Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Ti m es te mm».
uinmtr
Donderdag 18 Mei 1905
28e Jaargang
TeüTllkTok.
De Oorlog.
ANT00N TIELEN,
BEDRIEGERS BEDROGEN
ui li II iinin i-b« o
U t o bv eb:
Winkeliers, die U andere zeepsoorten
OP IEDER STUK ZEEP.
INDUS'i'KIEBLEN.
DE STRIJD TEGEN DEN LUPUS.
tiSBBmamast
IN DE HANDEN STOPPEN, ALS U SuNLIGHT-
=ZEEP VRAAGT, BEDRIEGEN ZICHZELF, WANT
ZIJ VERLIEZEN HUN DEBIET, U WENSCHT DE
ZOO GUNSTIG BEKENDE SUNLIGHT.
DE EENIGE BESTE ZEEP, GEEN ANDERE.
LET DUS OP HET WOORD „SUNLIGHT
Door omstandigheden kun
nen we heden geen vervolg-artikel
van «Vrijhandel of protectie»
geven. In 't nummer van a. s.
Zaterdag wordt het wederom
voortgezet.
Ni Lansistraatsclie Cwnrant,
Dit Blad rerschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
WAALWIJK.
AdvertkntiBn 1—7 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiëu Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden specific zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Waalwijk houdt zich onledig met het
opmaken van het verslag over 1904.
Heeren ludustriëelen worden verzooht
hunne opgaven voor het verslag zoo spoedig
mogelijk aar. den Voorzitter in te zenden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voornoemd.
Gelukkig is, vooral iu den laatste jaren,
een edele wedstrijd ontstaan om de tuber
culose zooveel mogelijk te genezen, en ook
in ons laud kan reeds gewezen worden op 'i
resultaat, al staan wij daarin nog bij enkele
andere landen ten achter.
Ouder de vele vormen, waarin de tuber
culose zich voordoet is er een, welke aan
die ziekte een vreeselijk karakter geeft Wij
bedoelen den Lupus, een vorm van tuber
culose, welke zich vertoout dicht onder de
huid en meestal het aangezicht aantast.
Juist die plaats van aantasting maakt die
ziekte tot een der meest gevreesde, tot
eene, die der. mensch builen de gewone
samenleving plaatst.
Door het wegvreten van de huid en
Heldenroman van HENRYK SIENKIEWICZ
voor De Echo van het Zuidenvertaald
door H.
TWEEJE BOEK.
HOOFDSTUK XIV.
(61)
Of ik Chmielni$ki gezien heb Net zoo
goed, als ik U nu zie. Hij belastte mij met
de verspreiding zijner manifesten onder de
boerenhij gaf mij dezen otiiciers-staf om
mij te vrijwaren tegen de Tartaren... Wanneer
de schurken mij al te na kwamen, dan duwde
ik hun dien 6taf onder den neus. „Voel dit
eens, zeide ik hun, en loop naar den duivel."
Ik Het mij goed eten en drinken geven.... als
ik moe was gaf men mij voertuigen.... of
liever niet ik, maar mijne dierbare prinses,
welke er jammerlijk uil zag, zoo hadden de
vermoeienissen haar terneergeslaan, het arme
kind. Maar nog vóór onze aankomst te Bar
was zij, dank zij mijne zorgen, weer geheel
opgeknapt. God, God wat werd zij nage
keken Trouwens, gij allen zoudt het hoofd
verloren hebben, als gij haar gezien hadt.
Ik geloof het graag zei de kleine Wo-
lodowski.
Terwijl ik de manifesten van Lhmiel onder
het gepeupel verspreidde, kwam ik zonder
ongevallen te Barmaar in het gezicht van
het beloofde land, was ik nog bijna een kind
des doods geweest
En hoe dat? Vertel verder.
Ik ontmoet een troep dronken soldaten.
Zij hooren mij „prinses" zeggen tegen den
knaap, die mij geleidde. Aanstonds krijgen
zij achterdocht. Wie is die bedelaar Wie
is die eigenaardige knaap, welke met „prinses"
wordt aangesproken? >£ij nemen het meisje
zelfs van de kaakbeenderen, misvormt ze
de aangetasten, zoodat zc een afzichtelijk
weerzinwekkend uiterlijk verkrijgen.
Het behoeft geen betoog, dat het leven
voor zulke ellendigen een ware last i?, het
ook huu dierbare leven dat zo zooveel mo
gelijk van de menschen verwijderd, trachlen
voort Ie slepen. Ze lijden niet alleen naar
het lichtam, maar ook naar de ziel.
Gelukkig echter heeft de wetenschap d<-
altijdzoeken-Je wetenschap, die haar kracht
stelt, zoowel ten dienste als ten verderve
van den mensch, voor deze ongelukkige»
hulp en redding kunnen vinden.
Het licht, de gewone brenger van vroolijk-
heid en opbeuring, zou ook voor deze
uitgestooten zijn heerlijke gaven brengen.
Het licht, zoolang en zooveel mogelijk door
die gevreesde lupuslijders ontweken, omdat
het hun afzichtelijkheid openbaarde, zeer
sterk en geconcentreerd licht kan deze ziekte
genezen.
„De man, die ons de genezing door licht
heeft gegeven, is prof. Finsen uit Kopen
hagen. Niels Rijberg Finsen werd 15 De
cember 1860 te Thorshavn op de Faroër
geboren, genoot van 1882 af zijn opleiding
tc Reikjavik op IJsland en studeerde later
in de medicijnen te Kopenhagen. Hij was
iemand van een zwakke gezondheid, zoodat
hij reeds op betrekkelijk jeugdigen leeftijd,
24 September 1904, overleed, door de ge
heele wereld en zijn talrijke vereerders in
alle landen ten zeerste betreurd.
Dil zegt dr. C. W. Boliaan, die op het
oogenblik reeds kan bogen op resultaten
van prof. Finsens methode, welke dus is
eens goed op. Gij kunt het u wel voorstellen...
die schoonheid, die bevalligheid hun oogen
fonkelen.... Ik sla de hand aan mijn sabel....
Wolodowski viel den ouden edelman in de
rede
Dat is vreemdEen bedelaar, die zijn
degen trekt. Droegt gij dan een sabel
Hm! antwoordde Zaglobaof ik een
sabel droeg? Heb ik dat gezegd?..... Neen,
waarachtig, ik droeg geen sabel, mnar ik nam
er een van de tafel, de sabel van een der
soldaten, want het voorval had plaats in de
herberg. Twee der aanvallers leg ik dood
aan mijne voeten. Hun kameraden laden de
pistolen.... Ik roep: „Houdt op, schurken!
ik ben edelman...." Gelukkig kwam een karos,
gevolgd door vijftig ruiters, bij de herberg
aanrijden De Voorzienigheid, mijne heeren,
waakto over den moed en de onschuld, zij
zond ons eene dame van hoogen stand, welke
hare dochter naar het klooster bracht. Haar
zoon escorteerde haar met een handvol sol
daten..,. Op mijn woord, een flinke jongen,
nauwelijks de kinderschoenen ontwassen. Hij
hielp mij, die schavuiten tot hun plicht te
brengen.... Ik vertel ons wedervaren aan de
oude dame en slaag er iu haar medelijden op
te wekken. Tranen liepen over hare wangen
bij het hooren van do rampspoeden der prin
ses zij nam haar bij zich in de karos. en
weldra waren wij op weg.... Gij denkt mis
schien, dat bet daarmee afgeloopen is
Lang niet
Doch een der officieren strekte zijne hand
uit naar den horizon
Ziet eens, mijne heeren. Zou dat reeds
gebleken goed en doelireffend te zijn. Echter
zij eischt een langdurige behandeling en deze
behandeling is kostbaar
De eerste toestellen, waarmede gewerkt
werd, waren Vertamellenzen, die het zonlicht
tot een kegel vereenigden, zooals bij een
brandglas plaats heeft..
De reactieve ontsteking die op de in wer
king van sterk licht volgt ze is on« alleu
bekend uit de verbranding, zoowel aan het
strand, als boven op de bergen tusscheu de
glet.-chers was naar Finsens oordeel juist
geroepen om iu de cellc i der huid
te leiden tot veranderde verhoudingen in
het leven en voeding der c-dlige elementen.
Ook deze ontsteking op zich zelf is een
middel tot genezing, een middel, waarvan d"
chirurg, zoowel hls do huidarts zich dagelijks
bedient.
Doordat over zonlicht, het goedkoopste
licht, niet naar willekeur is te beschikken
kwam Finsen tot het electrisch booglicht,
waarvoor hij lampen van bizondere afmetingen
en sterkte liet constuteeren.
Het gebruik van booglicht bracht ook
wesr mede, dat toesteller, moesten worden
bedacht om het licht, dat zich vau de
koolspitsen naar alle kanten heen verspreidt,
te verzamele", te concenteeren en zoo
mogelijk in volle kracht te werpen op de
te behandelen huidplek. Deze toestellen nu
zijn vrij samengesteld en kostbaar.
Een vol uur is noodig voor iedere be
straling, welke als ze goed wordt uitgevoerd,
pijnloos is. Men kan het, zonder teveel
inspanning te vragen vau den behandelenden
geneesheer of verpleger(ster) brengen tot zes
patiënten per dag voor ieder toestel.
Om doel te treffen is het dus noodig de
gelegenheid te scheppen inrichtingen te
maken, waar deze behandeling naait of met
andere methoden van behandeling wordt
toegepast, alsook den onvermogenden de
middelen te verschaffen om die behandeling,
die het zij herhaald langdurig en
kostbaar is, deelachtig te worden.
Resultaat van dit pogen is, zoo alweder
dr. Boliaan, dat vele lijders uit hunne som
bere afzondering worden weggenomen, dat
zij hun levenslust weer terugkrijgen, en aan
den anderen kant een niet te vergeten om
standigheid, dat zoovele mannen en vrou
wen weer als nuttige werkkrachten aan de
samenleving worden teruggegeven, dat tal
van personen aan de zorgen der particuliere
of openbare weldadigheid worden onttrokken.
Aanvankelijk is nu in odb land nog slechts
op bescheiden schaal met deze behandeling
een aanvang gemaakt, o.a. te Rotterdam,
Amsterdam en den Haag (Ook te Utrecht
zal weldra een installatie worden opge
richt
Tal van lijders wachten echter nog op
behandeling en groot is het aantal van he n
die zelf niet over de noolige middelen be
schikken om dc behandeling te bekostigen.
Hierin te voorzien, hier hulp te kunnen
bieden i3 het doel der Nederlandsche Ver-
eeniging tot Hulp (steun) aan Lupuslijders.
Om bet groote belang van zooveel on
gelukkige», wo moeten niet vergeten,
dat d«-ze beklagenswaardige wezens nergens
werk kunnen vinden achten we het
niet ondienstig deze vereoniging iets meer
bekend te maken. Zij is den 23sten Juli
1904 te Arasterdam opgericht.
De voornaamste artikelen der statuteu
zijn
Art. 2. De Vereeniging stelt zich ten
doel in Nederland gevestigde» Lupuslijders
behulpzaam te zijn om door doelmatige be
handeling te trachten genezing van hun
ziekte te verkrijgen.
Art. 3. Ter bereiking van dit doel kan
de Vereeniging Lupuslijders geldelijk te ge-
inoet komen in de kosten hunner genees
kundige behandeling met inbegrip der daar
voor noodige reiskosten en in de kosten
van hun levensonderhoud en zoo Doodig in
die van hun gezin tijdens de geneeskundige
behandeling.
Verder kan zij subsidies vtrleenen aan
geneeskundige inrichtingen, waar lupuslijders
wordeu behandeld, ot geldelijken stt uu ge-
veo aan iedere andere zaak ter doelmatige
bestrijding van den lupus.
Art. 4. Leden der Vereeniging zijn per
sonen of rechtspersoonlijkheid bezittende
Vereenigingen, die een gift in eens tor ten
van ten minste f 100.of die zich ver
binden tot eene jaarlijksche contributie van
ten minste f 2.50. Begunstigers zijn zij, die
de Vereeniging steunen door eeu jaarlijksche
bijdrage van ten minste f 1.Kereleden
kunnen op voorstel van het bestuur, door
de Algemeeue Vergadering worden benoemd.
Natuurlijk zal de edele drift tot helpen
worden aangevuurd, als men weet, dat het
aautal der lupuslijders in ons land nagenoeg
2000 bedraagt. Dit getal lijkt grool, te groot,
de dageraad zijn?
Neen antwoordde Jau. Het is nog geen
middernacht.
Daarginds, aan den kant van Konstan-
tinow
Bij den levenden God het lijkt wel de
gloed van een brand
De gezichten werden ernstig. Het verhaal
onderbrekend, sprongen de officieren overeind.
Brand Brand
Het is Krywonos. Hij komt van Po-
lonna en brandt alles op zijn weg plat.
Krywonos en zijn leger.
Eensklaps bliezen de trompetten alarm hun
schetterende tonen klonken naargeestig door
den nachtop hetzelfde oogenblik verscheen
de oude commandant Zawila te midden der
officieren.
Mijne heeren, onze verkenners zijn terng.
De vijand nadert Wij rukken uit.... Naar
uw regimenten
De officieren verspreidden zich haastig, en
iader begaf zich naar zijn post. De dienst
knechten doofden de vuren uit. In de verte
kleurde een steeds heller gloed den hemel
rood. Men blies het sein tot opstijgen. On
bestemde vormen van mannen en paarden
bewogen zich in het duister. Spoedig daarop
zetten de regimenten zich in beweging iu de
richting van Konstautinow als een donkere
stroom gleden zii naar den brand....
Drie mijlen scheidden Rosolowce van Kon
stautinow vóór dat de troepen halverwege
waren, brak de dageraad aan, bleek en als
't ware huiverend om zich met den brand te
meten. Een lrisscbe bries deed de vaandels
wapperen
De Tartaren van Wierchul vormden de
voorhoede daarna kwamen de Kozakkea van
Pouiatowski, vervolgens de dragonder», de
kanonnen van Wurcel, de infanterie, de es-
cadruns der huzaren. Zagloba reed naast
Jau hij schoof in het zadel heen en weer en
was blijkbaar ongerust.
Waarde vriend, zeide hij eindelijk op
gedempt6n toon.
-- Wat is er van uw dienst? vroeg de
offioior.
Zouden de huzaren den strijd openen
Hoe nu?... als oud soldaat moet gij toch
weten, dat de huzaren alleen op het beslis
sende oogenblik tot den aanval overgaan...
Ja, ja, dat weet ik.., maar ik wilde
zekerheid hebben dat is alles.
Er heerschte een oogenblik stilte, loen
ondervroeg Zagloba opnieuw zijn kameraad
Hoeveel soldaten heeft Krywonos onder
zijn bevel?
Zestigduizend ongeveer met den tros.
O, groote God zuchtte Zagloba.
Jan lachtte in zijn baard.
Gij moet niet gelooven, dat ik bang beu,
stamelde de oude edelman maar ik ben een
beetje kortademig en in het gewoel van een
naar hetgeen men wel eeui van die slacht
offers gezien heeft, mtir het feit, dat die
ongelukkige» slechts gedwongen zich ver
tonnen, verklaart veel.
De meesten hunner zijn ouvermogen om
de kostbare behandeling te betalen. Boven-
dien is het aantal Finsen-install ties in ons
land nog verl te klein, en nog geen enkele
is op uitgebreide schaal ingericht.
Een ruiiue toetreding tot de vereeniging
is dus gewrnscht. Het adres van den peu-
ningraeester is dc heer Th. J. van Haren
Noman, Keizersgracht 113, Amsterdam.
Verdere bijzonderheden zijn te vinden in
eeu brochuurtje van dr Boliaan. Li gave
van W. Neve te Rotterdam, over welke
brochure wij reeds vroeger schreven, en ter
lezing aanbevolen.
Dit boekje bevat ook behalve de afbeel
ding van een Lüpuspatiente onder behan
deling, die van pati'iite», vóór en na de
behandeling. Reeds na 3 maanden was een
i> ui.stig resultaat bereikt.
Besluiten we dit woord over die vreese-
lijke ziekte en hare genezing met een aan
sporing lid te worden tegen f 2.50 of be
gunstiger h f 1.
Dat ook grootere sommen welkom zijn,
is, in aanmerking genomen de duro instal
laties, zeer verklaarbaar.
Maar nog een andere wijze van steun
is mogelijk, nl. door het bijeenbrengen van
gelden om daarvoor een of meer lijders te
doen verplegen.
Kan ook onze gemeente of een combinatie
vau gemeenten op dit gebied niet wat doen
groote menigte krijg ik het altijd zoo be
nauwd. Welk voordeel wilt gij, dat ik ineen
dicht gevecht met mijn verstand doe? Daar
ia Podbipieta beter op zijn plaats dan Zaglo
ba,.. Ik heb de tweehonderd dukaten, welke
de hertog mij gegoven heeft, hier op mijn
borst genaaidmaar ik zou toch liever ergens
anders verstrooing zoeken...
Moed, vriend...
Moed?... Ik heb te veel moed. En dat
is het juist, wat mij augst aanjaagt... mijn
strijdlust zal de overhand behouden ep mijn
voorzichtigheid.
Maar waarom blijft gij dan niet in de
achterhoede?
Ik dacht, dat men veiliger was in de
gelederen.
En met recht... Gij zult zien, dat het
niet zoo vreeselijk is... Doch hier zyn wij
bij den vijver der Kerseboomen.
Inderdaad schitterde in de verte het stille
water. Hel leger maakte balt.
Begint de strijd reeds? vroeg Zagloba.
Noen, de hertog moet ons eerst in
slagorde stellen.
Het was nu helder dag. De brand ver
bleekte bij het fellere licht der zon. Zoodra
het leger in slagorde was geschaard, hief
het in koor de morgen-hymne aau „Ave
salutis portae".
Zoover het gezicht reikte was de tegen
overgestelde oever zwart van de menigten
Kozakken. De regimenten stroomden als gol
ven aan de cavalerie der Zaporogen, gewa
pend met lange pieken de infanterie met de
zware musketten vervolgens zwermen van
boeren welke zwaaiden met zeisen, dorsch
vlegels en vorken. Daarachter, nog half
vagend in de witte morgenuevelen. de on
metelijke tros, eene rollende stad gelijk. Ie
gen hunne gewoonten in, naderden de Ko
zakken zwijgend
Zagloba, die zich geen stap van Jan ver
wijderde, begon te grommen
Hemelscbe goedheid Wat een bende
Ze blijven aldoor maar aan stroomen, zonder
oponthoud. Dat de pest je verdelge, schurken!
Geen scheldwoorden vandaag vriend t
is Zondag.
O ja, dat is waar ook- Ik kan met
De zeeslag begonnen?
Eeu Noorsch stoomschip, dat op 12 dezer
te Moji aankwam, rapporteert des morgens
van den vorigen dag, dus Donderdag 1.1. op
33 gr. 45 min. Noorderbreedte en 129 gr.
20 min. Oosterlengte tusscheu 8 en 11 uur
des voormiddags een kanonnade te hebben
gehoord.
Wat het bericht weder vei dacht maakt,
is de bijvoeging dat tengevolge van den mist
niets van de strijdenden kon gezien worden,
alleen het schokken van de geschutsalvo's
was duidelijk waar te nemen. De bemanning
zag nog ecu Japansche torpedoboot zich
„full speed" iu de richting van het vuren
begeven.
Het feit, dat geen enkel officieel telegram
melding maakt van eenige ontmoeting zelfs
beter doen, dan mijn hart tot God te ver -
heffen Pater noster qui «b in coelis... Van
dan kaut van dat gapeupel is weinig goeds te
verwachten...Sauctificetur nomen tuum..,.
't Zal er warm toegaan op den dijk..-. Adve-
uiat regnum tuumOp mijn woord, ik voel
een beklemming op mijn borstFiat volun
tas tna..,. Moogt ge tot den laatgten man
omkoman, moordenaars, bandieten I.... Maar
kijk eens, wat is dat
Een detachement van eenige honderden
soldaten scheidde zich van dedoukere massa s af
en naderde in wanorde den dijk.
Dat zijn de eerste schermutselingen,
antwoordde Krétuski gij snit zien dat de
onzen zich ook iu beweging zetten.
- Wat? Gaat de strijd waarachtig be
ginnen?
Zoo waar als de zou ons beschijnt.
Gij schijnt allemaal van den duivel be
zeten riep Zagloba buiten zich zeiven. Gij
slaat die gruwelen gade, alsof het eeu hospartij
met carnaval was.
Wij zijn er aan gewoon.
Deukt gij deel te nemeu aan de scher
mutselingeu
Ieder moet doen, wat hij kan.
De onzen zetten zich in beweging, riep
Zagloba. Daar zijn zij
Eu hij strekte de hand uit naar de roode
lijn der dragonders van Wolodowski, die in
gematigden draf den dijk naderden- Vrij
willigers van alle escadrous volgden Wierchul
wiens rond haar iu de zon glansde, Kachel,
Poniatowski, Longinns Podbipieta.
De afstand, welke de twee detachementen
scheidde, werd zienderoogen minder.
(Jij zult getuige zijn van schitterende
heldendaden, zei Krétuski. Volg vooral goed
Wolodowski en Longinus, dat zijn eerste
bazenziet gij *o
Of ik ze zie....
Kjjk dan goedZonder twijfel zal
hun voorbeeld uw moed aanwakkeren.
(Wordt vervolgd.)
