u miner 53
Zondag 1 Juli 1906
29e Jaargang
Tweede Blad.
RÊINIGlHEÏANSCHOBLlOKALtN.
LANDBOUW
BINNF.NLANM.
Reclame.
Th. DE SURMONT DE BAS SMEELE.
Reiniging.
Th. DE SURMONT DE BAS SMEELE.
De dankbaarheid van een inwoner
van Zalt-Bommel.
het Zuiden.
Door de Gezondheidscommissie, ge
zeteld te Waalwijk, is de navolgende
circulaire verzonden:
Aan
de Gemeente- en Schoolbesturen
in het district.
Naar aanleiding van het door deGe
zondheidscommissie gehouden school
onderzoek, veroorlooft zij zich eenige
opmerkingen in het midden te brengen
omtrent het schoonhouden van school
lokalen. u
Nog onlangs werd door den Heer
Hoofdinspecteur van de Volksgezondheid
de aandacht der Gezondheids-Commissien
op deze zoo gewichtige aangelegenheid
gCO.m.gschrijft ZHEdelgestr..Afgezien
.nog van de opvoedkundige zijde der
.quaestie, die doet vragen, wat er van
>den zin voor reinheid en netheid der
jeugd moet terechtkomen, indien zij in
de school de keerzijde daarvan ziet. ligt
itoch in onvoldoende zindelijkheid der
>school een groot gevaar voor de gezond
heid der kinderen.
Wanneer de statistieken en gegevens
>omtrent het voorkomen van roodvonk,
>diphtheritis, influenza, mazelen enz.
worden geraadpleegd, dan moet worden
erkend, dat in onzen hygiënischen tijd,
>die er zich op beroemen kan aan de
cholera en de pest hare overgroote
verschrikking te hebben ontnomen, eerst
genoemde ziekten ontzettend vele, ja
>de meeste slachtoffers maken. Tee-
>kenend voor de wijze, waarop deze
ziekten zich uitbreiden is dan ook de
>naam „schoolziekten", die haar wordt
gegeven.>
Wij behoeven er zeker niet op
wijzen dat de voortdurende strijd tegen
onreinheid en onvoldoende schoolreini-
ging een voorwerp van ernstige zorg
behoort te zijn voor de Gemeente- en
Schoolbesturen,
Hierbij vestigen wij nog uwe aandacht
op een ernstig gezondheidsgevaar, dat
de kinderen bedreigt door het gebruik
van leermiddelen, die in vele scholen
telkens aan andere leerlingen in handen
worden gegeven. Dit gebruik is zeer af
te keuren en het verdient aanbeveling,
dat aan elk kind zijne eigene leermiddelen
worden verstrekt, zoodat het met kan
voorkomen, dat aan een kind b.v. een
boek of lei wordt uitgereikt, die voordien
door een aan ziekte lijdend kind zijn
gebruikt.
In 't algemeen achten wij, uit een oog
punt van besmetting, het gebruik van
leien, die meestal worden schoongemaakt
door middel van het speeksel, nu van
dezen dan van een anderen leerling,
een groot gevaar.
Het zoude daarom aanbeveling ver
dienen de leien geheel of ten deele op
de scholen te weren.
Op grond van vorenstaande heeft cle
Gezondheids-Commissie voornoemd, ge
meend den te volgen weg ter bevorde
ring eener behoorlijke schoolreinigingte
moeten aangeven, door U eene naleving
van het hierbij gaande stel voorschriften
in overweging te geven.
De Gezondheids-Commissie, welke haar
zetel heeft te Waalwijk.
De Voorzitter.
P. J. M. SWEENS-
De Secretaris
VOORSCHRIFTEN, betreffende reiniging, ver
warming en ventilatie van schoollokalen,
gangen en privaten, vastgesteld door de
Gezondheids Commissie, gezeteldteWaal
wijk, in hare vergadering van 7 Juni 1906
1. Eenmaal per week wordt de geheele
vloer met water besprenkeld of met
vochtig run of zaagsel bestrooid, en
daarna met vegers het stof onder de
banken en uit de gangpaden verwijderd
vervolgens wordt het stof met een drogen
zachten borstel van hangende kaarten
en platen afgeborsteld en eindelijk met
vochtige doeken van banken, lessenaars,
kasten en vensterbanken opgenomen.
2. Eenmaal per week worden de
gangen of portalen geschrobd en gedweild.
3. Eenmaal per twee maanden worden
de lokalen geschrobd en gedweild
welke reiniging die dan onder 1 vervangt,
voor zoover deze den vloer betreft
en met vochtige doeken het stof van
de bovenkanten van kasten en borden
opgenomen.
4. Eenmaal per twee maanden worden
de vensterruiten afgewasschen.
5. Eenmaal per half jaar wordt het
stof van de binneniijden der muren af
geborsteld, terwijl elk jaar of minstens
om de twee jaar de binnenzijden der
muren en plafonds der lokalen, gangen,
portalen en privaten gewit worden.
6. Voor eiken ingang wordt boven
een put van 1 Va Va Vs M.3 een
rooster van ijzeren staven gelegd, met
scherpe kanten naar boven. Deze put
wordt op tijd geledigd.
De privaten en waterplaatsen worden
eenmaal per week geschrobt-
Bij eventueele bevuiling zorgt men
voor onmiddellijke reiniging. Na ge
bruikmaking van den privaat wordt de
opening telkens behoorlijk door een
deksel gesloten. De privaatputten worden
op tijd geledigd.
8. Voor zoover de schoonmaak van
lokalen enz. niet plaats heeft in den
vacantietijd, moet de reiniging steeds ge
schieden op zulk een tijdstip van den
dag, dat het onderwijs na dit tijdstip op
dien dag niet meer behoeft voortgezet
te worden.
Verwarming en ventileering-
9. Het aansteken der kachels geschiedt
minstens één uur vóór den aanvang der
lessen. Terwijl men hiermede bezig is,
wordt door het openzetten van ramén
of deuren of van beide sterk geventileerd.
Deze worden eerst gesloten, nadat alle
kachels goed branden, zoodat daarna
alleen de aanwezige schoollucht wordt
verwarmd.
10. Bij den aanvang der lessen dient
er een warmtegraad van minstens 0l
Celsius te heerschen die onder de lessen
langzamerhand tot plm. 15° klimt.
11. Na eiken schooltijd word, zoo mo
gelijk door het openzetten van venster
ramen, sterk geventileerd. Onder de
lessen geschiedt de ventilatie op de ge
wone wijze.
Waalwijk, 7 Juni 1906.
De Gezondheids-Commissie, welke haar
zetel heeft te Waalwijk.
De Voorzitter
P. J M. SWEENS.
De Secretaris,
nog het volgende onderzoek inIn bei
de lokalen werden vier even groote
glazen bakjes neergezet, gevuld met een yier groote vraagstukken
relatinemassa, waaraan elke bacterie of|_____ nnpelostIe hater
n wolf- rlarlfliik hliift
gelatinemassa, waaraan elke bacterie of I. Platteland opgelost! Ie h'o
schimmel, die er op valt, dadelijk blijft Heetelucht-Pompmotoren, geruischloo»,
kleven. In het lokaal, waar geen pero-1 rMwratiB. gevaarloos, pompen v
line was gebruikt, waren in 32 minuten
op elk bakje gemiddeld 4930 bacteriën
gevallen, per minuut dus 154; in het
^V'Vouuii) per
lokaal waar met peroline was geveegd,
in 25 minuten 780 bacteriën, per minuut
dus slechts 31. Verder werd in elk lo
kaal een lange glazen buis horizontaal
opgesteldzeer langzaam werd door
deze buizen 10 L- lucht gezogen, terwijl
de bacteriën en schimmels, die deze lucht
bevatte, gevangen werden door de kle
verige gelatinemassa, waarmede de bin
nenzijde der buizen was bestreken. 1 en
bewijze, dat men alle micro-organismen
uit de 10 L. lucht heeft gevangen, moet
men na de proef het laatste gedeelte
van de gelatine geheel vrij daarvan vin
den. Dit was bij deze proeven het ge
val- Telling en onderzoek van het neer
slag op de gelatine leerde met een
eenvoudige berekening, dat de lucht in
het lokaal, waar geen peroline was ge
bruikt, tijdens het vegen 12,400 bac*®"
riën en 5100 schimmels per kub. M
bevatte, terwijl in het andere lokaal per
kub. M 7100 bacteriën en 4100 schim
mels werden gevonden. Er is practische
bacteriologische ervaring noodig om de
waarde van deze cijfers te schatten. De
leek zal allicht geneigd zijn een stofwe-
rend middel eerst dan goed te noemen,
wanneer daardoor de 12,400 bacteriën
per kub. M. lucht tot ongeveer geene
worden teruggebracht. Volgens ons des
kundig medelid, den heer Alex Klein,
echter, beteekenen in de bacteriologie
de genoemde cijfers »zeer goed«, om
niet te zeggen »uitstekend'. Het peroline
bestaat volgens een voorloopig chemisch
onderzoek uit een mengsel van zaagsei
tactuur als bewijsmiddel.
De minister zag er geen bewijsmiddel in,
maar wel een onontbeerlijk hulpmiddel voor
de waardebepaling. In dien geest bracht d"
minister eeli wijziging aan.
Lustrum feesten.
De Lustrum-leesten der Utrechtsche uni
versiteit zijn schitterend geslaagden werden
door een enorme mensrhenmassa bijgewoond.
Vooral de optocht 1.1. Dinsdag en de Ro-
meiusche wagenrennen Woensdag en giste
ren waren overweldigend. Het is voor ons
U... gas. Xpmtusutoemcru,^ natuurlijk ondoenlijk van deze feesten eene
Luiol-lamp brandt 20 uur zonder^bijvulTolledige beschrijving te geven, ons
100 N. K. licht voor U cent P'r y Zondagsblad van heden geeft eenige mooie
Looplamp, Staanlamp, Hanglamp, oe h()ofd rsoon Qeimamcus en
ding: h'ech's Stermlator tot verschbewaren r, a
L/O cj
geen reperatie, gevaarloos, pompen water
voor 't huishouden, besproeiingen en bad,
bewegen naaimachine en snijboonmolen. 2e
Lichthet Benoid-Gasapporaat werkt auto
matisch, geen resideren, geheel gevaarloos,
goedkoop in gebruik, geen onderhoud. Draag
baar gas. Spiritus Gloeilicht zonder pit
UI U wwrw -----
van vruchten, groenten en sappen j hygiënisch
zuiver, wijdmond» glazen, automatische slui
ting, eigen recepten, merk Frischhaltung,
alléén echt. 4e Brand Minimax apparaat
handbluschapparaat, werkelijke spuit, geen
fakkel of granaat, bluscht onfeilbaar eiken
beginbrand. Steeds gereed, kan door oen
kind bediend, spuit 12 M. ver. Vraagt in
lichtingen Technisch Bureau D. de Clercq
Bloemeodaal. [N. 72.)
Opgevtsohte Hollaindsche kanonnen.
De Correspondent van de N. Crt. te
Kaapstad schrijft d. d. 6 dezer
In de Saldanha-baai is een HolLndsch
kanon opgevischt, thans in het Oude Stad
huis-museum te Kaapstad te zien 8 voet
lang, kaliber 4 duim, dat naar er boven
gedrukt staat in 1714 door een Hollandsch
schip overboord werd geworpen uit vrees
voor de Britsche vloot. Het «tuk is door
en door verroest en van buiten met tak-
vormige aangroeisels, vol schelpen, gedeel
telijk verateend.
Verder is in dezelfde baai het wrak ont
dekt van de „Middelburg', een schip der
UC&V '«II I/""O I I
0 Ooat-Indische Cie.„ dat in Juli 1 7H1 bij hei
onderzoek uit een mengsel van zaagse» I ,ergchjjnen eener Britsche vloot (onder George
met petroleumafval en zal dus wel te-1 j0hn8tone) in die baai door den kapitein in
eren perinffen prijs te bereiden of te brand werd gestoken. De overlevering ver
gen geringen prijs te bereiden of te
verkrijgen zijn. De subcommissie hoopt,
dat de autoriteiten hare aandacht aan
dit artikel zullen schenken.
Van geachte zijde zend men ons in
verpand met bovenstaande 't volgende
ontleend
Aan het »Verslag van de subcommis
sie voor de Schoolhygiëne uit de
Schoolcommissie te Amsterdam.
Het gemis aan algemeene instemming
met de stofwerende olie deed de sub
commissie omzien naar andere middelen
van dien aard en reeds in het vorige
jaarverslag kon zij proeven met westru-
mite toezeggen, daar een firma hier ter
stede hare medewerking daartoe belan
geloos had aangeboden. Ondanks deze
hulp echter heeft de subcommissie hare
plannen moeten laten varen, omdat de
wethouder bezwaar maakte tegen het
nemen der proeven het westrumite toch,
zoo schreef hij aan de subcommissie,
maakt vlekken in de kleeren der kinde
ren, die er niet meer uit te verwijderen
zijn. Met meer resultaat kan de sub
commissie gewagen van proeven met
peroline, een poeder, dat men gebruikt
om de stofopwerping tijdens het vegen
der lokalen te beteugelen. Met dit poe
der, eveneens door den fabrikant kos
teloos ter beschikking gesteld, werden
de volgende proeven genomen: Twee
gelijke- en gelijkvormige schoollokalen,
die op dezelfde wijze waren bewoond
en gebruikt, werden voor de proef aan
gewezen. Men begon gelijktijdig in beide
lokalen te vegen, in het eene op de
gewone manier en in het andere met
gebruik van peroline. Terwijl het stuiven
in het eerstgenoemde lokaal weldra zoo
hevig werd, dat het verre van aanlok
kelijk was, daar ook maar een oogenblik
te vertoeven, ondervonden de leden van
de subcommissie, die met het hoofd
der school de proeven tot het eind toe
bijwoonden, niet het minste bezwaar om
voortdurend in het tweede lokaal te ver
blijven. Het peroline wordt eenvoudig
zoo gebruikt, dat men een kleine hoe
veelheid van dit poeder op den grond
strooit, en het nu met den bezem voor
zich uit veegt het peroline bindt dan
dadelijk het stof aan zich, vóór het op
stuift. Om den goeden indruk meer
bewijskracht te geven stelde de lieer
Alex. Klein, lid van de subcommissie,
Uit dankbaarheid voor de verkregen wel
daden en met den wensch dat velen nut
mogen trekken van zijne ondervinding,
machtigt on« een inwoner van Zalt-Bom
mel zijne verklaring te publiceeren.
De heer C. van Osch, wonende Kerkstraat
B 240 te Zalt-Bommel, meldt ons: Vanaf
het oogenblik dat ik met Foster's Rugpijn
Nieren pillen begonnen ben, is liet mij mo
gen gelukken eeu groote verlichting te be
komen in een nierziekte, waarvan ik reeds
sedert drie jaren het «lachtoffer geweest ben.
Ik had voortdurend een hevige pijn in den
rug en in de lendenen eu in de liezen de
urine bevatte veel bezinksel en was steeds
troebel, de loozing geschiedde pijnlijk en
branderig. Wat ik hier ook voor gedaan
had, mijn ziekte werd steeds erger in plaats
van minder, ik had ook veel last van dui
zelingen en schemeriugen voor de ooge
Vanwege de hevige pijn die zich van het
benedengedeelte vau den rug tot in de
schouderbladen uitstrekte, was het mij ms-
nigmaal onmogelijk naar mijn werk te gaan
en dit maakte mij zeer mismoedig. Ten slotte
vestigde men mijn aandacht up Uw heilsame
pillen en ik ben zeer tevreden, dat ik U
kan melden dat twee doozen mij veel ver
lichting geschonken hebben. Om echter
zeker te zijn vbd een algeheele genezing zal
ik nog eenigen tijd met de behandeling
doorgaan.
Ik ondergeteekende verklaar dat het bo
venstaande waar is en machtig U het pu
bliek te maken op elke wijze die U goed-
dunkt.
Indi n gij op de een of andere wijze lijdt
aan de nieren, loopt gij gevaar een ontste
king aan de nieren te bekomen, steenen 111
de blaas, waterzucht, suikerziekte enz.
want aangetaste nieren genezen nooit van
zelfindien men ze verwaarloost en zonder
hulp laat, is het einde noodlottig.
Verzeker U dat men U de echte Foster's
Rugpijn Nieren Pillen geeft, dezelfde die
De Heer Van Osch gehad heeft. Wij waar
schuwen tegen namaak en maken koopera er
op attent, dat op iedere doos de handteekening
rail James Foster voorkomt. Zij zijn te Vi aal
wijk verkrijgbaar bij de firma Wed.Orie-Do-
uioulin, Markt. Toezending geschiedt franco
na ontvangst van postwissel k f 1,75 voor éen
0f fio.voor zes doozen.
telt, dat er nog voor ongeveer 20.000 pond
sterling aan baar geld en goud iu Jioet
zijn verder een kostbare collectie vau Chi-
neesch en Indisch porselein. Reeds heeft
men eenige prachtige kopjes en schotels en
vaasjes eruit gekregen.
„De Saldanha-baai-Maatschappij hoopt, dat
de bevolking in Nederland en de K K.
belang zullen stellen in deze relequitën van
den handel in den ouden tijd', zegt het
rapport in de C. Times.
Zaak Le Févre de Montigny en De Geer!
De beëindiging van de instructie in de
strafzaak-Le Fèvre De Montigny en de Geer,
is gisteren aan de beide beklaagden betee-
kend.
De vordering van den officier van justitie
strekt om de beide zaken (die ten opzichte
van de Holl. Hypotheekhank en die ten op
zichte van de Maatschappij lot Zekerheids
stelling) samen te voegen, en dus als één
enkele strafzaak te behandelen.
Er zullen 50 getuigen in de zaak optreden.
De datum van behandeling in openbare
terechtzitting is nog niet vastgesteld. Ver
moedelijk sal de zaak in het laatst van Sep
tember dienen. W. v. d. D.
Marine en Leger.
Uit Nieuwediep meldt men
Hr. Ms. pantserschip Friesland vertrekt
vermoedelijk 12 Juli van Nieuwediep naar
Spitsbergen, tot het in orde brengen der
in verval zijnde graven van daar begraven
liggende Nederlanders.
Hr. Ma. pantserschip Tromp zal de inter
nationale zeilwedstrijden te San Sebastian
bijwonen en daartoe 13 Juli van Nieuwediep
vertrekken,
Diplomatieke betrekkingen met Serviö.
Uit Den Haag meldt men
Naar wij vernemen, zullen de diplomatieke
betrekkingen tusschen Servië eu Nederland
thans weer worden aangeknoopt.
Mr. W. B. R. van Weideren baron Ren-
geis, minister-resident te Boekarest, zal in
diezelfde hoedanigheid mede te Belgrado
worden benoemd terwijl de nieuwe Servische
gezant te Londen, de heer Militchevitch,
vroeger reeds Servisch gezant te 's-Gravenhage
wederom bij het Nederlandscbe bof zal
worden geaccrediteerd.
Tweede kamer.
De Tweede Kamer heeft het wetsontwerp
op 't Arbeidscontract aangenomen met 79
tegen 9 stemmen, die der socialisten en den
heer Idsinga.
Verder werd eene interpellatie gehouden
over de zeewaardigheid der visschersschepen.
Daarna werd behandeld de herziening der
wet omtrent de heffing van invoerrecht naar
de waarde.
De heer Plate bepleitte schrapping der
van de fraaie coslumes, a. s. Zondag van
het verder verloop der feesten.
Men moet uiunr durven.
Naar aanleiding van de aanmerkingen op
de houding van autoriteiten bij het bezoek
der „Friesland' te Athene schrijft men aau
„De Nieuwe Courant.'
„De heer W. H. Pieter-Van Dijke (juister
Van IJ zen dijke,) directeur van het Hotel
d'Angleterre, die schrijft, dat het hem pijnlijk
heeft aangedaan, door de Nederlandsche
autoriteiten voor het hoofd te zijn gestooten,
is zeker den tijd vergeten, toen hij als
directeur van het post- en telegraafkantoor
te IJzendijke voor ongeveer 20 jaren op de
i vlucht ging met een tamelijk groot bedrag,
nadat liij op brutale wijze een op ouderzoek
gezonden inspecteur der posterijen verschalkt
had en bij aankomst te Athene den tr°urigen
moed bezat den toenmaligen hoofddirecteur
der posterijen te 's-Gravenhage zijn behouden
aankomst te melden. De Nederlandsche
autoriteiten werden toen door hem toch
zeker wel voor het hoofd gestooien en zelfs
nog erger. Daar destijds een bevel tot in
hechtenisneming werd uitgevaardigd, maar
zijo zaak niet voor de Rechtbank beslist
werd, ware het niet onaardig geweest, indien
de „Friesland' deze requestrant naar Neder
land had kunnen medeneraen, om persoonlijk
zijn request en tevens het andere gebeurde
van 20 jaren terug te bepleiten.'
Toch Rijksambtenaren.
Het bestellen van telegrammen door jon
gens geeft, volgens de Tel., te Amsterdam
aanleiding tot veel klachten. Het blad ver
telt o. a. het volgende:
AU een staaltje van verregaande brutali
teit van deze Rijksambtenaren vernemen
wij, dat het volgende op een der bijkantoren
gebeurde:
Het liep tegen 12 uur; een der jongens
wilde zijn boterham eten, maar daar het
te druk wa9, werd gij vaak gestoord, hetgeen
hem minder aanstond. Gestoord le worden
in het genot van een boteiham eten ging
niet. Hij moest rust hebben, en om die
te verkrijgen sneed hij eenvoudigweg de
draden van een telegraaf-toestel door.
Dat hierdoor natuurlijk belangrijke ver-
tragii g in den dienst ontstond hinderde
hem niet, doch wie weet hoevelen op hun
dépêche te lang hebben gewacht.
Nog een kazerne.
De minister van oorlog vraagt verschil
lende sommen aan als verhooging van de
begrooting voor 1906. Voor een gedeelte
zijn dat de kleine bijdragen of sommeu,
w;.s o.a. vergoedingen in gevolge art 15 bis
der Laudweerwet tot eeu bedrag van f48,000.
Maar voor het verbeteren van het militair
hospitaal te Arnhem wordt f83.000 aange
vraagd en voor een kazerne voor bereden
wapen» te Ede als eerste termijn f 150.000.
Het geheele kazemement voor de hier be
doelde troepenafdeelingen zal volgens raming
f950.000 moeten kosten
IJdele toorn.
Het Volk is niet voor de eerste maal
trouwens boos op het kabinet.
Daar zijn iu de laatste dagen een tweetal
commissies beuoemd, zonder dat een lid der
S. D. A. P. erin werd opgenomen.
Noch in de commissie voor het tram
personeel, noch in die voor den laudbouw-
stand heeft een socialist zitting.
Eu vroeger, bij de samenstelling der com
missie voor de Grondwetsherziening, kwam
ook al geen lid dier partij voor eeu be
noeming in aanmerking.
Het Volk tracht dan ook niet zijn mis
noegen te verhelen.
In de slotalinea's van zijn artikel komt
dit het best uit
Dat is de kapitalistische tigenwaau toch
werkelijk te ver gedreveu, en een ernstig
woord van protest zij daartegen verheven.
Dat beschikken over ons, zonder ons, een
redering met een greintje democratisch
gevoel zou het vanzelf nalaten, maar het
schijnt, dat het deze regeering zoo volslagen
aan dat gevoel ontbreekt, dat het haar al
heel hard in de ooren moet worden ge
schreeuwd, voor ze er iets van begrijpt.
