Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
TE VIM Eft IE mm
A N TOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen.
m
Zij die zich voor
het volgend kwartaal op
dit blad abonneeren, ont
vangen de tot di 11 datum
verschijnende nummers
GRATIS,
ADMINISTRATIEVE
RECHTSPRAAK.
t EUILLETOi\.
*-
■ssnai
ÜITG K V E lt
EK '13- rr.g-;.<?wg?3rr- rr-^.v-^J,1
De Echo v
Waalwijksclif en Lano-straatsclie Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
A b o n 11 e in entsprijs per 3 maanden f 0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
WAALWIJK.
Adykrtk.ntikn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een g'oot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden specific zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
Sinds eenigen tijd hebben wij een
ontwerp Administratieve Rechtspraak,
dat door het vorige Ministerie ingediend
en thans nog aanhangig is. Feitelijk is
het onjuist te spreken van één ontwerp
bij Koninklijke boodschap van 17Febr.
1905 zijn 3 ontwerpen ingediend
I. Wetboek van Administratieve
Rechtsvordering.
II. Wijziging van de Wet op de
Rechterlijke Organisatie en het Beleid
der Justitie.
III. Klassen en samenstelling der ge
rechten en jaarwedden der rechter
lijke ambtenaren.
De wensch naar eene administratieve
rechtspraak is niet nieuw, jaren lang is
er meer of minder krachtig op aan
gedrongen zoowel in de Nieuwsbladen
als in de Stalen-Gentiaal. Herhaaldelijk
is een ontwerp in een trooniede aan
gekondigd, totdat ten slotte het thans
aanhangige ontwerp verscheen
Reeds vóór de grondwetsherziening
in 1887 had zich de behoefte eraan
doen gevoelen, en bij die herziening
was ze al zoo krachtig geworden, dat
men een artikel (154) ingelascht heeft,
dat den wetgever toestond colleges met
administratieve rechtspraak te belasten.
Nog 18 jaren zijn verstreken eer het
ontwerp verscheen, hoeveel jaren zullen
nog moeten verloopen, eer de admini
stratieve rechtspraak ingevoerd wordt
Vier kan men daar veilig voor rekenen,
behalve de drie ingediende ontwerpen,
die nog den geheelen parlementairen
weg te doorloopen hebben worden nog
bij behoorende wetsontwerpen aange
kondigd.
De administratieve rechtspraak zal
niet uitgeoefend worden door afzonder
lijke rechters of colleg'as bij de recht
banken, de Hoven en den Hoogen Raad
zal eene afzonderlijke kamer gevornïd
worden die deel van het college blijft
uitmaken. Men heeft dus eenvoudig het
personeel slechts te versterken om hier
toe te komen en om de kosten van die
uitbreiding niet te zwaar te doen wegen
heeft men de tegenwoordige kamers bij
de Hoven en den Hoogen Raad ver
kleind. Het personeel der Raden van
Beroep en van den Centralen Raad van
Beroep wil men een plaats geven bij de
rechtbanken en zoo mogelijk bij de
hoven en verder op wachtgeld stellen.
Dit zal zelfs bezuiniging geven.
De voornaamste veranderingen in de
samenstelling der rechterlijke macht
zullen nu zijn, dat het personeel bij de
rechtbanken wordt uitgebreid en dat in
Amsterdam, Rotterdam en Den Haag
een kantongerecht meer komt.
Voor die drie Gemeenten en de
onmiddelijk daaraan grenzende dorpen
zal dus eene nieuwe indeeling van het
gebied der kantongerechten moeten plaats
vinden. De kantongerechten zullen
overigens niet met administratieve zaken
belast worden.
De Rechtbanken, Hoven en Hoogc
Raad zullen bestaan uit een of meer
civiele, straf- cn administratieve kamers,
bij den Hoogen Raad samengesteld uit
vijf bij de Hoven uit drie leden bij de
rechtbanken zullen de gewone kamers
hun bestaand aantal van 3 leden behou
den, doch zal de administratieve kamer
slechts uit een lid bestaan. Van de
uitspraken dezer kamer is hooger be
roep op het Hof en van diens uitspraken
kan men bij den Hoogen Raad in cas
satie komen.
Na in het kort de indeeling der ad
ministratieve rechterlijke macht uiteen-
Heldenroman van HENRYK SIENKIEWICZ.
voor De Echo van het Zuidenvertaald
door 11
VIERDE BOEK.
HOOFDSTUK V.
Deze woordeu giugeu vau mond tot iuond.
Eenige iniuuteu later verscheen de hertog te
paard m gaf zijne instructies aan de officieren.
Hij wide aan den vijand doen gelooveu, dat
hij het kamp in diepen slaap overvieldaarna
zou mei plotseling, bij een kanonschot, dat
het aaurenomen teekeu was, zich op den
aanvaller werpen.
Zagloba had zijne collega's niet verlaten.
Hij wist bij ondervinding dat de kogels bet
meest op de wapenplaats vielen. Hij voelde
zich veiligr onder bescherming van de flinkste
kerels vau't leger bij Jan, den kleinen dra
gonder en en kolossalen Lithauer.
Lougiuus-at met een knie op den grond en zijn
fameus zwat-d in de baud, terwijl Wolodowski,
voorever geogen, zeide zacht tot Jan
Het is en regelmatige pas.
Het zijtnoch kozakkeu, nocli Tartaren.
De infaterie der Zaporogen.
Of lieve, de Janitsaren zij marcheeren
als de beste tkepeu.
Het was neter de cavalerie een charge
tegen hen te lten maken.
De nacht te donker.
Hoort gij i
Sst
Met het gekuch van den motregen ver
mengde zich een uder regelmatig geluid, dat
meer en meer abij kwameindelijk ver
scheen op nog gtu honderd pas afstand van
den wal eene langwerpige massa, die als een
nog meer donkei streep tegen het duistere
gezet te hebben, zal ik thans pogen in
liet licht te stellen het doel en de wer
king der administratieve rechtspraak.
Publiekrechterlijke organen als ge
meenten, provinciën, waterschappen, de
staat, de Rijksverzekeringsbank, inspec
teurs van den arbeid, van de volksge
zondheid, burgemeesters enz. kunnen
tweeërlei soort handelingen verrichten,
privaatrechterlijke en publiekrechterlijke.
Tot de eerste sooit behooren bijvoor
beeld de verhuring van een stuk land,
verkoop van Gemeente-eigendommen
enz., tot de tweede het aanstellen en
ontslaan van ambtenaren, het heffen van
belastingen, handhaven der openbare
orde en dergelijke- De eerste kan ieder
persoon verrichten, de tweede niet. Niet
altijd echter is de grens zoo gemakkelijk
te trekken, zoo zal men het exploiteeren
van gasfabrieken, gemeente-trams, elec-
triciteit, telefoon enz. nog wel tot de
privaatrechterlijke handelingen kunnen
rekenen, het behartigen van het onder
wijs daarentegen zal men tot de publiek
rechterlijke moeten brengen, evenzoo de
voorschriften van de inspecteurs van den
arbeid tot beveiligen van machinerieën,
het onteigenen en vernietigen van besmet
vee, op last van den burgemeester, het
onderhouden van wegen enz. en toch
grijpen al deze handelingen belangrijk
in de rechten van particulieren en kan
hun daarmee zware schade berokkend
worden. Stellen zij in een dergelijk geval
eene burgerlijk actie tot vergoeding der
geleden schade in, dan worden zij ge
woonlijk niet ontvankelijk verklaard in
hunne vorderingen, omdat uit de publiek
rechtelijke handelingen van administra
tieve organen nooit een civiel recht tot
schadevergoeding ontstaan kan.
Zoo heeft zich het geval voorgedaan,
dat na verbouwing van een brug, een
paal onder water bleef staan, die men
vergeten had te verwijderen. Een schip
stootte cr tegen en bekwam ernstige
schade. Burgemeester en Wethouders en
ook de Raad voelden zich moreel ver
plicht den schipper, die zijn kostwinning
kwijt was vergoeding te geven en boden
hem een behoorlijk bedrag aan. De
schipper was hiermee niet tevreden, wou
volledige schadevergoeding hebben en
stelde een daartoe strekkende vordering
uitspansel zich afteekende.
De soldaten hielden hun adem in. De kleine
dragonder tikte kolonel Krétuski op zijn arm
om hem zijne volle tevredenheid te betuigen.
De aanvallers begonnen naar de grachten
af te dalen en wilden deze overtrekken met
de ladders, die zij in de taluds van den wal
vastlegden.
Op de vesting bewaarde men een doodsche
stilte, maar welke voorzorgen zij ook genomen
hadden, de aanvallers deden de ladders even-
kraken.
Wacht even, gromde Zogloba, men zal
u eene waardige ontvangst bereiden.
Plotseling kwamen drie paar armen te voor
schijn, die zich krampachtig aan de wallen
vastklampen, toen werden drie punten dei-
helmen zichtbaar.
De Janitsaren zeide Louginus.
Een verschrikkelijk gedonder dreumdo in de
lucht. Het vuur van vele duizenden musketten
verspreidde een bloedige waas door den nacht.
En voordat dit licht was verflauwd, hief Lou
ginus zijn arm op en Bloeg zoo verschrikke
lijk, dat de lucht er vau suisde.
Drie lichamen vielen in de gracht, drie
hoofden rolden aan de \oeten van den krijgs
man.
Toen voelde de kuische Longinus, hoewel
hij omgeven werd door de vlammen en de
kreten en verwenschiugeu der hel, toen voelde
hij als had hij vleugelen aan zijne schouders,
eu als was hij plotseling overgebracht in 't
paradijs. Het was zijn geluksdag; hij sloegen
vocht in een heerlijken droomiedere slag
was een aangenaame daad- En alle Podbipieta's
uit de oudheid, te beginnen met Stoweiho,
zegenden hem uit den hemel.
Deze aanval, die ondernomen werd door
Roemiensche en Silezische hulptroepen eu de
Jauit8aren-garde van den khau, eindigde in
eene totale vernietiging.
Chmielnigki moest verschrikkelijke dingen
doorstaan, liij had beloofd zich spoedig mees
ter van het kamp te zuilen maken, als men
hem ten minste een vrij gebruik der musel
mansche reserve liet maken. Hij was erin
geslaagd door rijke geschenken de woede van
den prins en der bevelhebbers te kalmeeren
de khau liet zich eerst met 10,000 munten
in. Dit bekwam hem slecht. In alle in
stanties werd beslist, dat op B. en W.
wel de verplichting rust het vaarwater
open te houden, maar tevens dat dit een
publiekrechterlijke verplichting is, waar
van de nakoming geëischt, moet worden
door hoogere organen, doch dat er tus-
schen de gemeente eenerzijds en den
schipper anderzijds geen rechtsband,
geen civielrechterlijke verhouding bestond,
die de schipper tot grondslag van zijne
vordering kon stellen. Hij werd dus niet
ontvankelijk verklaard.
Een boer had op een veemarkt voor
f 150 een koe gekocht, die onder het
naar huis brengen op hol ging, het dier
richtte nogal schade aan en de Burge
meester, die het voor hoornwoest hield
gaf bevel tot afmaking. De eigenaar
vorderde schadevergoeding, doch de
rechter maakte uit, dat de Burgemeester
gehandeld had in zijne kwaliteit van
hoofd der politie en dus een publiek
rechterlijke functie had uitgeoefend, wat
nooit een civielrechterlijke aansprake
lijkheid wegens onrechtmatige daad kon
doen ontstaan, zoodat de vordering ont
zegd moest worden. De onfortuinlijke
boer kreeg de huid ter waarde van f 2 50.
Bij de uitvoering en toepassing van
de overal nieuw vastgestelde bouwver
ordeningen kunnen telkens handelingen
voorkomen waardoor aan de bouwonder
nemers schade wordt berokkend, het
afbreken van wat in strijd met de ver
gunning gebouwd is, het beletten verder
te bouwen enz- en ook hier zal in het
algemeen de burgerlijke rechter een
eisch tot schadevergoeding niet kunnen
toewijzen op grond dat hier slechts
sprake is van de uitoefening van eene
publiek-rechtelijke functie.
In al deze gevallen moet nu de admi
nistratieve rechtspraak uitkomst brengen.
Er zullen dus onder gebracht kunnen
worden
lo alle gevallen, waarin een publiek
rechtelijk orgaan in conflict komt met
een particulier
2o alle gevallen; waarin een publiek
rechtelijk orgaan in conflict komt met
een van zijn ambtenaren
3o alle gevallen, waarin publiekrechte
lijke organen met elkander in conflict
komen.
overhalen Tuhay-Bey, Sabagazi, Noureddiue,
Galga wenschteu er ieder 20,000.
Overtuigd dat de aanval zich dieu nacht
niet meer zou herhalen, namen de soldaten
een paar uren rust. Alles sliep een diepen
slaap, alleen de wacht eu van de officiereu,
Louginus niet. Neergeknield, met gevouwen
handen, daükte hij den Heer, dat Hij hem ten
laatste toegestaan had zijn wil te volbrengen.
Den volgenden morgen liet de hertog hem
roepen om hem na 't publiek ziju lof toe te
zwaaien. Do soldaten liepen te hoop. nieuws
gierig om den held ta zien eu hem met zijne
heldenfeiten geluk te wenscheu vooral om de
drie hoofden te zien, die hij voor zijne teut
had tentoongesteld.
Men hoorde niets dan kreten van verbazing
Gij zijt een verschrikkelijk maaier, de
helden uit de oude geschiedenis zouden u
zulk een slag kunnen benijden, zeiden de
edellieden.
Allen gaven hein de hand eu hij stond daar
de oogeu ter nedergeslageu eu bescheiden,
teeder als eene jonggehuwde eu antwoordde zich
verontschuldigend
Zij stonden netjes op een rij dat is
alles.
Nieuwe bezoekers kwamen voortdurend in
de teut van den held. Zijne vrienden Krétuski,
Wólodowski, Zagloba ontviugen de voorname
gasten De starost van Krasuostaw, Mare
Sobieski kwamen aan en Louginus ging hen
tegemoet.
Het is feest bij u, Zeide de Starost met
een vriendelijk lachje.
Ja, antwoordde Zagloba Onze vriend
heeft zijn wensch vervuld gezien-
Lof daarvoor aan den hemelNu zullen
we spoedig de bruiloft hebben niet waar
Want gij moet nu 6poedig een bruid hebben
Longinus werd verlegeu en rood tot aan zijn
ooren.
Ik zie wel dat ge er een beetje verlegen
over wordt, ging de Starost verder, maar het
iB een heilige plicht dat een geslacht als het
uwe blijft voortbestaan. Het ware Godlof als
de republiek veel zulke soldaten had als u
vier, mijnheeren.
Aldus pratende gaf hij alle vier de ruiters
de baud, die zich zeer over deze vleiende
Intusschen het ontwerp gaat zoover
niet. Het begint met verschillende be
grippen te omschrijven en daaronder het
begrip administratief orgaan", waar
onder verstaan wordt ieder persoon of
college binnen het Rijk met openbaar
gezag bekleed. Aangezien tegen de han
delingen van administratieve organen
beroep wordt toegekend, en niet alle
alle organen aan dat beroep onderwor
pen behooren te zijn wordt van een
aantal colleges en personen gezegd, dat
zij geen administratieve organen zijn in
den zin der wet. Zoo zijn o.m. uitgezonderd
rechters, griffiers, enz. enz.
Vinden we hier dus een beperking
betreffende de personen en colleges die
aan de administratieve rechtspraak onder
worpen zijn, aan den anderen kant zijn
de besluiten en handelingen van admi
nistratieve organen gedeeltelijk aan de
rechtspraak onttrokken. De memorie
van toelichting onderscheidt de hande
lingen der overheid in matei ieele daden
(bijv. het afbreken van een huis) cn
uitsprakende materieele handelingen
worden alle aan de administratieve
rechtspraak onderworpen, bij de uit
spraken moet men schiften.
Stelt een Gemeenteraad dus eene on
wettige verordening vast, dan kan nie
mand daarover een klaagschrift bij den
rechter indienen, verrichten B. en W.
eene op die verordening steunende uit
voeringshandeling, dan kunnen belang
hebbenden daartegen in beroep komen.
Adviezen, inlichtingen enz als niet
bindend zijnde, vallen buiten de recht
spraak.
Er blijven dus over de uitspraken
(besluiten) met publiekrechtelijk rechts
gevolg, die direct belangen van anderen
kunnen aantasten, als benoemingen, ont
slagen, bevelen tot het verrichten of na
laten van bepaalde handelingeu, goed
keuringen en weigeringen betreffende de
drankwet, de hinderwet, de arbeidswet
enz. en de weigeringen 0111 gevraagde
besluiten te nemen of handelingen te
verrichten.
Men zou in twijfel kunnen verkeeren
hoe men moet constateeren, dat een
publiek orgaan niet beschikt op een
gedaan verzoek, het besluit kan altijd
nog genomen worden kan cr gezegd
woordeu uit zulk eeu moud verheugden.
Mare Sobieski was eeu spiegel van alle
deugdeu, vau moed en van eer de uatuur
had hem met zijue goede gaven overladen,
zijne schoonheid overtrof zelfs die van zijn
jongeren broeder, Jan, den toekomstigen ko-
uing.
Mijne gelukwenschen heeren, ging de
starost voort, het geheele leger spreekt van de
groote daden door u verricht.
Zeker, zeide Zugloba, we hebben meer
roem dan brood. Men viert ons sedert vau
morgen maar een stuk brood eu een goede
romer zouden ons beter to pas komen.
Zugloba keek Sobiéski knipoogend nan.
Ik zelf heb sedert gistermiddag niets
meer genomen maar ik geloof nog wel eeu
beetje oude brandewijn in mijn kelder te heb-
beu. Ik inviteer u hoereu om dat met mij te
gaan ledigen,
Krétuski, Longinus, en Michel maakten
veront6chuldiugeu over de onvoorzichtige woor
den van hun vriend, die zelf ook ziju best
deed om te doen gelooveu dat het slechts
grappen waren.
God beware mij zeide hij dat ik op
de kosten van mijnen naaste zou willen leven,
inar-r ik moet toegeven, dat het weigeren der
gastvrijheid van zoo'n hooggeplaatst persoon
wel een bewijs van onvergeeflijke onbeleefd
heid zou ziju.
Kom, heeren, stemde de starost toe.
Laat ons proliteereu van den vrijen tijd dien
ons de vijand schenkt.
Zij moesten toegeven. Weldra bevonden zij
zich in de teut van den starost. Do oude
brnudewyn, de beschuiten, het gerookt vleesch
deden de rondte.
Ik hoop dat de hertog niet zal nalaten ons
spoedig opnieuw te proviandeeren- Ik verzeker
je dat ik de fourage-wageuB der militie niet
zal spareu, want die heeren kennen ook de
beste stukjes. Ik apprecieer hun gezelschap
meer aan tafel dsn iu dan slag.
De trekken van den starost werden somber
Laten wij ernstiger tijden dan thans
afwachten. Wij hebben bijna geen levensmid
delen meer. Ér is nog iets erge» ons kruit
raakt uitgeputIk zal het niet aan on
deren zeggen mijneheeren, Weldra zal ons
niets meer dan onze sabels eu den moed over
blijven God, zeude ons dm koning zoo spoedig
mogelijk
Ja, mnar als men den koning maar
kennis kon geveu
Het zou noodig ziju, hernam de starost,
dat er een dapper genoeg was om zich door de
gelederen des vijands te wogen. O. die zou
zich met onsterfeliiken roem overladen, hij
zou onze troepen bevrijden, de ropubliek
redden.
Ik heb een idee, zeide Zagloba.
Zeg Zeg
Wij maken eiken dag honderden gevan
genen. Zouden wij onze toevlucht nemen tot
verleiding? Aangelokt dcor goud, zon een
hunner kunnen doen ('f hij ontsnapt was on
dan kon hij zich naar den kouig begeven.
Daar zou ik met den hertog over moeten
spreken, zeide de starost.
Longinns luisterde in stilte LI ij scheen iu-
gednehten verdiept groote rimpels kwamen op
zijn \oorhoofd. Plotseling hief hij 't hoofd
omhoog eu zeide
Ik belast er mij mee, door de vijandelijke
gelederen heen te dringen.
Alle officiereu stonden op- Zagloba deed
zijn mond open, zonder een toon te kunnen
uitbrengen.
Wolodowski draaide met ziju kleine snorren,
Krétuski verbleekte, terwijl de starost uitriep:
Zoudt ge u daar made willen belasten,
mijnheer.
Hebt ge wel nagedacht wat gij gaat
aannemen, voegde Jan erbij.
Ja, dat weet ik. Het is vandaag niet
voor de eerste maal dat ik hoor zeggen, dat
de koning met unze positie moet wordeu iu
kennis gesteld, ik dachtMocht God behagen
dat ik mijn wensch moge vervuld zien
dan zal ik direct vertiekken". Wat beu ik
dan, arme ongelukkige Zou mijn dood zoo'u
schade voor de republiek opleveren
Zeker, men zal u den nek afsnijden
Hebt gij dan deu starost niet juist hooreu
zeggen dat men zich aan eeu wissen dood
blootstelt zeide Zagloba.
(Wordt vervolgd.)
