brabant" en „Utrecht,"
h°t flofieljevaattuig „Nias", de torpedobooten
„Hydra", Scylla" en „Sphini"-
Heden is het pantserschip „Hertog Hen
drik" uit Nederland in Ned.-Indië aange
komen, alwaar ook nog aanwezig zijn de
oorlogsschepen „Gelderland' en „Holland".
De leden van de Iweede Kamer zijn
Zaterdag uiteengegaan in de verwachting
Waalwijk, 31 December 1904.
De pont te Drongelen.
Door ce Kamer van Koophandel en Fa
brieken alhier, is aan H.H. Gedeputeerde
Staten een request gezonden van den vol
genden inhoud
Voortdurend kwamen in de laatste
veertien dagen bij onze Kamer klachten
in over den onhoudbaren toestand aan
het Drongelsche Veer bij gelegenheid
van den was van het water op den
Maasmond.
Door den buitengewoon sterken
stroom op genoemden Waterweg kon
de stoompont verscheidene dagen ach
tereen onmogelijk varen, zoodat het ver
keer tusschen het Westelijk gedeelte
der Langstraat en het land van Heusden
en Altena geheel gestremd was en de
handel totaal stil stond.
Het zal nauwelijks gezegd behoeven
te worden welke onberekenbare nadeelen
hieruit voor de betrokken streken in
het algemeen en voor de Langstraat in
het bijzonder voortvloeien. Immers de
aanzienlijke handel in vee en land
bouwproducten tusschen het boven-en
benedenland, dreigt daardoor óf te
zullen verloopen óf naar elders, d. w. z.
buiten de Provincie overgebracht te
worden.
Van welk belang het Drongelsche
Veer voor een groot deel onzer Provincie
is, blijkt genoegzaam uit het feit, dat
er talrijke dagen zijn waarop ruim twee
honderd personen en honderd voertui
gen ongerekend het groote aantal stuks
vee, worden overgezet. Op geen enkel
traject aan den geheelen Maasmond,
zelfs niet aan de vaste brug bij Heusden,
kan de drukte vergeleken worden bij
die aan het Drongelsche Veer, waar het
geheele jaar door, zelfs des nachts, de
pont onafgebroken haren dienst moet
verrichten.
Een goed, in alle opzichten voldoend
veer te Drongelen, mag daarom zonder
overdrijving gerust een provinciaal belang
genoemd worden.
De Kamer geeft mitsdien uw College
ernstig in overweging maatregelen te
willen nemen, waardoor eene herhaling
van dien treurigen toestand als boven
geschetst, zoo mogelijk voorkomen worde.
Dit zou naar veler gevoelen kunnen
geschieden door den aanleg terzelfde
plaatse van een tweede veer in schuine
richting, dat bij hoogden waterstand
dienst zou doen of door bij was van
het water tijdig een sterke sleepboot,
die de pont zou kunnen voorttrekken, te
Drongelen te stationneeren.
De Kamer beschouwt deze zaak ook
uit een oogpunt van provinciaal belang-
van zeer urgenten aard. Met schier
wiskunstige zekerheid toch kan worden
vastgesteld,^ dat genoemd euvel zich
bij eiken beduidenden waterwas herhalen
zal. In dit treurig vooruitzicht gaan
reeds nu verscheidene landbouwers en
handelaars met hun vee naar Gorinchem
of Rotterdam, die anders onze markten
geregeld bezoeken. Meerderen zullen er
heengaan, nu eene Maatschappij, die van
gemelde nadeelen tracht te profiteeren,
een geregelden stoombootdienst op ge
noemde plaatsen heeft ingesteld en door
het plaatsen van een stijger aan den
Maasmond bij Drongelen het laden en
lossen van vee zoo bijzonder heeft ver
gemakkelijkt. Ten laatste zal, zoo niet
spoedig afdoende verbetering wordt aan
gebracht, de geheele handel in vee en
landbouwproducten naar Goiinchem of
Rotterdam zijn overgebracht, zeer ten
nadeele van^ die duizenden Noord-Bra-
banters ten Zuiden van den Maasmond,
die in het verkeer en den handel met
het land van Heusden en Altena of in
drukke Waalwijksche week-en jaarmark
ten eene bron van bestaan vinden.
Om al deze redenen verzoekt de
Kamer Uw hooggeacht College nogmaals
met den meesten aandrang in bovenge
noemd bezwaar te willen voorzien.
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat met
Driekoningen 'a avonds om 6 uur op de zaal
bij den Heer van Dun eene algemeene ver
gadering van den Leobond zal gehouden
worden, waarbij als spreker zal optreden
den Heer Henri Hermans, vroeger te Box
meer thans aan het secretariaat van den
Arbeid te Maastricht.
N-itr wij met genoegen vernemen het ft
de g.ncouimissie aan den directeur order
gege en de lantaarns des morgens tot 7 uur
te lalen branden. Dit zal door de werklieden
die zich naar den arbeid begeven, of door
kerkgangers reker gaarne worden gelezen.
Ier vervanging van den beer G. Jorwerda
is met ingang van 1 Januari a- s. benoemd
tot klerk op bet kantoor der directe be
lastingen te Geertruidenberg de heer A. J.
Vonk, thans in gelijke betrekking werkzaam
alhier.
Gymnastiekvereeniging.
Naar men ons mededeelt is alhier eene
nieuwe gj ranastiekvereeniging opgericht
onder den naam van „De Franken."
Naar wij vernemeu is het drietal jongens
onlangs op diefstal betrapt, gisteren te
VBosch in stil verhoor geweest.
Tentoonstellings-souvenir.
Het present-exemplaar, de beschrijving
onzer roemrijke Internationale Tentoonstel
ling van Schoen- en lederartikelen, gehouden
te Waalwijk van 23-31 Aug. 1903 is
thans aan onze abonnees verzonden en zal
nu wel in ieders bezit zijn. Van verschil
lende zijden ontvingen wij hartelijke dank
betuigingen voor de toezending van het
fraaie werkje, dat als een blijvend souvenir
aan deze grootsche en zoo uitnemend ge
slaagde Waalwijksche onderneming, in boe
kenkast "of op boekenrek een eereplaatsje
zal innemen. Wij vertrouwen, dat onze abon-
ne a deze groote opofferingen onzerzijds op
prijs zullen stellen eu ons blad, dat ais met
den dag uitgebreider en daardoor voor onze
streek belangrijker wordt, moreel en finan
cieel zullen blijven steunen. In dit geval
zullen wij in staat gesteld zijn onzen lezers
een volgende maal een werk aan te bieden
vau nog grooteren omvang, dat vooral van
jongeren van dagen, een vraagbaak op ve
lerlei gebied zijn zal.
Naar wij vernemen, heeft zeker iemand
bij een paar fabrikanten te Kaatsheuvel
en bij een te Waalwijk voor een groot
bedrag aan schoenen opgekocht.
Ilij heeft die in bezit genomen en is naar
men zegt met den geheelen voorraad over
de grenzen. De zaak is in handen der
politie.
Een vreeselijke storm woedde gisteren
boven deze streek. In onze gemeente liet
hij ook verschillende sporen achter, zinken
platen werden van verschillende daken af
gerukt, pannen enz. De stand der haven
werd zeer hoog, terwijl achter Besoijen en
Cappelle de buitenpolder geheel is geinu-
meerd.
Uit Oisterwijk
Het pas gebouwde gebouw van de heeren
De Jong Teurlings, nabij het station Oig-
terwijk, behoorende bij de steenfabriek Wil-
helmina, is hedenmorgen door den storm
geheel in elkaar geworpengeen enkele
muur bleef staan. Het gebouw bevatte woning
kantooi eu stal, doch was nog niet in ge
bruik gesteld. Gelukkig was er niemand in
het gebouw aanwezig.
Men schrijft aan het Dbl. v. N. uit het
Land van Altena
De Nieuwe Maasmond is geopend en het
eerste hoog water dit daarna is gekomen,
kan reeds eenigszins doen oordeelen over
zijne werking. Hoe dat oordeel luiden zal,
als bij hoog „bovenwater" stormen uit het
noordwesten woeden cn een hooge vloed
tegen dat bovenwater in werkt, zal de on
dervinding nog moeten leeren, zooveel is
thans reeds zeker, dat het isolement dezer
etreek heel wat grooter is geworden door
dien geopenden Maasmond. Had men tot
dusverre in den winter in vour- en najaar
met drie factoren rekening te houden als
men een spoor- of tramstation wilde berei
ken, thans is daar een vierde faklor bijge
komen. Vóór genoemde opening plaats had.
was het reizen hier afhankelijk van ijs,
storm en het onderloopen van sommige
overwegen, nu is daar bijgekomen de sterke
stroom op de nieuwe rivier, waardoor het
overzetten dikwijls onmogelijk wordt. Van
de veren met kabelpont kan men nu bij
hoog water hooren kan niet over, de stroom
is te sterk.
Van liet Keizersveer „de stoompont kan
door den sterken stroom bijna Diet aan den
wal komen." Van het Sleeuwijksche veer,
dat niet tot den Maasmond behoort, spreken
wij hier niet.
Het vruchtbare, kwijnende Land van