pj om nier 60.
Zondag 30 Juli L905.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Tweede Blad.
Bescherming onzer Nijverheid.
2Se Jaargang.
ANTOON TIELEN,
De Oorlog.
BUITENLAND.
Noorwegen.
Macedonië.
^BINNENLAND.
België.
ÜITGEVER
WAALWIJK.
en
Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zénden aan den
Uitgever.
Advketkntibn 1—7 regels f 0.60 daarboven 8 ceut per regel, groote
letters uaar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciele zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
(Overgenomen uit het vakblad voor de
schoenmakerij.)
De heer Talens, fabrikant te Apel
doorn, gaf eene brochure in het licht
»Een stem uit de practijk*, waarin hij
aan de kaak stelt de zucht van vele
Nederlanders om aan buitenlandsche
producten, al zijn die vaak duurder en
minderwaardig dan het eigen Neder-
landsche fabrikaat, de voorkeur te geven.
De schuld van dezen anti-nationalen
toestand werpt hij op den tusschenhan-
del, en geeft daarvan onderscheidene
staaltjes.
Een tusschenhandelaar in den Haag
beroemde er zich zelfs op zoo
schrijft hij dat hij om qualiteit niets
gaf, wanneer het maar niet de spui
gaten uitliep, want, zoo voegde hij mij
toe»Het publiek oordeelt toch niet,
althans het groote publiek niet. De af
keer van Hollandsch fabrikaat is boven
dien zoo gróót, dat het zeer moet
uitmunten, zal het publiek het willen
koopen en hij verklaarde daarom buiten
landsche artikelen te willen koopen*.
Hij beschouwde het publiek als idioot.
Zoo verneem ik nog dat deze man na
genoeg alles levert aan een der Ministers.
Eenige hoogleeraren in Miinchen, die
aan ons filiaal allervleiendste attesten
gaven en die des zomers in Nederland
vertoeven, beklaagden er zich over,
dat zij in niet een der groote steden
van Holland onze fabrikaten hadden
kunnen krijgen. Echt Nederlandsch I
>Een Nederlandsch hoogleeraar, die
voor ons nooit te spreken was, beveelt
een inferieur Duitsch goed ten sterkste
aan, en in een van de monopolie-winkels
in Amsterdam ziet ge het in groote
hoeveelheden onder de auspiciën van den
hoogleeraar verkoopen*.
Zoowel in Nederland als in Indië
meent de heer Talens wordt het
publiek zoodanig gesuggereerd, dat het
niet anders weet of alles wat uit het
eigen land komt, is duur en slecht,
zoodat het goede Nederlandsche fabri
kaat er met geen middel is bekend te
maken.
De Nieuwe Courant deze
brochure besprekende schrijft o.a.
Al kan .slechts de helft van de door
den heer Talens genoemde feiten den
toets der werkelijkheid doorstaan, dan
ziet het er inderdaad met de waardee
ring van de eigen nijverheid in ons land
allerbedroevendst uit. Het schijnt daar
mee reeds zoover gekomen, dat de
schrijver deze klacht van een Neder
landsch fabrikant moest opvangen »Wat
zou Nederland toch een rijk land zijn,
wanneer Amsterdam en andere groote
steden, die in Nederland liggen, ook tot
het afzetgebied van de Nederlandsche
nijverheid behoorden 1<
»In den grond heeft de heer Talens
volkomen gelijk, ofschoon wij (de
Nieuwe) met hem te eenenmale ver
schillen in de middelen van redres die
hier moeten worden aanbevolen. De
schrijver wil al die buitenlandsche arti
kelen weren door een beschermend ta
rief, terwijl wij van meening zijn, dat de
eigen nijverheid en de consument daar
door van den wal in de sloot zouden
geholpen zijn. Wel zien wij in, en de
brochure van den heer Talens is er weer
een voorbeeld van, dat, als onze koop
lieden en ons publiek maar voortgaan
met tegenzin te toonen in volkomen
goede en zelfs goedkoopere nationale
voortbrengselen, zij het roepen om pro
tectie in de hand werken.
Maar daarmee meent de Nieuwe
is protectie nog niet gerechtvaar
digd. Inplaats van het eene kwaad door
andere te verslimmeren, bevordere men
veeleer in den lande en overal waar
Nederlanders zich gevestigd hebben, een
groote, machtige beweging om overal,
door eigen voorbeeld in de eerste plaats,
op te komen voor wat goed Hollands
is. Waar een Algemeen Neder
landsch Verbond hier en in den
vreemde heilzaam werkt voor het goed
recht van de Nederlandsche taal, ver
dient alom met evenveel geestdrift ge
streden te worden voor de waardeering
van de eigen voortbrengselen. Trouwens,
het een kan uitmuntend met het andere
samengaan het is beide nationaal stre
ven en leven bij uitnemendheid.
>Elke natie in de wereld trekt haar
eigen landgenootcn voor, behalve Ne
derland. Dit stelt zijn eigen landskinde
ren achter bij vreemden, zoowel in
betrekkingen als bij aanbestedingen,
aankoopen en wat dies meer zij. En de
overheden doen daar, helaas dapper aan
mee, dikwijls uit sleur, omdat zij er niet
aan denken.
Het in de brochure medegedeelde,
het daarin verzamelde feitenmateriaal zij
o.a. in de belangstelling aanbevolen
van de Departementen van de Maat
schappij van N ij verheid, die
onlangs op uitnoodiging van het hoofd
bestuur, een enquête instelden naar de
waardeering van eigen nijverheid in hun
cring.*
Wat wij hierboven uit de brochure
Talens en uit de Nieuwe courant citeer
den, is een toejuiching verdienende po
ging om de oogen onzer landgenooten
open te maken voor een leelijk gebrek,
dat hun aankleeft, n.l. de gewoonte om
eigen industrie te minachten. Het doet
ons genoegen van deze poging melding
te kunnen maken, te meer waar wij nog
niet zoo heel lang geleden (21 Juli 1904)
moesten wijzen op een correspondentie
in het A 1 g. Handelsblad, waarin
het Amerikaansche schoenwerk hemel
hoog verheven en het Nederlandsche een
trap gegeven werd. Men zal zich herin
neren, dat een Noordbrabantsche schoe
nenfabrikant hiertegen opkwam en de
redactie van het Handelsblad tot erken
ning bracht, dat de verbruikers, die het
Amerikaansche schoeisel in bewerking,
sierlijkheid en duurzaamheid boven Ne
derlandsch fabrikaat stellen, ongelijk
lebben. Opmerkelijk is, dat heden, dus
precies een jaar later, in onze kolommen
over het schoenwerk van dezelfden Noord-
brabantschen schoenfabrikant een uiterst
vleiende beoordeeling voorkomt van
een buitenlandsch vakblad, een onver
dachte getuigenis, waartegenover de lee-
kencorrespondentie in het Handelsblad
in het niet verzinkt. Inderdaad, dit geval
is een treffende illustratie van de onver
diende minachting, die Nederlanders voor
de Nederlandsche industrie gevoelen, een
geval, waard om als supplement opge
nomen te worden in de boven aange
haalde brochure.
De les, die de dagbladpers uit deze
geschiedenis kan trekken, moge zij ter
harte nemen. Wanneer de pers haar
taak naar den eisch opvat en werkelijk
als voorlichtster van de publieke mee
ning optreedt, zal zij bij de beoordeeling
van binnen- of buitenlandsche fabrikaten
niet zooals de Handelsblad-correspondent
behooren af te gaan op beweringen van
Jan of Piet, maar zij zal meer deskun
digen moeten raadplegen, omdat de goede
naam van onze industrie maar al te ge
makkelijk onder verkeerde voorstellingen
lijden kan. Van oudsher gold ons land
als een land van landbouw, handel en
scheepvaart; nijverheid trad meer op
den achtergrond. Wellicht is het hieraan
toe te schrijven, dat de Nederlander
zelfs nu nog op nijverheidsgebied geen
groote verwachtingen van zijn landge
nooten heelt, doch al het mogelijke
moet gedaan worden en de pers is
een machtige factor om daartoe mede
te werken om den Nederlander een
meer ware voorstelling te geven van wat
onze industrie presteert, en hem minder
enthousiast te maken voor wat van vreem
den bodem komt. De dagbladpers kan
ook op dit punt de groote menigte op
voeden.
>Tot zoover het Vakblad.»
Wij voegen hieraan toe dat wij hopen
»dat de wenken onze dagbladpers in bo-
»venstaand artikel gegeven, door haar
moge ter harte genomen worden. Hoe
♦treurig was 't toch b.v. met de versla-
gen van de zoo luisterrijk geslaagde
Tentoonstelling in Waalwijk gesteld. De
groote pers had daarvan niet zoo veel
werk gemaakt, als in den regel met ge-
wone landbouwtentoonstellingen wel het
geval is. Waarachtig de nijverheid en
bijzonder de, trots alle bezwaren, sterk
vooruitstrevende schoenindustrie ver-
dient ten volle dat zij meer gekend en
erkend wordt in den lande.
8 a c h a 1 i d.
Bij de Japanschr legatie in den Haag is
uit Tokio het volgende ambtelijke telegram
over de krijgsverrichtingen op Sachalin ont -
vangen
Uit hei kamp op Sachalin wordt bericht
Den 24en heelt eeu detachement den vijand
nabij het eerste vooiwerk verdreven en be
zette 't een liuie, die 'zich uitstrekt van
Polowinka tot het tweede voorweric. De
vijandelijke macht bestond uit een bataljon
iufanterie eenige vrijwilligers en ongeveer
acht veldstukken. De vijand vluchtte in
wanorde naar Lonikof. Voor dat gevecht
was ecu ander detachement, onder dekking
van torpedojagers, naar het hoofd Alexan—
drowsk gezonden, welk hoofd de vijand
irachtte in brand lesteken. Het detachement
slaagde er in, bezit te uemen van het hoofd
iet wijl het nog niet in brand gestoken was,
waarbij de vijand herhaaldelijk werd terug
geslagen. Ook Mocgati werd door onze
roepen bezet, die de vijand verd even met
de hulp der torpedojagers.
Na 3 uur 's namiddags bezette een deta
chement de derde linie, terwijl een ander
naar Alexandrowsk oprukte en die plaats
beze-te.
's Avonds 7.15 bood de vijand opnieuw
tegenstand uit eeu ter. O. van de stad ge
legen reduit en van de hoogten ten noord
oosten van de stad. In den vroegen ochtend
van den 25en hervatten wij den aanval en
drongen den vijand terug, naar Nowo Michae-
lofsky. Denzelfden dag viel Doei (ten Z.
van Alexandrowsk, eveneens aan de Westkust)
in onze handen. Ook hier konden de onzen
brandstichtiug verhinderen. Wij maakteu 200
gevangenen.
De laatste Russische stijdmacht op
Sachalin is opgesloten zestig mijleu ten zuid-
oosteu Alt xandiowsk en hare onderwerping
is spoedig te vewachtcn, wat de Japanneis
tot de feitelijke meesters van het geheele
eiland zal maken. De goede uitslag der
expeditie is hier aanleiding tot vreugdebetoon
Admiraal Kataoka bericht, dat vier stukken
geschut op de Japansche flottielje geschoten
hebben van her va teland, zestig mijlen ten
noordwesten van Alexandtowsk. Zij werden
spoedig to» zwijgeu gebracht. Een magazijn
vloog ia de lucht en de stad stond in brand.
De vredesondethandelaars worden overal
met groote ouderscheiding ontvangen, en de
personen zelf geven een goeden waarborg
voor deo a. s. vrede.
den dood gelijk is. Wilt gij medegesleept
worden op den roodlottDen weg naar het
verval (Geroep «Neen 1 neen I Leve de
Koning Welnu, sluit dan den weg tot
het verval af. De regeerings ontwerpen
zullen Antwerpen maken tot de grootste
haven ter wereld en zullen den voorspoed
van de stad en van geheel Belgie verzekeren."
In het Vlaamsch voegde de Koning er
nog bij „Vc-or Antwerpen en bovenal voor
Belgie".
Hij weet ook wel, da', de aanhouder wint.
De Noren zullen toch over de onafhanke
lijkheids verklaringeen referendum, een volks
stemming te houden, gelijk Zweden wilden.
't Blijft een bewijs, dat bloed volstrekt
niet noodig is voor groote staatkundige ver
anderingen.
De Stockholmsche correspondent van de
Daily Mail verzekert op gezaghebbendeu
toon dat de ware reden waarom de keizer
den Oa&r wenschte te ontmoeten, was, dat
Wilhelm II eeu Hohenzollernscheu prins op
den Noorschen t'oon wil plaatsen. Ook s
keizers verlangen, om den koning van Dene
marken te bezoeken; zou daarmee in ver
band staan.
't Is me daar nog steeds het landje wel
Telkens nieuwe moorden en strooperijen
En dan beweert men nog, dat er een tempe
ring is gekomen van den rassenstrijd. Men
oordeele mm
In den omtrek van Salonika heeft de
grieksche «kipitein» Thanassi een bende
Komitadji's ontmoet, die zich na een gevecht
van 3 uur terugtrok mtt 18 dooden en 7
gevangenen achterliet.
Te Salonika is een overheidspersoon, die
een luchtje kwam scheppen op het balkon
zijner woning, door een geweerschot gedood,
Te Greveua is een griekech onderwijzer
door een Roemenier eruBtig gewond.
Te Liapsiaste hebben vier Komitadji's 'n
voornaam grieksch burgc opgelicht en naar
de bergen gebracht. Zij vragen nu losgeld.
Eiadelijk is te Janitza een bulgaarsche
onderwijzeres aangehouden, die een bom
onder haar kleeren verborgen hield.
In Belgie blijft men feesten en de koning
doet goed mee. Z. M. houdt vol, waar' 't
betreft openlijk te werken voor de Autwerp—
sche haven en de dure vestingwerken.
Te Antwerpen zei hij tot den burgeraees'er
«Het doet mij genoegen in dit raadhuis
te huorec bevestigen, dat alle Antwerpenaren
zonder uitzoodering de havenplannen der re—
geering toejuichen. Laat ons daarom hopen
dat Kamers de omwerpen zullen goedkeuren."
In amwoo'd op de toespraak van de ver
tegenwoordigers van den handel zcide de
Koning
De regeringsontwerpen zijn een uit—
\loe.sel van de nieuwe eischen en worden
'ens'.emmig aanbevolen door de ingenieurs.
In Belgie is men vrij wantrouwend: het
wantrouwen is er een openbaar kwaad. Een
volk dat Diet vooruiistreeft, gaat achteruit
en dreigt te verzinken in een slaap, die aan
SpcHinrichting.
Het Haagschecorrespondentiebureau meldt
Naar men van goeder hand verzekerd, kan
van intrekking van het Koninklijk besluit
houdende goedkeuring der statuten van de
z. g. Sociéié de bieufaisance (speelinrichting)
te Amsterdam geen sprake zijn, omdat der
gelijke intrekking onmogelijk is.
Wel daarentegen kan, in geval van af
wijking of in strijd bandelen met de statu
ten, door de rechterlijke macht, in dit geval
de rechlbank te Amsterdam, op vordaring
van het openbaar ministerie, de ontbinding
der vereeuiging of de vervallenverklaring
als rechtspersoon worden uitgesproken, ge
lijk nog onlangs geschied is ten opzichte
van den Marine-raatrozenbond.
Katholieke .Sociale Aetie.
In aanvulling van ons vroeger bericht
betreffende de eerste Centrale Vergadering
van de Katholieke Sociale Actie, zijn wij
thans gemachtigd mede te deelen, dat tot
Algemeen- Secretaris is benoemd rnr. P. J.
M. Aalberse, te Leiden, welke benoeming
door het Doorluchtig Episcopaat is bekrach
tigd.
Tot Algemeen Adviseur is benoemd
prof. J. 1). J. Aengenent, Hoogleeraar aan
liet Groot-Seminarie te Warmond.
Althans gedurende de eerste jaren zal
nu het Centraal Bureau gevestigd wordeD
te Leiden. Reeds is de voorbereiding ervan
in vollen gang.
Ministrieelc Crisis.
Met eenige zekerheid kunnen wij mede
deelen, dat aan de volgeude heeren poite-
feuilles aangeboden zijn mr. Rikker, finan
ciënmr. van Leeuwen, burgem. van Am
sterdam buitenlandsche zaken en mr. de Mees
ter, vice-president van den Raad in Indië,
koloniën.
Deze heeren moeten de portefeuilles onder
zekere voorwaardeu hebben aangenomen.
Naar uit vertrouwbare bron aan het llbl.
wordt bericht, hebben de staatslieden, e-
hoorenile tot zoogenaamde oud-liberalen, die
aangezocht zijn zitting te nemen in het
Kabinet dat in wording is, gemeend, daaraan
geen gevolg te moeten geven. Ouder bijvoe-
giug evenwel, dat zulks geenszins de geneigd
heid uitsluit om aan ren te vormen vrijzinnig-
Kabinet Teun te verbenen, wal trouwens
voor de hand ligt, nu men bij de verkiezin
gen te zameu tegen het huidige Kabinet is
opgetreden.
Dr. Kuypcr.
Naar we vernemen, is er geen sprake van
dat dr. Kuyper nu reeds zijn voorgenomen
reis zou ouderneiren. Van medische zijde is
hem een leeds te lang uitgestelde kuur in
een Puitsche badplaats voorgeschreven, waar
toe hem als miuister de tijd ontbrak, en die
hij nu hoe eer hoe beter denkt aan te van
gen. Als de oplossing der crisis zich nog
lang laat wachten, zou vertrek, hangende de
crisis, zelfs noodzakelijk kunnen worden.
De Graufsehe Kamerzetel.
In antwoord op het telegrafisch verzoek
van de Geld. aan m. dr. Kooien, om het
blad te willen inlichten over de waarde der
geruchten, die in het kiesdistrict Grave
rcndloopcu over een hem toegeschreven
voornemen om het Kamerlidmaatschap neer
te leggen, ontving het blad gisteravond het
volgende draad-antwoord
Interlaken, 26/7 '05. B°richt natuurlijk
totaal uit de lucht gegrepen. Kooien.
De zaak-Vierhout
De correspondent der N.R.Ct. te Batavia
seint heden
De heer Vierhout heelt, door den bericht
gever van het geïncrimineerde entrefilet
gemachtigd, diens naam genoomd.
Koniaklijk bezoek te Leeuwarden
Door H. M. de Koningin was de wensch
kenbaar gemaakt om tijdens Haar bezoek
aan Friesland proeven te zien van Friesche
kunstnijverheid.
Ten einde aan dien wensch gevolg te
kunnen geven heeft zich te Leeuwarden een
commissie gevormd oui een tentoonstelling
van Friesche kunstnijverheid- producten te
oiganiseeren gedurende de dagen dat II. M.
aldaar vertoeft. De commissie bestaat uit
mevr. de douairière bsse. A. Van Ilarinxma
thoe Slooten, geb. bsse. Col lot d'Escury,
mevr. F. Van Eijsinga, geb. Rinia Van Nauta,
jonkvr. A. A. Van Eijsinga en de heeren
R, Bloembergen Ezu., mr. W. B» Buma en
A. J. Brouwer.
Zij heeft eeu circulaire gericht lot eenige
bekende, kunstnijveren in de provincie
Friesland en zal in den loop dezer week
met hen bespreking houden, hoe het beat
de zaak tot een goed einde kan worden
gebracht.
Koninklijk bezoek aan Vlissingen.
In do gisteren gehouden zitting van den
raad der gemeente Vlisaingen deelde de
vooizitter mode, bericht ontvangen te heb
ben dat H.M. de Koningin Ie Vlissingen zal
komen op 28 Augustus bij gelegenheid van
den terugkeer van het Indische eskader en
ter onthulling van twee oude kanonnen bij
het standbeeld van De Ruyler.
Daar de Koningin te 10 uur aankomt en
te 11 uur aan boord gaat en met de oor
logsschepen naar den Hoek-van-Hollard
denkt te stoomen, i» er geen gelegenheid
lot een -bezoek aan de stad Vlissingen.
Burg. en Weth. vragen echter een klein
crediet voor de voorbereiding speciaal ter
versiering van de rotonde.
Katholiekendug te Helmond.
Op deconclusiën van den heer A. Vervoort
inleider in den 6e Afdeeling, zijn onderstaande
wijzigingen ingediend door Dr. J. Nouwens
O. Prsemonstr. Abdij Heeswijk de derde
alinea aldus te lezen
„dat dit ondericht en die opleiding, ook
voor jongens van de.u middenstand na het
verlaten der lagere school, kan en moet ge
geven worden in de R. K. Patronaten, en
voltooid in de Propagandaclubs en de ak-
cursussen.„
en de vierde alinea aldus telezan
„besluit: dat de afdeeliugen van de Hanze
