(Summer 65.
Zondag 18 Augustus 1907.
30* Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
HÊf cONGRES ÏE NIJMEGEN,
I!l!f IIOOGË KRINGEN.
ANTOON TI EL EN,
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen
LANDBOUW.
Uitgever:
FEV1LLBTON.
Des zomers in den tuin.
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
ii.
De Inmaak van Groenten en
Vruchten.
De Echo van het Zuiden,
Waalvjjksele en Laiigstraatstbe Courant,
Dit Blad verscl ijnt W o a n a d a g- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0.w5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan
Uitgever.
den
ADVïaTBNTiKN 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
i.
Zooals onze lezers wel weten wordt
te Nijmegen op 18, 19 en 20 Augustus
gehouden het »Tweede Nederlandsch
Katholiek Congres tot. bestrijding van
het Alcoholisme." Dit tweede congres
belooft zeer belangrijk te worden. Immers
de drankweer-actie zal er de revue pas
jeeren over de geheele linie. Niet alleen
zal er 't alcoholisme beschouwd worden
als een algemeen kwaad op zich zeiven,
maar ook en vooral als een volksondeugd
in verband met de maatschappelijke en
zedelijke verhoudingen in onze samen
leving. We zullen daar in alle details
behandeld ziende man en 't alcoho
lisme, de vrouw en 't drankmisbruik,
ten slotte ook 't kind en de alcohol.
We zullen daar door bevoegde sprekers
zien vaststellen het standpunt voor de
katholieken in den strijd tegen 't alco
holisme en vooral de plaats, die de
hoogere standen tegenover dezen maat-
schappelijken| kanker hebben in te nemen
Wij zullen daar hooren verkondigen
door medici het verband dat er bestaat
tusschen den alcohol en de tuberculose,
tusschen den alcohol en het organisme
van het kindtusschen den alcohol en
zijn gebruik als genot- en geneesmiddel.
Eindelijk, we zullen daar kunnen
vernemen, hoe de arbeidersbeweging en
de drankweer wederkeerig elkander
moeten steunen en aanvullen, hoe de
liefdadigheid en de drankweer rekening
met elkander moeten houden, hoe ook
de school dienstbaar moet gemaakt
worden aan een gegronde actie tegen
den alcohol, kortom dit congres zal in
zijn geheele uitgebreidheid overzien het
alcoholisme en de maatschappij, met al
de verschillende bestaansuitingen van
deze en hoe wij katholieken daartegen
over moeten staan.
Het mag dus met alle recht genoemd
Roman naar 't Engelsch.
51)
Het zou ook wel een wonder zijn, dacht hij
bij zichzelf, wanneer het vorstenkind verkoop
ster in het bloed zat." Luidde zeide hij
Weet mrs. Eagles met welk een tegenzin gij
er u in voegt, Molly, me dunkt, ze zou dan
haar verzoek zeker intrekken. Het zou daarom
bet b -ste zijn, dat gij haar uw hart ging
bloot leggen."
«Onmogelijk" riep zij. Haar is te veel aan
de zaak gelegen. Als zij niet op mijne hulp
zou kunnen rekenen, dan zou zij er ook voor
bedanken verklaarde zij mij.
«Zoo erg zal het toch wel niet zijn?"
«Ik geloof het wel."
«Ik niet. Dat Bij gaarne met u zou samen
werken, vind ik heel begrijpelijk, omdat ze
vael van je houdt. Maar omdat ze van je
houdt zal ze je ook niet onaangenaam willen
zijn.
Zij keek omlaag.
«Twijfelt gij er aan, vroeg zij halfvroolijk.
»Ik?" antwoordde zij zoo haastig, dat hij er een
beslisten twijfel uit meende te moeten opmaken.
«Ik dacht toch," meende hij lachead, «meer
dan iemand, waart gij overtuigd van de edele
eigenschappen. Gij hebt me er ten minste
genoeg van verteld.
«Gesteld het geval Molly," zeide hij, dat
dez9 edele vrouw, deze vrouw onder duizenden
zooals gij haar kent, u iets aangedaan had,
dat ge minder prettig vond, natuurlijk zonder
eenig argwaan, zou zij daar dan niet zeer
veel spijt van hebben, en zich van uw zwijgen
geen verwijt maken
«Misschien," stamelde zij, maar zij zal het
niet vermoeden, want gij gij zult mij toch
Diet verraden Jack
«Ik weet niet," antwoordde hij haar ernstig
id ds oogen kijkend, of ik u dat zoo zonder
worden een machtige uiting van der
katholieken willen en weten in zake de
drankwet, eene algcmeene, schitterende
wapenschouwing onzer drankweer-strijd-
krachten, een driedaagsche drankweer-
academie, waarin door onze bekende
hoogleeraren in de wetenschap van 't
alcoholisme, diepgaande studie's zullen
gegeven worden over dit zoo veelomvat
tende onderwerp.
Doch, het zal voor de belangstellende
toehoorders niet alleen zijn een uitste
kende gelegenheid tot het verzamelen
van studie- en practisch verwerkings
materiaal, neen, er zal ook gelegenheid
worden gegeven om ook zija eigen er
varing, zijn eigen kennis op dat gebied
te releveeren, m. a. w. er zal tevens
gelegenheid zijn, om een zakelijk debat
te voeren, zoodat hier zal worden ver
kregen de waarheid, saamgelezen uit de
gegevens der verschillende meeningen.
Wij achten dit een groote lichtzijde
van dit congres. Want wat is het geval f
De mannen en vrouwen, die daar zullen
samenkomen, zijn allen werkers op het
terrein der drankweer. De een meer, de
ander minder, doch allen hebben zich
met den ernst der liefde toegelegd op
de wetenschap van 't alcoholisme. Welnu,
waar een dergelijke vergadering van
deskundigen bijeenkomt, om een zooveel
omvattend onderwerp te bespreken, daar
kan 't niet uitblijven of er zijn ook onder
de toehoorders mannen en vrouwen, die
op hun of haar terrein ervaringen en
wetenschappelijke gezichtspunten hebben
opgedaan welke niet door den spreker
zijn belicht. Uitstekend is het dus gezien,
dat aan dezen gelegenheid gegeven is,
hun of haar zeer gewaardeerd licht te
doen schijnen. Het Congres zal er in
breedte en diepte door winnen. Van
zelf volgt hieruit, dat wij het toegestane
debat niet beschouwen als een woorden-
zifterij of haarkloverijmaar als een zeer
mooie gelegenheid, om den spreker of
de spreekster, waar noodig aan te vullen.
Dit Congres heeft ook nog een bijzon
dere beteekenis, omdat het zal huldigen
den generalissimus onzer drankweer, Dr.
Ariëns. Zonder eenige overdrijving kan
gezegd worden, dat hij de man is, die
de katholieke drankweer-beweging ge
bracht heeft, daar waar ze thans is, Dr.
Ariëns is onze groote drankweer-apostel.
meer beloven kan."
«Jack I"
«Stil nu Gij zoudt U in mijn plaats ook
wel eens bezinnen, kleine. Het is een ver
duiveld pijnlijke gedachte, dat ik er stom bij
moet blijven, terwijl men u als een tegenstrevend
offer ter slachtbank voert."
Offer slachtbank Ach, dat is toch ver
schrikkelijk overdreven Jack het gaat hier
maar over twee dagen en die zal ik best door
komen."
Zoo is 't juist 1 Nu neem dan vlug alles terug
wat gij eerst gezegd hebt
«Neen neen, ik néém geen woord terug. Ik
wil echter liever weken aan een stuk verkoopen
dan dat ik mrs. Eagles laat merken dat ik
haar niet gaarne* gehoorzaam."
«Nu, ze behoeft het ook eigenlijk niet te
merken. Ik kan haar bij gelegenheid eene
passende medeverkoopster voorstellen onder 't
voorwendsel, dat ik vermoedde dat uw rouw
het meedoen voor u onmogelijk maakte. Want
in den grond is het toch ook zoo Molly. Het
is wel waar zooals gezegd, uw vader zaliger
zou het niet verstoren, wanneer gij de uitwen
dige rouw voor een paar dagen voor hem af-
legdet, maar de wereld die u niet iu 't hart
kan zien, zal scheel naar uwe bonte kleeren
kijken 'en wij moeten dunkt mij, ook in de
oogen der wereld onze dooden eeren."
«Jack, sprak zij met tranen in de oogen,
«maak het mij toch niet zwaarder
«Kind," ik maak 't u lichter, als ik er mrs.
Eagles op wijs, dat uw vader slechts pas
enkele weken in 't. graf rnst,"
«Maar dat weet ze toch zoo goed als gij en
ik Jack Heeft zij mij niet vanaf zijn graf in
haar huis gehaald?"
«Inderdaad 1" murmelde hij getroffen. Gij
hebt elkander in Nizza leeren kennen ik
had het voor een oogen blik vergeten. Dan
verwondert het mij dat zijJa, maanden
worden in onze verbeelding soms jaren, bet
is wel mogelijk neen, hoogstwaarschijnlijk
dat zij den korten tijd, die eerst vervloden is,
niet geheel meer bewust is. Ik zal haar een
wenk geven, Molly, en gij knnt overtuigd
zijn dat zij met beslistheid inziet, dat zij u
een geheel ongepast voorstel heeft gedaan.
Toen hij zoo sprak, klonk duidelijk in hare
Door zijn volhardend streven, door zijn
bezielend woord, zoowel 't geschrevene,
als 't gesprokene, door zijn taaie werk
kracht, door zijn organiseerend talent is
thans Sobriëtas met zijn 47732 leden,
de grootste drankbestrijdersorganisatie
in den lande.
Geen wonder dus, dat op dit congres
nu dr. Ariëns juist ook zijn zilveren
priesterfeest viert, allen als één man
hulde zullen brengen aan hem, die ge
trotseerd heeft de hitte van den strijd
die met zijn metalen geluid de eerste
bazuinstooten deed schallen in de van
oudsher bekende »drinklanden«, die aan
vankelijk onder spot- en hoongelach de
spits afbeet van de nu zoo grootsche
bewegingkortom, die ondanks zijn
zwakke physieke krachten den hoogen
zedelijken moed bezat den strijd aan te
binden tegen 't reuzenmonster, alcoho
lisme geheeten.
En welk een heerlijken vorm heeft
men voor dit huldebewijs gevonden
Daar op het oude Valkhof dat in onze
oertijden van 't Christendom zoo vaak
getuige was van den zegepralenden
terugkeer van dien grooten christenheld
Karei den Groote zal nu aan een
oud-zoon dierzelfde stad, de huldegave
bijeengebracht onder den naam van
»het Dr. Ariënsfonds," overgereikt wor
den, om daarvan te bouwen een katholiek
azyl van drankzuchtigenéén van de
reeds lang gekoesterde idealen van Dr.
Ariëns. Waarlijk, een meer toepasselijker
vorm had men niet kunnen vinden. Het
is een grootsche erkenning, onzen groot
sten drankweer-held waardig 1
Geen dankbaarder gewas dan aardbeziën,
wanneer ze goed behandeld worden. Geen
wonder dan ook dat men ze in geen eDkelen
tuin mist. De eerste helft der maand Au
gustus is de geschiktste tijd voor de aan
planting (of verplanting van aardbeziën-bed
den. Bij de keuze van het bed houde men
in het oog, dat de aardbeziën niet te veel,
aan de brandende zon mogen blootgeateld
zijn en dat zij een eenigszin» vochtigen,
goed bemesten en lossen grond behoeven.
ooren, da uitspraak, die mrs. Eaglas hij baar
verzoek, met lachenden mond gauit had
«Voor uw rouw liefste behoeft ge u niet
bevreesd te maken, dat gij een bont kleed
draagt, zal niemand opvallen. Er is zeker al
een drie maanden om sedert den dood van uw
armen papa, en bedenk slechts, dat ik eens
eene balletdanseres gekend heb ik bedoel,
ha, ha natnnrlijk van af een loge in 't theater
door den tooneelkijker die des middags
hare moeder had begraven en avonds moest
dansen. Zij deed het uit plichtsgevoel, en gy
mijn hartje znlt het doen niet waar, om mij
een dienst te bewijzen
Zij had Jack dit gezegde kunDen herhalen
maar zij dachtHij is zoo goed en edel dat
hij van alle menschen gaarne het beste gelooft.
En terwijl 't haar tegenstond hem dit geloof
te ontnemen, zeide zij slechts «Geef haar
dezen wenk niet Jack, ik bid er u om 1"
«Ik zie echter geen anderen uitweg," hernam
hij met eenig ongeduld.
«Er is ook geen uitweg noodig, Jack. Ik
heb mijn hulp toegezegd en zal mijn belofte
nakomen."
«Dat wil zeggen, gij znlt u noodeloos en
doelloos plagen
«Doelloos zeker ni<t. Ik zeide het u toch
reeds, ik ben mrz. Eagles vael zchuldig, te
veel. Die zware verplichting drukt my neder
en daarom moest ik die zooveel mogelyk van
mij afwentelen, en daarin kan deze verschrik
kelijke bazaar mij behulpzaam zijn."
«BahGekheidhernam hij tamelyk
onzeker."
Wat de vriendschap voor ons doet, moet
ons nooit drnkken, wij betalen het toch met
vriendschap terug."
Toen zij hierop niets antwoordde, maar naar
den grond keek, giDg hij verder «Ik houd
van troteche en toch zacht-voelende menschen
maar men kan ook te trotsch en te zacht-
voelend zijn."
«Denk zoo slecht van mij als ge wilt mur
melde zij slechts" en hier sloeg zij het oog
op «laat die zaak op beloop, Jack
«O, weest gerust verzekerde hij op koelen
toon," dat ik mij tegen nw wil er in zal
mengen, daarvoor behoeft ge niet bang te zijn.
Wat verder den verschrik kèlij ken bazaar
Eenige weken vóór de planting moet de
grond van korten, ouden koemest voorzien
en diep gespit wordenverder geve men
per Are 6 K G. thorassslakkenmeel (of 4
K G. ontlijmd beendermeel) en 5 K G. pa
tentkali.
Een dag voor het planten zaaie men per
Are 1 K.G. chilisalpeter uit. En eeuige
weken daarna hei hale men dit. 'De planten
moeten zooveel mogelijk gesplitst wordeD,
waarbij men echter zorge, dat tlke jonge
plant van tortels voorzien zij de wortels
moeten wat ingekort worden en de bladeren
afgesneden. Men moet echter de hartbls-
deren laten zittcu. De planten komen in
de lengte en breedte 30 cM. van elkander
liggen. De reeds genoemde heer D. Tur-
kenbnrg raadt voor aardbeziën de volgende
bemesting aan zonder gebruik van stalmest
12 K.G. thomasslakken (of 9 K.G. ontlijmd
beendermeel) en 5 K G. patentkali. Begin
Mei 1 K.G. chilisalpeter, einde Mei weer
V, K.G. en na den pluk tog 1 K.G. Met
gebruik ran atalmest, van alles de helft,
doch begin Mei geen chilisalpeter, maar in
den zomer de volle gift.
In de maan l Augustus kan ook de an
dijvie nog uitgeplant worden. Waarschijnlijk
is een eerste uitplanting reeds geschied. Na
Sint Jan begint men gewoonlijk aan dat
we'k. Het kan echter ooi tot in de 2de
helft van Augustus geschieden. De andijrie
heeft een vetten grond noodig en verdraagt
zeer goed een veriche bemesting. Om de
bladontwikkeling te bevo.deren geve men
een mime bemesting met chilisalpeter, dat
men voorzichtig rond de planten uitstrooit.
Hebben de andijrie-planten haar vollen groei
bereikt, dan worden ze op een zonnigen dag
gebleekt. Dit doet men door de bladeren
met een hies of met stroo bijeen te hinden.
Om het indringen van waier te beletten
kan men er een blad overeen leggen.
Natuurlijk is er nog meer werk te doen
de aspergebedden moeien, zoo zij, na het
steken nog geen bemesting hebben gehad,
per Are 1 K.G. chilisalpeter 'nebben, opdat
de planten den zomer door een krachtig be
schot maken. De zaadplanten moeten bij
droog weder nagezien worden en de vruch
ten, welke rijp zijn of openspringen afsnijden
of plukken.
Ook moet er waarschijnlijk nog veldsalade
of winterspinazie gezaaid worden.
Werk dus genoeg aau den winkel voor
hem, die een tuin heeft, werk ook in Au
gustus.
betreft, zooals ge hem noemt, mij was hij zoo
verschrikkelijk niet. Ik zag hem zelfs met
eenig genoegen tegemoet."
«Gij 1"
„Ja. Ik heb daarvoor allerlei schetsen
ontworpen en was er dat kan ik niet
loochenen eenigszins op gespitst, hoe mijn
ideeën in werkelijkheid eruit zullen zien, maar
nu Hij bratc af.
„Ach, lieve Jack," riep zij troosteloos, „nu
heb ik u de vreugde daarvan bedorven?!"
„Nu, dat het voor my niet pleizierig is, U
daar voor uw verdriet te zieu staau, kunt gij
denken."
„Jack, gij znlt niets aan mij merken, ik
zal een heel vroolijk gezicht zetten."
„Waarvoor? Ik weet toch wat achter dat
vergenoegd gezicht schuilt. Wees wijzer en
volg mij 1"
„Ik kan niet, Jack, ik kan werkelijk niet 1"
„Goed. Dan vaartwel?"
Met verdrietig hoofd wendde hij zich af om
heen te gaan.
„Ik wou ik wou dat ik hem maar niets
had gezegd", dacht zij, terwijl ze hem kom
mervol nakeek.
Plotseling kwam zij tot het bewustzijn, dat
hij zich weer in de richting van het poort-
wachtershuisje verwijderde. IJ lings liep Z3
naar hem toe, hem bij den naam roepend,
zoodat hij noodwendig moest stilstaan en zich
omdraaien.
„Gij wilde toeh mrs. Eagles bezoeken,"
herinnerde zij hem, toen zij buiten adem bij
hem aangekomen was.
Dat viel hem nu ook in. Juist, hy moest
mrs. Eagles bezoeken en in hare oogen lezen
of hij hoop kon hebben .voor zijn toekomstig
aanzoek gehoor te vinden. Maar voor dit
soort studie had hij nu niet veel zin meer,
zoo had Molly's eigenzinnigheid zyn goeden
luim bedorven.
„Het zal misschien nu te laat geworden
zijn," hernam hij stijf, „maar al was dat niet
't geval, dan ging ik toch niet naar haar toe
Ik zou Diet weten hoe me tegenover haar te
houden, ik zou mijzelf lijken als iemand die
onrecht tegen haar in 't schild voerde. Want
in den grond gij kunt er nu over denken,
De bezwaren van de oude wijzen van
inmaak zijn bekend. Het inmaken van
groenten met zout in tonntn of potten ia
ongetwijfeld de eenvoudigste en goedkoopste
manier, maar wordt door betrekkelijk wei
nigen meer in toepassing gebracht, dewijl
de groenten daardoor te veel van heur smaak
eu voedingswaarde verliezen.
De blikgroenten worden eveneens door
velen veroordeeld om den ffbliksmaak" en
de reeds dikwyls voorgekomen vergiftigingen
en ziekten, daardoor veroorzaakt. Veoral
het bewaren van zure vruohten in blik ie
af te keuren.
Den laatsten tijd is het steriliseeren van
groenten en vruchten volgens het systeem
van Weck te Oeflingen meer en meer, ook
in one land, in zwang gekomen. Deze be*
weringswijze voldoet over 't algemeen zeer
goedmislukkingen komen, by goede toe
passing, zelden voor. Men heeft voor dezen
inmaak noodig een Week's toestel, waarven
ons het werk yFriechhaltung' het beet
voldeed en daarbij behoorende wijdmonde-
glazen. Het conserveeren in glae is niet
nieuw, maar werd reeds door velen, in ge
wone flesschen namelijk, in toepassing ge
bracht, maar ook dit lererde bezwaren. Daar
do lnchtafsluiting te wenschen overliet,
bedierf de groenten dikwijls alleen groeten,
welke zich in eigen zunr conserveeren zoo-
als postelein en zuring, bleven goed. Bo
vendien maakte de nauwe hals der flesch
het vullen en ledigen moeilijk, zoo niet
onmogelijk, of ook werd de inhoud bescha
digd, terwijl men bij verhitting groot gevaar
liep, dat de flesschen braken.
Al deze bezwaren zijn door Week's sy
steem opgeheven. De gissen hebben een
wijdsu hsls en zijn van verschillenden vorm
en grootte, de luchtafsluiting is volkomen
en de sluiting veel eenvoudiger dan by ge
wone flesschen. Sedert een jaar of drie
maak ik zelf van Week's toestel gebruik
en hebben wij in onze huishouding veel
genoegen en voordeel van gehad. Wie een
eigen tuin heeft, zooals wij, kan in den
tijd van overvloed volop inmaken en alsoo
het geheele jaar door met geringe kosten
zich het genot van versche groenten en
vruchten verschaffen. Want de inhoud
blijft maanden, ja jarenlang zoo goed als
versch, behoudt zijn natuurlyke kleur, smaak
en aroma.
Inzonderheid voor zieken is dit van groote
waarde en menigeen heeft ongetwijfeld aan
deze wijze van conserveeren sijner groenten
en vruchten verbetering zijner gezondheid
te danken. De uitvinder W>ok self heeft
aan zijn uitvinding genezing van een lang
durig maaglijden te danken.
Wij noemden zooeven het voordeel voor
tuinbezitters, maar ook anderen kunnen
van Week's sterilisator met groot voordeel
gebruik maken. Elke groente tooh heeft
zooals ge wilt is het ook onrecht, den
stomme te spelen, als een goed mensch blin
delings doet, wet hij met open oogen 't liefst
nalaten zou."
Nu ging hij weer en Marie's bedroefden
afscheidsblik, n&m hij in den geest mee. Het
was een hartroerende blik en dat deze eens
zachte uitwerking op hem had, viel niet ts
loochenen, maar verzoend was hij nog niet.
In zekeren haast, die minder door den
wensch om vooruit te komen, dan door in
nerlijke opwinding kwam, ging hij langs den
weg, dan een straat rechts inslaande, kwam
hy spoedig op 't kiezelpad, dat wy hem reeds
eenmaal in de avondschemering zsgen neme»,
maar in tegenovergestelde riehting. la
ilaats van naar 't dal te gaan, wandelde hy
>ergopwaarts, voorbij Lympstone Caatle, den
heuvel voorby. Nu lag de schemering grys
over land en zee, de wijzer zyner klok liep
al bedenkelijk naar aoht.
Zuchtend keerde hij terug -— zuchtend om
het eenzame diner dat hem wachtte. Hy soa
het beter kunnen hebben, vond hij en in ge
dachten zag hij zich in de van goud glinste
rende eetzaal van Clyve Court tegenover eene
wonderscboone vrouw. Het was die vrouw,
die hij beminde en van wie hij wederliefde
verwachtte In welken wilden haast had het
hem eerst naar Clyve Court opgejaagd. Naar
haar naar haar Verder had hij niets ge
dacht, gewenscht, verlangd. Toen was Molly
hem in den weg getreden en had zijne vreugde
bedorven.
(Wordt vervolgd.)