Nummer 94.
Zondag 26 November L905.
.8e Jaargang,
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
I
Eerste Blad.
TE VUUR Eü TE ZWAAlli)
AITOON TIELE
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen.
LANDBOUW
Uiigk vek
FEUILLETON.
RUITEN LAND.
Engeland.
Frankrijk
Turkije.
Rusland.
De Tuin in den Winter
De Echo van h
Waahvijksflïf en Laiigslraatsrlic Courant
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franco per post door liet geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgtever.
WAALWIJK.
Advkrtbntikn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Advertentiëu Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden Smaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciele zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
Dr. A. Kuyper en de moorden
in Rusland.
Zooals men weet, was Dr. Kuyper in
Sebastopol, toen daar de revolutie woed
de. De eminente man schijnt er goed
afgekomen te zijn, want op 't oogenblik
is hij alweer, gezond en krachtig als ooit,
aan 't verder reizen.
Nu stelt naar aanleiding van dit »vis
a vis" der revolutie van Dr. Kuyper de
Haagsche correspondent in de Arnhemsche
Ct. voor, eene machtige uitspraak van
heel de beschaafde wereld uit te lokken
tegenover de gruwelijke slachtingen in
Rusland met Dr. Kuyper als leider
dier beweging. Want, zoo zegt hij, deze
is een Nederlander van benijdenswaardige
begaafdheid, een redenaar, welsprekend
als weinigen en tevens een penvoerder
van zeldzame kracht. Als Dr. Kuyper
zich eens aan 't hoofd dier beweging
stelde, zou daarmede niet de kans op
succes zeer vergroot worden Zoo vraagt
de vrijzinnige correspondent.
Hij is, zoo gaat hij ongeveer verder,
oud-Minister, die ondanks talrijke tegen
standers ontegenzeggelijk bij zeer velen
gezag heeft. Hij is een dienaar der Kerk.
Het zou een schoone eerzucht wezen,
als hij zich geroepen voelde hier voor
ganger te zijn. En als hij meende klin
kende namen van elders hierbij noodig
te hebben, ongetwijfeld zou hij te Lon
den, Parijs, Berlijn, New-York, Rome
medestanders kunnen vinden om de zaak
van gerechtigheid te dienen. Wat een
Peter van Amiëns voor 800 jaren ver
mocht, zou ook een Dr. Kuyper wel
kunnen volbrengen''.
Legt daar nu eens naast de verkie-
zingslectuur over Dr. Kuyper, misschien
ook wel van denzelfden correspondent,
wat een verschil, niet waar? Nu kan Dr.
Kuyer alles, zelfs meer dan eenig Neder
lander en in zijn ministersdagen
deugde hij zoo goed als tot niets. »Het
kan verkeeren", zei Breeroo. Doch in al-
Heldenroman van HENKYK SIENKIEW1C.
voor De Echo van het Zuidenvertaald
door H
VIERDE BOEK.
HOOFDSTUK II.
106)
Van verontwaardiging werd de oude edelman
zoo rood als een kreeft, zijne oogen schoten
vuur
Schurken riep hij uit.
Voortgestuwd door half-naakte ossendrijvers,
die braudeude t ortsen in hunne handen
hielden, vlogen de stieren ai loeiende voorwaarts,
nu eens gezaraelijk, dau weer verwilderd door
elkander, kwamen zij nader en weken weer
terug, om ten slotte aangezet door de kre
ten, door den brandenden hars en door d«
zweepslagen zich ten onderst boven te loopen
tegen de vestingen. Maar reeds begonnen de
soldaten van W urcel vuur en vlam te braken
en toen verdween het vee als door een blik
semslag er vielen er meer dan de helft. Over
de lijkeu der beesten kwam de vijand nader.
Vooraan liepen de gevangenen, die met een
lans op hun borst gericht, gedwongen werden,
zakken zand te dragen om die in de gracht,
te werpen. Het waren boeren uit den omtrek
van Zbaraz, die niet tijdig genoeg in de
Btad hadden kuunnen vluchten. En die allen,
mannen, grijsaards, vrouwen trokken voor
waarts ouder afgrijselijk geschrei. Eenerzijds
werden de lansen der kozakken bun in den
rug gestoken, anderzijds braken de kogels
van Wurcel hen de leden het kanonvuur
maakte re6(is gaten in hunne gelederen zij
liepen, struikelden, vielen, stonden weer op,
en gingen weer voort, gedreven door Hen
woesten kozak, taitaar of turk De grachten
len ernst, begint al wat onze tegenstan
ders in de verkiezingsdagen aangevoerd
hebben, niet in een eigenaardig licht te
komen. Lijkt het niet, dat zij toen met
weerzin hun pen in de bekende richting
hebben gestuurd, overtuigd, als ze waren
met welke kleiyie middelen zij een beslist
groot man bestreden 1 Zij moeten zich
toch werkelijk gevoeld hebben als heel,
heel kleine kabouters tegenover een
grooten machtigen reus
(Voor tuiniers en liefhebbers van
tuinieren.)
Er komt nu onderhand voor den tuinier
een tijd, dat hij in zijn tuin opruiming kan
houden. De meest.cn bedden zijn kaal ge
plukt of gesneden. De boonstaken zijn aan
één kant gezet of onder dak gebracht. Hier
en daar nog een hoekje, met spruitkool,
maar overigeus raakt de tuin zoo langzamer
hand leeg.
Sommige tuiniers laten de bedden zoo on
geveer liggen zooals ze nu zijn, tot het
voorjaar weer in bet land kouit. Anderen
bezorgen den tuin voor den- winter. En de
ze laatsten doen veruit het verstandigst.
Wanneer de verschillende bedden nu gespit
wurden, heeft de grond in den winter de
gelegenheid om eens goed uit te vriezen.
De bodemdeeltjes verkruimelen en dc grond
wordt fijner, muller, wat vooral voor de
tuinvruchten van zeer veel gewicht is. Hel
is wel wal meer werk, want de voorjaars&r-
btid vermindert er niet veel mede, maar de
moeite wordt dubbel beloond. En er is tevens
gelegenheid om den tuin in zijn geheel te
bemesten. In den zomer baart de bemesting
altijd eenige moeilijkheden. De bedden ko
men dan zeer ongelijk leeg en voor overbe
mesting zijn alle tuinvruchten ook niet ge
schikt. De winter en het vroege voorjaar
zijn lus de tijden bij uitnemendheid tot al-
geheele bemesting van den tuin. Tenminste
tot bemesting met die stoffen, welke zoo
vroeg vooruit kunnen uitgestrooid worden.
En tot die behoort in de eerste plaats de
Kalimest. Is er Kali noodig in dei» tuin
Antwoord Ja en nog eens ja. En wel om
twee zeer gewichtige redenen. Die ziju
lo. Bijna alle luinbouwgewassen halen
werden gedicht door bloedende lijken en zakken
zand en eindelijk waren ze met den grond ge
lijk en kon de vijand er over gaan.
Chmielnicky, wetende dat hij daar den ernst ig-
sten tegenstand zou vinden liet zijn beste troe
pen oprukken tegen het kwartier van Yaréraa
In die richting dan marcheerden de kozakken
der Zapoiogen, gevolgd de mannen uit Périas-
lauw en van Soloda, daarachter voerde
Werontcheuko het regiment vau Tcherkas,
Zublakdat van Zarwogrok aan eu vcort6 nog
vele andere regimenten. Achteraan kwam het
5000 man sterke regiment van Bialocerkieuw.
Eu aan 't hoofd daarvau, alles beschouwend
en alles leidend, met een leewen-uiterlijk zat
hoog op zijn paard temidden van het leven,
het Btof, den rook, brand, van deu geheelen
chaos, Chmielnicky, omgeven door vurige
vlammen als een Satan.
Dan kwamen de barbaarsche kozakken van
den Don, van Tcherkass, die met zwaarden
vochten, de keur-ruiters van van Nohaï, ouder
bevel van Tuhoy-Bay, de tartareu vau Budo
grad aangevoerd door Subagazi daarna liet
volk van Astrakan, gewapend mot reusachtige
hogen, waarvan elke pijl een lans geltek.
En zij gingen zoo dicht op elkander dat zij
een beweegbaren klomp leken. Hoeveel vielen
er niet voor ze aan de gracht waren. Zij die
zoover kwamen, gingen er door en begonnen
de walllen te beklimmen. Op dat oogenblik
kou men met recht zeggen, dat de laatste dag
des oordeels aanbrak. De kanonnen konden de
dichtsbijzijuden natuurlijk uiet vermoorden,
maar brachten huu vuur tusschen de verder
afzijnde bataljons en de hemel was vol kringen
van de door de lucht schietende bommen. De
bezoldigde infantrie en de poolsche liuie-infnu-
trie en terzijde daarvau de dragonders van
de prins, thans als voetvolk dienstdoende,
liepen als 't ware in den mond der kozakken,
der vlammen en vau het lood.
De eerste gelederen aanvallers wilden wijken,
maar, daar men van achter opdrong ging dat
niet. Zij sneuvelden natuurlijk direct. Het
bloed bespattj hen die vooruit kwamen- De
wallen werdeu glibberig. Voortdurend trachtte
men de wallen te beklimmen en men viel
terug zwart van kruit, en kleverig van bet
bloed en daar vocht men reeds man tegen
lieel wat Kali uit den grond, sommige zelfs
zeer veel.
2o. De mest, die de tuinman gebruikt
gewoonlijk beer of iels dergelijk be
vat betrekkelijk slechts zeer weinig Kali.
Wanneer we hu daarenboven nog weten dat
verschillende proeven, die met tuinvruchten
gedaan zijn, aangetoond hebben, dat de met
Kali bemeste bedder. boven andere niet met
Kali bemeste, uitmuntten in hoeveelheid en
hoedanigheid van de opbrengst, dan is bet
zeker niet meer noodig op kalibemesting
van deu tuin aan te dringen.
Dat wilde ik ook niet doen. Ik wilde
slechts wijzen op de geschiktheid van den
winter voor het houden van die bemesting.
En welke kalimest is nu het geschikst voor
den tuin Gewoonlijk beveelt men als zoo
danig patentkali aan. En inderdaad, er zijn
met patentkali proeven gedaan met prachtige
resultaten. Doch .vanneer men nu bemest,
zie ik in het geheel geen reden, waarom we
niet even goed Kaïniet zouden kunnen nemen.
Kaïniet is tegenwoordig spotgoedkoop. En
de tuinman moet toch ook het oog op ziju
beurs houden. Strooi daarom eens wat Kaï
niet in je tuin. Nu. dadelijk of op zijn
1 >atst in December of Januari, zoo ongeveer
8 h, 10 K. G. per Are.
De Times en de Daily Telegraph, de
hoofdorganen der regeeringspartij, melden
dat Balfour van plan is af te treden, daar
de unionistische partij hopeloos verdeeld is
en het beroep, dat Balfour te Newcastle op
de partij gedaan beefl om de geschillen bij
te leggen, vruchteloos is gebleven.
Eeu paar bladen betoogen, dat het on
eindig beter zou zijn, zoo Balfour's kabinet
aanstonds aftrad, want Balfour en Cham
berlain kunnen als gewone leden der op
positie ouder een liberaal ministerie vee!
vrijer en werkzamer samen optreden dan
tegenwoordig.
Sommige rainisterieele bladen zijn van
oordeel, dat Balfour misschien zal aftreden
na een beroep op de stembus.
Iu Engeland zullen er sanatoria voor
longziekten onder werklieden opgericht
worden. De eerste komt in Kent, met
omtrent 100 H.A, grond erbij. De her
man. Bij de plotselinge schittering van een
kanonschot, kon men het gemoord «uderschei-
den en zag men de bebloede aanvallers de
tanden knarsen. Men hoorde geen bevelen
der oversten meer, niets dau eeu algemeeuen
kreet, waarin het gekletter der wapens, het
gehuil der gewoudeu, het geroep der meest
woeste krijgers, en het fluiten der projectielen
samenvloeiden.
Eu deze slag op leven en dood duurde drie
volle ureu. Rondom de wallen waren muren
van lijken opgeworpen, die de belegeraars
verhinderden nader te komen. De mannen van
den Sitch waren tot den laatsten man ver
moord, de regimenten vau Pérèïaslaw, van
ZarwouBr, van Braclaud en vau Ouman waren
zeer gedund. Desniettegenstaande kwamen
telkens nieuwe &au, vooral Turken eu Tartaren.
Was ook de schrik de op aauvallers ingeslagen
de poolsche, do bezoldigde infanterie eu de
dragonders weken geen pas, Chmielnicky zag
dat zij vau geen wij keu wilden weten en begon
opnieuw met de overblijfsels der eerste regi-
menten, eu met de macht vau Bialocerkiew,
van Tartaren en Turken, die nog geheel valide
waren.
De kanonnen op de vestingen hielden stil.
Het blanke wapen grijnsde langs geheel de
vesting 5 de musketten zwegen evedeens- Men
vocht thans in volslagen duisternis.
Het was onmogelijk om te onderscheiden of
het kreten van triomf of droefheid waren.
Somtijds waren deze kreten geruststellend
en dan weer hoorde men eeu vreeselijk geklaag
weerklinken, onder, op en boven de aarde, in
de' lucht, steeds hooger en hooger, alsof de
zielen al weeklagende van dit bloedbad weg
vlogen.
Maar dit duurde slechts kort de kreten en
het gehuil begonneu steeds met meer kracht
opnieuw, zij werden Bteeds woester eu onmen-
schelijker.
Plotseling begonneu de musketten te bra
ken commandant Makhnicki kwam met de
rest der infanterie de vermoeide regimenten
ter hulp, Achter de gelederen der kozakken
begonneu de trompetters den aftocht te bla
zen. Er was een kleine tusscbenruirate en
de kozakken regimenten verwijderden zich
stellenden znllen er ook weer aan arbeid
gewend worden. Zond-r dat, zeide een
dokter op de vergadering, waarop Zaterdag
te Londen de zaak aan de orde was, zou
de handeling voor het vervolg een slechten
invloed op de zieken hebben. Crooks de
bekende wcrklieden-slgevaardigde, zcide dat
de werklieden hun sanatoria zouden maken
tot ecu voorbeeld voor de geheele wereld.
In de pers is veel belangstelling voor
den toekomstigen president.
Wie zal 't wezen
Doumer
Maar Doumer is de groote ouderraijner
van het bloc geweesthij heeft zich inder
tijd geleend tot de listige en uitstekend
gelukte manoeuvre om op ren onverw elite
wijze zijn candidatuur te stellen voor het
presidentschap van de Kamer, tegen het
candidaat van het bloc den heer Brissou.
Dan Bourgeois
Maar heeft hij eigenlijk wel kracht; is
het wel in de esiste plaats persoonlijkheid,
is het wel een man om Staatshoofd te ziju
Ja, als het dan toch een paradepop moet
wezen, kan Louhet ook wel blijven. En
vtlen willen trachten, Eraile te bewegen om
het Elysée niet te verlaten.
van de vestingeu op een afstand vau 250
pas bielden ze stil, eu zochten eeu 'schuil
plaats achter de hoopen lijken. Maar na nog
geen half uur voerde Cbraielnicki hen voor
do derde maal tot den aanval
Daar verscheen te paard, op den top der
vestingen Yaréma. Tusschen het licht van
zestig toortsen kon men zijn kalm gelaat
onderscheiden, eu de onderscheidingsteekeuen
als hetman hingen op ziju borst. Hij werd
het mikpnnt van de kanonniers der kozakkeu
maar niet geoefend, wierpen zij al hunne
kogels even over de Gniezna, eu hij bleef
onwrikbaar en zag den vijaud als eeu golf
komen aanbruischen
De kozakken verminderden hun pas, als
betooverd door de tegenwoordigheid van een
reus uit deu volksmond.
Yaréma Yaréma
Dit gerucht ging als een wiudvlaag door de
vijandelijke gelederen.
Hij gaf een teeken en eensklaps richtten de
mortieren zich derwaarts eu schoten in op de
massa die steeds naderde, en die massa kromde
zich als eeu monster dat doodelijk geraakt
wordt.
Vlugger vlugger 1 schreeuwden de be
velhebbers. Maar do hertog keerde zich naar
het westen en gaf opuieuw een teeken.
En direct kwam vanuit de ruimte tusschen
den vijver en de versterkingen de cavalerie
te voorschijn bij het schijnsel der bommen,
zag men duidelijk de reusachtige huzareu van
Kretuski en Zawila. de dragonders vanKuchel
en Wolodowski, de Tartaren die Rontworows-
ki commandeerde. Daarachter reden do
trouwe kozakken, de Walachijers van Bycho-
wiec. Niet alleen Chmieluicki, maar allen,
tot aan den laagsten kozak begrepen dat de
dappere hertog het besluit had genomen, zijne
geheele cavalerie op de flank des vijands te
werpen. Chmieluicki trachtte nog het front
zijner troepen te veranderen eu zich met
zijne cavalerie tegen de cavalerie te dekken.
Maar voordat hij er ingeslaagd was eene
nieuwe gevechts-orde te formeéren, waren de
escadrons van den hertog reeds van den band
en reden op de vleugels in ouder den kreet
sla op, dood ze De infanterie regimenten,
waarop de voorhoede der huzaren was inge-
oogenblik voor hem zoo gunstig mogelijk
is. Rusland is machteloos en Oostenrijk
verzwakt. Eu daarbij zal het wegblijven
der Duitsche schepen den Sultan waarschijn
lijk ook to denken geven.
De Times verneeir.t uit de Turksche
hoofdstad De Turken zijn verontwaardigd
over de houding der Europeesche regee
ringen. Zelfs in de meest gematigde krin
gen verklaart men de hoop te koesteren,
dat de Sultan zich tot het eind zal blijven
verzetten tegen de mogendheden.
De Russische christenen", zeggen ze,
mogen de Joden en zelfs hunne geloofs-
genooten vermoorden zooveel als ze maar
willen. Maar als bij ons Muzelmannen de
kleinste buitensporigheid geschiedt, dan
vindt men dat in Europa onmiddellijk een
aanleiding om tusschen beide te treden.
Mocht de Sultan bij zijne weigering vol
harden, dan zou zijn volk hem in den
ruirnsten zin steunen."
De Soltan zal natuurlijk niet in gebreke
blijven rekening te houden met deze op
vatting, daar hij toch vroeger of later met
de wapenen het bezit van Macedonië zal
moeten verdedigen eu de toestand op het
De bladen uit het gebied van de Wolga
staan vol inet verschrikkelijke bijzonderhe
den over de gisting onder de boerenbevol
king, die van dag tot dag toeneemt. Alleen
in de provincie Sa^atof zijn de eigendom
men van veertig grondbezitters door brand
stichting vernield. Bovendien plunderen zij de
staatsbrandewijndepo s, de winkels en zelfs
de ziekenhuizen. De eigenaars worden door
hen gevangengenomen, de politiebeambten
worden in het cachot gesloten; benden boe
ren loopeu de omstreken van de dorpen af
onder het zwaaien van roode vlaggen eu het
zingen van revolutiounaire liederen. Menig
maal dwingen zij dc goedgezinde bevolking
aan hun uitspattingen mee te doen. De Sa-
ratowsky Listok vertelt, dat de boeren dan
sen op de puinhoopeu van de door hen
vermelde eigendommen op de tonen van
harmonica's en te midden van plassen bloed
van door hen afgemaakte runderen, waarvan
zij het vleesch rauw verslinden. Hetzelfde
blad deelt mee, dat vermomde lieden, waar
onder beambten van de overheden, de dorpen
afloopen, de bewoners ophitsen en hun wijs
misken, dat de Czaar last gegeven heeft do
bezittingen van d landeigenaars te plunde
ren, ten einde lien iu het bezit te stellen
van akkers.
Ook neemt de boerenopstand toe in de
gouvernementen Tam hot en VVoronesch,
waar de ondergouverneur bevel gaf, minder
oproerige boeren aan te houden maar er
meer te fusilleeren. De troepen schoten er
een 100-tul dood eu verwondden er veel.
De tot wanhor p gedreven boereu voeren
bun graan weg, verbranden hun huizen en
sommeeren de eigenaars hun landen at te
staan en hun kasteden te ontruimen. De
verschrikte eigenaren vluchteu in de steden.
reden, konden het niet uithouden. De uit
stekende garde vau den hetraau liep verward
dooreen. De mannen van Bialocerkieuw wier
pen hun musketten, hun zweepeu huu sabels
weg, bedekten het hoofd met de handen en
vluchtten iu woeste paniek naar de tartaar-
sche bataljons die achter gebleven wuren.
Maar daar werden zij ontvangen door een
regen van pijlen. Maar toen gingen zij be
zijden langs het kamp, onder een hevig
vuur der infanterie en der kanonnen van
Wurcel, waardoor zoo'u massa lijken op deu
grond bwa.nen liggen, dat hot zeldzaam was
als niet de een over den ander viel.
Oudertusschen hield de wilde TuhayBey
versterkt door Subagazi eu mirza Öuroem
mat kracht den aanval der huzaren tegen. Hij
verwachtte niet dat hij hen uit elkander zou
drijv. n, hij wilde hen slechts tegenhouden; als
dit een oogenblik gelukte dan konden de bul-
gaarscke jauitsaren een carré vormen, eu de
troepen vau Bialocerkieuw zich van huu
emotie een weinig herstellen. Hij stond iu
de eerste gelederen ,uiet als een chef. maar
als een eenvoudig tartaar. M><nr zij kondeu
het niet houden. Verdreven uit hunne posi
tie, afgemat door het verschrikkelijk gewicht
der ijzeren ruiters, waaraan zij niet gewoon
waren het hoofd te bieden, teruggedrongen
op de jauitsaren, door de zwaarden gekorven
en vertrapt als ongedierte, verdedigden zij
zich met een hardnekkigheid totdat de aanval
der huzaren werd tegengehouden. Tuhay-Bay
wierp zich op den vijand en de Nohaïs volg
den hun nis de wolven een schaap.
Reeds gaven de kreten «Allah" uan dat de
Janitsaren in slagorden waren gesteld, toen
plotseling Kretnski Tuhay-Bay eeu juisteu
slag met ziju zwareu sabel toebracht. Maar
klaarblijkelijk had de ruiter nog zijne krach
ten met bijeen, of de saroseensche helm, hoewel
van ondoordringbaar staalviel iu stuk
ken neer, de slag was verschrikkelijk, de
oogon van den tartaar verduisterden eu vau
ziju steigerend paard viel hij in de armeu der
Nohaïs, die terwijl zij hun bevelhebber weg
droegen eensklaps als het stof voor den wind
verdwenen.
(Wordt vervolgd.)
