Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
waarin opgenomen DE NOORDBRABANTSCHE POST.
Nummer 25.
Zondag 25 Maart 1906.
29e Jaargang.
Eerste Blad.
AN TOON T IEL EN,
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen
INDÜSTRÏËÉLEN.
BEKENDMAKING.
FEUILLETON.
I T G E V K R
BH
DSKBCaRHHtoc
De Echo v
WulwUksekc en Liigstraatsfhe Couraut,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 0."5.
Franco per post door het geheele rijk f Ü.9U.
Brieveningezonden stukken gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
W I A L W IJ K. Telefoonnummer 38.
Advkrtbntibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden Zmaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
Do Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Waalwijk houdt zich onledig met het
opmaken van het verslag over 1905.
Heeren Industriëlen worden verzocht
hunne opgaven voor het verslag zoo spoedig
mogelijk aan den Voorzitter in te zenden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voornoemd
JACHT cn VISSCUERIJ.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Waalwijk maken bekeud dat vanaf heden ter
Secretarie kosteloos verkrijgbaar zijn blanc -
verzoekschriften om j*chten vischaklen en
ko'telooze vergunningen tot uitoefening der
vivecherij met één vischtuig.
Het i* zeer gewensch deze verzoekschriften
ZOO SPOEDIG MOGELIJK en UITERLIJK vóór
1 April bij ons in te zenden.
Burgemeester en Wethouders van Waalwijk.
K. de «sn der Schuereu.
de Secretaris;
F. W. van Liempt.
Provinciale Staten en van den Gemeenteraad;
alsmede dat deze lijst met dealphabetische lijs
ten van hen die van de kiezerslijst zijn afgevoerd
cn vhd hen die daarop ziin gebracht, van af den
23en Maart tot en met den 21en April e. k. op
de secretarie der gemeente tijdens dat deze ge
opend is, voor een ieder ter inzage zijp neder
pelegd en tegen bet.-.ling der kosten in afschrift
of atdruk verkrijgbaar zijn gesteld. Tot en mei
den 15en April e. k. is een ieder bevoegd, bij het
gemeentebestuur verbetering van de door dat
bestuur vastgestelde kiezerslijst te vragen, op
grond dat hij zelf of een ander, in strijd niet de
wet, daarop voortkomt, niet voorkomt, of niet
behoorlijk voortkomt.
De verzoeken om verbetering van de kiezers
lijst worden met ds bewijsstukken, dadelijk tot
en met den 21en April v..or een ieder op de
secretarie der gemeente ter inzage nedergelegd
en in afschrift, tegen betaliog der kosten, ver
krijgbaar gesteld.
Een ieder is tot tegenspraak van het verzoek
bevoegd.
De tegen«pra«k wordt schriftelijk en uiterlijk
den 23en April a. s. aan het gemeentebestuur
ingediend.
Waalwijk den 22en Maart 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
K. DE VAN DER SCHUEREN.
De S-cieta-is.
F. W. VAN LIEMPT
INRICHTINGEN
hinder
weiken gevaar seliade oi
kunnen veroorzuken.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Waslwijk brengen ter openbare kennis, dat
bij hun besluit van 17 Maart 1906 aan G. C
van der Heijden aldaar en zijne rechtverkrijgen
den vergunning is verleend tot het oprichten
van eene inrichfing tot het vervaardigen van
koolzuurhoudende wateien.
Waalwijk, 16 Maart 1906.
Burgemeester en Wethoudere voornoemd,
K. de van de»- Schueren,
De Secretaris.
F, W. van Liempt.
KIESRECHT.
Ter inzage ligging van du lijsten.
Burgemeester en Wethouders van Waalwijk
brengen ter openbare kennis dat op heden is
vastgesteld de lijst, aanwijzende de personen, die
bevorgd zijn tot het kiezen van leden van de
Twoede Kamer der Staten Generaal, van de
Het Kiesrechtvraagstuk.
5)
Naar het Duitsch
door
J. M. S.
Beiden leefden nu van de kleine som,
welke Harten nog bezat. Dokter Niel
schreef vurige brandbrieven a3n zijn oom,
doch bf diens geduld of geldbezit uitgeput
was, hij liet niet» meer van zich hooren en
zoo raakten ook de contanteu van onze
vrienden op Op het vriespunt van dezen
toestand lokt e de warme zonneschijn hen
op dezen Zondagnamiddag in de open lucht
en daar moest een moedwillige schalk
in de gedaante van Vineta hun deze poets
spelen.
Ik wil mij nu niet verder begeven in
Harten's wanhopigen twijfeltoestand. Ik wil
niet trachten te schilderen, hoe hem zijn
bielsteak, door de vrees dat Niel niet terug
zou komen, smaaktehoe hij telkens be
nauwd opkeek en dan weer als de kelner
hem wantrouwend aankeek, de oogen neer
sloeg. Genoeg Niel kwam en loste
zijnen vrierd af doch eerst dronken ze
nog een hartigen teug.
Terwijl Harten nu het geluk had, een
paar dageu daaraanvolgende de betrekking
van ingenieur aan de fabriek van den heer
Nath te krijgen en hij met behulp vaneen
flink voorschot Niel'a horloge, dat deze bij
eventueel chloroformeeren moest gebruiken,
kon inlossen, had de goede dokter bij het
overvloedige g> brek van patiënten alle tijd,
om bij dit heerlijke zouierwedc-in de Thier-
garten op en neer te wandelen en zich
Met ingenomenheid vernamen we de
samenstelling eener commissie in de R.
K. Kamerclub tot bestudeering van het
kiesrechtvraagstuk. Reeds meermalen
toch wezen we in onze kolommen er op,
dat het hoog tijd was, dat er van onze
zijde iets in dezen gedaan werd. Welnu,
het begin is er. Of het nu wel bet goede
begin en daarmede het halve werk is
Dat betwijfelen we wel eenigszins. We
staan in deze omtrent de beoordeeling
van dit begin geheel aan de zijde van
>Het Huisgezin". Doch hadden
de Kamerleden de zaak niet opgevat,
wie zouden het dan gedaan hebben
Onze algemeene politieke organisatie,
het aangewezen lichaam in dezen, liet
niets van zich hoorenook niet onze
'Provinciale Bond. De kiesvereenigingen
zelve zwegen ook, als ging haar het
kiesrechtvraagstuk zelfs niet aan.
De anti-revolutionnairen hadden hun
rapport reeds klaar, terwijl in ons kamp
niets verluidde Het werd dus wèl tijd.
En, ziedaar dan een begin.
Nu kan er, al lijkt ook ons de opzet
niet heel gelukkig, toch nog veel in de
goede richting gedaan worden. En wel
aldus
Laat nu de Algemeene Bond van R.
K. Kiesvereenigingen, terwijl de Com
missie haar rapport samenstelt, trachten
onze geheele politieke organisatie te
omvatten. Van dien Bond moet er nu
eene actie uitgaan, om alle R. K. Kies
vereenigingen in Nederland in haar ge
lederen te krijgen.
Was er één tijdsgewricht, dat de nood
zakelijkheid hiervan ten duidelijkste bleek,
dan is het wel dit, waarin er over de
quaestie, de kiesvereenigingen het innigst
rakende, zal worden beslist Ons dunkt,
dat dit in het geheele land thans wel
zóó gevoeld zal worden, dat het ver-
zamel-blazen van onze Centrale Organi
satie beantwoord moet worden. Ja, wij
vertrouwen zelfs, dat onze Provinciale
Bond thans zijn tactiek wel zal wijzigen
en niet langer meer van verre zal blij
ven staan.
En tegen den tijd, dat de heeren
Kamerleden klaar zijn met hun rapport,
is ook de algeheele Politieke Centrale
organisatie gevestigd en kan er eene
algemeenedeputaten-vergadering" plaats
hebben, waarin het rapport behandeld
kan worden.
Wij gaan hier natuurlijk uit van de
veronderstelling, dat de Commissie de
sanctie der kiesvereenigingen zal trach
ten te verkrijgen. Welnu, op welke wijze
zou dat beter kunnen, dan door ons
boven is aangegeven.
Nog algemeener zou de uitspraak van
bovengenoemde algemeene vergadering
kunnen zijn, indien eerst in den boezem
van elke aangesloten kiesvereeniging een
enquête aangaande de meeningen der
kiezers was gehouden.
Het parool is en blijve dus voor onzen
Algemeenen Bond >Nu aan het werk
en met alle kracht aan het werk, opdat
het Nederlandsche katholieke volk wete,
wat het wil, ?ls het komt te staan voor
de beslissing in eerste instantie over het
Kiesrechtvraagstuk
Laten wij toch in Godsnaam niet weer
komen te staan voor tijden, als in 1894,
toen wij deels met rechts, deels met
links optrokken.
Dat zou wel eens de doodstuk kun
nen zijn voor onze politieke eenheid I
Met klem worde hierop gewezen.
geen dood materiaal bewerkt, t is een
levend organisme, waarbij, hoewel klas
sikaal onderricht, toch zooveel mogelijk
rekening moet gehouden worden met
het individu.
Geen algemeene regeling van boven af 1
vooral op te houden bij den in deze ge
schiedenis hinorischen goudvischvijver.
En zijn verlangend hart had hein niet
bedrogen. Hij trof Vineta met haar vriendin
daar weer. Aanvankelijk was Vineta's ont
vangst wat koel, zij dacht nog aan zijn ge
reserveerde houding in het bewuste restau
rant; doch dokter Niel was een te goed
tandarts, om niet te weten, waar hij de
tang aanzetten moesl, tot het met wortel
en tak uitrukken van dat wantrouwen. Het
gelukte hem zelfs zoo goed, dat op een
ra ooien namiddag Vineta zonder haar vriendin
verscheen, omdat deze, g lijk Vineta ver
legen vertelde, tandpijn had en daarom niet
uitgaan kon.
Dokter Niel hoorde, vau deze kiespijn ra< t
ten voor een tandarts wel te begrijpen
vreugde. In plaats van zich echter voor de
zieke als een reddenden engel aan te bieden,
wandelde hij aan Vineta's zijde naar deu
bekenden vijver toe, zonder zich ernstig inet
het ziektegeval in te laten, alleen vroeg hij
aan zijn dame, of zij ook wel eens last
van kiespijn had.
Vineta gaf te kennen, dat zij het be
treurde, niet in die aangename omstandig
heid te zijn en, terwijl zij verzekerde, dat
zij den dokter gaarne ter wille was, kon
zij toch nog maar niet besluite», zich slechts
een schaduw van kiespijn te bezorgen.
Het was een prachtige namiddag. Niel
merkte dan ook op, „hoe heerlijk teeker.t
zich de blauwe lucht in den vijver af!'
„Ja, het is heel mooibevestigde Vi
neta.
Heel vroolijk klonk echter dit antwoord
niet. Eene eigenaardige beklemdheid drukte,
haar, zelts werd haar het ademhalen zwaar.
Zij gingen naar den rand van den vijver.
„O, ziel u eens die twee goudvisschen*,
zei Niel eu hij boog zich over deu oever,
Op zijn Fransch
Dezer dagen is er van wege het Mi
nisterie van Binnenlandsche Zaken eene
missive verzonden aan alle h h. school
opzieners en van dezen aan alle hoofden
van scholen, waarin de wenschelijkheid
wordt uitgedrukt, dat bij het leesonder
wijs langzaam en luid zelfs shinder-
lijk luid" heette het zal worden ge
lezen en dat er bij 't rekenonderwijs
meer gedaan zal worden aan optellingen
van lange tabellen dan wel aan het ver
menigvuldigen en deelen met groote
getallen.
Hoewel wij op de wenken zelve niets
willen afdingen, al komt het ons voor,
dat het hinderlijk" luid lezen voor de
orde wel eens zeer »hinderlijk" kon zijn,
toch komt het ons voor, dat hier een
weg betreden wordt, die iets of wat
»Fransch" lijkt. Immers, daar in dat
>lieve land" geeft de minister van onder
wijs aan alle scholen in Frankrijk aan,
wat, wanneer en hoe er onderwezen moet
worden. Zelfs is daar de uniformiteit
van het onderwijs zoo ver gedreven, dat
de minister van onderwijs op een ge
geven oogenblik kan zeggen »Nu wordt
er in alle scholen van Frankrijk dat ge
lezen".
Hoewel bovengenoemde missive
slechts eene zeer zwakke afschaduwing
is van deze >Fransche onderwijsbureau-
cratie", zouden wij toch willen waar
schuwen, dat men hier niet, zij het slechts
van verre, deze onmethodische en
doodende manier gaat navolgen.
Er is voor het onderwijs en vooral
voor het L. O. niets zoo onpaedagogisch,
dan van boven af te regelen en zoo
doende de zelfstandigheid van den onder
wijzer zelfs in zijn leermethode te binden.
Men vergete nooit, dat de onderwijzer
ziju zij niet mooi
„Ja*, zei Vineta.
Én kijk eens, hoe beide steeds bij elkan
der blijven Waar de eene zwemt, daar
zwemt de andere ook.
„Ja*, klonk het w er toestemmend. Vi
neta dacht echter aan geheel iets anders
„zij zwemmen alle*.
„Ach, kon ik d&ar ook zoo heen zwem
men 1* riep plotseling Niel, en een eigen
aardige uitdrukking lag op zijn gelaat.
„Kunt u dan niet zwemmen?* waagde
Vineia schuchter te vragen.
„Zoo meeD ik het niet Ik bedoel zwem
men in de oceaan des levens, als goudvisch
met een anderen goudvisch, die je trouw
aanhangt en wien je z«*.lf ook Irouw be
loofd hebt, die j' alles is en die
Hij brak plotseling af en keek schuin
even naar Vineta. Deze scheen echter in
zoete droomeu verzonken te zijn, want zij
keek, het lieve „kopje* voorovergebogen
stil in bet water. Wellicht dacht zij na
over Niel's woorden; peinsde zij, wie het
dan wel zou moeten zijn; die daar zoo met
dokter Niel in den levensoceaan zou zwem
men.
Onze dokter had nu eene mooie gelegen
heid, de elegante figuur zijner gezellin te
bewonderen. Hoe lief zat dat smaakvolle
en gedistingeerde costuum om haar goed
gebouwde taille
Voor den goeden dokter, wien» hart
hamerde en klopte, draaide de goudvisch-
vijver in een kringetje rond en om het
beteekenisvolle, maar niettemin bekoorlijke
zwijgen te verbreken, slaakte hij met een
fluisterende stem een veelbeteekenend, ach
Toen was het weer voor een oogenblik
stil, lot ook een zucht, zeer zacht als
ware het een verre echo „ach* aan zijne
zijde klonk.
Men slijclt het maar!
Daar wordt op 't oogenblik in ons
Parlement een wetsontwerp behandeld,
waarbij de belangen der arbeiders, met
name die der fabrieksarbeiders, van zeer
nabij betrokken zijn- Wij bedoelen na
tuurlijk het arbeidscontract, vroeger in
onze kolommen zoo breedvoerig be
sproken.
Nu is er naar dat parlement in Juni
een man afgevaardigd, die zich noemt
de vriend der arbeiders, die een kopstuk
is van de partij, welke zich zelve het
monopolie toeeigent van te zijn de ar
beiderspartij. En, wat alles zegt, die
vriend der arbeiders is de vertegen
woordiger van een district, waar hon
derden arbeiders in fabrieken werken en
wier belangen dus op 't oogenblik de
spil zijn, waarom de zeer belangrijke
besprekingen in de Tweede Kamer
draaien.
En ziet die heer, die in Juni en
juli blaakte van heilig vuur voor de be
langen dier arbeiders mijnheer Van
Kol" doorreist op 't oogenblik de dorre
streken van Spanje, om daar de irriga-
tiewerken te bestudeeren ten behoeve
van onze West.
O, ironie van woorden en daden
Enschedé, dat centrum van nijverheid
met zijn talrijke arbeidersbevolking, waar
de fabrieksreglementen reeds zoo vaak
oorzaak zijn geweest van ontevredenheid,
waar een arbeiders-vertegenwoordiger
moest onderdoen voor een socia
listische kapitalistziet op 't oogen
blik zijn afgevaardigde schitteren door
afwezigheid en ronddwalen in Spanje 1
Misschien wel met zijn »galapak" onder
den arm of in zijn reiskoffer
En dat slikt men daar nu maar 1
Is het niet de grofste politieke bruta
liteit ten top voeren
Thans herstelde zich Niel en „Mejuffrouw
Teichmann', sprak hij.
Vineta keek verschrikt op, al» werd zij
op een geheime gedachte betrapt.
„Ik moet u een bekentenis doen, me
juffrouw Teichmann*.
Niel zei dit op zoo'n eigenaardig vibree-
renden toon en keek zijn gezellin met zoo'a
vreemden blik aan dat V ineta sterk
blozende snel haar hoofdje weer naar
den vijver wendde en verward stamelde
„kijk toch eens die mooie goudvisschen I*
Maar Niel was nu vastbesloten.
„Eens moet het toch gezegd worden.
Ik bemin u, mejuffrouw bemin u meer
dan mijn leven
„Die goudvisschen vroeg Vineta, zoo
't mogelijk ware nog incer verlegen dan
zoo even.
„Wel neen, u, mijn lief kind Van 't
eerste oogenblik, dat ik n zag, riep het in
mijDeze of anders geen O, Vineta
zeg mij, mag ik hopen, dat ik ook u niet
onverschillig ben
Het was een geluk, dat het thans juist
zoo eenzaam hij den goudvischvijver was,
want daardoor was het onzen dokter moge
lijk, Vineta te bewegen tot het stamelen
va:i een woordje, dat, hem tot den geluk
kigste aller menschen maakte.
Ook Vineta was, nadat de verwarring
geweken was, altijd volgende op 't oogen
blik, dat eene jonge dame haar liefde be
kent, bovenmate gelukkig.
En nu bleven z.j niet langer bij den
goudvischvijver. Ondankbaar als de meeste
verliefden, vergaten zij zeer snel, dat eigen
lijk de goudvisschen de aanleiding waren
geweest voor de zwaar geboren liefnesver-
klaring.
Yineta werd weer de overmoedige en uit-
gelatene. Zij sprak met den dokter af, hem
zoo dikwijls als het ging, met hare vrien lin
hier bij den goudvischvijver te treffen.
Het hart vol van overstrooinende liefdes
zaligheid, scheidden zij eindelijk van elkan
der.
Vineta wilde niet, dat haar geliefde Ernst,
zoo heette dokter Niel met voornaam, haar
verder dau tot aan de Brandeburgerpoort
zou vergezellen, waar zij door middel van
een tramwagen aan de smachtende blikken
van den naamloos verliefden Niel ontsnapte.
Welk een schoone tijd er na voor den
dokter kwam, hoe hij slechts leefde, om de
seconden, minuten en nren te tellen, tot
hij Vineta weerzag en hoe gelukkig hij was,
als hij aan bare zijde wandelde, dit alles
hebben de dichters van alle tijden al zóó
vaak beschreven en bezongen, dat ik mij
ontheven kon achten, van hier nog één
woord bij te voegen. Wat echter bij deze
schilderingen haast altijd vergeten is, d. i.
het practische of de keerzijde der medaille.
Hierdoor hebben de dichters de lezers steeds
in 't geloof gelaten, dat een verliefde alleen
van de liefde en daarnaast van de lucht
leeft.
Dit is echter eene tastbare misleiding,
want hst gewone prozaische leven stelt aan
verliefden dezelfde eischeu als aan niet—
verliefdeu. In 't bijzonder kwam dit bij
onzen dokter uit. Zijne geldverlegenheid
werd aldoor grooler evenals zijne liefde
voor Vineta. De ellendigste proza hield
gelijken wasdom met de zoetïte poëzie, als
waren zij tweelingen. Dit was echter heel
natuurlijk.
(Wordt rervolgd.)