Donderdag 13 April 1905
Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen.
Rummer 30.
28p Jaargang
Onze Kiesvereniging.
De Oorlog.
AH TOON TIELEN,
woord „SUNLIGHT"
Winkeliers, die U andere zeepsoorten
OP IEDER STUK
INDUSTRIEELEN.
FEÜlLLE'i OiV.
U 1 T G E V E 11
WAALWIJK.
DE ËENIGE BESTE Z
LET DUS OP
S8S:
IN DE HANDEN STOPPEN, ALS U SuNLIGHT=
=ZEEP VRAAGT, BEDRIEGEN ZICHZELF, WANT
ZIJ VERLIEZEN HUN DEBIET U WENSCHT DE
ZOO GUNSTIG BEKENDE SUNLIGHT.
ANDERE.
Doch zij dit, aan zal ook wederzijds de
belangstelling der kiezers iu de kiesverecui-
ging blijvend zijn.
Merci
V-AT-_- 3 ~T. 1 n?-3fc r r cSB
Courant,
Dit Blad verschijnt W o e n s d a g— en Zaterdagavou d.
Abonnementsprijs per 3 maanden fü.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
Advkrtentibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiön Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeefige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
«a. mm m m m
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Waalwijk houdt zich onledig met hit
opmaken van het verslag over 1901.
Heeren Xndustriëelen worden verzocht
hunne opgaven voor het verslag zoo spoedig
mogelijk aan den Voorzitter iu te zenden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voornoemd.
■IIIWillii i
Zoo is dan weder de Kiesvereeniging van
vroeger in eere hersteld, of liever uit de
oude kiesvereeniging „als een fenix uit ziju
assche" is de nieuwe kiesvereeniging ver
lezen.
Eere aan hen, die de reorganisatie der
kiesvereeniging op zich namen aan hen, die
deze mannen in hun pogen steunden.
Moge die kiesvereeniging niet slechts met
gunstig resultaat werken bij de aanstaande
keuze van een nieuw lid voor de Tweede
Kamer, maar moge zij ook een blijvende
actie ontwikkelen.
't Is waar, het werk dat thans reeds aan
den winkel is, de drukte voor de komende
verkiezing neemt een groot derl van de
attentie in beslag. Maar Toch is het goed,
toch werd de noodzakelijkheid door de afge
vaardigde bestuursleden gevoeld, om nog
een weinig verder te zien in de toekomst
En zich de vraag te stellen, hoe zal de
kiesvereeniging in de toekomst een heilzame
actie blijven ontwikkelen.
Terecht merkte een der afgevaardigde ter
TP
Heldenroman van HENRYK SIENKIEWICZ
voor De Echo van het Zuidenvertaald
door H
TWEEJE boek.
(52)
HOOFDSTUK IX.
Chmiel sprong overeind aanstonds was hij
ontnuchterd.
Holaschreeuwde hij tot den kleinen
Kozak, die de wacht hield op den drempel,
Iiola mijn mantel mijn muts en mijn com
mando-staf
Daarna wendde hij zich tot ziju secretaris:
Wie?
De priester Patroni Lasko, gezonden door
Zijne Hoogheid den palatijn van Brachaw.
Door Kisiel?
Ja.
God zij geloofd riep Chmielnigki ver
heugd.
Ziju gelaat helderde op, zijn oogen schit
terden. Geen twijfel meerdo Republiek
toonde zich genegen, te onderhandelen.
Maar zoo de boodschap van Kisiel van
vredelievenden aard was, de tijdingen, welke
Chmiel denzelfdeu dag ontving, droegen een
heel ander karakter.
Hij vernam, dat Yaréma, na dien stout-
moedigen tocht door de wouden en de moeras
sen, op het terrein van den opstand was
aangekomen en op zijn weg alles doodde,
verbrandde en met den grond gelijk maakte.
Een detachement huzaren onder aanvoering
van Krétuski had de voorhoede der Kozakkeu
verpletterd, meer dan tweeduizend manschap
pen. Wi6niowiegki in persoon maakte zich
8tormender hand meester van Poghrébisce, het
landgoed der hertogen van Zbaraz. Yreeselijke
dingen werden verteld over den val dezer
centrale vergadering op: //Kiezen wij nu
een degelijk lid voor de Tweede Kamer en
kan dat kamerlid acht, twaalf jaren en
langer zijn zeM behouden, dan zal de kies
vereeniging voor lange jaren hebben afge
werkt". De geboorte van den Hinken jon
gen zal der moeder dood zijn
En 't zou toch wel jammer zijn van de
nieuwe organisatie, zoo deze zoo spoedig
reeds in ontbinding moest geraken.
Wat moeten wij in acht nemen om de
kiesvereeniging een gezond leven te doen
leven
„Geen twist, dus éénheidgeen over
haasting, dus beleid geen verzuim dus
werkzaamheid. Vooral op werkzaamheid
komt het aan."
Zoo schreef wijlen Dr. Schaepman.
Eensgezindheid en beleidvol handelen dus,
uiaar handelen.
Welke actie kan de kiesvereeniging on
wikkelen.
Gelijk in de centrale vergadering werd
aangemerkt. De kiesveieeniging kan z66
ingericht worden, dat zij dieuntbaar gemaakt
worden aan de verkiezing voor Provinciale
Staten.
Een goed plan, dat ieder wel bij zich
zelf overwogen zal hebben. Dat ieder aan
't publiek kon inededeelcn. Maar dat hem
eert, die dc koe bij de horens pakte en
het plan iu de vergadering voordroeg.
Aldus zou aan de misbruiken bij gelegen
heid van die Statenverkiezingen een einde
gemaakt kunnen worden. Aldus zouden 'Je
palen, die het terrein van actie beperkeu
worden uitgezet. Moge hel reglement zoo
sterkte, de schuilpluats der bloeddorstigsten
ouder de Kozakken. «Doodt ze en laat hen
voelen, dat zij sterven zou de hertog ziju
soldaten toegeroepen hebben. Deze laatsteu
hadden niemand gespaard. Zevenhonderd ge
vangenen werden opgehangentweehonderd
uiteen gescheurd Met één slag was het oproer
iu die streek onderdrukt. De stroopende ben
den vluchtten ijlings naar het kamp van
Chmiel. Geen boom in het bosch of er hing
een lijk aan En dat gebeurde op
eeuige mijlen afstands van Bialocerkiew,
bijna onder de oogen van Chmiel.
Bij het ontvangen dezer tijding begon de
betman te razen als een gewonde stier. Eeuer-
zijds onderhandelingen anderzijds oorlog. Den
hertog het hoofd bi; den, dat was de onder
handelingen met den gezant van den palatijn
van Braclaw iu den wind slaan.
Ten einde raad, was zijn eeuige hoop nog
op de Tartaren gevestigd.
Op staauden voet begaf hij zich naar het
kwartier van TuhayBey.
TuhayBey, mijn vriend, zeide hij na
de gebruikelijke groeten, kom mij ter hulp,
zooals gij gedaan hebt bij het Gele Meer en
bij Korsuu. De gezant van den palatijn Kisiel
heeft mij heden een brief overhandigd van
zijn meester. Men is genegen, de wencchen
van het Zaporogenleger te vervullen, op voor
waarde, dat ik de wapens neerleg. Aan deze
voorwaarde moet ik mij onderwerpen, in
schijn ten minste, om blijk te geven van mijn
goeden wil. Van den anderen kant heeft mijn
dood-vijand, hertog Wisniowiegki, Poghrébisce
ingenomen en alle inwoners vermoord. Nu ik
zelf hen niet wreken kan, kom ik u vragen
»Ga met uw Tartaren mijn vijand en den uwe
kastijden en hem vei hinderen, ons kamp aan
te vallen."
TuhayBey, die met gekruiste beenen op
een stapel tapijten zat, welke te Korsun en
iu de omliggende kasteeleu waren buit gemaakt
wiegde zich van voren naar achterenhij
sloot de oogeu ten halve als om na te denkeu
en zei vervolgens
Ik zal gaan, maar met u; anders niet!
Gij hebt mij beloofd, mij in den nood
bij te staan.
U bij te staandus, met u te vechten.
spoedig mogelijk aan de eischen der Pro
vinciale S'ate..verkiezing aa 'gepast worden
Doch loopt de actie der kiesvereeniging
hier dood Neen Door een der afge
vaardigden ter centrale vergadering werd er
op gewezen dat in artikel 1 van het Regle
ment te lezen staat, dat liet doel der Ver-
eeniging is dc kiezers te ontwikkelen en
voor te lichten enz.
Met welke mi Idelen de kiesvereeniging
dit hoopt te doen, wordt niet in 'i bijzon
der aangegeven. De afgevaardigde formu-
Perdc ook geen voorstel om die middelen
alsnog op te nemen.
Hij constateerde eenvoudig het feit, dat
het tweede doel (o, ware het haar eerste
doelder kiesvereeniging is de kiezers te
ontwikkelen, dat de middelen tot dat doel
in het reglement ziju aangegeven, maar dat
hij hoopte, dat ook dit doel niet verwaar
loosd zou worden.
Een gotd woord, dat wèl begrepen en
niet fergeten moge worden. Niet slechts
in den verkiezingstijd, maar ook en vooral
buiten dien tijd, kan en moet de kiesver
eeniging zich aan de voorlichting en ont
wikkeling der kieners wijden.
Wij hoorden een afgevaardigde verklaren
Nu tellen we nog al kiezers. Maar als de
verkiezing eens achter den rug is, hoe zal
't dan gaan. Zullen dan de gelederen niet
erg gedund worden
Ja en neen.
Ja 1 Als de actie der kiesvereeniging zich
tot verkiezing beperkt
Neen I Als die actie zich uitstrekt tot de
voorlichting en ontwikkeling der kiezers.
Ditn als zij die voorlichting out rangen,
die ontwikkeling genieten kunnen, zullen
de kiezers belangstellend blijven en niet met
tegenzin hun contributie betalen.
En ook zullen door de kiezers geen op-
werpingen geopperd worden als deze „Vroe
ger kregen we als we gingen stemmen op
'u candidaat een paar kwartjes en nouw
zouden ze nog drie stuivers willen hebben
als ge op iemand wilt stemmen."
Moge dan de nieuwe kiesvereeniging hare
actie hij de aanstaande Verkiezing met gun
stige» uitslag bekroond zien. Maar moge tevens
de afdeelingen nu reeds de beide voorname
punten overwegen en tot daden herleiden n.l.
het besluit om de actie van dé kiesvereeni
ging uit te breiden tot de Provinciale
Staten
En haar niet te beperken tot den ver
kiezingstijd, maar aan de ontwikkeling en
voorlichting der kiezers op politiek en maat-
schappelijk gebied gestadig te arbeiden.
Dan zal van onze organisatie van
onze katholieke organisatie in 'i algemeen
gezegd kunnen worden over eenige jaren
wat Dr. Kuyper op de laatste Deputaten-
vergadering sprak
„Uw organisatie staat thans op haar
hoogte punt en uw trouwe opkomst is u
getuige van haar kracluigen bloei. Een
zure druif voor wie, haar gelaakt en gehekeld
hebben, maar ons door meer dan eene
andere partij met leede oogen benijd. Die.
organisatie heeft een publiek meeleven onder
u gewektwaarvan niemand gedroomd had.
Ze heeft uw kleine groep tot een intensieve
macht gevormd, waarmee vriend en tegen
stander rekent. En ze heeft, last not least,
zulk een nobel korps van trouweernstige
terdege geoefende mannen onder uw plaatselijke
leiders doen opstaandal heel uw actie van
zelt loopt. Van klem of druk van bovenaf
op u uitgeoefend bestaat dan ook sehijn noch
schaduw Veeleer krimpt de handeling van
uw Centraal Comité al meer tot het onmerk
bare in.
En nu reeds mag dankbaar geprofeteerd
dat, al ontvielen u straks door den dood
do oudste uwer raadslieden, dank zij do
voortreffelijke organisatie, de anti-revo
lutionaire (lees katholieke) partij ongedeerd
en ongeschokt haar rustige ontwikkeling
zeu kunnen voortzetten.
de Heer N. Hij ziet dan over 't hoofd....
ja raad eens wien onzen Van Houten 1
Deze zal toch op elk gebied ons in vrij
zinnigen geest leiden (natuurlijken in
kracht als regeeringspersoon voor Dr. Knijper
niet onderdoen. Dit laatste zou uog te
bezien staan, al is Van Houten ontegen
zeggelijk een knap man.
Voör ons is echter de generalissimus van
het Utr. Dblii. allerminst de favoriet. Af
gescheiden nog van zijne vrijzinnigheid, wat
zou er van de sociale wetgeving terecht
komen, als deze man als minister van B.
Z. op het Torentje kwam.
In zijn 16en Staatkundigen brief richt
hij zch tegen „al die arbeidswetgeving".
Heel de sociale wetgeving is voor hem uit den
booze. Bedenk men dan nog, dal hij de man
is van 't „ornament", bovendien de schrijver
van een boek, waarin God, Familie en
Eigendom worden aangetast, dan zeggen wij
zeker: Wij moeten van dezen generalissi
mus niets hebben. Geeu van Houten s. v. p.
merci I
Het Utr. Dbl. wijdt een tweetal artikelen
aan de „Stille Stem" van den heer Tutein
Nolthenius] en voelt zieh in menig opzicht
geestverwant van dezen Nationaal-Histori-
schen penvoerder, die feitelijk naast de rech
terzijde slaat.
Desalniettemin en ondanks dat moet het
Utr. Dbld. van Dr. Kuyper niets hebben.
De heer Tutein Nolthenius heeft dezen vol
gens genoemd blad te hoog geschat, al be
kent het dan ruiterlijk, dat onze minister-
presideut eene figuur is, die men niet ver
kleint dan ten eigen nadcele. Maar, zegt
het verder, dat er niemand anders is om er
zich omheen te scharen, daarin vergist zich
Ga heen
Ik heb u naar believen de keus gelaten
uit de gevangenen ik heb u den buit ge
schonken en de hetmaunen overgeleverd.
Iu het tegenovergestelde geval zou ik u
aan hen overgeleverd hebben.
Ik zal mijn beklag bij den Khan indienen.
Ga uw gang, dronkaard 1
De kleine tanden van den bey schitterden
Chmiel zag in, dat het nutteloos was, verder
aan te dringen. Hij stond op en begaf zich
naar den Khan.
Bij dezen vond hij geen beter onthaal. De
Tartaren hielden alléén hun eigen belang in
het oog. Liever dan een gewaagden veldslag
te ondernemen tegen een aanvoerder, die voor
onoverwinnelijk doorging, stroopten zij iu
kleine troepen het land af, teneinde schatten
te verzamelen zonder hun bloed te vergieten.
Razend van woede keerde Chmielnigki in
zijn kwartier terug.
Hij bracht een kruik brandewijn aan zijn
lippen, maar W'ykowski rukte ze uit zijn
handen.
Drink niet meer, hetmau. De gezant van
den palatijn wacht u. Gij moet hem eerst
ontvangen.
Chmielnigki schuimbekte.
U en den gezant, ik zal u beiden laten
ophangen
Zooals gij verkiest maar zoolang ik hier
ben, zult gij geen drank meer hebben. Foei!
hetmau Het geheele leger weet reeds, dat er
een gezant aangekomen is. De kolonels ver
wachten een bijeenroepiug van den krijgsraad
het is nu geen tijd om te drinken. Op het
oogeublik kunt gij nog vrede sluiten op de
voorwaarden, die gij zelf wilt voorschrijven...
Weldra zal het te laat zijn. Ons beider hoofden
staan op het spel. Geloof mij stuur een
gezantschap naar Warschau onderwerp u
aan Zijne Majesteit
Gij hebt misschien gelijk, zei Chmielnigki
Laat de klok luiden om den krijgsraad bijeen
te roepen
Wykowski verwijderde zich de klokken
luidden en weldra verschenen in de vergader
zaal de kolonels en de atamanuen Allen
hadden gehoor gegeven aan de oproeping, te
beginnen met Krywonos, de rechterhand van
Chmielnigki. Wat de Tartaren betreft, deze
hadden geen recht om de vergaderingen bij
te wonen.
Eindelijk trad ook Chmielnigki binnen,
gehuld in een purperen gewaad, den commando-
staf in de hand. Naast liem liepen de orthodoxe
priester Patroni Lasko en Wykowski in zijne
hoedanigheid van secretaris.
Chmiel zette zich neer eu scheen iu gedachten
verzonken. Na verloop van eenigen tijd nam
hij zijn muts van het hoofd, de zitting van
den raad was geopend. De hetmau stond op
eu sprak de volgende woorden
KolonelB en atamanuen, mijne trouwe
kameraden! Wij hebben de wapens opgenomen
om met behulp van den doorluchtigen Khan
der Tartaren de vrijheden eu voorrechten
deelachtig te worden, welke de koning, onze
meester, ons heeft gewaarborgd eu die ons
door de willekeur van de dwingelanden der
Ukraine zijn ontnomen. God heeft bewezen,
met ons te zijn Hij heeft ons de overwinning
geschonken ovor onze verdrukkers Hij beeft
hun hoogmoed gestraft. Laat ons daarom iu
kinderlijk vertrouwen naar hem opzien. Maar
bedenken wij tevens, dat het geloof ons ge
biedt, het vergieten van Christen bloed te
staken, hetgeen niet zeggen wil, dat wij de
wapens moeten neerleggen, voordat onze
voorrechten en vrijheden deugdelijk gewaar
horgd zijn. Zijne Hoogheid de palatijn van
Braclaw stelt mij eene regeling voor om tot
vrede te komen, ik beu van oordeel, dat wij
op dat voorstel moeten ihgaan. Niet wij, de
trouwe onderdanen van den koning, maar die
trotsche landvoogden, de Potogki s, de Kali-
nowski's, de Wisniowiegki's weigeren ge -
hoorzaamheid aan Zijne Majesteit en aan de
Republiek. Wij kunnen aanspraak maken op
de dankbaarheid van den koning eu van de
Staten, omdat wij hen voor hun hoogmoed
hebben gestraft. Ik verzoek u daarom, ge
trouwe kameraden, met mij kennis te nemen
van den brief, dien de palatijn Kisiel mij
zendt door middel van Patroni Lasko, een
priester der heilige orthodoxe Kerk. Duu
zult gij tot het wijze besluit komen, dat wij
het vergieten van Christen bloed moeten
staken, overtuigd, dat wij zoodoende aanspraak
kunnen maken op de erkentelijkheid van den
Het naderend zeegevecht.
Het schijnt nu zoo goed als zeker, dat het
biuninkori tot een stiijd >al kómen tusschen
de Baltische vloot onder Rodjestvcnsky,
waarvan de steikte tot het kleinste schip na
bekend is, en de Japaosche eskadeis onder
Togo, Kamimoera en Oerioe, waarvan dc
totale sterkte geheim wordt gehouden, maar
waarvan men zeker kan zijn, dat ze den
tegenstanders wel kunnen staan.
Het lijkt wel een heeleu durf van ds Rus
sen om, zonder hulp van hei aanvuilingses—
kader van admiraal Nebogatoffden strijd aan
te binden. Want pas drie dagen geleden
heeft dat eskader Djibouti verlaten, zoodat de
afstand tusschen de beide Russische vloten
ongeveer 60,000 kilometer of 18 d 20 dagen
stoomens bedraagt. De Standaard maaktechtec
de opmerking, dat het der moeite niet waard
was te wachten op de aanvullingsvloot, om
dat er oude schepen bij zijn die de andere
oorlogsbodems maar in huu bewegingen
zouden belemmeren.
Uit diverse telegrammen van Singapore
en Batavia valt de conclussle tc trekken, dat
de opperbevelhebber van het Baltische eskader
voornemens schijnt zijn macht te splitsen in
twee deelen, met dien verstande, dat de
admiraal—en—chef de route neemt om het
zuiden, terwijl admiraal Enquist met het
andere deel in noordelijke richting zou gaan.
koning, onzen heer, eu van de Republiek.
Chmielnigki vroeg niet aan zijne onderge
schikten of het weuschelijk was, dat de
vijandelijkheden gestaakt werden,hij eischte
dat zulks gebeurde. Vandaar dan ook, dat
een ontevreden gemompel opging, hetwelk
weldra oversloeg in een dreigend misbaarde
verwoedste tegenstanders waren Zarnota en
Iladziach.
Zwijgend keek de hetmau rond, van welken
kant het verzet kwam en grifte de namen in
zijn geheugen.
Doch reeds was Wykowski, zijn secretaris,
opgestaan en las den brief van den palatijn
voor. Tegelijkertijd maakte Zorko den inhoud
bekend aan de gewone soldaten van het Za
porogenlegcr. Er heerschte dus een diepe
stilte, zoowel in de vorgaderzaal als buiten.
De palatijn schreef als volgt
«Aan den Bevelhebber van het
getiouwe koninklijke Zaporogen—
leger, mijn hoogvereerden Vriend.
«Ofschoon ik weet, dat men het er op
aan legt om U te beschouwen als een vijand
der Republiek, houd ik U voor eon trouwen
dienaar van den Koning en van de door
luchtige Republiek Deze overtuiging staat
bij mij zoo vast, dat ik haar heb m- dege—
deeld aan mijne collega's van den Seuuat.
Ik voer duartoe drie redenen aan. De
eerste is, dat het Zaporogeuleger, hoozeer
overigens gehecht aan zijne eeuwenoude
vrijheden, trouw blijft aan den koning, uan
de landvoogden eu aan de Republiek. De
tweede, dat do bevolking der Ukraine, zoo
verknocht aan het orthodoxe geloof, liever
al haar kinderen zou zien sterven, dan hen
ontrouw te zien worden aan den gezworen
eed. En de derde is, dat wij, ondanks
deze onlusten, deze innerlijke verdeeldheid en
ondanks het vergoten bloed, allen hetzellde
vaderland heïïbeu, een vaderland, waar wij
geboren zijn eu waar wij voorrechten en
vrijheden genieten, welke baars gelijken in
geen ander rijk ter wereld vinden.
(Wordt vervolgd.)