Nummer 29
Zondag 8 April 1906
29P Jaargang
Tweede Blad.
rs?harkr\of men hc'CbiliMlpetor
Een naam op allo lippen.
LANDBOUW
BUITENLAND.
Frankrijk
Engeland.
Reclame.
Duitschland.
BINNEN LANS».
De invloed van het slechte
voorbeeld.
In Frankrijk is de toestand wat onrustig
vooral in het Noorden in 't mijn gebied
het volk is woedend op de verantwoordelijke
personen, onder een ander rubriek vindt men
hieromtrent meer bijzonderheden.
Verder gaat het eventariseeren niet naar
vensch en in Marseille zijn leelijke anar
chisten-standjes.
Natal geeft der Engelsche regeering in
de laatste dagen veel hoofdbreken. De zaak
van de executie der Kaffers is niet goed en
wel uit de wereld, of het bericht komt, dat
Bambata, het Zoeloehoofd, zich schuldig
heeft gemaakt aan eeu aanval op de kraal
van Magwababa, zijn oom. Eeu inlander
deelt mede, dat de komst van Bambata met
zijn volgelingen een groote paniek in de
kraal veroorzaakte. Alle bewoners namen
de vlucht. Magwababa weid gewond en
gevangen genomen.
Later werd tusschen militairen en inboor
lingen een gevecht geleverd, waarbij ver
schillende dooden vielen en de eerste moesten
terugtrekken. MilitDtroepen zijn thans op
geroepen.
in den Haag ontving
„De ongesteldheid door welke de rijks
kanselier tijdens de zitting van den Rijksdag
tengevolge van influenza en te ingespannen
arbeid is getroffen, was niets dan een zware
onmacht. Volgens de verklaringen van de
geneeskundigen, wekt de toestand van zijne
doorluchtigheid geen bezorgdheid en is vol
ledig herstel na een korten rusttijd te ver
wachten.
Volgens een telegram uit WeissenMs,
breidt de staking in het Middelduitsche
bruinkoolgebied zich nog uit.
Te Dresden heeft het verbond van metaal-
fabrikanten in zijne fabrieken laten aanplak
ken dat alle metaalbewerkers die lid van de
vakvereeniging zijn, dat zijn er 25,000
uitgesloten worden.
m-matmmmmmmmammmammmmmumKrnm MmiMiiv» m
Met spanning werd de dag tegemoet ge
zien, dat de rijkskanselier van Bülow voor
't voetlicht zou komen met eene verklaring
over Marokko. Zulks geschiedde Donderdag.
Hij zeide o. m.
Ik wilde de eerste gelegenheid aangrijpen
om mij, naar het sluiteu der conferentie van
Algeciras, over onze Marokko-politiek uit te
spreken. Er waren weken, waarin de ge
dachte aan oorlogsverwikkelingen zich van
de gemoederen meester maakte waarin men
meende, dat wij om Maroüko oorlog zouden
voeren.
Wij hebben in Marokko geen directe po
litieke belangen en hebbtn daar ook geen
politieke aspiraties maar wij hebben daar
economische belangen in een onafhankelijk
Rijk, dat een toskomst heeft. Wij waren
bovendien deelnemeis aan een internationale
conventie, die het beginsel van gelijke rech
ten bevatte, en wij hadden door een handels
verdrag het recht van behandeling op deu
voet dtr meest begunstigde natie verkregen.
Daarover niet zonder onze toestemming
te laten beslissen, was een quaestie, die
samenhing met het aanzien van de Duitsche
politiek, met de waardigheid van het Duit
sche rijk (zeer juist.)
Om Marokko zelf was het niet te doen;
oude aanspraken van Spanje of Frankrijk
konden ook blijven wat ze zijn. maar:
Wij wilden slechts tomen, dat 't Duitsche
rijk zich niet als eeu „quantité uégligeable"
laat behandelen (zeer goedl rechts, in het
centrum en bij de naiiouaal-liberalen), wij
wilde slechts zorgen dat in een zoo gewichtig
economisch gebied, aan twee wereld handels
wegen gelegen, de deur, voor de vrijheid
van vreemde mededinging open gehouden
zou worden.
Daarom moest de conferentie komen en
Duitschland had zoo goed vertrouwen in
zijn recht, dat het dezen rechtsstrijd met
drie mogendheden aandorst.
Vou Bülow prees de welwillende houding
van Frankrijk en eindigde;
„De tijd van zorg en ongerustheid ligt
achter ons. Ik geloof, dat wij thans met
meer kalmte de toekomst kunnen tegemoet
zien. De conferentie van Algeciras heeft
naar ik geloof, eeu resultaat opgeleverd, dat
voor Duitschland even bevredigend is als
voor Frankrijk, dat voor alle beschaafde
rijken nuttig zal blijken.
Of nu het houden van deze rede hem
zoo inspande, dan wel de terugslag der vele
emoties van de laatste weken en maanden,
of dat alleen aan een ongesteldheid bet feit
moet worden toegeschreven, plotseling werd
de Rijkskanselier onwel. Hij zakte op zijn
stoel herhaaldelijk naar de linkerzijde en
richtte zich dan weer op. De afgevaardigde
Bacliem, die den kanselier had gadegeslagen
snelde plotseling naar de plaats voor de
leden van den Bondsraad en ondersteunde
den Rijkskanselier.
Hij werd weggedragen, maar kwam spoedig
bij. De keizer was weldra ter plaatse. Het
bericht gaf in Berlijn en overal groote ont
steltenis en natuurlijk werden er alle be
schouwingen aan vast geknoopt, die we hier
niet behoeven weer te geven. De kanselier
werd weldra naar huis vervoerd en de dokters
coustateerden niets ernstigs't best volgt
PINK PILLEN.
De naam der Pink Pillen ligt op alle
lippen en zulks is zeer natuurlijk. OeBkt
aan de talrijke genezingen die zij gegeven
hebben. Denkt aan de bevrediging door al
diegenen ondervonden, di-. na zoovele ge
neesmiddelen geprobeerd te hebben, op eiud
der rekening toch nog even ziek waren en
die na de Pink Pilleu gebruikt te hebben
eene goede gezondheid hebben terug gevon
den waarop zij niet meer rekenden. De naam
der Pink Pillen ligt op alle lippen, gelijk
de naam van een groot geneesheer die de
eigenschap zou hebben gehad de bewoners
van geheel Nederland te verzorgen en ver
lichting te geven. De naam der Pink Pillen
is op alle lippen en vooral op dit oogenblik.
Men hoort dikwijls de volgende samen
spraak
„Hoe komt het toch mijn waarde vriend,
gij die altijd eene volmaakte gezondheid
hebt, gij op wien de leeftijd geen vat heeft,
zeg mij je geheim. Mijn geheim? De Len-
tekuur die ik alle jaren met de Pink Pillen
volg. Ik neem ze gedurende eenige weken,
ik put er bronnen van bloed en kracht en
zulks is voldoende om eene goede gezond
heid tot aan de volgende lente te bewaren,
't Volgend jaar met de lente begin ik weer
en ik «hoop op die wijze nog lang voort te
gaan.»
Doet gij ook Uw lentekuur met de Pink
Pillen. Gij kunt U niet voorstellen al het
goede dat gij er van ondervinden zult. Het
zal U toeschijnen alsof er een nieuw bloed
in Uwe aderen loopt, alsof er een nieuw
sap in Uw lichaamsgestel versprei l wordt.
Al de onzuiverheden, die Uw lichaam ge
durende het slechte jaargetijde verzameld
heeft, zullen langs de natuurlijke wegen
verwijderd worden, dank zij de goede werking
der nieren, lever en ingewanden. De personen
die in het gezicht of op de handen eczema
of zweren hebben, zij die roode vlekken of
bloedzweren hebben bij die personen worden
de slechte sappen niet verwijderd. Hunne
nieren, hun lever, hunne ingewanden werken
slecht, en deze personen hebben zekerlijk de
kuur met de Pink Pillen niet gevolgd. De
kuur met de Pink Pillen geeft U geene on
middellijke verlichting. De goede nitwerkiug
dezer kuur houdt aan en stelt U in staat
zonder vermoeidheid het lange afmattende
tijdperk der hitte te verdragen. De Pink
Pillen geren bloed, zij geven eetlust, zij
bevorderen de spijsvertering, versterken het
zenuwgestel Gij kunt geene betere behan
deling vinden voor de verbetering van Uwen
algemeenen toestand. De behandeling past
aan een ieder. Zij is niet nadeelig voor
onverschillig welk lichaamsgestel, zij doet
goed aan alle lichaamsgestellen. Zij is even
zoo gunstig voor de kinderen, meisjes en
jongens, als voor de volwassenen en bejaarde
persouen. Wij weten wat de Piuk Pillen
waard zijn. Wij zien beter dan iemand
anders door de brieven die wij ontvangen,
hoe groot het aantal personen is aan wie
de Pink Pillen goed gedaan hebben. Wij
kunnen U niets beters toewenschen, dan te
zien dat U de weldoende behandeling begint
en wij zijn zeker dat als gij begounen zult
zijn, zult gij van U zelve verlangen dezelve
voort te zetten.
Prijs f 1.75 de doos f9.— per 6 donzen,
verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27 Rot
terdam, hoofddepothouder voor Nederland
en Apotheken. Franco toezending tegen
postwissel.
Een getuigenis.
Herhaaldelijk wordt in de katholieke pers
gewaarschuwd legen neutrale vakverenigin
gen. En telkens voerden wij als een der
hoofdargumenten aan, dat dergelijke ver-
dit uit het volgende telegram, dat de gezant I eenigingen de logica leert het, en de
ervartug heelt het proefondervindelijk bewe
zen zachtjes aan onder de revolutionnai-
ren invloed geraken en eindigen met in
volslagen socialistischen geest te ageeren.
„Het Volk'' van heden bevat in een
hoofdartikel o\er het Ned. Verbond van
vaWereenigingen, «lat gisteren vergaderde en
Oudegeest tot secretaris koos, een uitspraak
die onze meening ten stelligste bevestigt:
„Waar de vakbeweging schrijft „Het
Volk" niet in kerkelijke banden is be
kneld, wordt zij noodzakelijk vroeger ot
later socialistisch."
Dat i» in evenzooveel woorden wat wij
steeds hebben betoogd en wat door de so-
cialistsche propagandisten in den regel pleegt
te worden vermoffeld om de christelijke
arbeiders niet van aansluiting bij de roode
vakorganisatie af te schrikken.
Waarom wij van boven geciteerde verkla
ring nota nemen. (Tija1)
Kinderwetten!
Zooals men weet, bestaan er moeilijkhe
den bij de uitvoering van de Kinderwetten,
doordien er veel te weinig particuliere ver-
eenigingen zijn, welke zich beschikbaar stel
len voor het overnemen van „voogdij-kinde
ren*. De eisch nl. der Regeering, dat de
kinderen afgezonderde, althans met schotten
afgescheiden slaapplaatsen moeten hebben,
enz komt velen te bezwarend voor.
Thans hebben verschillende voogdijraden
zich per adres tot de Regeering gewend,
met verzoek, de algemeene bestuursmaat
regelen te wijzigen.
Het Hof.
Z K. H. de Prins der Nederlanden heefi
doen toekomen aan de commissie tot leni
ging der rampen, geleden door de kust-
vis9chers benoorden en bezuiden Harlingen,
tengevolge van de jongste stormen, een
bedrag van f 250, en aan de algemeene
vereenigde commissie tot leniging van ram
pen bij watersnood te Amsterdam, met be
stemming voor de provincie Zeelaud, een
bedrag van f 1250.
Aan de Midb. Ct. ontleenden wij hel
bericht, dat er sprake van was, dat de
Koningin en de Prins dit jaar een officieel
bezoek aan Zeeland zouden brengen. Thans
verneemt het blad uit den Haag, dat Hare
Majesteit de Koningin, met het oog op de
zware ramp. welke de provincie Zeelaud
getroffen heeft, dit jaar geen officieel bezoek
aan Zeeland denkt te brengen.
Celebes.
Bij het deparlement van koloniën ia ont
vangen het volgende telegram van den gou
verneur-generaal van Nederlandscb-Tndië
In Enrekang op Celebes is na hardnok-
kigen tegenstand het brntingcomplex Kautoe
genomen. Vijand had 39 dooden. De sterke
iangastelling werd zonder verdediging over
gegeven en door bevolking geslecht. H't
georganiseerde verzet in Enrekang is ge
broken.
Blijkens een van den gewestelijk militai
ren commandant van Celebes ontvangen
telegram heeft de vermeestering van Kaotoe
op 28 en 29 Maart. jl. plaats gehad en zijn
daarbij de navolgende verliezen aan Euro-
peesche militairen gele'en:
gesneuveld, twee fuseliersgewond, levens-
i evaarlijk, één sergeant; zwaar, vier fuse
liers; licht, drie fuseliers, en onbeduidend,
één sergeant. (Stct
Dr. Kuyper.
Hel HaagscheCorrespondentiebureau meldt
Naar men verneemt, is dr. Kuyper niet
voornemens de redactie van de Standaard
en de Heraut weder op zich te nemen, maar
denkt hij, indien de toestand zijner dochter
niet ongunstiger wordt, zijne reis, welke hij
had onderbroken, te hervatten eD zich naar
Algiers te begeven.
Tweede Kamer.
Na eene korte wijle zich met 't Arbeids
contract bezig ie hebben gehouden, voor
namelijk wat betreft het nieuw ingediende
artikel 1637bi», wat beoogt om het verbod
var gedwongen winkelnering te sanctioneeren
waarop twee amendementen waren ingediend,
werd besloten na het Paaschreces hiermee
voort te gaan.
Men ging toer. over tot de behandeling
van het wetsontwerp ter bekrachtiging der
provinciale paarden-belasting voor Noord-
Brabant. Die belasting bestaat reeds dertig
jaren, maar in den laatsten tijd wordt er
sterk tegen geageerd en werden tal van
adressen aan de Kamer verzonden.
De heeren Patijn en Arts, bestreden met
nadruk de belasting, die haar oorsprong
vond in de afschaffing der tollen. Als
overgangs-maatregel was zij toen te dulden,
maar thans is zij verouderd, en zij deukt
bovendien vooral de kleine luyden. De
heeren Van den Berch van Heems ede, Van
den Heuvel en Regout verdedigden daaren
tegen de belasting.
Laatstgenoemde spreker lichte tevens een
amendement toe, om geen belasting te heffen
voor paarden van rijtuigverhuurders en der-
gelijke.
Nog kw.-m in een amendement van den
heer Arts c. s., om paarden van stalhouders
enz. te heiasten met f 7.50 in plaats van
f 17.50 en luxe-paarden met f 12.50 in
plaats van f 7.50.
De heer Bos stelde met den heer Patijn
voor de paardenbelasting geleidelijk met een
vijfde te verminderen, dus in 5 jaar te doen
vervallen.
Het. lid Loeff, vooropstellende dat hij reeds
voor 't bestaan der adresbeweging gekant
was tegen deze paardenbelasting, verklaarde,
dat hij ook op dit oogenblik nog een prin
cipieel tegenstandei was van deze heffing,
welke spr. vervolgens op verschillende
gronden bestreed.
Bij de verdwijning van de paardenbelas
ting zal de draagkracht der provincie niet
verminderen, want men zal verschuiving
van den belastingdruk kiijgen.
Spreker constatetrde, dat deze beffing
als belasting feitelijk door niemand is ver
dedigd.
Erkend is dus, dat deze belastingheffing
ondeugdelijk is.
Hetzij men deze belasting beschouwt als
retributie of niet, zij werkt onbillijk en als
verteeringsbelasting komt zij in strijd met
de rijksbelastiug op het personeel.
Spreker betoogde, dat deze paardenbe
lasting nooit gedeugd heeft.
Bij de afschaffing der rijkstollen kwamen
de fouten te duidelijker aan 't licht.
Spreker was voor 't stelsel van het arnen-
mendement BoaPatijn.
Ook hij oordeelde, dat deze paardenbe
lasting onmogelijk is te handhaven.
Echter, ook spreker wil de provincie door
eene plotselinge afschaffing niet in moeie-
lijkheden brengen, hoewel de provincie in
't verleden niet geheel zonder waarschuwing
is gebleven.
De heeren Van Sasse van Ysselt, Loh-
man en de minister verdedigden daarna nog
het ontwerp maar het amendement Bos
Patijn wordt aangenomen met 52 tegeu 21
stemmen.
Tegen de heeren van den Berch van
Heemstede, van Nispen, van Bylandt, van
de Velde, de Ridder, van Veen, Schokking,
Beckers van Gijn, Talma, Regout, van
Vuuren, van Asch van Wijck, Lobman,
van Dedem, van Idsinga, van Sasse van
Ysselt, de Waal Malefijt, van den Heuvel,
Kooien en de voorzitter.
De overige amendementen werden inge
trokken.
Katb. Sociale Aetie.
Wij ontvingen van 't centraal bureau K.
S. A. te Leiden eeu verslag der centrale
vergadering. Wij stellen die toezending
overigens wel op prijs, maar hebben er toch
een ernstig bezwaar tegen, nl. dat de
bladen in staat worden gesteld, zulks Vrijdags
avonds in zijn gehiel te publiceeren en
vanmorgen kon meu er in de liberale
ochtendbladen reeds een uittreksel van lezen.
Het heeft dan voor ons niet zoo'n waaide
't in zijn geheel op te nemen, te meer daar
't voor een beperkte ruimte, als waarover
wij beschikken, veel te uitgebreid is.
Een voorname zaak deelen we mede, n.l.
dat besloten is eene „Sociale Week» te
organiseeren.
Het plan wordt volgenderwijs toegelicht:
„Met het woord „Sociale Week" wordt be
doeld een Sociale Cursus van acht dagen, waar
aan de meer ontwikkelden, geestelijken en
leeken, middenstanders en werklieden, onder
wijzers en studenten,^bestuursleden van bon
den en vereenigingen, Vincentianen, enz. enz
die in onze katholieke sociale beweging meer
op den voorgrond treden of vermoedelijk zul
len treden, gelegenheid wordt gegeven, om
gedurende acht dagen van de meest bevoegden
onder ons deugdelijk sociaal onderwijs te ont
vangen.
■Gelijk bekend, wordt te M. Gladbacb
jaarlijks een dergelijke cursus gegeven, aan
vankelijk gedurende zes weken, doch sinds de
laatste twee jaren ook één kleinere gedurende
acht dagen. Ook iu Frankrijk is nn reeds
tweemaal, eerst te Orleans en daarna te Lyon
een dergelijke sociale week met enorm succes
gegeven.
„Besloten werd de Sociale Week om beurten
in bet Noorden en Zuiden des lands te hon
den, telkens in een andere gemeente, en
zoo de eerste twee keeren te Utrecht en te
's Hertogenbosch vervolgens bijv. te Haar
lem en Roermond, te Leeuwarden en te
Breda, te Amsterdam en Arnhem, te
Groningen en Middelburg, ent. enz.
„Aan het Centraal Bureau is de geheel»
inrichting en leiding van de Sociale Week op
gedragen, in overleg met den voorzitter en
den algemeene Adviseur. Zoodra de definitieve
uitwerking van het plan gereed is, zal zij ge
publiceerd worden.
gadering te sluiten.
„Er zullen kaarten verkrijgbaar zijn lo.
voor deu geheelen cursnB, 2o. voor een dag, 3o,
voor alle avondvergaderingen. Met het oog
op die werklieden, die nlleeu des avonds den
cursus kunnen bijwoneu, tal de toegangsprijs
voor de avondvergndeiingeu zeer laag gesteld
worden, althans voor de leden der aangesloteai
vereenigingen."
De eerste Sociale Week zal omstreeks 1 Sep
tember te Utrecht worden gehouden.
I)au wordt de begrooting vastgesteld inet
een tekort van f5200, dat slechts een voor-
loopige raming is. Een overzicht der groote
werkzaamheden en een krachtdadige oproep
om deze Bcboone zaak meer en meer te steunen
beslnit dare mededeeling.
Wat ik u ga vertellen, is geen verdicht
sel, het is pure, zuivere waarheidik heb
alles zelf bijgewoond, beter kan het toch
niet. Het is jaren geleden, toen de eenige
kunstmest, die de boer kende, nop Peru-
Guano was, Wel begon hier en daar het
gebruik van Chilisalpeter door te dringen,
maar het was er toch nog verre van, dat
dit zout algemeen gebruikt werd. Wij kun-
nen dus zeggen, dat wij nog in de periode
van overgang verkeerden. Mijn buurman, een
landbouwer, die gaarne vooruit wil, niet te
oud is om nog wat te leeren en van al het
nieuwe zoo nog al kennis nam, bracht op
een goeden keer van de Maandagsche markt
vier zak Chilisalpeter mede Hij had die
gekocht van een haudelaar in meststoffen,
die hem de nieuwe, kunstmest ten zeerste
had aanbevolen. Ongelukkig was mijn buur-
inau de gebruik&wijze totaal onbekend. Trou
wens, ami de mogelijkheid om het zout op
een verkeerde manier te gebruiken, dacht
hij niet eens. Zonder dan ook met iemand
over de zaak te spreken, ging hij den vol
genden morgen het was in de maand Mei
of Juni naar zijn tuin, waarin voor zijn
eigen gerief verschillende greenten groeiden,
o. a. ook vroege aardappelen, die dat jaar
zeer slecht vooruit wilden late aardappelen,
die ook niet gingen en achter welken tuin
hij ook een hoekje grond had, waarop hij
mangels had staan. Grwoon om met Peiu-
Guano en stalmest om te gaan, niet er aan
denkeude, dat te veel soms schaadt, en put
tende uit een grooten voorraad begon hij
met gulle hand het Chilisalpeter te strooien.
Op zijn sla, op zijn booueu, op zijn erwten,
eveugoed als op zijn aardappelen. Daarna
op zijn mangels. In minder dan geen tijd
had hij de 400 K. G. Chilisalpeter uitge
strooid op een stuk grond van nog geen
half gemet, waarvan zeker de helft in zijn
tuin. Het leek wel of het Chilisalpeter ge
sneeuwd had. Natuurlijk was er ook veel
op de bladeren der planten gevallen. Nu
wou het ongeluk, dat het nog dienzelfden
dag begon te regenen. Wat was het ge
volg Ten eerste, dat na eenige dagen de
bladeren der planten vol plekken en gaten
waren, en tweede, dat de stengels na korten
tijd. niettegenstaande, de gehavende bladeren
vreeselijk in de hoogte schoten en ten deide
nu ja, laat ik het maar zeggen, dat
er op 't laatst van het heele gewas niets
terecht kwam. Mijn buurman was woedend.
Op zich zelf? Neen, dat had hij eigenlijk
moeten ziju. Doch hij gal de schuld aan
het Chilisalpeter en aan deu man, die het
hem aanbevolen had. En wilt ge nu wel
gelooven, lezer, dat er vele jaren over heen
gegaan zijn, eer men bij ons op het dorp
Chilisalpeter wilde gebruiken. De invloed
van dat ééne voorbeeld werkte zoo lang na,
dat er heel wat tijd verliep, eer men zijn
dwaasheid inzag. En mijn buurman zelf was
de eerste. Op het lnatst behielden zijn ge
zond verstand en zijn vooruitstrevende geest
de overhand. Toch ken ik nog een tuin
man die bij hoog en laag beweert, dat Chi
lisalpeter niet deugt, dat alles verbrandt.
Zoo ziet gij, dat een verkeerd genomen proef
een grooten invloed ten kwade kan uitoefe
nen. Ik wil daarom nog eens, zeer in 't
kort, de gebruiksaanwijzing van Chilisalpe
ter geven. Men kan niet te goed op de
hoogte zijn van deze kostbare en tegen
woordig onmisbare meststof. Vooral ook
omdat Chilisalpeter op alle gewassen gebruikt
k n worden, voor de meeste noodzakelijk is
lo. Daar men met Chilisalpeter de plan
ten en niet den grond bemest, geve men
het op zijn vrotgst kort voor het zaaien of
planten.
2o, Men geve het Chilisalpeter niet in
eens, doch iu twee drie maal.
3o. Men zaaie slechts bij droog weder.
Het Chilisalpeter lost gemakkelijk op, trekt
water aan en zal dus ook bij groote droogte
„Voorshands kan al worden medegedeeld, gpoeJig in den grond doordringen. In bijna
i 1. .1 J ia dntrnn oneiolun Olirfilia i .1 i 1 1
dat het de bedoeling is, dezen socialen cursus R|je ^evai|erl verdient het aanbeveling door
Zondag daarna in een plechtige middagver-met den grond te vermengen.