Mummer 33.
Donderdag 25 April 1907.
30e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
aITIiET'ZOEILICÏÏT.
Ui iiOOGË MIMEN.
ANTOON TIELEN.
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen.
FJSUÏLLEroJ.
Uitgever:
INDUSTRIEELEN.
BUITENLAND.
Frankrijk.
België.
Echo van het Zuiden,
ca Liissslriilsrkr Courant.
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkeugelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
Advertbntiëx 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Adverteutiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 'Amaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciple zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Waalwijk houdt zich onledig met het
opmaken van het verslag over 1906.
Heeren Iudustriëelen worden verzocht
hunne opgaven voor het verslag zoo spoedig
mogelijk aan den Voorzitter te zenden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voornoemd.
'N TECHNISCH LESJE.
Heb je er wel 'ns over nagedacht,
lezers, dat er 'n tijd zal komen, dat onze
wereld-voorraad van steenkolen uitgeput
zal zijn Schrik nog maar niet 't Zal
onze tijd wel duren. De mijnen van En
geland zijn tenminste pas over drie a
vierhonderd jaar uitgeput en Duitschland
bezit nog voor verscheidene eeuwen,
terwijl, als Europa's voorraad opgebruikt
is, China nog wel wat leveren kan.
Maar de wereld-industrie ontwikkelt
zich zeer sterk, zóó sterk, dat onze na
komelingen wel 'ns eerder voor 'n te
kort kunnen komen te staan dan wij
thans berekenen. Vandaar, dat de we
tenschap en de techniek al uitgezien
hebben naar krachtbronnen, zonder steen
kool op te wekken.
En men heeft ze gevonden in water
vallen en bergstroomen. Deze water
krachten worden sedert eenigen tijd
gebruikt, om turbines of groote schroef
vormige waterraderen in beweging te
brengen, welke dan weder op hun beurt
de machines in werking zetten. Zoo ge
schiedt dat re-ds bij den Niagara-water-
val in Amerika, een der krachtigste
watervallen, die men kent. Doch, wat
zien we nu gebeuren Als de Ameri-
kaansche regeering er niet 'n stokje voor
gestoken had, was, door 't enorme gebruik
van dit water, thans reeds binnen enkele
jaren die reuzenval leeggeloopen.
24)
Roman naar 't Engelsch.
«Ach gij dreigde zij hem lachend.
■Gij zult mij toch niet wijs willen maken,
dat ge bang b3nt?"
«Zou men niet sidderen als men dat alles
aanziet."
«Wat dan? Ik merk niets."
„Kijk dan eens om
Zij gehoorzaamde en riep verwonderd
■Waarachtig! Geheel Dovetcn «Ik had er
nists van gemerkt."
«Geheel Dovetcn, inderdaad, knikte hij «om
nog niet van den omwonenden adel te spreken.
Op de geldschalen ligt meer goud dan koper,
denk ik. Wat zegt ge daar van?"
«Ik verheug mij, Jack, om het goede doel,
maar verwonder er mij over, dat het daar voor
zoo leeg is."
■Geduld maar dat komt ook wel vol."
Nu draaide hij eensklaps zijn hoofd naar
links, in de richting waar de dikke, bont
bewimpelde dame zat.
Maria wees voor hem en Uti de beide
stoelen in bare nabijheid aan.
Dank u, zeide hij, besten dank, mijn
schatWij gaan daar naar de vensternis
terug."
Haar vriendelijk toeknikkend ging hij been,
iu de geest lachende met de uitdrukking «mijn
schat", die hem zoo onbedacht over de lippen
gekomen was Hij kon er niet voor, dat
hem tegenover het goedaardige, jonge ding de
oude liefkozingen wederom ontvielen. «Mijn
schat" wat zouden de meuschen wel denken,
vooral de dikke dame, mrs. Eagles misschien,
die naast haar zat?
Onwillekeurig zweefden zijn blikken, zoodra
hij op zijn plaats zat, nog eens naar de dame
die hij meende dat mrs. Eagles was, in wer
kelijkheid mr. Mundy, de vrouw van den or-
Ook deze krachtbron is dus beperkt.
En als men nu weet, dat deze water
vallen in stand moeten blijven, al was 't
alleen maar om 't materiaal te verzame
len voor de noodige kunstmeststoffen,
dan begrijpt men, dat er zuinig mee
omgesprongen moet worden, 't Is n.l.
'n feit, dat de tegenwoordige bronneiT
voor kunstmeststoften binnen dertig jaar
zullen zijn uitgeput. En nu heeft de
technische wetenschap 'v middel gevon
den, om door middel van de watervallen
atmosferische stikstof zoo noodig
voor de kunstmeststoffen uit de lucht
te halen. Dat is dus 'n mooie voDdst,
maar ook de landbouw gaat meer
vragen en de waterkracht der waterval
len en bergstroomen blijft zoo ze
doelmatig gebruikt wordt dezelfde,
dus ook hier komen we ten slotte voor
'n te kort te staan.
Eén troost is erlucht zal er steeds
voorhanden blijven, doch nu waterkrach
ten.
>Eurèka gevondenroepen de
wetenschap en de techniek.
Wij zullen eb en vloed benutten.
Waarlijk, we leven toch in 'n mooien
tijd. De mensch staat tegenwoordig voor
niets. Hij dwingt geheel de natuur z'n
onderdanige dienaresse te zijn.
■Maar hoe zullen z'em dat nu weer
lappen hooren we den verbaasden
lezer uitroepen.
Och, 't is weer 't ei van Columbus,
heel eenvoudig, 't Komt zoo ongeveer
hierop neer Bij vloed laat men 'n groot
bassin of bekken volloopen. Dit water
wordt dan met kracht afgevoerd naar
turbines en deze brengen weer de ma-
chineriën in beweging. Is het eb, dan
stroomen die groote waterbekkens we
derom leeg, bij welk leegstroomen ook
al weer turbines in beweging worden
gebracht.
Verbeeldtje, over eenige jaren zijn er
langs onze geheele kust enorme indus-
trieele inrichtingen en kost de be
weegkracht van al deze inrichtingen zoo
goed als niets. Immers, de zee zal zoo
gauw niet leegloopen, bovendien 't ge
bruikte water komt ook weer in de zee
terug. Maarer is nog 'n maar aan
verbonden.
Jammer, we waren nu zoo mooi op
weg, om de steenkolen voor 't vervolg
naar de maan te brengen.
De getijden der zee duren nl. te kort,
om voldoende groote hoeveelheden in
de bassins te kunnen opzamelen. Daarom
kon men vooreerst slechts daar aan het
benutten der getijden denken, waar de
natuurlijke omstandigheden in verschil
lende opzichten gunstig zijn, waar in de
eerste plaats de gedjdenverschillen groot
zijn, waar 'n natuurlijk bassin aanwezig
is, dat gemakkelijk door sluizen of tur
binestations kan worden afgesloten
Volgens de gegevens, voor dit «Zoek
licht» ontleend aan Snuyff's Technische
Kroniek in i>De Telegraafvan den 20en
dezer, zijn er reeds getij-krachtsinstalla
ties in voorbereiding, doch daarbij
worden geen turbines gebruikt, maar
wordt het verval van het water aange
wend tot het samenpersen van lucht,
welke samengeperste lucht door leidingen
naar de verschillende verbruiksplaatsen
wordt gevoerd als drijfkracht.
We zullen trachten dit systeem dat
het systeem der toekomst schijnt te
worden zoo eenvoudig mogelijk te ver
klaren.
Neem aan, dat er beschikt wordt over
'n natuurlijk verval van 5 M., d. w. z.
't water komt van 'n hoogte van 5 M.
't Wordt dan veizameld in 'n koraal en
gevoerd in 'n schacht of mijnput, welke
leidt naar 'n kamer, of 'n diepte van
b. v. 100 M. Een tweede put voert 't
van den bodem van deze kamer meer
naar de oppervlakte.
't Water daalt dus in den eersten put
naar beneden, stijgt in den tweeden put
weer op en blijft zoo doorstroomen.
Boven den eersten put nu is 'n toestel
geplaatst, voorzien van 'n groot aantal
kleine busjes, waar het instroomende
water met groote snelheid langs stroomt.
Deze buisjes eindigen aan den anderen
kant in de vrije lucht, 't zij direct of
door 'n groote gemeenschappelijke lei
ding. Door de snelheid, waarmede 't
water langs de buisjes stroomt, wordt
'n groote hoeveelheid lucht meegezogen
en daalt in kleine belletjes met 't water
mee naar beneden door de schacht en
in de onderaardsche kamer. Deze neer
dalende lucht wordt door de toenemende
drukking samengeperst en neemt bene
den in den put op 100 M. diepte aan
gekomen, spanning aan van 10 atmos-
feeren. In die kamer houdt het snelle
stroomen op, zoodat de luchtbellen zich
van 't water kunnen afscheiden en op
stijgen Die afgescheiden lucht verzamelt
zich boven in de kamer en ontsnapt
daarna door de luchtleiding, die zich
boven in de kamer bevindt en komt
zoo naar boven met de kracht van 10
atmosfeeren en wordt daar voor de noo-
ydige doeleinden gebruikt,
Ziedaar, het nieuwe stelsel. Dit heeft
groote voordeelen. Men verkrijgt er
drijfkracht mede zonder machineriën en,
maakt men de onderaardsche kamer
groot genoeg, dan kan hierin zooveel
kracht verzameld worden, dat men vol
doende heeft tot 't wisselen der tijen.
Ziedaar, voor dezen keer 'ns in onze
stralen gebracht 'n technische quaestie,
welke den lezer zal doen zien, dat de
mensch op 't oogenblik nergens meer
voor staat.
Moge de industrie voordeel, zeer veel
voordeel trekken van deze nieuwe uit
vinding.
Met dezen wensch sluiten wij dit lesje
in de techniek I
ganist, die, daar hij vau den avond accompag
neerde, het gevoegelijk vond zijne betere helft
op de beste plaats te installeeren.
«Verschrikkelijk" zeide Jack bij zichzelf. Een
vormeloos lichaam in een mooi zijden kleed,
een gezicht als een kreeft, een mond van oor
tot oor, sluwe oogen alles het type van
het alledaagsche Arme Molly 1"
Hij lachte Marie, wier oogen hij toevallig
trof medelijdend vriendelijk toe en wendde
toen zijn blik naar de groep trotsche aristo
craten, om wier omgang het de weduwe vau
den opkomeling te doen was.
Het eigenlijke contrast tusschen deze en
geene was everweldigend groot. Uiei de
grofste gewoonheid in alle trekken, iedere
beweging, daar die fijne voornaamheid in ver
schijning, die onberispelijkheid in manieren,
die maar niet zoo te krijgen zijn, en welker
ontwikkeling en vervolmaking het werk was
van geslachten, die verheven boven den strijd
om het bestaan in hunne trotsche kasteelen,
die fijne levenswijze aanleerden, die d«-n om
gang met geestijk gelijk-staanden eerst aange
naam en verkwikkelijk doen zijn. Waarlijk,
de/6 mrs. Eagles zooals ze daar zat was voor
den omgang met anderen geschikt, als een
roodheid uit de oer-wouden.
En was het innerlijken contract zoo groot
tusschen die vrouw en die voorname dames
Die vraag drong zich van zelf op.
Hij kende haar niet persoonlijk. Hij oor
deelde slechts naar het uiterlijk en naar hetgeen
hij had hooren zeggen.
Het type gaf gewone afkomst aan en de
manier, zooals men zeide, waarop zij haar
doel vervolgde sprak dat niet tegen en
zeker was het ook, dat van haar als gade en
moeder voor deu tijd dat men ze hier ter
plaatse kende, absoluut niets te zeggen valt
en hierop legde Jack don nadruk
En die fijue dames daar? Als men de dames
Delville eraf rekende was er bijDa geen enkele
waarvan men dat zeggen kon.
Geen enkele ja
Jack liet ze allen in den geest de revue
passeeren en kwam hij tot de overtuiging,
dat Marie von Wildenhofen er beter zat
naast die fatale Airs. Eagles, als zijne zuster
naast de hertogin van Brangor of Maud Del-
zeer overschat en wenschen, dat hij den
weg blijft bewandelen, door de Grondwet
aangewezen.
Dit is het voornaamste punt van ge
schil, daar naar men hoopt, dank zij de
bekwaamheid van den heer De Trooz
uit den weg zal worden geruimd.
De koning is niet naar Parijs terug
gekeerd, zooals zijn eerste voornemen
was. Naar een Kamerlid aan den Patriote
meedeelde, heeft de koning tot nu toe
niemand aangezocht het nieuwe minis
terie te vormen, noch de oude ministers,
noch een homo novus. Maar de koning
denkt niet aan een kamer ontbinding,
die de linkerzijde zoo graag zou willen
hebben.
ville naast de oude Hamilton.
Het concert begon Het klassieke muziek
stuk van Mr Mundy kon maar matige be
langstelling wekken, beter ging dit met een
oud-Engfclsch volkslied en een bijvalsstorm-
klank door de zaal toen Jack 't podium
besteeg.
Nu begon Jack te lezen Het was een
een kleine lekkere schol el, die hij 't publiek
voorzette, maar ook geen verouderde. Dickens
ligt weldra een kwarteeuw begraven maar in
het hart van zijn volk, is hij nog zoo levendig
als ooit
Jack las voortreffelijk. Het auditorira lachte
zich tranen, maar Uti begon eensklaps te
schreien.
Het arme kind was moederziel alleen in de
nis achter gebleven. «Zit lief stil, tot ik
terugkom," zeide papa en ging heen.
Stil zat ze ook zij kon niets anders
doen, ze stond doodsangst uit, zelfs om haar
hoofdje te bewegen
Honderden en honderden oogen keken haar
aan De akelige meuschen Eerst deden ze
'fc niet, toen waren ze zeker bang van papa,
maar nu hoe ze keken Het was ver
schrikkelijk en toen begonnen ze haar nog
uit te lachen.
Arme UtiZij wierp een smeekenden blik
op papa, maar die was zoo druk bezig, dat
hij niets merkte, en toen zag zij geen ander
middel om haar bedroefd hart lucht te geven
dan door te weeuen. Maar toen haar eerste
traantje viel, omvatte haar eensklaps een arm.
en toen zij opkeek, zat naust haar d- jonge
dame met bruine oogen, die papa «Molly"
noemde.
«Ah zeide Uti, en daarmee xonk haar
zulk een last van 't hart, dat zij gelukkig
lachte en toen zij naar de akelige menschen
zag. keken zij in 't geheel niet meer. Zij
waren weer bang geworden. Nu eerst was 't
plezierig. Het hoofdje tegen Molly's schouder
leggend, luisterde zij aandachtig en al begreep
zij er eigenlijk niets van, aan bijvalsbetui
gingen liet zij 't niet ontbreken. Boven het
handgeklap en bravo-geroep der toehoorders,
klonk haar «Papa, papa" duidelijk uit 1
Nu keken diq honderden oogen weer, maar
nn beteekende het niets meer.
De ministercrisis.
De ministercrisis in België is nog
steeds niet opgelost.
Niet alleen, zegt de Brusselsche be
richtgever van den Matindat de koning
een andere opvatting ten aanzien van
den Congo is toegedaan dan de Kamer,
maar hij wil deze, die onnoodigerwijze
de regeering in de minderheid heeft
gebracht, een lesje geven en daardoor
zal de crisis vermoedelijk niet voor het
einde der week opgelost zijn.
Wat den Congo betreft, meent de
Kamer, dat haar het recht toekomt de
begrooting te behandelen en vast te
stellen, zoodra deze een Belgische
kolonie zal zijn geworden. De koning
beschouwt deze opvatting als een bewijs
van wantrouwen van het land, aan het
welk hij zijn geheele leven heeft gewijd
en thans nog den Congo zal schenken,
en deze opvatting wordt door vele
Belgen gedeeld, terwijl anderen van
meening zijn, dat de koning zijn rol te
Molly was er en papa kwam ook.
«Mol y," zeide Jack, van het podium sty-
gend," ik ben U van harte dankbaar. Jack,
ontving hem Marie, gij zijt een ravenvader
maar gelezen hebt ge uitstekend.
Toen wilde zij opstaan, om naar haar plaats
terug te keeren, maar hij had spoedig een
stoel bij geschoven en vroeg: «Kom, blijf.
Wees niet boos Ik heb u buitendien nog
wat te zeggen. Wat was het ook weer?"
En terwijl zij gewillig ging zitten, deed hij
«dsof hij danig moest paiusen over de zaak,
waarover hij iets won sappen. In werkelijk
heid was hat de schoone blondine die hij naast
Marie had bemerkt en wier diep blauwe
oogen li6m onder het lezen een paar maal in
verwarring hadden gebracht.
«Nu?" vroeg Marie.
«Ah zoozeide de huichelaar met een
gezicht als ging hem plotseling een licht op.
De dame, naast wie gij zat, wia is dat kleine
«Mrs Eagles antwoordde zij. Ach Jack, het
valt mij in zeide zij verschrikt, dat ik n had
moeten voorstallen
«T.'ch niet," verzekerde hij Gij kondt toch
niet weten of zulks de dame aangenaam zou
zijn. Neen, heb daarover geen zorgen. Maar
haar bedoel ik niet, wel die dame aan deD
anderen kant."
Toen keek hij naar de werkelijke mrs.
Eagles, terwijl Marie verklaarbaar haar blik
naar de dikke mrs Mundy richtte.
«Och die, antwoordde zij nadenkend zij zat
er reeds toen wij aankwamen
«Werkelijk" viel hij haar verwonderd in d<s
rede. «Ik heb ze juist pas opgemerkt."
«Zeker, zij zat er reeds en ik ken ze niet.
Het zou me niet verwonderen als het de
vrouw van den pianist is. Zij luisterde zoo
aandachtig en zag er zoo stralend gelukkig
uit, toen zij klapten
«Hum zeide Jack op weinig overtuigden
toon. Bij zichzelf dacht hij «De vrouw van
den Krommen pianist, zulk eene koninklijke
verschijning En alleen emdat ze aandachtig
luisterde Zij heeft nog echt naieve vermoe
dens, die Molly overigeD» een klein, goed
ding en gracieus als een ree in 't woud. Het
was werkelijk een verheffend gezicht toen zij
te midden der ademlooze stilte opstond en
Wel merkwaardig is het te constatee-
ren, dat bij het toenemend wantrouwen
in Duitschland voor de Engelsche poli
tiek, meer en meer door Duitschers zoo
wel als Franschen de nadruk gelegd
wordt op de mogelijkheid, dat de beide
kampioenen van '70 en '71 niet alleen
in vrede met elkander leven zullen, maar
dat een nauwere vriendschapsband tot
stand komt allereerst om de beide landen
economisch nader tot elkander te bren
gen, maar in de toekomst ook politieke
vrienden van de bewoners ten oosten en
ten westen van de Vogezen te maken.
In bladen en tijdschriften wordt daarvan
gerept. De Duitsche gezantschapsraad
Flotow, die naar Berlijn terugkeerde, zei
het bovendien openlijk te Parijs, dat de
kabinetten te Berlijn en te Parijs van
éénen geest bezield zijn, die bet mogelijk
maakt de toekomst zonder bezorgdheid
tegemoet te zien. Het lijdt dan ook geen
twijfel, dat het bestaande meeningsver-
schil over de gunning van openbare
werken aan Duitschers in Marokko op
bevredigende wijze zal worden opgelost.
De keizar, die zich tegenover de Fransche
musici, die zijn hoofdstad bezochten, in
vriendelijkheden uitputte, gaat zelfs in
zenden op de internationale bloemen
tentoonstelling, die te Parijs gehouden
zal worden. Wie weet, of het niet moge-
ijk is, dat hij in niet te verre toekomst
zelf naar de stad des lichts komt 1
Pierre Veuillot, een der beste ka
tholieke journalisten van Frankrijk, is in
met haren lichten tred, de lange rij der gasten
laDgs schreed
«Klopte uw hart niet een beetje, Molly,
vroeg hijschertsend, toen gij naar Uti gingt
«Och ja, Jack, ik stond doodsangst uit, rt
moest eens beginnen te hnilen en u uit uw
onderwerp brengen."
■Maar gij denkt niet aan de vele oogen,
die u volgden."
iDe menschen hadden wel wat anders te
doen dan naar mij te kijken, dacht ik."
Volgens zijne meening hadden de lui den
gebeelen avond, geen beter amusement gehad
dan naar de prinses te kijken, waartoe ze
niet iederen dag instaat waren. Maar hy
wachtte zich er wel voor, haar dit te verra
den en haar daardoor de ongekunsteldheid te
ontrooven.
Op 't podium werd 't lustig. Nu trad, de
komiek op.
Zonder hem is een volksconcert in Engeland
niet mogelijk. Hij is de groote aantrekkings
kracht en als er op een plaats gesn is, laat
men hem voor veel geld komen.
Met een fatsoenlijke stem behoeft hij niet
begaafd te zijn. Hij mag krasscheu als een
raaf, als hij maar zooveel grappen en gebaren
maakt dat de lachspieren in beweging komen.
Aan een tragedie stelt men in Skakespaere's
land gewoonlijk maar matige eischen, maar
een komiek beoordeelen, dat kan men daar
veel beter dan waar ter wereld.
Dok deze komiek van Doveton viel groote
lij ks in den smaak en verwekte de meeste
vroolijkheid.
„Hoe vindt gij hem? wendde zich Marie
lachend tot Jack
Hij schrok plotseling uit zijne diepe gedaoh-
ten en vroeg: Wien?
Nu, de komiek natuurlijk."
Hij draaide zijn hoofd even naar het podium
en zag daar de groote figuur, zich krampach
tig buigen om 't publiek te amuseeren en
zeide „verschrikkelijk
„Jack 1"
«Hoe kan een measch zich zoo alsesnhani
worst aanstellen 1"
(Wordt vervolgd.)