Nummer 6.
Donderdag 18 Januari 1906.
4^9e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
te m Et\ te mm.
DE KATHOLIEKE SOCIALE ACTIE
A H TOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen.
BEKENDMAKING.
Uitgever:
EUILLE7 0N.
BUITENLAND.
Frankrijk
Nationale Militie.
De khan
flRSaf2£S3re33£E£3BS£;
iiiptraalsrkr Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0.~5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden
Uitgever.
den
W A A L W IJ K.
Advkrtkntibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een g-oot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden spcciele zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
Ontheffing van werkclijken dienst voor
geestelijken enz
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Waalwijk brengen ter kennis van hen die alhier
voor de Militie werdcu ingeschreven en die in
gevolge ort. 113 le zinsnede der Militiewet 1901
op hun e aanvrage telkens voor een jaar of min
der, ontheffing van werkclijken dienst kunnen
erlangen
Dat de ain H. M. de de Koningin te richten
aanvrage om ontheffing van den weikelijken
dienst, door d;n belanghebbende eigenhandig
onderteekend, uiet het vcreischte bcwijstuk be
doeld bij artikel 85 van het Koninklijk besluit
van 2 December 1901, S.bl. No. 230, moet wor
den ingeleverd bij den Burgera- ester dezer ge
meente en wel
lc. in de laatste tien dagen van J*nuari door
hem die anders in M art ter volledige oe
fening moet worden ingelijfd, en in de
l .a'ste tien dagen van Mairt door hem die
anders tusschen 15 Mei cd 15 Juni voor
korte oefening moet worden ingelijld
2e. door hem die op een ander tijdstip til
inlijving bij de militie moet worden af
geleverd. binnen tien dagen ra de degtee-
kening van den oproei ingsbrief
3e. door hem die opnieuw van den werkelijken
dienst wecscht ontheven te worden, in de
laatste tien dagen der maand op r.a
voorafgaande aan de maand waarin de duur
van de verleende of laatstelijk verleende
ontheffing eindigt
4e. door den ingelijfde bij do Militie die voor
het eerst voor ontheffing in aanmerking
wcnscht te komen, zoodra hij meent op
ontheffi"g aanspraak te kunnen maken.
Het overgelegd bewijsstuk mag niet vroeger
zijn ufgegeveu dan tiin dagen voor de inlevering
bij Jen Burgemeester, terwijl de daarop gestelde
haudteekeningen moeten zijn gewaarmerkt door
den burgemeester der gemeente wair de sfgifte
is geschied.
Volgens art. 90 van van het Koninklijk besluit
v.vu 2 December 1901 (S:aat»l>l. Nu. 230) moet
O. a hij, wien tijdelijk ontheffing van deti wer
kelijken dienst is verleend, zich op den aag,
volgende op dien, waarop de tijd van de onthel-
fing is verstreken, bij het korps of aan boord,
naar gelang hij bij de militie te land of bij de
Zee militie is ingelijfd, aanmelden.
Mochten bizotidere omst udigheden oorzaak
zijn, dat de beschikking op cene aanvrage om
vernieuwde ontheffing van dienst niet bekend ia,
tegen het tijdstip, waarop aan genoemd artikel
zou moeten worden voldaan, dan zou de belang
hebbende zich :ot den Minister vau Oorlog
fleldenroman van HENRYK SIENKIEWIOZ.
voor Be Echo van het Zuidenvertaald
door II
VIERDE BOEK.
tot dien van Marine zoo hij tot de Zeemilitie
behoort -- kunnen wenden ter bevordering, dat
hem een tijdelijk verlof worde verleend in af
wachting van de beschikking op de nanvrage.
Waalwijk deu 9 Januari 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
K. DE VAN DER SCHUEltEN.
De Secretaris
F. W. VAN LIEMPT.
WON1NUWBT.
Burgemees'ter en Wethouders der gemeente
Waalwijk herinneren den ingezetenen, dat het
krachtens de in werking getreden Woningwet
verboden is
le. zonder fcluiftelijke vergunning van Burge
meester en Wethouders een gebouw op te
ri-hten of geheel of voor een gedeelte te
vernieuwen
2e. zonder scht ifielijke vergunning van Burge
meester en Wethouders krachtens ccnig zake
lijk recht tot woning in gebruik te nemen
of als eigenanr of in eenige undere hoedanig
heid to*, woning in gebruik te geven een
gebouw of een gedeelte van een gebouw,
laatstelijk tiet als woning gebezigd;
3e. zonder schriftelijke vergunning van Burge
meester en Wethouders een ter tijdelijke
bewoning bestemde loods, keet, tent of soort
gelijke inrichting ter bewoning te bezigen.
Zij vestigen vei der de nnndacht op het volgende
te. drie of meer meer lerjaiige ingezetenen rener
gemeente kunnen bij het Gemeentebestuur
een mit redenen omkleed ongczegeld be
zwaarschrift indienen, betreffende een of meer
woningen, blijkens persoonlijk onderzoek,
hetzij wegens niet inachtneming der B >uw-
veroideuing, hetzij uit anderen hooide, on
geschikt ter bewening zijn of waarbij het
aaub-engen van bepaaldelijk aangeduide ver
beteringen noodzikelijk is]
2e. een dergelijk bezwaarschrift kan worden
ingediend door het hoofd van een gezin of
een afzonderlijk levend persoon, betreff nde
de door hem bewoonde woning.
Waalwijk, 9 Januari 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
K. DE VAN DER SGHUEREN.
De Secretaris,
F. W. VAN LIEMPT.
(119)
HOOFDSTUK VII.
Men vortnde een halve cirkel en Jan
Ctsimier vroeg ten slotte:
Wie zijt gij? Vau waar komt gij'
De schim opende ziju lippen, hij wilde
spreken maar zijn kaken bleten als 't ware
op elkander gewrongen, zijn lippen beefden,
cu mei moeite kon hij deze twee wcorden
uitbrengen:
Van....... van Zbaraz.
Laat hem een glas wijn inschenken
riep men. TItj dionk met groote teugen. De
kanselier had zijn prachtigen mantel afgedaan
en dien om zijne schou Iers geworpen.
Zijt gij in staat te spreken vroeg de
koning na eenige oogenblikken.
Ja, sire, antwoordde hij met eene
flinkere stem.
Hoe heet gij
Jan Krétuskikolonel der huzaren.
Welk regiment
Dat van dru palalijn van Ukrauië.
Een gemurmel ging door de zaal.
Welk nieuws breugt gij mee? Wat
hebt ge daar ginder gezien 1
Ellendehongereen zeker,
een kolossaal graf
De koning kreeg tranen in de oogen.
Jezus, Jezus, gromde hij.
op het Platteland.
Nu zijn er, vooral ten platten lande,
gemeenten, waarin geen of zeer weinig
vereenigingen bestaan.
't Spreekt van zelf, dat daar juist de
oprichting van een Plaatselijk Comité
zeer gewenscht is.
Welnu, ook in dat geval hebben de
Statuten voorzien.
In zulke plaatsen kan men eenvoudig
een Plaatselijk Comité van 510 per
sonen vormen. Men kiest daarvoor eenige
notabelen, middenstanders en werklieden.
Daarna hernam hij
Kunt gij 't nog lang uithouden
Geen kruit meer; de vijand staat op
de wallen.
Zijne krachten
Chmieluiykyde khat» met al
zijne horden.
Ja, sire
Een diep stilzwijgen. Zij die getuigen wa
ren van deze verklaringen, wis telden blik
ken van angst.
Hoe hebt gij 't zoolang zonder mu
nitie kunnen uithouden vroeg dc kanselier
met etn weifelende stem.
Jan hief het hoofd omhoog, als aange
moedigd door een opvlammende energ-e
Een trek van trotsch kwam in zijne trekken
en hij antwoordde met bevende stem
Wij hebben twintig aanvallen 'erug-
gcslagen, zestien geregelde veldslagen ge-
wontien, we hrbben vijf en zestig glorievolle
uitvallen gedaan.
Toen kwam de koning weer tot z chzelf,
bij schudde zijn pruik, als een leeuw zijn
maneneu levendige kleuren kwamen op
zijne wangen.
Bij God, genoeg genoeg geredeneerd,
genoeg voorzichtigheid, lang genoeg gewacht
Vandaag nog gaan wij op weg naar Zbaraz.
Naar Zbaraz naar Zbaraz herhaalde
talrijke stemmen.
De trekken vau Jan werden opgeklaard
door eene enorme vreugde.
Sire, zeide hij wij zweren te 1. ven en
te sterven met u 1
Bij deze woorden werd het teergevoelige
hart van den koning diep bewogen. Zonder
acht te slaan op den treurigen toestan 1 van
dezen soldaat, greep hij hem het hoofd met
beide handen.
Gij zijt mij veel dierbaarder in uw
Het is van 't grootste belang voor het
doel, dat de K. S. A. zich voorstelt,
dat alom ten plattenlande dergelijke
Comité's worden opgericht. Alleen zoo
krijgen we een organisatie van 't geheele
Nederlandsche Katholieke Volk al
leen zóó zullen wij in dagen van gevaar,
in korten tijd, over 't geheele land onze
ivertrauensmanner* hebben alleen
zóó zullen de Vlugschriften en Mededee-
lingen4 van het Centraal Bureau over 't
geheele land verspreid worden.
Indien één plaats te klein is ont er
een Comité in op te richten, welnu, men
volge dan 't voorbeeld, dat, naar wij
meenen, reeds in 't Bisdom Haarlem
gegeven wordt, en richte een comité op
voor 't geheele Dekenaat. Men kan dan
uit iedere gemeente of parochie één of
twee leden nemen.
't Is, gelijk reeds gezegd, van't hoog
ste belang, dat op deze wijze gewerkt
wordt, omdat alleen op die wijze 't plat
teland te organisecren valt. In Frank-
r ij k zien we, hoe bij gemis aan orga
nisatie en actie, zelfs op 't platteland,
ongeloof en socialisme zijn doorgedron
gen Bij ons is dat nog niet zoo, God
dank 1 maar wij moeten zorgen, dat het,
met Gods hulp, zoo nooit worden zal.
Voorkomen is beter dan ge
nezen, vooral in dingen als deze,
waarin van genezen, als 't kwaad een
maal is ingewoekerd, nauwelijks meer
sprake kan zijn.
En dan ook nog dit. Er wordt steeds
over geklaagd, dat van het platteland te
weinig notitie genomen wordt. Maar
hoe komt dat Dat is geen onwil, maar
eenvoudig een gevolg van het niet ken
nen van de toestanden. En dat die
toestanden zoo weinig bekend zijn, 't
komt weer, doordat 't platteland zich te
weinig doet gelden, doordat 't geen or
ganisatie, geen spreekbuis heeft. Welnu,
daarin kan 't Plaatselijk Comité van de
K. S. A. voorzien.
We zijn nu bezig met onze woning
enquête. Is 't niet zéér noodzakelijk,
dat wij omtrent de woningtoestanden
ten plattenlande, beschouwd uit 't oog
punt van gezondheid en zedelijkheid,
eens wat meer te weten komen
Er is thans een Woningwet. En nu
die wet er is, nu blijkt, naar men zegt,
gibrtk cn bedekt niet slijk en bloed, dan
vele anderen "in hun kleed van hermelijn.
Bij de zuivere maagd I Uwe, heldhaftigheid
zal beloond worden, vertrouw op den koning.
De hovelingen applaudiseerden.
Ja waarlijk er is geen grooter held
De beste huzaar van de republitk
Geluk gij hebt u overladen met een
onsterfelijken roem I
Maar hoe zijt gij er in geslaagd, door
het kamp der kozakken en tartaren te komen
Ik ben door deu modder gekropen, ik
verborg mij in het riet, ik doorliep bosschen,
ik had honger....
Geef hem le eteö, beval den koning.
Vlug, eten 1
En kleerderen
Dat men hem een paard geve uit
mijne stallenhet mooiste hernam Jan
Casimier met stemverheffing... Ik wil, dat
het hem hier aan niets ontbreekt.
Een ieder deed zijn best. Daarna weer
vragen. Jan antwoordde er met moeite op,
aangegrepen door eene onzichtbare verstij
ving men diende hem een gemoedelijk
maal. Terzelfder tijd trad de aalmoezenier
des kouings de zaal binnen. Het was een
predikant van zeldzame welsprekendheid van
zijne lippen kwatren soms «oordeu, die
men niet op den landdag had durven uit
spreken. Iedereen ging hem tegemoet.
De heilige man luisterde, den kolonel
aankijkende die op een bedelaar geleek, en
zijne krachten ie tegenwoordigheid des ko
uings herstelde.
Hoe heet deze wapenbroeder? vroeg
de aalmoezenier.
KiétU9ki.
Heeft hij uiet den voornaam van Jan?
Juist.
In di nst van den palatijn van Ukranie?
Ja die is het.
dat ze voor 't platteland heelemaal niet
deugt. Maar hoe komt dat 't Is de
schuld van 't platteland zelf, dat niet
begon met zich te organiseeren en voor
zich zelf te zorgen, zoodat er nu nie
mand voor zorgt 1
Indien er in een kleine gemeente reeds
één vereeniging bestaat, dan zal men
natuurlijk die Vereeniging haar verte
genwoordiging in 't Comité moeten
geven, terwijl het in andere plaatsen
weer meer aangewezen is, dat eenvou
dig het Bestuur dier Vereeniging zich
als Pl. Comité constitueert. Hier zal
men naar omstandigheden moeten han
delen.
Wij mogen deze korte beschouwing
zeker wel besluiten met een krachtige
opwekking, om nu alom, zoowel in de
steden als op 't platteland, de oprichting
van Plaatselijke Comité's krachtig ter
hand te nemen, 't Is nu de mooiste
tijd voor zulk werk. Laat dien nu niet
ongebruikt voorbijgaan.
Wanneer de winter om is, mag in geen
enkele gemeente van eenige beteekenis
meer ontbreken een Plaatselijk Comité
van de Katholieke Sociale Actie.
Het Franscü-Venczoluunsch.* geschil.
Zooals we hebben medegedeeld, zijn de
diplomatieke betrekkingen tusschen Fran -
rijk en Venezuela nu volledig afgebroken
Het had al lang gedreigd. President Cas
tro, die goede reden had in de zaak van
de Frausche kabelmaatschappij op zijn stuk
te blijven staan (wel degelijk is toch geble
keu, dat die maatschappij en Quiévreux, de
Fransche Consul te Caracas, met de op
standelingen onder generaal Matos hebben
geheuld), bleef weigeren met den Franschen
vertegenwoordiger Taigr.y te onderhandelen
en nu heeft de Fransche regeering, die niet
van zins was haar gezant de hand niet
boven het hoofd te houden, door den Aine
rLaanschen gezant Russele laten weten,
dat zij de betrekkingen afbrak. En Taigny
is teruggeroepen. Het heet nu, dat het
Fransche eskader van Guadeloupe op weg
is naar de Venezolaansche havens. Voor
het oogenblik, zegt de Temps, zal er wel
geen ander doel mee beoogd worden*dan
het vertrek van Taigny te beschermen,
wiens persoonlijke veiligheid zou bedreigd
kunr.en worden door een uitbarsting van
Venezolaanse!) chauvinisme. Later kan het
eskadrr misschien dieoen om, in overeen—
stemming met de Vereenigde Staten, eenige
Venezolaansohe havens te blokkeeren.
Te Versailles is r.u alles voor de
presidentsverkiezing op morgen gereed. Er
zijn zooveel telegraaftoestellen geplaatst, dat
75.000 woorden per uur geseind kunnen
worden. Er zijn ook 35 telefonen, waar
van 10 voor de leden van het parlement tn
16 voor de pers; de re9t is voor het gou
vernement. De appartementen voor dc
presidenten van Senaat en Kamer. Fullières
en Doumer, zij:i in orde gebracht. Alleen
de eerste evenwel heeft er een slaapkamer.
Uit het klooster gedreven.
We lezen in een Parijschen brief aan de
Telegraaf
»In de straten reppen zich de inenschen,
zich beschuttend tegen den modder. Een
drom vrouwen, eeuvoulig, bijna atmoedig
gekleed, slaat le wachten voor een groote
deur, die torgar.g geeft tot een plaatsbureaa
voor ondergeschikten. Het zijn allen ge
wezen nonnen zes duizend, zegge 6000 in
getal, welke alleen al in Parijs een betrekking
zoeken. Gouvernantes, gezelschapsjuffrouwen,
keuken- en tweede meisjes, huisnaaisters, ze
docu zich inschrijven en komen dagelijks
weer, om te hoorei», of zij gekozen zijn.
ffUren wachten zij, 's morgens, 's avonds
met steed9 dalende hoop, en steeds toene
mende ontmoediging. Z >nder lerenservaring,
dikwijls zonder de noodige iustructie, zien
de bleeke gezichten, angstig vragend, naar
den directeur in het kantoortje, als kon
deze de oplossing vinden voor het sociale
vraagstuk, dat door Combes en consorten in
het leven is geroepen.*
Zelfs een socialist, Brion verklaart en
neg wel in de //Lanteme', dat de opdracht
aan de inventaris-mannen gegeven, om ope
ning van het tabernakel te eischen, een
onhandige en overbodige brutaliteit is. Vele
bisschoppen hebben verboJen, de taberna
kelen te do n openen.
Schandelijke handelwijze I
De priester hief zijn blikken ten hemel,
terwijl zijne lippen een gel,ed prevelden.
Laten wij God danken, zeide hij
Ik ken deze officier.
Jan, die dit hoorde, draaide zich om het
gezicht van den aalmoezenier was hem
onbekend.
Dus vroeg de priester gij zijt alleen
door de vijandelijke gelederen gekomen
Een ander heeft het eerst getracht
maar hij heeft er 't leven bij gelaten.
Uwe verdienste is te grooter, omdat
gij niet geaarzeld hebt hem te volgen. God
heeft uw toewijding, uwe jeugd in bescher
ming genomen. Laat mij u in zijn naam
zegenen. Benedicio te in nomini Pralit et
Filiï et Spiritus Sancli. Amen.
Daarna, zich tot den koning wendend,
ging de aalmoezenier veder.
Sire, deze dappere heelt nu aan Uwe
Majesteit alles vertelt wat bij u had mede
te deelen. Hij heeft kalmte en rust noodig.
Dat de koning mij toesta hem mede te
nemen.
Dat is goed, vaderGaat, voegde
Jau-Casimier erbij, zich tot den officier wen
dend, nieu»a:ad meer dan gij hier, hebt rust
verdiend.
Onthoud dat ik uw voorspreker zal ziju.
De nacht was koel, helder en volle maan.
Gij weet niet, mijn zoon zeide de
priester onderweg', welke gunsten nog voor
u bewaard ziju. De koning zal u beloonen
maar de Koning der koningen heeft u nog
eene veel duidelijkere gunst bewaard.
Mijn vader, antwoordde Jan, met
zwakke stem, moest ik in dit oogenblik
kiezen, ik zou de slaap boven alles verkie
zen. Drie dagen cn drie nachten heb ik
niet geslapen.
De engelen des hemels zullen u met
mooie gezangen in sla,ap wiegen, zeide de
priester.
Zij kwamen aan de pastorieDe
aalmoezenier verdubbelde zijac liefderijke
zorgen. Hij liet een bed klaarmaken, waschte
en verbond zelf de wonden van den held,
strekte hem daarna uit op een kostbaar bed,
deze echte dienaar van God en de armen,
en Jan sliep spoedig in.
Van tijd tot tijd werd de deur der ka
mer geopend, en op den drempel verscheen
de priester en een ander persoon met een
jeugdig en frisch uiterlijk. Beiden beschouw
den den slapende en na zich van zijne
regelmatige en diepe ademhaling overtuigd
te hebben, verwijderden zij zich op huue
teener».
Jan stond deu derden dag tegen den
raiddag op.
Hij wreef zich de oogen, richtte zich op,
en keek met verwonderde blikken om zich
heen.
Op dit oogenblik kwam de priester zach
tjes de. kamer binnen.
Bonjour, zeide hij verheugd.
De ruiter sloot eveu de oogen. hij
had zijne zinnen nog niet goed bijeen.
Waar ben ik, vroeg hij.
Dc slaap heeft u de herinnering doen
verliezen. Gij zijt bij den koning, onzen
meester, gij komt van Zbaraz.
Ah, nu weet ik hetWaar is Zijne
Majesteit.
De koning is sedtr eergisteren op weg
naar Zbaraz. Het is cene gevaarlijke onder
neming. Maar God zal over hem waken,
daar ben ik vau overtuigd.
Hoe lang heb ik geslapen
Voor de derde maal staat de zon aan
deu hemelZijt gij weer gezond?
(Wordt verrolgd.)
