iNuminer 59
Woensdag 11 Juli 1906
29„ Jaargang
Derde Blad.
Provinciaal Nieuws.
BINNENLAND.
van
Een blijde gebeurtenis.
Aan de Hasgsch* Nijverheidsschool is
opgedragen de uiUo-ri"g en leveling van
de. luiermand van H. M. de Koningin
Alles duidt er dus op, dat waarschijnlijk
nog dit jarr een zeer blij Ie gebeurtenis zal
pluais hebben.
Christelijke vakvercenigingcn.
De Tijd meldt
Wij ontvingen ter plaatsing in ons bind,
met verzoek aan de overige katholieke bla
den om over te nemen, onderstaande ver
klaring van het Doorluchtig Episcopaat.
Meermalen werd in den laatsteu tijd èn
in katholieke bladen èn in brochures ge-
schreven over de vra- g of het al dan niet
ook *oor Nederland wenschelijk zou zijn,
niet katholieke maar christelijke vakver-
eenigingen op te richten, resp. de bestaande
katholieke vereeuigingen in christelijke te
hervormen en het is gebleken, dat voor
laatstgenoemde propaganda wordt gemaakt
onder de katholieken van Nedeiland.
,zHiertegen hebben de bisschoppen van
Nederland gemeend openlijk te moeten op
treden gelijk zij doen bij deze met
de verklaring, dat het hun ernstig en uit
drukkelijk verlangen is, de hun onderhoorige
katholieke t« vereenigen en vereenigd te
houden in katholieke orgauisatiëu omdat
van de eenen kant alleen in deze de katho
lieke beginselen tot hun volle recht kuu-
nen komen en van de andere kaut erne
samenwerking met andere vereenigingen
voor bepaalde, wenschelijk geachte doeleinden,
in zoover de katholieke beginselen die toe-
lateu, noch onmogelijk gemaakt, noch be-
mo-ilijkt wordt.
Dr. Brants cn Dr. Kuypcr.
De „Avondpost* heeft gemeld, dat dr.
Brants bij zijne benoeming tot burgemeester
van Schiedam, op een audiëntie bij den
minister van Binnenlandsche Zaken uitdruk
kelijk zou verklaard hebben, binnen eeu jaar
als lid der Kamer te zullen aftreden. De
Arnh. Crt. Zegt daarvan Van dit bericht
zooals wij stellig verzekeren kunnen, geen
is
woord waar.
Tuehteloos.
Cver de misselijke staaltjes van tuchte
loosheid, welke een aantal landweermanucn
tot vermaak van een even misselijk pub'iek
hebben te aanschouwen gegeven, schrijft de
„Uitkijker* van het Friesch Dagblad o. a.
Nu kan ik begrijpen, dat zes dagen fort
lt-ven geen festijn is voor de opgeroepenen.
Onder die honderden waren slechts weinig
niet gehuwden. Een kreeg '11 telegram, dat
zijn vrouw ernstig ongesteld was een ander
kreeg bericht van 't overlijden van'n kind
En zoo had schier ieder zijn persoonlijke
bezwaren, moeiten des levens, die hij mede-
droeg in het fort, die. hem neerdrukten, die
hem deden haken naar den Zaterdag der ver
lossing.
Maar dat was 't niet, wat het zijn daar
zoo benauwde. Het was, dat het overgroote
deel der manschappen z'n wrevel z'n ergernis
uitte in schrikkelijke vervloekingen en las
teringen, die, als 't onweer dat 's Vrijdags
boven de landstreek losbarstte, niet van de
lucht waren.
liet was, dat dis mannen en vaders, mis
schien in 't burgerleven, „nette menschen*,
als militaire vanéén-week een vrijbrief
meenden te hebben, om deu beest uit te.
hangen en elk uurtje, dat ze vrij kregen of
namen, gebruikten om drank te zwelgen
loffelijke uitzonderingen daargelaten.
Het was, dat de landweermannen, die in
't maatschappelijke leven soms al 'u post van
vertrouwen hadden verworven directeur van
'n fabriek, hoofd vau een school of die ten
minste geacht konden worden hun wilde
htren* verloren te hebben en te begrijpen,
hoe zonder behoorlijke discipline de maat
schappij niet bestaan kan, hoe ze als onbe
wuste anarchisten zich kronkelden om niet
te bukken onder het gezag.
't Was 'n zeldzaamheid, als'n militair
vertelde ru'u vriend de voorgeschreven
houding aannam, wanneer een officier hem
op fatsoenlijke wijze iets vroeg en 't scheelde,
niet veel, of 't waren nu de soldaten ge
weest, die hun officieren „uitvloekten*. Alleen
door overmaat van lijdzaamheid wisten dezen
den schiju van een dragelijke orde bij den
troep te bewaren.
WAALWIJK, 10 Juli 1906.
Waalwijksche Kermis.
Wat door velen vermoed werd, nl.
dat de Waalwijksche kermis ditmaal
drukker zou zijn dan in de laatste jaren,
is tot heden waarheid gebleken. Waar
schijnlijk heeft hiertoe ook veel bijge
dragen het feit, dat in onze naaste om
geving nergens groote feesten plaats
hadden, die met onze kermis samen
vielen. De lustrumfeesten te Utrecht
behoorden tot het verleden, de Rem-
brandtviering te Amsterdam en elders
geschiedt eerst, als onze uitspannings-
week weer in den maalstroom van den
tijd verdwenen is, terwijl geen buiten-
landsche wereldtentoonstelling, met uit
zondering van Milaan, waarheen een
spoorkaartje een te grooten greep uit
de beurs zou doen, scharen belang
stellenden en reisliefhebbers naar elders
trekt. Zondagmorgen reeds vroeg waren
treinen en stoomtrams gevuld met be
zoekers voor onze kermis. Een lust
was het te zien, hoe vooral de laatste
zuchtten en puften onder de zware vrach
ten, die zij te sleepen hadden. Hoeveel
vreemdelingen in Waalwijk waren, bleek
reeds op de matinée der Liedertafel.
De zoo mime concertzaal was weldra
tot in de uiterste hoeken geheel gevuld.
Gewoonlijk brengt men op zoo'n morgen
eenige lustige nummers ten gehoore, bij
uitstek geschikt, om het volk »in stem
ming4 te brengen. Oefening en Ver
maak4 echter had besloten ditmaal van
de traditie eens af te wijken en den be
minnaars der edele toonkunst het
beste aan te bieden, wat gegeven kan
worden: >De Vrede4 van Hol. Dit
prachtige toonwerk, met zijn keur van
koren en soli werd uitmuntend vertolkt
en de heeren Adr. Groenen en Jos
Wilmont hadden daarin, als gewoonlijk,
het grootste succes. Een krachtig ap
plaus beloonde de Vereeniging voor de
vele moeite die zij zich getroost, en het
schoone, dat zij geschonken had. Wij
houden ons overtuigd, dat de Lieder
tafel dien morgen bij de vele bezoekers
een indruk zal hebben achtergelaten, die
niet spoedig vergeten wordt. Ook de
matinée der harmonie St. Crispijn, die
thans bij den heer Jos. van de Werff
gehuisvest is, was zeer druk bezocht.
Met genoegen merkten wij, dat deze
vereeniging, die de wisselingen van
voor- en tegenspoed in haar langdurig
bestaan, zoo dikwijls moest gevoelen,
weer sterker in ledental is geworden,
de muziek gaf blijken van ijverige studie.
Mochten, wat wij wel verwachten, ook
aan de z.g. «stemming4 eens wat meer
en betere zorgen besteed worden, dan
lijdt het geen. twijfel, of de baan dezer
Vereeniging, leidt binnen korten tijd
weer excelsior.
Toen in den namiddag eindelijk tenten
en kramen geopend werden en de stroom
van bezoekers maar aldoor bleef aan
houden, bleek eerst recht duidelijk, hoe
veel honderden, neen duizenden uit den
omtrek naar het feestvierende Waalwijk
getrokken waren. Op verscheidene
punten van het kermisterrein was het
schier onmogelijk zich een doortocht te
banen. Herbergen, inrichtingen, alles in
één woord was stampvol en de kasteleins,
doch niet minder de kramers, maakten
uitstekende zaken. Het geheele terrein
met zijn bonte schittering van kleuren
waarboven de geluiden van orgels,
zangers enz zich verhieven, bood, be
schenen als het was door een prachtig,
schoon wat al te blakerend Julizonnetje,
een schitterenden aanblik op. Als de
natuur ditmaal wilde vergoeden, wat
aan den vorigen voorkermis ontbrak,
dan had zij geen schitterender revanche
kunnen nemen.
De stemming der menigte was uit
stekend en daai galaten een enkel vecht
partijtje, waarover wij maar het stilzwijgen
zullen bewaren, liep alles in de beste
orde af. Tot laat in den nacht bleef
zoowel op de Markt als in de Café's een
groote menigte gezellig bijeen, cn toen
ook eindelijk de laatsten de een voor,
de anker na, zich in de armen van
Morpheus wierp om uit te rusten van de
vermoeienissen des daags, gaf een rood
schijnsel aan den horizon reeds teeken,
dat ginds in het Oosten de dageraad
zich vaardig maakte om den tweeden
dag, den Maandag der kermis in zijn
verkwikkend licht te baden.
De Maandag slaagde niet minder dan
de eerste dag.
Tegen half een klonken de tonen der
harmonie Sb Crispijn door de lucht om
den inwoners kond te doen van den
verjaardag van ons achtbaar gemeente
hoofd, den Edelachtbaren heer K. A. M.
ridder de Van der Scheuren. De Sere
nade onzen Burgervader, wien ook wij
bij deze onze beste wenschen nogmaals
aanbieden, gebracht, deed veel volk op
de been komen. Naar men ons meldt
werden de muzikanten door Z Ed.
Achtb. in staat gesteld een paar pretti
ge uren onder elkander door te brengen.
De Soiree der Liedertafel werd door
een vrij talrijk publiek bijgewoond Als
men in aanmerking neemt, dat op an
dere plaatsen te gelijk uitvoering gege
ven werd. en het >Vreemde4 in de
eerste plaats zijn bezoekers trekt, dan
kan men over de opkomst niet klagen,
en veel minder nog over de uitvoering,
die in alle deelen uitstekend verzorgd
was en opperbest slaagde.
De Zangers hielden zich flink. De
koren klonken frisch, terwijl met nuances
goede rekening werd gehouden.
De Vrede van Hol liep ook thans
best van stapel en het publiek dat niet
moede wordt naar deze prachtige muziek
te luisteren, gaf meermalen door een
krachtig applaus zijne hooge tevreden
heid te kennen.
Die tevredenheid gold even goed den
koorzangers als de solisten, de heeren
Adr Groenen en Jos Wilmont, die zoo
wel in den Vrede «als in An der Wë-
ser4 van Presler en »De Storm4 van Hol,
hun beste beentje voorzetten.
Doch met Kermis dient ook het ko
mische op den voorgrond te treden. Ook
hiervoor was in meer dan voldoende mate
gezorgd.
Het Parodistische mannenkoor «Abdij-
siroop" van Klaessens, en de Operettes:
>Een repetitie met hindernissen" en
Burgemeester tegen wil en dank", lever
den hiervan het beste bewijs. Te ver zou
het ons voeren om elk der acteurs, die
in het welslagen zoo'n groot aandeel
hadden, afzonderlijk te vermelden. Zang
en spel waren vaak onverbeterlijk en
uit de toejuichingen van het publiek
konden de executanten genoegzaam op
maken, hoezeer het gepresteerde, de
vrucht van veel studie en voorbereiding
door allen op hoogen prijs gesteld werd
Het past ons hier een woord van dank
te brengen ook en vooral aan den Di
recteur, den heer J. Sars, die geen ver
moeienissen kent, waar het geldt de
concerten der Liedertafel steeds hooger
op te voeren en aan de heeren Adr. dek
Cortie Cz. en Ant. Hurkmans Lz. voor
hun degelijk accompagnement, waardoor
de waarde eener compositie eerst ten
volle tot haar recht komt. Toen de uit
voering van Oefening en Vermaak reeds
geëindigd was, was die op de boven
zaal van den heer Chr. v. d. Werff nog
in vollen gang. Het was haast onmoge
lijk daar een zitplaatsje te krijgen. En
geen wonder 1 Men weet bij ondervinding,
als Abraham de Winter hiei optreedt,
dat de zaal, hoe groot ook, binnen korten
tijd eivol is. Ook thans wist de zoo bij
uitstek populaire man door zijne nieuwste
creatie, waaronder de «Kippendief'de me
nigte tot de grootste vroolijkheid te bren
gen, daardoor het bewijs leverend, dat ook
komische scènes door alle rangen en
standen gaarne gehoord worden, vooral
als er «pit'" in zit, wat in die van onzen
bekenden humorist en karakterkomiek
steeds het geval is. Waarlijk die met
den heer Aoraham de Winter nog geen
kennis maakten, zullen zich een gang
naar genoemd lokaal niet beklagen-
Ook het gezelschap onder leiding van
den heer Wery, dat bij Thijssen op de
markt uitvoering gaf, had voldoening
van zijne arbeid. Ook daar was voort
durend nog al veel volk, terwijl de voor
drachten warm werden toegejuicht.
Als de uitvoeringen, die in den loop
van de week gegeven worden, zoo goed
slagen als de voorafgegane, kunnen
ondernemers tevreden zijn.
Moge het weder zich goed blijven
houden en de kermis, die zoo ferm is
ingezet, verder uitstekend marcheeren
en op eene voor Waalwijk waardige
wijze gesloten worden Voor hetgeen in
deze week nog te doen is, verwijzen wij
beleefd naar de advertentiën in ons
blad, terwijl de tooneelvereeniging «Onze
vrije airen," a. s. Donderdagavond, na
terugkomst der gilde St. Crispijn van
het bal, eene uitvoering geeft op het
bovenlokaal bij den heer Jos. v. d. Werff.
Een vechtpartij tusschea twee bondon.
Een hond van een kermiskramer pakte
dezen namiddag den hond van zekeren
J. H. in de Stationsstraat met den kop
vast, waardoor het dier, als door den
bliksem getroffen, dood neerviel. Het
schijnt, dat een tand door het oog heen,
de herseaen getroffen had.
Gelukkige redding.
Eergister was een kiud van een inwoner
alhier bezig met het plu ken van appeltjps
"an een boom, die vLk bij de loint stond.
Doordat het te ver voorover boog, viel het
eensklaps te water. Gelukkig was ook een
ierjarig knaapje ter plaatse, dat schrander
genoeg was in allerijl de moeder van het
kind te gaan roepen. Deze slaagde er nog
juist bijtijds in de kleine drenkelinge vau
een wissen dood te redden.
Verzanding.
De Noordgeul van de Bergsche Maas na
bij de draaibrug te Heusden, is thaas der
mate verzand, dat zij bij laag water door
waadbaar is. Waar 't vorig jaar diepgaande
schepen passeerden, kan men thans nauwe,
ijks met een roeibootje varen. Dit werk,
dat tonnen goud heeft gekost, zal voort
durend verbetering blijven eischen.
Gilde cn Harmonie St. Crispijn.
Wij vestigen nogmaals de aandacht
op de twee groote uitvoeringen, Woens
dag en Donderdagavond te geven door
de Gilde en Harmonie St. Chrispljn op
de bovenzaal bij den Heer Jos van der
Werf. Een keurig en afwisselend program
zal telkens de bezoekers worden aange
boden. Wij kunnen verzekeren dat deze
uitvoeringen schitterend zullen zijn, en
dat twee genotvollen avonden te
wachten staan. Men verzuime dus niet
deje concerten bij te wonen.
Ongeval.
Zaterdagavond had de schoenmaker
B., wonende in de Poststraat het onge
luk in den kelder te vallen met het on
gelukkig gevolg dat hij zijn arm brak.
Hedenmorgen is in het gastguis alhier
de arm in een gipsverband gelegd.
Grand etabliseiuent J. II. Bongers.
Tegen de gewoonte in willen wij ditmaal
afzonderlijk melding maken van de
Grand etablissement J. H. Bongers,
staande tegenover het postkantoor. Dit
etablissement, prachtig opgetrokken in
modernen stijl, is een waar kunststuk van
verplaatsbaar bouwwerk. Lokt dit alles
ons reeds tot een bezoek uit, nog meer
doet de kraakzindelijke, nette en be
leefde bediening zulks. En dat de
poffertjes, wafels enz. heerlijk zijn bewijst
reeds genoegzaam dat de heer J. H.
Bongers reeds driemaal met hooge on
derscheidingen is bekroond geweest, zelfs
eenmaal van H. M. de Koningin.
Wie naast aan genaam uitgaan, zich
tevens eens te goed, wil doen aan heer
lijk gebak, raden wij aan dikwijls een
bezoek te brengen aande grand etablisse
ment J. H. Bongers.
Secretariaut van den arbeid
in bet
diocees van 's-Boscb.
Katholieke Medearbeiders.
In het begin van het jaar kwam in ons
bisdom, als vrucht van het katholiek ver-
eenigingsleven, lot stand een secretariaat
vau den arbeid, welk secretariaat staat onder
beheer van eene door den centralen bond
van R. K. Werkliedenvereeuigingen in het
bisdom 's-Bosch aangewesen commissie be
staande uit de heeren kap. Berkveus, (Noord-
hoek Tilburg)mr. M. v. d. Grinteu (advocaat
Eindhoven) en J. W. B. Herboldt (Keizer
straat 's-Bosch.)
Als secretaris van den arbeid werd inder
tijd aangesteld de heer Th. Post ma te Hel
mond Zooals de meesten uwsr wel-reeds be-
kei d zal zijn, heeft de heer Postma voor
eenige w ken om gezondheidsreden a!s zoo
danig ontslag aangevraagd, zoodat het be
stuur van den centralen bond var. R. K. werk-
lieJenvereenigingen in ons bisdom in zijn
plaats een nieuwe secretaris van den arbeid
moest benoemen. In de vergadering an 29
Juni werd door genoemd bestuur als opvol
ger van den heer Postma gekozen de heer
A. VAN RIJEN, Korvelsche weg 1209 te
Tilburg, die zijne benoeming heeft aanvaard.
Vanaf heden reeds kunn-ui aan zijn adres
retds alle schriftelijke aanvragen om inlich
tingen en ad iezen worden opgezonden, ter
wijl waarschijnlijk in Augustus met het hou
den van zitdagen in de verschillende plaatsen
zal worden begonnen. De regeling der zit
dag n zal binnenkort aan de besturen der
plaatselijke afdeelingen worden bekend ge
maakt.
Werd bij de tot standkomiug van het
secretariaat van den arbeid het doel en de
werking van deze voor de arbeiders zoo
nuttige instelling, zoowel in onze katholieke
pprs als op vergaderingen uiteengezet, 't Zal
niet ondienstig sijri in 't kort eens te rele-
veeren.
Het Secretariaat van den Arbeid stelt
zich o. m. ten doel.:
a. door schriftelijke» mondelinge pro-
pagande het veteenigingsleven der Katho
lieke arbeiders in dit diocees op te wekken,
waar noodtg, te bevestigen eti te versterken
overal. liet zal daarbij stre.la in overleg
treden met de besturen der r p's h. staande
R. K. arbeiders- en vakvereenigingen, ook
in zake de regeling van de federatieve samen
werking met andere bunder.
b. het verstrekken vau (gevraagde) in
lichtingen omtrent de sociale wetgeving
(ongevallenwet), woningbouw, coöperatie,
pensioen- en andere verzekering, sparen,
arbeidscontracten, bepalingen over minimum
loon en maximum arbeidsduur, statuten R.
K. werklieden- en vakvereenigingeu, arbeids
beurzen, militie, belasting, enz. ens.
c. het geven van alle soortgelijke inlich
tingen waar zulks uoodig wordt geacht door
het secretariaat van den arbeid zelf, in ver
band met het doel, genoemd a.
d. het verzamelen en verspreiden van
statistieke gegevens, ten behoeve vau de ge
noemde vereenigingen
g. mee te werken aan dc handhaving van
de godsdienstige en zedelijke begrippen o.a.
drankbestrijding.
Ten allen tijde kan men zich lot den se
cretaris van den arbeid wenden om raad en
inlichtingen. Om de aanvragen te vergemak
kelijken zal de secretaris van den arbeid op
vaste dagen zitting honden in die plaatsen,
waar afdeelingen van den „centralen bond
van R. K. werklieden vereenigingen in dit
diocees* zijn gevestigd en worden daardoor
de werklieden in de gelegenheid gesteld
mondeling inlichtingen in alle voor hen moei
lijke zaken te vrageu.
De inlichtingen worden dan direct, of
althans zoodra mogelijk gegeven.
Voor vereenigingen, aangesloten bij boven-
genoemden bond, en voor hunne leden, wor
den de adviezen gratis verstrekt. B;j mon
delinge aanvragen om inlichtingen moet
„bewijs van lidmaatschap* worden vertoond,
terwijl bij schriftelijke aanvrage voldoende
is, dat de aanvraag mede ouderteekend is
door den secretaris der vereeniging.
Ook niet leden van bedoelde vereenigingen
kunnen gebruik maken van het secretariaat,
doch voor hen zijn de adviezen niet gratis,
maar is de prijs voor elk advies, zoowel
mondeling, als schriftelijk 25 cent.
Voor schriftelijke adviezen moeten post
zegels voor antwoord worden bijgevoegd, ook
moeien eventueele zegelkusten worden ver
goed.
Ziedaar in korte trekken de werking van
hel secretariaat van den Arbeid.
Waar het secretariaat van den Arbeid'
een krachtig middel zal zijn tot bloei van
de R. K. Arbeidersbeweging in ons Bisdom
en tevens een nuttige vraagbauk voor alle
arbeiders, meeneu wij ook op den steuu niet
enkel van de R. K, Werkliedeuorganisaties
maar ook op den steun en belangstelling van
alle Katholiek* arbeideis en van allen, die
iets voelen voor de Katholieke zaak te mo
gen rekenen.
J. W. C. HERBOLDT,
Secretaris vau den Centralen Bond
van R. K. Werkliedenverenigingen
in het diocees 's-Bosch.
BAARDWIJK. Gisteren hield de Doelen
«Eendracht maakt macht" gevestigd in het
café het Vosje van den heer Pulles haar jaar
lij ksche prijBverschieting. Het ging er recht
gezellig naar toe en bard werd er gestreden
om als hoogste pryswinncr uit het strijdpeik
te treden.
Onder hartelijke toespraken en hetj drinken
van een heerlijk verfrisschend potje gerstennat
werden de prijzen overhandigd.
's Avonds vereenigden de ledenzich aan een
feestmaal, dat met een bezoek \&n don oud-
president, de heer B. Schrijner, werd vereerd.
Voldaan keerden hierna de leden huiswaarts
om hun vrouw met hun behaalden prijs of
prijzen ook nog te voldoen.
Zekere H. M. een goed bekende alhier,
was Zondag jl. weer een8 goed aangeschoten
toen hij van de veldtent alkwam Onderweg
had hij het ODgelnk te struikelen, met het
ongelukkig gevolg, dat hij in een vry diepen
sloot terecht kwam.
Een vriend vau hem L. v. C. die het onheil
zag, liep er nnar toe, zag het gevaarlijke in,
liep weg om hulp te halen en zoo had L. v.
d. G. het genoegen den drenkeling na veel
moeiten op het droge te brengen en hem van
een anders wissen dood te redden.
Zondagmorgen ten 12 uur hield de vakver-
eeuiging St. Chrispijn en Cbrispiuianus iu het
café van den heer II. Mulders eene druk be
zochte vergadering. Voor deze gelegenheid
was als spreker genoodigd de heer llerbold
uit 's Bosch algemeen Voorzitter van den Le-
derbewerkersbond. Op duidelijke eu bevatte
lijke wijze gaf hij doel en middel aan.
Het aandachtig gehoor en het onbedaarlijk
applaus dat spreker ten deel viel bewets zeer
zeker dat het gesprokene in goede aarde was
gevallen.
Wanneer de vereeniging, op de wijze als
door spreker aangegeven bare werkzaamheden
regelt, dan kan het niet anders of ze moet
noodzakelijk groeien en bloeien tot nut en
voordeel van Baardwijks ingezetene, wat wy
ook van harte wenschen.